estudo sobre metodos de captura de...

ESTUDO SOBRE METODOS DE CAPTURA DE MOVEMENTO APLICADOS A AVALIACIÓN ERGONÓMICA DE POSTOS DE TRABALLO

DO SECTOR METALÚRXICO

O noso agradecemento mais sincero a todas as empresas colaboradoras, así como a súa parte traballadora, sen as cales non sería posible a elabora-ción do presente Estudo

índi

ce1 - Introdución

2 - Métodos de avaliación

2.1 - Método OCRA

2.2 - Método REBA

2.3 - Ecuacion NIOSH

3 - Metodoloxía de captura

4 - Estudos ergonómicos

3.1 - Posto 1

3.2 - Posto 2

3.3 - Posto 3

3.4 - Posto 4

3.5 - Posto 5

3.6 - Posto 6

3.7 - Posto 7

3.8 - Posto 8

3.9 - Posto 9

3.10 - Posto 10

3.11 - Posto 11

3.12 - Posto 12

3.13 - Posto 13

3.14 - Posto 14

04-06

06-36

06-19

19-24

24-34

34-36

36-123

38-44

44-49

50-55

55-60

60-68

68-73

74-81

81-87

88-94

94-100

101-109

108-118

119-121

122-123

4 Introdución1 -

Introdución 1 -

1. Estudar que empresas tiñan os procesos produtivos maís

representativas, para levar a cabo o traballo de campo, grabacion do

proceso productivo e toma de datos.

2. Avaliar cada un dos postos e determinar as posicions e factores de

risco detectados:

2.1. Determinar as “tarefas e actividades” principais de cada “posto

de traballo” que poden xerar maior risco.

2.2. Determinar a maquinaria e ferramentas habituais empregadas

en cada actividade

2.3. Determinar outros posibles factores de interese.

Esta información permitiu obter unha boa descrición dalgunhas das

actividades de risco desempeñadas no sector, en termos de esforzo,

repetitividade, etc. A partir disto, foi posible realizar unha análise

ergonomica proiminar das actividades de risco; a cal indicou:

Unha vez definidas ambas, plantexáronse 14 estudos ergonomicos

avanzados, que permiten estudar os diferentes casos e comparalos

para obter datos científicos de corroación entre as actividades

desempeñadas e as avaliacións ergonómicas.

Como se poderá comprobar nas conclusións deste estudo, a corroación

é máis que evidente.

3.1. Cales eran as actividades máis conflitivas.

3.2. Cales eran as rexión corporais de risco en cada actividade.

Marco do Proxecto 1.1 -O presente proxecto pretende abordar os distintos métodos de captura de

movemento aplicados a avaliacion ergonómica no sector metalurxico de

Galicia.

Para o que foi preciso:

Introdución1 - 5

Os estudos ergonómicos como base preventiva1.2 -

Definición e campo de actividade: Ergonomía significa literalmente o estudo o a medida do traballo. Neste contexto,

O termo traballo significa unha actividade humano cun propósito; vai mais alá do

concepto mais limitado do traballo como una actividade para obter un beneficio

económico, o incluír todas as actividades nas que o operador sistematicamente

persigue un obxetivo.

O operador, que é o centro do estudo, pode ser un profesional cualificado que

manexe unha máquina complexa nun entorno artificial, un cliente que comprara

casualmente un aparato novo para o seu uso persoal, un neno dentro da xaula

o unha persoa cunha discapacidade, recluída a unha cadeira de rodas. O ser

humano é sumamente adaptable, mais a sua capacidade de adaptación non é

infinita. Existen intervalos de condicións óptimas para calquera actividade. Unha

das tarefas da ergonomía consiste en definir cales son estes intervalos e explorar

os efectos non desexados que se producirán no caso de superar os límites; por

exemplo, qué sucede si unha persoa desenrola o seu traballo en condicións de

calor, ruído ou vibracións excesivas, o si a carga física o mental do traballo é

demasiado elevada o demasiado reducida.

A ergonomía examina non so a situación pasiva do ambente, seno tamén as

ventaxas para o operador humano e as aportacions que éste/ésta poda facer

si a situación do traballo está concebida para permitir e fomentar o maior uso

das habilidades. As habilidades humanas poden caracterizase non só en roación

ao operador humano genético, senon tamén en roación as habilidades máis

específicas, necesarias en situacions determinadas, nas que resulta crucial un

alto rendimento.

En calquer situación, actividade ou tarefa, o mais importante é a persoa ou

persoas implicadas. Se supon que a estructura, a inxeniería e outros aspectos

tecnológicos están para servir ao operador, e non ao contrario.

Ámbitos da ergonomía: A ergonomía centrase en dous ámbitos: o diseño de productos e o posto de

traballo. A sua aplicación o ámbito laboral foi tradicionalmente a mais frecuente;

ainda que tamén está moi presente no deseño de productos e en ámbitos

roacionados como a actividade do fogar, o ocio o deporte. O deseño e adaptación

de productos e entornos para persoas con limitaciones funcionales (persoas

maiores, persoas con discapacidade, etc.) é tamén outro ámbito de actuación da

ergonomía.

6 Métodos de avaliación2 -

Ergonomía no traballo: No estricto sentido non existe ningua “cousa” ergonómica, pois a calidade

de tal depende da interacción co individuo, e non bastan as características do

obxeto por si. O deseño ergonómico do posto de traballo intenta obter un axuste

adecuado entre as aptitudes e habilidades do traballador e os requerimentos

ou demandas do traballo. O obxetivo final, é optimizar a productividade do

traballador e do sistema de producción, o mesmo tempo que garantiza a

satisfacción, a seguridade e a saude dos traballadores.

O presente proxecto abrangue este novo campo de aplicación, e empregará

estas novas tecnoloxías de análise ergonómica na procura dunha avaliación

precisa por distimtos métodos de avaliación.

Métodos de avaliación 2 -

2.1 - MÉTODO OCRA (Norma UNE-EN 1005-5)Avaliación do Risco por Manipulación Repetitiva de Alta Frecuencia

1. Obxecto e Campo de Aplicación Esta norma europea presenta unha serie de pautas na avaliación e o

control dos riscos para a saúde e seguridade, debidos á manipulación

repetitiva a alta frecuencia dos membros superiores en roación coas

máquinas.

2. Aspectos Xerais As máquinas e as tarefas roacionadas con oas, deben deseñarse,

de modo que as actividades con alta frecuencia realícense

adecuadamente con respecto a outros factores (forza, postura,…), e

ademais, devandito deseño debe permitir variacións no movemento

e períodos de recuperación. Tamén se deberán ter moi en conta os

factores adicionais (martoada, vibracións, cambios de temperatura, etc.).

Outros factores que se deben ter en conta:

• Evitartantoasobrecargacomoacargainsuficiente,oscalespoden

producir unha tensión excesiva ou innecesaria, fatiga ou erros.

• Evitararepetitividadeequepodeconducirasensaciónsde

monotonía, saturación, aburrimento ou ao descontento.

• Evitartemposdeciclocurtos.

7Métodos de avaliación2 -

3. Avaliación do Risco Na avaliación de riscos no deseño de maquinaria que implica

manipulación repetitiva, débese seguir o procedemento seguinte:

MÉTODO 2AVALIACIÓN

DETALLADA DO RISCO

¿O risco é aceptable? Seguimentoe revisión

Procedementoavaliación do risco

¿Risco presente?

Identificación do risco

¿O risco é aceptable?

Hai que redeseñar

MÉTODO 1ESTIMACIÓN XERAL

DO RISCO

SI

SI

SI

NON

NON

NON


4. Identificación do Risco Condiciones para que NON haxa risco para os membros superiores

debido a tarefas repetitivas.

• Atarefanonsecaracterizaporciclosdetraballo

• Siquesecaracterizaporciclosdetraballo,peroas

actividades perceptivas ou cognitivas prevalecen claramente e os

movementos dos membros superiores son residuais.

O deseñador, para cada tarefa manual que se realice sobre a máquina

debe:

1. Identificar e contar as accións técnicas para cada ciclo (para cada

membro superior) NTC.

2. Duración previsible do ciclo (segundos) FCT.

3. Considerar a forza, postura, duración e frecuencia dos períodos

de recuperación.

4. Ter en conta a posibilidade de rotar entre diferentes tarefas

coa máquina.

5. Estimación do risco (Método 1) Considerando os factores de risco principais, o deseñador debe

comprobar se se satisfán as condicións seguintes:

a) A ausencia ou o emprego de forza de acordo cos criterios en canto a

límites de forza recomendados na Norma EN 1005-3.

b) Ausencia de movementos e posturas forzados:

b.1) As posturas e movementos do brazo están comprendidas

entre os 0º e 20º.

b.2) Os movementos articulares do cóbado e a boneca non

exceden o 50% dentro do rango articular máximo.

b.3) As clases de agarre “agarre de forza” ou “en pinza realízanse

durante un tempo inferior a 1/3 do tempo do ciclo”.

c) Baixa repetitividadee

c.1) O tempo do ciclo é maior a 30s.

c.2) As mesmas clases de acción técnica non se repiten para

máis do 50% do tempo de ciclo.

d) A frecuencia de accións técnicas para ambos membros debe

ser inferior a 40 accións por minuto:

e) Ausencia de factores adicionais: Vibración, exposición do frío,…

FF = (NTC*60) / FCT


A exposición considérase aceptable cando se satisfán estas cinco condiciones,

pero si unha ou varias condicións non se cumpren, hai que pasar ao Método 2 e

analizar máis detalladamente cada factor.

A táboa que se presenta a continuación, dános a información necesaria para

saber o que é considerado como acción técnica:

TÁBOA A.1. CRITERIOS PARA DEFINIRE CONTAR ACCIÓNS TÉCNICAS

Acción técnica Criterios para definir e contar

Mover

Alcanzar

Agarrar/Coller

Coller cunha man, volver a coller coa outra man

Colocar

MOVER significa transportar un obxecto a un determinado sitio usando asextremidades superiores (sen camiñar).Mover un obxecto debería ser considerado unha acción técnica, exclusivamente, cando: - O obxecto pese máis de 2 Kg (co agarre de forza) ou 1 Kg (coa man en pinza) (vexase o anexo B): - O brazo ten un movemento amplo percorrendo unha área de >1 m.

Significa levar a man a un lugar preestablecido.Alcanzar un obxecto debería considerarse como unha acción exclusivamente cando o obxecto está situado fóra do alcance dos límites da zona de traballo (A2, B2, C2) especificados na Norma EN ISO 14738:2002.

Asir un obxecto coa man ou os dedos, para realizar unha actividade ou tarefa, é unha acción técnica.SENÓNIMOS: Coller, soster, volver asir, volver coller.

As accións de asir coa man dereita e volver asir coa man esquerda deben ser contadas como accións separadas: unha para a man dereita (coller cunha man) e unha para a esquerda (coller coa outra man).

O acto de posicionar un obxecto ou unha ferramenta nun punto preestablecido constitúe unha acción técnica.SENÓNIMOS: posicionar, apoiar, poñer, dispoñer, deixar, reposicionar, volvera poñer.

Altura máxima da zona de traballo (A2): 730mmAnchura máxima da zona de traballo (B2): 1 170 mmProfundidade máxima da zona de traballo (C2): 415 mm

A2

C2

B2

A A

60

º


Acción técnica Criterios para definir e contar

Introducir, sacar

Empurrar /tirar de

Soltar, deixar ir

Poñer en marcha

Accións específicasdurante unha fase do proceso

Andar, realizarcontrol visual

Transportar

A acción de introducir ou sacar debe considerarse como unha acción técnica, cando se require o uso de forza.SENÓNIMOS: Extraer, inserir.

