d i u p (ddiup) - p ii e i a (eia) eis/emp p c€¦ · (arygu 11 dl 05/2011) nebe akontese iha...

35
1 DÍLI DRAINAGE INFRASTRUCTURE UPGRADING PROJECT (DDIUP) - PHASE II ENVIRONMENTAL IMPACT ASSESSMENT (EIA) EIS/EMP PUBLIC CONSULTATION MINISTÉRIO DAS OBRAS PUBLICAS DIREÇÃO GERAL DE ÁGUA E SANEAMENTO DIREÇÃO NACIONAL DE SANEAMENTO BÁSICO (DNSB) CRISTO-REI,AUGUST 4

Upload: others

Post on 05-Feb-2021

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 1

    DÍLIDRAINAGEINFRASTRUCTUREUPGRADINGPROJECT(DDIUP)-PHASEII

    ENVIRONMENTALIMPACTASSESSMENT(EIA)

    EIS/EMPPUBLICCONSULTATION

    MINISTÉRIODASOBRASPUBLICASDIREÇÃOGERALDEÁGUAESANEAMENTO

    DIREÇÃONACIONALDESANEAMENTOBÁSICO(DNSB)

    CRISTO-REI,AUGUST4

  • 2

    DDIUP–FAZEII|AIA–KONSULTAPÚBLIKA

    SUMÁRIUAPREZENTASAUN1.   ENKUADRAMENTUNOOBJETIVUSIRAHOSIKONSULTAPUBLIKA2.   REZUMUNOISTORIKUJERALPROJETUNIAN3.   DESKRISAUNPROJETUNIAN4.   DESKRISAUNAMBIENTAL5.   IMPAKTUSPOTENSIAISAMBIENTAISNOSOSIAISNOMEDIDAS6.   PLANUJESTAUNAMBIENTAL(PJA)

  • 3

    1.ENKUADRAMENTUNOOBJETIVUSIRAHOSIKONSULTAPUBLIKA

    •  InformanoesklaresebaparteinteresadasiranomospublikukonabakaraterisYkasiraprojetunian,inkluimosimpaktusambientaispotensiaisnomedidasmiYgasaun;

    •  PromovediskusaunkonabaDIAnoPJA;

    •  RekollakontribuisoinsnointegrasaunhosiparteinteresadasirabaihaDIAnoPJA

    DDIUP–FAZEII|AIA–KONSULTAPÚBLIKA

  • 1.SaidamakItaPropoinhela?

    4

  • SaidamakItaPropoinhela?

    5

    MinisteriuObrasPublikashosiGovernuTimor-Leste(GoTL)bukahelaaprovasaunba:

    •  konstrusaunnooperasaunbaDíliDrainageInfrastructureUpgradingProject(DDIUP);

    •  projetukrusialidaaturehabilitakanaisderanjennianihaSidadeDililaranhonianarukbesik70Km

  • MapaJeralIntervensaunnian

    6

  • IstoriaProjetunian•  2011–PlanDezenvolvimentuEstratejiku(PDE)2011-2030:melloramentuba

    operasaunnomanutensaunhosisistemadrenajenDilinian=sidadeidane’ebemosliunoreduzinundasaun

    •  2010to’o2012–Faze1–DESIGNPlanuMestrebaSaneamentunoDrenajenDilinian(2011-2030)[AprovaduhosiKonselluMinistrus]1.Hadi’ak/aumentakapasidadehosiinfraestruturakanaisdrenajenezistenteihaDiliatuhamenusinundasaunihaSidadelaran2.Konstroibasiaretensaunbainundasaunihafaanestratejikusiraaturegularizaudan-beenihatempuudanboot;3.Konstroiestruturasdrenajenniaatuprolongadurasaunhosifasilidadepublikusiraseluk(i.e.Estradas)

    •  2014to’o2018–Faze2–DetailedEngineeringDesign(DED)DDIUPnian:1. RevizaunnoatualizasaunbaEskalanodadusDSDMPnian2. Atualizasaunhosinetworkrecords,mapeamentunodesignhosisesaunfounsirane’ebekonstroientre2012no20143. PreparasaunhosiDetailedEngineeringDesigns(DEDs)

    •  2018to’o2020–Faze2–DED– AvaliasaunImpaktuAmbiental

    FUTURU-2021baoin– ImplementasaunAsaunReasentamentuhosiGovernu(DNSB);2021to’o2025– Konstrusaunno/kaRehabilitasaunhosiDrenajenSidadenian

  • 2.TansamakItaPresizaProjetune’e?

