contrarrazoes_recurso_especial_civel_condenacao_dano_moral_indenizacao_central_risco_pn322.pdf
DESCRIPTION
contrarrazoes_recurso_especial_civel_condenacao_dano_moral_indenizacao_central_risco_pn322.pdfTRANSCRIPT
1
EEXXCCEELLEENNTTÍÍSSSSIIMMOO SSEENNHHOORR DDOOUUTTOORR DDEESSEEMMBBAARRGGAADDOORR PPRREESSIIDDEENNTTEE DDOO EEGGRRÉÉGGIIOO
TTRRIIBBUUNNAALL DDEE JJUUSSTTIIÇÇAA DDOO EESSTTAADDOO DDOO RRIIOO GGRRAANNDDEE DDOO SSUULL
RReeff..:: RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall CCíívveell nnºº.. 222299995555--6666..22001122..88..0099..00000011//22
JJOOAAQQUUIINNAA DDEE TTAALL (( ““RReeccoorrrriiddaa”” )),, jjáá ddeevviiddaammeennttee
qquuaalliiffiiccaaddaa nnooss aauuttooss ddoo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall CCíívveell eemm ddeessttaaqquuee,, vveemm,, ccoomm oo ddeevviiddoo rreessppeeiittoo
àà pprreesseennççaa ddee VVoossssaa EExxcceellêênncciiaa,, ppoorr iinntteerrmmééddiioo ddee sseeuu ppaattrroonnoo qquuee oorraa aassssiinnaa,, aalliicceerrççaaddaa
nnoo aarrtt.. 554422,, ccaappuutt,, ddoo CCóóddiiggoo ddee PPrroocceessssoo CCiivviill,, ppaarraa aapprreesseennttaarr,, tteemmppeessttiivvaammeennttee,, nnaa
qquuiinnzzeennaa lleeggaall ((CCPPCC,, aarrtt.. 550088)),, aass pprreesseenntteess
CCOONNTTRRAARRRRAAZZÕÕEESSaaoo
RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL
2
eemm ffaaccee ddoo rreeccuurrssoo mmaanneejjaaddoo,, ddoo qquuaall ffiigguurraa ccoommoo rreeccoorrrreennttee BBaannccoo ZZeettaa SS//AA ((““RReeccoorrrreennttee”” )) eemm ffaaccee ddoo aaccóórrddããoo qquuee ddeemmoorraa ààss ffllss.. 332255//333333,, oonnddee ffuunnddaammeennttaa--aass
ccoomm aass RRaazzõõeess oorraa aaccoossttaaddaass..
II –– EEXXAAMMEE DDOOSS PPRREESSSSUUPPOOSSTTOOSS DDEE AADDMMIISSSSIIBBIILLIIDDAADDEE RREECCUURRSSAALL
(( jjuuíízzoo aa qquuoo ))
(( aa )) ““NNããoo rreecceebbiimmeennttoo”” ddeessttee RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall
11.. ((iinn))TTeemmppeessttiivviiddaaddee
11..11.. FFeerriiaaddoo llooccaall
AArrgguummeennttaa aa RReeccoorrrreennttee qquuee ““oo rreeccuurrssoo ddeevvee sseerr ttiiddoo ppoorr
tteemmppeessttiivvoo””,, ee ccoonnttiinnuuaa,, rreeffeerriinnddoo--ssee aaoo úúllttiimmoo pprraazzoo ppaarraa iinntteerrppoossiiççããoo ddoo rreeccuurrssoo,, ““tteennddoo--
ssee qquuee oo ddiiaa 0000//1111//22222222 ffooii ffeerriiaaddoo nneessttaa CCiiddaaddee ((RRSS))..””
OObbvviiaammeennttee ttrraattaa--ssee ddee ‘‘ppoossssíívveell’’ ffeerriiaaddoo llooccaall,, sseemm
aabbrraannggêênncciiaa nnaacciioonnaall,, ppoorrttaannttoo,, rreessttrriittoo àà CCiiddaaddee ((RRSS))..
HHáá ddee sseerr oobbsseerrvvaaddoo,, ttooddaavviiaa,, qquuee nnããoo hháá sseeqquueerr uummaa úúnniiccaa
pprroovvaa qquuee ddeemmoonnssttrree,, eeffeettiivvaammeennttee,, oo ffeerriiaaddoo nnoo mmuunniiccííppiioo mmeenncciioonnaaddoo..
3
NNeessssee ccoonntteexxttoo,, ssee eeffeettiivvaammeennttee ffooii ffeerriiaaddoo llooccaall nnaa ddaattaa
mmeenncciioonnaaddaa ee,, iinneexxiissttiinnddoo qquuaallqquueerr pprroovvaa nneessttee sseennttiiddoo,, oo rreeccuurrssoo hháá ddee sseerr ttiiddoo ppoorr
iinntteemmppeessttiivvoo.. OO rreeccuurrssoo eemm lliiççaa,, ppoorr eessttee nnoorrttee,, ffoorraa aallccaannççaaddoo ppeellaa pprreecclluussããooccoonnssuummaattiivvaa,, mmaaiioorrmmeennttee qquuaannddoo aa aalluuddiiddaa ccoommpprroovvaaççããoo nnããoo ssee ddeeuu,, ddee pprroonnttoo,, ccoomm aa
iinntteerrppoossiiççããoo ddoo rreeccuurrssoo..
CCoonnvvéémm rreessssaallttaarr oo mmaaggiissttéérriioo ddee DDaanniieell AAmmoorriimm AAssssuummppççããooNNeevveess,, qquuaannddoo,, aacceerrccaa ddoo tteemmaa,, aasssseevveerraa qquuee::
““OOss ttrriibbuunnaaiiss ssuuppeerriioorreess ccoonnssaaggrraarraamm oo eenntteennddiimmeennttoo ddee qquuee aatteemmppeessttiivviiddaaddee ddeevvee sseerr pprroovvaaddaa ppeelloo ccoorrrreennttee nnoo mmoommeennttoo ddaa iinntteerrppoossiiççããooddoo rreeccuurrssoo,, ssoobb ‘‘ppeennaa’’ ddee pprreecclluussããoo ccoonnssuummaattiivvaa.. SSããoo iinnúúmmeerrooss ooss jjuullggaaddoossqquuee eexxiiggeemm ddaa ppaarrttee aa ccoommpprroovvaaççããoo ddee ffeerriiaaddoo llooccaall nnoo mmoommeennttoo ddeeiinntteerrppoossiiççããoo ddee rreeccuurrssoo eexxttrraaoorrddiinnáárriioo ee eessppeecciiaall ppaarraa jjuussttiiffiiccaarr aa iinntteerrppoossiiççããooddeeppooiiss ddoo pprraazzoo lleeggaall ddee 1155 ddiiaass.. ““ ((NNEEVVEESS,, DDaanniieell AAmmoorriimm AAssssuummppççããoo..MMaannuuaall ddee DDiirreeiittoo PPrroocceessssuuaall CCiivviill.. 44ªª EEdd.. SSããoo PPaauulloo:: MMééttooddoo,, 22001122,, pp.. 663322))
ÉÉ aallttaammeennttee iilluussttrraattiivvoo ttrraannssccrreevveerr ooss sseegguuiinntteess jjuullggaaddooss::
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL NNOO AAGGRRAAVVOO EEMM RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL.. PPRROOCCEESSSSUUAALL CCIIVVIILL..
IINNTTEEMMPPEESSTTIIVVIIDDAADDEE.. SSUUSSPPEENNSSÃÃOO DDOO EEXXPPEEDDIIEENNTTEE FFOORREENNSSEE.. AAUUSSÊÊNNCCIIAA DDEE
CCOOMMPPRROOVVAAÇÇÃÃOO..
11.. ÉÉ iinntteemmppeessttiivvoo oo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall iinntteerrppoossttoo ffoorraa ddoo pprraazzoo ddee 1155 ((qquuiinnzzee)) ddiiaass
pprreevviissttoo nnoo aarrttiiggoo 550088 ddoo CCóóddiiggoo ddee PPrroocceessssoo CCiivviill..
4
22.. ÉÉ ffiirrmmee oo eenntteennddiimmeennttoo ddeessttaa CCoorrttee SSuuppeerriioorr ddee qquuee aa eexxiissttêênncciiaa ddee ffeerriiaaddoo
llooccaall oouu ssuussppeennssããoo ddee eexxppeeddiieennttee ffoorreennssee,, nnoo ddiiaa ddoo tteerrmmoo iinniicciiaall oouu ffiinnaall ddoo
pprraazzoo rreeccuurrssaall,, ddeevvee sseerr ddeemmoonnssttrraaddaa ppoorr cceerrttiiddããoo eexxppeeddiiddaa ppeelloo ttrriibbuunnaall ddee
oorriiggeemm oouu ppoorr ddooccuummeennttoo ooffiicciiaall..
33.. AA CCoorrttee EEssppeecciiaall mmooddiiffiiccoouu,, eemm jjuullggaammeennttoo rreecceennttee,, oo eenntteennddiimmeennttoo ppaarraa
aaddmmiittiirr aa ccoommpprroovvaaççããoo ddaa tteemmppeessttiivviiddaaddee qquuaannddoo ddaa iinntteerrppoossiiççããoo ddoo aaggrraavvoo
rreeggiimmeennttaall,, ôônnuuss ddoo qquuaall nnããoo ssee ddeessiinnccuummbbiiuu aa ppaarrttee aaggrraavvaannttee..
44.. AAggrraavvoo rreeggiimmeennttaall nnããoo pprroovviiddoo.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--AARREEsspp 223366..000011;; PPrroocc..
22001122//00220033886622--00;; SSPP;; TTeerrcceeiirraa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. RRiiccaarrddoo VViillllaass BBooaass CCuueevvaa;; JJuullgg..
0055//0033//22001133;; DDJJEE 1111//0033//22001133))
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL NNOO AAGGRRAAVVOO EEMM RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL.. PPRROOCCEESSSSUUAALL CCIIVVIILL..
IINNTTEEMMPPEESSTTIIVVIIDDAADDEE.. FFEERRIIAADDOO LLOOCCAALL OOUU SSUUSSPPEENNSSÃÃOO DDOO EEXXPPEEDDIIEENNTTEE FFOORREENNSSEE..
AAUUSSÊÊNNCCIIAA DDEE CCOOMMPPRROOVVAAÇÇÃÃOO..
11.. ÉÉ iinntteemmppeessttiivvoo oo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall iinntteerrppoossttoo ffoorraa ddoo pprraazzoo ddee 1155 ddiiaass pprreevviissttoo
nnoo aarrttiiggoo 550088 ddoo CCóóddiiggoo ddee PPrroocceessssoo CCiivviill..
22.. ÉÉ ffiirrmmee oo eenntteennddiimmeennttoo ddeessttaa CCoorrttee SSuuppeerriioorr ddee qquuee aa eexxiissttêênncciiaa ddee ffeerriiaaddoo
llooccaall oouu ssuussppeennssããoo ddee eexxppeeddiieennttee ffoorreennssee,, nnoo ddiiaa ddoo tteerrmmoo iinniicciiaall oouu ffiinnaall ddoo
pprraazzoo rreeccuurrssaall,, ddeevvee sseerr ddeemmoonnssttrraaddaa ppoorr cceerrttiiddããoo eexxppeeddiiddaa ppeelloo ttrriibbuunnaall ddee
oorriiggeemm oouu ppoorr ddooccuummeennttoo ooffiicciiaall..
33.. AA CCoorrttee EEssppeecciiaall mmooddiiffiiccoouu,, eemm jjuullggaammeennttoo rreecceennttee,, oo eenntteennddiimmeennttoo ppaarraa
aaddmmiittiirr aa ccoommpprroovvaaççããoo ddaa tteemmppeessttiivviiddaaddee qquuaannddoo ddaa iinntteerrppoossiiççããoo ddoo aaggrraavvoo
rreeggiimmeennttaall,, ôônnuuss ddoo qquuaall nnããoo ssee ddeessiinnccuummbbiiuu aa aaggrraavvaannttee..
