latim - exercícios i (nível iniciante)

Upload: jason-kainan-paulino-guimaraes

Post on 29-Feb-2016

65 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Exercícios para alunos iniciantes de latim

TRANSCRIPT

  • Latim I

    Exerccios de Fixao

    S.P.Q.R.

    Prof. Dr. Luis Augusto Schmidt Totti

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (I)

    Nominativo (sujeito e predicativo do sujeito); Vocativo; As cinco declinaes (substantivos masculinos e femininos); Adjetivos (tipo A em -us, -a, -um, gneros masc. e fem.); Verbo ESSE (ser, estar) no presente do indicativo.

    I.1.- (a) Identificar a declinao a que pertence cada um dos substantivos abaixo;

    (b) identificar seu gnero; (c) identificar seu radical;

    agnus, -i (m): cordeiro agricola, -ae (m): agricultor ancilla, -ae (f): criada anulus, -i (m): anel aqua, -ae (f): gua ara, -ae (f): altar aspectus, -us (m): aspecto auia, -ae (f): av auis, -is (f): ave auus, -i (m): av bestia, -ae (f): animal, animal feroz Brutus, -i (m): Brutus ciuis, -is (m): cidado Claudia, -ae (f): Cludia dies, -ei (m): dia discipula, -ae (f): discpula, aluna discipulus, -i (m): discpulo, aluno dominus, -i (m): senhor fames, -is (f): fome familia, -ae (f): famlia filia, -ae (f): filha filius, -i (m): filho hircus, -i (m): bode hortus, -i (m): jardim insula, -ae (f): ilha Iulia, -ae (f): Jlia locus, -i (m): local, lugar Lucia, -ae (f): Lcia lupus, -i (m): lobo magistra, -ae (f): professora, mestra manus, -us (f): mo Marcellus, -i (m): Marcelo Marcus, -i (m): Marco

  • medicus, -i (m): medico metus, -us (m): medo moneta, -ae (f): moeda nauis, -is (m): navio nauta, -ae (m): marinheiro noctua, -ae (f): coruja nubes, -is (f): nuvem oculus, -i (m): olho panis, -is (m): po patria, -ae (f): ptria pirata, -ae (m): pirata piscis, -is (m): peixe Plautus, -i (m): Plauto poeta, -ae (m): poeta puella, -ae (f): menina regina, -ae (f): rainha risus, -us (m): riso Roma, -ae (f): Roma sapientia, -ae (f): sabedoria serua, -ae (f): escrava seruus, -i (m): escravo Sicilia, -ae (f): Siclia sitis, -is (f): sede somnus, -i (m): sono species, -ei (f): espcie, aparncia spes, -ei (f): esperana stella, -ae (f): estrela tibia, -ae (f): flauta tigris, -is (m): tigre Titus, -i (m): Tito

    I.2. - Identificar o radical dos adjetivos abaixo: albus, -a, -um (adj.): branco altus, -a, -um (adj.): alto bonus, -a, -um (adj.): bom caecus, -a, um (adj. ): cego caeruleus, -a, -um (adj.): azul callidus, -a, -um (adj.): esperto (bom e mau sentido) clarus, -a, -um (adj.):claro; famoso curiosus, -a, -um (adj.): cuidadoso, minucioso, desejoso de saber, curioso falsus, -a, -um (adj.): falso, mentiroso flauus, -a, -um (adj.): amarelo foedus, -a, -um (adj.): feio iucundus, -a, -um (adj.): agradvel largus, -a, -um (adj.): largo, amplo, grande longus, -a, -um (adj.): longo, comprido, extenso magnus, -a, -um (adj.): grande malus, -a, -um (adj.): mau mansus, -a, -um (adj.): manso obscurus, -a, -um (adj.): escuro paruus, -a, -um (adj.): pequeno pauidus, -a, -um (adj.): medroso, apavorado periculosus, -a, -um (adj.): perigoso

  • priscus, -a, -um (adj): velho, antigo, prisco saeuus, -a, -um (adj.): furioso sanus, -a, -um (adj.): so, sadio scaeuus, -a, -um (adj.): canhoto scelestus, -a, um (adj.): criminoso sedulus, -a, -um (adj.): aplicado, dedicado serenus, -a, -um (adj.): sereno, calmo seuerus, -a, -um (adj.): severo ualidus, -a, um (adj.): forte, hbil I.3. - Traduo1: A - 1. Titus nauta est. 2. Lucia regina est. 3. Claudia est magistra. 4. Marcellus agricola est. 5. Sardinia insula est. 6. Iulia puella est. 7. Tigris bestia est. 8. Plautus seruus est. 9. (Nos) piratae sumus. 10. (Vos) serui estis. 11. (Illae) ancillae sunt. 12. (Tu) medicus es. B - 1. Dominus caecus est. 2. Magistra mala est. 3. Medicus clarus est. 4. Filia falsa est. 5. Roma iucunda est. 6. Ciues scelesti sunt. 7. Serui sani sunt. 8. Discipulae saeuae sunt. 9. Manus magnae sunt. 10. Auus bonus est. 11. Claudia caeca est. 12. Anuli flaui sunt. 13. Piratae periculosi sunt. 14. Hircus mansus est. C - 1. Agricola, piscis magnus est. 2. Iulia, nubes alta est. 3. Discipule, nubes albae sunt. 4. Domine, (ego) poeta sum. 5. Plaute, (tu) bonus es. 6. Domini, serui falsi sunt. 7. Ciues, (uos) seduli estis. I.4. - Verso: A - 1. Marco pirata. 2. Lcia professora. 3. Plauto poeta. 4. Marcelo marinheiro. 5. Cludia uma menina. 6. Tito agricultor. 7. Brutus mdico. 8. (Ns) somos alunos. 9. (Vs) sois alunas. 10. (Eu) sou um cidado. 11. (Ns) somos cidados. 12. O tigre um animal. 13. (Tu) s agricultor. 14. Jlia uma rainha. 15. Elas so rainhas. 16. A Siclia uma ilha. B. - 1. Roma grande. 2. O medo grande. 3. Os lobos so grandes. 4. O poeta mentiroso. 5. A criada mentirosa. 6. A famlia pequena. 7. A gua est escura. 8. (Ns) estamos calmos. 9. Os senhores so severos. 10. Lcia est furiosa. 11. A nuvem branca. 12. Os olhos so azuis. 13. (Tu) s canhoto. 14. A flauta amarela. 15. Os peixes so espertos. 16. O dia est claro. C - 1. Marcelo, o local agradvel. 2. Cludia, as estrelas so (esto) bonitas. 3. Marco, o jardim feio. 4. Tito, os pes esto pequenos. 5. Lcia, as alunas so aplicadas. 6. Professora, os alunos esto apavorados. 7. Brutus, (tu) s mentiroso. 8. Filhas, as mos esto machucadas. 9. Plauto, o lobo perigoso. 10. Ptria, a esperana perigosa. 11. Agricultores, as aves esto magras. 12. Marinheiros, a fome grande.

    1 O vocabulrio latim-portugus pode ser aproveitado da lista de substantivos e adjetivos dos exerccios

    de fixao I e II, respectivamente.

  • Vocabulrio (portugus-latim)

    agradvel: iucundus, -a, -um (adj.) agricultor: agricola, -ae (m) gua: aqua, -ae (f) aluna: discipula, -ae (f) aluno: discipulus, -i (m) amarelo: flauus, -a, -um (adj.) animal: bestia, -ae (f) apavorado: pauidus, -a, -um (adj.) aplicado: sedulus, -a, -um (adj.) ave: auis, -is (f) azul: caeruleus, -a, -um (adj.) branco: albus, -a, -um (adj.) Brutus: Brutus, -i (m) calmo: serenus, -a, -um (adj.) canhoto: scaeuus, -a, -um (adj.) cego: caecus, -a, -um (adj.) cidado: ciuis, -is (m) claro: clarus, -a, -um (adj.) Cludia: Claudia, -ae (f) criada: ancilla, -ae (f) dia: dies, -ei (m) escuro: obscurus, -a, -um (adj.) esfomeado: ieiunus, -a, -um (adj.) esperana: spes, -ei (f) esperto: callidus, -a, -um (adj.) estrela: stella, -ae (f) famlia: familia, -ae (f) feio: foedus, -a, -um (adj) filha: filia, -ae (f) flauta: tibia, -ae (f) fome: fames, -is (f) furioso: saeuus, -a, -um (adj.) grande: magnus, -a, -um (adj.)

    ilha: insula, -ae (f) jardim: hortus, -i (m) Jlia: Iulia, -ae (f) lobo: lupus, -i (m) local: locus, -i (m) Lcia: Lucia, -ae (f) machucado: uulneratus, -a, -um (adj.) mo: manus, -us (f) Marcelo: Marcellus, -i (m) Marco: Marcus, -i (m) marinheiro: nauta, -ae (m) mdico: medicus, -i (m) medo: metus, -us (m) menina: puella, -ae (f) mentiroso: falsus, -a, -um (adj.) nuvem: nubes, -is (f) olho: oculus, -i (m) po: panis, -is (m) ptria: patria, -ae (f) peixe: piscis, -is (m) pequeno: paruus, -a, -um (adj.) perigoso: periculosus, -a, -um (adj.) pirata: pirata, -ae (m) Plauto: Plautus, -i (m) poeta: poeta, -ae (m) professora: magistra, -ae (f) rainha: regina, -ae (f) Roma: Roma, ae (f) senhor: dominus, -i (m) severo: seuerus, -a, -um (adj.) Siclia: Sicilia, -ae (f) tigre: tigris, -is (m) Tito: Titus, -i (m)

    I.5. - a) fames/dies b) manus/oculus c) somnus/hortus d) species/dies e) manus/metus f) locus/metus g) nubes/fames Os dois substantivos que formam cada um dos pares acima (ou seja, fames em relao a dies, manus em relao a oculus, somnus em relao a hortus, e assim por diante) pertencem mesma declinao ? Justifique: I.6. - A B a) Manus munda est. Manus mundae sunt. b) Dies clarus est. Dies clari sunt. c) Nubes parua est. Nubes paruae sunt.

  • Nas oraes acima, os substantivos grifados exercem a funo de sujeito tanto em A como em B. Quanto ao nmero, esto no singular em A e no plural em B, embora estejam escritos da mesma maneira em ambos os casos. Responda se voc concorda ou discorda dessa afirmao. Justifique:

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (II)

    Substantivos da 2a declinao em -er; Complemento aos substantivos de 3a declinao; Adjetivos do tipo A em -er, -a, -um; Pronomes possessivos; Pronomes demonstrativos; Verbo ESSE no Pret. Imperf. do Ind., no Pret. Perf. Ind. e no Fut. Imperf. Ind.

    II.1. - (a) Identificar a declinao a que pertence cada um dos substantivos abaixo;

    (b) identificar seu gnero; (c) identificar seu radical;

    ager, -gri (m): campo Alexander, -dri (m): Alexandre aper, -pri (m): javali arbiter, -tri (m): rbitro, juiz ars, artis (f): arte Caesar, -aris (m): Csar caper, -pri (m): bode Carthago, -inis (f): Cartago coluber, -bri (m): cobra, serpente comes, -itis (m): companheiro consul, -ulis (m): cnsul dens, dentis (m): dente dux, ducis (m): general gener, -eri (m): genro homo, -inis (m): homem (ser humano) iuuentus, -tutis (f): juventude libertas, -tatis (f): liberdade lux, lucis (f): luz magister, -tri (m): professor, mestre mater, -tris (f): me miles, -itis (m): soldado oratio, -onis (f): discurso orator, -oris (m): orador origo, -inis (f): origem pater, -tris (m): pai pes, pedis (m): p puer, pueri (m): menino senator, -oris (m): senador sermo, -onis (m): conversa, lngua simplicitas, -atis (f): simplicidade socer, -eri (m): sogro

  • solitudo, -inis (f): solido testudo, -inis (f): tartaruga uir, uiri (m): homem (varo) uirgo, -inis (f): virgem uirtus, -tutis (f): virtude uox, uocis (f): voz urbs, urbis (f): cidade II.2. - Identificar o radical dos adjetivos abaixo: asper, -era, -erum (adj.): spero aeger, -gra, -grum (adj.): doente dexter, -tra, -trum (ou -tera, -terum)(adj.): direito liber, -era, -erum (adj.): livre macer, -cra, -crum (adj.): magro, fino miser, -era, -erum (adj.): infeliz niger, -gra, grum (adj.): negro, preto pestifer, -era, -erum (adj.): pestfero piger, -gra, -grum (adj.): preguioso pulcher, -chra, -chrum (adj.): bonito ruber, -bra, -brum (adj.): vermelho sacer, -cra, -crum (adj.): sagrado sinister, -tra, -trum (adj.): esquerdo tener, -era, -erum (adj.): tenro II.3. - Passe para o latim: A. - 1. Nosso amigo. 2. Aquele mdico. 3. Minhas amigas. 4. Meu pai! 5. Tua professora. 6. Vossos alunos. 7. Teus filhos. 8. Esta menina. 9. Aquelas meninas. 10. Esse lobo. 11. Meus amigos! 12. Este senhor. 13. Estes escravos. 14. Essas escravas. B. - 1. guas pestferas. 2. Marinheiro infeliz. 3. Mo esquerda. 4. Homens infelizes. 5. Homens livres. 6. Escravo preguioso. 7. Origem sagrada. 8. Soldados doentes. 9. Cidade grande. 10. Ps pretos. 11. P direito. 12. Luz vermelha. 13. Vozes speras. 14. Nuvens negras. II.4. - Verso: 1. Me, tuas mos esto vermelhas. 2. Csar, teus irmos estavam doentes. 3. Companheiros, nossa vida est difcil. 4. Estes trabalhos no foram perigosos. 5. Estes meninos foram meus alunos. 6. Aquelas mulheres foram vossas criadas. 7. Ontem fui um escravo infeliz; hoje sou um soldado aplicado; amanh serei um bom general. 8. Vosso xito nosso xito; vossa felicidade nossa felicidade. 9. Caros irmos, a vitria romana est prxima. 10. Tuas escravas eram preguiosas, mas eram bonitas.

