‘de ‘bemoeienis’ van het endorphinesysteem ......candace pert – professor in de farmacologie...

4
18 ORTHOFYTO | april 2019 | ‘DE ‘BEMOEIENIS’ VAN HET ENDORPHINESYSTEEM LIJKT GRENZELOOS: VAN PIJNDEMPING TOT NEURONHERSTEL’ Samenvatting Langdurige overstimulatie van het endorfinesysteem (ES) leidt tot resistentie, waardoor de modulatie- en herstelfunctie ervan afneemt. Er wordt bijvoorbeeld minder dopamine geactiveerd. In de reguliere aanpak wordt het ‘tekort’ aangevuld met psychostimulantia. Binnen de ‘integrale opioïde epigenetica’ vertrekt men vanuit een andere visie. In feite is er geen tekort, maar een falende dopamine-aansturing vanuit het ES. Nog meer psychostimulantia toedienen verergert de problematiek omdat het probleem initieel is ontstaan vanuit overstimulatie van het ES. De integrale behandeling bestaat uit het in kaart brengen van de factoren die overstimulatie veroorzaken, waar mogelijk ze corrigeren en vervolgens een epigenetische behandeling uitstippelen om de gevoeligheid van het ES te herstellen.

Upload: others

Post on 18-May-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

18 ORTHOFYTO | april 2019 |

‘DE ‘BEMOEIENIS’ VAN HET ENDORPHINESYSTEEM LIJKT GRENZELOOS: VAN PIJNDEMPING TOT NEURONHERSTEL’

SamenvattingLangdurige overstimulatie van het endorfinesysteem (ES) leidt tot resistentie, waardoor de modulatie- en herstelfunctie ervan afneemt. Er wordt bijvoorbeeld minder dopamine geactiveerd. In de reguliere aanpak wordt het ‘tekort’ aangevuld met psychostimulantia. Binnen de ‘integrale opioïde epigenetica’ vertrekt men vanuit een andere visie. In feite is er geen tekort, maar een falende dopamine-aansturing vanuit het ES. Nog meer psychostimulantia toedienen verergert de problematiek omdat het probleem initieel is ontstaan vanuit overstimulatie van het ES. De integrale behandeling bestaat uit het in kaart brengen van de factoren die overstimulatie veroorzaken, waar mogelijk ze corrigeren en vervolgens een epigenetische behandeling uitstippelen om de gevoeligheid van het ES te herstellen.

19|april 2019 | ORTHOFYTO

Door:

Lucas Flamend

Een verminderde gevoeligheid (resistentie) van het endorfinesysteem is een belangrijke factor in het ontstaan van chronische aandoeningen. Resistentie komt door overstimulatie van het endorfinesysteem. Een belangrijke oorzaak van overstimulatie is troostvoeding. De belonende en rustgevende effecten ervan worden veroorzaakt door het activeren van endorfine, dopamine en GABA. Vooral suiker, smaakversterkers en exorfinen – voedingsopiaten in gluten, zuivel en soja – hebben dit effect. Met het behandelmodel van de ‘integrale epigenetica’ stellen we het lichaam in staat om zelf de ES-functie te herstellen.

Lucas Flamend is orthomoleculair therapeut, gespecialiseerd in de integrale opioïde epigenetica en de EEG-analyse. Zijn opleidingsachtergrond is ziekenhuisverplegende en psychotherapeut. Lucas is oprichter en docent van het opleidingsinstituut BrainQ. Onlangs verscheen zijn eerste boek: ‘Het Endorfine herstelplan. Integrale epigenetica in de praktijk’.

OFFOCUS

>

fentanyl.[3] De voedings- en microbiële opiaten hebben de eigenschap het endorfinesysteem uit te putten met uit-eindelijk resistentie tot gevolg. Resistentie is de toestand waarbij de receptoren verminderen door overstimulatie. Mensen met een deficiënte dipeptidyl peptidase-4-enzym-werking (DPP-IV-enzym) ontwikkelen sneller endorfine-resistentie omdat ze de exorfinen minder goed kunnen afbreken.[4] Het DPP-IV-enzym is met meer dan zeven-tig substraatfuncties het meest veelzijdige enzym. Sterke DPP-IV-remmers zijn onder meer berberine, histamine, kwik en statines.

De werking van het endorfinesysteem is complex omdat het betrokken is bij meerdere pathways. Het is een bijzon-der boeiende materie waarvan de toepassing ingrijpende behandelresultaten oplevert in de praktijk. De herstelca-paciteit van endorfine is oeroud. Bij salamanders zorgt endorfine ervoor dat de staart opnieuw aangroeit bij ver-lies. De oorsprong van endorfine is terug te brengen tot de eencelligen.