5
44.. AAggrraavvoo rreeggiimmeennttaall nnããoo pprroovviiddoo.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--AARREEsspp 221100..998855;; PPrroocc..
22001122//00115588997722--11;; SSPP;; TTeerrcceeiirraa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. RRiiccaarrddoo VViillllaass BBooaass CCuueevvaa;; JJuullgg..
2266//0022//22001133;; DDJJEE 0011//0033//22001133))
11..22.. PPrroottooccoolloo ddoo rreeccuurrssoo ccoomm ddaattaa iilleeggíívveell
AAddeemmaaiiss,, ccoommoo ssee ppeerrcceebbee ddaa ppeettiiççããoo ddee rroossttoo ddoo RReeccuurrssoo
EEssppeecciiaall eemm ccoommeennttoo,, aa ddaattaa ddee pprroottooccoolloo ((ffll.. 333388)) ddoo rreeccuurrssoo éé aabbssoolluuttaammeennttee iinniinntteelliiggíívveell..
NNããoo hháá ccoommoo,, ddeessssaarrttee,, ccoommpprroovvaarr--ssee ccoomm sseegguurraannççaa aa ddaattaa ddaa iinntteerrppoossiiççããoo ddoo rreeccuurrssoo..
CCaabbee àà ppaarrttee ccuuiiddaarr ccoomm zzeelloo qquuee ttooddooss ooss rreeqquuiissiittooss
eexxttrríínnsseeccooss ddoo rreeccuurrssoo eesstteejjaamm aaccoommooddaaddooss,, oo qquuee nnããoo ffooii ccaassoo..
UUrrggee ttrraazzeerr àà bbaaiillaa aass rreessppeeiittáávveeiiss eemmeennttaass aabbaaiixxoo ttrraannssccrriittaass::
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL NNOO AAGGRRAAVVOO DDEE IINNSSTTRRUUMMEENNTTOO.. PPRROOCCEESSSSUUAALL CCIIVVIILL..
AADDMMIISSSSIIBBIILLIIDDAADDEE.. IINNTTEEMMPPEESSTTIIVVIIDDAADDEE DDOO AAGGRRAAVVOO.. PPRROOTTOOCCOOLLOO DDOO AAGGRRAAVVOO..
IILLEEGGÍÍVVEELL.. IIMMPPOOSSSSIIBBIILLIIDDAADDEE DDEE AAFFEERRIIÇÇÃÃOO DDAA TTEEMMPPEESSTTIIVVIIDDAADDEE PPOORR OOUUTTRROOSS
MMEEIIOOSS..
11.. ÉÉ iinntteemmppeessttiivvoo oo aaggrraavvoo eemm RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall iinntteerrppoossttoo ffoorraa ddoo pprraazzoo lleeggaall
((aarrttiiggoo 554444 ddoo CCóóddiiggoo ddee PPrroocceessssoo CCiivviill))..
22.. IInnccuummbbee aaoo rreeccoorrrreennttee,, qquuaannddoo ddaa iinntteerrppoossiiççããoo ddoo aaggrraavvoo ddee iinnssttrruummeennttoo
ppeerraannttee oo ttrriibbuunnaall ddee oorriiggeemm,, ffaazzeerr ccoonnssttaarr aa pprroovvaa ddaa tteemmppeessttiivviiddaaddee ddee sseeuu
6
rreeccuurrssoo,, aa qquuaall ssee ffaazz mmeeddiiaannttee oo ccootteejjoo eennttrree aa cceerrttiiddããoo ddee ppuubblliiccaaççããoo ddaa ddeecciissããoo
aaggrraavvaaddaa ee aa ddaattaa ddoo pprroottooccoolloo ccoonnssttaannttee ddaa ppeettiiççããoo rreeccuurrssaall..
33.. CCoonnssttaattaaddaa aa iilleeggiibbiilliiddaaddee ddoo ccaarriimmbboo ddoo oorriiggiinnaall,, ddeevvee aa ppaarrttee pprroovviiddeenncciiaarr
uummaa cceerrttiiddããoo ddaa SSeeccrreettaarriiaa ddee PPrroottooccoolloo aa ffiimm ddee sseerr ppoossssíívveell aaffeerriirr aa ddaattaa rreeaall ddaa
iinntteerrppoossiiççããoo ddoo rreeccuurrssoo..
44.. NNaa iinnssttâânncciiaa eessppeecciiaall rreevveellaa--ssee iinnaapplliiccáávveell oo ddiissppoossttoo nnooss aarrttss.. 1133 ee 3377 ddoo
CCóóddiiggoo ddee PPrroocceessssoo CCiivviill,, oo qquuee oobbssttaa aa jjuunnttaaddaa ppoosstteerriioorr ddee cceerrttiiddããoo qquuee aatteessttee
ssuuaa tteemmppeessttiivviiddaaddee tteennddoo eemm vviissttaa aa ooccoorrrrêênncciiaa ddaa pprreecclluussããoo ccoonnssuummaattiivvaa..
55.. HHiippóótteessee eemm qquuee ssee rreevveelloouu iinnvviiáávveell aaffeerriirr aa tteemmppeessttiivviiddaaddee ddoo aaggrraavvoo ddee
iinnssttrruummeennttoo ppoorr oouuttrrooss mmeeiiooss.. AA jjuunnttaaddaa ddaa ccóóppiiaa ddaa ppeettiiççããoo ddoo aaggrraavvoo nnaass rraazzõõeess
rreeggiimmeennttaaiiss aaffiirrmmaannddoo qquuee aa ppeettiiççããoo oorriiggiinnaall ffooii pprroottooccoolliizzaaddaa tteemmppeessttiivvaammeennttee
nnããoo ppooddee sseerr eeqquuiippaarraaddaa àà cceerrttiiddããoo ppaarraa ffiinnss ddee ggoozzaarr ddee fféé ppúúbblliiccaa..
66.. OO nnoovvoo eenntteennddiimmeennttoo ddaa CCoorrttee EEssppeecciiaall ((AAGGRRGG nnoo RREESSPP nnºº 11..008800..111199//RRJJ))
qquuaannttoo àà ccoommpprroovvaaççããoo ppoosstteerriioorr ddaa tteemmppeessttiivviiddaaddee rreeffeerree--ssee ààss hhiippóótteesseess ddee
ffeerriiaaddoo llooccaall oouu ddee ssuussppeennssããoo ddoo eexxppeeddiieennttee ffoorreennssee nnoo ttrriibbuunnaall ddee oorriiggeemm,, nnããoo
sseennddoo aapplliiccáávveell aaoo ccaassoo oorraa vveerrtteennttee..
77.. AAggrraavvoo rreeggiimmeennttaall nnããoo pprroovviiddoo.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--AAgg 11..113377..332299;; PPrroocc.. 22000088//00225577229988--
44;; SSPP;; TTeerrcceeiirraa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. RRiiccaarrddoo VViillllaass BBooaass CCuueevvaa;; JJuullgg.. 2211//0033//22001133;; DDJJEE
0033//0044//22001133))
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL NNOO AAGGRRAAVVOO DDEE IINNSSTTRRUUMMEENNTTOO.. RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL..
PPRROOTTOOCCOOLLOO IILLEEGGÍÍVVEELL.. IINNTTEEMMPPEESSTTIIVVIIDDAADDEE.. AALLEEGGAADDOO PPRROOTTOOCCOOLLOO
TTEEMMPPEESSTTIIVVOO.. IILLEEGGIIBBIILLIIDDAADDEE.. CCOOMMPPRROOVVAAÇÇÃÃOO.. AATTOO DDAA IINNTTEERRPPOOSSIIÇÇÃÃOO DDOO
RREECCUURRSSOO.. FFOORRMMAAÇÇÃÃOO DDOO IINNSSTTRRUUMMEENNTTOO DDEEFFIICCIIEENNTTEE..
7
11.. ÉÉ iinntteemmppeessttiivvoo oo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall iinntteerrppoossttoo ffoorraa ddoo pprraazzoo ddee 1155 ddiiaass pprreevviissttoo
nnoo aarrttiiggoo 550088 ddoo CCóóddiiggoo ddee PPrroocceessssoo CCiivviill..
22.. OO SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa hháá mmuuiittoo ffiirrmmoouu eenntteennddiimmeennttoo ddee qquuee éé ôônnuuss ddoo
aaggrraavvaannttee aa ccoorrrreettaa ffoorrmmaaççããoo ddoo iinnssttrruummeennttoo,, ssoobb ppeennaa ddee nnããoo ccoonnhheecciimmeennttoo ddoo
rreeccuurrssoo..
33.. SSee aa LLeeii eessttaabbeelleeccee pprreessssuuppoossttooss oouu rreeqquuiissiittooss ppaarraa aa aaddmmiissssiibbiilliiddaaddee ddoo
rreeccuurrssoo,, ccaabbee àà ppaarrttee ccuummpprrii--llaa,, nnããoo ssee ccoonnssttiittuuiinnddoo ttaaiiss eexxiiggêênncciiaass eemm
ffoorrmmaalliissmmoo eexxaacceerrbbaaddoo..
44.. NNããoo ssee ccoonnhheeccee ddoo aaggrraavvoo ddee iinnssttrruummeennttoo ccuujjaa ccóóppiiaa ddoo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall
eennccoonnttrraa--ssee ccoomm aa ddaattaa ddee pprroottooccoolloo iilleeggíívveell,, hhaajjaa vviissttaa aa iimmppoossssiibbiilliiddaaddee ddaa
aaffeerriiççããoo ddaa tteemmppeessttiivviiddaaddee rreeccuurrssaall.. PPrreecceeddeenntteess..
55.. AAggrraavvoo rreeggiimmeennttaall nnããoo pprroovviiddoo.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--AAgg 11..229988..008800;; PPrroocc.. 22001100//00006644113333--
99;; SSPP;; TTeerrcceeiirraa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. RRiiccaarrddoo VViillllaass BBooaass CCuueevvaa;; JJuullgg.. 0044//1100//22001122;; DDJJEE
0099//1100//22001122))
11..33.. RReeccuurrssoo iinntteerrppoossttoo aanntteess ddaa ppuubblliiccaaççããoo ddoo AAccóórrddããoo rreeccoorrrriiddoo
OO rreeccuurrssoo eemm ccoommeennttoo ddeevvee sseerr ttiiddoo ppoorr iinntteemmppeessttiivvoo ppoorr uumm
oouuttrroo mmoottiivvoo:: oo mmeessmmoo ffoorraa iinntteerrppoossttoo aanntteess ddaa ppuubblliiccaaççããoo ddoo aaccóórrddããoo..
RReezzaa aa LLeeggiissllaaççããoo AAddjjeettiivvaa CCiivviill,, nneessssee ttooccaannttee,, qquuee::
CCÓÓDDIIGGOO DDEE PPRROOCCEESSSSOO CCIIVVIILL
8
AArrtt.. 550066 -- OO pprraazzoo ppaarraa aa iinntteerrppoossiiççããoo ddoo rreeccuurrssoo,, aapplliiccáávveell eemm ttooddooss ooss ccaassooss oo
ddiissppoossttoo nnoo aarrtt.. 118844 ee sseeuuss ppaarráággrraaffooss,, ccoonnttaarr--ssee--áá ddaa ddaattaa::
(( .. .. .. ))
IIIIII -- ddaa ppuubblliiccaaççããoo ddoo ddiissppoossiittiivvoo ddoo aaccóórrddããoo nnoo óórrggããoo ooffiicciiaall..
TTrraattaa--ssee,, ccoommoo ssee ppeerrcceebbee,, ddoo qquuee aa ddoouuttrriinnaa ee jjuurriisspprruuddêênncciiaa
ccoossttuummaa ccoonncceebbeerr ddee ““iinntteemmppeessttiivviiddaaddee aannttee tteemmppuuss””..