    Vocabulrio portugus-latim

    gua: aqua, -ae (f) aluno: discipulus, -i (m)

    me: mater, -tris (f) mo: manus, -us (f)

  • amanh: cras (adv.) amiga: amica, -ae (f) amigo: amicus, -i (m) spero: asper, -era, -erum (adj.) caro, querido: carus, -a, -um (adj.) Csar: Caesar, -aris (m) cidade: urbs, urbis (f) companheiro: comes, -itis (m) difcil: durus, -a, -um (adj.) direito: dexter, -tra, -trum (ou -tera, -terum) (adj.) doente: aeger, -gra, -grum (adj.) escrava: serua, -ae (f) escravo: seruus, -i (m) esquerdo: sinister, -tra, -trum (adj.) xito: exitus, -us (m) felicidade: felicitas, -tatis (f) filho: filius, -i (m) general: dux, ducis (m) hoje: hodie (adv.) homem: uir, uiri (m); homo, -inis (m) infeliz: miser, -era, -erum (adj.) irmo: frater, -tris (m) livre: liber, -era, -erum (adj.) lobo: lupus, -i (m) luz: lux, lucis (f)

    marinheiro: nauta, -ae (m) mas: sed (conj.) mdico: medicus, -i (m) menina: puella, -ae (f) menino: puer, pueri (m) mulher: femina, -ae (f) no: non (adv.) negro: niger, -gra, -grum (adj.) nuvem: nubes, -is (f) ontem: heri (adv.) origem: origo, -inis (f) pai: pater, -tris (m) p: pes, pedis (m) pestfero: pestifer, -era, -erum (adj.) preguioso: piger, -gra, -grum (adj.) preto: niger, -gra, -grum (adj.) professora: magistra, -ae (f) prximo: propinquus, -a, -um (adj.) romano: Romanus, -a, -um (adj.) sagrado: sacer, -cra, -crum (adj.) senhor: dominus, -i (m) soldado: miles, -itis (m) trabalho: labor, -oris (m) vermelho: ruber, -bra, -brum (adj.) vida: uita, -ae (f) vitria: uictoria, -ae (f) voz: uox, uocis (f)

    II.5. - Traduo:

    1. Senatores, Carthago inimica nostra est. 2. Hae arbores pulchrae et magnae sunt. 3. Amor caecus est.. 4. Illi pigri pueri amici nostri non erant. 5. Sinister pes tuus macer erat. 6. Duces, hi milites macri sunt. 7. Alexander et Caesar magni duces fuerunt; Alexander Macedonius erat, Caesar erat Romanus. 8. Oculi tui caerulei sunt.

    Vocabulrio latim-portugus

    Alexander, -dri (m): Alexandre amicus, -i (m): amigo amor, -oris (m): amor arbor, -oris (f): rvore caecus, -a, -um (adj.): cego caeruleus, -a, -um (adj.): azul Caesar, -aris (m): Csar Carthago, -inis (f): Cartago dux, ducis (m): general hic, haec, hoc (pron. dem.): este ignotus, -a, -um (adj.): desconhecido ille, illa, illud (pron. dem.): aquele inimica, -ae (f): inimiga Macedonius, -a, -um Macednio

    macer, -cra, -crum (adj.): magro, fino magnus, -a, -um (adj.): grande miles, -itis (m): soldado non (adv.): no noster, -tra, -trum (pron. poss.): nosso oculus, -i (m): olho pes, pedis (m): p piger, -gra, -grum (adj.): preguioso puer, pueri (m): menino pulcher, -chra, -chrum (adj.): bonito Romanus, -a, -um (adj.): romano senator, -oris (m): senador sinister, -tra, -trum (adj.): esquerdo tuus, tua, tuum (pron. poss.): teu

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (III)

    Adjetivos dos tipos B, C, D e E (gneros masc. e fem.); Aposto (com sujeito e com predicativo do sujeito)

    III.1. - (a) Identifique o radical dos adjetivos abaixo;

    (b) identifique o Tipo em que se insere cada adjetivo dado: amabilis, -e (adj.): amvel atrox, -ocis (adj.): atroz audax, -acis (adj.): audaz belliger, -gera, -gerum (adj.): belicoso breuis, -e (adj.): breve caelebs, -libis (adj.): solteiro campester, -tris, -tre (adj.): campestre constans, -antis (adj.): constante debilis, -e (adj.): dbil, fraco demens, -entis (adj.): louco, demente deses, -idis (adj.): ocioso difficilis, -e (adj.): difcil dilectus, -a, -um (adj.): querido, amado diligens, -entis (adj.): aplicado, dedicado diues, -itis (adj.): rico diuinus, -a, -um (adj.): divino docilis, -e (adj.): dcil equester, -tris, -tre (adj.): eqestre facilis, -e (adj.): fcil falax, -acis (adj.): falaz, enganador felix, -icis (adj.): feliz ferox, -ocis (adj.): feroz feruens, -entis (adj.): fervente fortis, -e (adj.): forte frequens, -entis (adj.): freqente gracilis, -e (adj.): grcil, franzino horrendus, -a, -um (adj.): horrendo horribilis, -e (adj.): horrvel humilis, -e (adj.): humilde loquax, -acis (adj.): falador, tagarela, loquaz malus, -a, -um (adj.): mau nobilis, -e (adj.): nobre omnis, -e (pron. adj.): todo pauper, -eris (adj.): pobre particeps, -cipis (adj.): partcipe pertinax, -acis (adj.): pertinaz, teimoso prosper, -era, -erum (adj.): prspero prudens, -entis (adj.): prudente

  • pulcher, -chra, -chrum (adj.): bonito puter, -tris, tre (adj.): podre quadrupes, -pedis (adj.): quadrpede rapax, -acis (adj.): rapace, vido, devorador, impetuoso rudis, -e (adj.): rude sacer, -cra, -crum (adj.): sagrado saluber, -bris, -bre (adj.): salubre sapiens, -entis (adj.): sbio similis, -e (adj.): semelhante, parecido uelox, -ocis (adj.): veloz uetus, -eris (adj.): velho uiridis, -e (adj.): verde uirilis, -e (adj.): viril, corajoso uorax, -acis (adj.): voraz utilis, -e (adj): til II.2. - Qual a nica diferena entre adjetivos como acer, acris, acre ou celeber, -bris, -bre e adjetivos como utilis, -e ou similis, -e ? III.3. - Passe para o latim: 1. Um homem audaz. 2. Vida breve. 3. Vozes dceis. 4. As mulheres prudentes. 5. O aluno dedicado. 6. Um nobre professor. 7. Trabalhos difceis. 8. Poeta rico. 9. Poetas ricos. 10. Homem sbio. 11. Um dia feliz. 12. Meninos felizes. 13. Soldado ocioso. 14. Senhoras ociosas. 15. O trabalho til. 16. Piratas rudes. 17. Um agricultor pobre. 18. gua salubre. 19. guas salubres. 20. Coisa podre. 21. Coisas podres. III.4. - Verso: 1. Os costumes romanos antigos so clebres. 2. Corajosos soldados, vossa virtude nobre. 3. Lcio, nosso irmo, solteiro. 4. Nossas filhas so solteiras. 5. Vosso imperador atroz, vossos senadores so atrozes, esta ptria horrvel, estas cidades so horrveis.

    Vocabulrio portugus-latim

    agricultor: agricola, -ae (m) gua: aqua, -ae (f) aluno: discipulus, -i (m) antigo: antiquus, -a, -um (adj.) atroz: atrox, -ocis (adj.) audaz: audax, -acis (adj.) breve: breuis, -e (adj.) clebre: celeber, -bris, -bre (adj.) Ccero: Cicero, -onis (m) cidade: urbs, urbis (f); ciuitas, -tatis (f) coisa: res, rei (f) corajoso: uirilis, -e (adj.) costume: consuetudo, -inis (f); mos, moris (m) dedicado: diligens, -entis (adj.)

    inimigo: hostis, -is (m) irmo: frater, -tris (m) louco: demens, -entis (adj.) Lcio: Lucius, -i (m) menino: puer, pueri (m) mulher: femina, -ae (f) nobre: nobilis, -e (adj.) ocioso: deses, -idis (adj.) ontem: heri (adv.) ptria: patria, -ae (f) pirata: pirata, -ae (m) pobre: pauper, -eris (adj.) podre: puter, -tris, -tre (adj.) poeta: poeta, -ae (m) professor: magister, -tri (m)

  • dia: dies, -ei (m) difcil: difficilis, -e (adj.) discurso: oratio, -onis (f) dcil: docilis, -e (adj.) enganador: fallax, -acis (adj.) feliz: felix, -icis (adj.) filha: filia, -ae (f) fraco: debilis, -e (adj.) homem: uir, uiri (m); homo, -inis (m) horrvel: horribilis, -e (adj.) humilde: humilis, -e (adj.) imperador: imperator, -oris (m)

    prudente: prudens, -entis (adj.) rico: diues, -itis (adj.) romano: Romanus, -a, -um (adj.) rude: rudis, -e (adj.) sbio: sapiens, -entis (adj.) salubre: saulber, -bris, -bre (adj.) senador: senator, -oris (m) senhora: domina, -ae (f) soldado: miles, -itis (m) solteiro: caelebs, -ibis (adj.) todo: omnis, -e (pron. adj.) trabalho: labor, -oris (m) til: utilis, -e (adj.) velho: uetus, -eris (adj.) vida: uita, -ae (f) virtude: uirtus, -utis (f) voz: uox, uocis (f)

    III.5. - Traduo: 1. Sapientes magistri, nobiles senatores, prudentes consules, audaces milites, humilis popule: haec fuit, est et semper erit patria nostra. 2. Illae noctes difficiles, horribiles et periculosae fuerunt; hodie dies est serenus, iucundus et felix. 3. Claudia, amabilis magistra nostra, docilis femina est. 4. Caesar, nobilis et audax dux Romanus, magna spes nostra est. 5. Sum Marcus, nobilis amicus tuus. 6. Sumus Marcus et Plautus, diligentes amici tui.

    Vocabulrio latim-portugus

    amabilis, -e (adj.): amvel amicus, -i (m): amigo arbiter, -tri (m): juiz audax, -acis (adj.): audaz caelebs, -ibis (adj.): solteiro Caesar, -aris (m): Csar celer, -eris, -ere (adj.): rpido, veloz Claudia, -ae (f): Cludia consul, -ulis (m): cnsul demens, -entis (adj.): louco deses, -idis (adj.): ocioso dies, diei (m): dia difficilis, -e (adj.): difcil diligens, -entis (adj.): aplicado, dedicado docilis, -e (adj.): dcil dux, ducis (m): general felix, -icis (adj.): feliz femina, -ae (f): mulher ferox, -ocis (adj.): feroz horribilis, -e (adj.): horrvel humilis, -e (adj.): humilde iucundus, -a, -um (adj.): agradvel

    iustus. -a, -um (adj.): justo leo, -onis (m): leo magister, -tri (m): professor magistra, -ae (f): professora magnus, -a, -um (adj.): grande Marcus, -i (m): Marco miles, -itis (m): soldado miser, -era, -erum (adj.): infeliz mus, muris (m): rato nobilis, -e (adj.): nobre nox, noctis (f): noite omnis, -e (adj.): todo patria, -ae (f): ptria periculosus, -a, -um (adj.): perigoso pertinax, -acis (adj.): teimoso, pertinaz Plautus, -i (m): Plauto populus, -i (m): povo prudens, -entis (adj.): prudente Romanus, -a, -um (adj.): romano sapiens, -entis (adj.): sbio senator, -oris (m): senador serenus, -a, -um (adj.): calmo, sereno spes, spei (f): esperana

  • uetus, -eris (adj.): velho

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (IV)