    8

  • 9

    Problemasiranee’ebeaumentaRiskuInundasaunihaDíli•  Kanaisezistentesdezenadus

    inadekuadamente;•  Drenajenhokapasidadene’ebemenus

    tambaintupidusnosedimentasaun•  Niveldezenvolvimentuurbanu

    inkontrolavelne’ebeaas,ne’ebeaumentaareaimpermeavelihasidadelaran;

    •  InfrastruturaDrenajemlimitadubaestradanoarearesidensialihajeral;

    •  Obstrusaunbabe’ehalaehusiinfrastruturasira(ponte,estradanoedifisiusira)ihadrenajenletennoagrikultura(kankung);

    •  Entupimentuhusipassajememanoestradaihacanalletennebereduzseksaunkanalnian

    •  Manutensaundificilkonabasystemaarmadillalixunian(Lixuurbanu)

    RsultaduProjetunebeesperadu•  RedusaunRiskuBe’eSaebainhirahalomelloramentuSistemaMotanian,basiaretensaunnokanaldrenajen

    •  MelloriaSaudePublikaJeralbalonguprazu,ihaDíli

    •  Oportunidaditraballonoempregudiretunoindiretubalonguprazunokriasaunempreguhusiakavidadikonstrusaunnooperasaunsistemadrenajemnian

    •  Melloramentudeseñunoplaneamentuurbanusidadenian

  • 3.TansamakItaPresizaEIAbaDDIUP?

    10

  • ProjetuDDIUPne’epresisalisensiamentuambientalnoaprovasaunGovernuniantuirLeiTimoroan.ANLAklassifikaprojetune’ehoKategoriaA(AvaliasaunImpaktuAmbiental[AIA])tuirDekretu-Leino.05/2011– LisensiamentuAmbiental,tuirSektorXII:FaktorLokalizasaun,item4–AreanebePopulasaunDensidadeaa’s– Reassentsmentu>300emanain

    11

  • 4.SaidamakaProssessuEIA?

    12

  • SumariuProsesuAIAnianDokumentu

    Projetu Klassifikasaun

    Temus Referensia

    (TOR)

    Esbosu EIS no EMP

    EIS/EMP Konsulta Publika

    EIS no EMP Final

    Aprovasaun Lisensa nian

    Monitorizasaun Ambiental

    Regulador Ambiental (15 loron ba revisaun)

    Regulador Ambiental (15 loron ba revisaun)

    Responsavel Ambiental Superior (10 loron atu halo

    desisaun)

    Kategoria B (IEE)

    Kategoria C (Fim prossessu)

    Kategoria A (EIA)

    Estudu Ambiental

    PROJETU ATUALMENTE

    IHA NE’E

    FAZE ESTUDO

    FAZE APROVASAUN

    TOR Konsulta Publika

    Reassentamentu (Komissaun

    Interministerial Governu)

    EnkontruPublikusirahalopartekonabaprossessukonsultapublika(ArYgu11DL05/2011)nebeakonteseihaestruturaEIAnialaran

  • 14

    Pasus7:1.  Triajen(DokumentuProjetunian):fazedahulukihane’ebeReguladorAmbiental

    [ANLA]desidekarikpresizahaloAIA.2.  DefinisaunAmbito(TermusReferensia):definesaidamakatuavalianorlataiha

    DIAnoseirealizaKonsultaPublikaida;3.  AvaliasaunBaseline:rekollainformasaunrelevantesirakonabakondisoins

    Ambientais(baseline)projetunian;4.  AvaliasaunImpaktu:Prosesuavaliasaunformalhosiprojetupropostuatudefine

    impaktusignifikaavusirabafazedesign,konstrusaunnooperasunnohakerekihaDIA

    5.  JestaunImpaktunoMonitorizasaun:BainhiraimpaktuadversusignifikaavusiralakonsegeminimizamakaseikonsideranotausolusaunminimizasaunbaihaPlanuJestaunAmbientál(PJA)

    6.  DrapEIS/EMPtoEnvironmentalRegulator:BainhiraAIAkompletaonamakaseisubmeteDIAnoPJAbaANLAatuhalorevizaunnoseirealizamósKonsultaPúblikaselukidahodibelesimukomentáriubaDIA/PJA.ITAIHAHELAFAZEIDANE’E

    7.  DesisaunANLAniankonabaLisensiamentuPasutuirfali:EkipaGovernunianseirealizarevizaunatualizaduhosikomunidadeafetadusiranoPlanuReasentamentune’ebepresiza.

  • 5.SemakProponenteProjetunoEkipaAvaliasaun

    nian?