OObbsseerrvvaa--ssee qquuee oo aaccóórrddããoo ffoorraa ppuubblliiccaaddoo nnaa ddaattaa ddee
0000//1111//22222222,, ccuujjaa cceerrttiiddããoo ddoorrmmiittaa àà ffll.. 335511.. EEnnttrreettaannttoo,, ccoommoo ssee oobbsseerrvvaa ddoo rreeccuurrssoo eessppeecciiaall
qquuee ssee eennccoonnttrraa ààss ffllss.. ,, oo mmeessmmoo ffoorraa mmaanneejjaaddoo aanntteess ddoo pprraazzoo rreeccuurrssaall,, uummaa vveezz qquuee nnããoo
hhaavviiaa,, aaiinnddaa,, aa ppuubblliiccaaççããoo ddoo aaccóórrddããoo gguueerrrreeaaddoo..
RReessssaallttee--ssee,, mmaaiiss,, qquuee iinneexxiissttee qquuaallqquueerr aarrrraazzooaaddoo rraattiiffiiccaannddoo oo
iinntteemmppeessttiivvoo rreeccuurrssoo aanntteess mmaanneejjaaddoo..
AA pprrooppóóssiittoo,, vvaallee rreessssaallttaarr ooss sseegguuiinntteess jjuullggaaddooss::
PPRROOCCEESSSSUUAALL PPEENNAALL.. AAGGRRAAVVOOSS RREEGGIIMMEENNTTAAIISS EEMM AAGGRRAAVVOOSS EEMM RREECCUURRSSOO
EESSPPEECCIIAALL.. RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL DDOO CCOORRRRÉÉUU RRUUBBEENNSS,, IINNTTEERRPPOOSSTTOO AANNTTEESS DDAA
PPUUBBLLIICCAAÇÇÃÃOO DDOO AACCÓÓRRDDÃÃOO DDOOSS EEMMBBAARRGGOOSS DDEE DDEECCLLAARRAAÇÇÃÃOO.. AAUUSSÊÊNNCCIIAA DDEE
RRAATTIIFFIICCAAÇÇÃÃOO.. EEXXTTEEMMPPOORRAANNEEIIDDAADDEE.. SSÚÚMMUULLAA NNºº 441188//SSTTJJ.. AAGGRRAAVVOO DDOO
9
CCOORRRRÉÉUU CCLLÉÉBBIIOO IINNTTEEMMPPEESSTTIIVVOO.. PPRRAAZZOO DDEE CCIINNCCOO DDIIAASS.. AARRTT.. 2288 DDAA LLEEII NNºº
88..003388//9900.. SSÚÚMMUULLAA NNºº 669999//SSTTFF.. DDEECCIISSÃÃOO AAGGRRAAVVAADDAA EEMM CCOONNSSOONNÂÂNNCCIIAA CCOOMM AA
JJUURRIISSPPRRUUDDÊÊNNCCIIAA DDOO SSTTFF EE DDOO SSTTJJ.. AAGGRRAAVVOOSS RREEGGIIMMEENNTTAAIISS DDEESSPPRROOVVIIDDOOSS..
II.. NNããoo ppooddee sseerr ccoonnhheecciiddoo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall,, iinntteerrppoossttoo ppeelloo ccoorrrrééuu RRuubbeennss,, aanntteess
ddaa ppuubblliiccaaççããoo ddoo aaccóórrddããoo ddooss EEmmbbaarrggooss ddee DDeeccllaarraaççããoo -- aaiinnddaa qquuee nnããoo hhaajjaa
mmooddiiffiiccaaççããoo ddoo jjuullggaaddoo eemmbbaarrggaaddoo --,, sseemm ppoosstteerriioorr rraattiiffiiccaaççããoo.. IInncciiddêênncciiaa ddaa
SSúúmmuullaa nnºº 441188//SSTTJJ:: ""ÉÉ iinnaaddmmiissssíívveell oo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall iinntteerrppoossttoo aanntteess ddaa
ppuubblliiccaaççããoo ddoo aaccóórrddããoo ddooss eemmbbaarrggooss ddee ddeeccllaarraaççããoo,, sseemm ppoosstteerriioorr rraattiiffiiccaaççããoo""..
IIII.. OO AAggrraavvoo ddoo ccoorrrrééuu CClléébbiioo,, iinntteerrppoossttoo ccoonnttrraa aa ddeecciissããoo qquuee iinnaaddmmiittiirraa RReeccuurrssoo
EEssppeecciiaall,, eemm mmaattéérriiaa ccrriimmiinnaall,, ffooii aapprreesseennttaaddoo aalléémm ddoo pprraazzoo ddee 55 ddiiaass,, pprreevviissttoo
nnoo aarrtt.. 2288 ddaa LLeeii nnºº 88..003388//9900,, ppeelloo qquuee éé iinntteemmppeessttiivvoo,, nnããoo pprreeeenncchheennddoo uumm ddooss
rreeqquuiissiittooss eexxttrríínnsseeccooss ddee ssuuaa aaddmmiissssiibbiilliiddaaddee..
IIIIII.. AAppeessaarr ddaa aalltteerraaççããoo ddoo aarrtt.. 554444 ddoo CCPPCC,, pprroommoovviiddaa ppeellaa LLeeii nnºº 1122..332222//22001100,, aa
jjuurriisspprruuddêênncciiaa ddoo SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa,, sseegguuiinnddoo oorriieennttaaççããoo ddoo SSuupprreemmoo
TTrriibbuunnaall FFeeddeerraall,, ffiixxoouu eenntteennddiimmeennttoo nnoo sseennttiiddoo ddaa mmaannuutteennççããoo ddoo pprraazzoo ddee 55
ddiiaass,, pprreevviissttoo nnoo aarrtt.. 2288 ddaa LLeeii nnºº 88..003388//9900,, ppaarraa iinntteerrppoossiiççããoo ddoo AAggrraavvoo,, qquuaannddoo
ssee ttrraattaarr ddee mmaattéérriiaa ccrriimmiinnaall.. FFooii mmaannttiiddaa iinnccóólluummee,, aassssiimm,, aa SSúúmmuullaa nnºº 669999//SSTTFF,,
ddoo sseegguuiinnttee tteeoorr:: ""oo pprraazzoo ppaarraa iinntteerrppoossiiççããoo ddee aaggrraavvoo,, eemm pprroocceessssoo ppeennaall,, éé ddee
cciinnccoo ddiiaass,, ddee aaccoorrddoo ccoomm aa LLeeii nnºº 88..003388//11999900,, nnããoo ssee aapplliiccaannddoo oo ddiissppoossttoo aa
rreessppeeiittoo nnaass aalltteerraaççõõeess ddaa LLeeii nnºº 88..995500//11999944 aaoo CCóóddiiggoo ddee PPrroocceessssoo CCiivviill""..
llVV.. AAggrraavvooss RReeggiimmeennttaaiiss ddeesspprroovviiddooss.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--AARREEsspp 119933..008833;; PPrroocc..
22001122//00112277111100--00;; SSPP;; SSeexxttaa TTuurrmmaa;; RReellªª MMiinnªª AAssssuusseettee MMaaggaallhhããeess;; JJuullgg..
0055//0022//22001133;; DDJJEE 2255//0033//22001133))
10
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL NNOO AAGGRRAAVVOO EEMM RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL.. RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL..
IINNTTEERRPPOOSSIIÇÇÃÃOO AANNTTEESS DDAA PPUUBBLLIICCAAÇÇÃÃOO DDOO AACCÓÓRRDDÃÃOO DDAA AAPPEELLAAÇÇÃÃOO..
EEXXTTEEMMPPOORRAANNEEIIDDAADDEE.. CCAARRAACCTTEERRIIZZAAÇÇÃÃOO,, NNAA EESSPPÉÉCCIIEE.. PPRREECCEEDDEENNTTEESS DDOO SSTTJJ..
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL IIMMPPRROOVVIIDDOO..
11.. ÉÉ ffiirrmmee aa jjuurriisspprruuddêênncciiaa ddoo SSTTJJ nnoo sseennttiiddoo ddee sseerr iinntteemmppeessttiivvoo oo rreeccuurrssoo
iinntteerrppoossttoo aanntteess ddaa ppuubblliiccaaççããoo ddaa ddeecciissããoo rreeccoorrrriiddaa,, sseemm aa ddeevviiddaa rraattiiffiiccaaççããoo..
22.. IInn ccaassuu,, vveerriiffiiccaa--ssee qquuee oo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall ffooii iinntteerrppoossttoo eemm 0044..0055..22001122 ((sseexxttaa--
ffeeiirraa)) ee oo aaccóórrddããoo qquuee jjuullggoouu aa aappeellaaççããoo ssóó ffooii ppuubblliiccaaddoo nnoo DDJJEE eemm 0099..0055..22001122
((qquuaarrttaa--ffeeiirraa)).. PPoorrttaannttoo,, mmoossttrroouu--ssee pprreemmaattuurraa aa iinntteerrppoossiiççããoo ddoo RReeccuurrssoo
EEssppeecciiaall,, rreessttaannddoo eexxtteemmppoorrâânneeoo.. 33.. AAggrraavvoo rreeggiimmeennttaall iimmpprroovviiddoo.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--
AARREEsspp 224433..884499;; PPrroocc.. 22001122//00221177118811--88;; PPRR;; QQuuiinnttaa TTuurrmmaa;; RReell.. DDeess.. CCoonnvv.. CCaammppooss
MMaarrqquueess;; JJuullgg.. 0055//0033//22001133;; DDJJEE 0088//0033//22001133))
11..44.. RReeccuurrssoo nnããoo rraattiiffiiccaaddoo aappóóss ppuubblliiccaaççããoo ddee aaccóórrddããoo ddooss EEmmbbaarrggooss ddee
DDeeccllaarraaççããoo ooppoossttooss ppeellaa RReeccoorrrriiddaa
DDee oouuttrroo mmooddoo,, aa RReeccoorrrriiddaa ooppôôss EEmmbbaarrggooss ddee DDeeccllaarraaççããoo eemm
ffaaccee ddoo aaccóórrddããoo ccoommbbaattiiddoo,, ooss qquuaaiiss rreeppoouussaamm ààss ffllss.. 339999//440011.. AAppóóss aa ooppoossiiççããoo ddooss
eemmbbaarrggooss ddeeccllaarraattóórriiooss aa RReeccoorrrreennttee iinntteerrppuusseerraa oo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall eemm eessppéécciiee,, oo qquuaall
ddoorrmmiittaa ààss ffllss.. OOss EEmmbbaarrggooss DDeeccllaarraattóórriiooss ffoorraamm jjuullggaaddooss,, ccuujjoo aaccóórrddããoo ddeemmoorraa ààss ffllss..
AAppeessaarr ddoo jjuullggaammeennttoo ddooss EEmmbbaarrggooss,, aappóóss aa iinntteerrppoossiiççããoo ddoo
RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall,, aa oorraa RReeccoorrrreennttee nnããoo rraattiiffiiccoouu oo ccoonntteeúúddoo ddoo rreeccuurrssoo mmaanneejjaaddoo ppeellaa
mmeessmmaa..
11
ÉÉ ccoonnssaabbiiddoo qquuee uummaa vveezz aaddmmiittiiddooss ooss EEmmbbaarrggooss ddee
DDeeccllaarraaççããoo,, sseerráá pprrooffeerriiddaa nnoovvaa ddeecciissããoo qquuee mmooddiiffiiccaarráá oo jjuullggaaddoo rreeccoorrrriiddoo,, oouu,, eennttrreettaannttoo,,
mmeessmmoo sseemm aalltteerráá--lloo,, ppaassssaarráá aa iinntteeggrráá--lloo..