    Verbos: as conjugaes latinas (1a, 2a, 3a, 4a e Mista); Presente do Indicativo

    IV.1. - Identificar o radical do Infectum dos verbos abaixo e a conjugao a que pertencem: accipio, -is, -ere, -cepi, -ceptum (receber) ago, -is, -ere, egi, actum (fazer) arguo, -is, -ere, argui, -gutum (indicar, acusar) aspicio, -is, -ere, -spexi, -spectum (olhar, ver) cano, -is, -ere, cecini, cantum (cantar) canto, -as, -are, -aui, -atum (cantar) colloco, -as, -are, -aui, -atum (colocar) consumo, -is, -ere, -sumpsi, -sumptum (consumir) cupio, -is, -ere, -iui, -itum (desejar) custodio, -is, -ire, -iui, -itum (guardar, conservar, proteger) debeo, -es, -ere, -ui, -itum (dever) delecto, -as, -are, -aui, -atum (deleitar, divertir) deleo, -es, -ere, -eui, -etum (destruir) delinquo, -is, -ere, -liqui, -lictum (faltar, no comparecer, errar, cometer uma falta) do, -as, -are, dedi, -atum (dar) doceo, -es, -ere, -ui, doctum (ensinar) duco, -is, -ere, duxi, ductum (conduzir, levar, guiar) emo, -is, -ere, emi, emptum (comprar) erudio, -is, -ire, -iui, -itum (ensinar) exerceo, -es, -ere, -ui, -itum (exercitar) facio, -is, -ere, feci, factum (fazer) fleo, -es, -ere, -eui, -etum (chorar) fugio, -is, -ire, fugi, fugitum (fugir) habeo, -es, -ere, -ui, -itum (ter, possuir) iacio, -is, -ere, ieci, iactum (atirar, lanar, jogar) impedio, -is, -ire, -iui, -itum (impedir) impertio, -is, -ire, -iui, -itum (repartir com) laboro, -as, -are, -aui, -atum (trabalhar) laudo, -as, -are, -aui, -atum (louvar) minuo, -is, -ere, minui, minutum (diminuir, reduzir) monstro, -as, -are, -aui, -atum (mostrar) munio, -is, -ire, -iui, -itum (fortificar) narro, -as, -are, -aui, -atum (narrar) noceo, -es, -ere, -ui, -itum (prejudicar) paro, -as, -are, -aui, -atum (preparar) placeo, -es, -ere, -ui, -itum (agradar) pugno, -as, -are, -aui, -atum (lutar, combater) rapio, -is, -ere, -ui, raptum (arrebatar, levar fora) rego, -is, -ere, rexi, rectum (dirigir, reger)

  • relinquo, -is, -ere, -liqui, -lictum (deixar, abandonar) sancio, -is, -ire, sanxi (ou sanciui), sanctum (sancionar) scribo, -is, -ere, scripsi, scriptum (escrever) sentio, -is, -ire, -iui, -itum (sentir) studeo, -es, -ere, -ui (dedicar-se a, estudar) suppleo, -es, -ere, -eui, -etum (completar, suprir, preencher) sustineo, -es, -ere, -ui, -tentum (suster, no deixar cair, sustentar) terreo, -es, -ere, -ui, -itum (aterrar, amedrontar) timeo, -es, -ere, -ui (temer) uenio, -is, -ire, ueni, uentum (vir) uincio, -is, -ire, uinxi, uinctum (amarrar) uinco, -is, -ere, uici, uictum (vencer) uiuo, -is, -ere, uixi, uictum (viver) uoco, -as, -are, -aui, -atum (chamar) IV.2. - Analisar e traduzir os verbos dados abaixo: accipio, agimus, aspicis, cupitis, custodimus, datis, debetis, docent, duco, facimus, fles, fugit, fugiunt, habemus, impedit, laboras, laudat, minuunt, muniunt, parant, pugnamus, regitis, scribis, sentio, sustinet, timeo, uenis, uincit. uoco. IV.3. - Analisar e passar para o latim os verbos dados abaixo: arrebatam (rapio, -is, -ere), atira (iacio, -is, -ere), cantais (cano, -is, -ere), coloca (colloco, -as, -are), compro (emo, -is, -ere), do (do, -as, -are), deleitas (delecto, -as, -are), desejas (cupio, -is, -ere), destri (deleo, -es, -ere), ensinas (erudio, -is, -ire), estudamos (studeo, -es, -ere), exercito (excerceo, -es, -ere), fao (facio, -is, -ere), guardamos (custodio, -is, -ire), impeo (impedio, -is, -ire), indicam (arguo, -is, -ere), levamos (duco, -is, -ere), luto (pugno, -as, -are), mostramos (monstro, -as, -are), narrais (narro, -as, -are), olhamos (aspicio, -is, -ere), prejudicar (noceo, -es, -ere), recebeis (accipio, -is, -ere), sancionam (sancio, -is, -ire), sinto (sentio, -is, -ire), suprem (suppleo, -es, -ere), temeis (timeo, -es, -ere), vences (uinco, -is, -ere), vindes (uenio, -is, -ire), vive (uiuo, -is, -ere). IV.4. - Verso: 1. Tu choras, enquanto teus amigos riem. 2. Eu trabalho, enquanto tu dormes. 3. A professora ensina, mas aqueles alunos no aprendem. 4. Ns mandamos, mas vs no obedeceis. 5. O pai manda e os seus filhos obedecem.

    Vocabulrio portugus-latim

    aluno: discipulus, -i (m) amigo: amicus, -i (m) aprender: disco, -is, -ere, didici chorar: fleo, -es, -ere, -eui, -etum dormir: dormio, -is, -ire, -iui, itum ensinar: doceo, -es, -ere, docui, doctum enquanto: dum (conj.)

    filho: filius, -i (m) mandar: iubeo, -es, -ere, iussi, iussum obedecer: obtempero, -as, -are, aui, atum pai: pater, -tris (m) professora: magistra, -ae (f) rir: rideo, -es, -ere, risi, risum trabalhar: laboro, -as, -are, -aui, -atum

  • IV.5. - Traduo: 1. Placet. 2. Veto. 3. Custos uigilat. 4. Audio et uideo. 5. Discipulae legunt, cantant et magister audit. 6. Nos laboramus, sed pigri amici nostri dormiunt. 7. Nos magistri sumus et docemus; uos discipuli estis et discitis.

    Vocabulrio latim-portugus

    amicus, -i (m): amigo audio, -is, -ire, -iui, -itum: ouvir canto, -as, are, -aui, -atum: cantar custos, -odis (m): guarda, sentinela discipula, -ae (f): aluna discipulus, -i (m): aluno disco, -is, -ere, didici: aprender doceo, -es, -ere, -ui, doctum: ensinar dormio, -is, -ire, -iui, -itum: dormir

    laboro, -as, -are, -aui, -atum: trabalhar lego, -is, -ere, legi, lectum: ler magister, -tri (m): professor piger, -gra, -grum (adj.): preguioso placeo, -es, -ere, -ui, -itum: agradar ueto, -as, -are, uetui, uetitum: proibir, vetar uideo, -es, -ere, uidi, uisum: ver uigilo, -as, -are, -aui, -atum: estar vigilante

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (V)

    o gnero neutro (nominativo e vocativo): - substantivos; - adjetivos; - pronomes (possessivos e demonstrativos) - adjetivos neutros com valor de substantivo

    V.1. - Passe para o latim: 1. Benefcio divino. 2. Mar azul. 3. Corpo leve. 4. Poema bonito. 5. Monumento eterno. 6. Tempo difcil. 7. Chifre quebrado. 8. Jantar breve. 9. Animal feroz. 10. Espeto agudo. 11. Copo cheio. 12. Enterro adiado. 13. Corao clemente. 14. Copo bonito. 15. Verde mar. 16. Gnero nobre. 17. Brao comprido. 18. Vosso benefcio. 19. Este crime. 20. Aquela praia. 21. Esse monumento. 22. Aquele animal. 23. Talento exmio. V.2. - Reescreva no plural as expresses do exerccio anterior. V.3. - Passe para o latim as seguintes expresses: 1. coisas boas/ o que bom 2. coisas verdadeiras/ o que verdadeiro 3. coisas falsas/ o que falso 4. coisas breves/ o que breve 5. coisas teis/ o que til 6. coisas fceis/ o que fcil V.4. - Verso: 1. O mar imenso. 2. O veneno nocivo. 3. O templo era sagrado. 4. O que humano efmero, o que divino eterno. 5. As coisas fceis so agradveis. V.4. - Passe para o plural as oraes 1, 2, 3 e 4 do exerccio anterior. V.5. - Traduo: 1. Animalia fessa erant. 2. Praemia uestra sacra sunt. 3. Vitia tua et mala exempla nostra noxia fuerunt. 4. Illud folium caducum est.

  • V.6. - Passe para o singular a orao 1 e para o plural as oraes 2, 3 e 4 do exerccio anterior. V.7. - (a) Identificar a declinao a que pertence cada um dos substantivos neutros abaixo (nos de 3a decl., identificar o subgrupo);

    (b) identificar seu radical; (c) escreva-as no nominativo plural.

    animal, -alis (n) (animal) beneficium, -i (n) (benefcio, favor) calcar, -aris (n) (espora) caput, -itis (n) (cabea) carmen, -inis (n) (poema, canto) cor, cordis (n) (corao) cornu, -us (n) (chifre) corpus, -oris (n) (corpo) crimen, -inis (n) (crime) curriculum, -i (n) (carreira) examen, -inis (n) (exame) folium, -i (n) (folha) flumen, -inis (n) (rio, regato) funus, -eris (n) (enterro, funeral) genu, -us (n) (joelho) genus, -eris (n) (gnero) ingenium, -i (n) (talento) iter, -ineris (n) (viagem, caminho) ius, iuris (n) (direito) littus, -oris (n) (praia) mare, -is (n) (mar) mendacium, -i (n) (mentira) monumentum, -i (n) (monumento) munus, -eris (n) (presente) nemus, -oris (n) (bosque) onus, -eris (n) (carga, peso) opus, -eris (n) (trabalho) oraculum, -i (n) (orculo) os, ossis (n) (osso) periculum, -i (n) (perigo) poculum, -i (n) (copo) praemium, -i (n) (prmio) praesepe, -is (n) (curral) prandium, -i (n) (jantar) proelium, -i (n) (batalha) sidus, -eris (n) (astro) templum, -i (n) (templo) tempus, -oris (n) (tempo) tribunal, -alis (n) (tribunal) uenenum, -i (n) (veneno) uerbum, -i (n) (palavra) ueru, -us (n) (espeto) uexamen, -inis (n) (abalo, tremor) uulnus, -eris (n) (ferida)

  • Vocabulrio portugus-latim

    adiado: procrastinatus, -a, -um (ad.) agradvel: iucundus, -a, -um (adj.) agudo: acutus, -a, -um (adj.) animal: animal, -alis (n) azul: caeruleus, -a, -um (adj.) benefcio: beneficium, -i (n) bom: bonus, -a, -um (adj.) bonito: pulcher, -chra, chrum (adj.) brao: brachium, -i (n) breve: breuis, -e (adj.) cheio: plenus, -a, -um (adj.) clemente: clemens, -entis (adj.) comprido: longus, -a, -um (adj.) copo: poculum, -i (n) corao: cor, cordis (n) corpo: corpus, -oris (n) chifre: cornu, -us (n) crime: crimen, -inis (n) difcil: dificilis, -e (adj.) divino: diuinus, -a, -um (adj.) efmero: fugax, -acis (n) enterro: funus, -eris (n) espeto: ueru, -us (n) eterno: aeternus, -a, um (adj.) exmio: eximius, -a, -um (adj.)

    fcil: facilis, -e (adj.) falso: falsus, -a, -um (adj.) feroz: ferox, -ocis (adj.) gnero: genus, -eris (n) humano: humanus, -a, -um (adj.) imenso: immensus, -a, -um (adj.) jantar: prandium, -i (n) leve: leuis, -e (adj.) mar: mare, -is (n) monumento: monumentum, -i (n) nobre: nobilis, -e (adj.) nocivo: noxius, -a, -um (adj.) poema: carmen, -inis (n) praia: littus, -oris (n) quebrado: ruptus, -a, -um (p.p. de rumpo) sagrado: sacer, -cra, -crum (adj.) talento: ingenium, -i (n) templo: templum, (i) tempo: tempus, -oris (n) tranquilo: tranquillus, -a, -um (adj.) til: utilis, -e (adj.) veneno: uenenum, i (n); uirus, -i (n)* verdadeiro: uerus, -a, -um (adj.) verde: uiridis, -e (adj.)

