Mục tiêu:

1. Tr×nh bµy ® îc ®Þnh nghÜa vµ nguyªn nh©n g©y nªn b¹i n·o.2. M« t¶ ® îc c¸c thÓ l©m sµng cña b¹i n·o3. Tr×nh bµy ® îc c¸c nguyªn t¾c vµ néi dung phôc håi chøc n¨ng cho c¸c thÓ b¹i n·o

Phôc håi chøc n¨ng cho trÎ bÞ b¹i n·o

§Þnh nghÜa

Mét nhãm c¸c rèi lo¹n cña thÇn kinh trung ¬ng kh«ng tiÕn triÓn, do c¸c nguyªn nh©n tr íc, trong vµ sau khi sinh, víi nh÷ng hËu qu¶ biÕn thiªn: rèi lo¹n vËn ®éng, gi¸c quan, t©m thÇn, hµnh vi, ®éng kinh...

Tỷ lệ 2/ 1000 trẻ SS

. Nguyªn nh©n g©y nªn b¹i n·o

2.1. Nguyªn nh©n tr íc khi sinh:+ MÑ bÞ cóm, sèt cao khi mang thai+ NhiÕm ®éc thai nghÐn nÆng+ MÑ bÞ bÖnh tim, tiªñ ® êng, c¸c bÖnh chuyÓn ho¸ kh¸c+ Bất ®ång nhãm m¸u Rh+ Chấn th ¬ng+ Kh«ng râ nguyªn nh©n

. Nguyªn nh©n g©y nªn b¹i n·o

2.2. C¸c nguyªn nh©n trong khi sinh:+ TrÎ ®Î non, d íi 6th+ C©n nÆng d íi 2,5kg+ §Î ng¹t+ Cã can thiÖp s¶n khoa: foxcep, gi¸c hót+ C¸c dÞ tËt bÈm sinh: n·o bÐ, n·o óng thuû...

. Nguyªn nh©n g©y nªn b¹i n·o

2.3. Sau khi sinh:+ TrÎ bÞ sèt cao co giËt+ BÞ ng¹t n íc, ng¹t h¬i+ Chấn th ¬ng vµo ®Çu+ U n·o+ C¸c bÖnh nhiÕm trïng thÇn kinh: viªm n·o, MN+ Nguyªn nh©n kh¸c

C¸c dấu hiÖu nhËn biÕt b¹i n·o - §Î ra kh«ng khãc ngay

- Ng¹t tÝm, ng¹t tr¾ng- MÒm nhÏo, hoÆc cøng ®ê,

khã bÕ ½m - Ph¸t triÓn chËm - LiÖt mét hay nhiÒu chi - Nghe kÐm, nh×n kÐm - Cã cö ®éng bất th êng

- Cã thÓ bÞ ®éng kinh

Hµnh vi bất th êng.

ThÓ l©m sµng: co cøng

- Tr ¬ng lùc c¬ lu«n t¨ng- Hai ch©n duçi chÐo- Tay co cøng, gËp khuûu, hoÆc duçi, xoay trong vai- Cæ ìn m¹nh hoÆc rñ - Bµn ch©n thuæng - Ph¶n x¹ g©n x ¬ng t¨ng m¹nh

ThÓ móa vên + Tr ¬ng lùc c¬ lóc t¨ng lóc gi¶m + KiÓm so¸t ®Çu cæ kÐm + VËn ®éng kh«ng tù chñ toµn th©n + LiÖt tø chi: lóc cøng ®ê, lóc mÒm nhÏo + Måm h¸, ch¶y nhiÒu d·i + Hay ®iÕc ë tÇn sè cao.

ThÓ thất ®iÒu

+ Tr ¬ng lùc c¬ lu«n gi¶m, nhÏo

+ Rèi lo¹n th¨ng b»ng+ D¸ng ®i nh say r îu

ThÓ l©m sµng kh¸c

ThÓ mÒm nhÏo:ThÓ cøng ®êThÓ phèi hîp: co cứng vµ móa vên

C¸c dấu hiÖu chung kh¸c cña b¹i n·o

Chậm phát triển vận động thô: lẫy, bò, ngồi, đứng đi.