Deben contarse como accións pois resultan da aplicación de forza,aínda que sexa pouca, coa intención de obter un resultado específico.SENÓNIMOS: Premer, atraer.

Se un obxecto que xa non é necesario, simplemente se “solta” abrindo a man, ou os dedos, entón a acción non debe ser considerada unha acción técnica (é unha restitución pasiva, ou un deixar caer).

Debe considerarse unha acción cando a posta en marcha dunha ferramenta require o uso dun botón ou panca por partes da man, ou por un ou máis dedos. Se a posta en marcha faise repetidamente sen cambiar a ferramenta, considérase unha acción por cada posta en marcha.SENÓNIMOS: premer botón, baixar panca.

Existen moitas accións técnicas, que describen especificamente o proceso dun obxecto/parte, por exemplo: - Dobrar ou pregar - Dobrar ou curvar, desviar - Estrullar, rotar, xirar - Axustar, moldear - Baixar, alcanzar, golpear - Pasar a brocha (contar cada paso da brocha sobre a parte a ser pintada) - Roar (contar cada paso na parte a ser roada) - Alisar, pulir (contar cada paso na parte a ser pulida) - Limpar (contar cada paso na parte a ser limpada) - Martoar (contar cada un dos golpes) - Botar, etc.

Cada unha destas accións debe ser descrita e contada unha vez por cadarepetición, por exemplo: - Xirar dúas veces = 2 accións técnicas - Baixar 3 veces = 3 accións técnicas - Pasar a brocha 4 veces = 4 accións técnicas

Non deben ser considerados como accións técnicas pois non implican ningunha actividade das extremidades superiores.

Significa andar, levando un obxecto a un destino determinado.Transportar un obxecto debería considerarse exclusivamente como unha acción cando: - O obxecto pesa máis de 2 kg (co agarre de forza) ou 1 kg (coa man en pinza) (vexase o anexo B): - O brazo ten un movemento amplo abarcando unha distancia > 1m.

NOTA: As accións técnicas idénticas deben contarse cada vez que se repitan. Debe recordarse que este método conta accións

técnicas simples, e non o seu tempo de duración, porque o obxectivo é definir a frecuencia de acción (n.º de accións/min).


Posturas (Po )6.1 -

Se as condicións para as posturas son as mesmas que no Método 1, o factor é

igual a 1, senón danse tales condicións utilízase a Táboa 1.

M

Parte do tempo do cicloPosturasforzadas

Menos de 1/3do 1% ao

24%

1

1

0,7

1

0,6

0,7

0,5

0,6

1/3do 25% ao 50%

2/3do 51% ao 80%

3/3máis do

80%

Supinación de cóbado (≥ 60º)

Extensión (≥ 45º) ou flexión de boneca(≥ 45º)

Agarre en pinza ou en gancho ou palmar (apertura ampla)

Pronación de cóbado (≥ 60º) ou flexión/extensión (≥ 60º) do cóbado

Desviación radio-ulnar de boneca (≥ 20º)

Agarre de forza fino (≤ 2cm)

Táboa 1 - Cálculo do Factor Postural

6. A avaliación detallada do risco de manipulación a alta frecuencia (Método 2) O nivel de risco se avalía en referencia ao método OCRA:

•ÍndiceOCRA=Nºdeacciónstécnicasrealizadasduranteaquenda

dividida polas recomendadas FF/RF

•FF=(NTC*60)/FCT

•RF=CF*PoM*ReM*AdM*FoM*(RcM*DuM)

Onde CF é a “constante de frecuencia” de accións técnicas

por minuto = 30.

A continuación imos ver como se achan cada un dos factores.


a) Elevación lateral abdución/adución (100º do rango articular é 90º postura forzada é >45º)

b) Flexión de elevación frontal (100% do rango articular é 180º, postura forzada é >80º)

a) Extensión (100º do rango articular é 40º postura forzada é >20º)

0º

0º 0º

+45º

+80º

+20º

Figura B.1 – Posturas e movementos do ombro:

Figura B.2 – Posturas e movementos do cóbado e do pulso:

Debería evitarse calquera movemento por encima da altura de ombreiro. Na

actualidade non se dispón de datos para identificar un PoM específico para os

ombreiros: por conseguinte, non se pode incluír un PoM para os ombreiros no

procedemento de cálculo do índice de OCRA.

a) Cóbado – prono – supinación (100% do rango articular é 90º postura forzada é >60º)

b) Cóbado - flexión, extensión (100% do rango articular é ±150º postura forzada é >60º)

+60º

+60º+60º

0º


c) Pulso - Flexión palmar (100% do rango articular é 90º, postura forzada é >45º)

b) Pulso – Desviación ulnar (100% do rango articular é ±40º, postura forzada é >20º)

a) Exemplos de agarre en pinza

b) Exemplos de agarre en gancho

d) Pulso - Extensión dorsal (100% do rango articular é 90º, postura forzada é >45º)

c) Pulso – Desviación radial (100% do rango articular é ±30º, postura forzada é >15º)

+45º +45º

0º 0º

Figura B.3 – Diferentes tipos de agarre coa man


c) Exemplos de agarre en gancho

d) Agarre de forza e) Agarre coa palma

Ao final da análise de posturas forzadas, soecciónase o multiplicador máis baixo

PoM de acordo coas posturas previstas e os movementos de cóbado, boneca e

man (tipo de agarre) para calcular a ecuación.

Repetitividade (Re )

Factores adicionais (Ad )

6.2 -

6.3 -

Cando a tarefa requira a realización das mesmas accións técnicas dos

membros superiores para polo menos o 50% do tempo do ciclo ou cando o

tempo do ciclo é inferior a 15s, o factor multiplicador correspondente é 0,7,

doutro xeito é igual a 1.

Considéranse factores adicionais, entre outros:

• Característicasdosobxectos(Forzasdecontacto,forma,

dimensións, temperatura…)

• Vibracióneforzasdeimpacto.(martilleo)

M

M


• Condiciónsambientais(iluminación,clima,ruído).

• Factoresindividuaisedeorganización(idade,saúde,altoritmo

de traballo…)

A valoración destes factores é a seguinte:

• Senonhaifactoresadicionaisousehaiestánpresentesaomesmo

tempo durante menos do 25% do tempo do ciclo o factor AdM

é igual a 1.

• Sehaiestánpresentesaomesmotempodurante1/3dotempode

ciclo (do 25% ao 50%) o factor AdM

é igual a 0.95.


ciclo do 51% ao 80%) o factor AdM

é igual a 0.9.


ciclo (máis de80%) o factor AdM

é igual a 0.85.

Forza (Fo )6.4 -

Se cúmprense os criterios descritos no Método 1, o multiplicador é 1.

Se non se cumpren estas condicións utilízase a Táboa 2 para determinar o

multiplicador para a forza (FoM

) que se aplica ao nivel de forza medio, en

función do tempo.

Os valores da táboa 2 poden interpolarse si obtivéronse resultados intermedios.

M

Nivel de forzaen % Fb

Multiplicador para a forza (Fo

M)

Borg CR-10

Puntuación

5

0,5

1

10

1

0,85

20

2

0,65

30

3

0,35

40

4

0,2

50>-

5

0,01

>-

Moi,Moi débil

Bastante duro ou pesado

Duro, pesado/ moi duro

ou pesadoMoi débil ModeradoDébil

Táboa 2 – Multiplicador en roación co exemplo diferente de forza (FoM

)


Recuperación (Rc )

Duración total (Du )

6.5 -

6.6 -

É aconsolable un período de recuperación cada 60 minutos cunha roación de

5:1 (traballo repetitivo: tempo de recuperación), entón a roación óptima para

traballo repetitivo e a distribución do tempo de recuperación é:

Este valor avalía a duración total da tarefa repetitiva, en roación coa duración

da tarefa repetitiva.

Segundo as horas que o traballador estea sen períodos de recuperación o

multiplicador terá un valor ou outro.

M

M

50traballo 10 50

traballo 10 50traballo 10

Número de horas sen un adecuado período de recuperación

Multiplicador ReM

0

1

1

0,90

2

0,80

3

0,70

4

0,60

5

0,45

6

0,25

7

0,10

8

0

Tempo total (en minutos) dedicado a tarefas repetitivas durante a quenda

Multiplicador para a Duración (Du

M)

<120 >480120 a 239 240 a 480

2 1,5 0,51

Táboa E.1 – Multiplicador para aos períodos de recuperación (RcM) en roación

co número de horas sen un adecuado período de recuperación

Táboa E. 2 – Oementos para a determinación do multiplicador para a duración

(DuM) en roación coa duración total diaria prevista (en minutos) de tarefas

manuais repetitivas.


Avaliación do Risco por Manipulación Repetitiva de Alta Frecuenciaen Multitarefa

6. Cálculo do Índice OCRA cando se avalían dous ou máis tarefas repetitivas

Cando deben avaliarse xuntas dúas ou máis tarefas repetitivas,

considerando a posibilidade de rotación entre actividades diferentes

en distintos postos de traballo dunha máquina ou cadea de montaxe,

a avaliación do risco da manipulación repetitiva a alta frecuencia pode

avaliarse, usando a seguinte ecuación xeral para calcular o índice OCRA:

Na práctica, para traballos con dous ou máis tarefas repetitivas, o índice

OCRA, vén determinado pola razón para cada membro superior, entre o

número total de accións técnicas realizadas durante a quenda de traballo

(ATA) e o número total de accións técnicas de referencia na quenda (RTA).

O número total de accións técnicas actuais realizadas durante a quenda

de traballo (ATA) para realizar as diferentes tarefas repetitivas vén dado

pola ecuación seguinte:

Onde:

n é o número de tarefas repetitivas realizadas por quenda;

Dj é a duración previsible neta (en minutos) da tarefa j;

FFj é a frecuencia previsible de accións por minuto da tarefa j;

A seguinte ecuación xeral calcula o número total de accións técnicas

recomendadas nunha quenda (RTA):

Onde:

n número de tarefas repetitivas realizadas durante a quenda;

J tarefa repetitiva xenérica;

ÍndiceOCRA=ATARTA

ATA =


CF é a “constante de frecuencia” das accións técnicas por minuto = 30;

Fomj

; Pomj

; Remj

; Admj

son os multiplicadores para os factores de risco por

postura, repetitividadee, adicionais, forza, en cada tarefa repetitiva j;

Dj é a duración previsible neta en minutos da tarefa repetitiva j;

RcM é o multiplicador para o factor de risco “falta de período

de recuperación”;

DuM é o multiplicador baseado na duración total das tarefas repetitivas

durante unha quenda.

Na práctica, para determinar o número total de accións técnicas

recomendadas nunha quenda (RTA), procédese como segue:

1. Para cada tarefa repetitiva, se parte dunha CF

de 30 accións/minuto.

2. Para cada tarefa, a constante de frecuencia (CF) debe modificarse

en función da presenza e nivel dos seguintes factores de risco: forza,

postura, repetitividadee e adicionais (FoM; Po

M; Re

M; Ad

M).

3. Multiplícase a frecuencia ponderada para cada tarefa polo número

de minutos da duración previsible (D) cada tarefa repetitiva.