    Vocabulrio latim-portugus

    animal, -alis (n): animal caducus, -a, -um (adj.): caduco exemplum, -i (n): exemplo fessus, -a, -um (adj.): cansado folium, -i (n): folha

    malus, -a, -um (adj.): mau noxius, -a, -um (adj.): prejudicial praemium, -i (n): prmio, recompensa sacer, -cra, -crum (adj.): sagrado uitium, -i (n): vcio

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (VI)

    Verbos: - tempos verbais do infectum e do perfectum e seus radicais -verbos irregulares propriamente ditos

    VI.1. - Identificar o radical do Perfectum dos verbos abaixo: accipio, -is, -ere, -cepi, -ceptum (receber) ago, -is, -ere, egi, actum (fazer) arguo, -is, -ere, argui, -gutum (indicar, acusar) aspicio, -is, -ere, -spexi, -spectum (olhar, ver) cano, -is, -ere, cecini, cantum (cantar) canto, -as, -are, -aui, -atum (cantar) colloco, -as, -are, -aui, -atum (colocar) consumo, -is, -ere, -sumpsi, -sumptum (consumir) cupio, -is, -ere, -iui, -itum (desejar) custodio, -is, -ire, -iui, -itum (guardar, conservar, proteger) debeo, -es, -ere, -ui, -itum (dever) delecto, -as, -are, -aui, -atum (deleitar, divertir) deleo, -es, -ere, -eui, -etum (destruir) delinquo, -is, -ere, deliqui, delictum (faltar, no comparecer, errar, cometer uma falta) do, -as, -are, dedi, -atum (dar) doceo, -es, -ere, -ui, doctum (ensinar) duco, -is, -ere, duxi, ductum (conduzir, levar, guiar) emo, -is, -ere, emi, emptum (comprar) erudio, -is, -ire, -iui, -itum (ensinar) exerceo, -es, -ere, -ui, -itum (exercitar) facio, -is, -ere, feci, factum (fazer) fleo, -es, -ere, -eui, -etum (chorar) fugio, -is, -ire, fugi, fugitum (fugir) habeo, -es, -ere, -ui, -itum (ter, possuir) iacio, -is, -ere, ieci, iactum (atirar, lanar, jogar) impedio, -is, -ire, -iui, -itum (impedir) impertio, -is, -ire, -iui, -itum (repartir com) laboro, -as, -are, -aui, -atum (trabalhar) laudo, -as, -are, -aui, -atum (louvar) minuo, -is, -ere, minui, minutum (diminuir, reduzir) monstro, -as, -are, -aui, -atum (mostrar) munio, -is, -ire, -iui, -itum (fortificar) narro, -as, -are, -aui, -atum (narrar) noceo, -es, -ere, -ui, -itum (prejudicar) paro, -as, -are, -aui, -atum (preparar) placeo, -es, -ere, -ui, -itum (agradar) pugno, -as, -are, -aui, -atum (lutar, combater) rapio, -is, -ere, -ui, raptum (arrebatar, levar fora) rego, -is, -ere, rexi, rectum (dirigir, reger)

  • relinquo, -is, -ere, -liqui, -lictum (deixar, abandonar) sancio, -is, -ire, sanxi (ou sanciui), sanctum (sancionar) scribo, -is, -ere, scripsi, scriptum (escrever) sentio, -is, -ire, -iui, -itum (sentir) studeo, -es, -ere, -ui (dedicar-se a, estudar) suppleo, -es, -ere, -eui, -etum (completar, suprir, preencher) sustineo, -es, -ere, -ui, -tentum (suster, no deixar cair, sustentar) terreo, -es, -ere, -ui, -itum (aterrar, amedrontar) timeo, -es, -ere, -ui (temer) uenio, -is, -ire, ueni, uentum (vir) uincio, -is, -ire, uinxi, uinctum (amarrar) uinco, -is, -ere, uici, uictum (vencer) uiuo, -is, -ere, uixi, uictum (viver) uoco, -as, -are, -aui, -atum (chamar) VI.1. - Refazer os exerccios IV.2, IV.3 e IV.4 da Unidade IV dos Exerccios de Fixao, passando os verbos para os seguintes tempos: a) pretrito imperfeito do indicativo; b) futuro imperfeito do indicativo; c) pretrito perfeito do indicativo; d) pretrito mais-que-perfeito do indicativo

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (VII)

    - acusativo; - ablativo. - as principais preposies e alguns de seus usos (preposies com acusativo; preposies de ablativo; preposies que regem ambos os casos)

    VII.1 - Verso: 1. Os escravos transportaram tonis pesados. 2. Lvia, criada desatenta, quebrou este copo e derrubou aqueles pratos. 3. Os ladres, audaciosos e cruis, invadiram nossa casa, destruiram nosso jardim, mataram meu cachorro bravo, roubaram meu dinheiro, minhas esttuas e depois fugiram. 4. Vimos os animais ferozes. 5. Cssio elogiou seu irmo e suas irms. 6. Cornlia ouviu teu pai. 7. Li teus livros e ouvi teus discursos. 8. Queramos grandes favores e recompensas, mas recebemos apenas esses presentes insignificantes. VII.2. - Traduo: 1. Ille ciuis multa scelera commisit. 2. Illi uiri uxores seruientes habere cupiunt; caelibes forsan manebunt. 3. Omnia uincit amor. 4. Legio urbana omnia uincit. 5. Haec littora et haec maria ualde amamus. 6. Cucullus non facit monachum. 7. Honores mutant mores. 8. Leonem mortuum etiam catuli morsicant. 9. Lupus pilum mutat, non mentem. 10. Magnificat anima mea Dominum. 11. Mens agitat molem. 12. Natura non facit saltum. 13. Responsio mollis frangit iram. 14. Res secundae amicos parant, tristes probant. 14. Audaces fortuna iuuat. 15. Carpent tua poma nepotes. VII.3. - Verso: 1. Cair com dignidade. 2. Senhor, o inimigo ressurgir da cinza. 3. Lutamos sem o general. 4. Estou prximo s muralhas. 5. Discusses sobre a velhice. 6. Quebrei as nozes com os dentes. 7. Por meio do trabalho venceremos. 8. Derrubamos a casa com pedras. 9. As crianas brincam com alegria. 10. Passeamos no jardim. 11. As meninas correm pelo jardim. 13. Volto ao trio. 14. Volto do trio. VII.4. - Traduo: 1. Requiescat in pace. 2. Post meridiem (p.m.). 4. Ante meridiem (a.m). 5. Piscis primum a capite foetet. 6. Mens sana in corpore sano. 7. Sine nobilitate (s.nob. > snob). 8. Ex corde. 9. Ad astra per aspera. 10. A capite ad calcem. 11. Ab initio. 12. Sine die. 13. In atrio eramus. 14. Disputationes de uirtutibus et uitiis humanis. 15. Venator lupum necauit sagitta. 16. Fuluius saxo magno Ciceronem uulnerauit. 17. Verbis beneuolentiam tuam captauimus. 18. Cantabit uacuus uiator coram latrone. 19. Paulus in flumen cecidit. 20. Vergilius in flumine natauit. 21. De pratis uentus

  • frigidus uenebat. 22. Ex oriente (uenit) lux. 23. Pro tempore. 24. Pro labore. 25. Ad infinitum. VII.5. - Texto (verso): ----- Levaremos nossos alunos Grcia. Visitaremos cidades, como Atenas, veremos muitos monumentos antigos - os teatros gregos e as runas; iremos tambm at as famosas ilhas gregas. Da Grcia, iremos para a Itlia. Na Itlia veremos Roma, a cidade eterna. Vocs andaro pelo Frum Romano e pelo Capitlio, pelo Palatino, pelo Quirinal, pelo Viminal, pelo Clio, pelo Esquilino, pelo Aventino: estas so as famosas sete colinas, onde surgiu a Roma antiga. Vocs visitaro tambm o Anfiteatro Flvio, a Via pia - importante estrada romana antiga - e muitos monumentos. Vocs estaro sempre com Antnio, com Csar e com Cludia, seus guias. Essas viagens sero breves, mas proveitosas. Vocs discutiro a respeito da Histria Grega e Romana e a respeito dos costumes antigos. Vocs gostaro dos passeios. ----- Professor, somos pobres, no temos dinheiro; e sem dinheiro no poderemos fazer a viagem. ----- A escola pagar; mas somente os aplicados iro. VII.6. - Texto (traduo): In domo mea, in cubiculo meo sum. Ex fenestra aues uolantes, solem, caeruleum caelum et paruas nubes uideo. Frigus suaue est. De alta arbore multa folia cadunt. Pueri cum puellis per hortos uirides ambulant. Senes in tabernam paruam cum seruo intrat. Equi celeres per agros currunt. Aliquae feminae flores fragrantes portant. Ad portam aliqui uiri, forsan oratores, de uirtutibus atque uitiis humanis et de rebus diuinis atque de iure ciuili disputant. Urbs serena est. Non sunt bella, mortes, angores nec dirae pestes. Ex foro quinque insignes senatores in templum magnum eunt. In hoc templo multae statuae ingentes sunt. Populus noster multas diuinitates colit: Iouem, Martem, Vestam, Venerem, Saturnum, Mercurium. Philosophi per forum ambulant et de senectute, de libertate atque de uita humana disputant: ubi sumus? Quid sumus? Unde uenimus? Quo ibimus?. Mare pulchrum est hodie. Undas ingentes uidere possum. Ad litus descendam. Litora nostra clara sunt, quia munda. Nunc felix sum; ecce ab horto dilecta mea (ou dilectus meus) uenit. Vita pulchra est. Amor etiam pulcher est.

    Vocabulrio portugus-latim

    alegria: laetitia, -ae (f); gaudium, -i (n) aluno: discipulus, -i (m) andar: ambulo, -as, -are, -aui, -atum Anfiteatro: Amphitheatrum, -i (n) animal: animal, -alis (n) antigo: antiquus, -a, -um (adj.) Antnio: Antonius, -i (m) apenas: solum (adv.) pia: Appia, -ae (f) aplicado: diligens, -entis (adj.); sedulus, -a, -um (adj.)

    insignificante: exiguus, -a, -um (adj.) invadir: inuado, -is, -ere, inuadi, inuasum ir: eo, is , ire, iui, itum irm: soror, -oris (f) irmo: frater, -tris (m) Itlia: Itlia, -ae (f) jardim: hortus, -i (m) ladro: latro, -onis (m) levar: fero, -is, ferre, tuli, latum ler: lego, -is, -ere, legi, lectum

  • Atenas: Athenae, -arum (f) trio: atrium, -i (n) audacioso: audax, -acis (adj.) Aventino: Auentinus, i (m) bravo: ferox, -ocis (adj.) breve: breuis, -e (adj.) brincar: ludo, -is, -ere, lusi, lusum cachorro: canis, -is (m) cair: cado, -is, -ere, cecidi, casum Capitlio: Capitolium, -i (n) casa: domus, -us (f) ou domus, -i (f) Cssio: Cassius, -i (m) Clio: Caelius, -i (m) Csar: Caesar, -aris (m) cidade: urbs, urbis (f) cinza: cinis, -eris (m); fauilla, -ae (f) civilizao: cultus, -us (m) Cludia: Claudia, -ae (f) colina: collis, -is (f) como: ut (conj.) copo: poculum, -i (n) correr: curro, -is, -ere, cucurri, cursum Cornlia: Cornelia, -ae (f) costume: mos, mores (m) criada: ancilla, -ae (f) criana: paruulus, -i (m) cruel: crudelis, -e (adj.) dente: dens, dentis (m) depois: postea (adv.) derrubar: deiicio, -is, -ere, deieci, deiectum desatento: oscitans, -antis (adj.) destruir: deleo, -es, -ere, -eui, -etum dignidade: dignitas, -tatis (f) dinheiro: pecunia , -ae (f) discurso: oratio, -onis (f) discusso: disputatio, -onis (f) discutir: disputo, -as, -are, -aui, -atum elogiar: laudo, -as, -are, -aui, -atum escola: schola, -ae (f) escravo: seruus, -i (m) Esquilino: Esquilinus, i (m) esttua: statua, -ae (f) estrada: uia, -ae (f) eterna: aeternus, -a, -um (adj.) famoso: clarus, -a, -um (adj.) favor: beneficium, -i (n) fazer: facio, -is, -ere, feci, factum Flvio: Flauius, -a, -um (adj.) feroz: ferox, -ocis (adj.) Frum: Forum, -i (n) fugir: fugio, -is, -ire, -iui, -itum general: dux, ducis (m) gostar de: gaudeo, -es, -ere (pede seu complemento no abl. sem prep.)

