garante futuru

128
7/30/2019 Garante Futuru http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 1/128   m   o   m   e   n    t   u   m Garante futuru Garantindo o futuro Securing the future

Upload: literaturabamaubere

Post on 04-Apr-2018

242 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 1/128

  m  o  m

  e  n   t  u  m

Garante futuruGarantindo o futuro

Securing the future

Page 2: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 2/128

momentum

www.momentum.tl

Timor-Leste halo nia futuru sai nabilan 

Livru ida-ne’e hatudu liuhosi otografadinamizmu maka’as ne’ebé Timor-Lestekonsege hetan dezde ninia restaurasaunindependénsia oin tinan 10 liubá. Atu bele

hatene oinsá maka nasaun nurak liu hotu iha Ázia konsege hetan progresu boot hanesanne’e iha ninia primeira dékada, vizita:

Timor-Leste molda um futuro vibrante 

Este livro ilustra através da otografa,o enorme dinamismo que Timor-Lestealcançou desde que a sua independênciaoi restaurada, há apenas 10 anos. Para

saber mais sobre como a mais jovem naçãoda Ásia alcançou tanto progresso na suaprimeira década, visite:

Timor-Leste forges a vibrant future

This book illustrates through photographythe tremendous momentum Timor-Lestehas achieved since its independence wasrestored just 10 years ago. To learn how

 Asia’s youngest nation achieved so muchprogress in its frst decade, visit:

Page 3: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 3/128

Garante futuru

Polísia Nasionál Timor-Leste no Polísia Nasoins Unidas

Garantindo o futuroPolícia Nacional de Timor-Leste e Polícia das Nações Unidas

Securing the future Timor-Leste National Police and United Nations Police

Page 4: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 4/128

Livru ida-ne’e publika husi Nasoins Unidas niaMisaun Integrada iha Timor-Leste (UNMIT).

Konsellu Seguransa ONU nian estabeleseUNMIT iha 2006 tuir pedidu husi Timor-Lestehodi ajuda kria kondisaun apropriada atu hetan

pás ne’ebé duravel. UNMIT serbisu metin hogovernu hodi konsolida estabilidade, haburasdemokrasia, apoia eleisaun sira, harii kapasidadepolísia nasionál, hasa’e skalizasaun sivíl baorsa seguransa sira, promove direitus umanusno ajuda hodi harii sistema justisa. Misaunintegrada sira hanesan UNMIT lori hamutuk pesoál manutensaun pás no ajénsia, undu noprograma ONU nian hodi ajuda nasaun sirahalo tranzisaun husi konfitu ba ali pás nodezenvolvimentu.

Atu hetan inormasaun tan kona-ba UNMIT:unmit.unmissions.org

Atu hetan inormasaun tan kona-bamanutensaun pás Nasoins Unidas nian:un.org/en/peacekeeping

Pontudevista no opiniaun sira ne’ebé hato’oiha ne’e dalaruma la refete pontudevista noopiniaun husi Nasoins Unidas.

This book was published by United NationsIntegrated Mission in Timor-Leste (UNMIT).

The UN Security Council established UNMIT in2006 at the request o Timor-Leste to help buconditions or a lasting peace. UNMIT worked

closely with the government to consolidatestability, nurture democracy, support electionsbuild the capacity o the national police,enhance civilian oversight o security orces,promote human rights and help to build a justsystem. UN integrated missions like UNMITbring together peacekeepers and UN agencieunds and programmes to help countriesmake the transition rom confict to peace anddevelopment.

More about UNMIT:unmit.unmissions.org

More about United Nations peacekeeping:un.org/en/peacekeeping

The views and opinions expressed herein do necessarily refect those o the United Nations

Este livro oi publicado pela Missão Integrada dasNações Unidas em Timor-Leste (UNMIT).

O Conselho de Segurança da ONU criou a UNMITem 2006 a pedido de Timor-Leste para auxiliarna criação das condições necessárias a uma

paz duradoura. A UNMIT trabalhou em estreitacooperação com o Governo na consolidação daestabilidade, promoção da democracia, apoioàs eleições, capacitação da polícia nacional,melhoria da scalização civil sobre as orçasde segurança, promoção dos direitos humanose auxílio na edicação do sistema judiciário.Missões integradas, como a UNMIT, reúnemorças de mautenção de paz e agências, undose programas da ONU para ajudar os países natransição de situações de confito para uma

situação de paz e desenvolvimento.Mais inormações sobre a UNMIT:unmit.unmissions.org

Mais inormações sobre as missões de paz dasNações Unidas:un.org/en/peacekeeping

Os pontos de vista e opiniões expressas nestedocumento não refectem necessariamente osdas Nações Unidas.

Copyright © 2012 UNMIT

Page 5: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 5/128

Page 6: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 6/128

Garante futuruMensajen ida husi Luís Miguel Carrilho,

Komisáriu Polísia Nasoins Unidas

Bainhira orsa manutensaun-pás ONU nian iha

Timor-Leste hotu ona, maka onra ida ba ha’u tanbahetan oportunidade ida-ne’e hodi refete susesubarak husi parseria entre Polísia Nasionál Timor-Leste(PNTL) no Polísia Nasoins Unidas (UNPOL) durantetinan neen ikus ne’e. Ha’u hakarak mós atu espresaha’u-nia observasaun pesoál balun kona-ba saidamak ha’u arkona-ba oinsá uturu ba polisiamentu ba iha Timor-Leste.

Pasiar tuir dalan sira iha Dili laran no sidade distritálsira iha nasaun ne’e-nia laran, Ita-Boot sei la hetan

sinál ruma kona-ba kolapsu totál ba lei no ordenne’ebé akontese oin tinan neen de’it liubá.

Labarik sira la’o ho seguru ba eskola. Negósiu burashela daudaun. Sidadaun sira partisipa iha eventudesportivu nasionál no internasionál. Ema oin-sa’esira partisipa konsertu no estivál muzikál sira iha árlivre iha tempu kalan sein ta’uk.

Agora, PNTL iha konansa ona sai ba estrada, hodimantein lei no orden, investiga krime, kontrola tránzitu,akompaña VIP sira, hala’o patrulla ronteira no garanteseguransa ba komunidade sira. Ita hotu hatene, seiiha dezau hirak. Maibé PNTL halo ona progresusignikativu iha de’it tinan neen nia laran. Oinsá mak buat-ne’e akontese de’it durante tempu badak ida?

Ha’u ar katak ida-ne’e nu’udar kombinasaun idahusi abordajen olístika ba kursu kapasitasaun, semakaas, dedikasaun totál no kompromisu loloos ihodi serbí komunidade. Elementu hirak-ne’e hetaapoiu husi énaze lideransa PNTL nian kona-baimportánsia ba atitude pozitiva, no determinasaun

hodi hetan susesu la’o bá oin.Abordajen olístika ba programa kapasitasau

Membru ida-idak orsa polisiál nian sai nu’udarguardiaun no servente ba públiku. Nia iha hodi tuno proteje sidadaun sira no trata ema hotu-hotu hpasiénsia no kortezia ba naatin, la haree ba sira-pozisaun sosiál ka jéneru.

Konstrusaun ba orsa polisiál ida ho kredibilidadeenvolve buat barak liután duké hanorin membru s

atu uza kilat. Membru polísia sira presiza aptidaunlubun boot ida no koñesimentu ho baze luan ida nhodi sai ekás. Loos, sira tenke hatene oinsá atukaer kilat, maibé sira mós presiza iha sensu di’akhatene bainhira mak bele uza kilat sira-ne’e. Aleinida-ne’e sira presiza hatene polítika no prosedimesira kona-ba servisu polisiál no lei sira-ne’ebé regservisu ne’e, aleinde unsionamentu ba sistema

 jurídiku tomak iha nasaun ne’e. Polísia prosionádi’ak tenke iha abilidade espesiál atu observa em

nia komportamentu no hala’o entrevista, rezolvekonfitu no halo negosiasaun. Sira tenke komunikho di’ak ho sira-nia kolega sira no ho públiku, rezproblema no serbisu ho ekipa. Sira tenke imparsiáno mantein respeitu no konsiderasaun ba ema se

Page 7: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 7/128

Mós buat ida importante tebetebes ba sira makakorajen ízika no korajen morál.

Hodi tulun iha atendimentu ba nesesidade sira-ne’eho maneira kompleta posivel, ONU kria no hala’o onakursu hamutuk 693 entre ulan-Janeiru tinan-2007no ulan-Jullu tinan-2012. Treinamentu sira-ne’eharii ona abilidade polisiál sira iha administrasaun,komunikasaun, jéneru, direitus umanus, étika,aplikasaun ba lei, operasaun, transporte no kontroleba arma sira.