Het endorfinesysteem is de belangrijkste connectie tussen de psyche en het lichaam. Candace Pert en later ook Bruce Lipton – een van de grondleggers van de epigene-tica – hebben elk op hun manier aangetoond dat gedach-ten en emoties het lichamelijk functioneren beïnvloeden, vice versa. Een van die connecties is het immuunsysteem. De receptoren van het endorfinesysteem zijn biochemisch gekoppeld aan de immuun-receptoren op de lymfocyten en beletten daardoor dat virussen de cel binnenkomen.[5] De lymfocyten vervoeren endorfine in het lichaam en reage-ren op psychische prikkels zoals stress. Door een vermin-dering van de endorfinereceptoren valt deze bescherming voor een deel weg en neemt de kans op immuun-aandoe-ningen en allergieën toe.

OF•FOCUS

VOEDING EN PSYCHE

Integrale epigenetica als therapie

Verslavend voedsel put het endorfinesysteem uit

Iedereen kent endorfine als het ‘feel good’-stofje dat vrij-komt wanneer we een leuke ervaring hebben. Maar endor-fine is zoveel meer. Endorfine maakt deel uit van het opioïde systeem, dat hier wordt uitgedrukt met de term ‘endorfinesysteem’. Het omvat de drie endogene opioïden: endorfine, enkefaline en dynorfine dat functioneert als zelfregulerend feedbacksysteem. Het endorfinesysteem is onder meer betrokken bij de regulatie van het immuun-systeem, de stressrespons, de glucosehuishouding en het beloningssysteem.

Endorfine werd in de jaren zeventig ontdekt door Schotse wetenschappers. Ongeveer in dezelfde periode vond Candace Pert – professor in de farmacologie - de endor-fine receptoren in de hersenen. Neurofarmacoloog Pert heeft haar verdere carrière gewijd aan het bestuderen van endorfine. Ze noemde het de ‘mastermolecule’ van het lichaam. Pert is niet de enige die zich verwonderde over endorfine. De British Pharmacological Society publi-ceerde in 2006 een artikel waarin ze 75 jaar onderzoek samenvatten m.b.t. de werking van de medicinale en endo-gene opioïden. De wetenschappers in dit artikel noemden het endorfinesysteem de heilige graal van het lichaam.[1]

In 2018 verscheen een artikel van de oncologische afde-ling van het Krishnadevaraya College in India met de titel Endorphins – A Novel Natural Holistic Healer.[2]

Mijn persoonlijke queeste begon zowat twintig jaar gele-den, toen ik de effecten van troostvoeding in kaart bracht. Toevallig kwam ik via een Amerikaanse collega op het spoor van exorfinen. Dat zijn opiaten uit voeding die wor-den aangetroffen in gluten, caseïne en soja. Uit de prak-tijkervaring met exorfinenonderzoek weten we dat bij 5 à 10% van de bevolking tevens de microbiële exorfinen dermorphin en/of deltorphin worden aangetroffen, die qua sterkte te vergelijken zijn met de opioïde pijnstiller

21|april 2019 | ORTHOFYTO

Een van de mind-body connecties is het zogenaamde placebo-effect waarbij men zich beter voelt door een neppilletje. Deze dynamiek ontstaat door het effect van positieve verwachtingen, die op hun beurt endorfine acti-veren. Omgekeerd geldt dat negatieve verwachtingen een nocebo-effect kunnen hebben waardoor de behandeling minder goed aanslaat. De nocebo-dynamiek wordt veroor-zaakt door een toename van glutamaat. Eigenlijk verschilt deze gang van zaken niet zoveel van het leven zelf. Als we in het leven staan met een positieve en constructieve hou-ding biedt het leven meer voldoening en levenskwaliteit.

Het endorfinesysteem heeft een aantal belangrijke func-ties, waarvan sommige elkaar overlappen. We noemen hier een aantal van de belangrijkste. In de eerste plaats is daar de genetische functie, met onder meer het POMC-gen dat voor de aanmaak van endorfine codeert. Het POMC-gen stimuleert de aanmaak van andere stoffen zoals insuline, glucagon, oxytocine, dopamine, melatonine, BDNF, stress-hormonen, melanine en neuromelanine. De expressie van het POMC-gen neemt af door overgewicht, insulineresis-tentie, weinig beweging, oxidatieve stress, troostvoeding, alcohol, cannabis en het suppleren met melatonine. Het POMC-gen beïnvloedt bovendien de expressie van andere genen.

