deus ekawẽntup kawẽn iisuat ekawẽn novo testamentogospelgo.com/q/munduruku bible - new...

732
Deus ekawẽntup Kawẽn iisuat ekawẽn Novo Testamento na língua Mundurukú

Upload: truongdung

Post on 23-Dec-2018

227 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Deus ekawntup Kawn iisuat ekawn

Novo Testamentona lngua Munduruk

O Novo Testamento na lngua Munduruk

Primeira edio 1980, Lga Bblica, Internacional 1980, Wycliffe Associates, Inc.

Segunda edio 2010, Lga Bblica, Internacional 2010, Wycliffe Bible Translators

www.ScriptureEarth.org

Creative Commons Atribucin-NoComercial-NoDerivadas3.0Unported

Eres libre de:copiar, distribuir y comunicar pblicamente la obra

Bajo las condiciones siguientes: Atribucin Debes reconocer la autora de la obra en los trminos especificados por el propio

autor o licenciante. No comercial No puedes utilizar esta obra para fines comerciales. No Derivadas No est permitido que alteres, transformes o generes una obra derivada a

partir de esta obra.

Entendiendo que: Renuncia Alguna de estas condiciones puede no aplicarse si se obtiene el permiso del titular

de los derechos de autor. Otros derechos Los derechos siguientes no quedan afectados por la licencia de ninguna

manera: Los derechos derivados de usoslegtimosu otras limitaciones reconocidas por ley no se ven

afectados por lo anterior; Los derechos morales del auto; Derechos que pueden ostentar otras personas sobre la propia obra o su uso, como por ejemplo derechosdeimagen o de privacidad.

Aviso Al reutilizar o distribuir la obra, tiene que dejar bien claro los trminos de la licencia de esta obra.

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0

Ijoptup peap ekawn(ndice)

Jesus Cristo muwgapekawntup

CartadupPaulo emudupmubararaktup

Mapas .................................................................................................................................725

Mateus emudupmubararaktup ..................................Mateus ...............................................1Marcos emudupmubararaktup ..................................Marcos .............................................95Lucas emudupmubararaktup .....................................Lucas ............................................. 149Joo emudupmubararaktup ......................................Joo ...............................................239

Jesus Cristo emumujuy eeap ekwn .....................Atos dos Apstolos ........................308

Roma ka watwat peaptup ......................................Romanos ........................................405Corinto ka watwat peaptup - - koapatup.................Primeira Carta aos Corntios ........447Corinto ka watwat peaptup - - xepxepatup .............Segunda Carta aos Corntios .........486Galcia eipi watwat peaptup .................................Aos Glatas ...................................512feso ka watwat peaptup ......................................Aos Efsios ....................................527Filipos ka watwat peaptup ....................................Aos Filipenses ...............................541Colosse ka watwat peaptup ...................................Aos Colossenses.............................550Tessalnica ka watwat peaptup - - koapatup ..........Primeira Carta aos

Tessalonicenses .........................560Tessalnica ka watwat peaptup - - xepxepatup .......Segunda Carta aos

Tessalonicenses .........................569Timteo beaptup - - koapatup .................................Primeira Carta a Timteo ............. 574Timteo beaptup - - xepxepatup..............................Segunda Carta a Timteo .............586Tito beaptup ..........................................................A Tito ............................................594Filemom beaptup ...................................................A Filemom .....................................600

Judeuy beaptup .......................................................Carta aos Hebreus .........................603Tiago emudupmubararaktup .....................................Carta de Tiago ...............................634Pedro emudupmubararaktup - - koapatup ..................Primeira Carta de Pedro ...............644Pedro emudupmubararaktup - - xepxepatup ...............Segunda Carta de Pedro ...............656Joo emudupmubararaktup - - koapatup ....................Primeira Carta de Joo .................663Joo emudupmubararaktup - - ipidaseatup.................Segunda Carta de Joo .................673Joo emudupmubararaktup - - kanommaptup ..........Terceira Carta de Joo ..................675Judas emudupmubararaktup .....................................Carta de Judas ..............................677

Joo be Deus ogubapukiaptup .................................Apocalipse au A Revelao de Deus a Joo ..........................681

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

1

1 1Kuyjeay Jesus Cristo diwatwat. Ixe Jesus tiwat ijopin ma Davi dak, Abrao dak. Ixe Davi Abrao naxegebit osunuy. Kuyjeay osodop ip. Tobuy osodop ip. Ite diwatwat ma. Ibr ma osodop ip: 2Isaque ebay Abrao osunuy. Jac ebay Isaque oe. Jud ebay Jac osunuy - - Jud kitpiy ebay dak. 3Peres ebay Jud osunuy, Zera ebay dak. Ixi Tamar osunuy. Esrom ebay Peres osunuy, Zera ebay dak. Ixi Tamar osunuy. Esrom ebay Peres osunuy. Aro ebay Esrom osunuy. 4Aminadabe ebay Aro osunuy. Nasom ebay Aminadabe osunuy. Salmom ebay Nasom osunuy. 5Boaz ebay Salmom osunuy. Raabe Boaz xi osunuy. Obede ebay Boaz osunuy. Obede xi Rute osunuy. Jess ebay Obede osunuy.

Imn oe. 14 em osodop - - 14 geraes osodop.6Davi ebay Jess osunuy - - kuyibit kukukat ebay. Salomo eba y Davi

osunuy. Urias tayxibuk Salomo xi osunuy. 7Roboo ebay Salomo osunuy. Abias ebay Roboo osunuy. Asa ebay Abias osunuy. 8Josaf ebay Asa osunuy. Joro ebay Josaf osunuy. Uzias ebay Joro osunuy. 9Joto ebay Uzias osunuy. Acaz ebay Joto osunuy. Ezequias ebay Acaz osunuy. 10Manasss ebay Ezequias osunuy. Amom ebay Manasss osunuy. Josias ebay Amom osunuy. 11Jeconias ebay Josias oe, Jeconias kitpiy ebay dak.

Imn Josias oe, itakomaay Israel naxegebitbit tujowatwan pima Babilnia eipi be. Imn oe dak. Waraat 14 em osodop - - 14 geraes osodop.

JESUS CRISTO MUWGAP EKAWNTUP - - MATEUS

EMUDUPMUBARARAKTUP

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

2

12Tujowat puje, Salatiel ebay ixe Jeconias osunuy. Zorobabel ebay Salatiel osunuy. 13Abide ebay Zorobabel osunuy. Eliaquim ebay Abide osunuy. Azor ebay Eliaquim osunuy. 14Sadoque ebay Azor osunuy. Aquim ebay Sadoque osunuy. Elide ebay Aquim osunuy. 15Eleazar ebay Elide osunuy. Mat ebay Eleazar osunuy. Jac ebay Mat osunuy. 16-17Jos Maria itop osunuy. Jac Maria itop ebay osunuy. Jesus Mariait osunuy. Cristo i ibutet, ixe Jesus putet.

Imn oe dak. Wararaat 14 em osodop - - 14 geraes osodop. Ibr ma Jesus tobuy.

18Jesus Cristo kapap. Jesus xi Jos wadip osunuy. Maria i ibutet osunuy. Yukreg oe, jewebumn awap. Deus bigbuk oguukreg.

19Yukreg puje, Jos iboam itaybit oe. Icmat osunuy Jos. Maria mussn pin gu osunuy ibaripy etabun. Imnpuye Jos ibuu osunuy jewebumn. Ibaarm suiwat ojuy.

20Jos bit ijop ie pin pima, Deus ekawn tojotjotukat ma oajm Jos kay, jexeyxey bima. Jos! ioe. Davi diwacat n! Epararam gu juy Maria eju

jewebumn m - - ewadip eju. Deus bigbuk Xipan oguukreg. 21Iit jekap - - agokatkatitit. Ibuten Jesus i esubutetmg. Iit puten. Judeuy bewi ikrat juuk jee ipiatajoap puxim ioe - - Deus ekawn tojotjotukat oe Jos be.22Soat ijop ojebapuk. Deus oe jekawn muwnuwnukay be iap tag ojebapuk. 23Imn ixe oe apn Deus oe iap tag:

Eyapicgcg cuy epesop. Ayacat yukreg jee. Ayacat iit jekap. Agokatkan jee. Yaypanisuat jeit gukap. Emanuel i ibuten jee, i.

(Emanuel oe Deus omuy wuyweju.)24Jewurg puje, Jos oe soat Deus ekawn tojotjotukatoe cebe.

Deus ekawn tag Jos ojewebumn Maria eju. 25Iit kap awap, ojepo gu buk ceweju. Mariait osubutetmg Jesus i, ikap puje.

2 1Okap Jesus Belm ka be, Judia eipi be. Gebuje itaybit ccay oajm Jerusalm ka kay. Kasopta jujuap itaybit cc ip. Herodes Judeuy kukukukat pima, oajm ip. Kaxijmap eipi bewi oajm ip.

2~Poce bekicat omuy? ioe ip. Xeku Judeuy kukukukan em - - ixe bekicat. Kasopta ocetajojo oceka be - - kaxijmap eipi be. Tawaru ma ojedaebapuk. Imnpuye ocetaybit bekicat okap iam. Yabacaat xeku. Ocajm ixe mubuyxi am ioe ip. 3Imnpuye Herodes yaguybabim oe, Jerusalm ka watwat tak.

Mateus1 , 2

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

3

4Judeuy epay kukukay otomuw Herodes. Moiss ekawn imutaybitbinukay dak otomuw ixe. Ojeawero ip Herodes kay. Poce Deus emuna jekap? ioe cebe ip.

5~Belm ka be, Judia eipi be ioe ip Herodes pe. Imn Deus ekawn muwnuwnukat kuy tupmubararag oe - - Deus ekawntup. 6Kuy oe:

Belm ka bewi eykukukat omuyku - - Jud eipi bewi. Imnpuye iboceay jee iboap ika mubogubog. Eykukukat Israel naxegebitbit mujujum jee. Imnpuye ikabog jee iboka, i.

Imn Deus ekawn muwnuwnukat kuy tupmubararag oe - - Deus ekawntup ioe ip.

7Gebuje Herodes itaybit ccay otomuw - - kaxijmap eipi bewiay. Ibaarm otomuw. Oajm ip, otomuw buye.~Puju ixe kasopta ojedaebapuk kabi be - - eyeipi be? i big ma

oe - - Herodes oe.Kasopta muwnuwn oe ip Herodes eju.

8~Epeju Belm ka kay Herodes oe cebe ip. Bekicat kudadam cc epeju. Tobuxik puje, ixe awg cuy epeyawgmuwn owebe, owebe ijo am, ixe mubuyxin am Herodes oe itaybit ccay be.Herodes pit bekicat mubuyxin ojuy gu.

9-10Herodes ekawn co buje, ojm ip. Belm ka kay oju ip. Cucum pima, kasopta oju cewap ip. Icokcok cc ip oe waram, tajojom puye. Cum. Cum. Cum. Ojedaec. Bekicat tuka ase ojedaec.

11Oajm ip uka kay. Om ip.Gebuje bekicat ojojojo ip. Ixi eju osunuy bekicat - - Maria eju. Ojgaecgcg

ip bekicat topabe, imubuyxin am. Jebubut mna oyadomudipuk ip. Ibubun ogm ip Maria be. Ouro ogm ip. Daruta oyam ip. Tadeoatup otupm ip - - mirradup. Soat ogm ip bekicat peam.

12Xet. Ojexeyxey ip, jexet pima. Epeyepit gu juy Herodes kay Deus oe cexey bi.

Imnpuye ojepit ip jeipi kay waraat e dagwi ma.13Itaybit ccay ijm puje, Deus ekawn tojotjotukat ojebapuk Jos

kay - - Maria itop kay. Ixet pima, jexey bi ojebapuk. Ojekawn Jos eju. Ecenapn cuy Egito eipi kay ioe Jos be. Bekicat etujupaum,

ixi dak. Bomaku epesop cuy ieem cebe. Ajm puje, epesop cuy Egito eipi be, Herodes bekicat kudadam puye. Ixe kudadam jee yaokam ioe Jos be. Emukuyjo buje, epeju juy Egito eipi bewi ioe Deus ekawn tojotjotukat.

Mateus2

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

4

Hm hm Jos oe.14Ojenapn. Egito eipi kay oju ip. Bekicat otujupaum ixima dag,

ixi dak.15Oajm ip. Osodop ip Egito eipi be Herodes itait pima, osodop ip.

Ce buje, ojepit ip jeka be.Deus ekawn muwnuwnukat cuk adi ojekawn kuyjeay be.

Egito eipi bewi okpot otomuw, i juk oe Deus, ioe.Imn Deus oe. Ipot muwnuwn oe. Jesus muwnuwn oe. Jos itait pima, Deus ja mucg m ogug.

16Waraat e dag itaybit ccay epit puje, Herodes itaybit oe jemuguykuku iam. Cekay ip itakoma jj oe. Tee ma oe.

Kuy bima kasopta ojedaebapuk - - xepxep koato bima. Iboam osunuy itaybit Herodes. Imnpuye jebekitkit oguju xepxep koatoay yaokam, pg koatoay dak yaokam. Kapisuat tak ip oyaokaka.

Oguju Belm ka be - - Belm ka tg ma dak. 17Imn Deus tak ogug. Ja mucg m ogug. Jeremias kuyje imn kawnwn oe Deus a dag.

18Kuyje Jeremias oe:Raquel oyajojo ip - - Rama ka beacat. Ottn cc Raquel yaberen. Iguycg cc oe ixe. Ibaore iboceay be Raquel mucok am. Bekitkitmm kay ottn. Ottn jenaxegebitbit oe buye, oguym puye, i juk oe Jeremias Deus a dag.

19Herodes e buje, Deus ekawn tojotjotukat waram ojebapuk Jos kay. Ixet pima jexey bi ojebapuk. Egito eipi be ojebapuk.

20Ojekawn Jos eju. Kuy oe ip - - bekicat aoka pinay ioe cebe. Bekicat etujowat,

ixi dak. Israel eipi kay epeju juy ioe Jos be. Hm hm Jos oe.

21Aripit. Ojepit Israel eipi kay. Bekicat otujupit, ixi dak. Ojepit ip. 22Imnpit iparara oe Jos Herodes ipot puxim - - Arquelau buxim. Judia eipi kukukan oe Herodesm tieg Arquelau. Jos iboam itaybit pima, iparara oe Judia eipi be jajm am. Galilia eipi be oju ip Jos jeparara pibun. Oju ip, waram ma jexeyxey buye. Eguy gu juy Judia eipi be Deus oe Jos be, jexeyxey bima.

23Oajm ip Nazar ka kay. Osodop ip Nazar ka be, Judia eipi be. Imn Deus ekawn muwnuwnukay juk oe ip bekicat muwnuwn pima.

Nazar ka wat jebapuk xeku, i.Soat ma apn Deus ekawn muwnuwnukay oe iap tag ojebapuk. Imnpit soat etabun xipatm cc osodop ip - - Nazar ka wat.