Liuhosi kursu prátiku no workshop sira-ne’e, PNTLaprende kona-ba lejizlasaun, lei violénsia doméstika,investigasaun, dixiplina, administrasaun, elaborarelatóriu, prosedimentu detensaun no kaptura,rezolusaun konfitu, jestaun orden públika no rekolla

inormasaun intelijénsia.Hahú ulan-Maiu tinan-2009, ekipa ida reprezentantehusi governu Timor-Leste, PNTL, UNPOL no UNMITrealiza ona avaliasaun sira iha distritu no unidade sirahodi determina bainhira sira ida-idak prontu ona atuasume la ali responsabilidade ba polisiamentu.Dezde ulan-Marsu tinan -2011, PNTL mak totalmentesai responsavel ba aplikasaun ba lei nasaun noseguransa públika. Hahú husi biban ne’ebá ba oin,papél prinsipál polísia ONU nian tama ali ba kapasitasaun.

Polísia Nasionál Timor-Leste identika ona áreaprioridade lima ne’ebé presiza tan apoiu ba:treinamentu, lejizlasaun, administrasaun, dixiplinano operasaun. Hamutuk ho polísia ONU nian, sira

dezenvolve ona lista ida ba atividade espesíkasira no kronograma sira-ne’ebé sei permite polísiaTimor-Leste atu atinje objetivu kapasitasaun ihaulan-Dezembru tinan- 2012. Planu ne’e oka badezenvolve membru polísia Timor-Leste nia abilidadeno koñesimentu iha área prioridade lima.

Depoizde tinan-2012, Sentru Formasaun Polisiál PNTLsei kontinua tulun PNTL hodi harii sira-nia abilidade.

Eleisaun sira pasifka sai nu’udar sasukat idaba progresu

Hanesan mós iha nasaun hotu-hotu, membru polísiaida nia responsabilidade primordiál maka atu protejesidadaun sira liuhosi provizaun seguransa interna tuirlei no orden. Ida-ne’e signika garantia seguransaba sidadaun ida-idak no mós ba vizitante no bainaka

sira, la haree ba sira-nia orijen ka relasaun polítika.Polisiamentu ne’ebé di’ak sai nu’udar sentru baestabilidade no seguransa no sai hanesan xave bakriasaun espasu demokrátiku, no ida husi espresaunhirak-ne’ebé di’ak liu hotu kona-ba demokrasia makaabilidade sidadaun nian hodi partisipa iha eleisaunhirak-ne’ebé livre no justu.

PNTL sai nu’udar responsavel hodi asegura seguransadurante eleisaun sira prezidensiál nian iha ulan-Marsuno Abríl no mós eleisaun Parlamentár nian iha ulan-Jullu.Polísia ONU nian ó tulun ba polísia Timor-Leste hodiprepara ba hala’o knaar ida-ne’e liuhosi atividade siratreinamentu nian no liuhosi dezenvolve planuoperasaun konjunta ida kona-ba seguransa nasionál.

Membru sira polísia Timor-Leste nian hala’o ona siraknaar ho maneira ida organizada no prosionál.Eleisaun rua ne’e prosesa ho maneira pasíku, hopermite liberdade ba sidadaun sira Timor-Leste natu ezerse sira-nia direitu ba votu. Partisipasaunmásima iha eleisaun hirak-ne’e refete konansa

ne’ebé povu Timor-Leste daudaun ó ba orsa polnasionál hodi mantein pás no garante seguransa sidadaun hotu-hotu iha nasaun ida-ne’e.

Ida-ne’e hanesan eventu prinsipál ikusliu ne’ebéezije koordenasaun operasionál nasionál altu niveida entre PNTL no UNPOL, no ha’u sente orgullutebetebes ba ninia rezultadu ne’ebé alkansa tiha

Iha nasaun pós-konfitu sira, membru sira polísia tenke sai nu’udar ema dahuluk atu deende direit

umanus. Membru sira polísia nian tenke hatene lehirak-ne’ebé vigora hela hodi proteje sidadaun sira-nevulneravel liuhotu husi abuzu oun relasiona ho siradireitus umanus no sira tenke iha korajen morál haplika lei hirak reere.

Polisiamentu Komunitáriu ne’e krusiál ba

estabilidade tempu-naruk nian

Membru polísia ida-idak no hotu-hotu tenke sainu’udar parte husi komunidade ne’ebé sira serbisba. Ita labele haree de’it. Ita tenke serbisu maka’aatu hetan respeitu no gostu husi povu ne’ebé ita sNo ita só bele hetan ida-ne’e bainhira ita na’in-rahatudu respeitu tomak ba direitus umanus.Polisiamentu komunitáriu ne’e la’ós opsaun ida-ne

Page 8: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 8/128

menus dinámika (sot) – ne’e estilu polisiamentuida. Membru sira polísia komunitária nian lori kilatno preparadu atu bele uza orsa ho nivel razoavelbainhira/iha-ne’ebe nesesáriu, maibé só bele uzaorsa depoizde koko tiha ona maneira sira seluk hodirezolve konfitu ida.

Polisiamentu komunitáriu ne’e esensiál tebes baambiente ida ne’ebé iha armonia no seguru. Haloligasaun ho autoridade no rezidente lokál sira beleó biban ba polísia atu bele hetan entendimentuida-ne’ebé di’ak liu kona-ba kestaun nodezenvolvimentu molok sira halo aumentu. Ne’e mósornese espasu ida ba solusaun hirak-ne’ebé kriativano relevante ba problema sira. Ho hetan konansakomunidade nian ne’e krítiku hodi prevene violasaun,enkoraja ema atu halo relatóriu no eduka sidadaun

sira kona-ba sira-nia direitus umanus no mós emaseluk nia direitus umanus. Konansa ne’e kriaambiente ida-ne’ebé povu bele serbisu hamutuk hodigarante seguransa no trankuilidade ba sidadaun siranune’e mós ba polísia sira.

Objetivu husi Planu Asaun Nasionál PolisiamentuKomunitáriu PNTL nian mak hadi’ak-hasa’e abilidadepolísia nian hodi rezolve krime no problema dezordenhirak-ne’ebé akontese daudaun, ne’ebé belehamosu redusaun ba problema hirak-ne’ebé aetaba komunidade sira iha tempu-naruk nia laran.Planu ne’e mós iha objetivu atu redús komunidadenia laran-ta’uk ba krime no dezorden sira, hasa’evontade komunidade nian atu hato’o keixa kona-ba

krime, no hadi’ak-hasa’e komunidade nia konansaiha no respeitu ba PNTL iha nivel organizasaun noindivíduu.

Ne’e identika prioridade nasionál sira iha tinan-2013nia laran kona-ba prevensaun krime, manutensaun-pásno voluntarizmu komunidade nian. Iha prioridadehirak-ne’e nia laran kontein korpu signikativurua husi serbisu projetu ne’e nian: Postu PolísiaKomunitária nian no Voluntáriu Komunitáriu.

Abordajen Timor-Leste nian ba polisiamentukomunitáriu iha Bobonaru no Likisá sai hanesanezemplu rua ne’ebé di’ak. Iha Bobonaru,Komandante Distritu nian hahú ona projetu pilotuida iha ulan-Juñu tinan-2011 iha Suku rurál ruane’ebé jere bazeia ba rekursu distritu nian ne’ebé

oras ne’e daudaun iha. Projetu reere bazeia baKo - ban Japonés, estasaun polísia ki’ik-oan ida ihaviziñansa bairru laran ne’ebé sai hanesan unidadeorganizasaun ida ne’ebé ki’ik liuhotu iha sistemapolisiál Japoneza. Ninia rezultadu sira-ne’ebé atinjetiha ona hatama ona iha livriñu orientasaun nian,ne’ebé prodús husi polísia distritu, ne’ebé deskreveoinsá atu kria no jere programa ida hanesan ne’e.Iha Likisá, Komandante Distritu hahú ona programaVoluntáriu Komunitariu tuir modelu Vijilánsia baViziñansa Australazianu no ho objetivu atu iha asesubarak liután ba komunidade sira iha área rurál.Vijilánsia ba Viziñansa ne’e hanesan Australázia niaprograma ne’ebé boot liuhotu ba prevensaun krimeho baze iha komunidade.

Harii relasionamentu ba kolaborasaun

permanente ida

Depoizde misaun manutensaun-pás iha Timor-Lehotu ona, ajénsia ONU nia no doadór bilaterál balusei kontinua apoia polísia nasionál Timor-Lesteatu sira dezenvolve liután sira-nia koñesimentu noabilidade sira.

Liuhusi Amigu sira PNTL nia inisiativa, PNTL otilideransa ne’e hodi hahú prepara ninia relasaunutura ho nasaun individuál sira ba nivel bilaterál.