4. Súmanse os valores obtidos para as diferentes tarefas.

5. O valor resultante multiplícase polo factor multiplicador asociado

á falta de períodos de recuperación (RcM).

6. Aplícase o último factor multiplicador que considera o tempo total

das tarefas repetitivas (Σ Dj) durante toda a quenda (Du

M).

O valor así obtido representa o número de accións recomendadas total

(RTA) na quenda para o traballo examinado.

8. Avaliación Final

Unha vez obtido o índice de OCRA, avaliamos o risco en roación co

sistema de posición de 3 zoas (verde, amaroo, vermolo) e decidir sobre

as accións conseguintes a realizar.

Índice OCRA

≤ 2,2

2,3 a 3,5

> 3,5

Zona

Verde

Amarelo

Vermolo

Aceptable

Aceptable condicionalmente

Non aceptable

Avaliación do risco


Cando o índice sáenos na zona amarela ou vermella, débense tomar medidas

para rebaixar o índice, pero unha vez tomadas ditas medidas tense que volver a

avaliar o posto e verificar que xa non existe perigo para o traballador.

MÉTODO REBA (Rapid Entire Bode Assessment)

Foi desenvolvido por Hignett e McAtamnee (Nottingham, 2000) para dar resposta

á necesidade de dispoñer dunha ferramenta que sexa capaz de medir os

aspectos referentes á carga física dos traballadores.

Trátase dun sistema de análise que inclúe factores de carga postural dinámicos

e estáticos, a interacción persoa-carga, e un novo concepto que incorpora ter en

conta o que chaman “a gravidade asistida” para o mantemento da postura das

extremidades superiores, é dicir, a axuda que pode supoñer a propia gravidade

para manter a postura do brazo, por exemplo, é máis custoso manter o brazo

levantado que too colgando cara abaixo aínda que a postura estea forzada.

Garda unha gran similitude co método RULA (Rapid Upper Limb Assessment)

pero así como este está dirixido á análise da extremidade superior e a traballos

nos que se realizan movementos repetitivos, o REBA é máis xeral.

Obxectivos •Desenvolverunsistemadeanáliseposturalsensibleparariscos

musculoesquoéticos nunha variedade de tarefas.

•Dividirocorpoensegmentosparacodificalosindividualmente,con

referencia aos planos de movemento.

•Subministrarunsistemadepuntuaciónparaaactividademuscular

debida a posturas estáticas (segmento corporal ou unha parte

do corpo), dinámicas (accións repetidas, por exemplo repeticións

superiores a 4 veces/minuto, excepto andar), inestables ou por cambios

rápidos da postura.

•Reflectirqueainteracciónouconexiónentreapersoaeacargaé

importante na manipulación manual pero que non sempre pode ser

realizada coas mans.

•Incluírtaménunhavariabledeagarreparaavaliaramanipulación

manual de cargas.

•Darunniveldeacciónatravésdapuntuaciónfinalcunhaindicación

de urxencia.

2.2 -


TRONCO

PESCOZO

PESCOZO

Movemento

Movemento

Posición

Puntuación

Puntuación

Puntuación

Corrección

Corrección

Corrección

Ergueito

0°-20° flexión

Soporte bilateral, andando ou sentado

Soporte unilateral, soporte lixeiro ou postura inestable

0°-20° flexión0°-20° extensión

20° flexión ou extensión

20°-60° flexión >20° extensión

> 60° flexión

1

1

1

2

3

2

2

4

Engadir+1 se hai torsión ou inclinación lateral

Engadir +1 se hai torsión ou inclinación lateral

Engadir+ 1 se hai flexión de xeonllos entre

30 e 60°

+ 2 se os xeonllos están flexionados máis de 60° (salvo postura sedente)

DesenvolvementoPara definir inicialmente os códigos dos segmentos corporais, analizáronse

tarefas simples e específicas con variacións na carga, distancia de movemento e

peso. Os datos recolléronse usando varias técnicas NIOSH (Waters et al., 1993),

Proporción de Esforzo Percibida (Borg 1985), OWAS, Inspección das partes

do corpo (Corlett and Bishop, 1976) e RULA (McAtamnee and Corlett, 1993).

Utilizáronse os resultados destas análises para establecer os rangos das partes

do corpo mostrados nos diagramas do grupo A e B baseado nos diagramas das

partes do corpo do método RULA (McAtamnee and Corlett, 1993); o grupo A (Fig.

1) inclúe tronco, pescozo e pernas e o grupo B está formado polos brazos e os

pulsos. (Fig. 2).

FIGURA 1 – Grupo A


BRAZOS

ANTEBRAZOS

PULSOS

Posición

Movemento

Posición

Puntuación

Puntuación

Puntuación

Corrección

Corrección

0-20° flexión/extensión

60°-100° flexión

0°-15°- flexión/ extensión

> 15° flexión/ extensión

> 20° extensión 20-45° flexión

< 60° flexión> 100° flexión

45º-90º flexión

> 90° flexión

1

1

1

2

3

2

2

4

Engadir + 1 se hai abdución

ou rotación+ 1 elevación do

ombreiro- 1 se hai apoio ou postura a favor da

gravidade

Engadir + 1 se hai torsión

ou desviación lateral

FIGURA 2 – Grupo B

O grupo A ten un total de 60 combinacións posturais para o tronco, pescozo e

pernas. A puntuación obtida da táboa A estará comprendida entre 1 e 9; a este

valor débesole engadir a puntuación resultante da carga/ forza cuxo rango está

entre 0 e 3. (Fig. 3)

O grupo B ten un total de 36 combinacións posturais para a parte superior do

brazo, parte inferior do brazo e pulsos, a puntuación final deste grupo, tal como

recóllese na táboa B, está entre 0 e 9; a este resultado débesole engadir o obtido

da táboa de agarre, é dicir, de 0 a 3 puntos. (Fig. 4)

Os resultados A e B combínanse na Táboa C para dar un total de 144 posibles

combinacións, e finalmente engádese o resultado da actividade para dar o

resultado final REBA que indicará o nivel de risco e o nivel de acción. (Fig. 5)

A puntuación que fai referencia á actividade (+1) engádese cando:

•Unhaoumáispartesdocorpopermanecenestáticas:porexemplo,


O grupo A ten un total de 60 combinacións posturais para o tronco, pescozo e

pernas. A puntuación obtida da táboa A estará comprendida entre 1 e 9; a este

valor débesole engadir a puntuación resultante da carga/ forza cuxo rango está

entre 0 e 3. (Fig. 3)

O grupo B ten un total de 36 combinacións posturais para a parte superior do

brazo, parte inferior do brazo e pulsos, a puntuación final deste grupo, tal como

recóllese na táboa B, está entre 0 e 9; a este resultado débesole engadir o obtido

da táboa de agarre, é dicir, de 0 a 3 puntos. (Fig. 4)

Os resultados A e B combínanse na Táboa C para dar un total de 144 posibles

combinacións, e finalmente engádese o resultado da actividade para dar o

resultado final REBA que indicará o nivel de risco e o nivel de acción. (Fig. 5)

A puntuación que fai referencia á actividade (+1) engádese cando:

•Unhaoumáispartesdocorpopermanecenestáticas:porexemplo,

sostidas durante máis de 1 minuto.

•Repeticiónscurtasdunhatarefa:porexemplo,máisdecatrovecespor

minuto (non se inclúe o camiñar).

•Acciónsquecausengrandeserápidoscambiosposturais.

•Candoaposturasexainestable.

FIGURA 3 – Táboa A e táboa carga/forza

TÁBOA A

TÁBOA CARGA/FORZA

Pernas

Tronco

Pescozo

1

0 1 +12

2 3

1

2

3

4

5

1

1

2

2

3

4

1

3

4

5

6

7

2

2

3

4

5

6

2

3

5

6

7

8

3

3

4

5

6

7

3

5

6

7

8

9

4

4

5

6

7

8

4

6

7

8

9

9

1

1

3

4

5

6

2

2

4

5

6

7

3

3

5

6

7

8

4

4

6

7

8

9

Inferior a 5 kg 5-10 kg 10 kginstauración rápida

ou brusca


FIGURA 4 – Táboa B e táboa agarre

TÁBOA B

TÁBOA CARGA/FORZA

Pulso

Brazo

Antebrazo

1

0 - Bo 1- Regular 3 - Inaceptable2 - Malo

2

1

2

3

4

5

6

1

1

1

3

4

6

7

2

2

2

4

5

7

8

3

2

3

5

5

8

8

1

1

2

4

5

7

8

2

2

3

5

6

8

9

3

3

4

5

7

8

9

Bo agarre e forzade agarre.

Agarre aceptable Agarre posible pero non aceptable

Incómodo, sen agarre manual. Aceptable

usando outras partes do corpo.

FIGURA 5 – Táboa C e puntuación da actividade

TÁBOA C

Puntuación A

Actividade

Puntuación B

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

+1: Unha ou máis partes do corpo estáticas, por ex. aguantadas máis de 1 min.

+1: Movementos repetitivos, por ex. repetición superior a 4 veces/minuto.

+1: Cambios posturais importantes ou posturas inestables.

1

1

1

2

3

4

6

7

8

9

10

11

12

2

1

2

3

4

4

6

7

8

9

10

11

12

3

1

2

3

4

4

6

7

8

9

10

11

12

4

2

3

3

4

5

7

8

9

10

11

11

12

5

3

4

4

5

6

8

9

10

10

11

12

12

6

3

4

5

6

7

8

9

10

10

11

12

12

7

4

5

6

7

8

9

9

10

11

11

12

12

8

5

6

7

8

8

9

10

10

11

12

12

12

9

6

6

7

8

9

10

10

10

11

12

12

12

10

7

7

8

9

9

10

11

11

12

12

12

12

11

7

7

8

9

9

10

11

11

12

12

12

12

12

7

8

8

9

9

10

11

11

12

12

12

12


O National Institute for Occupational Safete and Health (NIOSH) desenvolveu en

1981 unha ecuación para avaliar o manexo de cargas no traballo. A súa intención

era crear unha ferramenta para poder identificar os riscos de lumbalxias

asociadas á carga física á que estaba sometido o traballador e recomendar un

límite de peso adecuado para cada tarefa en cuestión. En 1991 revisouse dita

ecuación introducindo novos factores: o manexo asimétrico de cargas, a duración

da tarefa, a frecuencia dos levantamentos e a calidade do agarre.

A revisión da ecuación levada a cabo polo comité do NIOSH no ano 1994

completa a descrición do método e as limitacións da súa aplicación (ver táboa

1). Tras esta última revisión, a ecuación NIOSH para o levantamento de cargas

determina o límite de peso recomendado (RWL), a partir do cociente de sete

factores, que serán explicados máis adiante, sendo o índice de risco asociado

ao levantamento, o cociente entre o peso da carga levantada e o límite de peso

recomendadoparaesascondiciónsconcretasdelevantamentochamadoÍndice

de levantamento (LI).

ECUACIÓN NIOSH (levantamento manual de cargas)

Índicedelevantamento=Carga levantada

límite de peso recomendado

FIGURA 6 – Niveis de risco e acción

Nivel de acción Puntuación Nivel de risco Intervención e posterior análise

0

1

2

3

4

1

2-3

4-7

8-10

11-15

Inapreciable

Baixo

Medio

Alto

Moi alto

Non necesario

Pode ser necesario

Necesario

Necesario pronto

Actuación inmediata

Puntuación finalTal como comentouse anteriormente, ás 144 combinacións posturais finais hai

que sumarlle as puntuacións correspondentes ao concepto de puntuacións de

carga, ao acoplamento e ás actividades; iso daranos a puntuación final REBA

que estará comprendida nun rango de 1-15, o que nos indicará o risco que

supón desenvolver o tipo de tarefa analizado e indicaranos os niveis de acción

necesarios en cada caso. (Fig. 6).