Mateus2

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

5

3 1Gebujeat kabia Joo Batista oju. Judia eipi be oju - - Jordodi be - - ukamat pe. Oju, Jesus Nazar ka be bima. Ipi juacat mutaybitbin oeku ixe Joo.

2 Epeyepere juy ikrat muggap. Deus soat kukanap kabia jajm dao ma. Deus abi ijocey muju am jajm ioe ipi juacat pe.

3-4Camelodap mugg osunuy Joo doti. Jekpumnpu dak ixee mugg osunuy. Ixat osunuy arobidadek puximat, eit kognpi dag tak.

Kuyje Isaas ixe Joo muwnuwn oe Deus abi Israel naxegebit pe.Agokatkat jewwwm ukamat pe, i. Imn jewwm: Soat e juy epesuemukacg wuykukukat ajm m, i. Ie juy epesuemudim ceku am, i, ioe.

Imn eem Isaas emudupmubararaktup.5Gebuje isu ma Jerusalm ka watwat oju ip Joo kay. Oju Joo ekawn

ajo am. Soat Jordodi wbu korerenay dak oju, Judia eipi beacat tak. 6Soat ip ojewemubatatisasan Jordodi be. Ojewemubatisasan Joo be. Ogubatisasan ixe Joo. Deus etabun ikrat kug oceju. Imnpit ikrat epere pin ocee.

Imnpuye ocemubatisasan cuy ece ioe ip Joo be.Ijop ekawn muwnuwnay ogubatisasan Joo. 7Fariseuy cucum oe ip jewemubatisasan Jordodi be. Saduceuy dak cucum oe ip.

Joo ojekawn cebe ip - - Fariseuy be, Saduceuy be dak. Deus xewi eyenapn pin, eykay itakoma buye. Eyenapn pin

ikrat ipi ccat puxixim. Abu jeymukyjo eyenapn m? ioe. Puybuitit buxim eyju. Wuyeap mubapukatpu buxim eyju ioe.

Apn puybu ojenapn wuykat pewi wuykat mupik pima, imn tak eyenapn pin Deus osupiajoiat pewi ioe. 8 Cg ma juy epeku soat etabun. Ikrat cuy epeyepere ioe.Imn soat itaybit eem iguycg cc ip ikrat ee buye iam, gas cg ma jeku ip iam tak.

9 Tibe Deus ipiat supiajoat gu wuywebe, wuyju Abrao naxegebitbit puye in purut eyju eem ioe Joo cebe ip. Cedag gu eyju jewaguydadam. Ibaore gu Deus pe witaa muwexat am Abrao naxegebitbiym, jekay kyjobitaym ioe. 10 Gaxn ma oa kukat jajm yaaematip takat am, yop xik am daxa be ioe. Ixe buxim Deus tak gaxn ma ipiat supiajoat kyjobitmay be, eywebe Joo oe.

11 Waraacat omuyku onomuju. Ixe obodi ma yabuyxi. Soat podi ma yabaca. n pit ajo pegap gu cebeam? Cedag gu kuka oce ixe

Mateus3

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

6

abuywatwatukan, obog gu buye. n ma eymubatisasan idibi be. Ixe bit Deus bigbuk gum eywebe, ya dag eyeku am. Apn daxa be taixee mupik, imn tak Deus bigbuk pe ikrat guy. 12Wuyju taixee xikxig tumntata mujm m taixee bewi. Tumntata muxipanpan wuyju tamna be. Taixee mupikpig daxa be. Imnpuxim Deus kyjobicay muwajejm kyjobitmayu xewi. Kyjobicay ixe xe jeedop soat em. Kyjobitmay bit soat em ipiat supiajojo Joo oe cebe ip - - Fariseuy be, Saduceuy be dak.

13Jesus oajm Jordodi be, ixe jemubatisaan Joo be. Joo bit ibuu oe Jesus mubatisasan.

14 Okay du ejut? Joo oe Jesus pe. n gu bit. n ac juy ece omubatisan ioe Joo Jesus pe.

15 Gas ma ioe Joo be. Omubatisasan cuy ece. Imn cuy ace, cg ma wuyeku am Deus etabun. Xipat Joo oe.

Ogubatisan.16Idibi bewi ojeu Jesus. Kabi ma ojekoce. Pukaso joiat ojojojo pupum - -

Ibigbuk xipacat. Jesus kay oajm. Om Ibigbuk xipacat cebe - - Jesus pe.17Gebuje Deus ojekawn kabi bewi. Ite okpot - - wemukukpinput ioe. Soat em ocokcok cc

cekay Deus oe.

4 1Gaxn ma Ibigbuk xipacat Jesus otujowat ukamat pe. Otujowat, ibigbuk kray kukukat pe ibuyxijo am. 2Ukamat pe osunuy Jesus ade kabia - - 40 kabia. 40 ixima dak osunuy. Jeknkn gu osunuy. Repiajojom cc osunuy.

3Ibigbuk kray kukukat oajm Jesus kay. Jesus ioe. Deus ipot n pima, abi ma witaa juy eyamuwexat

poam, ere jj buye ioe.4 Ap! ioe. Imn eem Deus ekawntup:

Wuyetabg wuyxat oom puye gu - - Deus wuymutaicin puye, i. Wuyju jekukum, Deus abuyxi buye ac, i ioe Jesus.

5Gebuje ibigbuk kray kukukat Jesus otujowat Jerusalm ka be, Deus abi ika xipacatka be.

Deus eju kawnwnapa kay oajm ip - - yabogata kay. Ojeu ibo uka jeje. Uka yaberenata oyadop. Ojomg ibo ukabi jeje.

6 n Deus ipot pima, ecewemuyat ijopabi jejewi ipi ju ioe. Imn eem Deus ekawentup:

Mateus3 , 4

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

7

Deus ekawn tojotjotukay guju xipan ekuk am, i. Ixey jeak ekay witaa be ei mucakcakap puxim, i ioe.

Imn eem Deus ekawntup ioe Satans. Deus ekawntup tomuju ecewemuyat ioe.

7 Ap! ioe Jesus.Cm paxi Deus ja dag eem? imgu juy epee, i ioe Jesus.

Imn tak eem Deus ekawntup ioe Jesus.8-9Gebuje ibigbuk kray kukukat Jesus otujowat coa kay - -

yaberenata kay.Ibocewi soat ogubapuk Jesus pe. Jebacaap, ipi juacat, ipi juacat

mujuukay; soat ip ojojojo. Idip cc ma osodop ip. Ixe bigbuk krat kukukat jabuyxi ojuy Jesus pe. Imnpuye ixe oe Jesus pe: Soat kuka ijop ogm ewebe, owap n aecgcg puje, omubuyxin

puje dak ioe.10 Ap! ioe Jesus. Ecenapn oxewi, Satans! Deus ekawntup

eem:Xipat n i juy epee Deus pe ac, i. Deus a kay ac epesop kyjobin - - eykukukat a kay, i Jesus oe.

11Imneju ojenapn ibigbuk kray kukukat Jesus xewi. Deus ekawn tojotjotukay oajm ip Jesus buywat am gebuje bit.

12Itaybicay Jesus pe oguwn ip Joo omuy daomnmnapa be iam. Imuwn puje, oju Galilia eipi be Jesus.

13Jesus oju Cafarnaum ka kay. Nazar ka bewi oju. Oajm. Osunuy Cafarnaum ka be iodi xe - - Galiliadi xe. Zebulom eipi be osunuy, Naftali eipi be dak.

14Kuyje Isaas juk oe Deus abi: 15 Judeumay kabiaat ccat ojojojo ip - - yobogat. Jeipi be

ojojojo ip - - Galilia watwat, iodi wbu watwat, Jordodi winabuat ka watwat tak. Zebulom watwat ojojojo ip, Naftali watwat tak. 16Kabiokbog pe kaxikxikiay kabiaat ojojojo. Kabiaat ccat oajm kuy je ojuyay kay, i juk oe Isaas.

Ojekawn kuyjeay be.17Ibocewi Jesus kawnwn oe adeay be.Ikrat mujurgrgap cuy epeyepere! Eyguycg cuy epesop, ikrat

kug puye. Deus soat kukanap kabia jajm dao ma - - kabi beat soat kukanap ioe.Imn soat em kawnwn oe Jesus.

Mateus4

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

8

18Pg kabia Jesus Pedro ojojojo, Andr dak. Andr Pedro kitpit osunuy. Pedro butet osunuy Simo Pedro i. Ixey ojojojo Jesus. Xgxgi bima Galiliadi wbu be ojojojo. Axima bubuap xikxig ip oe iodi be, axima bubuukay osodop ip puye.

19 Epesot okay, oweju jekuku am Jesus cebe ip. Axima bubuukaym cuk adi epesop. Igas kawn idipat epeguwnuwn ijodiat pe imutabun ip okay ioe Jesus cebe ip.20Axima bubuap osuiwat ip dao ma.

Oju ip Jesus kay, ceweju jekuku am.21Jesus waraacay ojojojo - - xepxepay - - Tiago, Joo dak. Ojojojo,

ibocewi cucum pima. Joo Tiago kitpit osunuy. Zebedeu ipotpoy osodop ip. Kobe be osodop ip Zebedeu eju. Axima bubuap muwaketken oe ip. Epesot okay, oweju jekuku am Jesus oe Zebedeu ipotpoy be.

22Kobe osuiwat ip, jebay dak. Osuiwat ip cekobe be.Oju ip Jesus kay. Dao ma oju ip, Jesus eju jekuku am.23Oju Jesus soat tag - - Galilia eipi dag. Adeay mutaybitbin oe

Deus eju kawnwnapa be. Kawn idipat muwnuwn oe adeay be. Deus soat kukanap muwnuwn oe. Iwtaxipipiay oguadaada. Ibacamay mubacacan oe Jesus.

24Imneju itaybicay Jesus awg oguwnuwn. Soat Sria eipi beacat ojekyjojo. Soat iwtaxipipiay: ipi kugay, ibigbuk krat kugay, yaguybabimukay, ijebit eat puximay; soat ip otujowat Jesus kay. Soat ip oguada. 25Adeay oju ip Jesus tomuju - - ade jj. Galilia eipi bewiay, Dez Cidades ka bewiay, Jerusalm ka bewiay, Judia eipi bewiay, Jordodi winabu wiay; soat ip oju Jesus tomuju.

5 1Adeay jojom pima, oju Jesus, ade jj ip puye. Coa kay oju. Ojeu coa dag. Oabik iboce. Cebekitkit oajm Jesus kay - - ceweju etaybitbinay.2Gebuje ojekawn jebekitkit pe. Imutaybitbin oe Jesus.3 Icokcok okay itabutpinay, jetaybicap puye ioe Jesus.

Itaybit ip Deus oce mubacanucan pima ac, Deus a dag oceku iam. Icokcok ip, soat em Deus xe jeedop puye.

4 Waay dak icokcok ip Jesus oe. Epettn gu juy epesop, Deus waay be eem. Imnpuye icokcok cc jee ip ioe Jesus.

5 Icokcok yakadidim wararacat kukay. Xipacat jejat ip Deus xewi - - apn Deus oee iap tag.

6 Icokcok cc jeedop ip - - Deus xe cg ccay. Apn idibi kay wuyju, wuybipuruk pima, imn tak Deus bikuyap kay ixey dak jajm.

Mateus4 , 5

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

9

Apn puybit kay dak wuyrere bima, imn tak Deus bikuyap tag jeku pin ip. Imnpuye Deus ibikuyap jegm cebe ip - - cg ccay be. Icg cc eem ip ioe Jesus.

7 Icokcok cc jeedop waraacat kay itabotaidabotbocay ioe. Deus tak itabotaidabotbot jeenuy cekay ip ioe Jesus.

8 Icokcok cc jeedop ip - - yaguyisuay. Deus cocom jeedop ip ioe Jesus.

9 Icokcok itakomaat mudinudinukay. Jekpotpoy buxim Deus tak jukuk ip ioe Jesus.

10 Icokcok cc jeedop ip - - Deus bikuyap tag jekukuukay. Ipiat ajojom ip, Deus bikuyap tag jekukum puye. Imnpit soat em Deus xe jeedop ip ioe.

11 Okay eyetabut puye, adeay itakoma jeedop eykay. Imnpit eycokcog ma epesop ioe cebe ip. Eycokcog ma epesop, eymuymuy ip pima, xipatm eykuk ip pima dak, eyawg mukrrrm ip pima dak. Eycokcog ma epesop itakomaay imn jeykuk, okay eyetabut puye Jesus oe. 12Imn tak kuyjeay Deus ekawn muwnuwnukay xipan gu ojukuk ip. Eycokcog cc epesop. Kabi be bit, Deus xe bit, ade kug epesop - - idipat kug ioe Jesus.

13Ojekawn jebekitkit pe. Wuymutaybinap muwnuwn oe Jesus - - imnpuximap ekawn. Ipi juacat pima eyju, kawta buxim epesop ioe. Kawta tayu

buye, xipat cc. Imnpit takm puje, xipat gu kuka. Tee ma kuka atakuk. Apgm tak takug kuka acesop? Taxik am ac. Taxik puje, tamucakucag kuka wuyju ioe Jesus.Imnpuximap kawnuwn oe Jesus. Kawta wuyxat mukun. Io pin wwuyju, wuyxat pe kawta opop puye. Imnpuxim Jesus kay itabucay ekukuap cuy ipi juacat mudim. Jekuku ojuy ipi juacat Deus a dag, Jesus kay itabucay ekukuap jojo buye.

Tayum pima bit, xipat gu kuka kawta. Acetaxik kuka, tamucak am. Imnpuxim tak cebekitkit Jesus kay itabutmm jekukum pima bit, xipat gu kuka, ipi juacat mudimm kuka buye.

14-16Ipi juacat etabixe kabiahamat puximay epesop ioe Jesus. Xipan eyekukuap cocom pima ip, Deus awg mubuyxin jeedop ip - - wuyebay awg - - kabi beat awg ioe Jesus. Apn e dag wuyjojo but, kabiaham pima; imnpuxim Deus awg buxin put wararaacay, xipan eyju jekukum pima ioe Jesus. Ipi juacat eyju bima, kabiaat puxim epesop ioe. Agokaxiri

coa be wuysukamuy bima, ika baarm gu osukadop. Ikamunm

Mateus5

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

10

paore. Kuy bi ma ikabapuk soat pe, coa jeje buye ioe. Eyju dak ibaarm gu epesop, xipan epekuku bima. Soat pe eyekukuap jebapuk. Imn ipi juacat pe kabiaat puxim eyju, itaybit ip puye ajo xipat Deus xe iam, eyekukuap cocom ip pima ioe. Lamparina musop puje, ico diotpe gu ajomuy. Uka be acejomg

imn ceje. Um ma ajomuy kabia ie am soat uka beat kay, soat ijo but am.