Doadór bilaterál sira ó apoiu ba Polísia NasionálTimor-Leste, inklui Austrália, Nova Zelándia, Portuno Estadus Unidus Amérika. Iha diskusaun sira hopolísia ONU nian, doadór sira-ne’e durante ne’ehatudu hela sira-nia prontidaun la’ós atu kontinua

de’it maibé atu hasa’e-hadi’ak apoiu ida-ne’e asiUNPOL halo susesaun progresiva.

Austrália iha akordu bilaterál iha atin apropriaduho Timor-Leste no, liuhusi ninia Timor-Leste(Timor-Leste Police Development Programme),ó apoiu hela ba área xave balu, inklui investigasa

 jestaun, dezenvolvimentu inraestrutura no lideranNova Zelándia durante ne’e dezempeña helapapél prinsipál sira ho Fundasaun Ázia (The AsiaFoundation) atu apoia polisiamentu komunitáriuno sei habelar ninia programa kapasitasaun ihaárea ida-ne’e. Portugal ó apoiu ba PNTL liuhusiKursu Rekrutamentu Báziku ho intensaun atuhalo ormasaun ba pesoál rekruta oun hamutuk 

Page 9: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 9/128

na’in-250. Estadus Unidus durante ne’e providensiatreinamentu kona-ba polisiamentu marítimu noronteira no espresa interese hodi oti papél bootliu iha treinamentu investigadór, apoiu lojístiku,kompromisu oin-sa’e sira, hametin prosedimentudixiplinár sira no polisiamentu komunitáriu.

Ho iha parseria estratéjika entre Timor-Lesteno Indonézia, Indonézia nia asisténsia bilaterálPolísia Nasionál Timor-Leste bele kontinua aleindetinan-2012. Parseiru bilaterál sira seluk durante ne’ehatudu interese potensiál iha projetu kapasitasaun oioin.

Ikusliu, ajénsia ONU, undu no programa balu mósornese hela treinamentu kapasitasaun. FunduPopulasaun Nasoins Unidas nian (UNPF), UN Women,UNICEF no Organizasaun Internasionál ba Migrasaun

(IOM) bele kontinua oerese kursu periódiku kona-ba direitus umanus, violénsia bazeia-ba-jéneru,investigasaun, no anti-tráku. Nu’udar adisaunba ninia projetu boboot sira iha área oku ida-ne’e,PNUD (UNDP) mós durante ne’e ó undu ba projeturádiu-komunikasaun ida no, nu’udar parte ida husininia Programa Apoiu ba Setór Justisa (Justice SectorSupport Programme), durante ne’e ó hela asisténsiaba iha dezenvolvimentu ba Sistema JestaunInvestigasaun PNTL nian.

To’o tinan-2012 nia rohan, misaun manutensaun-pásiha Timor-Leste sei hotu. Ba ha’u, no ba ha’u-niakolega sira UNPOL, ami-nia partida sai moruk-midar.

Ami sente orgullu ba ami-nia parseria ne’ebé orte

no susesu ho kolega sira PNTL. Maski ami heintarea oun sira, ami hadomi nasaun ida-ne’e, honinia oho nakduir sira, ninia tasi orijinál no morismariña abundante no ninia ár resku. Nia loron-sa’eno loron-monu sira inkomparavel. Ba ami sira-ne’ebédurante ne’e timis ona Timor-Leste nia nuu-been sei

nunka haluha nasaun ne’e iha ami-nia uan-laran.No konserteza, ami sei iha naatin memória dominsira ba maneira ne’ebé Timoroan sira simu ami holiman-ruak iha sira-nia nasaun urak ida-ne’e.

Imposivel atu temi momentu important sira hotune’ebé ha’u pasa dezdeké ha’u to’o iha nasaunida-ne’e iha ulan-Fevereiru tinan-2009 maibé ha’utemi de’it balun. Ho hetan oportunidade atu serbisuhamutuk ho orsa polisiál oioin husi nasaun 40 husimundu tomak, inklui Timor-Leste nia polísia nasionál,sai esperiénsia ida-ne’ebé halo kontente tebes.

Ha’u tenke subliña ha’u-nia amizade maka’as hoKomandante Jerál PTNL Longuinhos Monteiro,ne’ebé ninia prosionalizmu, dedikasaun no umórha’u admira tebetebes. Iha duni obstákulu barabarak,maibé ami hasoru no hakat liu hamutuk.

Hasoru uturu ida vibrante Timor-Leste nian

Momentu ida-ne’ebé ha’u sente orgullu no emosionálliuhotu mak iha loron-27 ulan-Marsu tinan-2011bainhira ha’u entrega responsabilidade polisiamentuba Komandante Jerál Monteiro. Momentu ida seluk mak bainhira ami haruka membru polísia Timoroanhodi hola parte iha misaun ONU nian iha Giné-Bisau.

La kleur tan, na’in-17 tan, inklui eto na’in rua, sehetan knaar misaun manutensaun-pás sira seluk ONU nian iha mundu ne’e atu ajuda nasaun sira shodi aprende husi Timor-Leste ninia esperiénsia ndezenvolve sira-nia polisiál rasik.

Hodi remata, ha’u hakarak atu hatete katak loron ida-nu’udar inísiu ba kapítulu ida oun no interesanteTimor-Leste. Ha’u ar ba Timor-Leste nu’udar nasida tanba nia povu ninia kbiit. Ami-nia vizaun komsai realidade ida daudaun – orsa polisiál ida-ne’eorte, kredivel no sustentável atu mantein nasaunne’e-nia sidadaun sira-nia seguransa. Ha’u ar amhusik nasaun ne’e iha eto no mane sira-ne’ebé ikapabilidade nia liman.

Hamutuk, ho kolega sira laran-manas nasionál nointernasionál, durante ne’e ami iha ortuna interestebetebes ba pesoalmente ahe dezau sira-ne’eserbisu maka’as no sensu satisasaun boot hodi korsa polisiál ida-ne’ebé oun tebes iha Timor-Les

Luís Miguel Carrilho 

Page 10: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 10/128

Garantindo o futuroMensagem de Luís Miguel Carrilho,

Comissário da Polícia das Nações Unidas

Na ocasião da partida da orça de manutenção depaz da ONU no Timor-Leste, é uma honra ter estaoportunidade de refetir sobre os muitos sucessos daparceria entre a Polícia Nacional Timorense (PNTL)e a Polícia das Nações Unidas (UNPOL) durante osúltimos seis anos. Gostaria de partilhar aqui algumasbreves considerações pessoais sobre aquilo queeu acredito que o uturo nos reserva em termos deatividades policiais em Timor-Leste.

Basta um passeio a pé pelas ruas de Díli e capitaisdistritais do país para constatar a ausência de

qualquer sinal do colapso total da lei e da ordem quese desenrolava há apenas seis anos.

Crianças caminham para a escola em segurança.Empresas prosperam. Cidadãos participam deeventos esportivos nacionais e internacionais.Jovens assistem a concertos musicais e estivaisao ar livre, à noite, sem medo.

Hoje, a PNTL sai conante às ruas mantendo a lei ea ordem, investigando crimes, controlando o tráego,acompanhando VIPs, patrulhando as ronteiras egarantindo a segurança das comunidades. Emboraainda existam desaos, a PNTL conseguiu umprogresso signicativo em apenas seis anos.Como isso ocorreu em tão pouco tempo?

Eu acredito ter sido uma combinação da abordagemholística nos cursos de capacitação, trabalho intenso,dedicação total e um verdadeiro compromisso deservir a comunidade. Esses elementos são apoiadospela ênase da liderança da PNTL na importância deuma atitude positiva e determinação para progredir

e conquistar o uturo.Abordagem holística dos programasde capacitação

Cada membro da orça policial é um guardião eservo do público. Ele ou ela estão aqui para ajudar eproteger os cidadãos e tratar a todos com paciênciae cortesia inalíveis, independentes da posição socialou gênero.

A construção de uma orça policial com credibilidade

envolve muito mais do que ensinar como usar umaarma. Os policiais precisam de uma grande variedadede aptidões e uma ampla base de conhecimentos paraserem ecazes. Sim, precisam saber lidar com armas,mas precisam também de bom senso para saberquando usá-las. Além disso, precisam entender aspolíticas e procedimentos do trabalho policial e as leisque regem o mesmo, além do uncionamento de todoo sistema judicial do país. Eles precisam de ter habilidadesespeciais para observar o comportamento humano,conduzir entrevistas, resolver confitos e negociar.Tem que se comunicar bem com seus pares e com opúblico, solucionar problemas e trabalhar em equipes.Tem que ser imparcial e manter o respeito e consideraçãopelo outro. E precisam também ter coragem ísica e moral.