2.3 -


NIOSH 1994

RWL = LC · HM · VM · DM · AM · FM · CM

LC : constante de cargaHM : factor de distancia horizontalVM : factor de alturaDM : factor de desprazamento verticalAM : factor de asimetríaFM : factor de frecuenciaCM : factor de agarre

TÁBOA 1 – Ecuación NIOSH revisada (1994)

Criterios:Os criterios para establecer os límites de carga son de carácter biomecánico,

fisiolóxico e psicofísico.

Criterio biomecánico: Limita o estrés na rexión lumbosacra, concretamente no

disco intervertebral L5/S1 a unha forza máxima de compresión de 3,4 kN

Criterio fisiolóxico: Limita o estrés metabólico e fatígaa asociada a tarefas

de carácter repetitivo; Non se superarán entre o 50% e o 30% da máxima

capacidade aeróbica (9,5 Kcal/min) ao calcular o gasto enerxético de tarefas.

Polo tanto, o gasto máximo de enerxía debe estar situado entre 4,7 e 2,2 Kcal/

min dependendo da altura da elevación e da duración da tarefa.

Criterio psicofísico: Limita a carga baseándose na percepción que ten o

traballador da súa propia capacidade. A tarefa debe ser considerada aceptable

polo menos polo 75% das traballadoras e polo 90% dos traballadores.

Aplicación:Considérase que pode entrañar un potencial risco dorsolumbar a manipulación

manual de cargas de máis de 3 Kg, polo tanto, deberemos aplicar a ecuación

NIOSH en cargas superiores a ese peso. A manipulación de cargas menores de 3

Kg tamén poderían xerar riscos de trastornos músculo esquoéticos nos membros

superiores debidos a esforzos repetitivos, pero non estarían contempladas como

tarefas que xeren riscos dorsolumbares.

A ecuación debe aplicarse na orixe e no destino da carga e débese oixir o límite

de peso recomendado máis restritivo dos dous.

Principais limitacións da ecuación:•Nontenencontaoriscopotencialasociadocosefectosacumulativos

dos levantamentos repetitivos.


•Nonconsideraeventosimprevistoscomodeslizamentos,caídasninsobrecargas

inesperadas.

•Tampoucoestádeseñadaparaavaliartarefasnasqueacargaselevantecunha

soa man, sentado ou axeonllado ou cando se trate de cargar persoas, obxectos

fríos, quentes ou sucios, nin nas que o levantamento fágase de forma rápida e

brusca.

•Consideraunrozamentorazoableentreocalzadoeochan(µ>0,4).

•Seatemperaturaouahumidadeestánfóraderango-(19°C,26°C)e

(35%, 50%) respectivamente- sería necesario engadir ao estudo avaliacións

do metabolismo co fin de ter en conta o efecto de ditas variables no consumo

enerxético e na frecuencia cardíaca.

•Nonétampoucoposibleaplicaraecuacióncandoacargalevantada

sexa inestable.

Compoñentes da ecuación:Antes de empezar a definir os factores da ecuación, debe definirse que se

entende por localización estándar de levantamento. Trátase dunha referencia no

espazo tridimensional para avaliar a postura de levantamento.

A distancia vertical do agarre da carga ao chan é de 75 cm e a distancia

horizontal do agarre ao momento medio entre os nocolos é de 25 cm. Calquera

desviación respecto de esta referencia implica un afastamento das condicións

ideais de levantamento. (Ver fig. 1).

V: Posición verticalH: Posición horizontal1: Proxección do punto medio entre os nocolos2: Proxección do punto medio entre os agarres da carga

Fig. 1 – Localización estándar de levantamento


Establecemento da constante de cargaA constante de carga (LC, load constant) é o peso máximo recomendado para

un levantamento desde a localización estándar e baixo condicións óptimas; é

dicir, en posición saxital (sen xiros de torso nin posturas asimétricas), facendo un

levantamento ocasional, cun bo asimento da carga e levantando a carga menos

de 25 cm. O valor da constante quedou fixado en 23 Kg

O levantamento dunha carga igual ao valor da constante de carga baixo

condicións ideais sería realizado polo 75% da poboación feminina e polo 90%

da masculina, de maneira que a forza de compresión no disco L5/S1, produto do

levantamento, non superase os 3,4 kN.

Obtención dos coeficientes da ecuación:

A ecuación emprega 6 coeficientes que poden variar entre 0 e 1, segundo as

condicións nas que se dea o levantamento.

O carácter multiplicativo da ecuación fai que o valor límite de peso recomendado

vaia diminuíndo a medida que nos afastamos das condicións óptimas de

levantamento.

Factor de distancia horizontal, HM (horizontal multiplier)

O estrés por compresión (axial) que aparece na zona lumbar está, polo tanto,

directamente roacionado con dita distancia horizontal (H en cm) que se define

como a distancia horizontal entre a proxección sobre o chan do punto medio

entre os agarres da carga e a proxección do punto medio entre os nocolos.

O factor de distancia horizontal (HM) determínase como segue: HM = 25 / H

Cando H non poida medirse, pódese obter un valor aproximado mediante a

ecuación:

H = 20 + W/2 si V ≥25cm

H = 25 + W/2 si V < 25cm

Onde W é a anchura da carga no plano saxital e V a altura das mans respecto ao

chan.

Penaliza os levantamentos nos que o centro de gravidade da carga está separado

do corpo. Se a carga levántase pegada ao corpo ou a menos de 25 cm do

mesmo, o factor toma o valor 1. Considérase que H > 63 cm dará lugar a un

levantamento con perda de equilibrio, polo que asignaremos HM = 0 (o límite de

peso recomendado será igual a cero).


Factor de altura, VM (vertical multiplier)Determínase: VM = (1 - 0,003 IV - 75I)

Onde V é a distancia vertical do punto de agarre ao chan. Se V > 175 cm,

tomaremos VM = 0.

Penaliza os levantamentos nos que as cargas deben collerse desde unha posición

baixa ou demasiado oevada.

O comité do NIOSH escolleu un 22,5% de diminución do peso respecto da

constante de carga para o levantamento ata o nivel dos ombreiros e para o

levantamento desde o nivel do chan.

Este factor valerá 1 cando a carga estea situada a 75 cm do chan e diminuirá a

medida que nos afastemos de devandito valor.

Factor de desprazamento vertical, DM (distance multiplier)Refírese á diferenza entre a altura inicial e final da carga. O comité definiu un 15%

de diminución na carga cando o desprazamento realícese desde o chan ata máis

aló da altura dos ombreiros.

Determínase: DM = (0,82 4,5/D) Onde D = V1-V2

Onde V1 é a altura da carga respecto ao chan na orixe do movemento e V2, a

altura ao final do mesmo.

Cando D < 25 cm, teremos DM = 1, valor que irá diminuíndo a medida que

aumente a distancia de desprazamento, cuxo valor máximo aceptable

considérase 175 cm.

Factor de asimetría, AM (asemetric multiplier)Considérase un movemento asimétrico aquo que empeza ou termina fóra do

plano medio-saxital, como mostra a figura 2. Este movemento deberá evitarse

sempre que sexa posible. O ángulo de xiro (A) deberá medirse na orixe do

movemento e se a tarefa require un control significativo da carga (é dicir, se o

traballador debe colocar a carga dunha forma determinada no seu punto de

destino), tamén deberá medirse o ángulo de xiro ao final do movemento.

Establécese: AM = 1-(0,0032A)

O comité escolleu un 30% de diminución para levantamentos que impliquen

xiros do tronco de 90°. Se o ángulo de xiro é superior a 135°, tomaremos AM = 0.


Factor de frecuencia, FM (frequence multiplier)Este factor queda definido polo número de levantamentos por minuto, pola

duración da tarefa de levantamento e pola altura dos mesmos.

A táboa de frecuencia oaborouse baseándose en dous grupos de datos. Os

levantamentos con frecuencias superiores a 4 levantamentos por minuto

estudáronse baixo un criterio psicofísico, os casos de frecuencias inferiores

determináronse a través das ecuacións de gasto enerxético. (Ver táboa 2) O

número medio de levantamentos por minuto debe calcularse nun período

de 15 minutos e naquoes traballos onde a frecuencia de levantamento varía

dunha tarefa a outra, ou dunha sesión a outra, deberá estudarse cada caso

independentemente.

En canto á duración da tarefa, considérase de curta duración cando se trata

dunha hora ou menos de traballo (seguida dun tempo de recuperación de 1,2

veces o tempo de traballo), de duración moderada, cando é de unha a dúas

horas (seguida dun tempo de recuperación de 0,3 veces o tempo de traballo), e

de longa duración, cando é de máis de dúas horas.

Factor de agarre, CM (coupling multiplier)Obtense segundo a facilidade do agarre e a altura vertical do manexo da carga.

Estudos psicofísicos demostraron que a capacidade de levantamento víase

diminuída por un mal agarre na carga e isto implicaba a redución do peso entre

un 7% e un 11%. (Ver táboas 3 e 4).

A: Ángulo de simetría1: Proxección do punto medio entre os nocolos2: Proxección do punto medio entre os agarres da cargaP: Plano saxital

Fig. 2 – Representación gráfica do ángulo de asimetría de levantamento (A)


TÁBOA 2 – Cálculo do factor de frecuencia (FM)

FRECUENCIAoev/min

≤0,2

0,5

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

>15

DURACIÓN DO TRABALLO≤1 hora

V<75 V<75 V<75V≥75 V≥75 V≥75

>1 - 2 horas >2 - 8 horas

1,00

0,97

0,94

0,91

0,88

0,84

0,80

0,75

0,70

0,60

0,52

0,45

0,41

0,37

0,00

0,00

0,00

0,00

1,00

0,97

0,94

0,91

0,88

0,84

0,80

0,75

0,70

0,60

0,52

0,45

0,41

0,37

0,34

0,31

0,28

0,00

0,95

0,92

0,88

0,84

0,79

0,72

0,60

0,50

0,42

0,35

0,30

0,26

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,95

0,92

0,88

0,84

0,79

0,72

0,60

0,50

0,42

0,35

0,30

0,26

0,23

0,21

0,00

0,00

0,00

0,00

0,85

0,81

0,75

0,65

0,55

0,45

0,35

0,27

0,22

0,18

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,85

0,81

0,75

0,65

0,55

0,45

0,35

0,27

0,22

0,18

0,15

0,13

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

Os valores de V están en cm. Para frecuencias inferiores a 1 cada 5 min.utilizar F = 0,2 elevacións por minuto.


BO REGULAR MALO

TÁBOA 3 – Clasificación do agarre dunha carga

1Recipientes de deseño óptimo nos que as asas ou asas perforados no recipiente sexan deseñados optimizando o agarre (ver definicións 1, 2 e 3).

2Obxectos irregulares ou pezas soltas cando se poidan agarrar confortablemente; é dicir, cando a man poida envolver facilmente o obxecto (ver definición 6).

2Recipientes de deseño óptimo sen asas nin asas perforadas no recipiente, obxectos irregulares ou pezas soltas onde o agarre permita unha flexión de 90° na palma da man (ver definición 4).

2Recipientes deformables.