Dan is er de receptor- en aanstuurfunctie. De receptoren van het ES zijn gekoppeld aan andere receptoren, de zoge-noemde ‘receptor heterodimeren’. Zoals de koppeling tus-sen de endorfine- en de GABA-receptoren. Door de kop-peling ontstaat een synergetische werking, waardoor er bij activatie van endorfine ook GABA vrijkomt.[6] De drie receptoren van het endorfinesysteem hebben onderling een koppeling alsook met de receptoren voor serotonine (5-HT1A), dopamine (D1 en D2), GRP (maagzuursecre-tie), adenosine (A2A), temperatuurregulatie (TRPV1) en de endocannabinoïden. De receptorkoppeling heeft een activeringsfunctie. Het nadeel van deze koppeling is dat bij het ontstaan van endorfineresistentie (minder endor-finereceptoren) de andere stoffen minder worden geacti-veerd, wat men interpreteert als een ‘tekort’. Vrouwen zijn gevoeliger voor het resistent worden van het endorfine-systeem, onder meer vanwege de hormonale connectie met oestrogeen en progesteron. Teveel of te weinig van die twee veroorzaakt ofwel te weinig activatie ofwel resisten-tie van het ES-systeem.

De drie neuropeptiden van het ES activeren de vrijgave en de remming van andere stoffen zoals prolactine, dopa-mine, GABA, histamine, glutamaat, cortisol, serotonine en de endocannabinoïden. Deze laatste zijn stofjes waarvan de werking lijkt op THC en CBD uit cannabis. De pijnstil-lende werking van aspirine, paracetamol en de NSAID’s wordt tot stand gebracht door de medicinale receptoracti-vatie van de endorfine- en de endocannabinoïde recepto-ren. Overmatig gebruik van deze middelen leidt al snel tot endorfineresistentie.

Onderzoek heeft uitgewezen uit dat er een rechtstreeks verband is tussen de mate van endorfineresistentie en de aanleg om allergische aandoeningen te ontwikkelen.[7] Hier raakt het ES-systeem aan een immunologische func-tie. Endorfine reguleert het evenwicht tussen de Th1- en Th2-cytokines. Vergevorderde endorfineresistentie heeft bij baby’s een aanhoudende Th2-dominantie (allergische aanleg) tot gevolg. In België krijgt meer dan de helft van de baby’s astma-remmers toegediend. De allergieproble-matiek bij jonge kinderen wordt mede veroorzaakt door een combinatie van epigenetische erfelijkheid en prena-tale factoren zoals maternale stress, overgewicht, junk-food en angststoornissen en een verminderde werking van het DPP-IV-enzym dat de exorfinen uit koemelk en moe-dermelk moet afbreken.

Het ES activeert en remt verder de stresshormonen van de HPA-as. Het activeert andere stress-remmende stof-fen zoals GABA, oxytocine en de endocannabinoïden: een stress-regulerende functie dus. Daarnaast heeft het ES heeft een centrale rol in het reguleren van psychi-sche en psychosociale functies zoals motivatie, aandacht, socialisatie, binding, veilige hechting, relatievaardighe-den, impulsregulatie en het inprenten van informatie. Het reguleert ook het zelfherstel en de placebo-functie, stimuleert de aanmaak van nieuwe neuronen, herstelt DNA-schade en remt kankergroei: endorfine stimuleert de ‘opioid growth factor’, een eiwit dat de vorming van kankercellen afremt.[10]

Er is een sensorische functie: de zintuiglijke ervaringen worden aangestuurd via het ES. En GABA reguleert de bloed-suikerspiegel via de vrijgave van insuline en glucagon.[8] Maar endorfine reguleert de insulinegevoeligheid.[9] ES kent ook een belonings- en antibeloningsfunctie: het activeert dopamine en remt glutamaat, het antibelonings-stofje. Glutamaat is het stofje dat aan de basis ligt van mentale vermoeidheid, onrust, piekeren, angsten, nega-tieve gedachten, trauma’s en prikkelbaarheid.

De ‘bemoeienis’ van het ES lijkt geen grenzen te kennen. Endorfine bijvoorbeeld wordt onder meer geproduceerd in de eierstokken en stimuleert de vruchtbaarheid bij vrou-wen. Bij mannen neemt de densiteit en de mobiliteit van de spermacellen toe. Maar het systeem remt ook diverse stofjes die pijn veroorzaken zoals glutamaat, lactaat, sub-stance P en stikstofmonoxide, deels via de activatie van de endocannabinoïden. En het stimuleert, zoals hiervoor

Endorfineresistentie is evenredig gerelateerd aan de aanleg voor allergische aandoeningen.