Para auxiliar a assegurar essas necessidades damaneira mais completa possível, a ONU criou econduziu 693 cursos entre janeiro de 2007 e julhde 2012. Esses treinamentos criaram habilidadespoliciais em administração, comunicações, gênerdireitos humanos, ética, aplicação da lei, operaçõ

transportes e controle de armas.Como resultado desses cursos e workshopspráticos, a PNTL aprendeu sobre a legislação emgeral, lei de violência doméstica, investigações,disciplina, administração, elaboração de relatóriosprocedimentos de detenção, resolução de confitogestão da ordem pública e coleta de inteligência.

Com início em maio de 2009, uma equipe derepresentantes do governo do Timor-Lesteconduziram juntamente com a PNTL, UNPOL e UNdiversos levantamentos nos distritos e unidades pdeterminar a prontidão de cada uma para reassua responsabilidade pelo trabalho policial. Desdemarço de 2011, é a PNTL que exerce o comandotodas as atividades policiais e de segurança públdo país. A partir desta data, o papel primordial dapolícia da ONU cou concentrado em capacitação

A polícia nacional timorense identicou cinco áreaprioritárias para apoio: treinamento, legislação,administração, disciplina e operações. Juntamentcom a polícia da ONU, oi criada uma lista deatividades e cronogramas especícos que permitpolícia timorense atingir certas metas de capacitaaté dezembro de 2012. O enoque do plano oi na

Page 11: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 11/128

criação de habilidades e conhecimentos para todosos membros da polícia timorense nas cinco áreasprioritárias.

Depois de 2012, o Centro de Treinamento Policialda PNTL continuará a auxiliar a PNTL na criação decapacitação e habilidades.

Eleições pacífcas como medida de progresso

Assim como em qualquer país, a responsabilidadeprimordial do policial é proteger os cidadãos atravésda provisão de segurança interna usando a lei e aordem. Isso signica a garantia da segurança decada cidadão, assim como visitantes e convidados,sejam quais orem suas origens e liações políticas.

A qualidade do serviço policial é crucial para aestabilidade e segurança de um país e ator-chave

para a criação de um espaço democrático. Uma dasmaiores expressões da democracia é a participaçãodos cidadãos em eleições livres e justas.

A PNTL oi responsável pela garantia da segurançadurante as eleições presidenciais em março e abrile a eleição parlamentar de julho. A polícia da ONUajudou a polícia timorense a se preparar para estepapel através de atividades de treinamento e criaçãode um plano conjunto de operações de segurançanacional.

Os policiais timorenses cumpriram seus deveres demaneira organizada e prossional. Ambas as eleiçõesaconteceram de maneira pacíca, permitindo aoscidadãos de Timor-Leste a liberdade de exercer

seu direito ao voto. A taxa de participação oi alta,refetindo a nova conança dos timorenses emsua polícia nacional para manter a paz e garantir asegurança de todos os cidadãos do país.

As eleições oram o último grande evento a exigirum alto grau de coordenação operacional nacionalentre a PNTL e a UNPOL e sinto-me proundamenteorgulhoso do resultado alcançado.

Em países pós-confito, os ociais de polícia devemser os primeiros prossionais a agir em deesa dosdireitos humanos. Devem conhecer bem as leisvigentes de proteção aos cidadãos mais vulneráveiscontra novos abusos relativos a direitos humanos eter a coragem moral para aplicar as mesmas.

Policiamento comunitário crucial para

estabilidade a longo prazoTodo policial tem que ser parte da comunidade emque trabalha. Não podemos nos dar ao luxo de serespectadores. Temos que trabalhar com anco parasermos respeitados e estimados pelas pessoas queservimos. Para atingir esse objetivo, devemos ter umrespeito total e pessoal pelos direitos humanos.

O policiamento comunitário não é uma opção menosdinâmica – mas sim um estilo de policiamento. Osprossionais de polícia comunitária portam armas deogo e estão sempre preparados para usar um nívelrazoável de orça, se necessário, mas só quandooutros meios de resolver o confito já tenham sidotentados.

O policiamento comunitário é essencial paraa manutenção de um ambiente harmonioso eseguro. Os vínculos criados entre as autoridadese residentes locais habilita a polícia a obter umamelhor compreensão dos problemas e tensões andos mesmos escalarem. Proporcionam também u

espaço para o surgimento de soluções criativas erelevantes para problemas existentes. A conquistada conança da comunidade é um requisito críticpara prevenir inrações, incentivar as pessoas arelatar problemas e educar os cidadãos sobre seudireitos e os direitos dos outros. Essa conança cum ambiente onde as pessoas conseguem trabal

 juntas para a segurança e tranquilidade dos cidade da própria polícia.

A meta do Plano de Ação Nacional de Policiamen

Comunitário da PNTL é aumentar a capacitaçãoda polícia para solucionar os problemas existenterelativos a crimes e desordem pública, levandoa uma redução dos desaos de longo prazo queaetam as comunidades. O Plano também objetivareduzir o medo da comunidade em relação a crime desordem pública, aumentar a disposição dacomunidade para relatar ocorrências de crime emelhorar a conança e o respeito da comunidadeem relação à PNTL no nível organizacional e,

individualmente, a cada policial.O Plano identica as prioridades nacionais até oano de 2013 nas áreas de prevenção de crimes,manutenção da paz e voluntarismo comunitário.

Page 12: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 12/128

No âmbito dessas prioridades existem duas vertentesimportantes de trabalho em projetos: Postos dePolícia Comunitária e Voluntários Comunitários.

A abordagem timorense ao policiamento comunitárioem Bobonaro e Liquiça são dois bons exemplos.Em Bobonaro, o Comandante Distrital iniciou umprojeto piloto em junho de 2011, em duas aldeiasque são administrados com recursos existentesnos distritos. O projeto tem como base o Ko - ban  

 japonês, que é um sistema de pequenas delegaciassituadas nos bairros, constituindo a menor unidadeorganizacional do sistema policial japonês. Osresultados oram capturados num livro-guiaproduzido pela polícia distrital que descreve comocriar e administrar um programa desse tipo. Em

Liquiça, o Comandante Distrital iniciou um programade Voluntários Comunitários baseado em linhasgerais no modelo Neighbourhood Watch australasianoque objetiva o acesso a comunidades mais remotas.O Neighbourhood Watch é o maior programade prevenção de crime de base comunitária daAustralásia.

Construindo relacionamentos para uma

colaboração permanente

Após a partida da missão de manutenção de

paz em Timor-Leste, várias agências da ONU eentidades doadoras bilaterais continuarão a prestarapoio à polícia nacional timorense para continuar adesenvolver mais conhecimentos e habilidades.

Através da iniciativa “Amigos da PNTL”, a PNTLassumiu a liderança para iniciar a preparação dorelacionamento uturo com países especícos nonível bilateral.

Diversos países já orneceram doações bilateraispara auxiliar a polícia nacional timorense, inclusive

a Austrália, Nova Zelândia, Portugal e EstadosUnidos. Esses países indicaram sua prontidão nãoapenas para continuar o suporte, como também paraaumentá-lo durante a retirada gradual da UNPOL.

A Austrália já tem um acordo bilateral com o Timor-Leste e, através do “Programa de Desenvolvimentoda Polícia de Timor-Leste”, presta apoio em diversasáreas essenciais como investigações, gestão, criaçãode inra estrutura e liderança. A Nova Zelândiaassumiu a liderança do suporte para policiamentocomunitário com a Asia Foundation e irá expandirseu programa de criação de capacitações nestaárea. Portugal presta suporte à PNTL através doBasic Recruit Course , criado para treinar 250ociais recém-selecionados. Os Estados Unidos jáorneceram treinamento em policiamento marítimo eronteiriço e expressaram interesse em assumir umpapel mais amplo em treinamento para investigações,apoio logístico, engajamento da juventude, reorçode procedimentos disciplinares e policiamento

comunitário.Dada a parceria estratégica entre o Timor-Leste e aIndonésia, o auxílio bilateral da Indonésia à polícianacional timorense deverá se extender além de 2012.

Outros parceiros bilaterais já indicaram interessepotencial em vários projetos de capacitação.

Finalmente, algumas agências, undos e programda ONU estão também ornecendo programas decapacitação e treinamento. O Fundo de Populaçãdas Nações Unidas, a ONU Mulheres (UN Women)

UNICEF e a Organização Internacional para Migradeverão continuar a oerecer cursos periódicossobre direitos humanos, violência baseada emgênero, investigações e ações antitráco. Além deseus projetos de maior envergadura nesta áreaocal, a UNDP também undou um projeto de rádicomunicações e, como parte de seu Programa doSistema de Justiça, vem prestando auxílio à criaçdo Sistema de Gestão de Investigações da PNTL.

Até o nal de 2012, a missão de manutenção de em Timor-Leste terá chegado ao m. Para mim epara meus colegas da UNPOL, nossa partida tem gosto de alegria e tristeza misturadas.