1Recipientes de deseño óptimo con asas perforadas no recipiente de deseño subóptimo (ver definicións 1, 2, 3 e 4).

1Recipientes de deseño subóptimo, obxectos irregulares ou pezas soltas que sexan voluminosas, difíciles de asir ou con bordos afiados (ver definición 5).

TÁBOA 4 – Determinación do factor de agarre (CM)

TIPO DE AGARREFACTOR DE AGARRE (CM)

V< 75 V≥ 75

Bo

Regular

Malo

1.00

0.95

0.90

1.00

1.00

0.90

Definicións 1. Asa de deseño óptimo: é aquoa de lonxitude maior de 11,5 cm, de

diámetro entre 2 e 4 cm, cunha folgura de 5 cm para meter a man, de

forma cilíndrica e de superficie suave pero non escorregadiza.

2. Asa perforado de deseño óptimo: é aquo de lonxitude maior de 11,5 cm,

anchura de máis de 4 cm, de folgura superior a 5 cm, cun espesor de

máis de 0,6 cm na zona de agarre e de superficie non rugosa.

3. Recipiente de deseño óptimo: é aquo cuxa lonxitude frontal non supera

os 40 cm, a súa altura non é superior a 30 cm e é suave e non


Definicións 1. Asa de deseño óptimo: é aquoa de lonxitude maior de 11,5 cm, de

diámetro entre 2 e 4 cm, cunha folgura de 5 cm para meter a man, de

forma cilíndrica e de superficie suave pero non escorregadiza.

2. Asa perforado de deseño óptimo: é aquo de lonxitude maior de 11,5 cm,

anchura de máis de 4 cm, de folgura superior a 5 cm, cun espesor de

máis de 0,6 cm na zona de agarre e de superficie non rugosa.

3. Recipiente de deseño óptimo: é aquo cuxa lonxitude frontal non supera

os 40 cm, a súa altura non é superior a 30 cm e é suave e non

escorregadizo ao tacto.

4. O agarre da carga debe ser tal que a palma da man quede flexionada

90°; no caso dunha caixa, debe ser posible colocar os dedos na base

da mesma.

5. Recipiente de deseño subóptimo: é aquo cuxas dimensións non se

axustan ás descritas no punto 3), ou a súa superficie é rugosa ou

escorregadiza, o seu centro de gravidade é asimétrico, posúe bordos

afiados, o seu manexo implica o uso de luvas ou o seu contido é

inestable.

6. Peza solta de fácil agarre: é aquoa que permite ser comodamente

abarcada coa man sen provocar desviacións da boneca e sen precisar

dunha forza de agarre excesiva.

Identificación do risco a través do índice de levantamentoA ecuación NIOSH está baseada no concepto de que o risco de lumbalxias

aumenta coa demanda de levantamentos na tarefa.

O índice de levantamento que se propón é o cociente entre o peso da carga

levantada e o peso da carga recomendada segundo a ecuación NIOSH.

A función risco non está definida, polo que non é posible cuantificar de xeito

preciso o grado de risco asociado aos incrementos do índice de levantamento;

con todo, pódense considerar tres zoas de risco segundo os valores do índice de

levantamento obtidos para a tarefa:

a)Riscolimitado(Índicedelevantamento<1).Amaioríadetraballadores

que realicen este tipo de tarefas non deberían ter problemas.

b)Incrementomoderadodorisco(1<Índicedelevantamento<3).Algúns

traballadores poden sufrir doenzas ou lesiones si realizan estas

tarefas. As tarefas deste tipo deben redeseñarse ou asignarse a

traballadores soeccionados que se someterán a un control.

c)Incrementoacusadodorisco(Índicedelevantamento>3).Estetipode


tarefa é inaceptable desde o punto de vista ergonómico e debe ser

modificada.

ConclusiónsO levantamento de cargas é unha das causas de lumbalxias e outras patoloxías

musculoesquoéticas moi estendidas no mundo do traballo actualmente e que

necesitan unha urxente intervención desde o campo da prevención.

Malia as limitacións enumeradas, pode considerarse a ecuación NIOSH para o

levantamento de cargas como unha ferramenta útil e senxoa que constitúe un

esforzo máis para previr as alteracións de saúde provocados polo manexo de

cargas.

O carácter multiplicativo da ecuación permite ver como a situación estudada

afástase da situación ideal de levantamento e saber que factores son os que

inflúen máis nesa desviación, o que posibilita actuar sobre oes nun redeseño do

posto.

A ecuación non asume a existencia doutras actividades de manipulación de

carga, separadamente dos levantamentos, tales como empuxar, arrastrar, cargar,

camiñar, subir ou baixar.

Para a ecuación de NIOSH considérase toda actividade de gasto enerxético

desprezable fronte ao levantamento. Será necesaria unha avaliación adicional

cando a carga se transporte durante máis de dous ou tres pasos ou se aguante

por máis duns segundos.

En canto ás posturas forzadas e estáticas, as vibracións, a temperatura, a

humidade, etc. son outros factores influentes na aparición destas doenzas que

deberán ser avaliados con outros métodos dispoñibles e complementar así a

avaliación do posto de traballo.

Calculo de LI en análise multitarefaUnha simple media dos distintos índices de levantamento das diversas tarefas

daría lugar a unha compensación de efectos que non valoraría o risco real. Por

outra banda, a soección do maior índice para valorar globalmente a actividade

non tería en conta o incremento de risco que aportan o resto das tarefas. NIOSH

recomenda o cálculo dun índice de levantamento composto (CLI), cuxa fórmula é

a seguinte:

CLI = STLI1 + S DLI

Para calculalo seguiremos os seguintes pasos:

Primeiro paso:

Calcularemos os seguintes valores para cada unha das tarefas:

34 Metodoloxía de captura3 -

FIRWL = LC x HM x VM x DM x AM x CM

Do mesmo xeito que no caso da ecuación para un só tipo de alzamento,

calcularémolo na orixe e no destino e quedarémonos co máis restritivo

dos dous.

STRWL = FIRWL x FM

FILI = L (carga máxima) / FIRWL

STLI = L (carga media) / STRWL

Segundo Paso:

Ordeamos as tarefas de acordo ao STLI, sendo agora a tarefa numero 1 a

de maior STLI.

Terceiro paso:

Calculamos o CLI (Composite Lifting Index), é dicir o valor combinado de

todas as tarefas de levantamento de carga, é o equivalente ao LI da

ecuación para unha soa tarefa.

CLI = STLI1 + S DLI

S DLI = ( FILI2 x ( 1 / FM

1,2 - 1 / FM

1)) + ( FILI

3 x ( 1 / FM

1,2,3 - 1 / FM

1,2)) + …

Consideramos FMij como o valor do multiplicador de frecuencia tendo

presente que a frecuencia de alzamentos tomando en conta as

actividades i e j.

Metodoloxía de captura

O sistema de captura de datos, empregado neste estudo é o sistema Move-

Human Sensors. O mencionado sistema permite a captura de movementos no

propio posto de traballo e a posterior realización dun análisis tridimensional do

movemento (medida de ángulos, alturas, velocidades, aceleracións, entre outros)

facilitando o análise dimensional, e a valoración do risco do posto de traballo.

O análise tridimensional do movemento realizase a partir da caracterización do

movemento de un modelo virtual que reproduce el movemento capturado y de

dimensións antropométricas similares o suxeito a estudo. Permite analizar, a una

frecuencia de 25 ou 50 fotogramas por segundo, distintos parámetros:

•Ángulosdosdistintossegmentoscorporais(costas,colo,extremidades

superiores e inferiores) nos diferentes planos biomecánicos.

•Desprazamentos,velocidadeseaceleraciónsdasarticulaciónsepuntos

característicos, como o centro de gravidade do corpo ou dos distintos

segmentos corporais.

3 -

35Metodoloxía de captura3 -

•Osdesprazamentosexirosdeobxectosquesemanipulan

•Omovementoresultantedacapturapódesevisualizarsobreunmodelo

humano ou “avatar” facendo uso dun conxunto de funcións

implementadas sobre un software de animación 3D. Cóntase con

distintos modelos humanos, en concreto modelos humanos de home

ou muller correspondentes ás dimensións corporais de percentís

europeos (P05, P50 y P95) recollidas na normativa

UNE-EN 547-3. 2008.

Os sistemas MoCap permiten obter un modelo 3D computerizado do movemento

humano, permitíndonos manipular dito modelo de múltiples formas: xiralo,

aumentar o seu tamaño, observar detalles dende calquera ángulo, incorporalo a

outros escenarios 3D etc.

MH-Sensors é un sistema portátil composto por un conxunto de sensores de

movemento, 16 sensores, que se colocan no traballador, e un software para

captura e análise de movemento. Os senxores fixanse nos segmentos corporais

a avaliar, conectados mediante un sistema de control remoto ao ordenador

portátil. Este sistema compleméntase cunha cámara tipo webcam, que xunto

co ordenador portátil, son os elementos que realizan a captura en campo. Dito

ordenador inclúe a aplicación de captura e control dos sensores, o que permite

iniciar e parar a captura, así como introducir datos do posto de traballo, útiles

para a posterior avaliación do posto.

A información proporcionada polos sensores durante a captura en campo, en

combinación cun software de animación 3D, permiten reproducir o movemento

do traballador cun modelo biomecánico, posibilitando unha valoración dende

o punto de vista da Ergonomía de forma áxil e precisa. Así mesmo, unha vez

reproducido o movemento nun modelo virtual, pódese interactuar coa escena

e co propio modelo, o que posibilita simular diferentes percentís de poboación

realizando a mesma tarefa, valorar os riscos en cada caso aplicando diferentes

métodos de avaliación, redeseñar o posto e verificar cómo repercuten estes

cambios na valoración dos riscos.

Especificacións técnicas:

•SensoresinerciasMotionTrackers,quepermitenoenvíodassinales

remotas o ordenador (16).

•DonglesdecomunicaciónUSB,2cassúasconexiónsmicroUSB.

36 Estudos ergonómicos4 -

Estudos Ergonómicos

Obxetivo do estudo aplicando o metodo REBAOs presentes estudos realizase co fin de avaliar o risco de lesión

musculoesquoética durante unha serie de posturas que o traballador adopta nas

tarefas estudadas.

Metodoloxía REBAO método utilizado para a evaliación de risco postural é REBA (Anexo 1). Este

método permítenos coñecer o Nivel de risco postural xeral para unha postura,

valorando a situación de tronco, extremidades superiores, extremidades inferiores,

repetitividadee e carga. O método informatizado MOVE-HUMAN permitenos

coñecer os riscos en todas e cada unha das posturas soeccionadas para o estudo.

Grazas a este análise pormenorizado podemos valorar que situacións teñen máis

risco de lesión musculoesquoética para o traballador. E a partir de esta situación

propoñer solucións específicas.

1ª FASE – Recopilación de datos

Realizase o estudo de campo. Nesta fase realizáronse filmacións de vídeo co

sistema MOVE-HUMAN, así como a toma dos datos necesarios.

2ª FASE: Análise de tarefas

As imaxes gravadas foron transferidas o sistema que permite recoñecer as

posturas e desprazamentos e o posterior análises dos datos.

Para realizar este estudo seccionouse unha parte do ciclo de traballo que vai

dende unha postura de comezo da actividade a outra de fin.

Obxetivo do estudo aplicando o método NIOSHO presente estudo realizase co fin de evaluar o risco de lesión musculoesquoética

dorsolumbar debido a manipulación manual de cargas.