17Ojekawn Jesus jebekitkit pe. Epeyewaguy gu juy Osodot teku Moiss ekawn mum m, Deus

ekawn muwnuwnukat imutaybitbinap mum m tak i. Imgm gu ojot. Ojot ma imutaybit am apn ape iboap ekawn osodop iam ioe Jesus. 18 Moiss ekawn im paore cebe ip. Soat Deus oe iap tag jebapuk ioe Jesus. Kabi oim kuka, ipi dak. Deus ekawn pit im gu. Pg a dak kama ma im. Soat epamap jajm. Iboap ekawn tak jeedop - - Moiss ekawn. Iboap kay gebum cuy epesop ioe.

19 Imnpit pgpg Moiss ekawn kay gu. Kyjobit gu ip Moiss ekawn kay. Wararaacay mutaybitbin ip kyjobitm m Moiss ekawn kay. Kabi be bima, Deus xe bima, Teku Deus a kays . Xipatput ac teku, i jee soat kyjobitmay be. Pgpg ma Moiss ekawn kay jj. Kyjobit cc ip. Wararaacay

mutaybitbin ip kyjobit am Moiss ekawn kay. Kabi be bima, Deus xe bima, Teku Deus a kay jjat. Xipacat teku, i jee soat kyjobicay be.

20 Oguwn eywebe: Deus bikuyap tag eyeku bimap ac, eywebe ajm put Deus kay. Fariseuy bodi ma Deus bikuyap tag eyekum pima, Deus xe gu epesop soat em - - Moiss ekawn imutaybitbinukay bodi ma dak ioe Jesus.

21 Eyju juk epeyajojo apn Moiss oe iam.Epeyaoka gu juy. Pg em tak kama. Waraat oyaokaiat epetujowat cuy ibimmat ekawn cocoukat pe, i Jesus oe.

22 n pit eem eywebe: Soat cuy epetujowat ibimmat ekawn cocoukat kay - - jewago kay itakomaay. Iboce ipiat supiajoat itakomaat pe. Kamaat ma n, ieeukat pe bit itakomaat podi ma ipiat supiajoat ibimmat ekawn cocoukay kukukat a dag.

Akpidapi, ieeukat pit daxabog kay jeju - - ipiatajoat ka kay ioe.23-24 Imneju eykitpit epegudin cuy, eykay itakoma bima. Immap

epesuiwat Deus eju kawnwnapa be. Ajo epetojot img m Deus etabixeata be, ijop epesuiwat. Epeju juy eykitpit kay, imudin am

Mateus5

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

11

ioe Jesus. Epeju juy, juk epem magu Deus tuka be. Epeju juy, eyju gebum puye Okitpit itakoma okay, i ioe Jesus. Eykitpit mudin puje ac, epeyepit immap m m Deus pe

ioe Jesus.25 Eybure eymuymuy bima, eyweroap teidam pima, dao ma juy

epegudin eybure. Xipan epeyekawn ioe Jesus. Cucum pima ibimmat ekawn cocoukay kay, xipan epeyekawn cebe ioe. Imn eyekawnm pima, imudinm pima, eymuymuyat eydujowan ibimmat ekawn cocoukay xe. Ixey eydujowan daomnmnapa kukat kay, eymg m daomnmnapa be. Eyenapn paore kuka epee ibocewi bit ioe. 26 Icmn n eem eywebe. Daomnmnapa be epesop soat em. Soat gu eyeweroap teidam pima, jeymujm gu ip daomnmnapa bewi ioe Jesus cebe ip.

27 Moiss ojekawn kuyjeacat pe Jesus oe.Ecepo gu juy waraat ayacat eju - - etayxi eju ac. Aoy dak jepo gu juy ip waraat agokatkat eju - - jektop eju ac, i ioe.

Eyetaybit iboam ioe Jesus. 28 Imnpit n eem eywebe: Ayacat kay ag pima eyju, dabio pin pima dak, kuy ceweju jepo iap coi epee. Eyaguy be ma kuy ibapuk ayacat kay ioe Jesus. 29 Imnpuye epeyepere juy jeakap ikrat kay. Eybaat kadiatam pima bit purut, kuka ikrat epegug. Imn ikrat epegug gu ipiatajoap puxixim

ioe - - Jesus oe.Imn Jesus oe, Jesus xe wuyta wuybikuyap puxim. Wuybikuyap pewi wuyju ikrat kay bima, iboap ibikuyap tag jekukum gu juy acesop. Pug m tak kama.

30 Epeyepere juy ikrat mugegap tak ioe Jesus. Eybaat kadiatpum pima bit purut, kuka eybum ikrat epegujurg. Imn ikrat epegug gu, ipiatajoap puxixim ioe Jesus.Imn Jesus oe, Jesus xe wuyba wuyeeap puxim. Wuyeeap pewi wuyju ikrat mubapuk pima, iboap eeap tag jekukum gu juy acesop. Jepere juy wuyju.

31 Moiss ojekawn waram kuyjeacat pe.Agokatkat jetayxi epere pin pima, otayxim gu n gas bit iaptup cuy tupm cebe. Imn cuy etupm cebe, cepere am, i Jesus oe.

32 n pit eem eywebe: Agokatkat jetayxi epere buje, jetayxi waraat eju ojepo gun magu, ixe agokatkat ikrat kug Deus xe. Ixe ayacat waram jewebumn puje, ikrat kug Deus xe, itop ikrat ogug

Mateus5

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

12

buye. Waraat agokatkat tak ixe ayacat eju jewebumn puje, ikrat kug Deus xe ioe Jesus.

33 Moiss ojekawn.Icmn cuy epee. Eybuum gu juy eytabucap kay epesop. Eya dag cuy epeku soat em. Eya kay juy epesop - - ajo imugap ojuy iap kay. Kuy juk epeyekawn Deus pe: Wa kaym pima, ipiat osupiajoat owebe, i juk epee. Imneju eya kay juy epesop, i ioe Jesus.

34 n pit eem eywebe: Eyetabucap epee bima, epeyekawn gu juy Deus pe: Wa kaym pima, ipiat osupiajoat owebe, i gu juy epee. Pg em tak kama ioe Jesus. Etaybit icmn kabi kake. Imnpuxim cuy etaybit icmn eem n ewebe, imgu dak cuy epee wararaacat pe. Imn epee bima, Etaybit icmn Deus kake, i bima bit purut ka epee, kabi Deus abikbikap puxim puye. Imn pima pit purut ka epee, Deus kabi be omuyiat puye.

35 Etaybit icmn ipi kake. Imnpuxim cuy etaybit icmn eem n ewebe, imgu dak cuy epee wararaacat pe. Imn epee bima,

Etaybit icmn ipi ogugiat kake, i bima bit purut ka epee, ipi Deus imnka buxim puye. Imn pima bit purut ka epee, Deus ipi ogug buye. Etaybit icmn Jerusalm ka kake. Imnpuxim cuy etaybit icmn

eem n ewebe, i dak mgu juy epee wararaacat pe. Imn epee bima, Etaybit icmn Jerusalm ka watwat kukukat kake, i bima bit purut ka epee, Deus Jerusalm ka watwat kukukat ccat puye. Imneju epee gu juy soat pe. Pg em tak kama. Soat kake ip,

Deus abiat ebapukpukap puye.36 Etaybit icmn waa kake. Imnpuxim cuy etaybit icmn eem

n ewebe, i dak mgu juy epee wararaacat pe. Imn gu juy epee, eywebe ibaore buye yaypanisuat waram ebapuk am, yaypan cc buje; eywebe ibaore buye dak yaypan cc ebapuk am, yaypanisuat pima ioe Jesus.

37 I juy epee, Icmn, i. I dak epee, Kama, i. Imn ac epeyekawn cuy, ibigbuk kray kukukat pewi beku waraat ekawn ajmjm puye - - dapxi iap ekawn ajmjm puye ioe.

38 Moiss cuk ojekawn.Agokatkat tam pima, eyju dak waraat epesutamum, i. Agokatkat tyuk puje, waraat tak epetyuk cuy, i ioe Jesus.

Mateus5

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

13

39 n pit eem eywebe: Ikrm eykukay eybaat kadi eydopaoka buje ip, waraat kadi koreren epee eydopa, waraat kadi eydopaoka am ioe Jesus. Ikrm gu juy ip epejukuk ioe. 40 Eyekamixa kay ip pima, ibimmay kay eydujowan pima, epegm cuy cebe ip. Eyekabek tak epegm ioe Jesus. 41 Waraat ka bewiat sorara abi pg kilometroat tag jebubut eymudujowan puje, epeyetujowat cuy xepxep kilometroat tag.

42 Eyxewi iojuy buje, epegm cuy cebe. Eyweju ojekawn pima: Eybubut epegm cuy owebe darem. Waram imm eywebe ma, i; darem cuy epegm cebe ioe Jesus.

43 Kuyje Moiss ojekawn.Eyduka xeay xipan epejukuk, i. Eykay itakomaay bit xipan gu juy epejukuk, i ioe Jesus.

44 Gas oce eywebe: Eykay itakomaay xipan cuy epejukuk. Xipan gu eykukay beam cuy epeyekawn Deus eju ioe Jesus. On odin ip cekay, i juy epee, kawnwn pima Deus pe.

45 Imn jekukum pima, kabi beat ipotpoym epee. Soat peam Deus kaxi oguju kabi be - - xipacay beam, xipatmay beam tak ioe Jesus. Soat peam tak Deus mubaat oguju ipi kay - - icgat peam, cgmat peam tak ioe. 46 Eykayay ac ikukpin eyxe bima, imn xipat Deus xe du? Kama. Apnpuye Deus abi xipacat map wiwim eyju? Jeyipi iecugap peam dinheiro bubuukay imn tak ixey xe jekayay ikukpin jekuku ip - - eyxe cekaym ccay imn jekuku ip. Eykaymay dak xipan cuy epejukuk ioe Jesus. 47 Eyburey eju ac eyekawn puje, ajo gu eem cc eyju. Imn tak Deus kay itabutmay jekuku ip.

48 Wuyebay xipat ccat soat em. Ixe buxim cuy epesop - - wuyebay icmat puxim cuy epesop - - kabi beat puxim ioe Jesus.

6 1Ojekawn Jesus jebekitkit pe. Eydayemum cuy epesop ioe Jesus. Waraacay be eyjojoap puxim gu cg ma epekuku ioe. Imn cuy epegug gu ixey be eyjojoap puxim. Imn epegug bima, Deus xewi kamgu jeyjat, eyeeap puye. Ixe kabi beat xewi kamgu epejat ioe yajojoukay be. 2 Imnpuye ibubutbetmat kay eyetabotaidabotbot pima, cebe eyebutbutin mm pima, eyawg epeyawgmupgpg gu juy Jesus oe. Eymuguykukuukay jawg mupgpg ojuy ip imn ma. Deus uka be jawg mupgpg ip, e dag tak. Jeburey ekawn kay jj ip,

Mateus5 , 6

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

14

Xipat ccat n, i bima cebe ip. Iboap ekawn kay jj ip. Icmn oce eywebe. Jebikuyap tag jejat ip. Imnpit kama ma jejat Deus xewi ioe Jesus yajojoukay be.

3 Eyju bit ibubutbetmat pe imm pimap, ibaarm ma juy epegm, jebure jjat cuy itaybit gu im m jee ioe cebe ip. 4 Ibaarm imm pima eyju, ixe kabi beat ojojojo - - wuyebay. Xipacat jegm eywebe. Xipat n oxe, Deus eem eywebe ioe Jesus.

5 Eyju bit wararaacat muguykukuukat puxim gu juy epesop. Soat etabutpe ip kawn pin Deus eju. Deus eju kawnwnapa be kawn pin ip soat etabutpe - - uka ukpibubu dag tak. Wararaacat pe jejojoan ac ip kawnwn Deus eju. Wararaacat kawn m ojuy ip. Xipat ip. Deus kay jj ip, i. Wararaacat ojewaguy cebe ip ojuy ip. Wararacat ijojom ip iap ac jejat ip. Deus xewi bit kama ma jejat ip.

6 Eyju bit eyduka be juy epem, Deus eju kawn m Jesus oe cebe ip. Eyduka exntabi juy epetomudip, wararaacat pe eyjojoap puxim. Epetomudip, kawn m kabi beat eju - - ijo baoreat eju - - wuyebay eju. Deus imn eyjojo. Xipacat jegm eywebe. Xipat n oxe, ieem tak eywebe ioe Jesus cebe ip. 7 Deus eju kawnwn pima, eyejoojuyap ade em gu juy epeyekawn ioe. Imn Judeumay ojekawn ip Deus baroy be. Tybe ocekawn kay yajojo jee oceju ade ma kawnwn puye in jee ip. 8 Eyju bit kama. Imn epeyekawn gu juy Deus eju. Deus eyebay buxim. Kabi beat teku. Eyekawn awap, itaybit ajo-kug gu eyju iam ioe. 9 Imn cuy epee, Deus eju kawnwn pima: Bay! i juy epee

kabi beat pe. Soat cuy ibuyxin ebutet kug jeenuy, i. 10Gaxn ma juy soat kukukan eguy, i dak. Soat kukukan eguy bima, ipi juacat cuy jekukum jeedop ip ebikuyap tag apn kabi beacat cucum ip ebikuyap tag, i. 11Gas ocexan cuy egm ocewebe, i. 12Apn oceju gebum gu apn wararaacay be juk adi warmtag ocekuk iap kay; imn tak gebum gu juy eguy apn cuk adi ikrat ocegujurgrg iap kay, i dak. 13Oca mubacanucan cuy eguy ocewebe ikrat mujurgap puxim. Ikrat tak ejuuk cuy ocewebewi, i dak cuy epee ioe Jesus.

Imn ma juy epee Deus eju kawnwn pima ioe. 14 Eyju gebumm pima apn wararacay be juk adi ikrm eykuk iap kay; ikrat epegujurgrg cc magu, Deus tak jegebu gu apn juk adi ikrat epegugg iap kay. Kabi beat jegebu gu - - wuyebay ioe.

Mateus6

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

15

15 Eyju gebum pima bit apn wararaacay be juk adi ikrm eykuk iap kay, Deus tak jegebu apn juk adi ikrat epegugg iap kay. Wuyebay xeku ioe Jesus.

16 Deus kay gebumap kay jeknknm pima eyju, eyguycgcg gu juy epesop. Eymuguykukuukay iguycgcg oekuku ip, Deus kay gebumap kay jeknknm pima ip. Iguycgcg oekuku ip, soat itaybit ojuy, Teku Deus kay gebumap kay jeknkn gu iam. Jeburey juk ojekawn ip. Deus kay jjat teku, i. Imnpuye jebikuyap tag cuk ojat ip - - soat ma. Iboap kay gebum cuy eyju ioe Jesus. 17 Eyju bit Deus kay gebumap kay jeknknm pima, epeyewedopawuywuy juy. Epeyewedapmusem cuy dak ioe. 18 Imn waraacay itaybit gu ip teku jeknkn gu iam. Deus ac jee itaybit ibaarm jeknkn gu teku iam. Ijo baoreat ac itaybit. Xipacat jegm eywebe. Xipat n oxe, i dak eem Deus eywebe ioe Jesus.

