A INDUSTRIALIZACIÓN

01. A revolución agraria e demográfica01.1. A revolución agraria• Melloras durante a Idade Moderna (maquinaria).• Inglaterra (principios s. XVIII) novos métodos:

– Eliminación do barbeito.– Rotación continua de cultivos. Novas especies (pataca).– Novos cultivos que renovaban a terra (forraxe para o

gando). Produtos provenientes de América (tomate ou millo).

– Fertilizantes naturais producidos polo gando.– Ferramentas de ferro e ferraxe dos cabalos de tiro.

• Finais do s. XVIII aumento da produtividade grazas ao regadío, fertilización química e mecanización (arado de ferro, sementadora e novas técnicas de recolección).

01.2. A revolución demográfica• Gran crecemento de poboación entre 1700 e

1914. Causas melloras na alimentación e redución da mortalidade.

• Aumento da produción agrícola e progreso dos transportes acceso da poboación aos alimentos. Avances na ciencia médica.

• Consecuencias:– Favoreceu o desenvolvemento industrial: man de obra

para as fábricas. Máis consumidores demanda de produtos industriais.

– Redistribuiu a poboación europea: éxodo rural (falta de traballo no campo e creación de postos nas cidades). Emigración cara América, Asia e Oceanía.

02. A Revolución Industrial• Paso dunha sociedade baseada no traballo agrícola a outra con

predominio do sector industrial. Trazos fundamentais:– Substitución do traballo manual polo realizado nas fábricas por

máquinas e obreiros.– Uso de fontes de enerxía procedentes de combustibles fósiles (carbón).– Aumento da produción de bens e comercialización por todo o mundo

grazas aos transportes.– Xurdimento da clase obreira.

• Causas: – Novas necesidades económicas.– Crecemento demográfico. – Protagonismo da burguesía motor da expansión comercial e industrial.– Acumulación de capitais.– Avance tecnolóxico.

• Desigual ritmo de industrialización.

02.1 A Primeira Revolución IndustrialO desenvolvemento industrial: a industria textil• Inglaterra primeiro país industrializado (mediados

s. XVIII).• Crecente demanda de tecidos industria téxtil.• La substituida polo algodón da India e EEUU.• Máquinas aumento da produción (aplicación da

máquina de vapor Cartwright, 1785). A industria siderúrxica• Demanda de instrumentos e maquinaria de ferro

para sectores agrario e téxtil. • Aumento da produtividade dos altos fornos

madeira por carbón de coque.

Máquina de vapor:• Newcomen máquina a vapor que achicaba auga

da minas.• James Watt introduce a enerxía mecánica (1763).• Máquinas téxtiles e agrícolas, ferrocarrís,

barcos…Os transportes:• Necesidade de trasladar os bens agrarios e

industriais revolución dos transportes.• Stephenson aplica a máquina de vapor á

locomotora (1829).• O ferrocarril estendeuse por Europa e EEUU.

02.2. A Segunda Revolución Industrial• Avances nos métodos de fabricación industrial

abandono da máquina de vapor. • Novos países punteiros: Alemaña, EEUU e Xapón.• Avances:– Nova fonte de enerxía o petróleo (1859): usos en

industria, transporte e iluminación.– A electricidade substitui á enerxía mecánica da maquina

de vapor. Edison lampada incadescente (1879). Iluminación nas cidades e tranvías eléctricos.

– Avance da industria siderúrxica o convertidor Bessemer (1856) transforma o ferro en aceiro.

– Industria química: produtos sintéticos que substitúen aos naturais novas industria de abonos, colorantes, fármacos… (Alemaña).

– Transportes: O ferrocarril conecta cada vez máis territorios. A navegación marítima incorpora as hélices e, máis adiante, as turbinas de vapor crecemento do comercio mundial. Automóbil inventado por Benz en 1886. Inicio da era da aviación.

– Reorganización do traballo aumento da produtividade. Taylorismo: asignar a cada obreiro unha tarefa no proceso de produción. Henry Ford cadea de montaxe.

– Capitalismo: Créanse bancos que gardan diñeiro e conceden créditos ás empresas. Concentración empresarial cártel, trust e holding. Fusión de empresas para evitar competencia e monopolizar o mercado.

03. Sociedade de clases e movemento obreiro03.1. A sociedade de clases• Revolucións liberais Igualdade xurídica dos cidadáns.

Industrialización desigualdade económica. Novo criterio de división social.

• Clases ricas: nobreza do Antigo Réxime e alta burguesía (banqueiros, grandes industriais e comerciantes, etc.).

• Clases medias crecen do desenvolvemento económico. Media e pequena burguesía.

• Clases traballadoras: – Campesiños: Maioría da poboación.

Pobreza+mecanización+crecemento da poboación paro, éxodo rural e emigración.

– Urbana: heteroxénea. Artesáns (maioría ao inicio da industrialización, en descenso), obreiros industriais (proletarios, xornadas longas e salarios baixos) e empregados humildes do sector terciario.

A cidade industrial.• Considerable peso do mundo rural

progresivo crecemento das cidades. • Desenvolvemento caótico no inicio, no século

XIX comezou a planificación (sumidoiros, fontes, iluminación).

• Diferentes barrios segundo a riqueza dos seus habitantes.

• Burguesía nos ensanches (edificios de calidade). Fábricas a barrios obreiros nos arrabaldes (vivendas pequenas e insalobres).

03.2. O movemento obreiro• Mediados s. XIX mellorar as condicións de vida e

de traballo dos obreiros durante a industrialización. Evolución desigual en cada páis.

• A ideoloxía: o socialismo– Burgueses intelectuais denuncias contra a explotación

obreira.– Socialismo utópico (desde 1820) solucións ideais para

mellorar as condicións dos obreiros. Escasa influencia. • O marxismo: – Karl Marx e Friedrich Engels Manifesto comunista

(1848).– A loita revolucionaria do proletariado sociedade

comunista.

– Bases do marxismo:• Materialismo histórico: O motor da historia é a

mobilización dos traballadores motivada polas condicións materiais nas que viven e traballan.• Loita de clases: As sociedades se dividen en opresores e

oprimidos. Os traballadores loitan por medio da revolución.• Cambio social: loita de clases desaparición da

burguesía ditadura do proletariado comunismo.

• O anarquismo: – Bakunin sociedade sen autoridade política,

económica e relixiosa, organizada en comunas autoxestionadas. Contrario a acción política parlamentaria. Protagonismo do campesiñado folgas, mobilizacións ou actos violentos.

A organización obreira• Conciencia de clase + legalización de asociacións

sindicatos, partidos e organizacións internacionais obreiras.

• Asociacións de axuda mutua achegas dos traballadores para axudar en caso de paro, enfermidade ou morte. Sindicatos folgas para conseguir melloras laborais. Reino Unido Trade Unions (1820).

• Primeira Internacional (1864-1876) Marx e Bakunin enfrentados pola participación na vida política. Comuna de París (1871) disolución.

• Formación partidos socialistas federación en 1889 Segunda Internacional: defensores da revolución contra revisionistas.