4 -

Antenas receptoras conectadas ao ordenador

•CámaraWebcamLogitechHDProWebcamC920

•CámaraPanorámicaGoProHero3Whiteedition

•Trípodeesoporteparaportátil

•OrdenadorportátilcosoftwaredecapturadeMovementoRealTime,

REBA, NIOSH, OCRA e software de animación 3D Poser8.

Estudos ergonómicos4 - 37

Non tódalas situacións de manipulación manual de cargas poden entrañar a

existencia de riscos dorsolumbares. Como criterio xeral considéranse cargas

en sentido estrito aqueles co peso exceda de 3 kg agás a Guía técnica para a

avaliación e prevención dos riscos roativos a Manipulación manual de cargas

(INSHT).

Metodoloxía NIOSH O método aplicado para a avaliación manual de cargas é o método NIOSH como

sistema de análise que nos indicará a carga límite admisible para esta tarefa así

como o índice de esforzo de onde se extraerá o nivel de risco ao que se somete

aos traballadores nesta actividade.

Para valorar o risco roacionado co levantamiento manual de cargas non se

utilizou a Guía do INSHT, derivada da Ecuación Revisada de NIOSH, senon

directamente da propia ecuación NIOSH.


Realizase o estudo de campo. Nesta fase realizáronse filmacións de vídeo

co sistema MOVE-HUMAN, así como a toma dos datos necesarios para a

determinación do método NIOSH.



posturas e desprazamentos e o posterior análise dos datos.

Para realizar este estudo soeccionose unha parte do ciclo de traballo que vai

dende unha postura de comezo da actividade a outra de fin. Estas duas posturas

son as consideradas como coller e deixar nas valoracións do Método NIOSH.

Sobre as imaxes do sistema MOVE-HUMAN aplicouse a formula NIOSH.

RWL = CC x HM x FM x DM x AM x FM x CM

Obxetivo do estudo aplicando o método OCRAO presente estudo realizase co fin de evaluar o risco de lesión musculoesquoética

dorsolumbar debido a manipulación repetitiva de alta frecuencia.

Esta norma europea presenta unha serie de pautas na avaliación e o control

dos riscos para a saúde e seguridade, debidos á manipulación repetitiva a alta

frecuencia dos membros superiores en relación coas máquinas.


Postos de traballo analizados

Posto 1: Método REBA

Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo: Descarga de pezas en cadea.

Descrición do posto: Neste posto de cadea, realizanse tarefas manuais de

recollida de pezas das perchas ou bastidores, para a sua posterior embalaxe e

colocación en bags de plástico.

Posturas analizadas

O sistema MOVE-HUMAN efectuou o cálculo do método REBA nun total de 1002

posturas que se desenrolan durante a tarefa indicada. A continuación recollese o

análises e avaliación da aplicación do citado Método.

Metodoloxía OCRAO método aplicado para a avaliación da manipulación repetitiva de alta

frecuencia dos membros superiores é o método OCRA como sistema de análise

que nos indicará a carga límite admisible para esta tarefa así como o índice de

esforzo de onde se extraerá o nivel de risco ao que se somete aos traballadores

nesta actividade.


Realizase o estudo de campo. Nesta fase realizáronse filmacións de vídeo

co sistema MOVE-HUMAN, así como a toma dos datos necesarios para a

determinación do método OCRA.



posturas e desprazamentos e o posterior análise dos datos.

Para realizar este estudo seccionase o ciclo de traballo que vai dende unha

postura de comezo da actividade a outra de fin. Estas duas posturas son as

consideradas como ciclo.

3.1 -


Descrición por zoas anatómicas:

Brazos:

Tronco/Colo:


Antebrazos:

Pernas:

Tron

co

Colo

Braz

o Dr

t

Pulso

Drt

Xera

l Drt

Anteb

razo

Drt

Braz

o Es

q

Pulso

Esq

Xera

l Esq

Anteb

razo

Esq

Alto

Medio

Baixo


Pulsos:

Resumen REBA

Partedo corpo

Partedo corpo

Nivel de risco (%) Nivel de risco (%)

Tronco

Colo

Brazo_Drt.

Brazo_Esq

Antebrazo_Drt.

Antebrazo_Esq.

Pulso_Drt.

Pulso_Esq.

Xeral_Drt.

Xeral_Esq

Baixo

68.56

46.71

49.20

71.76

52.20

Baixo

60.58

15.07

30.54

27.54

45.21

Medio

31.44

41.62

48.10

28.24

47.80

Medio

39.42

65.87

48.10

72.46

54.79

Alto

0.00

11.68

2.69

0.00

0.00

Alto

0.00

19.06

21.36

0.00

0.00

POSTO DE TRABALLO


Valor ( 0-4 )

Grupo A-B

Esq.

2

Esq.

6

Dr.

3

Dr.

9 1

Actividade(0-3)

NIVEL DE ACCIÓN

NIVEL DE ACCIÓN

Valor ( 1-12 ) Perna( 1-4 )

Esq.

6

Esq.

1

Dr.

6

Dr.

14

Tronco(1-5)

0

Carga( 0-3 )

3

Colo(1-3)

0

Agarre(0-3)

Valor (1-12)

Esq.

1

Dr.

8

Nivel de risco:

Intervención e Análise:

Antebrazo (1-2)

Esq.

1

Dr.

2

Brazo (1-6)

Esq.

1

Dr.

5

Pulso (1-3)

Esq.

1

Dr.

2

GRUPO A

GRUPO B

Análise dos resultados obtidos no posto de traballo,segundo a gráfica anterior:

Zoas do corpo con maior risco: •Coloun11,68%derisco

•Pulsodereitoun19,06%derisco

•Pulsoesquerdoun21,36%derisco

Nivel de risco do posto: •Medio

Análise das posturas con máis risco:

Postura_1: frame 521

Esquerda

Medio

Necesario

Dereita

Alto

Necesario pronto


Análise e recomendacións nesta postura: • Nivel do posto de traballo: Modificación da posición do bag, de xeito

que se elimine a flexión excesiva do tronco e o estiramento do brazo

dereito.

• Nivel organizativo: Non existen factores de risco vencellados a este nivel.

• Nivel operador: Valorar a implantación dunha formación sobre

educación postural no posto.

• Nivel de máquina-ferramenta: Non existen opcions de modificar, nen

cambiar a maquinaria empregada.

Postura_2: frame: 580


Datos considerados

ACTIVIDADE

Estático Repetitivo Cambios e inestables

(sí/non)

N

(sí/non)

S

(sí/non)

N

Análise e recomendacións nesta postura: • Nivel do posto de traballo: Modificación da posición do bag, de xeito que

se elimine a elevación excesiva dos dous brazos.


• Nivel operador: Valorar a implantación dunha formación sobre educación

postural no posto.

• Nivel de máquina-ferramenta: Non existen opcions de modificar, nen

cambiar a maquinaria empregada.


Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo: Carga de pezas en percha ou bastidor.

Descrición do posto: Neste posto colocanse pezas en bastidores ou perchas.

Require precisión no momento de situala sobre os ganchos.

Posturas analizadas




3.2 -


Nivel de Risco: Estadísticas

Descrición xeral:


Brazos:


Pernas:

Tronco/Colo:

Tron

co

Colo

Braz

o Dr

t

Pulso

Drt

Xera

l Drt

Anteb

razo

Drt

Braz

o Es

q

Pulso

Esq

Xera

l Esq

Anteb

razo

Esq

Alto

Medio

Baixo


Resumen REBA

Partedo corpo

Partedo corpo


Tronco

Colo

Brazo_Drt.

Brazo_Esq

Antebrazo_Drt.

Antebrazo_Esq.

Pulso_Drt.

Pulso_Esq.

Xeral_Drt.

Xeral_Esq

Baixo

37.74

44.90

93.57

55.46

19.42

Baixo

34.47

12.86

31.31

32.89

36.17

Medio

60.56

27.06

5.58

44.54

80.58

Medio

65.53

31.07

60.32

67.11

63.83

Alto

1.70

28.03

0.85

0.00

0.00

Alto

0.00

56.07

8.37

0.00

0.00

POSTO DE TRABALLO

Pulsos:


Análise e recomendacións nesta postura: • Nivel do posto de traballo: Modificación da posición de traballo, de xeito

que se elimine a elevación excesiva do brazo esquerdo. Dispoñer de un

altillo para erguerse.




• Nivel de máquina-ferramenta: Estudar opcions de modificar as perchas

e bastidores.


Análise e recomendacións nesta postura: • Nivel do posto de traballo: Modificación da posición de traballo, de xeito

que se elimine a flexión do tronco. Dispoñer dun sistema que permitea

colocar as perchas e bastidores mais altos.



postural no posto.

• Nivel de máquina-ferramenta: Estudar opcions de modificar as perchas

e bastidores.



Descrición xeral:

Datos considerados

ACTIVIDADE


(sí/non)

N

(sí/non)

S

(sí/non)

N


Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo: Recepción de pezas no posto.

Descrición do posto: Neste posto recibense pezas coa axuda dunha cinta

transportadora, revisando e colcocandoos despóis nas caixas de cartón.

Posturas analizadas




3.3 -



Brazos:

Tronco/Colo:


Pulsos:

Antebrazos:


Resumen REBA

Partedo corpo

Partedo corpo


Tronco

Colo

Brazo_Drt.

Brazo_Esq

Antebrazo_Drt.

Antebrazo_Esq.

Pulso_Drt.

Pulso_Esq.

Xeral_Drt.

Xeral_Esq

Baixo

46.24

49.89

86.62

83.30

36.50

Baixo

55.97

11.39

24.34

46.46

47.23

Medio

53.76

38.61

11.28

16.70

63.50

Medio

44.03

65.82

69.03

51.88

52.77

Alto

0.00

11.50

2.10

0.00

0.00

Alto

0.00

22.79

6.64

1.66

0.00

POSTO DE TRABALLO

Tron

co

Colo

Braz

o Dr

t

Pulso

Drt

Xera

l Drt

Anteb

razo

Drt

Braz

o Es

q

Pulso

Esq

Xera

l Esq

Anteb

razo

Esq

Alto

Medio

Baixo







Análise e recomendacións nesta postura: • Nivel do posto de traballo: Non existe factores de risco vencellados a

este nivel.



educación postural no posto. Non necesita recoller as pezas na cinta,

esperar a sua chegada o final da mesma.

• Nivel de máquina-ferramenta: Estudar a posibilidade de aumentar

a velocidade da cinta transportadora.



3.4 -


Análise e recomendacións nesta postura: • Nivel do posto de traballo: Non existen factores de risco vencellados.



postural no posto. Non necesita recoller as pezas na cinta, esperar a sua

chegada o final da mesma.

• Nivel de máquina-ferramenta: Estudar a posibilidade de aumentar a

velocidade da cinta transportadora.


Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo: Colocación de pezas en bag.

Descrición do posto: Nesta tarefa recollense as pezas e situanse nos bags,

despois de supervisalas.

Posturas analizadas





3.4 -



Descrición xeral:


Brazos:

Datos considerados

ACTIVIDADE


(sí/non)

N

(sí/non)

S

(sí/non)

N


Tronco/Colo:

Antebrazos:


Pulsos:

Resumen REBA

Partedo corpo

Partedo corpo


Tronco

Colo

Brazo_Drt.

Brazo_Esq

Antebrazo_Drt.

Antebrazo_Esq.

Pulso_Drt.