19Ojekawn jebekitkit pe. Eywebeam ade bubut epeguxipan gu juy epesop Jesus oe.

Ijoce imuxipan gu juy. Ijoce kopii eybubut joo. Hiep eybubut iokok an eem Ibukurukat eyduka be mm eybubut tujupaum am ioe. 20 Kabi be bit Deus xe epesop soat em. Eycokcok cc epesop. Kopii kake gu Deus xe. Hiep kake gu dak. Ibukurukay kake gu dak ioe. 21 Eybubut ijodi bima soat em gebum epesop eybubut kay. Kabi be eyguy pin pima bit, gebum epesop kabi beat kay. Imnpuye eyckck cc epesop Deus xe soat em ioe Jesus.

22 Wuyeta kabiaap puxim. Wuyjebit peam ixe kabiaap. Wuyetadip pima soat ijo but wuywebe. Kabia dag ajeku. Soat ijobucap wuyekukuap puxim - - Deus xe cg ma wuyekukuap puxim. 23 Wuyetakr bima bit, ijo baore wuywebe. Kabiok tag ajeku. Kabiok tag jekukuap ikrat mujurgrgap puxim. Imnpuye kabiaap kabiok eem pima, kabiok cc eem wuywebeam. Ikrat mujurgrg cc wuyjuy.

24 Pga be, uka be bima, ibaore ibuywatwatukat pe xepxepay beam kapik am. Kariwaway waraat tagtagtag eem pima, itakoma kuka oe pg kay, jekariwa kay, waraat jekariwa ikuk pin cc bima. Kyjobit kuka oe pg a kay, waraat a kay kyjobitm pima. Imnpuxim dinheiro kay jj bima, Deus kay jj gu epee ioe Jesus. 25 Imnpuye oguwn eywebe: Eyaguym gu juy epesop eybubut kay Jesus oe cebe ip. Ajo paxi acejoo? imgu juy epee ioe. Ajo paxi acetikn? imgu dak cuy epee ioe.

Ajo paxi acegum wuydotim? imgu dak cuy epee. Xipat eyxat kug

Mateus6

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

16

pima, eydoti kug pima dak. Imnpit ibodi ma xipat soat em Deus xe eydop am ioe.

26 Gebum cuy epesop was kay ioe Jesus. Pupum ip kabi be. Taidadam gu ip. Jeku beat tak pupum gu ip, jeku bewiat mna be img m. Imnpit Deus ixat mm cebe ip - - wasy be. Deus xe was teibog gu - - wuyebay xe - - kabi beat xe. Imnpit ag cekay ip. Imnpuxim wuykay dak soat em ag. 27Ade koato mabuk wetabg oguy iap kay gebum cc bima, eyetabg xee? Kama. Gaxn ma acoi epe.

28 Pm eydoti dak? Apnpuye eyaguybabim eydoti kay? Eyaguybabim gu juy. Gebum cuy epesop apn tmntitit aypapan iap kay. Tmntitit kapikpig gu. Jesay muggm gu dak ip. 29Icmn n eem eywebe. Salomo ibubut adeat osunuy. Idip ccat kug osunuy - - jesay kug. Salomo dipap podi ma bit titip tip tagatip. 30Gas ma tmntitit titetabg eem. Kuyaje bit tite eem. Titip Deus abi. Imnpuxim jabi dak eyemukaypinput jegm eywebe. Eyetabutsu magu cekay ioe Jesus. 31 Imnpuye eyaguybabim gu juy epesop.

Ajo paxi acejoo? imgu juy epee. Ajo paxi acetikon? i dak. Ajo paxi acegum? i dak ioe. 32 Judeumay yaguym iboap kay - - soat kay. Eyebayat pit itaybit eyju ikugm pima iam - - kabi beat.

33 Koap gebum cuy epesop Deus soat kukan jee iap kay - - Deus ebikuyap kay dak. Imn gebum pima, Deus soat jegm eywebe. Eyxan jegm, eydotim tak ioe.

34 Imneju eyaguybabim gu juy epesop kuyajeat kabia kay. Kuyaje jajm pima, eyetaybit epee ajo ojebapuk ixe kabia iam - - ajo xipat, ajo xipatpt tak. Gas bit eyaguybabim gu juy epesop kuyajeat kabia kay ioe Jesus.

7 1Ojekawn jebekitkit pe. Eykr jj Deus xe, imgu juy epee wararaacat pe. Imn tak Deus Eykr oxe, imgu jee eywebe. 2Ikrat kug n, imgu juy epee wararaacat pe. Imn eemm pima, Deus Ikret kug eyju, imgu dak jee eywebe. Apn wararaacat pe eyekawnap puxim Deus tak jee eywebe ajo xipat jexe, ajo xipat gu jexe. Wararaacat pe epegm pima, Deus tak jegm eywebe. Apn cuk epegm iap puxim epejat ioe Jesus.

3Wuymutaybitbinap ekawn muwnuwn oe Jesus - - imnpuximap ekawn. Jebekitkit pe imuwnmuwn oe, itaybit am ip. Wararaacat ekukuap mukorm m, wuyekuku bima, imukormap tm puxim Jesus xe, ip puxim tak cexe. Imnpuye Jesus ojekawn jebekitkit pe.

Mateus6 , 7

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

17

Tee ma eyju jeakag eybure eta beatmtm kay, eyeta beapip cocomm pima. 4Tee ma eyju eem cebe: Ma. Otmtmuk eta bewi, i, eyeta beapip cocomm pima ioe Jesus. 5 Eyju jewemuguykukukum. Koam eyeta beapip cuy epeyopuk. Yopuk puje, ibaore gu jee eyewebe tmtmuk am eybure eta

bewi. Yopuk puje, xipan epee ijojom ioe.Imn Jesus wuymutaybitbin wararaacat kay gu juy acejeak iam - -

wuyekay ac juy acejeak ikrat mug buje iam - - yopit ma ikrat mug buje iam yobog ma ikrat mug buje iam tak.

6 Wekawn icmn ioe Jesus. Soat pe gu juy epeguwn wekawn. Akurice buximay be gu juy epeguwn, wa kay gu ip puye. Yapurug jede ip. Warmtag webekitkit ojukuk ip Jesus oe.

Xipat ma wekawn. Soat pe gu juy wekawn epeguwn. Dajebaro buximay be dak gu juy epeguwn. Itaybit gu ip yadip ma iam. Ixey be wekawn kawn tee maap puxim Jesus oe cebe ip.

7Ojekawn jebekitkit pe. Deus xewi juy epejoojuy. Iojuyjuy bima, epejat. Ixe xewi juy

epejokudada. Ikudadam pima, epetobuxik. Ixe xewi iojuyjuyap xntabi be tagtagtagiap puxim. Xntabi be tagtagtagi bima, tomudipuk ip eymum m. 8Soat ojuyjuyukat jejat; soat kudadaukat tobuxik; xntabi tagtagtagiat pe xntabi tomudipuk ip ioe.

9 Witaa gu epeyam eyipotpot pe Poa kay n, ie buje. Kama ma eyin witaa oyam kuka cebe poa yamap tieg. 10Puybu gu epesubum cebe, Axima kay n ie buje. Kama ma eyin puybu osubum kuka cebe aximamap tieg. 11Eyju ikrat kug. Imnpit eyju ma xipacat mm eyipotpoy be. Apn eyju immap podi ma eyebayat pit xipacat mm jexewi iojuyjuyukay be - - kabi beat pit. 12Eybikuy wararaacat pe xipan eykuk am. Imnpuye xipan cuy wararaacat epejukuk. Iju Moiss ekawn, Deus ekawn muwnuwnukay emumutaybitbinap tak.

13Jesus tak ojekawn. Epem cuy xntabi itokt tag. Xntabi itokbog pit daxabog kay

wuymujujuap e ma - - ipiatajojoap kay. E paoremat e. Xntabi itokbog. Ade wuyjuy ie dag jekukum. 14Xntabi itokt pit e paoreat e xntabi. Wuytaiticap e. Pgpg ma wuyjuy ie dobuxikxig.

15Jesus dak ojekawn jebekitkit pe. Eydayemum cuy epesop eymuguykuku ojuyay kay - - jewexe

Deus ekawn muwnuwnukay kay. Omuyku ip. Ovelha joi magu

Mateus7

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

18

ip jajm, badi bit ip ikauay buxim, akurice buxim. Eykay itakomaay ma ip, xipacat coiay magu ip jajm ioe. 16 Eyetaybit widah yaae gu eem - - uvaa iam. Eyetaybit tak aruip tag figoae gu eem iam. Imn eyetaybit widah, aruip tak. Yaa nomuju eyetaybit iboym. Imnpuxim tak eyetaybit jee abuy jewexe Deus ekawn muwnuwnukay iam. Xipatm cekukuap tomuju eyetaybit ixeym.

17 Yopxipacatip yaa xipat eem. Yopxipatmatip yaa dak xipat gu ma eem. 18Yopxipcatip pit yakum an gu aypatpan. Yopxipatmatip tak yaku an gu aypatpan. 19Yop yakumatip soat wuyju ixikxig, takatkan daxa be ixik am. 20Apn yopxipatmatip yaa dak xipat gu ma eem; imnpuxim jewexe Deus ekawn muwnuwnukay xipat gu jeku. Imneju eyetaybit epee pebicay jewexe Deus ekawn

muwnuwnukay xipatm cekukuap tomuju ioe Jesus.21 Deus soat kukanap kabia jee ip owebe: n ocekukukat, i. Soat

pit jem gu Deus xe kabi be - - webay ibikuyap tag cekuibiy ac - - kabi be omuyat a kayay ac Jesus oe.

22 Gebujeat kabia Deus abuy ikrat kug iap guwn. Adeay jeee ip owebe: Ocekukukat! Abi ocekuku. Xipacap oceguwnuwn - - Deus soat kukukaniap muwnuwn oceju, i. Abi ibigbuk kray ocegujmujem wuyjuy xewi, i dak jee. Abi ocewebe ie baoreat ocegubapukpuk, i dak jee.

23 Gebuje n jeabu. Wetaybit gu oguy eyjum. Pg em tak kama, iocee Jesus

oe. Wede epee oxewi. Ikrat muggm ac epekuku, iocee dak Jesus oe.

24 Wakayay itaybicat puxim ip - - agokatkat puxim ixey wekawn cocoukay. Ixe agokatkat uka oyamuy witaa jeje. Ukaabiip oyopmuy witaa jeje. 25Mubaat oajm witaa jejeiata kay - - mubaatxixi. Mubaat idibi otimubog. Otiajm. Kabidoxixi dak osubidoakaka. Imnpit oyaat gu yacem puye, witaa jeje buye ioe Jesus cebe ip.

26 Wa dag gu jekukuukay itaybitmat puxim - - waramtag ma uka oyamuyiat puxim ip - - wekawn kaymayu. Wajojom ip. Inaka kyjobit gu ip wa kay. Warmtag uka oyamuyiat puxim - - agokatkat puxim - - yaguybaarmat puxim. Ixe agokatkat uka oyamuy ipi ju, kaoririt pe. Cem gu oyamuy.

27 Mubaat oajm kaoririt peata kay. Idibi otiajm - - tibogati. Kabido dak osubidoajm. Osubidoat bidobog ya be. Oyaat. Igoa oyam cc, oyaat puye ioe Jesus.

Mateus7

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

19

28Soat yaguybabim ip osodop, Jesus ekawn epere buje. Waraan wuymutaybitbin Jesus ioe ip. Idim cc teku

wuymutaybitbin ioe ip.29Jabi imutaybitbin Jesus osunuy. Moiss ekawn imutaybitbinukay

buxim gu imutaybitbin osunuy.

8 1Guyjom okop Jesus coa bewi. Ade dak okop ip Jesus tomuju. 2Kopkom pima, ierepat oajm Jesus kay, jemuada am. Ojegaecgcg cewap, Jesus yabuyxiat puye. Kariwa ioe Jesus pe. Ebuum pima, omuadam ece ioe

Jesus pe.3 Obuu gu. Jemuada n Jesus oe. Ojebaepucg. Ogucay.

Ojeada dao ma. Ierep topibit xipat oe.4 Eadaap cuy eguwn gu wararaacat pe ioe. Pa kay juy

eju ioe. Ecewemubapuk cebe emuadaam itaybit am ioe. Xepxem cuy pukaso egm pa be Moiss ekawn tag. Imn ecee soat ijoceay itaybit am Jesus ierepat oguada iam. n pit eguwn gu eadaap. Pa ma juy guwn eadaap Jesus oe ierep tibit pe. Hm hm ioe.

5Cafarnaum ka be Jesus ajm puje, soraray kukukat oajm. Jesus kay oajm. Kariwa! ioe Jesus pe. 6 Obuywatwatukat opop oduka be.

Ipi jj opop. Jebit oeat puxim. Iwtaxipi jj ma. Ikop paorean ioe Jesus pe.

7 Ijom puk n pit, imuada am Jesus oe.8 Kama, Kariwa ioe. Eju gu juy oduka kay, wabuyxim

puye, Judeumat n puye. Am ma juy eguada. Eceada juy, i n eem pima, obuywatwatukat jeada ioe Jesus pe.

9 n tak wararaacat mujujum. Wa kay kyjobit ip wesoraray. Pg pe n eem, Ejm, i bima, jejm. Waraat pe n eem, Ejot, i bima, jedot. Obuywatwatukat pe n eem, Imn cuy ece, i bima, imn jee. Apn wesoraraym wa kay, imn tak abi ma obuywatwatukat

jeada ioe Jesus pe.10Iboap co buje, Jesus itabg oe.

Soat Judeuy etabucap podi ma itabut okay igo soraray kukat, Judeu gu magu ioe Jesus jenomujuacay be. 11 Adeay jajm ip Deus dopap pe - - Judeumay, mesa koreren jabik m Abrao eju,

Mateus7 , 8

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

20

Isaque eju dak, Jac eju dak. Soat eipi bewi jajm ip. Pg ixeyin kaxijmap ka bewi jajm ip. Waraacay ixeyin kaxiajmap ka bewi jajm ip, kabi beat soat kukan pima. Icokcok cc eem ip ioe Jesus. 12 Ajmjm ip pima, Deus Israel naxegebitbit joxik ip wy ma kabiokbog pe. Iboce ma ttn jeedop. Ty yyy ipi bun jeedop

ioe Jesus jenomujuacay be.Ipiatajoap ka be iap muwnuwn oe Jesus - - kabiokat ka be iap.

13 Eju eduka kay Jesus oe soraray kukukat pe. Kuy ebuywatwatukat ojeada, okay etabut puye ioe Jesus.Ojeada gebuje bit. Ibuywatwatukat ojeada.