Sentimos orgulho da nossa sólida e bem sucedidaparceria com nossos colegas da PNTL. Aguardamcom prazer nossas novas missões, mas ao mesmtempo aprendemos a amar este país com suas coonduladas, mar impoluto, ar resco e abundante vidmarinha. Os nasceres e pores-do-sol são incomparáNós, que sorvemos a água dos cocos de Timor-Leguardaremos esse país para sempre em nossos coraE a maneira tão calorosa com que omos recebidpelos timorenses em seu belíssimo país ará partesem dúvida, de nossas melhores recordações.

Page 13: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 13/128

Seria impossível mencionar todos os momentosimportantes que vivenciei desde a minha chegada aeste país, em evereiro de 2009, mas citarei alguns.A oportunidade de trabalhar com 40 orças policiaisdierentes do mundo inteiro, inclusive a polícia nacionalde Timor-Leste, oi uma experiência graticante.

Tenho que destacar minha orte amizade com oComandante Geral da PTNL, Longuinhos Monteiro,cujo prossionalismo, dedicação e bom humoradmiro muitíssimo. Tivemos muitos desaos, mas osenrentamos em uníssono e conseguimos superá-los.

Rumo a um uturo vibrante para o Timor-Leste

Um dos momentos mais comoventes e que mederam maior orgulho ocorreu em 27 de março de2011, quando transeri a responsabilidade pelo

policiamento ao Comandante Geral Monteiro. Outromomento oi quando enviamos policiais timorensespara a missão da ONU em Guiné-Bissau. Em breve,17 outros policiais, inclusive duas mulheres, serãodesignados para outras missões de manutenção depaz da ONU ao redor do mundo, ajudando outrospaíses a aprender com a experiência timorense eormar suas próprias orças policiais.

Para encerrar, gostaria de dizer que hoje é o início deum capítulo novo e ascinante para o Timor-Leste. Eu

acredito no Timor-Leste como nação por causa daorça e resistência de seu povo. Nossa visão comumestá se tornando realidade – uma orça policialsólida, sustentável e com credibilidade, garantindo

a segurança dos cidadãos timorenses. Acredito queestamos deixando o país nas mãos de homens emulheres capazes.

Na companhia de colegas apaixonados pelo queazem no palco nacional e internacional, tivemos aascinante oportunidade de compartilhar de maneira

pessoal os desaos, o trabalho intenso e enormesenso de satisação por ter cultivado uma orçapolicial totalmente nova no Timor-Leste.

Luís Miguel Carrilho 

Page 14: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 14/128

Securing the futureA message rom Luís Miguel Carrilho,

United Nations Police Commissioner

As the UN peacekeeping orce in Timor-Lestedeparts, I am honoured to have this opportunity torefect on the many successes o the partnershipbetween the Timorese National Police (PNTL) andthe United Nations Police (UNPOL) over the past sixyears. I would also like to express a ew personalobservations about what I believe the uture holds orpolicing in Timor-Leste.

Take a walk through the streets o Dili and districttowns around the country and you will nd little hinto the total breakdown o law and order that was

unolding just six years ago.Children walk saely to school. Businesses are thriving.Citizens participate in national and internationalsporting events. Young people attend outdoor musicconcerts and estivals at night without ear.

Today, Timor-Leste National Police ocers arecondently out on the streets, maintaining lawand order, investigating crimes, controlling trac,accompanying VIPs, patrolling border areas andkeeping communities sae. Although challenges

remain, PNTL has made signicant progress in justsix years. How did this happen in such a short time?

I believe it is a combination o holistic training, hardwork, dedication and a commitment to serving the

community. These elements are underpinned by PNTLleadership’s emphasis on the importance o a positiveattitude, and on a determination to succeed and moveorward.

A holistic approach to training

Every member o the police orce is a guardian andservant o the public. He or she is there to help andprotect citizens and treat everyone with unailingpatience and courtesy, regardless o their socialposition or gender.

Building a credible police orce involves much morethan teaching ocers to use a gun. Police ocersneed a wide range o skills and a broad base oknowledge to be eective.

 Yes, they must be able to handle weapons, but they

must also have the judgement to know when touse them. They need to understand police policiesand procedures, the laws relating to police work and how the court system works. They need skillsin observing human behaviour and in interviewing,confict resolution and negotiation. They need tocommunicate well with their peers and the public,solve problems and work in teams. They need to beimpartial and to have respect and compassion or others.And they need to have physical and moral courage.

To help ensure that PNTL ocers could meet asmany o these requirements as possible, the UNdesigned and delivered 693 courses betweenJanuary 2007 and July 2012. This training built

policing skills in administration, communications,gender, human rights, ethics, law enorcement,operations, transport and weapons control.

Through on-the-job training and workshops, PNTLlearned about legislation, domestic violence law,investigations, discipline, administration, reportwriting, arrest procedures, confict resolution,public order management and intelligence gather

Beginning in May 2009, a team o representativesrom the Timor-Leste government, PNTL, UNPOL aUNMIT carried out assessments in the districts anunits to determine when each was ready to resumresponsibility or policing.

Since March 2011, the PNTL have been ully incharge o the country’s law enorcement and pubsecurity. From that time onwards, the main role oUN Police shited to capacity building.

The Timor-Leste National Police identied vepriority areas that needed urther support: traininglegislation, administration, discipline and operatioTogether with UN Police, they developed a list ospecic activities and timelines that would allow tTimorese police to reach capacity-building goals bDecember 2012. The plan ocused on developing

skills and knowledge o all Timorese police membin the ve priority areas.

Beyond 2012, the PNTL Police Training Centre wicontinue to help ocers build their skills.

Page 15: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 15/128

As in every country, an ocer’s primary responsibilityis to protect citizens by providing internal securitythrough law and order. This means ensuring thesaety o every single citizen as well as visitors andguests, regardless o their backgrounds or politicalaliation.

Good policing is central to stability and security andkey to the creation o democratic space, and one othe greatest expressions o democracy is the ability ocitizens to participate in ree and air elections.

The Timor-Leste National Police orce was responsibleor ensuring security during the presidential electionsin March and April and the parliamentary election inJuly. UN Police helped the PNTL prepare or this rolethrough training activities and by developing a jointnational security operations plan.

Peaceul elections as a measure o progress

PNTL ocers carried out their duties in an organizedand proessional manner. Both elections unoldedpeaceully, allowing Timor-Leste’s citizens the reedomto exercise their right to vote. The high participation inthe elections refects the trust the Timorese now havein their national police orce to keep the peace andensure the saety o all the country’s citizens. This wasthe latest major event that demanded a high degree

o national operational coordination between PNTLand UN Police, and I am deeply proud o its outcome.

In post-confict countries, police ocers must be therst people to deend human rights. Police ocers

must know the laws that are in place to protect themost vulnerable citizens rom urther human rightsabuses and they must have the moral courage toenorce them.

Community policing crucial or long-term

stability

Each and every police ocer has to be part o thecommunity in which they work. They can’t aord tobe bystanders. They must work hard to be respectedand liked by the people whom they serve. Theycan only achieve this i they have ull respect orhuman rights.

Community policing is not a sot option – it’s apolicing style. Community police ocers carryrearms and are prepared to use reasonable orce

where necessary, but only ater other means oresolving a confict have been tried.

Community policing is pivotal to a harmonious andsae environment. Liaising with local authoritiesand residents enables the police to gain a betterunderstanding o issues and developments beorethey escalate. It also provides a space or creativeand relevant solutions to problems.

Gaining community trust is critical or preventingviolations, encouraging reporting and educating

citizens about their human rights and those o others.It creates an environment where people can work together or the saety and security o citizens andpolice alike.

The goal o PNTL’s Community Policing NationalAction Plan is to improve the ability o police to soongoing crime and disorder problems, which willlead to a reduction in long-term issues aectingcommunities. It also aims to reduce the communiear o crime and disorder, increase the willingnes

o the community to report crimes, and improvecommunity condence in and respect or the PNTat the organizational and individual ocer levels.

It identies national priorities through to 2013 incrime prevention, peace maintenance and commvolunteerism. Within those priorities there are twosignicant bodies o project work: Community PolPosts and Community Volunteers.

The Timorese approach to community policing in

Bobonaro and Liquiça are two good examples.In Bobonaro, the District Commander began a piloproject in June 2011 in two rural villages that ismanaged within existing district resources. Theproject is based on the Japanese Ko - ban , a smallneighborhood police station that is the smallestorganizational unit in the Japanese police system

The outcomes have been captured in a guidebooproduced by the district police, that describes howcreate and manage such a programme.

In Liquiça, the District Commander initiated aCommunity Volunteers programme modelled rougon the Australasian Neighbourhood Watch modeland aimed at accessing more remote communitie

Page 16: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 16/128

Neighbourhood Watch is Australasia’s largestcommunity-based crime prevention programme.