Pulso_Esq.

Xeral_Drt.

Xeral_Esq

Baixo

57.56

50.81

82.09

78.41

46.11

Baixo

72.25

16.74

37.74

36.12

45.67

Medio

42.44

48.31

17.91

21.59

53.89

Medio

27.75

64.46

44.49

63.88

54.33

Alto

0.00

0.88

0.00

0.00

0.00

Alto

0.00

18.80

17.77

0.00

0.00

POSTO DE TRABALLO

Tron

co

Colo

Braz

o Dr

t

Pulso

Drt

Xera

l Drt

Anteb

razo

Drt

Braz

o Es

q

Pulso

Esq

Xera

l Esq

Anteb

razo

Esq

Alto

Medio

Baixo



Zoas do corpo con maior risco: •Pulsodereitoun18,80%derisco






Análise e recomendacións nesta postura: • Nivel do posto de traballo: Estudar a posibilidade de modificar a altura

da mesa de traballo.




• Nivel de máquina-ferramenta: Non existe factores de risco vencellados.


Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo: Colocación de pezas en bastidor.

Descrición do posto: Nesta tarefa posicionanse as pezas no bastidor, despois

de collelas na gaiola.

Posturas analizadas




Datos considerados

ACTIVIDADE


(sí/non)

N

(sí/non)

S

(sí/non)

N

3.5 -



Descrición xeral:


Brazos:


Tronco/Colo:

Antebrazos:

Tron

co

Colo

Braz

o Dr

t

Pulso

Drt

Xera

l Drt

Anteb

razo

Drt

Braz

o Es

q

Pulso

Esq

Xera

l Esq

Anteb

razo

Esq

Alto

Medio

Baixo


Pulso:

Resumen REBA

Partedo corpo

Partedo corpo


Tronco

Colo

Brazo_Drt.

Brazo_Esq

Antebrazo_Drt.

Antebrazo_Esq.

Pulso_Drt.

Pulso_Esq.

Xeral_Drt.

Xeral_Esq

Baixo

12.96

8.72

32.91

33.49

61.12

Baixo

47.25

44.15

19.95

4.82

3.56

Medio

78.21

55.73

60.55

58.94

38.88

Medio

52.75

43.69

61.70

92.43

93.35

Alto

8.83

35.55

6.54

7.57

0.00

Alto

0.00

12.16

18.35

2.75

3.10

POSTO DE TRABALLO



Zoas do corpo con maior risco: •Troncoun8,83%derisco

•Coloun35,55%derisco








Análise e recomendacións nesta postura: • Nivel do posto de traballo: Estudar a posibilidade de dispor de outro tipo

de contenedor que permita que o operario non teña que flexionarse.




• Nivel de máquina-ferramenta: Non existen factores de risco vencellados

a este nivel.


Análise e recomendacións nestas posturas: • Nivel do posto de traballo: Estudar a posibilidade de modificar

o sistema de anclaxe das pezas.

• Nivel organizativo: Estudar a posibilidade organizar a colocación das

pezas en función das alturas.



• Nivel de máquina-ferramenta: Modificar a disposición dos bastidores,

dótalos de sistemas de xiro, dispor de sistemas de anclaxe mais doados.


Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo: Retirada de pezas en bastidor.

Descrición do posto: Nesta tarefa retiranse as pezas do bastidor, colocandoas

despois en bags.

Posturas analizadas




Datos considerados

ACTIVIDADE


(sí/non)

N

(sí/non)

S

(sí/non)

N

3.6 -



Descrición xeral:


Brazos:


Tronco/Colo:

Antebrazos:


Pernas:

Pulso:


Resumen REBA

Partedo corpo

Partedo corpo


Tronco

Colo

Brazo_Drt.

Brazo_Esq

Antebrazo_Drt.

Antebrazo_Esq.

Pulso_Drt.

Pulso_Esq.

Xeral_Drt.

Xeral_Esq

Baixo

59.06

67.73

73.77

75.96

50.38

Baixo

54.88

16.25

31.39

51.37

60.04

Medio

40.83

27.55

26.23

22.28

49.62

Medio

45.12

49.51

52.36

48.63

39.85

Alto

0.11

4.72

0.00

1.76

0.00

Alto

0.00

34.25

16.25

0.00

0.11

POSTO DE TRABALLO

Tron

co

Colo

Braz

o Dr

t

Pulso

Drt

Xera

l Drt

Anteb

razo

Drt

Braz

o Es

q

Pulso

Esq

Xera

l Esq

Anteb

razo

Esq

Alto

Medio

Baixo









Análise e recomendacións nesta postura: • Nivel do posto de traballo: Estudar a posibilidade de dispor os bags,

doutra forma que faciliten a colocación das pezas, subir e cambiar a

posición do bag, aproxímalo a traballadora.





a este nivel.



Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo: Retirada de pezas en bastidor.

Descrición do posto: Nesta tarefa retiranse as pezas do bastidor, embalandoas e

posteriormente colocandoas en caixas de cartón.

Posturas analizadas


posturas que se desenrolan durante a tarefa indicada. A continuación recóllese o

análise e avaliación da aplicación do citado Método.

Datos considerados

ACTIVIDADE

Estático

(sí/non)

N

Frames

Inicial Final

410 3475

Repetitivo

(sí/non)

S

Cambios e inestables

(sí/non)

N


Descrición xeral:

3.7 -



Brazos:

Tronco/ Colo:


Pulso:

Antebrazos:


Resumen REBA

Partedo corpo

Partedo corpo


Tronco

Colo

Brazo_Drt.

Brazo_Esq

Antebrazo_Drt.

Antebrazo_Esq.

Pulso_Drt.

Pulso_Esq.

Xeral_Drt.

Xeral_Esq

Baixo

54.03

27.03

55.30

54.10

71.60

Baixo

63.40

12.03

54.97

19.60

27.83

Medio

41.77

56.37

41.30

37.50

28.40

Medio

36.60

71.70

38.57

80.17

72.10

Alto

4.20

16.60

3.40

8.40

0.00

Alto

0.00

16.27

6.47

0.23

0.07

POSTO DE TRABALLO

Tron

co

Colo

Braz

o Dr

t

Pulso

Drt

Xera

l Drt

Anteb

razo

Drt

Braz

o Es

q

Pulso

Esq

Xera

l Esq

Anteb

razo

Esq

Alto

Medio

Baixo


Zoas do corpo con maior risco: •Troncoun4,25derisco

•Coloun16,60%derisco

•Brazodereitoun16,60%derisco

•Brazoesquerdoun8,405derisco





Análise de risco de posturas:




Análise e recomendacións nestas posturas: • Nivel do posto de traballo: Regular en altura os bastidores, antes de

proceder a retirada das pezas, para evitar que os brazos suban por riba

dos ombros e o xiro do tronco.



educación postural no posto e o uso da maquina.

• Nivel de máquina-ferramenta: Os bastidores poden regularse en altura.

Estudar a posibilidade de cambiar os ganchos de anclaxe que permitan

maís doada a sua colocación.



Análise e recomendacións nestas posturas: • Nivel do posto de traballo: Dispor dun soporte regulable en altura, para

situar o material, evitar a flexión do tronco e estiramento dos brazos.





a este nivel.


3.8 -


Análise e recomendacións nestas posturas: • Nivel do posto de traballo: Dispor dun soporte regulable en altura, en

función da altura do traballador, para situar as caixas, evitar a flexión

do tronco e estiramento dos brazos.





a este nivel.


Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo: Retirada de pezas pequenas en bastidor.

Descrición do posto: Nesta tarefa retiranse as pezas pequenas do bastidor,

colocandose posteriromente en caixas de cartón.

Posturas analizadas




Datos considerados

ACTIVIDADE

Estático

(sí/non)

N

Frames

Inicial Final

86 605

Repetitivo

(sí/non)

S


(sí/non)

N

3.8 -



Descrición xeral:


Brazos:


Tronco/Colo:

Antebrazos:


Pulsos:

Resumen REBA

Partedo corpo

Partedo corpo


Tronco

Colo

Brazo_Drt.

Brazo_Esq

Antebrazo_Drt.

Antebrazo_Esq.

Pulso_Drt.

Pulso_Esq.

Xeral_Drt.

Xeral_Esq

Baixo

36.15

24.23

31.92

19.62

60.58

Baixo

49.23

9.62

51.54

7.69

9.62

Medio

63.85

61.35

65.00

74.42

39.42

Medio

50.77

83.08

36.92

92.31

90.38

Alto

0.00

14.42

3.08

5.96

0.00

Alto

0.00

7.31

11.54

0.00

0.00

POSTO DE TRABALLO

Tron

co

Colo

Braz

o Dr

t

Pulso

Drt

Xera

l Drt

Anteb

razo

Drt

Braz

o Es

q

Pulso

Esq

Xera

l Esq

Anteb

razo

Esq

Alto

Medio

Baixo





•Pulsoesquerdoun16,25,%derisco







proceder a retirada das pezas, para evitar que os brazos suban por riba

dos ombros e evitar o xiro do tronco.



educación postural no posto e o uso da maquina.




Análise e recomendacións nesta postura: • Nivel do posto de traballo: Dispor dun soporte regulable en altura, para

situar as caixas e evitar a flexión do tronco e estiramento dos brazos.





a este nivel.



Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo: Colocación de pezas en bastidor.

Descrición do posto: Nesta tarefa collense as pezas dunha caixa, colocandose

posteriormente nos bastidores.

Posturas analizadas




Datos considerados

ACTIVIDADE

Estático

(sí/non)

N

Frames

Inicial Final

73 1432

Repetitivo

(sí/non)

S


(sí/non)

N


Descrición xeral:

3.9 -


Brazos:

Tronco/ Colo:


Pulso:

Antebrazos:


Resumen REBA

Partedo corpo

Partedo corpo


Tronco

Colo

Brazo_Drt.

Brazo_Esq

Antebrazo_Drt.

Antebrazo_Esq.

Pulso_Drt.

Pulso_Esq.

Xeral_Drt.

Xeral_Esq

Baixo

69.78

37.57

12.72

14.12

59.12

Baixo

54.71

7.50

40.59

12.79

15.44

Medio

25.66

51.32

59.78

58.82

40.88

Medio

45.29

76.62

55.22

86.40

81.91

Alto

4.56

11.10

27.50

27.06

0.00

Alto

0.00

15.88

4.19

0.81

2.65

POSTO DE TRABALLO

Tron

co

Colo

Braz

o Dr

t

Pulso

Drt

Xera

l Drt

Anteb

razo

Drt

Braz

o Es

q

Pulso

Esq

Xera

l Esq

Anteb

razo

Esq

Alto

Medio

Baixo


Zoas do corpo con maior risco: •Troncoun4,56%derisco

•UnColoun11,10%derisco

•Brazodereitoun27,50%derisco

•Brazoesquerdoun27,0%derisco







Análise e recomendacións nestas posturas: • Nivel do posto de traballo: Dispor dun soporte regulable en altura, para

situar as caixas e evitar a flexión do tronco e estiramento dos brazos.





a este nivel.



proceder a colcoación das pezas, para evitar que os brazos suban por

riba dos ombros.



educación postural no posto e o uso da máquina.



Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo: Colocación das bolas na mangueta.

Descrición do posto:

- Posto fixo de montaxe de manguetas.

- Nas proximidades do posto situanse uns bags de plástico, pequenos nos que se

teñen as manguetas, estrelas e bolas.

- Os bags de plástico enchense periódicamente, recollendo as pezas nuns

contenedores mais grandes.