OF•FOCUS

VOEDING EN PSYCHE

>

Distributed by:

www.energeticanatura.com • [email protected] • Tel. NL: +31(0)114 32 14 61 • BE: +32(0)3 789 09 59

Ondersteunt de spijsvertering tijdens elke maaltijd, ook wanneer u vezels of granen eet*

* Echte heemst bevordert de spijsvertering en de normale werking van de darmen

Distributed by:

www.energeticanatura.com • [email protected] • Tel. NL: +31(0)114 32 14 61 • BE: +32(0)3 789 09 59

Ondersteunt de spijsvertering tijdens elke maaltijd, ook wanneer u vezels of granen eet*

* Echte heemst bevordert de spijsvertering en de normale werking van de darmen

Distributed by:

www.energeticanatura.com • [email protected] • Tel. NL: +31(0)114 32 14 61 • BE: +32(0)3 789 09 59

Ondersteunt de spijsvertering tijdens elke maaltijd, ook wanneer u vezels of granen eet*

* Echte heemst bevordert de spijsvertering en de normale werking van de darmen

ENKEFALINE

Functies:• Activeert GABA• Remt glutamaat

• Remt stresshormonen• Pijnregulatie

• Stimuleert psychomotoriek• Remt impulsiviteit

• Remt kankergroei en ontstekingen• Verhoogt metabolisme

• Natuurlijk antidepressivum (BDNF aanmaak)

ENDORFINE

Functies:• Activeert dopamine

• Stimuleert aanmaak ATP en melatonine• Reguleert insulinegevoeligheid

• Remt stresshormonen• Anti-aging

• Pijnregulatie• Herstelt DNA-schade, aanmaak neuronen

• Remt kankergroei en ontstekingen• Remt allergieën

• Bevordert binding en sociale interacties

DYNORFINE

Functies:• Remt dopamine, GABA, glutamaat en histamine• Herstelt endorfine- en enkefaline-gevoeligheid

• Pijnregulatie• Activeert en remt de HPA-as (ACTH en cortisol)

• Loslaten van negatieve ervaringen• Voorkomt osteoporose, oxidatieve stress

en detoxproblemen

Distributed by:

www.energeticanatura.com • [email protected] • Tel. NL: +31(0)114 32 14 61 • BE: +32(0)3 789 09 59

Ondersteunt de spijsvertering tijdens elke maaltijd, ook wanneer u vezels of granen eet*

* Echte heemst bevordert de spijsvertering en de normale werking van de darmen

23|april 2019 | ORTHOFYTO

OF•FOCUS

VOEDING EN PSYCHE

Veel klachten vloeien voort uit het gebruik van psychofarmaca en pijnstillers.

Het endorfinesysteem

U vindt de volledige bronvermelding op pagina 42 van dit tijdschrift en op www.orthofyto.com bij het betreffende artikel. Abonnees kunnen hier inloggen.

al genoemd, de vrijgave van GABA – de loslaatstof – en de remming van glutamaat – de vasthoudstof die aan de basis ligt van angsten en negatieve emoties.[11] Het ES sti-muleert bovendien de aanmaak van BDNF, een neuron-herstellende stof met een antidepressief effect.

En dan zijn er nog de invloeden op talloze andere vlak-ken: botdensiteit, hormoonregulatie, celproliferatie, ther-moregulatie, slaapprocessen, opruimen van oxidatieve stress, detox-processen, anti-aging, maagzuur- en slok-darmregulatie, darmpermeabiliteit, libido, orgasme inten-siteit, erectiele functies, regulatie van het zichtvermogen, bloeddruk, methylatie, lactaatregulatie en wondheling.

De gevoeligheid van het ES neemt af door het gebruik van cannabis, alcohol, opioïde en niet-opioïde pijnstillers, psychofarmaca, het suppleren met melatonine, trauma’s, ouderlijke verwaarlozing, troostvoeding met vooral suiker, exorfinen, transvetten en smaakversterkers, gebrek aan beweging, overgewicht, middelen- en gedragsverslavingen.

De behandeling die ik voorsta, teneinde weer een gezond werkend ES te realiseren, noemen we ‘integrale opioïde epigenetica’. ‘Het betekent dat we epigenetische factoren die de uiteindelijke oorzaak van het probleem zijn, inte-graal – dat wil zeggen: tezamen – aanpakken. De toevoe-ging ‘opioïde’ maakt duidelijk dat het om het endorfine-systeem gaat.

Een groot deel van de klachten in de praktijk van een zorgverlener worden niet alleen veroorzaakt door een verkeerde levensstijl, maar ook door een combinatie van genetische variatie (SNP’s), het gebruik van geneesmid-delen zoals psychofarmaca en pijnstillers en last but not least door de epigenetische erfenis van onze ouders. SNP’s (Single Nucleotide Polymorphism) zijn kleine afwijkin-gen in het DNA. Er zijn ongeveer 17 miljoen verschillende SNP’s bekend bij het menselijke ras.

Epigenetische adaptaties zijn grotendeels reversibel. Door het aanbieden van de juiste omgevingsfactoren kan men de aandoening voorkomen of in remissie brengen.

www.BrainQ.nl

Mogelijke belangenverstrengeling: Lucas Flamend is oprichter en docent van BrainQ

De drie opioïden van het endorfinesysteem.