    15

  • 1.PROPONENTDDIUPNOEKIPAPROJETUNIAN

    16

    Proponente1.  MinisteriuObrasPublikas2.  DiresaunJeralbaBeeno

    Saneamentu(DGAS)3.  DiresaunNasionalba

    SaneamentuBaziku(NDBS)4.  PesoaResponsavel:João

    NazarethdePiedadeBrás(DiretorNasional)

    KonsultorLiderDDIUPnianAdP-TL(ÁguasdePortugal–Timor-Leste)KonsultorAmbientalOASIS–SustainableProjects(Timor-Leste),apoiaduhosiJGP-Nvist(Portugal)

    Component Name Academic/Professional

    GeneralandLocalCoordinaaon

    VascoLeitão EnvironmentalEngineerandMasterinInternaaonalUrbanandEnvironmentalManagement

    Co-Coordinaaon PauloPereira EnvironmentalEngineer

    LocalCoordinaaonAssistant RicardoFlorindo EnvironmentalTechnician

    GeologyandGeomorphology

    SérgioRosa GeologicalEngineer

    AirQuality PauloPereira EnvironmentalEngineer

    Noise InêsPaulino EnvironmentalEngineer/DFAAcousacEngineering

    Biodiversity(Terrestrial) NunoVilela Biologist,MasterinEcologicalEconomy

    HydrologyandWaterResources

    PauloPereira EnvironmentalEngineer

    Soils,Landuse,PlanningandZoning

    ElisabeteRodrigues Geographer

    Water,WasteandWastewaterManagement

    MonicaPatel EnvironmentalTechnologyExpert

    SocioeconomicPlan JoãoJoséMarans SociologistandSpecialistinCity,TerritoryandRehabilitaaon

    Heritage(ArchitectureandArchaeology)

    JoãoAlbergaria Archaeologist

    TechnicalDesignandGIS JoãoValado Design,MapandGIStechnician

  • 6.SaidamakItaniaProjetuidane’e?

    17

    Rehabilitasaunno/kakonstrusaunfounbakanaisdrenajen(Motanokanaisdrenajennivelprimeirunosegundu)ihaAreaSidadeUrbanaDílinian

    •  IntervensaunTOTALnianaruk:70,453m;•  NumeruTOTALIntervensaun:55•  PerioduEsamadubakonstrusaun:2021to’o2025

  • 18

    IntervensaunDDIUPnian

    DDIUP

  • 6.1.Atuimplementaihane’ebe?

    19

  • 20

    AREAESTUDUDDIUPnoAPs

    AREA

  • DDDIUPhoPostusAdministraavusnoSukus

    21

    IntervensaunTOTALnianaruk:70,453m;NumeruTOTALIntervensaun:55

    PerioduEsamadubakonstrusaun:2021to’o2025

    MainProjectComponents

    Length(m) CRISTOREI DOMALEIXO VERACRUZ NAINFETO

    Group1ChannelSystem

    D1 307 BidauLecidereD2 2608 Kuluhun BidauLecidere,Akadiruhun

    D3 4406 Colmera,Caicoli BidauLecidere,GricenforSantaCruzD4 219 Colmera,Caicoli,Mascarenhas D5 397 Motael,Colmera D6 2112 Motael,Colmera,Mascarenhas SantaCruzD7 730 BidauLecidere,AkadiruhunD8 667 Motael,Colmera

    D9 5554 Kuluhun,BidauLecidere Bemori,BidauLecidere,Gricenfor

    D10 2088 Kuluhun Gricenfor,BidauLecidere,SantaCruz,BemoriD11 2213 Motael,Colmera,VilaVerde

    Nota:Sistemamotasirane’ebelainkluiihatabelaidane’e

  • DDDIUPhoPostusAdministraavusnoSukus

    22

    MainProjectComponents

    Length(m) CRISTOREI DOMALEIXO VERACRUZ NAINFETO

    Group2ChannelSystem

    D12 795 BairroPité D14 2492 KampungAlor,BairroPité D15 996 KampungAlor,Fatuhada D18 2083 Fatuhada,Comoro D19 462 Fatuhada,Comoro D21 300 BidauSantana D22 79 BidauSantana D23 218 BidauSantana D24 415 BidauSantana D25 294 BidauSantana

    D26 69 BidauSantana D27 999 BidauSantana,Kuluhun

    D28 427 Becora

    D29 640 Camea D30 2903 Becora D31 559 Becora,Kuluhun D32 672 LahaneOrientalD33 918 Kuluhun LahaneOrientalD34 676 LahaneOriental,BemoriD35 1237 LahaneOriental,Bemori

  • 6.3.BainhiramakitaPropoinatuhaloidane’e?