OOrraa,, ccoomm aa ooppoossiiççããoo ddooss EEmmbbaarrggooss ddee DDeeccllaarraaççããoo,, nnããoo sseennddoo
oo ccaassoo ddee iinntteerrppoossiiççããoo eemm sseeddee ddee JJuuiizzaaddooss EEssppeecciiaaiiss,, oo pprraazzoo rreeccuurrssaall ppaarraa oouuttrrooss
rreeccuurrssooss ffooii iinntteerrrroommppiiddoo.. ((CCPPCC,, aarrtt.. 553388)) DDeessttee mmooddoo,, uummaa vveezz qquuee oo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall
ffoorraa iinntteerrppoossttoo aanntteess ddoo jjuullggaammeennttoo ddooss EEmmbbaarrggooss DDeeccllaarraattóórriiooss,, aa ccaauussaa aaiinnddaa nnããoo hhaavviiaa
ssiiddoo ddeecciiddiiddaa eemm ““úúllttiimmaa iinnssttâânncciiaa””..
NNeessssee ccoonntteexxttoo,, ttaall ccoonndduuççããoo pprroocceessssuuaall,, aaddoottaaddaa ppeellaa
RReeccoorrrreennttee,, oo rreeccuurrssoo éé pprreemmaattuurroo ee nnããoo eennccoonnttrraa rreessppaallddoo nnoo qquuee ddeelliimmiittaa oo aarrtt.. 110055,,iinncc.. IIIIII,, ddaa CCoonnssttiittuuiiççããoo FFeeddeerraall..
UUrrggee aasssseevveerraarr qquuee aa mmaattéérriiaa jjáá ppaacciiffiiccaaddaa nnoo ââmmbbiittoo ddoo
SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa::
SSTTJJ,, SSúúmmuullaa 441188 -- ÉÉ iinnaaddmmiissssíívveell oo rreeccuurrssoo eessppeecciiaall iinntteerrppoossttoo aanntteess ddaa ppuubblliiccaaççããoo
ddoo aaccóórrddããoo ddooss eemmbbaarrggooss ddee ddeeccllaarraaççããoo,, sseemm ppoosstteerriioorr rraattiiffiiccaaççããoo..
22.. PPrreeppaarroo iilleeggíívveell -- DDeesseerrççããoo
RReezzaa aa LLeeggiissllaaççããoo AAddjjeettiivvaa CCiivviill,, nnoo ttooccaannttee aaoo pprreeppaarroo,, qquuee::
12
CCÓÓDDIIGGOO DDEE PPRROOCCEESSSSOO CCIIVVIILL
aarrtt.. 551111 -- NNoo aattoo ddee iinntteerrppoossiiççããoo ddoo rreeccuurrssoo,, oo rreeccoorrrreennttee ccoommpprroovvaarráá,,
qquuaannddoo eexxiiggiiddoo ppeellaa lleeggiissllaaççããoo ppeerrttiinneennttee,, oo rreessppeeccttiivvoo pprreeppaarroo,, iinncclluussiivvee
ppoorrttee ddee rreemmeessssaa ee ddee rreettoorrnnoo,, ssoobb ppeennaa ddee ddeesseerrççããoo
SSeegguurraammeennttee nnããoo mmiinniimmaammeennttee qquuaallqquueerr ffoorrmmaa ddee aasssseegguurraarr oo
vvaalloorr rreeccoollhhiiddoo aa ttííttuulloo ddee pprreeppaarroo ddoo rreeccuurrssoo mmaanneejjaaddoo..
ÉÉ aabbssoolluuttaammeennttee iilleeggíívveell oo vvaalloorr ddaa gguuiiaa qquuee rreeppoouussaa ààss ffllss..
339999..
DDeessssee mmooddoo,, oo rreeccuurrssoo eemm lliiççaa ddeevvee sseerr ccoonnssiiddeerraaddoo ddeesseerrttoo,,
uummaa vveezz qquuee nnããoo hhoouuvvee aa ccoommpprroovvaaççããoo iimmeeddiiaattaa ddoo rreeccoollhhiimmeennttoo ddoo pprreeppaarroo,, nnoo mmoommeennttoo
ddaa iinntteerrppoossiiççããoo ddoo rreeccuurrssoo,, sseennddoo aallccaannççaaddoo,, aassssiimm,, ppeellaa pprreecclluussããoo ccoonnssuummaattiivvaa..
CCoonnvvéémm rreessssaallttaarr ooss sseegguuiinntteess jjuullggaaddooss::
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL EEMM AAGGRRAAVVOO DDEE IINNSSTTRRUUMMEENNTTOO MMOONNOOCCRRÁÁTTIICCAA
NNEEGGAANNDDOO CCOONNHHEECCIIMMEENNTTOO AA AAGGRRAAVVOO DDEE IINNSSTTRRUUMMEENNTTOO..
11.. IImmppoossssiibbiilliiddaaddee ddee vveerriiffiiccaaççããoo ddaa rreegguullaarriiddaaddee ddoo pprreeppaarroo ddoo RReeccuurrssoo
EEssppeecciiaall,, hhaajjaa vviissttaa ooss ccoommpprroovvaanntteess ddee ppaaggaammeennttoo eessttaarreemm iilleeggíívveeiiss ee
ssoobbrreeppoossttooss ààss rreessppeeccttiivvaass gguuiiaass..
22.. VVeeddaaddoo oo ssuupprriimmeennttoo ddaa ffaallhhaa ppoosstteerriioorrmmeennttee àà iinntteerrppoossiiççããoo ddoo rreeccuurrssoo..
IInncciiddêênncciiaa ddaa pprreecclluussããoo ccoonnssuummaattiivvaa..
13
33.. AAggrraavvoo rreeggiimmeennttaall ddeesspprroovviiddoo.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--AAgg 11..114466..995500;; PPrroocc.. 22000099//00000099114444--
00;; MMGG;; QQuuaarrttaa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. MMaarrccoo BBuuzzzzii;; JJuullgg.. 2233//1100//22001122;; DDJJEE 1122//1111//22001122))
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL EEMM AAGGRRAAVVOO DDEE IINNSSTTRRUUMMEENNTTOO.. PPRREEPPAARROO.. GGUUIIAA DDEE
RREECCOOLLHHIIMMEENNTTOO.. IILLEEGGÍÍVVEELL.. PPEEÇÇAA EESSSSEENNCCIIAALL.. IIMMPPOOSSSSIIBBIILLIIDDAADDEE DDEE SSEE AAFFEERRIIRR AA
RREEGGUULLAARRIIDDAADDEE DDOO RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL.. PPRREECCEEDDEENNTTEESS..
11.. ÉÉ ddeevveerr ddoo aaggrraavvaannttee iinnssttrruuiirr -- ee ccoonnffeerriirr -- aa ppeettiiççããoo ddee aaggrraavvoo ccoomm aass ppeeççaass
oobbrriiggaattóórriiaass ee eesssseenncciiaaiiss aaoo ddeesslliinnddee ddaa ccoonnttrroovvéérrssiiaa.. AA ffaallttaa oouu iinnccoommpplleettuuddee ddee
qquuaallqquueerr ddeessssaass ppeeççaass,, ttaall ccoommoo vveerriiffiiccaaddoo nnoo pprreesseennttee ccaassoo,, aaccaarrrreettaa oo nnããoo
ccoonnhheecciimmeennttoo ddoo rreeccuurrssoo..
22.. NNaa hhiippóótteessee,, oo iinnssttrruummeennttoo eessttáá ddeeffiicciieenntteemmeennttee iinnssttrruuííddoo,, ppoorrqquuaannttoo oo
aaggrraavvaannttee jjuunnttoouu aaooss aauuttooss ccóóppiiaass iilleeggíívveeiiss ddaass gguuiiaass ddee rreeccoollhhiimmeennttoo ddoo ppoorrttee ddee
rreemmeessssaa ee rreettoorrnnoo ee aass ccuussttaass ddoo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall,, iinnvviiaabbiilliizzaannddoo aa vveerriiffiiccaaççããoo ddoo
nnúúmmeerroo ddoo pprroocceessssoo ee ddoo ccóóddiiggoo ddaa rreecceeiittaa..
33.. NNããoo oobbssttaannttee aa aauussêênncciiaa ddee pprreevviissããoo,, nnoo §§ 11ºº ddoo aarrtt.. 554444 ddoo CCPPCC,, ddaa eexxiiggêênncciiaa
ddee jjuunnttaaddaa ddee ccóóppiiaa lleeggíívveell ddaa gguuiiaa ddee rreeccoollhhiimmeennttoo ddoo pprreeppaarroo ddoo RReeccuurrssoo
EEssppeecciiaall,, ccoomm oo rreessppeeccttiivvoo ccoommpprroovvaannttee ddee ppaaggaammeennttoo,, ppaarraa aa ffoorrmmaaççããoo ddoo
aaggrraavvoo ddee iinnssttrruummeennttoo aass rreeffeerriiddaass ppeeççaass ssããoo eesssseenncciiaaiiss,, nnaa mmeeddiiddaa eemm qquuee
ppoossssiibbiilliittaamm aa aaffeerriiççããoo ddaa rreegguullaarriiddaaddee ffoorrmmaall ddoo rreeccuurrssoo,, aa qquuaall eessttáá ssuujjeeiittaa aa
dduupplloo ccoonnttrroollee,, nneessttaa iinnssttâânncciiaa eessppeecciiaall ee nnaa oorrddiinnáárriiaa..
44.. ÉÉ nnoo aattoo ddaa iinntteerrppoossiiççããoo ddoo rreeccuurrssoo qquuee ddeevvee sseerr ccoommpprroovvaaddoo oo rreeccoollhhiimmeennttoo
ddaass ccuussttaass ee ddoo ppoorrttee ddee rreemmeessssaa ee rreettoorrnnoo,, ccoomm oo ccoorrrreettoo pprreeeenncchhiimmeennttoo ddaass
gguuiiaass,, ssoobb ppeennaa ddee pprreecclluussããoo ccoonnssuummaattiivvaa
14
55.. AAggrraavvoo rreeggiimmeennttaall aa qquuee ssee nneeggaa pprroovviimmeennttoo.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--AAgg 11..441166..883366;; PPrroocc..
22001111//00111166556666--11;; RRSS;; QQuuaarrttaa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. RRaauull AArraaúújjoo;; JJuullgg.. 0066//0099//22001122;; DDJJEE
2266//0099//22001122))
33.. PPrreetteennssããoo ddee rreeeexxaammee ddee pprroovvaass –– SSTTJJ,, SSúúmmuullaa 0077
AA ddeecciissããoo rreeccoorrrriiddaa rreeccoonnhheecceeuu oo ddaannoo ooccaassiioonnaaddoo ppeellaa
RReeccoorrrreennttee,, ccoonnddeennaannddoo--aa aa ppaaggaarr iinnddeenniizzaaççããoo ppoorr ddaannooss mmoorraaiiss nnoo iimmppoorrttee ddee RR$$
1155..000000,,0000 ((qquuiinnzzee mmiill rreeaaiiss))..
IImmppoorrttaa rreessssaallttaarr qquuee oo TTrriibbuunnaall LLooccaall,, aaoo eessttiippuullaarr oo qquuaannttuumm
ccoonnddeennaattóórriioo,, eexxaammiinnoouu,, ccoomm pprrooffuunnddiiddaaddee,, ttooddoo oo qquuaaddrroo pprroobbaattóórriioo ffoorrmmaaddoo nnooss aauuttooss.. AA
pprrooppóóssiittoo,, ddee bboomm aallvviittrree qquuee,, iinncclluussiivvee,, ffoorraamm ttrraannssccrriittooss ttrreecchhooss ddee ddeeppooiimmeennttooss ddaass
ppaarrtteess ee ddaass tteesstteemmuunnhhaass aarrrroollaaddaass ppeellaass ppaarrtteess.. AA pprroovvaa ddooccuummeennttaall,, aaddeemmaaiiss,, ffoorraa
ddeevviiddaammeennttee ccoommeennttaaddaa ee aapprreecciiaaddaa nnoo aaccóórrddããoo ccoommbbaattiiddoo..
NNeessssee ppaassssoo,, éé ddee aabbssoolluuttaammeennttee iinnaaddeeqquuaaddaa aa pprreetteennssããoo ddee
rreeeexxaammee ddee pprroovvaass ppoorr mmeeiioo ddee RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall..