14Oju. Jesus oajm Pedro duka be. Om. Pedro daxijo ojojojo. Ipai jj opop xeku. 15Jesus ogucay ipaiat. Osubaixik. Imnpuye ipaim oe. Xipat oe. Okop cama bewi. Jesus xat ogug cebeam.

16Katpuje ma iboceay ibigbuk krat kugay otujowat ip Jesus kay. Imuada am, otujowat ip. Ade osodop ip - - iwtaxipiay. Ibiogbuk kray ogujm Jesus ikukay bewi. Epejm ioe cebe.

Oajm ip Jesus abi. Iwtaxipiay dak oguadaada.17Isaas juk ojekawn kuyjeay be. Deus ekawn muwnuwnukat

juk ojekawn. Jesus muwnuwn oe.Iwtaxipipiay oguada xeku, ibacamay dak, i juk oe kuyjeay be.

Jesus ogujm xipatmay jemumukukukay xewi - - ibigbuk kray. Imn Jesus eeap puye, soat itaybit oe icmn Isaasm ekawn iam.

18Adeay ojeawero ip Jesus kay. Timudek pin Jesus, ade buye. Gaa ioe. Iodi atimudek cuy.19Moiss ekawn imutaybitbinukat tak oajm. Omutaybitbinukat ioe cebe. Soat ka dag ojekuku eweju

ejuap tag ioe.20 Tapu Jesus oe. Oweju jekukuay yamgu jedopdopapa

ioe cebe - - Moiss ekawn imutaybitbinukat pe. Kak ikyky. Was dak topipe. n pit kama. Yamgu odopdopapa ioe - - Jesus oe - - soat wago oe.

21 Kariwa! ioe waraat Jesus pe. Koap webaym ojokot. Gebuje cum puk n eweju ioe Jesus eju jekukuat.

22 K. Ejot cuy okay Jesus oe cebe. Deus ekawn kaymat jebadipymm jokot. n pit kama. Oweju juy ejekuku ioe.

23Kobe be om Jesus. Otimukek ip, wnbu otimudek ip - - Jesusy.

Mateus8

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

21

24Timudekdeg pima ip, kabidoxixi oajm. Oajm iodi kay. Topapn kobe oe idibim, kabidoxixi ajm puje. Kobe dagacat iparara ip oe kabido buxixim. Jesus pit ixet kobe be. 25Jesus oguwurg ip - - ceweju etaybitbinay. Kariwa! ioe ip. Ocedaxijom ece. Akm wuyju!

26Ojewurg Jesus. Apgm puxim eyparara? ioe. Apnpuye eyetabutbt

okay? ioe ipararaay be. Eypararam gu juy epesop. Okay juy eyetabut cc. Ebidopon! ioe kabido be. Edipon! ioe iodi be. Imnpuye

kabidoxixi osubidom. Iodi dak tisem cc oe Jesus abi.27 Apen ibo ojebapuk? ioe ip. Abu sute? Kabidoxixi osubidom

yabi. Iodi dak kyjobit ya kay ioe ip. Jesus muwnuwn oe ip jewewebe.

28Kabidom puje, otimudek ip. Gadara eipi dag oeku Jesus. Xepxep osodot ip - - ibigbuk krat kugay. Ikau jj oe ip. Ceay mgmgap pewi osodot ip. Bomaku nuynuy soat em. Ixey buxixim, e dag kapkap gu oe ip - - ibo ka watwat - - Gadara ka watwat.

29 Deus ipot n ioe ip Jesus pe. Ag cuy ocesy. Jajm gu juy ocekay ipiatajoan ocewebe ipi m awap ma ioe ip Jesus pe.

30-31 Ite agokatkay xewi ocemujm puje, ocemujum ece dajebaro be - - ibigbuk kray oe cebe. Imn ma oe ip, dajebaro bomaku wurrrg puye - - ade dajebaro.

32 Epejm Jesus oe.Ojm ip agokatkay xewi.

Oju dajebaro kay. Om. Imnpuye dajebaroy daudaum ojenapn coa pnpn tag. Iodi be okop ip. Oakmkm ip. Jeabokabog ip oap.

33Dajebaro kukukay owatwat ip. Soat muwnuwn oe ip agoka watwat pe. Dajebaro aokaap awg muwnuwn oe ip agoka be. Ibigbuk krat kug topibiy awg tak yawg muwnuwn cc oe ip.

34Gebuje Jesus otopabe ip - - agoka watwat - - soat. Ejm cuy oceka bewi ioe Jesus pe.

9 1Ojm. Ojepit Jesus. Jeipi be ojepit - - Cafernaum ka be. Ojepit, waram timudek puje.2Agoka watwat ijebit eat otujowat Jesus kay. Ixexecap pe ixe ijebit

eat otujowat ip. Jesus itaybit oe cekay itabut ip iam. Imnpuye ojekawn ijebit eat pe:

Mateus8 , 9

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

22

Acam cuy ioe cebe. Ikrat kuy ojuuk ewebewi, tapu. Iboap ikrat kay gebum gu oce, iuk puje ioe. Pg em tak kama ioe - - Jesus oe ijebit eat pe.

3 Ite Jesus Deus coi n, i napa ma teku eem Moiss ekawn imutaybitbinukay napa ma oe.Pgpg ixeyin napa ma oe jewewebe.

4Jesus itaybit oe apn jewaguydadam ip iam. Apnpuye ikrm epeyewaguy? ioe Jesus Moiss ekawn

imutaybitbinukay be. 5 Ikrat ojuuk ewebewi, i kuy oce cebe ioe. Imnpit eyetabut gu ikratuk put owebe iap kay ioe. Ey, i oce ibima, Ecexgxg, i dak, eyetabut gu kuka epee okay ioe.

6 Soat wago n Jesus oe. Wabi teku oguada. Imuadaap co buje, Jabi ma teku oguada, i epee ioe cebe ip.

Gebuje Jesus ojekawn ijebit eat pe. Ey ioe cebe. Eju eduka kay. Exexecap cuy etujowat eweju

ioe.7Oy. Jexexecap kug oju jeduka kay.

8Adeay iparara jj oe ip, iboap tobuxik puje. Kamgu xipacat Deus coiat ioe ip. Deus Jesus a mubacaat

puye. Imnpuye ixe Jesus pe ikrat iuk put wuyxewi ioe ip.9Ibocewi Mateus ojojojo Jesus.Oajm Jesus Mateus kay. Ixe Mateus xiki osunuy jekapikpikapa

be - - iecugap edinheiro bubuapa be. Ejot. Oweju ejeku ioe Mateus pe.

Oy. Oeku Jesus eju.10Mateus tuka be oajm ip - - adeay, jekn m. Oabikbik mesa koreren

iecugap edinheiro bubuukay, Deus xe ikran eeukay dak, Jesus tak, Jesus eju etaybitbinay dak. Soat ip oabikbik mesa xe jekn m.

11 Apnpuye ixey eju eymutaybitbinukat jeknkn - - iecugap edinheiro bubuukay eju? Ikrat muggukay eju dak? Fariseuy oe Jesus etaybitbinay be. Imn kawnwn oe ip, Jesus jeknkn ojojojo ip puye.

12-13Ojede gu imutaybitbinay. Jesus pit Fariseuy oyajojo. Ojekawn. Iwtaxipimay wuyangtataukat kay jeju gu - - iwtaxipipiay

ac ioe. Imnpuxim n tak jewexe xipacay nomuw m gu ojot - - xipatmay nomuw m ac. Ikrat uk am ixey bewi ojot. Imnpuye cekn ikrat muggukay eju ioe.

Mateus9

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

23

Cum cuy eyju eymutaybitbinay kay ioe eytaybit am apn Deus ekawntup eem iam ioe Jesus Fariseuy be. Imn opop ibararakat:

Idip ma oxe wararaacay eyetabotaidabotbot pima. Imnpit idip gu oxe wararaacay kay gu eyetabotaidabotbot pima, obuyxi am carneiroy mupig magu eyju, i ioe.

Imnpuye ijoce jewexe xipacay nomuw m gu ojot - - xipatmay nomuw m ac ioe Jesus.

14Joo Batista eju etaybitbinay oajm ip Jesus kay. Apnpuye Fariseuy jekpiwan ma jewemureren Deus eju kawn

m - - oceju dak, eweju etaybitbinay bit jeknkn ip pima? ioe ip.15 Oweju etaybitbinay jeknkn, n ceweju ip puye. n pit

ceweju ipm pima, jeknkn gu ip. Jekpiwan ma jewemureren ip Deus eju kawn m. Imn soat itaybit eem iguycg cc ip iam. n iwadip puxim. Iwadip cexe ip pima, abu ixeyin iguycg eem - - jewebumnap epeta be tomuwibiyin? Kama ma! Imnpuxim oweju etaybitbinay jeknkn ip. Jewebumnap epeta be tomuwibiy buxim ip ioe Jesus.

16Jesus wuymutaybinap ekawn oguwn cebe ip - - imnpuximap ekawn. Imn oguwn. Pago iisuan gu imuwaketken wuyju - - toti iorokat muwaketken.

Iisuat pit imuwaket puje, jewaiin big ma idiegbog eem ioe Jesus.17 Uvaabidi tiisuati dak acetimg yaiisuata dag ioe Jesus.

Ya iisuat tagm pima, ojeaebag kuka ioe. Imnpuye uvaabidi tiisuati acetimg timna be - - yaiisuata be, uvaabidi cediepuyat puxixim, tiporoyat puxixim, timunamap puxixim ioe Jesus Joo Batista eju etaybitbinay be.Iboam eem pima, Wekawn pago iisuat puxim, uvaabidi tiisuati buxim tak, ie ojuy osunuy. Imn Jesus oe. Kawn iisuat ma Jesus ekawn oe gas bit. Fariseuy ekawn tag gu oe, Saduceuy ekawn tag gu oe dak.

18Judeuy kukukat tak oajm Jesus kay. Ixe osunuy Deus eju kawnwnapa kukukat. Ojgaecgcg Jesus topa be, ibuyxi am. Odaxit gaxn ma oe ioe Jesus pe. Ejot pima bit, eguada.

Jetait ioe Jesus pe. Ebuesubumg ijeje bima, jeada odaxit ioe.19 Gaa ioe.

Oju ip - - Jesusy. 20-21Cucum pima, pg ayacat oajm Jesus tomuju, cesay mucay am - - Jesus ekabek ukpu mucay am. 12 koato bun ma ixe ayacat iwtaxipipin oe, doybucukcug gu buye.

Mateus9

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

24

Cesay mucay buje ma, oceada ixe ayacat oe jewebe ma.Jesus ekabek ogucay. 22Ojekorepn Jesus.

Gebuje Jesus ayacat ojojojo. Acam cuy ioe ayacat pe. Etabut okay. Imnpuye gaxn

ma ecejeada ioe.Dao ma ojeada ixe ayacat.

23Oajm ip Judeuy kukukat tuka kay. Ade wwm ip osodop. Jebubutuk muydedeay dak ojojojo Jesus. Imuydedem ip Judeu babi dag. Cebabi dag tak ww ip osodop.

24 Ce gu teku. Yaypanisuat ixet ioe Jesus wway be. Jesus itaybit oe yaypanisuatm oe iam. Inaka waram imutain. Imnpuye Ixet , ioe. Wwibiy bit jewaywayway ip oe Jesus kay. Jesus oe cebe ip: Epejm uka bewi ioe.

Ogujm.25Ijm puje, Jesus om yaypanisuat kay. Osubaixik. Dao ma ojeada.

Itait oe waram guto ce topibit, Jesus osubaixik puye. Ixe okop - - ce topibit.

26Ipi juay ce topibit awg oyawgmupg ip. Jekawnwn oe ip soat tag - - soat ibo eipi dag.

27Jesusy eipi kukukat ka bewi cm puje, xepxep oju Jesus tomuju - - itamay. Etabotaidabotbon cuy eguy ocekay ioe ip. Ocemuada am

ioe ip Jesus pe - - Davim naxegebit pe - - Judeuy ajojoymm kukukat naxegebit pe.

28Oajm ip Jesus kay, ixe jeduka be mm pima. Eyetabut tu okay - - eyemuada n iap kay? ioe Jesus cebe ip. Hm hm ioe ip. Ocetabut, kariwa.

29-30Osutamucay Jesus itamay. Ojeada. Eyju eyetabut okay buye, n jeymuada ioe Jesus itm topibiy

be. Itate oe, Jesus osutada buye. Eymuadaap epeguwn gu juy eyburey be - - kama be ma

ioe Jesus.31Imnpit jeadaap oguypgpg ip soat kaka dag.

32Jesusy uka be cmcm pima, iboceay ibigbuk krat kugat otujowat Jesus kay. Cekawn paoreat oe ixe, ibigbuk krat kug puye. Otujowat ip Jesus pe, imuada am. 33Ojeada Jesus abi. Agokatkat pewi ibigbuk krat cm puje, xipan ojekawn ma, ojeada buye.

Mateus9

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

25

Abu yaguyguy imn ojebapuk iam? adeay oe ip jewewebe. Kama ma ijoiat imn wuyjojojo gu Israel eipi be - - wuyeipi be ioe ip.

34Imnpit Fariseuy ojekawn. Napa ma ojekawn ip. Jesus ibigbuk krat mujmjm cebewi ibigbuk kray kukukat

abi - - Satans abi ioe ip napa ma.35Oju Jesus ikabogatka dag, ikacatka dg tak. Oju agoka watwat

mutaybitbin. Judeuy Deus eju kawnwnapa be imutaybitbin oe. Deus soat kukanap oguwnuwn soat pe - - kawn idipat. Imn ma imutaybitbin ip oeku. Ibomaay muadaadam oeku: iwtaxipipiay, ibacamay dak - - soat muadaadam oeku. 36Itabotaidabotbot ma iboka watwat kay Jesus osunuy, yaguybabim osodop puye. Ovelha buxim ip, jekukatm pima ip. Imnpuxim ika beacat ikukukukatmayu osodop ip, kamgu ibuywatwatukat puye.

37Imneju Jesus ojekawn jeweju etaybitbinay be. Kadai ya ade opop - - kadaia - - yaopata. Pgpg pit omuyku ip yabu

am ioe cebe ip. 38 Epeyekawn cuy kapikpikukay kukukat pe. I juy epe cebe: Kapikpikukay eguju juy kadaia bu am, i ioe Jesus jeweju etaybitbinay be.Imn Jesus kawnwn oe, Jesus eju adeay ceku pin ip puye. Apn kadai ya ade oyadop - - kadaia yaopata; imn tak adeay ceku pin ip Deus emuna eju. Imnpit pgpg oekuku Jesus kawn muwnuwn ijodiacat pe. Imnpuye imuwnuwnukay kukat eju juy jekawn ip Deus eju. Adeay juy eguju ekawn muwn m i juy eem ip cebe.