    Lvia: Luia, -ae (f) livro: liber, -bri (m) lutar: pugno, -as, -are, -aui, -atum mas: sed (conj.) matar: neco, -as, -are, -aui, -atum menina: puella, -ae (f) monumento: monumentum, -i (n) muito: multus, -a, -um (pron. indef.) muito: ualde (adv.) muralha: murus, -i (m) no: non (adv.) noz: nux, nucis (f) onde: ubi (adv.) ouvir: audio, -is, -ire, -iui, -itum pagar: soluo, -is, -ere, solui, solutum pai: pater, -tris (m) Palatino: Palatinus, -i (m) passear: deambulo, -as, -are, -aui, -atum passeio: ambulatio, -onis (f) pedra: lapis, -idis (m); saxum, -i (n) pesado: grauis, -e (adj.) pobre: pauper, -eris (adj.) poder: possum, potes, posse, potui prato: catinus, -i (m) presente: munus, -eris (n) professor: magister, -tri (m) proveitoso: utilis, -e (adj.) quebrar: frango, -is, -ere, fregi, fractum querer: uolo, uis, uelle, uolui Quirinal: Quirinalis, -is (m) receber: accipio, -is, -ere, accepi, acceptum recompensa: praemium, -i (n) ressurgir: resurgo, -is, -ere, resurrexi, resurrectum Roma: Roma, -ae (f) Romano: Romanus, -a, -um (adj.) roubar: surripio, -is, -ere, surripui, surreptum runa: ruina, -ae (f) sempre: semper (adv.) senhor: dominus, -i (m) sete: septem (numeral invarivel) somente: solum (adv.) surgir: surgo, -is, -ere, surrexi, surrectum tambm: etiam (conj.) teatro: theatrum, -i (n) ter: habeo, -es, -ere, -ui, -itum tonel: dolium, -i (n) trabalho: labor, -oris (m) transportar: fero, fers, ferre, tuli, latum velhice: senectus, -utis (f) vencer: uinco, -is, -ere, uici, uictum

  • grande: magnus, -a, -um (adj.) Grcia: Graecia, -ae (f) grego: Graecus, -a, -um (adj.) guia: dux, ducis (m) Histria: Historia, -ae (f) ilha: insula, -ae (f) importante: grauis, -e (adj.); magnus, -a, -um (adj.) inimigo: hostis, -is (m)

    ver: uideo, -es, -ere, uidi, uisum Via: Via, -ae (f) viagem: iter, itineris (n) Viminal: Viminalis, -is (m) visitar: uiso, -is, -ere, uisi, uisum voltar: redeo, -is , redire, rediui, reditum (composto de eo)

    Vocabulrio latim-portugus

    agito, -as, -are, -aui, -atum: agitar ager, -gri (m): campo aliqui, aliqua, aliquod (pron. indef.):

    algum altus, -a, -um (adj.): alto ambulo, -as, -are, -aui, -atum: andar, caminhar amicus, -i (m): amigo amo, -as, -are, -aui, -atum: amar amor, -oris (m): amor angor, -oris (m): angstia, aflio anima, -ae (f): alma arbor, -oris (f): rvore asper, -era, -erum (adj.): spero, espinhoso, difcil, rduo astrum, -i (n): astro atque (conj.): e atrium, -i (n): trio audax, -acis (adj.): audaz, audacioso auis, -is (f): ave bellum, -i (n): guerra beneuolentia, -ae (f): benevolncia cado, -is, -ere, cecidi, casum: cair caelebs, -ibis (adj.): solteiro caelum, -i (n): cu caeruleus, -a, -um (adj.): azul calx, -cis (f): calcanhar canto, -as, -are, -aui, -atum: cantar capto, -as, -are, -aui, -atum: procurar obter caput, -itis (n): cabea carpo, -is, -ere, carpsi, carptum: colher catulus, -i (m): cozinho, cachorrinho celeris, -e (adj.): rpido, veloz Cicero, -onis (m): Ccero ciuilis, -e (adj.): civil ciuis, -is (m): cidado clarus, -a, -um (adj.): famoso colo, -is, -ere, colui, cultum: cultuar committo, -is, -ere, commisi,

    commissum: cometer

    mens, mentis (f): mente, pensamento, carter, ndole Mercurius, -i (m): Mercrio meridies, -ei (m): meio-dia moles, -is (f): massa mollis, -e (adj.): mole, brando, suave monachus, -i (m): monge mors, mortis (f): morte morsico, -as, -are, -aui, -atum: morder mortuus, -a, -um (part. perf. do verbo mori): morto mos, moris (m): costume multus, -a, -um (pron. indef.): muito mundus, -a, -um (adj.): limpo muto, -as, -are, -aui, -atum: mudar, modificar, trocar nato, -as, -are, -aui, -atum: nadar natura, -ae (f): natureza neco, -as, -are, -aui, -atum: matar nepos, -otis (m): neto; descendente non (adv.): no nobilitas, -atis (f): nobreza nubes, -is (f): nuvem nunc (adv.): agora omnis, -e (pron. adj.): todo orator, -oris (m): orador oriens, -entis (m): oriente paro, -as, -are, -aui, -atum: adquirir, obter paruus, -a, -um (adj.): pequeno Paulus, -i (m): Paulo pax, pacis (f): paz pestis, -is (f): peste, desgraa, calamidade philosophus, -i (m): filsofo pilus, -i (m): plo piscis, -is (m): peixe pomum, -i (n): fruto populus, -i (m): povo porta, -ae (f): porta porto, -as, -are, -aui, -atum: levar, carregar

  • cor, cordis (n): corao corpus, -oris (n): corpo cubiculum, i (n): quarto cucullus, -i (m): capuz cupio, -is, -ere, -iui, -itum: desejar curro, -is, -ere, cucurri, cursum: correr descendo, -is, -ere, descendi,

    descensum: descer dies, -ei (m): dia dilectus, -a, -um (adj.): amado dirus, -a, -um (adj.): funesto, terrvel disputatio, -onis (f): discusso disputo, -as, -are, -aui, -atum: discutir diuinitas, -atis (f): divindade diuinus, -a, -um (adj.): divino dominus, -i (m): senhor domus, us (f) ou domus, -i (f): casa ecce: eis que, eis eo, is, ire, iui, itum: ir equus, -i (m): cavalo etiam (conj.): tambm, at facio, -is, -ere, feci, factum: fazer felix, -icis (adj.): feliz femina, -ae (f): mulher fenestra, -ae (f): janela flos, floris (m): flor flumen, -inis (n): rio foeteo, -es, -ere: feder folium, -i (n):folha forsan (adv.): talvez fortuna, -ae (f): fortuna forum, -i (n): frum fragrans, -antis (adj.): cheiroso, perfumado frango, -is, -ere, fregi, fractum: quebrar, diminuir, abrandar, suavizar frigidus, -a, -um (adj.): frio frigus, -oris (n): frio Fuluius, -i (m): Flvio habeo, -es, -ere, -ui, -itum: ter hodie (adv.): hoje honor (ou honos), -oris (m): honra hortus, -i (m): jardim humanus, -a, -um (adj.): humano infinitum, -i (n): infinito ingens, -entis (adj.): grande, enorme initium, -i (n): incio insignis, -e (adj.): insigne, ilustre intro, -as, -are, -aui, -atum: entrar ira, -ae (f): ira Iuppiter, Iouis (m): Jpiter ius, iuris (n): direito iuuo, -as, -are, iuui, iutum: ajudar labor, -oris (m): trabalho

    possum, potes, posse, potui: poder pratum, -i (n): prado primum (adv.): primeiramente probo, -as, -are, -aui, -atum: provar, demonstrar puella, -ae (f): menina puer, pueri (m): menino pulcher, -chra, -chrum (adj.): bonito, belo, lindo quia (conj.): porque quid? (pron. interrog.): o qu? quinque (numeral indeclinvel): cinco quo (adv.): para onde requiesco, -is, -ere, requieui,

    requietum: descansar res, rei (f): coisa, situao, ocasio, etc. responsio, -onis (f): resposta sagitta, -ae (f): seta, flecha saltus, -us (m): salto sanus, -a, -um (adj.): so, sadio Saturnus, -i (m): Saturno saxum, -i (n): pedra scelus, -eris (n): crime secundus, -a, -um (adj.): propcio, prspero, favorvel senator, -oris (m): senador senectus, -utis (f): velhice senes, -is (m): velho serenus, -a, -um (adj.): calmo, tranqilo, sereno seruiens, -entis (adj.): submisso seruus, -i (m): escravo sol, solis (m): sol statua, -ae (f): esttua suauis, -e (adj.): suave, brando taberna, -ae (f): loja templum, -i (n): templo tempus, -oris (n): tempo, circunstncia tristis, -e (adj.): triste uacuus, -a, -um (adj.): desprovido (sem nada) ualde (adv.): muito ubi (adv.): onde uenator, -oris (m): caador uenio, -is, -ire, ueni, uentum: vir uentus, -i (m): vento Venus, -eris (f): Vnus uerbum, -i (n): palavra Vergilius, i (m): Virglio Vesta, -ae (f): Vesta uiator, -oris (m): viajante uideo, -es, -ere, uidi, uisum: ver uinco, -is, -ere, uici, uictum: vencer uir, uiri (m): homem, varo

  • latro, -onis (m): ladro legio, -onis (f): legio leo, -onis (m): leo libertas, -atis (f): liberdade littus (ou litus), -oris (n): praia lupus, -i (m): lobo lux, lucis (f): luz magnifico, -as, -are, -aui, -atum: engrandecer, exaltar magnus, -a, -um (adj.): grande maneo, -es, -ere, mansi, mansum: permanecer mare, maris (n): mar Mars, Martis (m): Marte

    uiridis, -e (adj.): verde uirtus, -utis (f): virtude uita, -ae (f): vida uitium, -i (n): vcio unda, -ae (f): onda unde (adv.): de onde uolans, -antis (part. pres. de uolare): uoando urbanus, -a, -um (adj.): urbano urbs, urbis (f): cidade uulnero, -as, -are, -aui, -atum: ferir, machucar uxor, -oris (f): esposa

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (VIII)

    Genitivo

    VIII.1. - Passe para o latim: 1. O livro do poeta. 2. Esperana de liberdade. 3. A morte do soldado. 4. Grande parte dos oradores. 5. A esposa daquele general. 6. O dia da ira. 7. A hora do teu almoo. 8. Dia de chuva. 9. O amor de me. 10. A crueldade dos nossos inimigos. 11. Sagrado Corao de Maria. 12. O amigo de Csar. 13. Parte destas cidades. 14. O fim das guerras, das mortes, das discrdias, dos dios. 15. Metade da minha alma. 16. No ano do Senhor. VIII.2. - Analise e passe para o latim: 1. Jesus, s a salvao do gnero humano. 2. Pequenas faltas muitas vezes so causas de grandes dores. 3. Os prticos das quintas romanas eram altos e espaosos. 4. A condio da plebe romana era miservel. 5. A estultcia me de todos os males. 6. Herodes trucidou uma multido de meninos inocentes. 7. O pai corrigia o nimo intolervel do filho. 8. A Palestina foi o domiclio terrestre de Deus. 9. Grande era o nmero de casas da cidade. 10. No vimos o rosto daquele criminoso. 11. Neste local est a soluo de vossos problemas. 12. O irmo de Ccero est no teatro. VIII.3. - Passe para o portugus: 1. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. 2. Ara pacis. 3. Flumen Ianuarii. 4. Mater Dei. 5. Pater Deorum. 6. Domus Neronis. 7. Sors poetarum infelicium. 8. Initium uitae nouae. 9. Auctoritas Senatus Romani. 10. Lacrima Christi. 11. Index librorum prohibitorum. 12. Curriculum uitae. 13. Corpus Iuris Ciuilis. 14. Causa mortis. 15. Aduocatus Diaboli. 16. Per omnia saecula saeculorum. VIII.4. - Analise e passe para o portugus: 1. Oratio uultus animi est. 2. Bonum uinum laetificat cor hominis. 3. Sine doctrina uita est quasi mortis imago. 3. Usus magister est omnium rerum. 4. Sic transit gloria mundi. 12. Via crucis, via lucis. 13. Vox populi, uox Dei. 14. Cum Octauii amicis ambulauimus. 15. Sine donis regis uenistis.

    Vocabulrio portugus-latim

    alma: anima, -ae (f) almoo: prandium, -i (n) amigo: amicus, -i (m)

    ira: ira, -ae (f) irmo: frater, -tris (m) Jesus: Iesus, -u (m)

  • amor: amor, -oris (m) nimo: animus, -i (m) ano: annus, -i (m) alto: altus, -a, -um (adj.) casa: domus, -us (f) ou domus, -i (f) causa: causa, -ae (f) Csar: Caesar, -aris (m) chuva: pluuia, -ae (f) Ccero: Cicero, -onis (m) cidade: oppidum, -i (n) condio: conditio, -onis (f) corao: cor, cordis (n) corrigir: castigo, -as, -are, -aui, -atum criminoso: sons, sontis (m) crueldade: crudelitas, -atis (f) Deus: Deus, -i (m) dia: dies, -ei (f) discrdia: discordia, -ae (f) domiclio: domicilium, -i (n) dor: dolor, -oris (m) espaoso: uastus, -a, -um (adj.) esperana: spes, -ei (f) esposa: uxor, -oris (f) estultcia: stultitia, -ae (f) falta: peccatum, -i (n) filho: filius, -i (m) fim: finis, -is (m ou f) general: dux, ducis (m) gnero: genus, -eris (n) grande: magnus, -a, -um (adj.) guerra: bellum, -i (n) Herodes: Herodes, -is (m) hora: hora, -ae (f) humano: humanus, -a, -um (adj.) inimigo: hostis, -is (m) inocente: innocens, -entis (adj.) intolervel: ferox, -ocis (adj.)