UUrrggee ddeessttaaccaarr,, mmaaiiss,, qquuee oo EEggrrééggiioo SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa
jjáá tteemm eenntteennddiimmeennttoo ccoonnssaaggrraaddoo ddee qquuee éé ddeeffeessoo nneessttaa ffaassee rreeccuurrssaall rreevvoollvveerr oo ccoonnjjuunnttoo
pprroobbaattóórriioo..
SSTTJJ,, SSúúmmuullaa 0077 –– AA pprreetteennssããoo ddee ssiimmpplleess rreeeexxaammee ddee pprroovvaa nnããoo eennsseejjaa rreeccuurrssoo
eessppeecciiaall..
15
DDee oouuttrroo iimmppoorrttee,, oo SSTTJJ tteemm rreeccoonnhheecciiddoo,, aaiinnddaa aassssiimm ccoomm
eexxttrreemmaa eexxcceeççããoo,, qquuee oo vvaalloorr iinnddeenniizzaattóórriioo eessttaabbeelleecciiddoo nnaa iinnssttâânncciiaass oorrddiinnáárriiaass ppooddee sseerr
rreevviissttoo,, ttooddaavviiaa qquuaannddoo ssee rreevveellaarr iirrrriissóórriioo oouu eexxoorrbbiittaannttee..
AA qquuaannttiiaa ffiixxaaddaa,, aallvvoo ddee ccoommbbaattee,, nnããoo ssee mmoossttrraa eexxcceessssiivvaa ee
ddeesspprrooppoorrcciioonnaall aaoo ddaannoo ppeerrppeettrraaddoo,, ffiixxaaddaa,, ppooiiss,, ddeennttrroo ddoo pprriinnccííppiioo ddaa rraazzooaabbiilliiddaaddee..
AA pprrooppóóssiittoo,, nnoo ttooccaannttee àà hhiippóótteessee,, vveejjaammooss oo qquuee tteemm ddeecciiddiiddoo
oo EEggrrééggiioo SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa::
AAGGRRAAVVOO NNOO RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL..
AAççããoo aannuullaattóórriiaa ddee ttííttuulloo ccaammbbiiaall cc//cc iinnddeenniizzaaççããoo ppoorr ddaannooss mmaatteerriiaaiiss ee mmoorraaiiss..
PPrrootteessttoo iinnddeevviiddoo.. EEnnddoossssoo ttrraannssllaattiivvoo.. RReessppoonnssaabbiilliiddaaddee ddoo eennddoossssaattáárriioo..
MMaattéérriiaa ppaacciiffiiccaaddaa nnooss mmoollddeess ddoo aarrtt.. 554433--cc ddoo CCPPCC.. SSúúmmuullaa nnºº 447755//SSTTJJ.. DDaannoo
mmoorraall.. IInnddeenniizzaaççããoo aarrbbiittrraaddaa eemm vvaalloorr rraazzooáávveell.. IInnvviiaabbiilliiddaaddee ddee mmooddiiffiiccaaççããoo ddoo
qquuaannttuumm nnaa iinnssttâânncciiaa eessppeecciiaall.. SSúúmmuullaa 0077//SSTTJJ.. AAggrraavvoo ccoonnhheecciiddoo ppaarraa,, ddeessddee
llooggoo,, nneeggaarr sseegguuiimmeennttoo aaoo rreeccuurrssoo eessppeecciiaall.. ((SSTTJJ;; AARREEsspp 339988..994488;; PPrroocc..
22001133//00331111009988--99;; SSPP;; TTeerrcceeiirraa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. PPaauulloo ddee TTaarrssoo SSaannsseevveerriinnoo;; DDJJEE
2255//0066//22001144))
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL NNOO AAGGRRAAVVOO EEMM RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL..
RREESSPPOONNSSAABBIILLIIDDAADDEE CCIIVVIILL.. AAGGRREESSSSÃÃOO FFÍÍSSIICCAA.. AALLEEGGAADDAA OOMMIISSSSÃÃOO NNOO JJUULLGGAADDOO..
IINNEEXXIISSTTÊÊNNCCIIAA.. DDAANNOO MMOORRAALL.. VVAALLOORR DDAA CCOONNDDEENNAAÇÇÃÃOO.. RRAAZZOOAABBIILLIIDDAADDEE..
RREEDDUUÇÇÃÃOO DDOO VVAALLOORR FFIIXXAADDOO.. SSÚÚMMUULLAA 0077//SSTTJJ..
16
11.. NNããoo hháá qquuee ssee ffaallaarr eemm vviioollaaççããoo aaoo aarrtt.. 553355 ddoo CCóóddiiggoo ddee PPrroocceessssoo CCiivviill,, ppooiiss oo
eegg.. TTrriibbuunnaall ddee oorriiggeemm ddiirriimmiiuu aass qquueessttõõeess ppeerrttiinneenntteess aaoo lliittííggiioo,, aaffiigguurraannddoo--ssee
ddiissppeennssáávveell qquuee vveennhhaa eexxaammiinnaarr uummaa aa uummaa aass aalleeggaaççõõeess ee ffuunnddaammeennttooss
eexxppeennddiiddooss ppeellaass ppaarrtteess..
22.. AA ccoonncclluussããoo aa qquuee cchheeggoouu oo TTrriibbuunnaall ddee oorriiggeemm,, aacceerrccaa ddoo vvaalloorr ddooss ddaannooss
mmoorraaiiss,, ddeeccoorrrreeuu ddee ccoonnvviiccççããoo ffoorrmmaaddaa eemm ffaaccee ddooss eelleemmeennttooss ffááttiiccooss
ppeerrccuucciieenntteemmeennttee aannaalliissaaddoo nnooss aauuttooss.. RReevveerr ooss ffuunnddaammeennttooss ddoo aaccóórrddããoo
rreeccoorrrriiddoo iimmppoorrttaarriiaa nneecceessssaarriiaammeennttee nnoo rreeeexxaammee ddee pprroovvaass,, oo qquuee éé ddeeffeessoo
nneessttaa ffaassee rreeccuurrssaall ((SSúúmmuullaa nnºº 77//SSTTJJ)) ee iimmppeeddee oo ccoonnhheecciimmeennttoo ddoo rreeccuurrssoo ppoorr
aammbbaass aass aallíínneeaass..
33.. AA rreevviissããoo ddee iinnddeenniizzaaççããoo ppoorr ddaannooss mmoorraaiiss ssóó éé ppoossssíívveell eemm RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall
qquuaannddoo oo vvaalloorr ffiixxaaddoo nnaass iinnssttâânncciiaass llooccaaiiss ffoorr eexxoorrbbiittaannttee oouu íínnffiimmoo,, ddee mmooddoo aa
aaffrroonnttaarr ooss pprriinnccííppiiooss ddaa rraazzooaabbiilliiddaaddee ee ddaa pprrooppoorrcciioonnaalliiddaaddee..
44.. NNoo pprreesseennttee ccaassoo,, nnããoo hháá mmoottiivvooss ppaarraa rreevveerr aa ddeecciissããoo oorraa aaggrraavvaaddaa,, ddee mmooddoo
qquuee ddeevvee sseerr mmaannttiiddoo oo vvaalloorr ddaa iinnddeenniizzaaççããoo,, ffiixxaaddoo ppeellaass iinnssttâânncciiaass oorrddiinnáárriiaass
eemm RR$$ 1100..000000,,0000 ((ddeezz mmiill rreeaaiiss))..
55.. AAggrraavvoo rreeggiimmeennttaall nnããoo pprroovviiddoo.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--AARREEsspp 223322..557799;; PPrroocc..
22001122//00119988009944--99;; RRSS;; QQuuaarrttaa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. LLuuiiss FFeelliippee SSaalloommããoo;; JJuullgg..
1199//0033//22001133;; DDJJEE 2266//0033//22001133))
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL.. RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL.. CCIIVVIILL.. PPLLAANNOO DDEE SSAAÚÚDDEE..
CCOOBBEERRTTUURRAA SSEECCUURRIITTÁÁRRIIAA.. RREECCUUSSAA IINNDDEEVVIIDDAA DDEE IINNTTEERRNNAAÇÇÃÃOO HHOOSSPPIITTAALLAARR..
CCLLÁÁUUSSUULLAA AABBUUSSIIVVAA.. AATTOO IILLÍÍCCIITTOO.. SSIITTUUAAÇÇÃÃOO EEMMEERRGGEENNCCIIAALL.. DDOOEENNÇÇAA GGRRAAVVEE..
MMEENNIINNGGIITTEE.. OOCCOORRRRÊÊNNCCIIAA DDEE DDAANNOOSS MMOORRAAIISS.. PPRREECCEEDDEENNTTEESS.. QQUUAANNTTUUMM
17
IINNDDEENNIIZZAATTÓÓRRIIOO.. RRAAZZOOAABBIILLIIDDAADDEE.. RREEVVIISSÃÃOO.. RREEEEXXAAMMEE FFÁÁTTIICCOO--PPRROOBBAATTÓÓRRIIOO..
SSÚÚMMUULLAA 0077//SSTTJJ..
11.. AAbbuussiivvaa aa ccllááuussuullaa ddee ccoonnttrraattoo ddee ppllaannoo ddee ssaaúúddee qquuee eexxcclluuii ddee ssuuaa ccoobbeerrttuurraa oo
ttrraattaammeennttoo ddee ddooeennççaass iinnffeeccttoo--ccoonnttaaggiioossaass,, ttaaiiss ccoommoo aa mmeenniinnggiittee..
22.. AA sseegguurraaddoorraa,, aaoo rreeccuussaarr iinnddeevviiddaammeennttee aa ccoobbeerrttuurraa ppaarraa ttrraattaammeennttoo ddee ssaaúúddee,,
aaggee ccoomm aabbuussoo ddee ddiirreeiittoo,, ccoommeetteennddoo aattoo iillíícciittoo ee ffiiccaannddoo oobbrriiggaaddaa àà rreeppaarraaççããoo
ddooss ddaannooss ppaattrriimmoonniiaaiiss ee eexxttrraappaattrriimmoonniiaaiiss ddeellee ddeeccoorrrreenntteess..
33.. AA rreeccuussaa iinnddeevviiddaa ddaa ccoobbeerrttuurraa ppaarraa ttrraattaammeennttoo ddee ssaaúúddee,, eemm ssiittuuaaççõõeess ddee
eemmeerrggêênncciiaa,, qquuaannddoo oo ffaattoo rreeppeerrccuuttee iinntteennssaammeennttee nnaa ppssiiqquuee ddoo ddooeennttee,,
ggeerraannddoo eennoorrmmee ddeessccoonnffoorrttoo,, ddiiffiiccuullddaaddeess ee tteemmoorr ppeellaa pprróópprriiaa vviiddaa,, ffaazz nnaasscceerr oo
ddiirreeiittoo àà rreeppaarraaççããoo ddoo ddaannoo mmoorraall..
44.. SSeegguunnddoo eenntteennddiimmeennttoo ppaacciiffiiccaaddoo ddeessttaa CCoorrttee,, oo vvaalloorr ddaa iinnddeenniizzaaççããoo ppoorr ddaannoo
mmoorraall ssoommeennttee ppooddee sseerr aalltteerraaddoo nnaa iinnssttâânncciiaa eessppeecciiaall qquuaannddoo íínnffiimmoo oouu
eexxaaggeerraaddoo,, oo qquuee nnããoo ooccoorrrree nnoo ccaassoo eemm tteellaa,, eemm qquuee,, ccoonnssiiddeerraaddaass aass ssuuaass
ppeeccuulliiaarriiddaaddeess,, ffiixxaaddoo nnoo vvaalloorr ddee ddeezz ssaalláárriiooss mmíínniimmooss..
55.. AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL DDEESSPPRROOVVIIDDOO.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--RREEsspp 11..229999..006699;; PPrroocc..
22001111//00330000447777--77;; SSPP;; TTeerrcceeiirraa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. PPaauulloo ddee TTaarrssoo SSaannsseevveerriinnoo;; JJuullgg..