    23

  • OrariuPlaneaduDDIUPnian

    24

  • 25

  • 6.4.Oinsaamipropoinatuhala’o?

    26

    Aturedusriskubainundasaun,DDIUO–FazeIIdezenhaahaonasistemadrenazemurbanahokapasidadene’ebebootliuhodihasorueventuextremusira:Antes:Redene’ebeihaahaonaho

    tempuretornu=anan5Futuru:Sistemabaredehotempuretornuanan25nokanalatufahenoregularizasaunbamotahotempuretornuhodurasaunanan100

  • 27

    1)  Rehabilitasaunno/kakonstrusaunbaDrenazemne’ebeihaahaonanokanaldrenazemfoun;

    2)Kanaldrenazemnianbadesviu(interseptor)(KaikolinoVilaVerde)hodidesviakorentebebaihasistemamota(kuluhunnomaloa)hodidiminuiriskuinundasaunbasentrusidade;3)Rehabilitasaunhoeskalabootbamotabootsirahodihafasilbeesulinhusifohobatasi;4)Basiaretensaunbainundasaunhodiajudakontrolafluxoihasidadenialaran;no

    AYvidadekonstrusaunsaidadeit?

  • OINSA?1)RehabilitakakonstruifilafaliredefounKanalPrinsipal

    28

    Sistemabadrenazembelefahebazeiabamedidahusivaletakaniauzu,makhanesan:a)  Rededrenazemki’ik(minor)

    (sekundariunotersiaria):-  Valetaihadalannininkavaleta

    husikomunidadeniahelafaankaedifisiugovernunian;

    b)Rededrenazemprinsipal(apuprimariu)OBJETIVUPRIMARIU:-  HaloluanValeta(Modelu

    retangulukatrapeziu)-  Valetane’ebetakamean.(i.e:)

    Valetane’ebetakameanihaavenidasirasidadelaran.

  • OINSA?1.1)Kanalne’ebeRehabilitaahaonaDependebaasesukahelafaanne’ebeihasidade,rehabilitasaunseihala’ohomodelu:a)Hamoosnoke’evaletahodi:i)hamoossolidu;ii)hamooscrosssec@on;iii)diminuirezistensiabafluxubee;b)Mudadimensaunnoprofilhusikanal:haloremodelasaunnore-inklinasaunbacrosssec@onsirahodisaiingrimeliu,kleanliunobootliuhodihalobeesulinholalais;

    Antes Depois

  • OINSA?1.1)Kanalne’eberehabilitaahaona

    30

  • OINSA?1.2)KanalFoun

    31

    Konstrusaunbakanalfounihaestradaniaokosnohalokoneksaunbadrenazemne’ebeihaahaonahodiaumentakapasidadedrenazemhusiraiokosnoraileten.Konstrusaunselukbelehala’oihadrenazemnatural(maibelaihakonstrusaundrenazem)entreumasira.

  • OINSA?2)KanalbaDesviu

    32

    Ezemplu:MascarenhasTOTALcomprimentu:2048m;(KoneksaunbasistemaKuluhunnian)VilaVerdeTOTALcomprimentu:925

    m;(Koneksaunbasistemamaloanian)Objeavu– HodialeviaareaCaicolinoCentrusidadene’ebelaihaposibilidadeatuintervensaunbarakakontese

  • OINSA?3)RehabilitasaunbaMota

    33

    River System Length (m) Design ARI, YearKuluhun 3000 100

    Maloa River 2450 100

    Santana River

    Santana River 1062 100

    Becora/Benamauk Tributary 4135 100

    Bemori Tributary 1595 100

    o  Wideninganddeepeningoftheriverbedbymeansofbo}omexcavaaon;o  Adjustmentofriveralignment,smoothingallthebendsandbo}omre-lining;o  Construcaonofnewandhigherconcretesideretainingwallsalongtheriverbanks(bankstabilizaaon);o  Replacementoftheexisangbridgesorbridge/weir;o  Leveeconstrucaon;o  Fencingtheriverwiththewall.

  • OINSA?3)RehabilitasaunbaMota

    34

    o  Konstrusaunbaestruturasaidanianbatasihodifasilitadrenazembeebatasi

  • OINSA?4)Basiaretensaunbainundasaun

    35

    o  Ajudadiminuiinundasaunlongoprazuniannoabsorveexesuhusifluxuhusisistemadrenazemsira,inkluidrenazemhusiestrada

    •  Ajudakontrolapresaunhusi

    eskoamentuihazonajusante

    Retention Basin Area, Ha Design ARI, Year RB-1 (Caicoli) 2.2 25

    RB-3 (Aimutin) 4 50

    CAICOLI