Building relationships or ongoing collaboration

Ater the peacekeeping mission in Timor-Lestedeparts, several UN agencies and bilateral donors willcontinue to support the Timor-Leste National Policeas they urther develop their knowledge and skills.

Through the Friends o PNTL initiative, the Timor-Leste National Police took the lead to start preparingits uture relationship with individual countries on abilateral level.

A number o bilateral donors already support theTimor-Leste National Police, including Australia,New Zealand, Portugal and the United States.These donors have indicated their readiness not only

to continue this support but to increase it as the UNPolice presence phases out.

Australia has a bilateral agreement in place withTimor-Leste and, through its Timor-Leste PoliceDevelopment Programme, supports a number okey areas, including investigation, management,inrastructure development and leadership. NewZealand has taken the lead with The Asia Foundationto support community policing and will expand itscapacity building programme in this area. Portugal

supports the PNTL through the Basic Recruit Courseaimed at training 250 newly recruited ocers.The United States has provided training in maritimeand border policing and has expressed interest in

taking on a greater role in investigatory training,logistical support, youth engagement, strengtheningdisciplinary procedures and community policing.

Given the strategic partnership between Timor-Lesteand Indonesia, Indonesia’s bilateral assistanceto PNTL is likely to continue beyond 2012. Other

bilateral partners have indicated potential interest invarious capacity development projects.

Finally, some UN agencies, unds and programmesare also providing capacity building training. TheUnited Nations Population Fund, UN Women, theUnited Nations Children’s Fund and the InternationalOrganization or Migration may continue oeringperiodic courses on human rights, gender-basedviolence, investigations, and counter-tracking.

In addition to its larger projects in this area, theUnited Nations Development Programme has alsounded a radio communication project and, as parto its Justice System Programme, has been assistingin the development o the PNTL InvestigationManagement System.

By the end o 2012, the peacekeeping missionin Timor-Leste will have come to an end. For me,and or my UN Police colleagues, our departureis bittersweet.

We are proud o our strong and successul partnershipwith PNTL. Although we look orward to newassignments, we have come to love this country,with its rolling hills, its pristine sea and abundant

marine lie and its resh air. The sunrises and sunare incomparable. Those o us who have sippedthe water rom Timor-Leste’s coconuts will orevehave the country in our hearts. And o course, wewill always have the ondest memories o the waywhich we were so warmly welcomed by the Timo

into their beautiul country.It is impossible to mention all o the importantmoments I have experienced since I arrived in thiscountry in February 2009 but I will mention a ewHaving the opportunity to work with 40 dierentpolice orces rom all over the world, includingTimor-Leste’s national police, was a very gratiyinexperience.

I have to underline my strong riendship with PTN

General Commander Longuinhos Monteiro, whoseproessionalism, dedication and good humourI greatly admire. There were many challenges,but we aced them together and overcame them.

Towards a vibrant uture or Timor-Leste

One o my proudest and most emotional momentarrived on 27 March 2011 when I handed overresponsibility or policing to General CommanderMonteiro. Another was when we sent Timorese poocers to the UN mission in Guinea-Bissau. Very

soon, 17 more, including two women, will bedeployed to other UN peacekeeping missions arouthe world to help other countries learn rom theTimorese experience and develop their own police o

Page 17: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 17/128

In closing, I would like to say that today is the start oa new and intriguing chapter or Timor-Leste. I believein Timor-Leste as a nation because o the strength oits people. Our common vision is becoming a reality– a strong, credible and sustainable police orcekeeping the country’s citizens sae. I believe we are

leaving the country in the hands o capable womenand men.

Together, with passionate national and internationalcolleagues, we have had the ascinating ortune opersonally sharing the challenges, the hard work and the great sense o satisaction that comes romcultivating a brand new national police orce inTimor-Leste.

Luís Miguel Carrilho 

Page 18: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 18/128

Membru sira husi Unidade Formada Polísia Portugál nian hala’o patrulla iha rai-kala

Membros da Unidade de Polícia Formada Portuguesa em ronda noturna

Members o the Portuguese Formed Police Unit on night pat

26 Juñ

Page 19: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 19/128

Page 20: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 20/128

Unidade Formada Polísia Pakistaun nian selebra Independénsia Pakistaun nia aniversáriu ba

Unidade de Polícia Formada Paquistanesa comemoram o 60o aniversário da Independência do Pa

 The Pakistani Formed Police Unit celebrates the 60th anniversary o Pakistan’s Indepe

14 Agost

Page 21: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 21/128

Page 22: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 22/128

PNTL ho Polísia ONU hala’o ormasaun kona-ba uza kilat iha Sentru Formasaun Polísia nia

PNTL e Polícia da ONU conduzem treinamento em uso de armas no Centro de Treinamento Policia

PNTL and UN Police conduct weapons training at the Police Training Cent

20 Agost

Page 23: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 23/128

Page 24: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 24/128

Polísia ida PNTL nian treina iha kar

Policial da PNTL em treinamento em carreir

PNTL ocer trains at a shootin

22 Agost

Page 25: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 25/128

Page 26: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 26/128

Polísia sira husi PNTL nia Unidade Ema Vulneravel ko’alia kona-ba investiga

Ociais da Unidade de Pessoas Vulneráveis da PNTL discutem uma inves

Ocers o the PNTL Vulnerable Persons Unit discuss an inves

28 Agost

Page 27: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 27/128

Page 28: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 28/128

PNTL nia elementu sira hola parte iha ezersísiu ida kona-ba tátika d

Ociais da PNTL participam de exercício sobre táticas de

PNTL ocers participate in an exercise on deensiv

12 Setembru

Page 29: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 29/128

Page 30: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 30/128

Polísia sira PNTL nian simu sira-nia sertikasaun iha Sentru Formasaun Po

Ociais da PNTL recebem suas certicações no Centro de Treinamento de

PNTL ocers receive their certication at the Police Training

24 Setembru

Page 31: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 31/128

Page 32: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 32/128

Membru polísia komunitária ONU nian vizita ema ne’ebé hela iha kampu ba dezlokadu internu iha Jardim

Policial comunitário da ONU visita residentes no acampamento Jardim para deslocados internos

UN community police ocer visits residents in the Jardim camp or internally displaced perso

26 Novembru

Page 33: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 33/128

Page 34: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 34/128

Polísia ida husi Unidade Investigasaun Kriminál nian ezamina limau

Policial do Departamento Nacional de Investigações examina impressões

Police ocer rom the National Investigation Department examines ng

21 Fevereiru

Page 35: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 35/128

Page 36: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 36/128

PNTL ho Polísia ONU nian, hamutuk ho Forsa Internasionál ba Estabilizasaun, hala’o operasaun buka sasán kro’at iha área Bebonu

Polícias PNTL e ONU, juntamente com a Força Internacional de Estabilização, conduzem operação de busca de armas na área de Bebonuk

PNTL and UN Police, with the International Stabilization Force, carry out a weapons sweep operation in the Bebonuk are

28 Mars

Page 37: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 37/128

Page 38: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 38/128

PNTL ho Polísia ONU nian hamutuk ho Forsa Internasionál ba Estabilizasaun hatudu sasán kro’at ne’ebé sira hadau durante operasa

sasán kro’at iha B

Iniciativa conjunta das Polícias da PNTL e ONU, membros da Força de Estabilização Internacional para exibição de armas apreendidas

operação de busca de armas em B

PNTL and UN Police join members o the International Stabilization Force to display weapons seized during a weapons sweep operation in B

28 Mars

Page 39: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 39/128

Page 40: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 40/128

Unidade Formada Polísia Pakistaun nian hala'o ezersísiu Mobilizasaun Rápida ba Asaun Imediata iha Maliana, atu hanorin rekruta oun

hasoru krize sira risku

Unidade da Polícia Formada Paquistanesa conduz simulação de Mobilização Rápida para Ação Imediata, em Maliana, para ensinar novos

a administrar crises de a

Pakistani Formed Police Unit holds an Immediate Action Rapid Deployment drill in Maliana to teach new recruits how to manage a high-r

2 Mai

Page 41: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 41/128

Page 42: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 42/128

Membru sira husi ekipa orense ONU nian ezamina ruin ne’ebé heta

Membros de equipe de polícia cientíca da ONU examinam ossos encontrado

Members o a UN orensics team examine bones ou

16 Mai

Page 43: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 43/128

Page 44: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 44/128

Polísia ONU hala’o kursu ida kona-ba lideransa no jestaun ba osiál no komandante pelotaun sira PN

Polícia da ONU conduz curso de liderança e gestão para ociais da PNTL e comandantes de

UN Police provides a leadership and management course to PNTL ocers and platoon comm

16 Jull

Page 45: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 45/128

Page 46: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 46/128

Membru ida husi polísia ONU nian ko’alia ho amília ida ne’ebé hela iha kampu ida ba ema dezlokadu