- As tarefas comenzan coa colocación da mangueta nun soporte, posteriormente

situanse nela a estrela e dispois os xogos de bolas.

- Para colocar as bolas na mangueta disponse dunha palanca que move a estrela

dentro da mesma e permite introducir no medio da estrela as bolas de aceiro.

3.10 -


Posturas analizadas :




ACTIVIDADE

Estático

(sí/non)

N

Frames

Inicial Final

98 1126

Repetitivo

(sí/non)

S


(sí/non)

N

PESO

Peso

kg

1.8

2.4

Frames

Inicial Final

114

566

139

597

Rápido

(sí/non)

S

S

Agarre

(sí/non)

1

1


Descrición xeral:



Brazos:

Tronco/ Colo:


Pulso:

Antebrazos:


Resumen REBA

Partedo corpo

Partedo corpo


Tronco

Colo

Brazo_Drt.

Brazo_Esq

Antebrazo_Drt.

Antebrazo_Esq.

Pulso_Drt.

Pulso_Esq.

Xeral_Drt.

Xeral_Esq

Baixo

97.96

50.63

93.20

84.26

87.56

Baixo

80.56

17.98

62.10

53.26

64.43

Medio

2.04

46.74

6.80

15.74

12.44

Medio

19.44

62.97

31.97

46.74

35.57

Alto

0.00

2.62

0.00

0.00

0.00

Alto

0.00

19.05

5.93

0.00

0.00

POSTO DE TRABALLO

Tron

co

Colo

Braz

o Dr

t

Pulso

Drt

Xera

l Drt

Anteb

razo

Drt

Braz

o Es

q

Pulso

Esq

Xera

l Esq

Anteb

razo

Esq

Alto

Medio

Baixo





Nivel de risco do posto: •Baixo



Postura_1: frame 136 - Coller as bolas na caixa

Análise e recomendacións nestas posturas: • Nivel do posto de traballo: Dispor da caixa nun soporte regulable en

altura, para evitar a flexión do tronco e a elevación do brazo.





a este nivel.


Postura_2: frame 387 - Poñer as bolas na mangueta

Análise e recomendacións nestas posturas: • Nivel do posto de traballo: Dispor dun soporte regulable en altura para

colocar a mangueta, para evitar a flexión do tronco e estiramento

dos brazos.





a este nivel.

3.11 -


Posto 11: Método OCRA

Descrición do Posto:Posto de traballo: Colocación das bolas na mangueta.



- Nas proximidades do posto situanse uns bags de plástico, nos que se

teñen as manguetas, estrelas e bolas.



- As tarefas comenzan coa colocación da mangueta nun soporte,

posteriormente situanse nela a estrela e dispois os xogos de bolas.

- Para colocar as bolas na mangueta disponse dunha palanca que move

a estrela dentro da mesma e permite introducir no medio da estrela as

bolas de aceiro.

Observacións:

- Estudase o posto tendo en conta o tempo que tarda o traballador en

levar a cabo os traballos (25 seg), non coincide coa frecuencia

establecida pola empresa (45 seg).

ESQ.

DRT.

Frames

(97, 621)

25

Tempo Ciclo

0’ 25.00’’

AT por min

55.20

74.40

AT recomend.

8.36

11.10

Ind.OCRA

6.60

6.70

Avaliación do Risco

ESQ.

DRT.

NON aceptable

NON aceptable

A.T. Recom.= 30 x F.Post x F.Repet x F.Adic x F.Forza x F.Rec x F.DurT

ESQ.

DRT.

Postura

0.7

1

Repetitividade

1

1

Adicionais

1

1

Duración Total

1

1

Forza

0.88

0.82

Recuperacion

0.45

0.45

Factores

3.11 -


Análise dos resultados obtidosno posto de traballo, segundoa taboa anterior:

Nivel de risco do posto: •Nonaceptable

Análise e conclusions: • Nivel do posto de traballo: Revisar o tempo de traballo da tarefa. No

posto seguinte estudase o tempo da tarefa para 45 sg, estipulado por a

empresa para este traballo.


• Nivel operador: Valorar a implantación dunha formación no posto.


a este nivel.

Factor Tempo de Recuperación - Tempo Traballado:

Hora:

Traballo (min):

Hrs sen Recup:

Hora:

Traballo (min):

Hrs sen Recup:

Total Traballo=

Total sen Recup.=

1ª

0

13ª

60

1

2ª

0

14ª

30

3ª

0

15ª

0

4ª

0

16ª

0

5ª

0

17ª

0

6ª

0

18ª

0

7ª

60

1

19ª

0

8ª

60

1

20ª

0

9ª

45

21ª

0

10ª

60

1

22ª

0

11ª

50

23ª

0

12ª

60

1

24ª

0

7.1 hrs.

5 hrs.

Factor Duración Total - Tabla Factor de Duración Total en función dosminutos diarios de tarefas repetitivas:

Tempo:

Factor:

Min. Diarios:

Factor aplicado:

<120

2

425 min

1

120 - 239

1.5

240- 480

1

>480

0.5

Tabla Factor de Recuperación segundo nº horas sen adecuado periodo de recuperación.

Factor aplicado: 0.5

Horas:

Factor:

0

1

1

0.9

2

0.8

3

0.7

4

0.6

5

0.5

6

0.3

7

0.1

8

0


Factor de Postura


Posto 12: Método OCRA

Descrición do Posto: - Posto fixo de montaxe de manguetas.

- Nas proximidades do posto situanse uns bags de plástico, pequenos nos

que se teñen as manguetas, estrelas e bolas.





- Para colocar as bolas na mangueta disponse dunha palanca que move

a estrela dentro da mesma e permite introducir no medio da estrela as

bolas de aceiro.

Observacións:

- Estudase o posto tendo en conta o tempo establecida pola empresa

para executar os traballos (45 seg).

ESQ.

DRT.

Frames

(89,621)

25

Tempo Ciclo

0’ 45.00’’

AT por min

30.67

41.63

AT recomend.

12.63

12.17

Ind.OCRA

2.43

3.40

3.12 -


A.T. Recom.= 30 x F.Post x F.Repet x F.Adic x F.Forza x F.Rec x F.DurT

ESQ.

DRT.

Postura

0.7

1

Repetitividade

1

1

Adicionais

1

1

Duración Total

1

1

Forza

0.88

0.82

Recuperacion

0.45

0.45

Avaliación do Risco

ESQ.

DRT.

Aceptable Condicionalmente

Aceptable Condicionalmente

Factores

Análise dos resultados obtidosno posto de traballo, segundoa taboa anterior:

Nivel de risco do posto: •Aceptablecondicionalmente

Análise e conclusions: •Niveldopostodetraballo:Énecesarioestudardenovooposto,con

maior detalle modificando diferentes factores, posición de traballo, a

forza, e os factores adicionais.

•Nivelorganizativo:Nonexistenfactoresderiscovencelladosaestenivel.

•Niveloperador:Valoraraimplantacióndunhaformaciónnoposto.

•Niveldemáquina-ferramenta:Nonexistenfactoresderiscovencellados

a este nivel.

Factor Tempo de Recuperación - Tempo Traballado:

Hora:

Traballo (min):

Hrs sen Recup:

Hora:

Traballo (min):

Hrs sen Recup:

Total Traballo=

Total sen Recup.=

1ª

0

13ª

60

1

2ª

0

14ª

30

3ª

0

15ª

0

4ª

0

16ª

0

5ª

0

17ª

0

6ª

0

18ª

0

7ª

60

1

19ª

0

8ª

60

1

20ª

0

9ª

45

21ª

0

10ª

60

1

22ª

0

11ª

50

23ª

0

12ª

60

1

24ª

0

7.1 hrs.

5 hrs.


Factor Duración Total - Tabla Factor de Duración Total en función dosminutos diarios de tarefas repetitivas:

Tempo:

Factor:

Min. Diarios:

Factor aplicado:

<120

2

425 min

1

120 - 239

1.5

240- 480

1

>480

0.5

Tabla Factor de Recuperación segundo nº horas sen adecuado periodo de recuperación.

Factor aplicado: 0.5

Horas:

Factor:

0

1

1

0.9

2

0.8

3

0.7

4

0.6

5

0.5

6

0.3

7

0.1

8

0


Factor de Postura


Posto 13: Método NIOSH

Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo:

Colocación das manguetas no soporte de traballo e posterior colocación das

mesmas na cinta transportadora.



- Nas proximidades do posto situase uns bag de plástico, no que se teñen

as manguetas, estrelas e bolas.



- Unha vez rematadas son posicionadas na cinta transportadora.

Posturas analizadas:

O sistema MOVE-HUMAN efectuou o cálculo de risco de lesión

musculoesquoetica dorsolumbar nas seguintes tarefas de manipulación de

cargas. En cada tarefa fíxose o calculo da ecuación NIOSH nas posicións inicial

e final que se representan, obténdose o peso límite recomendado e o índice de

elevación correspondiente a cada tarefa.

Datos consideradosDatos da tarefa:

•Carga:1.8[Kg]

•Tipodeagarre:2(1Bo.2Regular.3Pobre)

•Frecuenciaalzamentos:3[alz/min]

•Duraciónactividade:7.25[hr]

Posición inicial (coller carga): 114 Posición final (deixar carga): 139

3.13 -


Peso límite recomendado (RWL)= 6.81 kg

Índicedeelevación(LI)[kg/RWL]=0.264(superiora1,nonrecomendable)


Índicedeelevación(LI)[kg/RWL]=0.266(superiora1,norecomendable)

Datos consideradosDatos da tarefa:

•Carga:2.4[Kg]

•Tipodeagarre:2(1Bo.2Regular.3Pobre)

•Frecuenciaalzamentos:3[alz/min]

•Duraciónactividade:7.25[hr]



Informe de cargas multitarea

Análise dos resultados obtidos no posto de traballo,segundo os cálculos:

Nivel de risco do posto por manexo de cargas: •Aceptable

Análise e conclusions: • Nivel do posto de traballo: Non existen factores de risco vencellados

a este nivel.


• Nivel operador: Non existen factores de risco vencellados a este nivel.


a este nivel.


Posto 14: Método NIOSH

Descrición do Posto de Traballo e TarefaPosto de traballo:

Colocación das bolas nos bags próximos o posto.


Coller os bags das bolas e vertelas nun bag o lado do posto.

Posturas analizadas:

O sistema MOVE-HUMAN efectuou o cálculo de risco de lesión

musculoesquoetica dorsolumbar nas seguintes tarefas de manipulación de

cargas. En cada tarefa fíxose o calculo da ecuación NIOSH nas posicións inicial

e final que se representan, obténdose o peso límite recomendado e o índice de

elevación correspondiente a cada tarefa.

Datos considerados•Carga:9[Kg]

•Tipodeagarre:2(1Bo.2Regular.3Pobre).

•Frecuenciaalzamentos:0.01[alz/min]

•Duraciónactividade:7[hr]


3.14 -


Informe de cargas multitarea

Análise dos resultados obtidos no posto de traballo,segundo os cálculos:

Nivel de risco do posto por manexo de cargas: •Moderado

Análise e conclusions: • Nivel do posto de traballo: Disminuir a carga dos bags de bolas.


• Nivel operador: Non existen factores de risco vencellados a este nivel.


a este nivel.


Índicedeelevación(LI)[kg/RWL]=1.145(superiora1,norecomendable)

estudo sobre metodos de captura de...

Documents