10 1Jesus 12 beay otomuw - - jeweju etaybitbinukay. Otomuw, jabi soat muada am - - iwtaxipipiay muada am, ibigbuk kray mujm m tak - - jabi imujm ikugay bewi - - soat ip pewi. Jabacaap ogm cebe ip - - 12 beay be.

2-412 beay ibutet 12 butet pe osodop ip. Ibr ma ibutet osodop ip - - Jesus emumujuy butet: Koapat Simo i, Andr i, Tiago i, Joo i, Filipe i, Bartolomeu i, Tom i, Mateus i, waraat Tiago, Tadeu i, waraat Simo, Judas Iscariotes i. Ibr ma ibutet osodop ip.

Waraat putet Pedro i ibutet osunuy - - Simo butet. Andr Pedro kitpit osunuy. Tiago, Joo dak, Zebedeu ipotpoy osodop. Joo Tiago kitpit osunuy. Mateus iecugap peam Israel naxegebitbit xewi dinheiro bubuukat osunuy. Waraat Tiago Alfeu ipot osunuy. Waraat Simo

Mateus9 , 10

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

26

Israel eipi kay ccat osunuy. Judas Iscariotes guyjom Jesus ogm cekay itakomaay be yaoka am. Ibr ma osodop ip - - 12 beay - - Jesus eju jekukuukay.

5-612 beay oguju Jesus. Epeju Israel naxegebitbit kay ioe cebe ip. Itabidaoay

buxim ip ioe. Ovelhay buxim ip ioe Jesus. Waraat eipi bewiay kay epeju gu ioe 12 beay be. Israel naxegebitbit kay ac juy epeju. Judeumay kay gu epeju, Samaria eipi beay kay gu dak ioe. 7 Ijasun Deus soat kukan jee, i juy epee Judeuy be, Israel naxegebitbit pe cucum pima eyju Jesus oe 12 beay be.

8 Iwtaxipipiay epeguada juy ip ioe cebe ip. Ceay dak epegutait. Waram jetait ip ioe Jesus. Ierepay epeguada juy ioe cebe ip. Ibigbuk kray dak epegujm cuy ibigbuk ikrat kugay bewi ioe Jesus. Imn epee juy wabi - - ceadaap epee juy. Epeteida gu juy. Imn m cuk ogm wabacaap eywebe teidam gu ioe Jesus cebe ip.

9 Dinheiro epetujowat gu juy eyweju. Ouro epetujowat gu, prata dak kama. Cobre dak kama. Epetujowat gu juy dinheiro mna be. 10Cucumap pubut mna dak epeyadujowat gu juy. Xepxem cuy epetujowat gu - - eydoti, pg ma ac. Sandlia dak kama. Eybaip tak epeyoptujowat gu juy. Eybuywacay ma juy eyxan jegm. Imnpuye eybubut epetujowat gu juy ioe Jesus.

11 Ajm pima agoka be jeduka be eyguyguy pinat epetobuxik cuy. Ixe duka be juy epesopsop, ibo agoka be bima ioe Jesus. 12 Ixey duka be mm pima, epeyekawn tuka beay eju. Kato juy epee cebe ip ioe Jesus.

13 Gebuje eyekawn kay yapcgcg jee ip. Yapcgcg jee ip, eyekawn kay buye. Imnpit waraacay eyekawn kaym pima bit, yapcgcg gu jee ip. Epajm cexe ip. Imnpit tee ma epee,

Wuykabia, cebe ip. Epem, i gu jee ip, eyekawn kaym puye.14 Eykaymay bewi epejm cuy, eyekawn kaymay bewi dak.

Cm pima eyesandlia epegupoypoy, Deus ipiat supiajoat eywebe ya kaym puye iap mubapuk am ibo ka watwat pe. Imn cuy epee cebe ip, agoka bewi wan pima, uka bewi wan pima Jesus oe 12 beay be.

15 Deus kyjobitmay be ipiatpiajoap kabia bima, Sodoma ka watwat pe ipiat supiajoat, Gomorra ka watwat pe dak. Ixey be iap podi ma bit ibo ka watwat pe ipiat supiajoat, eyekawn com ip ibuu buye. Iboap kay gebum cuy epesop ioe.

Mateus10

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

27

16 Yapicg cuy epesop ioe cebe ip. Eymujum n. Ovelha buximay eyju. Widay parakpe eyju ovelhay buxim. Imnpuxim eykay itakomaay parakpe eyju. Ovelhay be bit ie bare akuricey be. Imnpuxim eywebe ie baore eykay itakomaay be. Wabi eyju buje, itaybit ccaym epesop. Ag cc juy epesop.

Dao gu juy eyetakomm cekay ip ioe Jesus.17 Ag cuy epesop ioe. Eykay itakomaay jeydaomn.

Jeydujowat ip wuyekawn cocoukay be. Jeymupokupok ip Deus eju kawnwnapa be jetakomaap kay. Ixee bum jeymupokupok ip

Jesus oe. 18 Eyju webekitkit puye jeydujowat ip ipi kukay be, kariwaway be dak. Jeydujowat itaybit am eyetabucap xipat cexe ip iam ma, eyetabucap xipatm cexe ip iam pit. Kawn idipat epeguwn cebe ip, Judeuymay be dak ioe Jesus. 19 Eyaguybabim gu juy epesop, eyetaybitm puye ajom epeyekawn iam, apn epeyekawn iam tak. Eydujowatwan pima ip, Deus oguwn eywebe ajom epeyekawn iam. Imn jeymutaybin. 20Wabi juy epeyekawn. Imn epeyekawnwn Deus bigbuk ma kawnwn jee eywebewi - - Wuyebay bigbuk Jesus oe cebe ip.

21 Adeay jebadipy kay itakoma jee, ixey webekitkit puye. Iwago jekitpit tujowat cekay itakomaay be yaoka am. Ikitpit tak jewago tujowat yaoka am. Ipotpet tak itakoma jj jee jebay kay. Jebay tujowat cebe ip, yaoka am ioe. 22 Soat ixey itakoma jj jee eykay, eyju webekitkit puye. Ipiat pibun eyetaxi bima, Deus a dag jekukum cuy eyju. Guyjom Deus jeymuyu, cexe soat em eyedop am ioe.

23 Eywebe ipiat supiajojo bima, epeyenapn cuy. Imn ee ip pima pg ka be, epeyenapn cuy waraat ka be - - agoka be ioe cebe ip.

Soat wago n Jesus oe. Waram wajm awap, ade agoka dag epeju - - Israel naxegebitbit eipi dag ioe Jesus.

24 Imutaybitbinukat podi gu jee jeweju etaybitbinay itaybit ip. Kariwa dak podi gu dak jee jekapikpigukay kapikpig ip. 25Imnpuye kapikpigukay icokcog cuy jeedop ip, jekariwa buximay ip puye. Itaybitbinay dak icokcog cuy jeedop ip jemutaybitbinukat buximay ip puye. Ijoceay cekariwa a yamuy ip pima, Belzebu teku, i bima ip, cebekitkit a dak ijoi ma yamuy jee ip. Cekariwa omuymuy ip pima, cebekitkit tak imuymuy ip cekariwa muymiyap podi ma ioe Jesus.

26 Eypararam gu juy epesop ixey eeap puxixim ioe jebekitkit pe. Yajuyjuyat jewedobuxik guyjom. Ibaarmat ibapuk jee soat

Mateus10

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

28

xe. 27Imnpuxim ajo oguwn eywebe, kawnwn wuyeweweju ma, ijop epeguwn soat pe guyjom ioe. Ibidadaap kay epeyajojo, ijop soat pe epeguwn guyjom Jesus oe.

28 Eypararam gu juy epesop eyaoka ojuyay buxixim ioe jebekitkit pe. Wuyejebit aoka but ip. Imnpit wuybigbuk aoka baore cebe ip ioe. Deus puxim pit cuy eypararam epesop. Wuyejebit muym put cebe, wuybigbuk tak. Ipiatajojoap pe imum put Jesus oe.

29 Xepxep pe pidiwe dei teit ma - - pgpg centavo ma - - was yopcat tei. Imnpit pg was yopcat atan pima, Deus itaybit ixe was oat iam. Deus abi ac jeat Jesus oe. 30-31 Deus xe teibg gu wasdei. Imnpit ag cekay. Imnpuxim wuykay dak ag soat em. Deus itaybit wuyadap peburdap iam. Imneju eyaguybabimm gu juy epesop. Deus soat itaybit wuyekuku iam ioe.

32 Eyju Jesus ebekitkiy oceju, i soat pe eem pima, n tak Teyku webekitkit, i oce webay be - - kabi beat pe ioe Jesus jeweju etaybitbinay be. 33 Eyju bit eem wararaacay be, Jesus burey gu oceju, i bima, n tak Itey bure gu n, i oce Webay be - - kabi beat pe ioe Jesus.

34 Epeyewaguy gu juy: Jesus osodot kabam wuydop am, i. Ojot puye, ipi watwat pe waraat tagtagtag ma jekuku. Itakoma jee ip jewewekay. Pajam jewaokakam jee ip Jesus oe. 35-36 Ibadipy itakoma ccay jee jewewekay, pgpg ixeyin okay itabut puye Jesus oe. Cebay ma okay jee. Ipot pit okay gu jee. Ixi ma okay jee. Iiy okay gu jee - - ayacay. Iit tayxi okay gu jee. Yuktayxi okay jee. Imneju waraat tagtagtag ma jeku ip Jesus oe cebe ip.

37 Eyebay kayap podi ma okaym pima, oweju jekukuay gu epesop, eyxi kayap podi ma dak, eyekpotpoy kayap podi ma dak, eydaxity kayap podi ma dak. 38Owebeam je ibuumat puximay ac webekitkit ma oxe. Korosa jeje je m, korosa dujuwatwan n pima, webekitkit tak cucum onomuju. Cucum ip korosa kug, je m. Apn agokatkat korosa dujuwatwan cucum, korosa jeje jebamupayam je m; imnpuxim cuy epeku soat em owebeam je ibuumat puxim.

39 Eye bima, n ma obuyxi eyxe buye, ibin ma soat em eyetabg epesop Deus xe. Eywebe ma jewaguyguy: n ma obuyxiat, i bima bit, soat em ipiatajojoap pe epesop eye buje Jesus oe cebe ip.

40 Gas epeju Israel naxegebitbit kay. Wabi epeju Jesus oe jeweju etaybitbinay be. Pg ixeyin eyewebe jee, Epem, i.

Mateus10

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

29

Imnpuxim ma owebe dak jee ip ioe Jesus. Imnpuxim ma ogujuiat pe dak jee ip ioe. 41 Deus ekawn muwnuwnukat pe dak jee, Em, i. Ixe dak im pin, Deus ekawn muwnuwnukat puye. Im pin. Imnpuye Deus cekapikaptei jegm cebe, kapikaptei mm pima jekawn muwnuwnukat pe. Cg cct pe dak jee, Em, i. Ixe dak im pin, cg ccat puye.

Im pin jee. Imnpuye Deus cekapikaptei jegm cebe, kapikaptei mm pima cg ccat pe. 42Waraacat webekitisuat pe idibi ma tim ticukati, ixe webekit puye, Deus tak xipacat jegm idibimat pe ioe. Iboap kay gebum cuy epesop ioe Jesus.

11 1Ibocewi oju Jesus agokaxiriy be. Wy gu osodop boyku. 12 beay muju bujep, agokaxiri beay mutaybit am oju. Deus ekawn muwnuwn oeku Jesus.

2Joo Batista Cristo awg oyawgcoco daomnmnapa be. Bekitkit oguju Jesus kay. Jeweju etaybitbinay oguju Joo. Oguju, ja daxijo am.

3 Deus emumuju ajmap wiwim oceju, i juy epee cebe ioe Joo. n ma du ixe? Waraat gu xee ocejowiwi? i juy epee cebe ioe Joo.

Hm hm ioe ip.Joo a daxijo am oju ip.

Oajm ip cekay - - Jesus kay. n ma du omuykuiat? Waraat gu xee ocejowiwi? ioe ip Jesus pe.4 Epeyepit cuy Joo kay ioe cebe ip. Epejojojoiap cuy epeguwn

Joo be, epekyjojoiap tak ioe. 5 Itam topibiy oe itate gas. Taokr topibiy dak xipan ip oe jexgxg gas. Ierep topibiy dak xipan oe gas. Yapim topibiy dak yapipe oe ip. Jekyjojom ip oe. Ce topibiy dak waram itabg oe gas. Tadaibotbocay dak kawn idipat cocom gas - - Deus ipot awg cocom.

6 Imneju: Ecokcog eguy okay etabut am ebuum pima. Ite gu omuykuiat, ieem pima bit, ecokcog gu eguy, i juy epee Joo be ioe Jesus. Hm hm ioe ip.

7Cmcm ip pima, Jesus Joo oguwn ibo ka beay be. Joo jom cuk epeku ukamat pe ioe Jesus. Pm ixe Joo?

Ajo-buxim ixe oe? Ipnn kay kabido ajm puje, jeipeadedem. Yaguykorerenay iteip puxim, soat em jeweguy muwarurururun

Mateus10 , 11

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

30

puye. Joo bit yaguykoreren gu. Iteip puxim gu. 8Joo doti teibog gu. Teibogat kukay adeay kukat tuka be opop ip - - ibubut adeay. 9Joo bit ibubut adeat gu. Deus ekawn muwnuwnukat xeku. Wararaacat podi ma Joo yabuyxi - - Deus ekawn muwnuwnukay bodi ma.

10 Imn Deus ekawntup eem - - Joo muwgaptup:Ag cuy epesop, ieem Deus, i. Wemumuju oguju ewap ajm puje, emuxipan am, i.

Imn eem Deus ekawntup - - Joo muwgaptup ioe.11 Kuyjeay bodi ma Joo yabuyxi. Kama ma omuy Joo

Batista joi yabuxian. Deus xe bit - - kabi beat xe bit - - yopcat Joo bodiat yabuyxiat wekawn kayayin Jesus oe. 12 Ixe Joo Deus awg oyawgtojot ipi juacat kay - - Deus soat kukanap awg. Iboap awgcocom pima ip, cekay jj ip, Deus xe nuynuy pin cc ip puye. Imn gas dak cekay jj ip ioe. Deus xe ajm pin ip ioe.

13 Joo ajm awap, Deus ekawn muwnuwnukay dak iboap awg cuk oyawgtojot - - soat ip. Imn tak Moiss ekawn tup eem

ioe Jesus. 14 Iboap awg kay eyetabut pima, eyetabun tak Elias jajmiap Joo joi ma oajm. 15Epeyapicgcg cuy epesop ioe Jesus cebe ip.

16Jesus waram ojekawn adeay eju. Oguwn eywebe, abu-buxim gasuacat iap iam eyetaybit am. Bekitkit

puxim ixey - - pasiaham ip iap pe pubutbucay buxim. Jewwwm ip jeburey - - bekitkiy. 17Tgtga oceyamuyde eywebe yajo am. Eydaobuuu eyju bit daiin, ieem ip. Wa ocesop jewexe imcocom. Eybuu eyju bit oceweju totn, ieem ip. Ijoy buxim gasacat ioe Jesus.