Chậm phát triển vận động tinh: tự chăm sóc, SHHN

Chậm phát triển trí tuệ

Chậm phát triển ngôn ngữ, khó khăn về giao tiếp

Rối loạn cảm giác

Khiếm khuyết giác quan: mù điếc...

Cong vẹo cột sống

Phân loại theo møc ®é nÆng

Lo¹i nhÑ: Tù ch¨m sãcLo¹i võa Di chuyÓnNÆng Giao tiÕp/ nhËn

thøcHßa nhËp x· héi

5.Phôc håi chøc n¨ng cho trÎ b¹i n·o

5.1. Nguyªn t¾c PHCN:- Cµng sím cµng tèt- Phèi hîp nhiÒu kü thuËt PHCN - Ph¶i tuú thuéc vµo c¸c thÓ l©m sµng- Theo mèc ph¸t triÓn cña trÎ.

5.2. Môc ®Ých:- KiÓm so¸t tr ¬ng lùc c¬ vµ gi÷ t thÕ ®óng - T¹o c¸c mÉu V§ chñ yÕu: kiÓm so¸t ®Çu, l¨n, ngåi dËy,

quú, ®øng vµ ph¶n x¹ th¨ng b»ng.- Phßng ngõa co rót vµ biÕn d¹ng.- D¹y c¸c ho¹t ®éng sinh ho¹t hµng ngµy, vui ch¬i, vµ c¸c

ho¹t ®éng kh¸c.

KiÓm so¸t tr ¬ng lùc c¬ vµ øc chÕ co cøng:Duçi cøng ®Çu-cæ

Cæ tay- bµn ngãn tayVai vµ khuûu tay

KiÓm so¸t tr ¬ng lùc c¬ vµ øc chÕ co cøng:

Duçi cøng hai ch©n

Sai

Đúng

T¹o thuËn mÉu vËn ®éng b×nh th êng:

T thÕ n»m: kiÓm so¸t ®Çu cæ- lÉy:

Tạo thuận lẫy Ngồi dậy từ tư thế nằm ngửa

Nâng đầu có gối đỡ

T thÕ ngåi

Ngồi thăng bằng Đứng dậy từ tư thế ngồi

§øng ®i

Tập thăng bằng đứng Quỳ T.Bg có trợ giúp Quỳ đứng dậy

Đứng bàn nghiêng Đi thanh song song

Ho¹t ®éng trị liệu

BÕ ½m trÎ (co cøng) Tạo thuận VĐ tayCho ăn

Ho¹t ®éng trị liệu

C¸ch thay quÇn ¸o

Ho¹t ®éng trị liệu

Cho trÎ ¨n uèng

Giao tiÕp víi trÎ

Ngôn ngữ trị liệu

Mét sè dông cô trî gióp

Dụng cụ PHCN

5.PHCN cho các thể b¹i n·oThể co cứng

Gi¶m tr ¬nglùc c¬

T thÕ ®óngKT øc chÕ co cøngRung l¾c khi V§ thô ®éngTËp thô ®éng TV§ khíp chËm

Ng¨n ngõa biÕn d¹ng chi

T¹o mÉu V§chøc n¨ng

TËp l¨n trë,bß, quú…H§TL: ¨n uèng,vs, mÆc quÇn ¸o...KÝch thÝch V§qua ch¬i ®ïa TËp m¹nh c¬DC trî gióp:tay cÇm, nÑp …

Th¨ng b»ngvµ ®iÒu hîp

TËp th¨ng b»ngngåi ®øng ®i

KK di chuyÓn,ch¨m sãc vµ ch¬i ®ïa

T thÕ ®óng TËp TV§ khíp

thô ®éng DCC.h×nh: nÑp, m¸ng