2266//0022//22001133;; DDJJEE 0044//0033//22001133))
44.. AA mmaattéérriiaa lleevvaaddaa aa eeffeeiittoo mmoossttrraa--ssee aauusseennttee ddee pprreeqquueessttiioonnaammeennttoo –– SSTTJJ,,
SSúúmmuullaa 221111
18
IInnffeerree--ssee qquuee aa RReeccoorrrreennttee ttrroouuxxee àà bbaaiillaa,, ssoommeennttee nneessttaaooppoorrttuunniiddaaddee pprroocceessssuuaall,, oo tteemmaa ddee qquuee aa ddeecciissããoo rreeccoorrrriiddaa aaffrroonnttoouu oo ““pprriinnccííppiioo ddaa
iimmppoossssiibbiilliiddaaddee ddee eennrriiqquueecciimmeennttoo iillíícciittoo””..
NNaaddaa nneessttee sseennttiiddoo,, oouu sseejjaa,, ccoomm aarrgguummeennttooss àà lluuzz ddoo pprriinnccííppiioo
oorraa eennffooccaaddoo,, ffoorraa aanntteerriioorrmmeennttee lleevvaaddoo aa eeffeeiittoo.. VVeejjaa,, aaddeemmaaiiss,, qquuee ssóó aaggoorraa,, nneessttaa ffaassee
rreeccuurrssaall,, qquuee aa RReeccoorrrreennttee aasssseevveerroouu qquuee aa ddeecciissããoo ddee ppiissoo aaffrroonnttoouu ooss ddiittaammeess ccoonnttiiddooss
nnooss aarrttiiggooss 994444 ee 994455,, aammbbooss ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill..
ÉÉ ssaabbiiddoo ppoorr ttooddooss qquuee pprreeqquueessttiioonnaarr cceerrttaa mmaattéérriiaa éé lleevváá--llaa àà
ddiissccuussssããoo pprréévviiaa ppaarraa,, aassssiimm,, ppooddeerr ssuusscciittaarr oo tteemmaa nnooss cchhaammaaddooss rreeccuurrssooss
eexxttrraaoorrddiinnáárriiooss.. AAffiinnaall,, ssããoo rreeccuurrssooss ddee rreevviissããoo ee,, ddeessttee mmooddoo,, nnããoo hháá qquuee ssee ffaallaarr eemm
rreevviissããoo ddaaqquuiilloo qquuee aanntteess nnããoo ffoorraa ddeecciiddiiddoo..
NNooss rreessppeeiittáávveeiiss ddiizzeerreess ddee BBeerrnnaarrddoo PPiimmeenntteell SSoouuzzaa,,
pprreeqquueessttiioonnaarr ssiiggnniiffiiccaa qquuee::
““ OO pprreeqquueessttiioonnaammeennttoo ccoonnssiissttee nnaa eexxiiggêênncciiaa ddee qquuee aaqquueessttããoo ddee ddiirreeiittoo vveeiiccuullaaddaa nnoo rreeccuurrssoo iinntteerrppoossttoo ppaarraa ttrriibbuunnaall ssuuppeerriioorrtteennhhaa ssiiddoo pprreevviiaammeennttee ddeecciiddiiddaa nnoo jjuullggaaddoo rreeccoorrrriiddoo.. CCoomm eeffeeiittoo,, nnããoo bbaassttaa aappaarrttee tteerr ssuusscciittaaddoo oo tteemmaa,, aaiinnddaa qquuee àà eexxaauussttããoo.. SSee aa mmaattéérriiaa jjuurrííddiiccaa nnããoo ffooiiddeecciiddiiddaa nnoo jjuullggaaddoo rreeccoorrrriiddoo,, nnããoo eessttáá ssaattiissffeeiittaa aa eexxiiggêênncciiaa ddoopprreeqquueessttiioonnaammeennttoo..(( .. .. .. ))
19
OO rreeccuurrssoo eessppeecciiaall ssóó éé ccaabbíívveell,, ppoorrttaannttoo,, ssee aa mmaattéérriiaajjuurrííddiiccaa nneellee vveerrssaaddaa ttiivveerr ssiiddoo oobbjjeettoo ddee pprréévviioo pprroonnuunncciiaammeennttoo ppoorr ppaarrttee ddoottrriibbuunnaall aa qquuoo.. NNaa aauussêênncciiaa ddee mmaanniiffeessttaaççããoo ssoobbrree oo tteemmaa aa sseerr aaffiittaaddoo eemmffuuttuurroo rreeccuurrssoo eessppeecciiaall,, ddeevvee oo iinnccoonnffoorrmmaaddoo iinntteerrppoorr eemmbbaarrggooss ddeeddeeccllaarraattóórriiooss,, ppaarraa ddeemmoonnssttrraarr aa oommiissssããoo nnoo aaccóórrddããoo pprrooffeerriiddoo ppeellaa ccoorrttee ddeesseegguunnddoo ggrraauu.. SSee aa oommiissssããoo ppeerrssiissttiirr,, ddee nnaaddaa aaddiiaannttaa oo lleeggiittiimmaaddoo iinntteerrppoorrrreeccuurrssoo eessppeecciiaall ttrraattaannddoo aappeennaass ddoo aassssuunnttoo qquuee eeffeettiivvaammeennttee nnããoo ffooiissoolluucciioonnaaddaa ppeellaa ccoorrttee ddee oorriiggeemm.. ““ ((SSOOUUZZAA,, BBeerrnnaarrddoo PPiimmeenntteell.. IInnttrroodduuççããooaaooss rreeccuurrssooss ccíívveeiiss ee àà aaççããoo rreesscciissóórriiaa.. 99ªª EEdd.. SSããoo PPaauulloo:: SSaarraaiivvaa,, 22001133,, pppp.. 663355--663388))
ÉÉ ddee ttooddoo ooppoorrttuunnoo ggiizzaarr aass lliiççõõeess ddee LLuuiizz GGuuiillhheerrmmee MMaarriinnoonniiee SSéérrggiioo CCrruuzz AArreennhhaarrtt::
““TTaammbbéémm ssee eexxiiggee,, ppaarraa aa iinntteerrppoossiiççããoo ddee aammbbooss ooss rreeccuurrssooss,, aa eexxiissttêênncciiaa ddeepprreeqquueessttiioonnaammeennttoo.. AA ffiimm ddee qquuee sseejjaa ccaabbíívveell,, ttaannttoo nnoo rreeccuurrssoo eessppeecciiaall ccoommoonnoo eexxttrraaoorrddiinnáárriioo,, éé nneecceessssáárriioo qquuee aa qquueessttããoo lleeggaall oouu ccoonnssttiittuucciioonnaall jjáá eesstteejjaapprreesseennttee nnooss aauuttooss,, tteennddoo ssiiddoo ddeecciiddiiddaa ppeelloo ttrriibbuunnaall ((oouu jjuuíízzoo,, nnoo ccaassoo ddeerreeccuurrssoo eexxttrraaoorrddiinnáárriioo)) aa qquuoo ((SSúúmmuullaa 228822 ddoo SSTTFF)).. EEssssaa eexxiiggêênncciiaa,, ppaaccííffiiccaa nnaajjuurriisspprruuddêênncciiaa ddooss ttrriibbuunnaaiiss ssuuppeerriioorreess nnaacciioonnaaiiss,, ddeeccoorrrree ddaa iimmppoossiiççããoo,,eessttaabbeelleecciiddaa nnooss aarrttss.. 110022,, IIIIII,, ee 110055,, IIIIII,, ddaa CCFF,, ddee qquuee aass ccaauussaass tteennhhaa ssiiddoo““ddeecciiddiiddaass”” nnaa iinnssttâânncciiaa iinnffeerriioorr,, tteennddoo eessssaa ddeecciissããoo ggeerraaddoo oo eexxaammee ddaa lleeiiffeeddeerraall oouu ddaa CCoonnssttiittuuiiççããoo FFeeddeerraall.. ““ ((MMAARRIINNOONNII,, LLuuiizz GGuuiillhheerrmmee;; AARREENNHHAARRTT,,SSéérrggiioo CCrruuzz.. PPrroocceessssoo ddee CCoonnhheecciimmeennttoo.. 1100ªª EEdd.. SSããoo PPaauulloo:: RRTT,, 22001111,, vvooll.. 22,, pp..556611))
20
NNeessssee mmeessmmoo rruummoo,, ddee ttooddaa ppeerrttiinnêênncciiaa ttrraazzeerr àà ccoollaaççããoo oo
mmaaggiissttéérriioo ddee MMooaaccyyrr AAmmaarraall SSaannttooss::
““OO pprriimmeeiirroo ddiizz rreessppeeiittoo aaoo pprreeqquueessttiioonnaammeennttoo,, sseegguunnddoo oo qquuaall éé iinnaaddmmiissssíívveelloo rreeccuurrssoo eessppeecciiaall qquuaannddoo nnããoo vveennttiillaaddaa,, nnaa ddeecciissããoo rreeccoorrrriiddaa,, aa qquueessttããooffeeddeerraall ssuusscciittaaddaa.. IIssttoo ssiiggnniiffiiccaa qquuee,, ccoommoo rreeggrraa,, aa qquueessttããoo ffeeddeerraall hháá qquuee sseerraapprreecciiaaddaa ppeelloo TTrriibbuunnaall aa qquuoo.. ““ ((SSAANNTTOOSS,, MMooaaccyyrr AAmmaarraall.. PPrriimmeeiirraass lliinnhhaass ddeeddiirreeiittoo pprroocceessssuuaall cciivviill.. 2266ªª EEdd.. SSããoo PPaauulloo:: SSaarraaiivvaa,, 22001133,, vvooll.. 33,, pp.. 221122))
ÉÉ nneecceessssáárriioo nnããoo ppeerrddeerr ddee vviissttaa oo ppeennssaammeennttoo ccoonnssoolliiddaaddoo nnoo
EEggrrééggiioo SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa::
SSTTJJ,, SSúúmmuullaa nnºº 221111 -- IInnaaddmmiissssíívveell rreeccuurrssoo eessppeecciiaall qquuaannttoo àà qquueessttããoo qquuee,, aa ddeessppeeiittoo ddaa
ooppoossiiççããoo ddee eemmbbaarrggooss ddeeccllaarraattóórriiooss,, nnããoo ffooii aapprreecciiaaddaa ppeelloo ttrriibbuunnaall aa qquuoo..
55.. QQuuaannttoo àà ddiivveerrggêênncciiaa jjuurriisspprruuddeenncciiaall
55..11.. AA ddiivveerrggêênncciiaa aappoonnttaaddaa nnããoo éé ccoonntteemmppoorrâânneeaa ccoomm uumm jjuullggaaddoo aattuuaall
OO TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa ddoo PPaarraannáá,, cciittaaddoo ccoommoo pprroollaattoorr ddoo
aaccóórrddããoo ttiiddoo ccoommoo ppaarraaddiiggmmaa,, jjáá ssee pprroonnuunncciioouu,, aattuuaallmmeennttee,, ddee ffoorrmmaa ddiivveerrggeennttee ddeessssaa
ddeecclliinnaaddaa ppeellaa ppaarrttee RReeccoorrrreennttee,, sseennddoo oo mmeessmmoo eenntteennddiimmeennttoo ddaa ddeecciissããoo rreeccoorrrriiddaa..