18 Joo Batista oajm eykay. Ixe vinhodi otikn gu. Ire oeku Deus eju jekawn m. Soat pit napa ma eem Joo muwnuwn: Ibigbuk krat kukat teku, i.

19 Soat wago n. Ojot eykay. Soat xat oom ojeku, soat tiknkn tak. Soat pit napa ma eem omuwnuwn: Ikaoonukat teku, i.

Teku iecugap peam dinheiro bubuukat pure, i dak. Teku ikrat mujurgrgukat pure, i dak ioe. Wuyju Deus emumutaybitbinap tag jekukum pima bit, wararaacay jee omuwnuwn, Joo muwnuwn tak, Deus xe cg ma wuymutaybitbin, i Jesus oe.

20Jesus tak ojekawn iboceat pe. Ikran eeukay muwnuwn oe Jesus. Ikrat eperemay muwnuwn oe. Ikrat kug oe ip. Imnpit iguycg gu ip ikrat kay. Jesus abi ibaoreat cuk ojebapuk

Mateus11

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

31

ixey etabun. Jesus abi ojebapuk. Imnpit ikrat mujurgrg. Imn oe - - Corazim ka watwat oe, Betsaida ka watwat tak, Cafaranaum ka watwat tak.

21 Karem ma ipiat epesupiajo jj, Corazim ka watwat! Jesus oe. Karem ma ipiat epesupiajo jj, Betsaida ka watwat ioe. Kama buk epejojojoiap cuk adi ogubapukpuk eyetabut pe eyka be bima ioe. Tiro ka be iboap mubapuk pima, Sidom ka be dak, kajuk ikrat mujurgrgap ojepere ip - - ibo ka watwat. Itabut kajuk ip Deus kay ioe. Ibo ka be iboap mubapuk pima, kajuk ikurususucat ogum ip jedotim. Daxa daypibewiaptm tak kajuk otmg ip jabi jeje. Imn kajuk oe ip, Oceguycg cc ikrat kug oceju buye iap mubapuk am; Gas bit ikrat agug gu iap tak mubapuk am jeburey be ioe.

22 Deus kyjobitmay be ipiat supiajoat iap kabia bima, Tiro ka watwat pe ipiat supiajoat, Sidom ka watwat pe dak. Imnpit Tiro ka be iap podi ma, Sidon ka be iap podi ma dak eywebe ipiat supiajoat. Iboap kay gebum cuy epesop ioe Jesus Corazim ka watwat pe, Betsaida ka watwat pe dak.

23 Cafarnaum ka watwat! ioe. Deus jeymuyu gu kabi kay ioe Jesus. Jeymukop ipiatpiajojoap kay bit. Kama buk epejojojoiap cuk adi ogubapukpuk eyetabut pe eyka be bima oce ioe. Iboap mubapuk pima Sodoma ka be, ikrat kajuk ojepere ip. Deus kajuk agoka osukamupik gu ioe Jesus.

24 Deus kyjobitmay be ipiat supiajoat iap kabia bima, Sodoma ka watwat pe ipiat supiajoat, Tiro ka watwat tak. Imnpit Sodoma ka be iap podi ma Deus ipiat supiajoat eywebe. Iboap kay gebum cuy epesop ioe Jesus Cafarnaum ka watwat pe.

25-26 Jesus oe gebuje bit. Bay ioe. n ac soat kukukat - - kabi beacat kukukat, ipijuacat

kukukat tak ioe. Apn n eem iap mubapukpug n jewexe itaybit ccay be gu - - imutaybitbinmay be ac ioe. Ixey ac wekawn imutaybitbin n. Imn xipat oxe. Ocokcok cc imn ebikuy buye. Ocokcok cc xipat exe buye dak ioe Deus pe.

27 Soat ma juk Webay ogm owebe ioe cebe ip. Wararaacat gu itaybit abu Deus ipot iam - - cebay ac. Imnpuxim wararaacat gu itaybit abu ipote bay iam - - ipot ac. Jebay mubapuk am, ipot ibikuy bima ac wararaacat itaybit jee abu Deus iam Jesus oe cebe ip.

28 Okay epesot. Ikrat ojuuk eywebewi ioe Jesus cebe ip.

Mateus11

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

32

Deus a kay kyjobit ojuy ip. Imnpit kyjobit gu ip.29 Eymutaybitbin oce. Webekitkit eem. Wapurugmat n.

Waguybabibi. Yobogat pin gu owexe. Eywebewi ikrat ojuuk. 30Wa kayap ibaore gu imug m. Kyjobit am okay dak ibaore gu eywebe. Waraat ikrat kay eyebuum epee, eywebewi ikrat ojuuk puye Jesus oe soat pe.

12 1Gebuje Jesusy oju trigodip tag. Sbado bima oju, Judeuy jebodoydoyap kabia bima. Trigodadot otadotuk ceweju etaybitbinay. Trigoda otabu ip, jerere buye. Otaoo ip. 2Ta oom pima, Farisey ixey ojojojo. Jesus eju etaybitbinay ojojojo ip. Aki! Farisey oe Jesus pe. Eweju etaybitbinay Moiss

ekawn tag gu jekuku ip. Jebodoydoyap kabia be kapikpig ip. Cg ma gu eem ip. Trigodadot ukug ip. Imnpuye ikrat kug ip, wuywebe jebodoydoyap kabia be kapikpi buye ioe cebe.

3-4 T. Ikrat kug gu ip ioe Jesus. Kuyje Davi om Deus eju kawnwnapa be. Ire bima, om Davi, cewejuy dak. Deus emesa bewi paa oyaoo ip - - Deus etabixe oyamg ip iata - - pay be ac yao pi gu iata. Moiss ekawn tag gu ijopa otaoo ip - - Daviy. Apn Davi oee iaptup opop Deus ekawntup pe. Kuy epetupcoco - - iboaptup ioe Fariseuy be.

5 Deus eju kawnwnapa be pay kapikpig ip soat kabia. Jebodoydoyap kabia jekukum ip Moiss ekawn tag gu yabogata be. Waraat tag jekukum ip, kapikpig puye. Imnpit ikrat kug gu ip Deus xe. Iboaptup ekawn eyetaybit - - Deus ekawntup. Kuy epetupcoco - - iboaptup tak ioe Jesus.

6 Icmn ocekawn eywebe. Deus eju kawnwnapa Israel naxegebitbit oyamuy - - yabogata. Oyamuy ip, wuyju yamubuyxin am. Imnpuye Deus eju kawnwnapa kukukay yabacaay. Imnpit yabaca jjat omuy ijoce gas ioe Jesus cebe ip.Jewebe ma oe Jesus, yabaca jjat ieem pima. 7 Wararaacay kay eyetabotaidabotbocap kay n, i Deus juk oe

ioe Jesus cebe ip. Owebeam carneiro mupikap kay gu bit n - - eyetabotaidabotbotap kay ac, i ioe Jesus.

Ijoptup ekawn eyetaybit pima, Ikrat kug ip, i kajuk epee gu ikrat kugmay muwnuwn pima ioe Jesus Farisey be. 8 Soat wago n. Epeyekapik cuy, i n eem pima jebodoydoyap kabia be dak, cedag kuka oe eyekapikap Deus xe Jesus oe.

Mateus11 , 12

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

33

9Oju Jesus ibocewi. Oajm Deus eju kawnwnapa kay - - Judeuy eaweroroapa kay. Om.

10Gebuje agokatkat otobuxik igoa be. Pgbna osubnany ibnakr.

Pgpg ojeaweroiayuin Jesus muymuy ojuy ip. Jesus Moiss ekawn tag gu jekukum ie ojuy ip wararaacay

be. Imnpuye: Jebodoydoyap kabia bima, xipat tu exe ibna krat muada

am? Imn tu Moiss ekawn tag ma? ioe ip Jesus pe.11-12 Xipat Moiss ekawn tag wararaacay ikukpin wuyxe bima

Jesus oe Fariseuy be. Jebodoydoyap kabia bima eyh oat pima ipikyky be iukug ip ipikyky bewi - - ixe ovelha ioe. Ab jehy ug gu? Kama ma. Ovelha ikukpin ip, jehy buye. Imnpuye iug ip. Imn tak wuyju ovelha bodi ma wuykukpin Deus xe. Imnpuye xipat Moiss ekawn tag wuywebe xipacat mug m jebodoydoyap kabia be ioe Jesus.

13 Payai ece ebu ioe ibna krat pe. Ojewebmupaya. Ojeada ibna kr topibit. Waraatpunua joi oe. Ibnadip oe.

14Fariseuy bit ojm yabewi. Ojewede ip Jesus xewi. Ojewaw ip Jesus aoka am, kapikpig Sbado kabia be buye. 15Imnpuye Jesus oju ibocewi. Fariseuy ekawn itaybit puye, oju. Adeay oju Jesus tomuju. Iwtaxipipiay oguadaada - - soat ip.

16 Wawg epeyawgmuwn gu juy. Pg em tak kama ioe cebe ip.17Ibo ojebapuk apn Deus ekawn muwnuwnukat oe iap tag - - apn Isaas kuyje oe iap tag. 18 Deus oe: Ija otaiat - - obuywatwatukat - - n cekay jjiat - -

omucokcokcokukat. Obigbuk ojomg cebe. Ajo cg ma oxeiap guwn soat pe - - Judeumay be. 19Yaxikxig gu jeku. Jewwm gu jeku. Soat ka dag tak kawnwn gu jeku. 20Ikran ee jjay daxijo xeku ikrat pewi. Okay itabut ccmay gutabut cc okay. Imn ma jekuku soat pewi ikrat ukug - - Deus kayay bewi. 21Soat ipi juacat Deus emuna kay jee, i.

Imn Isaas oguwn kuyjeay be.22Gebuje iboceay agokatkat otujowat. Itamat osunuy ixe agokatkat.

Cekawn paoreat tak oe ixe, ibigbuk krat imuydemmm puye. Otujowat ip. Ojeada Jesus abi. Ijojom oe, ojeada buye. Xipan

Mateus12

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

34

kawnwn oe - - ibigbuk krat kug tibit oe, ojeada buye. 23Iboceay yaguybabim oe ip - - soat ip. Davi naxegebit paxi sute? ioe ip.

Jesus muwnuwn oe ip.24Fariseuy bit Jesus awg oyawgcoco.

Ixe Jesus ibigbuk kray ogujm agokatkay bewi Belzebu abi - - ibigbuk kray kukukat abi - - Satans abi ma i napa ma oe ip.

25Jesus itaybit osunuy apn ixey jewaguyguy iam. Pg eipi watwat jeweweju ma jewaoka buje, jewemum ip. Pg

ka kukukat jebekitkit mujm puje, abu kuka oe ya kay? Kama ma. Pg tiwat kukakat pe jebekitkit mujm puje, abu kuka oe ya kay? Kama ma ioe Fariseuy be. 26 Imnpuxim Satans pe jebekitkit mujm puje, abu kuka oe ya kay? Kama ma. Imn Satans abacaap mum kuka oe. Imneju Satans jabacaap mm gu owebe ibigbuk kray mujm m - - jebekitkit mujm am ioe Jesus. 27 Belzebu abi n ibigbuk krat mujmjm pima, abu abi dak eyebekitkiy imujmjm ip? Jewemuguykukukum eceju iap mubapukpug cc eyebekitkiy.

28 Deus bigbuk abi ibigbuk kray ogujm. Belzebu abi gu ogujm. Ibigbuk kray ojm ip puye, kuy eyetaybit Deus soat kukukan jee iap mubapukpug n eywebe iam ioe cebe ip.

29 Wuym paore wuykay isapkaoreat tuka be ibubut pu am. Imukirig ac koam ioe. Imukirik puje bit, wuym put soat pu am - - uka beap pu am ioe Jesus.Imn Jesus oe, jebacaap Satans ebacaap podi ma buye. Ibodi ma buye, Jesus pe ibigbuk kray mujm put ikukay xewi.

30 Imn tak okaymat itakoma okay ioe Jesus. Webekitkit muawerom obuywatwatmat imuypgpgpg - - webekitkit muypgpgpg ioe. 31 Imnpuye oguwn eywebe. Ipi juacay be Deus muymuy buje, iboap imuymuyap kay soat em Deus gebum gu jee. Deus iboap juuk cebewi ip. Ixey be Deus bigbuk muymuy buje bit, iboap imuymuyap kay soat em Deus gebum jee. Cebewi ip iboap iuk paore Deus pe; apn eyju napa ma eem, Ijop eeap Satans abi ojebapuk, i. Imn tak kuy eyetaybit Deus abi ijop eeap ojebapuk iam Jesus oe.

32 Soat wago n ioe Jesus. Omuymuy puje ip, Deus jegebu gu iboap kay soat em. Iboap juuk cebewi ip. Deus bigbuk muymuy ip

Mateus12

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

35

pima bit, Deus jegebu iboap kay soat em - - gas, waram tak gebum jee. Iboap kug jeedop ip soat em - - ikrat kug - - Deus bigbuk muymuyap kug ioe Jesus.

33 Wuyetaybit yopkratim. Yopkratip puye, yaa eem yakrata. Wuyetaybit yoptipatim tak. Yoptipatip puye, yaa eem yadipata. Yoptipatip, yaa dak soat em jeenuy yaku. Yapkratip pit, yaa dak soat em jeenuy yakrata. 34Imn puybu tuypiatpu buximay eyju, ikrat kug cc buye. Ibaore dak eywebe idipat ekawn muwn m. Apn wuyju jewaguyguy wuywebe, imn wuyju eem. Imn tak ibaore gasacat pe idipat ekawn muwn m, yaguykr buye. 35Apn xipacat idipap ukug imuxipanpanapa bewi, imn tak wuyaguydip pima, wuyekawn tak idip ma eem, wuyeeap tak. Wuyaguy nomuju ma wuyju jekawnwn. Xipatmat idimap ukug imuxipanpanapa bewi. Imn tak wuyaguydipm pima, wuyekawnkr eem, wuyeeap tak ioe Jesus cebe ip.

36-37 Oguwn eywebe. Wuyekawntip pima, Idip ma eyju oxe, i jee Deus wuywebe kyjobitmay be ipiat supiajoap kabia. Wuyekawnkr bima bit, Ikrat kug eyju oxe, i jee Deus wuywebe. Deus ipiatpiajoan kyjobitmay be iap kabia bima tee ma juk

adi acekawn iap aguwn Deus pe ioe Jesus.38 Ocekukukat! Fariseuy oe cebe. Kama buk ocejojojoiap

egubapuk cuy ocewebeam ioe ip.Imn tak Moiss ekawn imutaybitbinukay oe Jesus pe.