Policial da ONU conversa com amília moradora de acampamento para pessoas internamente des

UN Police ocer talks with a amily living in a camp or internally displaced

24 Jull

Page 47: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 47/128

Page 48: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 48/128

Membru sira husi Unidade Espesializada ba Neutralizasaun Materiál Esplozivu, husi Unidade Formada Polísia Portu

halo granada sira ne’ebé sei unsiona rebenta iha M

Membros da Unidade Especializada em Descarte de Dispositivos Explosivos da Polícia Formada Portuguesa detona granadas ativas em M

Members o the Specialized Explosive Ordnance Disposal Unit o the Portuguese Formed Police detonate live grenades in M

2 Dezembru

Page 49: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 49/128

Page 50: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 50/128

Membru PNTL ida hanorin aula kona-ba krime no proses

Policial da PNTL conduz aula sobre crimes e procedimentos c

PNTL ocer leads a class on crime and criminal pro

2 Outubru

Page 51: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 51/128

Page 52: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 52/128

Elementu sira Forsa Deeza Timor-Leste nian (F-FDTL) no PNTL tuir kursu kona-ba manutensaun rá

Ociais da Força de Deesa de Timor-Leste (F-FDTL) e PNTL participam de curso sobre manutenção

Ocers o the T imor-Leste Deence Force (F-FDTL) and PNTL attend a course on radio main

10 Fevereiru

Page 53: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 53/128

Page 54: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 54/128

Unidade Formada Polísia Portugál no Malázia nian no PNTL nia Unidade ba Intervensaun Rápida hola parte iha treinu kona-ba r

ba situasaun ema-lubun run

Unidades de Polícia Formada Portuguesa e Malaia e Unidade de Intervenção Rápida da PNTL tomam parte de curso de trein

em controle de r

Portuguese and Malaysian Formed Police Units and the PNTL Rapid Intervention Unit take part in riot response

17 Mars

Page 55: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 55/128

Page 56: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 56/128

Membru sira PNTL nian tau ai-unan iha monumentu ba kolega polísia sira-ne’ebé mate iha krize Maiu 20Policiais da PNTL depositam coroas de fores em monumento homenageando colegas que morreram durante a crise de maio

PNTL ocers lay wreaths at a monument to ellow ocers who died in the May 20

26 Mars

Page 57: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 57/128

Page 58: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 58/128

PNTL marka ninia aniversáriu ba dala sia dezde nia undasaun ho parada idPNTL comemora o 9o aniversário de sua criação durante desle

PNTL mark the 9th anniversary o its ormation at a para

27 Mars

Page 59: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 59/128

Page 60: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 60/128

Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmão ó pose ba Longuinhos Monteiro nu’udar Komandante Jerál PNTL nian iha aniversáriu dasiak un

Polísia Nasionál Timor-Le

Longuinhos Monteiro toma posse como Comandante Geral da PNTL pelas mãos do Primeiro Ministro Kay Rala Xanana Gusmão no 9º an

da criação da Polícia Nacional de Tim

Longuinhos Monteiro is sworn in as General Commander o PNTL by Prime Minister Kay Rala Xanana Gusmão on the 9th ann

o the ormation o the National Police o Tim

27 Mars

Page 61: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 61/128

Page 62: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 62/128

Estadus Unidus nia Servisu Naval ba Investigasaun Kriminál hanorin ormadór sira PNTL nian kona-ba tátika resposta dahuServiço de Investigações Criminais Navais dos Estados Unidos treinando instrutores da PNTL em táticas de primeira inte

United States Naval Criminal Investigative Service trains PNTL trainers in rst respons

6 Mai

Page 63: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 63/128

Page 64: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 64/128

Estadus Unidus nia Servisu Naval ba Investigasaun Kriminál hanorin PNTL kona-ba tátika resposta dahuServiço de Investigações Criminais da Marinha dos Estados Unidos treinando a PNTL em táticas de primeira inte

United States Naval Criminal Investigative Service trains PNTL in rst respons

6 Mai

Page 65: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 65/128

Page 66: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 66/128

Membru sira Sentru Nasionál Operasaun nian iha Dili hatán ba xamada emerjénsia ho supervizaun husi Polísia OMembros do Centro Nacional de Operações em Díli respondem a chamadas de emergência sob supervisão da Polícia

Ocers at the National Operation Centre in Dili respond to emergency calls under UN Police sup

8 Juñ

Page 67: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 67/128

Page 68: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 68/128

PNTL nia Unidade ba Intervensaun Rápida no Unidade Formada Polísia Bangladéx nian hala’o ezersísiu trein

iha karreira-tiru Tasi-tolu nia

Unidade de Intervenção Rápida da PNTL e Unidade de Polícia Formada Bengali conduzem exercício de treinamenno carreira de tiro de Tasi-tolu

PNTL Rapid Intervention Unit and the Bangladeshi Formed Police Unit carry out tactical training exercise at the Tasi-tolu shooting ran

24 Setembru

Page 69: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 69/128

Page 70: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 70/128

Polísia sira husi Unidade Ema Vulneravel investiga kona-ba keixa ida ihOciais da Unidade de Pessoas Vulneráveis investigam queixa e

 Vulnerable Persons Unit ocers inquire about a complaint

16 Dezembru

Page 71: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 71/128

Page 72: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 72/128

Unidade Formada Polísia Portugál nian no PNTL hola parte iha kursu kona-ba téknika anti-rungurangUnidade de Polícia Formada Portuguesa e PNTL participam de curso de controle de motin

Portuguese Formed Police Unit and PNTL participate in an anti-riot cour

18 Dezembru

Page 73: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 73/128

Page 74: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 74/128

Polísia sira tuir ezame iha Sentru Formasaun Polísia nia

Políciais prestando provas no Centro de Treinamento Policia

Ocers sit or exams at the Police Training Cent

14 Janeir

Page 75: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 75/128

Page 76: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 76/128

Unidade Marítima PNTL nian patrulla tasi b

Unidade Marítima da PNTL patrulha a cost

PNTL Maritime Unit patrol the D

1 Janeir

Page 77: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 77/128

Page 78: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 78/128

Membru sira PNTL no polísia ONU nian ho Unidade Polísia Marítima hala’o ezersísiu buka no salvame

Ociais das Polícias PNTL e ONU, em conjunto com a Unidade de Policiamento Marítimo, executam exercícios de simde busca e salv

PNTL and UN Police ocers with the Maritime Policing Unit run through search and resc

15 Janeir

Page 79: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 79/128

Page 80: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 80/128

Unidade Formada Polísia Portugál nian hanorin téknika auto-deeza iha Sentru Formasaun Polísia nia

Unidade de Polícia Formada Portuguesa ensinando técnicas de autodeesa no Centro de Treinamento Policia

Portuguese Formed Police Unit teaches sel-deence techniques at the Police Training Cen

23 Fevereiru

Page 81: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 81/128

Page 82: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 82/128

Polísia sira hanorin seguransa iha estrada ba labarik iha Eskola Portugez

Policiais ensinando segurança no tráego para crianças em Escola Portuguesa

Police ocers teach trac saety to children at the Portuguese scho

23 Mars

Page 83: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 83/128

Page 84: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 84/128

Polísia ONU nian Yuang He husi Xina no Charlott Thorell husi Suésia ho sira-nia kontraparte PNTL nian Maria Abrantes lori prezente ba oan-kia

Políciais da ONU Yuang He da China e Charlott Thorell da Suécia e a sua contraparte da PNTL Maria Abrantes trazem presentes a orãos

UN Police ocers Yuang He rom China and Charlott Thorell rom Sweden and their PNTL counterpart Maria Abrantes bring gits to orpha

24 Fevereiru

Page 85: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 85/128

Page 86: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 86/128

Polísia sira husi PNTL nia Unidade Ema Vulneravel nian entrevista ema ne’ebé hato’o keixa tanba insidente violénsia domé

Ociais da Unidade de Pessoas Vulneráveis da PNTL entrevistam cidadã com queixa de incidente de violência do

Ocers o the PNTL Vulnerable Persons Unit interview a complainant o a domestic violence

5 Mai

Page 87: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 87/128

Page 88: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 88/128

Polísia ida husi PNTL dirije tránzit

Policial da PNTL direciona o tráego

PNTL ocer directs tra

11 Mai

Page 89: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 89/128

Page 90: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 90/128

Graduasaun ba polísia sira husi Kompañia Seguransa Pesoál liutiha kursu semana

Policiais da Companhia de Segurança Pessoal concluem o curso de sete s

Close Security Protection ocers graduate rom a seven-wee

23 Jull

Page 91: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 91/128

Page 92: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 92/128

Polísia sira hala’o patrulla iha rai-kalan liu husi estrada sira Dili nian la’o-ain no mós ho