21
VVeejjaammooss,, aa pprrooppóóssiittoo,, aa sseegguuiinnttee eemmeennttaa::
AAPPEELLAAÇÇÃÃOO CCÍÍVVEELL.. RREESSPPOONNSSAABBIILLIIDDAADDEE CCIIVVIILL.. MMAANNUUTTEENNÇÇÃÃOO DDOOCCAADDAASSTTRRAAMMEENNTTOO EEMM ÓÓRRGGÃÃOO DDEE RREESSTTRRIIÇÇÃÃOO AAOO CCRRÉÉDDIITTOO,, AAPPÓÓSSQQUUIITTAAÇÇÃÃOO DDOO DDÉÉBBIITTOO DDAANNOO MMOORRAALL.. FFIIXXAAÇÇÃÃOO EEQQUUIITTAATTIIVVAA DDAAIINNDDEENNIIZZAAÇÇÃÃOO.. VVAALLOORR MMAAJJOORRAADDOO.. JJUURROOSS DDEE MMOORRAA.. TTEERRMMOO IINNIICCIIAALL..HHOONNOORRÁÁRRIIOOSS AADDVVOOCCAATTÍÍCCIIOOSS PPEERRCCEENNTTUUAALL AADDEEQQUUAADDOO.. RREECCUURRSSOOPPAARRCCIIAALLMMEENNTTEE PPRROOVVIIDDOO..11.. AA ffiixxaaççããoo ddoo mmoonnttaannttee ddeevviiddoo aa ttííttuulloo ddee ddaannoo mmoorraall ffiiccaa aaoo pprruuddeennttee aarrbbííttrriioo ddoo
jjuuiizz,, ddeevveennddoo ppeessaarr nneessttaass cciirrccuunnssttâânncciiaass,, aa ggrraavviiddaaddee ddaa ccuullppaa,, aa eexxtteennssããoo ddoo
ddaannoo,, aa ppoossssiibbiilliiddaaddee ddee qquueemm ddeevvee rreeppaarráá--lloo ee aass ccoonnddiiççõõeess ddoo ooffeennddiiddoo,,
ccuummpprriinnddoo lleevvaarr eemm ccoonnttaa,, qquuee aa iinnddeenniizzaaççããoo nnããoo ddeevvee ggeerraarr oo eennrriiqquueecciimmeennttoo
iillíícciittoo,, ccoonnssttiittuuiinnddoo,, aaiinnddaa,, ssaannççããoo aappttaa aa ccooiibbiirr aattooss ddaa mmeessmmaa eessppéécciiee.. 22.. OO
eenntteennddiimmeennttoo mmaajjoorriittáárriioo ddooss iinntteeggrraanntteess ddoo qquuóórruumm ddee jjuullggaammeennttoo ddeessttaa ccââmmaarraa ffooii
rreecceenntteemmeennttee aalltteerraaddoo,, nnoo sseennttiiddoo ddee qquuee ooss jjuurrooss mmoorraattóórriiooss,, eemm ccaassoo ddee
iinnddeenniizzaaççããoo ppoorr ddaannooss mmoorraaiiss,, ddeevveemm iinncciiddiirr ddeessddee aa ddaattaa ddoo eevveennttoo lleessiivvoo,, nnooss
tteerrmmooss ddaa SSúúmmuullaa nnºº 5544,, ddoo SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee jjuussttiiççaa.. RReessssaallvvoo,, ttooddaavviiaa,, qquuee eessttee
ppoossiicciioonnaammeennttoo ffooii ffiirrmmaaddoo ppoorr eessttee ccoolleeggiiaaddoo ccoomm oo iinnttuuiittoo ddee pprriivviilleeggiiaarr aa ppoossiiççããoo
mmaajjoorriittáárriiaa ddee sseeuuss iinntteeggrraanntteess,, aattéé mmeessmmoo ppaarraa ssee eevviittaarr ddeecciissõõeess ccoonnfflliittaanntteess,, sseemm
aaffaassttaarr,, ccoonnttuuddoo,, oo eenntteennddiimmeennttoo ppeessssooaall ddee ccaaddaa mmaaggiissttrraaddoo ccoomm rreellaaççããoo aa eessttaa
qquueessttããoo.. 33.. AA vveerrbbaa hhoonnoorráárriiaa ffiixxaaddaa eemm 1100%% ssoobbrree oo vvaalloorr ddaa ccoonnddeennaaççããoo nnããoo
ccoommppoorrttaa mmaajjoorraaççããoo,, ppooiiss aarrbbiittrraaddaa ddee aaccoorrddoo ccoomm ooss ppaarrââmmeettrrooss ddoo aarrttiiggoo 2200,, §§33ºº,,
ddoo ccóóddiiggoo ddee pprroocceessssoo cciivviill.. ((TTJJPPRR;; AAppCCiivv 11000099550066--44;; CCuurriittiibbaa;; DDéécciimmaa CCââmmaarraa
CCíívveell;; RReell.. DDeess.. LLuuiizz LLooppeess;; DDJJPPRR 1155//0055//22001144;; PPáágg.. 331144))
22
OO jjuullggaaddoo aappoonnttaaddoo ccoommoo ppaarraaddiiggmmaa,, ddee oouuttrroo mmooddoo,, ffoorraa
jjuullggaaddoo nnooss iiddooss ddoo aannoo 22000022,, nnaaddaa ddeemmoonnssttrraannddoo aa aattuuaalliiddaaddee ddoo ppeennssaammeennttoo ddaaqquueellee
TTrriibbuunnaall..
DDeessttee mmooddoo,, aa pprreetteennssããoo eemm lliiççaa ccoolliiddee ccoomm oo qquuaannttoo jjáá
ssuummuullaaddoo nnoo EEggrrééggiioo SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa::
SSTTJJ,, SSúúmmuullaa nnºº 8833 -- NNããoo ssee ccoonnhheeccee ddoo rreeccuurrssoo eessppeecciiaall ppeellaa ddiivveerrggêênncciiaa,, qquuaannddoo
aa oorriieennttaaççããoo ddoo TTrriibbuunnaall ssee ffiirrmmoouu nnoo mmeessmmoo sseennttiiddoo ddaa ddeecciissããoo rreeccoorrrriiddaa..
TTaammbbéémm ppoorr eessttee pprriissmmaa éé oo eenntteennddiimmeennttoo ddee AAlleexxaannddrreeFFrreeiittaass CCââmmaarraa::
““AA ddiivveerrggêênncciiaa jjuurriisspprruuddeenncciiaall qquuee ttoorrnnaa aaddmmiissssíívveell oo rreeccuurrssoo eessppeecciiaall ddeevveesseerr uummaa ddiivveerrggêênncciiaa aattuuaall.. SSiiggnniiffiiccaa iissttoo ddiizzeerr qquuee nnããoo ssee aaddmmiittee oo rreeccuurrssoo sseennoo ttrriibbuunnaall pprroollaattoorr ddoo aaccóórrddããoo ppaarraaddiiggmmaa ffiirrmmoouu--ssee aa jjuurriisspprruuddêênncciiaa nnoommeessmmoo sseennttiiddoo ddoo aaccóórrddããoo rreeccoorrrriiddoo ((vveerrbbeettee nnrr.. 8833 ddaa SSúúmmuullaa ddoo SSTTJJ)).. ““((CCÂÂMMAARRAA,, AAlleexxaannddrree FFrreeiittaass.. LLiiççõõeess ddee DDiirreeiittoo PPrroocceessssuuaall CCiivviill.. 2211ªª EEdd.. SSããooPPaauulloo:: AAttllaass,, 22001122,, vvooll.. 22,, pp.. 113311))55..22.. NNããoo hháá ssiimmiilliittuuddee ffááttiiccaa eennttrree ooss aaccóórrddããooss
23
DDee oouuttrroo ccoonntteexxttoo,, nnããoo hháá oo aappoonnttaaddoo ddiissssííddiioo jjuurriisspprruuddeenncciiaall,,
ppoorr mmaaiiss oouuttrroo mmoottiivvoo:: aa rreeaalliizzaaççããoo ddoo ccootteejjoo aannaallííttiiccoo eennttrree aaccóórrddããooss nnããoo aappoonnttaamm ttrraattaarr--ssee
ddee ssiittuuaaççõõeess ffááttiiccaass iiddêênnttiiccaass oouu sseemmeellhhaanntteess..
AAssssiimm,, nnããoo ssee pprreessttaa aa eessssee oobbjjeettiivvoo aa mmeerraa ttrraannssccrriiççããoo ddaa
mmaallssiinnaaddaa eemmeennttaa,, aa qquuaall aabbrraaççaaddaa ccoommoo ffaavvoorráávveell àà tteessee ddoo rreeccoorrrreennttee.. AA ddeemmoonnssttrraaççããoo
ddaa ddiivveerrggêênncciiaa,, rreessttaa ssaabbeerr,, éé ffuunnddaammeennttaall aaoo rreeccoonnhheecciimmeennttoo ddaa iiddeennttiiddaaddee ffááttiiccaa ddooss
jjuullggaaddooss oorraa ccoonnffrroonnttaaddooss.. IInneexxiissttee,, ppooiiss,, aa mmeennoorr ccoommpprroovvaaççããoo ddaa eexxiissttêênncciiaa ddee uummaa
ppoossssíívveell ccoonnttrraaddiiççããoo ddee ppoossiicciioonnaammeennttooss nnaa aapplliiccaaççããoo ddaa lleeggiissllaaççããoo iinnffrraaccoonnssttiittuucciioonnaall
mmeenncciioonnaaddaa..
CCoomm eeffeeiittoo,, éé aanncciillaarr oo eenntteennddiimmeennttoo jjuurriisspprruuddeenncciiaall::
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL NNOO AAGGRRAAVVOO EEMM RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL.. CCOOMMPPEETTÊÊNNCCIIAA DDAA
JJUUSSTTIIÇÇAA FFEEDDEERRAALL.. AARRTT.. 557733 DDOO CCPPPP.. AARRTT.. 338811,, IIIIII,, DDOO CCPP.. AAUUSSÊÊNNCCIIAA DDEE
PPRREEQQUUEESSTTIIOONNAAMMEENNTTOO DDAA MMAATTÉÉRRIIAA PPOOSSTTAA AA EEXXAAMMEE IINNCCIIDDÊÊNNCCIIAA DDAA SSÚÚMMUULLAA
NNºº 228822//SSTTFF.. RREEEEXXAAMMEE DDEE PPRROOVVAASS IINNCCIIDDÊÊNNCCIIAA DDAA SSÚÚMMUULLAA NNºº 77//SSTTJJ.. DDIISSSSÍÍDDIIOO
JJUURRIISSPPRRUUDDEENNCCIIAALL.. AARRTT.. 225555,, §§ 22ºº,, DDOO RRIISSTTJJ.. AAUUSSÊÊNNCCIIAA DDEE DDEEMMOONNSSTTRRAAÇÇÃÃOO DDAA
DDIIVVEERRGGÊÊNNCCIIAA.. RREECCUURRSSOO IIMMPPRROOVVIIDDOO..
11.. EEssttaa CCoorrttee SSuuppeerriioorr oorriieennttaa--ssee nnoo sseennttiiddoo ddee nnããoo ddiissppeennssaarr oo rreeqquuiissiittoo ddoo
pprreeqquueessttiioonnaammeennttoo ppaarraa aa aabbeerrttuurraa ddaa iinnssttâânncciiaa eexxttrraaoorrddiinnáárriiaa,, nnããoo oobbssttaannttee
ttrraattaarr--ssee ddee qquueessttããoo ddee oorrddeemm ppúúbblliiccaa..
24
22.. SSee aa mmaattéérriiaa ppoossttaa aa eexxaammee nnããoo ffooii oobbjjeettoo ddee ddeebbaattee ppeelloo TTrriibbuunnaall ddee oorriiggeemm,, àà
ssaacciieeddaaddee,, rreesssseennttee--ssee oo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall,, nneessttee ppaarrttiiccuullaarr,, ddoo iinnddiissppeennssáávveell
pprreeqquueessttiioonnaammeennttoo.. AApplliiccaaççããoo,, àà eessppéécciiee,, ddaass SSúúmmuullaass nnººss 228822 ee 335566//SSTTFF..
33.. NNaa vviiaa eessppeecciiaall,, éé vveeddaaddaa aa aalltteerraaççããoo ddaass pprreemmiissssaass ffááttiiccoo--pprroobbaattóórriiaass
eessttaabbeelleecciiddaass ppeelloo rroobbuussttoo VV.. aaccóórrddããoo rreeccoorrrriiddoo..