39 Kama ioe. Ikrat kug eyju. Deus kay eyetabut gu. Kama buk eyejojojoiap co pin eyju. Imnpit ogubapuk gu eywebeam. Jonas awg ac kama buk eyejojojoiap tieg eem eywebeam - - Deus ekawn muwnuwnukat awg Jesus oe.

40 Soat wago n ioe Jesus. Ixe Jonas osunuy ebapg kabia axima yobogat uk pe. Ebapug ixima osunuy dak. Apn Jonas osunuy axima yobogat uk pe, imnpuxim ma oguy ebapg kabia ipi be, ebapg ixima dak ioe Jesus. Deus abi ixe Jonas ojm axima yobogat uk pewi. Cejmap Nnive ka watwat pe kama buk ojojojoiap osunuy. n tak imnpuxim Deus abi waram ocetait weuap tomukadi ioe Jesus.

41 Kuyje Nnive ka watwat iguycg oe ip ikrat kug puye ip Jesus oe. Ikrat mujurgrgap ojepere ip - - ikrat eeukay. Ojepere ip, Jonas pe Deus ekawn otojot puye. Deus ipiatpiajoan kyjobitmay be iap kabia Nnive ka watwat jebapuk soat etabut pe.

Mateus12

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

36

Ixey jee gasacat pe: Eyju ikrat kug Deus xe, i, eyju wekawn kaym puye. Jonas kay oe ip Deus ekawn muwnuwn pima Jonas. n pit Jonas etaybicap podi ma wetaybit cc Deus ekawn muwn m. Imnpit eyju wekawn kay gu Jesus oe.

42 Kuyje kaxi etajoregat ka kukat oajm wyat ka bewi. Ayacat oajm Salomo ekawn co am - - itaybit ccat ekawn co am. Deus ipiatajoan kyjobitmay be iap kabia ixe ayacat jebapuk

soat etabi xe. Ikrat kug eyju Deus xe, i jee gasacat pe, eyju wekawn kaym puye. Salomo kay oe ixe, taybit ccp muwnuwn pima Salomo. n pit Salomo etaybicap podi ma wetaybit cc. Imnpit eyju wetaybicap kay gu Jesus oe.

43 Agokatkat pewi ibigbuk krat cm puje, ixe ibigbuk jekukum idibimat tag, jebodoyap kudadam. Jebodoyap pit tobuxikm pima kuka oe jewebe ma: 44Jepin ma n kuy bima onuyap kay, i Jesus oe. Jepitpin. Yajm puje, ixe agokatkat tobuxikxig. Kamgu ibigbuk krat

opop ixe agokatkat pe gas. Ixe agokatkat uka buxim - - yabuka buxim - - yabiggata buxim - - yaxipanata buxim. 45Imnpuye ixe ibigbuk krat cmcm maguto. 7 beay dobuxikxig - - ibigbuk kray dobuxikxig - - ibodi ma xipatmay dobuxikxig. Ixey dak mm ixe agokatkat pe - - 7 beay. mm koapat ibigbuk krat eju. Kuy bima ixe agokatkat tadaybot osunuy. Gas bit ibodi ma tadaybot oe. Imnpuxim ma dak gasay jeedop. Ikrat gubapukpuk cc ip ioe Jesus.

46Ixi oajm Jesus kay - - ikitpitpit tak. Wararaacat pe kawnwn pima oajm ip. Akiju osodop ip. Ocekawn pin Jesus eju ioe ip iboceay be.47 Exi oajm, ekitpity dak ioe - - pug agokatkat oe Jesus pe.

Akiju opop ip. Cekawn pin ip eweju ioe Jesus pe.48 Icmn igo oxiat. Boyku okitpitpicat ioe Jesus.

49Pacugi oe jebekitkit kay. Webekitkit pit oxi joi oxe, okitpitpit coi dak ioe. 50 Kabi

beat a kay buye, okitpitpit coi oxe, wuyxt coi dak ip, oxi joi dak ip - - Deus bikuyap tag jekukuukay ioe Jesus.

13 1Ixe kabiam ma Jesus ojm uka bewi. Iodi kay oajm. Oabik iodi wbu be. 2Ade jj ojeawero Jesus xe. Imnpuye kobe be om ixe. Oabik kobe be. Adeay bit kapurg pe ma osodop ip kacgcgi.

Mateus12 , 13

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

37

3Gebuje ojekawn adeay be. Wuymutaybitbinap ekawn muwnuwn oe adeay be. Adeap muwnuwn oe. Koap imn oe: Agokatkat oju Jesus oe. Jekadai damuduudu am oju.

4Tamududum pima, xepxepta otaat. E bitako dag otaat ioe Jesus. Ixeda wasy otaoo, ajmjm pima ip ioe Jesus.

5 Waraata karatga parak tag otaat. Ade gu kawi oe iboce. Iern ma oe kawi. Imnpuye dao ma kadai otanokap ioe Jesus. 6 Imn tak kaxiepiat e ajm puje, kaxie oguy ibo kadai ioe.

Ikaraw oe. Oe tbuju baore buye ioe Jesus.7 Waraata widaohoda picg pe otaat. Widaoho yaypan pima,

igo kadai otipmum.8 Waraata ma kat be otaat. Igoda otaacog. Kat be otaacog

ioe Jesus. Taade oe. Pgpg kadai be taadesu oe - - 30 be oe ta - - kat peata. Waraat kadai be taade oe - - 60 be oe ta. Waraat kadai be taade jj oe - - 100 be oe ta ioe. 9 Wekawn eyetaybit pin pima, eyapicgcg cuy wa kay ioe.

10Gebuje 12 beay oajm Jesus kay. Apnpuye ocemutaybitbinap ekawn ac ecekawn ijoceay

eju? ioe ip.11 Itaybit gu ip puye Deus soat kukan jee iam. Ibaarm ijoceay be.

Eyju bit eymutaybitbin n, eyetaybit am kabi beat soat kukan jee iam ioe Jesus. 12 Xipanm yajo buje, yopt ma juy eyetaybin. Xipan yajo buje bit, yobog cuy eyetaybin - - ade jj. 13Imnpit ijoceay mutaybitbinap ekawn muwnuwn n cebe ip. Jeakag ip. Inaka ijojom gu ip. Wekawn paarm cexe ip, wekawn cocom magu ip ioe Jesus 12 beay be.

14 Isaas cuk ojekawn apn gas ojebapuk gasacat pe iam. Gasacat muwnuwn oe kuyje.

Yajojom jee ip iboceay. Imnpit itaybit gu ip jee. Ijojom jee ip. Imnpit itaybit gu jee ip ajom sute eem iam. 15Jaguymum ojuy ip: Japi ojewapinomudip yajoap puxim. Jeta osutanomudip ijoap puxim. Imnm pima bit kadi ijojom ip, yajojom tak. Imnm pima bit kadi ip itaybit oe. Okay itabut kuka oe ip. n kuka adi ip oguada, ikrat ukug cewebewi, ioe Deus, i juk oe Isaas ioe Jesus.

Gasacat muwnuwn pit oe Jesus oe.Imn Jesus oe itaybit gasacat itaybit pin pima, ip kajuk iguycg ikrat kug puye iam - - ikrat kajuk ojere ip, kajuk Deus ikrat ojuuk ixey bewi buye iam.

Mateus13

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

38

16 Eyju bit eycokcok epesop. Eyju ijojo pin. Yajo pin tak. Eyeta itaisuata joi Jesus oe 12 beay be. Wekawn kayap eyeta itaisuatate iap puxim. Eyapipe iap puxim tak. Imnpuye soat wekawn epeyajojo. Imnpuye eyetaybit soat wekawn. Soat epjojojo, apn cuk ocece iap.

17 Kuyje ajo eyju ijojom iap co pin cc osodop ip ade Deus ekawn muwnuwnukay, Deus xe cg ccay dak. Imnpit ojojojo gu ip. Ajo eyju kyjojom iap co pin cc ip osodop. Imnpit ojekyjo gu ip. Gebui juy epee iboap kay Jesus oe.

18 Epeyajojo juy kadaida mududumap ekawn kay, eyetaybit am apgape ibo wekawn iam ioe 12 beay be. 19 Deus ekawn ajojoay igoda buxim - - e be taatanata buxim. Deus soat kukan ekawn yajojo ip. Imnpit itaybit gu ip apgape Deus ekawn iam. Satans oajm cekay ip - - Deus ekawn ajojoay kay. Yaguybamm ip cekawn kay - - Deus ekawn kay, Satans oajm ip cekay buye ioe Jesus cebe ip.

20 Waraacay Deus ekawn oyajojo ip. Ixey iboapta buxim ip - - karatga parak tagata buxim ip. Dao ma Deus ekawn cocom oe ip. Koap icokcok cc eem ip - - ijojoay. 21Imnpit kadai tabuemat puxim ip. Deus ekawn badi gu mm cebe ip. Iburey itakoma cekay ip. Ipiat supiajoat cebe ip. Imneju ibuu ip jetabut am Deus kay.

22 Wararaacay oyajojoiay widaoho parak tagata buxim. Ixey Deus ekawn oyajojo ip. Imnpit soat em gebum ip jemukaypinput kay. Tuybe ocokcok cc oce dinheiro kug pima in eem ip. Deus ekawn kay ip yopt ma itabut. Deus ekawn muwnuwn gu ip wararaacay be - - jeburey be ioe.

23 Wararaacay oyajojoay igoda buxim - - kat beata buxim. Ixey Deus ekawn kay jj ip. Apgape Deus ekawn iam ip itaybit. Deus ekawn tag jekukum ip. Ixey duka xeay dak Deus ekawn tag jekukum, Deus ekawn ajojom pima. Ade Deus ekawn kay itabut jeedop ip. Ade ip eem soat ka dag - - Deus kay itabucay. Kadaiip puxim ixey - - yaaeatip puxim. 30 be oe takugiatip puxim ip, 60 be oe takugiatip puxim tak, 100 be oe takugiatip puxim tak ioe Jesus jeweju etaybitbinay be.

24Deus soat kukanap muwnuwn oe Jesus. Imnpuye waraacat tak imuwnuwn oe iboceay be - - wuymutaybitbinap - - imnpuximap ekawn. Deus soat kukanap muwnuwn pimap, kat pe wuyju tiotatam

pimap puxim ioe Jesus. Wuyju tiotatam pimap tiotataat jekat pe xipacata otaida.

Mateus13

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

39

25 Ixet. Ixima dag oajm ip - - itakomaay. Ixidipta otadum ip trigoda paraktag - - trigoda joiata. Otadum ip. Ojenapn itakomaay Jesus oe.

26 Gebuje ixidip ojedipuk kadai paraktag, yaypapan pima. 27Imnpuye ibuywatwatukay ojekawn ip jekariwa be. Kariwa, ioe ip. Xipacata du etadum ekat pe? ioe ip. Hm hm, ioe. Abu ixidipta otadum kadai paraktag? ioe ip.

28 Okay itakomaay otamudu, ioe. Ixidip tu acetipuk tu? ioe ip.

29 Ibaore, ioe cebe ip. Trigodip kuka epetipuk, ixidip ukug pima. Imnpuye trigodipukap puxixim tip ug gu eyju, ioe.

30 Imneju ixidip tiptop cuy trigodipukap puxim. Yaypan pima, tip pupuukay be ocekawn: Koap ixidip puk epetipuk tipmnmn m, daxa be tip mupik am. Trigodip pit epetipu, tauk am tip pewi, oduka be tamg m, iocee tip pupuukay be. Soat tarun pimap, tip pupum ip, i ioe Jesus.Imn Jesus iboceay mutaybitbin oe.

31Jesus waram ojekawn iboceay be. Wuymutaybitbinap oguwn - - imnpuximap ekawn. Deus soat kukanap muwnuwn oe. Deus soat kukanap mostardada buxim ioe Jesus. 32 Iboda

wuykat pe atadaida. Tacata mostardada, taidadam pima. Wararaata bodi ma tat ma. Imnpuxim Deus soat kukanap koap ma pgpg ma ikukan. Ade gu cekay itabucay. Mostardada bit aypapan cc, taida buje. Waraat kadai bodi ma aypapan eem. Was ajmjm jedopi mg m tku jeje, yaypan pima. Imnpuxim Deus soat kukanap guyjom pit ade jj ikukan. Ade cekay itabucay ioe Jesus.

33Jesus waram ojekawn - - wuymutaybitbinap - - imnpuximap ekawn. Imn ojekawn. Deus soat kukanap poa muyhuhuaptm puxim ioe Jesus

iboceay be. Trigonm kug osunuy ayacat - - ebapg copo. Ixe ayacat poa muyhuhuaptm otmpu. Otmg trigonm pe. Otmupin. Soat tag ojenmupgpg - - trigonm tag. Imnpuxim soat ka watwat Deus soat kukukan jee iap awg coco - - kabi beat soat kukan jee iap awg ioe Jesus.34Imn ojekawn Jesus iboceay be. Wuymutaybitbinap ekawn ac ojekawn cebe ip. Soat em ojekawn Jesus imn ma.

35Imn ojebapuk apn Deus ekawn muwnuwnukat oee iap. Ojekawn ixe:

Mateus13

O Novo Testamento na lngua Munduruk de Brasil, 2da ed. 2008, Liga Bblica Int.; Wycliffe Bible Translators

40

Wuymutaybitbinap ekawn ac ceweju ip oguwnwn. Yabaarm ipi ebapuk ebi kaap ekawn oguwnwn, i.

Imn cuk oe Deus ekawn muwnuwnukat.36Gebuje Jesus oju uka be. Adeay xewi oju. Imutaybitbinibiy

oajm ip Jesus kay. Ibaarm ocewebe. Ocewebe juy eguwn apgape - - ixidip

muwnuwn iape ioe ip Jesus pe.37 K ioe. Agokatkat coiat n. Xipacata otaidaiat coi n.

Soat wago n. 38Ikat soat ipi beay coi. Xipacata Deus kay itabucay joiat. Ixidip Satans kay itabucay joiat - - ibigbuk kray kukukat kay itabucay joi. 39Itakomat ibigbuk krat kukukat coi. Tabubuap coi ipi jucaymap. Tip pupuukay Deus ekawn tojotjotukay joiay ioe Jesus.

40 Imn eem ipimat kabia, ipi juacatmap. Apn wuyju ixidip pupum pima, tip mupik am; imnpuxim jee ipi juacatmap. 41Soat wago n. Wa dojotjotukay ocegudot, soat xipatmay uk am xipacap pewi, waraacat pe xipatmat muggukay dak.

42 Gebuje jomg ip daxabog pe, ipiatajojoap pe. Iboce ip jeedop jettn. Ty yeiyei jee ip ipi bun.

43 Soat Deus a kay kyjobit pin pima, Deus ebekitkit jeedop ip isop Deus xe. Kaxi buxim ip isop jeedop, Deus soat kukan pima. Eyapicgcg cuy epesop wa kay ioe Jesus.

44Jesus iboceay mutaybitbin oe. Deus soat kuk