    liberdade: libertas, -atis (f) livro: liber, -bri (m) local: locus, -i (m) me: mater, -tris (f) mal: malum, -i (n) Maria: Maria, -ae (f) menino: puer, pueri (m) metade: dimidium, i (n) miservel: miser, -era, -erum (adj.) morte: mors, mortis (f) muitas vezes: saepe (adv.) multido: multitudo, -inis (f) nmero: numerus, -i (m) dio: odium, -i (n) orador: orator, -oris (m) pai: pater, -tris (m) Palestina: Palaestina, -ae (f) parte: pars, partis (f) pequeno: paruus, -a, -um (adj.) plebe: plebs, plebis (f) poeta: poeta, -ae (m) prtico: porticus, -us (f) problema: quaestio, -onis (f) quinta: uilla, -ae (f) romano: Romanus, -a, -um (adj) rosto: facies, -ei (f) ou uultus, -us (m) sagrado: sacer, -cra, -crum (adj.) salvao: salus, -utis (f) Senhor: Dominus, -i (m) soldado: miles, -itis (adj.) soluo: solutio, -onis (f) teatro: theatrum, -i (n) terrestre: terrestris, -tre (adj.) todo: omnis, -e (adj.) trucidar: trucido, -as, -are, -aui, -atum ver: uideo, -es, -ere, uidi, uisum

    Vocabulrio latim-portugus

    aduocatus, -i (m): advogado ambulo, -as, -are, -aui, -atum: andar amicus, -i (m): amigo animus, -i (m): nimo ara, -ae (f): altar auctoritas, -atis (f): autoridade bonus, -a, -um (adj.): bom causa, -ae (f): causa Christus, -i (m): Cristo ciuilis, -e (adj.): civil cor, cordis (n): corao corpus, -oris (n): corpo crux, crucis (f): cruz curriculum, -i (n): carreira

    mater, -tris (f): me mors, mortis (f): morte mundus, -i (m): mundo Nero, -onis (m): Nero nomen, -inis (n): nome nouus, -a, -um (adj.): novo Octauius, -i (m): Otvio omnis, -e (adj.): todo oratio, -onis (f): discurso pater, -tris (m): pai pax, pacis (f): paz poeta, -ae (m): poeta populus, -i (m): povo prohibitus, -a, -um (p.p. de prohibeo):

  • Deus, Dei (m): Deus Diabolus, -i (m): Diabo doctrina, -ae (f): instruo domus, us (f): casa donum, -i (n): presente filius, -i (m): filho flumen, -inis (n): rio gloria, -ae (f): glria homo, -inis (m): homem Ianuarius, -i (m): Janeiro imago, -inis (f): imagem index, -icis (m): lista, catlogo, registro infelix, -icis (adj.): infeliz initium, -i (n): incio ius, iuris (n): direito, lei lacrima, -ae (f): lgrima laetifico, -as, -are, -aui, -atum: alegrar liber, -bri (m): livro lux, lucis (f): luz magister, -tri (m): mestre

    proibido quasi: como res, rei (f): coisa rex, regis (m): rei Romanus, -a, -um (adj.): romano saeculum, -i (n): sculo sanctus, -a, -um (adj.): santo Senatus, -us (m): Senado sic: assim sors, sortis (f): sorte spiritus, -us (m): esprito transeo, -is, -ire, -iui, -itum: passar uenio, -is, -ire, ueni, uentum: vir uia, -ae (f): caminho uinum, -i (n): vinho uita, -ae (f): vida uox, uocis (f): voz usus, -us (m): uso uultus, -us (m): rosto

  • EXERCCIOS DE SFIXAO

    (IX)

    Dativo

    IX.1. - Passe para o latim: 1. O carvalho era dedicado a Jpiter, o loureiro a Apolo. 2. O repouso benfico ao corpo cansado. 3. A tempestade foi prejudicial aos habitantes do campo. 3. Teu pai me emprestou dinheiro. 4. Eu distribu os papis aos irritados senadores. 5. Os cidados tinham oferecido muitos presentes aos atores. 6. Paulo emprestou roupas ao amigo pobre. 7. O pudor daquele aluno causa de admirao para o professor. 8. A estes meninos no agradam os versos de Lucano. 9. Narrar-vos-ei todos os acontecimentos. 10. Estas coisas so terrveis tambm para os soldados. 11. Os vencedores entregaram terrenos aos aliados. 12. Devo minha glria ao teu pai. 13. Ai de ti! 14. Ai dos inimigos! IX.2. - Passe para o latim as oraes abaixo, utilizando a construo do dativo de posse: 1. Aqueles doentes tm mdicos. 2. Os criminosos no tero salvao. 3. Este homem tem muitas casas. 4. Aquela menina no tem nome. 5. Ceclia tem cinco filhos. 6. No tenho irmos. IX.3. - Passe para o portugus: 1. Aduentus fratris tibi gratus fuit. 2. Potentia Dei nobis omnibus nota est. 3. Diocletianus solium aureum sibi parauit. 4. Terribiles insidias hostibus parauimus. 5. Bella ciuilia perniciosae sunt urbibus. 6. Milites nummos tribuerunt pauperibus ciuibus. 7. Peregrinus euentum consulibus narrauit. 8. Agricola aquam gallinis dedit. 9. Auxilium praegnanti feminae tulisti. 10. Sol lucet omnibus. 11. Non scholae, sed uitae discimus. 12. Omnia uincit amor et nos cedamos amori. 13. Gratias tibi agimus, propter magnam gloriam tuam.

  • IX.4. - Passe para o portugus as seguintes oraes com estrutura de dativo de posse: 1. Una lex est omnibus ciuibus. 2. Non est finis his bellis. 3. Petro multi amici erant. 4. Ei morbo est sanatio.

    Vocabulrio portugus-latim

    acontecimento: casus, -us (m); euentus, -us (m)

    admirao: admiratio, -onis (f) agradar: placeo, -es, -ere, -ui, -itum ai!: uae! (interj.) aliado: socius, -i (m) aluno: discipulus, -i (m) amigo: amicus, -i (m) Apolo: Apollo, -onis (m) ator: actor, -oris (m) benfico: beneficus, -a, -um (adj.) campo: rus, ruris (n) cansado: fessus, -a, -um (adj.) carvalho: quercus, -us (f) casa: domus, -i (f); domus, -us (f) causa: causa, -ae (f) Ceclia: Caecilia, -ae (f) cidado: ciuis, -is (m) cinco: quinque (num. indecl-) coisa: res, rei (f) corpo: corpus, -oris (n) criminoso: sons, sontis (m) dedicado: dicatus, -a, -um (pp. de dicare) dever: debeo, -es, -ere, -ui, -itum distribuir: tribuo, -is, -ere, tribui,

    tributum dinheiro: pecunia, -ae (f) doente: aeger, -gri (m), aegrotus, -i (m) emprestar (dinheiro): credo, -is, -ere,

    credidi, creditum emprestar (exerc. IX.1.,6): commodo,

    -as, -are, -aui, -atum entregar: trado, -is, -ere, tradidi,

    traditum filho: filius, -i (m)

    glria: laus, laudis (f) habitante: incola, -ae (m) homem: homo, -inis (m), uir, uiri (m) inimigo: hostis, -is (m) irmo: frater, -tris (m) irritado: iratus, -a, -um (adj.) Jpiter: Iupiter, Iouis (m) loureiro: laurus, -i (f); laurus, -us (f) Lucano: Lucanus, -i (m) mdico: medicus, -i (m) menina: puella, -ae (f) menino: puer, pueri (m) muito: multus, -a, -um (pron. indef.) narrar: narro, -as, -are, -aui, -atum nome: nomen, -inis (n) oferecer: praebeo, -es, -ere, -ui, -itum pai: pater, -tris (m) papel: charta, -ae (f) Paulo: Paulus, -i (m) pobre: pauper, -eris (adj.) prejudicial: noxius, -a, -um (adj.) presente: donum, -i (n) professor: magister, -tri (m) pudor: pudor, -oris (m) repouso: requies, -etis (f) roupa: uestis, -is (f) salvao: salus, -utis (f) senador: senator, -oris (m) soldado: miles, -itis (m) tambm: et (conj.) tempestade: tempestas, -atis (f) terreno: ager, -gri (m) terrvel: terribilis, -e (adj.) todo: omnis, -e (pron. adj.) vencedor: uictor, -oris (m) verso: uersus, -us (m)

    Vocabulrio latim-portugus

    aduentus, -us (m): chegada, vinda ago, -is, ere, egi, actum: dar (graas) agricola; -ae (m): agricultor amicus, -i (m): amigo amor, -oris (m): amor aqua, -ae (f): gua aureus, -a, -um (adj.): ureo, de ouro auxilium, -i (n): auxlio

    lex, legis (f): lei luceo, -es, -ere, luxi: brilhar miles, -itis (m): soldado magnus, -a, -um (adj.): grande morbus, -i (m): doena multus, -a, -um (pron. indef.): muito narro, -as, -are, -aui, -atum: narrar,

    contar

  • bellum, -i (n): guerra cedo, -is, -ere, cessi, cessum: ceder ciuilis, -e (adj.): civil ciuis, -is (m): cidado consul, -ulis (m): cnsul Deus, -i (m): Deus Diocletianus, -i (m): Diocleciano disco, -is, -ere, didici: aprender do, -as, -are, dedi, datum: dar euentus, us (m): acontecimento femina, -ae (f): mulher fero, fers, ferre, tuli, latum: levar finis, -is (m): fim frater, -tris (m): irmo gallina, -ae (f): galinha gloria, -ae (f): glria gratia, -ae (f): graa gratus, -a, -um (adj.): grato, agradvel hostis, -is (m): inimigo insidiae, -arum (f): ciladas

    notus, -a, -um (adj.): conhecido nummus, -i (m): moeda omnis, -e (pron. adj.): todo paro, -as, -are, -aui, -atum: preparar pauper, -eris (adj.): pobre peregrinus, -i (m): estrangeiro perniciosus, -a, -um (adj.): pernicioso Petrus, -i (m): Pedro potentia, -ae (f): poder praegnans, -antis (adj.): grvida sanatio, -onis (f): salvao schola, -ae (f): escola sed: mas sol, solis (m): sol solium, -i (n): trono terribilis, -e (adj.): terrvel tribuo, -is, -ere, tribui, tributum:

    distribuir uita, -ae (f): vida unus, -a, -um (numeral): um (um s) urbs, urbis (f): cidade

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (X)

    Voz passiva e agente da passiva

    X.1. - Analise e passe para o latim: 1. Lcia amada. 2. Lcia ser amada. 3. Lcia foi amada. 4. O aluno era elogiado. 5. O aluno foi elogiado. 6. Os alunos sero elogiados. 7. Os alunos tinham sido elogiados. 8. As cidades foram destrudas. 9. As cidades tinham sido destrudas. 10. (Que) as cidades sejam destrudas. 11. O livro lido. 12. O livro era lido. 13. O livro ser lido. 14. O livro foi lido. 15. As cartas so lidas. 16. As cartas tinham sido lidas. 17. Os monumentos sero construdos. 18. Os monumentos foram construdos. 19. Ns seremos expulsos. 20. Ns fomos expulsos. 21. Ns tnhamos sido expulsos. 22. Tu s ouvida. 23. Tu sers ouvida. 24. Tu eras ouvida. 25. Tu foste ouvida. 26. Tu foras ouvida. 27. Eu sou condenado. 28. Eu serei condenado. 29. Eu fui condenado. 30. Vs sois comandados. 31. Vs tnheis sido comandados. 32. Vs fostes comandados. X.2. - Analise e passe para o portugus: 1. Charta mittitur. 2. Charta mittebatur. 3. Charta missa est. 4. Milites uulnerantur. 5. Milites uulnerabuntur. 6. Milites uulnerati erant. 7. Urbes condentur. 8. Urbes conduntur. 9. Urbes conditae sunt. 10 Urbes conditae erant. 11. Urbes condebantur. 12. Carthago deletur. 13. Carthago delebitur. 14. Carthago deleta est. 15. Liber scribitur. 16. Liber scribetur. 17. Liber scriptus erat. 18. Liber scribatur. 19. Fur capitur. 20. Fur capietur. 21. Fur captus est. 22. Fures capti sunt. 23. Fures capiantur. 23. Feminae amantur. 24. Feminae amabantur. 25. Laudor. 26. Laudatus sum. 27. Laudabor. 28. Ducor. 29. Ductus eram. 29. Ducebar. 30. Amabaris. 31. Amaberis. 32. Amata es. 33. Inuadimur. 33. Inuademur. 34. Inuasi sumus. 35. Inuasae eramus. 36. Delebimur. 37. Delebamur. 38. Decipimini. 39. Decipiemini. 40. Decipiebamini. 41. Decepti estis. 41. Deceptae eratis. X.3. - Passe para o latim: 1. Os poemas de Homero sempre sero lidos por ns. 2. Muitas pessoas sero atormentadas pela crueldade do tirano. 3. O lobo foi ferido pelo caador. 4. O lobo foi ferido pela flecha. 5. (Que) o doente seja curado por aquele mdico. 6. O doente ser curado por aquele medicamento. X.4. - Passe para o portugus: 1. Caecus a cane ducebatur. 2. A filiis meis relinquar. 3. Mundus uult decipi (inf. pres. passivo de decipio), ergo decipiatur. 4. Ferreus anulus assiduo usu consumitur. 5. Saepe etiam uiri boni ab improbis hominibus arguuntur. 6. Auaritia semper insatiabilis est: neque copia neque inopia minuitur. 7. Amicus certus in re incerta cernitur. 8.