Ociais conduzem rondas noturnas, a pé e em viaturas, nas rua

Ocers conduct night patrols through the streets o Dili on oot an

2 Agost

Page 93: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 93/128

Page 94: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 94/128

Membru Polísia ONU no PNTL nian hala’o patrulla dadeer-saan iha ponte-kai

Policiais da ONU e PNTL em ronda matinal no porto marítim

UN Police and PNTL on early morning patrol at the

13 Agost

Page 95: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 95/128

Page 96: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 96/128

Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmão no Reprezentante Espesiál Sekretáriu-Jerál nian Ameerah Haq prezide serimónia hodi marka PN

laali responsabilidade primária polisiamentu nian ih

Primeiro Ministro Kay Rala Xanana Gusmão e Representante Especial do Secretário-Geral Ameerah Haq presidem à cerimônia comemo

retomada da responsabilidade primordial pelo policiamento pela PNTL em

Prime Minister Kay Rala Xanana Gusmão and Special Representative o the Secretary-General Ameerah Haq preside over a ceremony

the resumption o primary policing responsibility by PNTL in

7 Setembr

Page 97: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 97/128

Page 98: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 98/128

Membru sira PNTL nian iha serimónia hodi marka PNTL kaer laali responsabilidade primária polisiamentu nian iha distritu M

Policiais da PNTL comemoram a retomada da responsabilidade primordial pelo policiamento no distrito de M

PNTL ocers mark the resumption o primary policing responsibility in the Manuah

24 Setembru

Page 99: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 99/128

Page 100: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 100/128

Reprezentante Espesiál Adjuntu Sekretáriu-Jerál nian Shigeru Mochida, Komandante Jerál PNTL Longuinhos Monteiro no Komisáriu

Luís Carrilho prezide serimónia hodi marka PNTL kaer laali responsabilidade primária polisiamentu nian iha Departamentu Imigrasa

Unidade Patrullamentu Fronteira no Gabinete Inter

Shigeru Mochida, Representante Especial Adjunto do Secretário-Geral, Comandante Geral da PNTL Longuinhos Monteiro e Comissário d

da ONU Luís Carrilho presidem à cerimônia comemorativa da retomada da responsabilidade primordial pela PNTL do Departamento de Im

Unidade de Patrulhamento de Fronteiras e Gabinete da

Deputy Special Representative o the Secretary-General Shigeru Mochida, PNTL General Commander Longuinhos Monteiro and U

Commissioner Luís Carrilho preside over a ceremony marking the resumption o primary responsibility by PNTL or the Immigration Dep

the Border Patrol Unit and the Interp

28 Setembru

Page 101: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 101/128

Page 102: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 102/128

Polísia iha husi PNTL ahe broxura durante kampaña ida iha nasaun tomak kona-ba seguransa iha estrada ho apoiu h

Ocial da PNTL distribui olhetos durante campanha de segurança rodoviária em todo o país, com apoio

PNTL ocer hands out brochures during a UN-supported country-wide road saety ca

2 Dezembru

Page 103: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 103/128

Page 104: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 104/128

Polísia ransés ida lidera ezersísiu treinu ba unsionáriu empreza privada seguransa nian ho baz

Ocial da polícia rancesa conduz exercício de treinamento para uncionários de companhias de segurança privada sediadaFrench police ocer leads a training exercise or employees o private security companies base

2 Dezembru

Page 105: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 105/128

Page 106: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 106/128

Komisáriu Polísia ONU Luís Carrilho entrega bandeira polísia Timor-Leste nian ba Komandante Jerál PNTL nian, Longuinhos Mont

komemora PNTL kaer laali responsabilidade primária polisiamentu iha Palásiu Govern

Luís Carrilho, Comissário de Polícia da ONU, entrega a bandeira da polícia timorense a Longuinhos Monteiro, Comandante Geral da PN

comemorar a retomada da responsabilidade primordial de policiamento por parte da PNTL no Palácio do Governo

UN Police Commissioner Luís Carrilho hands over the fag o the Timorese police to the General Commander o PNTL, Longuinhos Mocommemorate the resumption o primary policing responsibility by PNTL at the Government Pala

27 Mars

Page 107: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 107/128

Page 108: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 108/128

PNTL nia sarjentu Cesarina Moreira ho membru Polísia ONU nian Helen

Sargento da PNTL Cesarina Moreira e ocial da Polícia da ONU Helen PNTL sergeant Cesarina Moreira and UN Police ocer Helen

19 Outubru

Page 109: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 109/128

Page 110: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 110/128

Polísia sira ko’alia ho ema ne’ebé a’an sasán iha basar iha nusa

Ociais de polícia conversam com vendedores em mercado da ilha dePolice ocers talk with market vendors on Atau

24 Agost

Page 111: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 111/128

Page 112: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 112/128

PNTL no UNPol ko’alia ho vendedór no kliente sira iha merkadu Komor

Policiais da PNTL e ONU conversam com vendedores e regueses no mercado de ComoroPNTL and UN Police talk with vendors and customers in Comoro mark

2 Abr

Page 113: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 113/128

Page 114: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 114/128

PNTL ho Polísia ONU nian ezamina provas ne’ebé ema husik iha sena durante patrulla iha rai-kalan iha área Komor

Polícias da PNTL e ONU examinam elementos de prova deixados na cena durante ronda noturna na área de ComoroPNTL and UN Police examine evidence let at a scene during a night patrol in the Comoro are

14 Juñ

Page 115: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 115/128

Page 116: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 116/128

Membru sira PNTL nian hola parte iha ezersísiu treinu kona-ba hatán ba dezor

Ociais da PNTL tomam parte de exercício de treinamento para intervenção em distúrbPNTL ocers take part in a training exercise on responding to civil

12 Janeir

Page 117: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 117/128

Page 118: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 118/128

PNTL no Polísia ONU nian hala’o ezersísiu simulasaun kona-ba resposta em

Políciais PNTL e ONU conduzem exercícios de simulação para intervenções de emePNTL and UN Police carry out a simulation exercise on emergency re

8 Fevereir

Page 119: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 119/128

Page 120: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 120/128

PNTL mantein seguransa ba materiál eleitorál sensivel ne’ebé tula ba Oekusi ba eleisaun prezidensiál 20

PNTL garante a segurança de material eleitoral sensível chegando em Oecusse para a eleição presidencial

PNTL maintain the security o sensitive election materials delivered to Oecusse or the 2012 presidential

16 Mars

Page 121: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 121/128

Page 122: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 122/128

Reprezentante Espesiál Adjuntu Sekretáriu-Jerál nian Shigeru Mochida no Reprezentante Espesiál Sekretáriu-Jerál nian Ameerah Haq part

serimónia hodi marka PNTL kaer laali responsabilidade primária polisiame

Representante Especial Adjunto do Secretário-Geral Shigeru Mochida e Representante Especial do Secretário-Geral Ameerah Haq pa

de cerimônia comemorando a retomada do policiamento primordial pe

Deputy Special Representative o the Secretary-General Shigeru Mochida and Special Representative o the Secretary-General Ameeattend a ceremony marking the resumption o primary policing b

27 Mars

Page 123: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 123/128

Page 124: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 124/128

Membru sira PNTL no UNPOL nian halo patrulla la’o-ain hamutu

Ociais da PNTL e ONU em patrulha a pé conjunta

PNTL and UN Police ocers on a joint oot pat

2 Abr

Page 125: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 125/128

Page 126: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 126/128

Copyright © United Nations 2012. All rights reser

None o the materials provided in this publication may be used, reproduced or transmitted, in whole or in part, in any orm or by any me

electronic or mechanical, including photocopying, recording or the use o any inormation storage and retrieval system, except as prov

or in the Terms and Conditions o Use o United Nations Publications, without permission in writing rom the publis

Please con

UN Publications, United Nations New York, e-mail: [email protected], ax: (+1) 800-338-4

Fotógrafu sira • Fotógrafos • Photo credits

Page 127: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 127/128

Fotógrafu sira • Fotógrafos • Photo credits

Martine Perret /UNMIT  1 to 39, 43 to 47, 49, 50, 53

Bernardino Soares /UNMIT  40 to 42, 48, 51, 52, 54

Foto iha kapa • Fotografa da capa • Cover Photo

PNTL iha Manatutu

PNTL em Manatuto

PNTL in Manatuto25 Jullu 2009 • Martine Perret/UNMIT 

Fotograa Komisáriu Polísia ONU nian, Luís Miguel Carrilho

Fotograa do Comissário da Polícia da ONU, Luís Miguel Carrilho

Photo o UN Police Commissioner Luís Miguel Carrilho2 Marsu 2009 • Martine Perret/UNMIT 

Page 128: Garante Futuru

7/30/2019 Garante Futuru

http://slidepdf.com/reader/full/garante-futuru 128/128