  • Annosa uulpes haud capitur laqueo. 9. Audiatur et altera pars. 10. Contraria contrariis curantur. 11. Decipimur specie recti. 12. Nescis, mi fili, quantilla sapientia regitur mundus.

    Vocabulrio portugus-latim

    aluno: discipulus, -i (m) amar: amo, -as, -are, -aui, -atum atormentar: fatigo, -as, -are, -aui,

    -atum caador: uenator, -oris (m) carta: epistula, -ae (f) cidade: urbs, urbis (f) comandar: duco, -is, -ere, duxi, ductum condenar: damno, -as, -are, -aui,

    -atum construir: aedifico, -as, -are, -aui,

    -atum crueldade: crudelitas, -atis (f) curar: sano, -as, -are, -aui, -atum destruir: deleo, -es, -ere, -eui, -etum doente: aeger, -gri (m); aegrotus, -i (m) elogiar: laudo, -as, -are, -aui, -atum expulsar: expello, -is, -ere, -puli,

    -pulsum

    ferir: uulnero, -as, -are, -aui, -atum flecha: sagitta, -ae (f) Homero: Homerus, -i (m) ler: lego, -is, -ere, legi, lectum livro: liber, -bri (m) lobo: lupus, -i (m) Lcia: Lucia, -ae (f) medicamento: medicina, -ae (f);

    medicamen, -inis (n) mdico: medicus, -i (m) monumento: monumentum, -i (n) muito: multus, -a, -um (pron. indef.) ouvir: audio, -is, -ire, -iui, -itum pessoa: homo, -inis (m) poema: carmen, -inis (n) sempre: semper (adv.) tirano: tyrannus, -i (m)

    Vocabulrio latim-portugus

    alter, -era, -erum (pron.): o outro (entre dois)

    amicus, -i (m): amigo amo, -as, -are, -aui, -atum: amar annosus, -a, -um (adj.): velho anulus, -i (m): anel arguo, -is, -ere, argui, argutum:

    acusar assiduus, -a, -um (adj.): constante auaritia, -ae (f): avareza audio, -is, -ire, -iui, -itum: ouvir bonus, -a, -um (adj.): bom caecus, -i (m): cego canis, -is (m): co capio, -is, -ere, cepi, captum: pegar,

    apanhar Carthago, -inis (f): Cartago cerno, -is, -ere, creui, cretum:

    perceber, distinguir certus, -a, -um (adj.): certo (fiel) charta, -ae (f): papel condo, -is , -ere, condidi, conditum:

    fundar consumo, -is, -ere, -sumpsi,

    -sumptum: consumir

    haud (adv.): no homo, -inis (m): pessoa improbus, -a, -um (adj.): mprobo, mau incertus, -a, um (adj.): incerto inopia, -ae (f): carncia insatiabilis, -e (adj.): insacivel inuado, -is, -ere, -uadi, -uasum:

    atacar laqueus, -i (m): lao laudo, -as, -are, -aui, -atum: elogiar liber, -bri (m): livro miles, -itis (m): soldado minuo, -is, -ere, minui, minutum:

    diminuir, reduzir mitto, -is, -ere, misi, missum: enviar mundus, -i (m): mundo neque...neque...: nem...nem... nescio, -is, -ire, -iui, -itum: no saber,

    ignorar pars, partis (f): parte quantillus, -a, -um (adj.): quo

    pequeno rectum, -i (n): o bem rego, -is, -ere, rexi, -rectum: reger,

    governar

  • contrarius, -a, -um (adj.): contrrio copia, -ae (f): abundncia corrumpo, -is, -ere, -rupi, -ruptum:

    corromper curo, -as, -are, -aui, -atum: tratar,

    curar decipio, -is, -ere, -cepi, -ceptum: iludir deleo, -es, -ere, -eui, -etum: destruir duco, -is, -ere, duxi, ductum:

    comandar, guiar ergo (conj.): pois etiam (conj.): tambm femina, -ae (f): mulher ferreus, -a, -um (adj.): frreo, de ferro filius, -i (m): filho fur, furis (m): ladro

    relinquo, -is, -ere, -liqui, -lictum: abandonar

    res, rei (f): coisa, situao saepe (adv.): muitas vezes sapientia, -ae (f): sabedoria scribo, -is, -ere, scripsi, scriptum:

    escrever semper (adv.): sempre species, -ei (f): aparncia uir, uiri (m): homem uolo, uis, uelle, uolui: querer uulpes, -is (f): raposa urbs, urbis (f): cidade usus, -us (m): uso uulnero, -as, -are, -aui, -atum: ferir

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (XI)

    Verbos depoentes

    XI.1. - Indique a conjugao, o radical do infectum e a construo dos tempos do perfectum dos verbos abaixo: adipiscor, -eris, -i, adeptus sum (obter, alcanar) comitor, -aris, -ari, comitatus sum (acompanhar) confiteor, -eris, -eri, confessus sum (confessar) consequor, -eris, -i, consecutus sum (alcanar, conseguir) defungor, -eris, -i, defunctus sum (desonerar-se, livrar-se, cumprir, pagar dvida) experior, -iris, -iri, expertus sum (experimentar, tentar) fruor, -eris, -i, fructus sum (usufruir, gozar, fazer uso de) fungor, -eris, -i, functus sum (exercer, cumprir, desempenhar) hortor, -aris, -ari, hortatus sum (exortar) ingredior, -eris, -i, ingressus sum (entrar, comear) interpretor, -aris, -ari, interpretatus sum (interpretar) labor, -eris, -i, lapsus sum (escorregar, cair) liceor, -eris, -eri, licitus sum (lanar em leilo, licitar) loquor, -eris, -i, locutus sum (falar) medeor, -eris, -eri, medicatus sum (remediar, sarar) meditor, -aris, -ari, meditatus sum (meditar) mentior, -iris, -iri, mentitus sum (mentir) mereor, -eris, -eri, meritus sum (merecer) metior, -iris, -iri, mensus sum (medir) misereor, -eris, -eri, misertus sum (compadecer-se) morior, -eris, mori, mortuus sum (morrer) nascor, -eris, -i, natus sum (nascer) obliuiscor, -eris, -i, oblitus sum (esquecer-se) orior, -iris, -iri, ortus sum (originar-se, levantar-se, nascer) patior, -eris, -i, passus sum (padecer, sofrer, submeter-se) populor, -aris, -ari, populatus sum (assolar) reor, -eris, -eri, ratus sum (calcular, julgar, pensar, crer) tueor, -eris, -eri, tutus sum (proteger) utor, -eris, -i, usus sum (usar) XI.2. - Analise e passe para o latim: nasci, nascer, confessamos, calculavas, calculastes, protegem, (tu) te compadecias, (ns) nos compadecemos, calculei, calculareis, usufruo, (elas) usufruiram, merecamos, mereceras (ou tinhas merecido), cumprirei, falaste, tnhamos entrado, padeceu, padecero, usamos, usreis (ou tnheis usado), experimentavam, experimentem, mentistes, mentireis, acompanha, meditais, assolaremos, tinham interpretado.

  • XI.3. - Analise e passe para o portugus: confitebimur; medemini, merebar, miserta es, rati erant; tuetur; adeptus sum; fruuntur; defuncti sumus; ingrediemini; laberis; loquebantur; mortua est; nata es; obliti eramus; patiebamini; metior; meditabar; populabor; interpretemur XI.4. - Analise e passe para o latim: 1. Merecamos os teus castigos, mas tu tiveste compaixo de ns. 2. Imitem os meninos a laboriosidade das abelhas. 3. Quem (qui) imita o exemplo dos bons, adquirir muita glria. 4. Caluniar pior que brigar. 5. Scrates nunca se irava. 6. Anbal no esqueceu o seu dio contra os Romanos. 7. Epaminondas nunca mentia. 8. Cristo padeceu e morreu por ns. 9. Partiremos amanh. XI.5. - Analise e passe para o portugus: 1. Probos homines imitemur. 2. Aues quaedam humanam uocem imitantur. 3. Amicos meos tuebor. 4. Magna praemia discipulo pollicitus est magister. 5. Hostes sequamur. 6. Quid loquar? 7. Ubi natus est Caesar? 8. Magnam gloriam semper optimi magistratus consecuti sunt . 9. Imperium Romanum mensus est Augustus.

    Vocabulrio portugus-latim

    abelha: apis, -is (f) adquirir: adipiscor, -eris, -i, adeptus

    sum amanh: cras (adv.) Anbal: Hannibal, -alis (m) bom: bonus, -a, -um (adj.) brigar: certo, -as, -are, -aui, -atum caluniar: calumnior, -aris, -ari, -atus

    sum castigo: poena, -ae (f) Cristo: Christus, -i (m) Epaminondas: Epaminondas, -ae (m) esquecer: obliuiscor, -eris, -i, oblitus

    sum exemplo: exemplum, -i (n) glria: gloria, -ae (f) imitar: imitor, -aris, -ari, -atus sum irar-se: irascor, -eris, -i, iratus sum

    laboriosidade: industria, -ae (f) mas: sed (conj.) menino: puer, pueri (m) mentir: mentior, -iris, -iri, -itus sum merecer: mereor, -eris, -eri, -itus sum morrer: morior, -eris, -i, mortuus sum muito: multus, -a, -um (pron. indef.) no: non (adv.) nunca: numquam dio: odium, -i (n);

    dio contra...: odium in... (acus.) padecer: patior, -eris, -i, passum sum partir: proficiscor, -eris, -i, profectus

    sum Romano: Romanus, -i (m) ruim: malus, -a, -um (adj.) Scrates: Socrates, -is (m) ter compaixo: misereor, -eris, -eri, misertus sum (pede compl. no genitivo)

    Vocabulrio latim-portugus

    amicus, -i (m): amigo Augustus, -i (m): Augusto auis, -is (f): ave Caesar, -aris (m): Csar consequor, -eris, -i, consecutus sum:

    alcanar discipulus, -i (m): aluno

    metior, -iris, -iri, mensus sum: medir nascor, -eris, -i, natus sum: nascer optimus, -a, -um (adj.): melhor, timo polliceor, -eris, -eri, pollicitus sum:

    prometer praemium, -i (n): prmio, recompensa probus, -a, -um (adj.): probo, honesto

  • homo, -inis (m): homem hostis, -is (m): inimigo humanus, -a, -um (adj.): humano gloria, -ae (f): glria imitor, -aris, -ari, imitatus sum: imitar imperium, -i (n): imprio loquor, -eris, -i, locutus sum: falar magister, -tri (m): professor magistratus, -us (m): magistrado magnus, -a, -um (adj.): grande

    quid?: o qu? quidam, quaedam, quoddam (pron. indef.): certo Romanus, -a, -um (adj.): romano semper (adv): sempre sequor, -eris, -i, secutus sum: seguir tueor, -eris, -eri, tutus sum: proteger ubi?: onde? uox, uocis (f): voz

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (XII)

    Grau comparativo dos adjetivos

    XII.1. - Flexionar os adjetivos abaixo no grau comparativo de superioridade, nos trs gneros, no singular e plural, apenas no caso nominativo: Ex.: altus, -a, -um (adj.): altior, altius altiores, altiora amabilis, -e (adj.): amvel asper, -era, -erum (adj.): spero atrox, -ocis (adj.): atroz audax, -acis (adj.): audaz bonus, -a, -um (adj.): bom breuis, -e (adj.): breve callidus, -a, -um (adj.): esperto (bom e mau sentido) clarus, -a, -um (adj.): claro; famoso constans, -antis (adj.): constante curiosus, -a, -um (adj.): cuidadoso, minucioso, desejoso de saber, curioso debilis, -e (adj.): dbil, fraco demens, -entis (adj.): louco, demente deses, -idis (adj.): ocioso difficilis, -e (adj.): difcil diligens, -entis (adj.): aplicado, dedicado diues, -itis (adj.): rico diuinus, -a, -um (adj.): divino docilis, -e (adj.): dcil facilis, -e (adj.): fcil falax, -acis (adj.): falaz, enganador falsus, -a, -um (adj.): falso, mentiroso felix, -icis (adj.): feliz ferox, -ocis (adj.): feroz foedus, -a, -um (adj.): feio fortis, -e (adj.): forte frequens, -entis (adj.): freqente gracilis, -e (adj.): grcil, franzino horrendus, -a, -um (adj.): horrendo horribilis, -e (adj.): horrvel humilis, -e (adj.): humilde iucundus, -a, -um (adj.): agradvel largus, -a, -um (adj.): largo, amplo, grande liber, -era, -erum (adj.): livre longus, -a, -um (adj.): longo, comprido, extenso loquax, -acis (adj.): falador, tagarela, loquaz macer, -cra, -crum (adj.): magro, fino magnus, -a, -um (adj.): grande malus, -a, -um (adj.): mau

  • mansus, -a, -um (adj.): manso miser, -era, -erum (adj.): infeliz niger, -gra, grum (adj.): negro, preto nobilis, -e (adj.): nobre obscurus, -a, -um (adj.): escuro paruus, -a, -um (adj.): pequeno pauidus, -a, -um (adj.): medroso, apavorado pauper, -eris (adj.): pobre periculosus, -a, -um (adj.): perigoso pertinax, -acis (adj.): pertinaz, teimoso pestifer, -era, -erum (adj.): pestfero piger, -gra, -grum (adj.): preguioso priscus, -a, -um (adj): velho, antigo, prisco prosper, -era, -erum (adj.): prspero prudens, -entis (adj.): prudente pulcher, -chra, -chrum (adj.): bonito puter, -tris, tre (adj.): podre rapax, -acis (adj.): rapace, vido, devorador, impetuoso rudis, -e (adj.): rude saeuus, -a, -um (adj.): furioso saluber, -bris, -bre (adj.): salubre sapiens, -entis (adj.): sbio sedulus, -a, -um (adj.): aplicado, dedicado serenus, -a, -um (adj.): sereno, calmo seuerus, -a, -um (adj.): severo tener, -era, -erum (adj.): tenro ualidus, -a, um (adj.): forte, hbil uelox, -ocis (adj.): veloz uetus, -eris (adj.): velho uirilis, -e (adj.): viril, corajoso uorax, -acis (adj.): voraz utilis, -e (adj): til

  • XII.2. - Monte, a partir dos modelos abaixo, oraes com os graus comparativos de inferioridade, igualdade e superioridade: Ex.: Marcos/alto/Pedro inf. (Marcos menos alto que Pedro) Marcus minus altus est quam Petrus ig. (Marcos to alto quanto Pedro) Marcus tam altus est quam Petrus sup. (Marcos mais alto que Pedro) Marcus altior est quam Petrus ou Petro

    1. meu co/feroz/o teu. 2. Lvio/prudente/Lcio. 3. ns/rico/Ccero. 4. O mar/bonito/as montanhas. 5. Os monumentos/pequeno/as casas. 6. O senador/bom/o general. 6. Minha av/mau/minha sogra. 7. As muralhas/grande/torres. XII.3. - Analise e passe para o latim: 1. Slon foi mais glorioso que Licurgo. 2. Csar foi mais infeliz que Alexandre Magno, mas foi mais forte. 3. A prata mais preciosa que o ferro. 4. O mel mais doce que as mas. 5. O raio no mais rpido do que a mente. 6. Os velhos so mais prudentes que os jovens. 7. Caio menos rico do que Marcos. 8. Paulo to pobre quanto Tito. 9. Sou melhor que voc. 10. Roma maior que Milo. XII.4. - Analise e passe para o portugus: 1. Tullus Hostilius ferocior fuit quam Romulus. 2. Cogitatio uelocior est quam uentus; peccata turpiora sunt quam calamitates. 3. Exempla utiliora sunt praeceptis. 4. Bona opinio tutior pecunia est. 5. Discipuli mei tam diligentes sunt quam tui. 6. Argentum minus pretiosum est quam aurum. 7. Plato sapientior fuit Diogene. 8. Domus mea minor est quam tua. 9. Peiores sumus quam uos. 10. Claudia minor est Fuluio.

    Vocabulrio portugus-latim

    Alexandre: Alexander, -dri (m) av: auia, -ae (f) bom: bonus, -a, -um bonito: pulcher, -chra, -chrum (adj.) Caio: Caius, -i (m) co: canis, -is (m) casa: casa, -ae (f) Csar: Caesar, -aris (m) Ccero: Cicero, -onis (m) doce: dulcis, -e (adj.) feroz: ferox, -ocis (adj.) ferro: ferrum, -i (n) forte: fortis, -e (adj.) general: dux, ducis (m) glorioso: clarus, -a, -um (adj.) grande: magnus, -a, -um (adj.) infeliz: miser, -era, -erum (adj.) jovem: iuuenis, is (m) Licurgo: Lycurgus, -i (m) Lvio: Liuius, -i (m) Lcio: Lucius, -i (m) ma: malum, -i (n)

    mas: sed (conj.) mau: malus, -a, -um (adj.) mel: mel, mellis (n) mente: mens, mentis (f) Milo: Mediolanum, -i (n) montanha: mons, montis (m) monumento: monumentum, -i (n) muralha: murus, -i (m) Paulo: Paulus, -i (m) pequeno: paruus, -a, -um pobre: pauper, -eris (adj.) prata: argentum, -i (n) precioso: pretiosus, -a, -um (adj.) prudente: prudens, -entis (adj.) raio: fulmen, -inis (n) rpido: celer, -eris, -ere (adj.) rico: diues, -itis (adj.) Roma: Roma, -ae (f) senador: senator, -oris (m) sogra: socrus, -us (f) Slon: Solon, -onis (m) Tito: Titus, -i (m)

  • Magno: Magnus, -i (m) mar: mare, -is (n) Marcos: Marcus, -i (m)

    torre: turris, -is (f) velho: uetus, -eris (m)

    Vocabulrio latim-portugus

    argentum, -i (n): prata aurum, -i (n): ouro bonus, -a, -um (adj.): bom calamitas, -atis (f): calamidade,

    desgraa Claudia, -ae (f): Cludia cogitatio, -onis (f): pensamento diligens, -entis (adj.): aplicado Diogenes, -is (m): Digenes discipulus, -i (m): aluno domus, -i (f) ou domus, -us (f): casa exemplum, -i (n): exemplo ferox, -ocis (adj.): feroz Fuluius, -i (m): Flvio malus, -a, -um (adj.): mau opinio, -onis (f): opinio

    paruus, -a, -um (adj.): pequeno peccatum, -i (n): pecado pecunia, -ae (f): dinheiro Plato, -onis (m): Plato praeceptum, -i (n): preceito, instruo pretiosus, -a, -um (adj.): precioso Romulus, -i (m): Rmulo sapiens, -entis (adj.): sbio Tullus,-i Hostilius,-i (m): Tulo Hostlio turpis, -e (adj.): torpe tutus, -a, -um (adj.): seguro uelox, -ocis (adj.): veloz uentus, -i (m): vento utilis, -e (adj.): til

  • EXERCCIOS DE FIXAO

    (XIII)

    Grau superlativo dos adjetivos

    XIII.1. - Flexionar os adjetivos abaixo no grau superlativo, nos trs gneros, no singular, apenas no caso nominativo: Ex.: altus, -a, -um (adj.): altissimus, altissima, altissimum amabilis, -e (adj.): amvel asper, -era, -erum (adj.): spero atrox, -ocis (adj.): atroz audax, -acis (adj.): audaz bonus, -a, -um (adj.): bom breuis, -e (adj.): breve callidus, -a, -um (adj.): esperto (bom e mau sentido) clarus, -a, -um (adj.): claro; famoso constans, -antis (adj.): constante curiosus, -a, -um (adj.): cuidadoso, minucioso, desejoso de saber, curioso debilis, -e (adj.): dbil, fraco demens, -entis (adj.): louco, demente deses, -idis (adj.): ocioso difficilis, -e (adj.): difcil diligens, -entis (adj.): aplicado, dedicado diues, -itis (adj.): rico diuinus, -a, -um (adj.): divino docilis, -e (adj.): dcil facilis, -e (adj.): fcil falax, -acis (adj.): falaz, enganador falsus, -a, -um (adj.): falso, mentiroso felix, -icis (adj.): feliz ferox, -ocis (adj.): feroz foedus, -a, -um (adj.): feio fortis, -e (adj.): forte frequens, -entis (adj.): freqente gracilis, -e (adj.): grcil, franzino horribilis, -e (adj.): horrvel humilis, -e (adj.): humilde iucundus, -a, -um (adj.): agradvel largus, -a, -um (adj.): largo, amplo, grande liber, -era, -erum (adj.): livre longus, -a, -um (adj.): longo, comprido, extenso loquax, -acis (adj.): falador, tagarela, loquaz macer, -cra, -crum (adj.): magro, fino magnus, -a, -um (adj.): grande malus, -a, -um (adj.): mau mansus, -a, -um (adj.): manso

  • miser, -era, -erum (adj.): infeliz niger, -gra, grum (adj.): negro, preto nobilis, -e (adj.): nobre obscurus, -a, -um (adj.): escuro paruus, -a, -um (adj.): pequeno pauidus, -a, -um (adj.): medroso, apavorado pauper, -eris (adj.): pobre periculosus, -a, -um (adj.): perigoso pertinax, -acis (adj.): pertinaz, teimoso pestifer, -era, -erum (adj.): pestfero piger, -gra, -grum (adj.): preguioso prosper, -era, -erum (adj.): prspero prudens, -entis (adj.): prudente pulcher, -chra, -chrum (adj.): bonito rapax, -acis (adj.): rapace, vido, devorador, impetuoso rudis, -e (adj.): rude saeuus, -a, -um (adj.): furioso sapiens, -entis (adj.): sbio sedulus, -a, -um (adj.): aplicado, dedicado serenus, -a, -um (adj.): sereno, calmo seuerus, -a, -um (adj.): severo tener, -era, -erum (adj.): tenro ualidus, -a, um (adj.): forte, hbil uelox, -ocis (adj.): veloz uirilis, -e (adj.): viril, corajoso uorax, -acis (adj.): voraz utilis, -e (adj): til

  • XIII.2. - Monte, a partir dos modelos abaixo, oraes com o grau superlativo de usando os trs modos de construo do complemento de relao: Ex.: Marcos/alto/os meus filhos (Marcos o mais alto dos meus filhos) Marcus altissimus est filiorum meorum Marcus altissimus est e filiis meis Marcus altissimus est de filiis meis

    1. meu co/feroz/todos (os ces). 2. Lvio/prudente/senadores. 3. ns/rico/cidados. 4. Varinia/bonito/escravas. 5. Este menino/pequeno/teus alunos. 6. Jlio Cesar/bom/os generais. 6. Minha av/mau/todas as mulheres. 7. As muralhas desta cidade/grande/todas (as muralhas). XIII.3. - Passe as oraes abaixo para o grau superlativo absoluto: 1. Este livro til. 2. Aquela gua doce. 3. O po est quente. 4. Os pssaros esto assustados. 3. Os monumentos so bonitos. 4. As rvores so grandes. 5. Esta leitura fcil. XIII.4. - Passe para o portugus: 1. Myrica est arbuscula humillima. 2. Ver est iucundissimum tempus anni. 3. Romulus bellicosissimus fuit e regibus Romae. 4. Temperantia excelentissimum bonum est. 5. Omnium Gallorum fortissimi et bellicosissimi sunt Belgae. 6. Arabum equi nigerrimi sunt atque celerrimi. 7. Bella ciuilia perniciosissima sunt urbibus. 8. Lucia et Claudia simillimae sunt. 9. Magister noster optimus est. 10. Maxima sunt bellorum mala.

    Vocabulrio portugus-latim

    gua: aqua, -ae (f) aluno: discipulus, -i (m) rvore: arbor, -oris (f) assustado: trepidus, -a, -um (adj.) av: auia, -ae (f) bom: bonus, -a, -um (adj.) bonito: pulcher, -chra, -chrum (adj.) co: canis, -is (m) cidado: ciuis, -is (m) cidade: urbs, urbis (f) doce: dulcis, -e (adj.) escrava: serua, -ae (f) fcil: facilis, -e (adj.) feroz: ferox, -ocis (adj.) general: dux, ducis (m) grande: magnus, -a, -um (adj.) Jlio Csar: Iulius Caesar (m) leitura: lectio, -onis (f)

    Lvio: Liuius, -i (m) livro: liber, -bri (m) mau: malus, -a, -um (adj.) menino: puer, pueri (m) monumento: monumentum, -i (n) mulher: femina, -ae (f) muralha: murus, -i (m) po: panis, -is (m) pssaro: auicula, -ae (f) pequeno: paruus, -a, -um (adj.) prudente: prudens, -entis (adj.) quente: calens, -entis (adj.) rico: diues, -itis (adj.) senador: senator, -oris (m) todo: omnis, -e (pron. adj.) til: utilis, -e (adj.) Varnia: Varinia, -ae (f)

    Vocabulrio latim-portugus

    annus, -i (m): ano Arabs, Arabis (m): rabe

    Lucia, -ae (f): Lcia magister, -tri (m): professor

  • arbuscula, -ae (f): arbusto atque (conj.): e Belga, -ae (m): Belga bellicosus, -a, -um (adj.): belicoso,

    guerreiro bellum, -i (n): guerra bonum, -i (n): bem bonus, -a, -um (adj.): bom celer, -eris, -ere (adj.): rpido, veloz ciuilis, -e (adj.): civil Claudia, -ae (f): Cludia excellens, -entis (adj.): excelente fortis, -e (adj.): forte Gallus, -i (m): Gauls humilis, -e (adj.): baixo, pequeno iucundus, -a, -um (adj.): agradvel

    magnus, -a, -um (adj.): grande malum, -i (n): mal Myrica, -ae (f): tamarindo, urze niger, nigra, nigrum (adj.): negro,

    preto omnis, -e (adj.): todo perniciosus, -a, -um (adj.): pernicioso rex, regis (m): rei Roma, -ae (f): Roma Romulus, -i (m): Rmulo similis, -e (adj.): semelhante, parecido temperantia, -ae (f): temperana,

    moderao tempus, -oris (n): estao uer, ueris (n): primavera urbs, urbis (f): cidade