44.. AA pprreetteennssããoo ddee ssiimmpplleess rreeeexxaammee ddee pprroovvaa nnããoo eennsseejjaa RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall.. SSúúmmuullaa
nnºº 77--SSTTJJ.. PPrreecceeddeenntteess..
55.. AA tteeoorr ddaa ffaarrttaa jjuurriisspprruuddêênncciiaa ddeessttaa CCoorrttee,, nnããoo ssee ccoonnhheeccee ddee RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall
ppeellaa aallíínneeaa ""cc"" ddoo ppeerrmmiissssiivvoo ccoonnssttiittuucciioonnaall,, ssee oo ddiissssííddiioo jjuurriisspprruuddeenncciiaall nnããoo
eessttiivveerr ccoommpprroovvaaddoo nnooss mmoollddeess eexxiiggiiddooss ppeelloo aarrtt.. 225555,, ppaarráággrraaffooss 11ºº ee 22ºº ddoo
RRIISSTTJJ..
66.. AAggrraavvoo rreeggiimmeennttaall iimmpprroovviiddoo.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--AARREEsspp 119977..004455;; PPrroocc.. 22001122//00113322333366--
00;; PPRR;; QQuuiinnttaa TTuurrmmaa;; RReell.. DDeess.. CCoonnvv.. CCaammppooss MMaarrqquueess;; JJuullgg.. 0022//0044//22001133;; DDJJEE
0055//0044//22001133))
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL.. AAÇÇÃÃOO DDEECCLLAARRAATTÓÓRRIIAA DDEE NNUULLIIDDAADDEE.. DDEECCIISSÃÃOO
MMOONNOOCCRRÁÁTTIICCAA QQUUEE NNEEGGOOUU PPRROOVVIIMMEENNTTOO AA AAGGRRAAVVOO DDEE IINNSSTTRRUUMMEENNTTOO..
IINNSSUURRGGÊÊNNCCIIAA DDOOSS AAUUTTOORREESS..
11.. PPaarraa aa ccoorrrreettaa ddeemmoonnssttrraaççããoo ddaa ddiivveerrggêênncciiaa jjuurriisspprruuddeenncciiaall,, ddeevvee hhaavveerr oo
ccootteejjoo aannaallííttiiccoo,, eexxppoonnddoo--ssee aass cciirrccuunnssttâânncciiaass qquuee iiddeennttiiffiiccaamm oouu aasssseemmeellhhaamm
ooss ccaassooss ccoonnffrroonnttaaddooss,, aa ffiimm ddee ddeemmoonnssttrraarr aa ssiimmiilliittuuddee ffááttiiccaa eennttrree ooss aaccóórrddããooss
iimmppuuggnnaaddoo ee ppaarraaddiiggmmaa,, bbeemm ccoommoo aa eexxiissttêênncciiaa ddee ssoolluuççõõeess jjuurrííddiiccaass ddííssppaarreess,,
nnooss tteerrmmooss ddooss aarrttss.. 554411,, ppaarráággrraaffoo úúnniiccoo,, ddoo CCPPCC ee 225555,, §§ 22ºº,, ddoo RRIISSTTJJ..
25
22.. TTeessee ddee aaffrroonnttaa aaooss aarrttss.. 448866 ddoo CCóóddiiggoo ddee PPrroocceessssoo CCiivviill;; 447788 ee 448800 ddoo CCóóddiiggoo
CCiivviill.. CCoonntteeúúddoo nnoorrmmaattiivvoo ddooss ddiissppoossiittiivvooss qquuee ddeeiixxoouu ddee sseerr eennffrreennttaaddoo nnaass
iinnssttâânncciiaass oorrddiinnáárriiaass.. AAuussêênncciiaa ddee pprreeqquueessttiioonnaammeennttoo aa iimmppeeddiirr aa aaddmmiissssããoo ddoo
RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall.. SSúúmmuullaa nn.. 228822//SSTTFF..
33.. AA ssuubbssiissttêênncciiaa ddee ffuunnddaammeennttoo iinnaattaaccaaddoo,, aappttoo aa mmaanntteerr aa ccoonncclluussããoo ddoo aarreessttoo
iimmppuuggnnaaddoo,, iimmppõõee oo nnããoo ccoonnhheecciimmeennttoo ddaa pprreetteennssããoo rreeccuurrssaall,, aa tteeoorr ddoo
eenntteennddiimmeennttoo ddiissppoossttoo nnaa SSúúmmuullaa nnºº 228833//SSTTFF..
44.. AAggrraavvoo rreeggiimmeennttaall ddeesspprroovviiddoo.. ((SSTTJJ -- AAggRRgg--AAgg 11..331100..779955;; PPrroocc.. 22001100//00008899559911--
22;; SSPP;; QQuuaarrttaa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. MMaarrccoo BBuuzzzzii;; JJuullgg.. 2211//0033//22001133;; DDJJEE 0055//0044//22001133))
66.. AA ddeecciissããoo rreeccoorrrriiddaa rreevveellaa ffuunnddaammeennttooss ddee oorrddeemm ccoonnssttiittuucciioonnaall ee
iinnffrraaccoonnssttiittuucciioonnaall –– AAuussêênncciiaa ddoo ddeevviiddoo RReeccuurrssoo EExxttrraaoorrddiinnáárriioo
OObbsseerrvvaammooss qquuee oo aaccóórrddããoo ccoommbbaattiiddoo ssuusstteennttoouu--ssee eemm
ffuunnddaammeennttooss ddee oorrddeemm ccoonnssttiittuucciioonnaall ee iinnffrraaccoonnssttiittuucciioonnaall.. PPoorr eessttee âânngguulloo,, ffaazziiaa--ssee
nneecceessssáárriioo aa iinntteerrppoossiiççããoo,, ccoonnccoommiittaannttee aaoo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall,, ddoo ccoommppeetteennttee RReeccuurrssoo
EExxttrraaoorrddiinnáárriioo..
VVeejjaammooss,, ddeennttrree oouuttrrooss aarrgguummeennttooss ccoonnssttiittuucciioonnaaiiss rreevveellaaddooss,, aa
sseegguuiinnttee ppaassssaaggeemm ddoo aaccóórrddããoo eemm eessppéécciiee::
““NNeessttee ccoonntteexxttoo,, nnããoo hháá qquuee ssee ccoonnssiiddeerraarr qquuee aa ccoonndduuttaa iillíícciittaa ppeerrppeettrraaddaa ppeellaa
rreeccoorrrreennttee,, lleevvaannttaaddaa ppeellaa rreeccoorrrriiddaa ccoommoo ddeessrreessppeeiittoo ccoolliiddiiuu ccoomm pprreecceeiittoo
26
ccoonnssttiittuucciioonnaall ddaa iinnvviioollaabbiilliiddaaddee ddaa iinnttiimmiiddaaddee ddoo cciiddaaddããoo,, nnaa ffoorrmmaa ddoo aarrtt.. 55ºº,,
iinncc.. XX,, ddaa CCoonnssttiittuuiiççããoo FFeeddeerraall.. ““
NNeessssee ccoommppaassssoo,, eessttaass ssããoo aass lliiççõõeess ddee LLuuiizz FFeerrnnaannddooVVaallllaaddããoo NNoogguueeiirraa::
““DDee ffaattoo,, ssee hháá ffuunnddaammeennttoo ssuuffiicciieennttee aa mmaanntteerr oo aaccóórrddããoo,, ddee íínnddoolleeccoonnssttiittuucciioonnaall,, ccaabbee àà ppaarrttee iinntteerreessssaaddaa mmaanniiffeessttaarr,, ddee ffoorrmmaa ccoonnccoommiittaanntteeccoomm oo eessppeecciiaall,, oo aapprroopprriiaaddoo eexxttrraaoorrddiinnáárriioo.. ““ ((NNOOGGUUEEIIRRAA,, LLuuiizz FFeerrnnaannddooVVaallllaaddããoo.. 22ªª EEdd.. RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall.. BBeelloo HHoorriizzoonnttee:: DDeell RReeyy,, 22001100,, pp.. 4455))AAssssiimm,, oo rreeccuurrssoo eemm ccoommeennttoo,, ppoorr mmaaiiss eessttee mmoottiivvoo,, nnããoo ddeevvee
sseerr rreecceebbiiddoo,, uummaa vveezz qquuee eessppeellhhaa aa aaddvveerrttêênncciiaa ssuummuullaaddaa nnoo EEggrrééggiioo SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee
JJuussttiiççaa::
SSTTJJ,, SSúúmmuullaa nnºº 112266 -- ÉÉ iinnaaddmmiissssíívveell rreeccuurrssoo eessppeecciiaall,, qquuaannddoo oo aaccóórrddããoo rreeccoorrrriiddoo
aasssseennttaa eemm ffuunnddaammeennttooss ccoonnssttiittuucciioonnaall ee iinnffrraaccoonnssttiittuucciioonnaall,, qquuaallqquueerr ddeelleess
ssuuffiicciieennttee,, ppoorr ssii ssóó,, ppaarraa mmaannttêê--lloo,, ee aa ppaarrttee vveenncciiddaa nnããoo mmaanniiffeessttaa rreeccuurrssoo
eexxttrraaoorrddiinnáárriioo..
ÉÉ ddee ssee ccoonncclluuiirr,, ddeessttaarrttee,, àà lluuzz ddooss ffuunnddaammeennttooss aacciimmaa
lleevvaannttaaddooss,, qquuee,, qquuaannddoo ddoo eexxaammee ddee aaddmmiissssiibbiilliiddaaddee ((CCPPCC,, aarrtt.. 554422,, §§ 11ºº)),, oo pprreesseennttee
27
RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall NNÃÃOO DDEEVVEE SSEERR RREECCEEBBIIDDOO,, uummaa vveezz qquuee oo rreeccuurrssoo eemm ddeebbaattee nnããoo
aatteennddee aaooss pprreessssuuppoossttooss rreeccuurrssaaiiss iinnttrríínnsseeccooss ee eexxttrríínnsseeccooss..
RReessppeeiittoossaammeennttee,, ppeeddee ddeeffeerriimmeennttoo..
PPoorrttoo AAlleeggrree ((RRSS)),, 0000 ddee jjuullhhoo ddee 00000000..
BBeellttrraannoo ddee TTaallAAddvvooggaaddoo –– OOAABB//RRSS 111122223333
28
CCOONNTTRRAARRRRAAZZÕÕEESS AAOO RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL
RREECCOORRRREENNTTEE:: BBAANNCCOO ZZEETTAA SS//AA
RREECCOORRRRIIDDAA:: JJOOAAQQUUIINNAA DDEE TTAALL
EEGGRRÉÉGGIIOO SSUUPPEERRIIOORR TTRRIIBBUUNNAALL DDEE JJUUSSTTIIÇÇAA
CCOOLLEENNDDAA TTUURRMMAA JJUULLGGAADDOORRAA
PPRREECCLLAARROOSS MMIINNIISSTTRROOSS
II –– EEXXAAMMEE DDOOSS PPRREESSSSUUPPOOSSTTOOSS DDEE AADDMMIISSSSIIBBIILLIIDDAADDEE RREECCUURRSSAALL
(( jjuuíízzoo aadd qquueemm ))
OO RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall eemm ccoommeennttoo nnããoo aatteennttaa aaoo ccuummpprriimmeennttoo
ddooss pprreessssuuppoossttooss rreeccuurrssaaiiss..
AA RReeccoorrrriiddaa,, ppooiiss,, aaddoottaa ee rraattiiffiiccaa ttooddooss ooss ffuunnddaammeennttooss oorraaaavvooccaaddooss ddaa ppeettiiççããoo ddee iinntteerrppoossiiççããoo ddaass CCoonnttrraarrrraazzõõeess,, ccuujjaass lliinnhhaass ddiirreecciioonnaarraamm--ssee aa
eevviiddeenncciiaarr aaoo jjuuíízzoo aa qquuoo ddooss mmoottiivvooss ddoo nnããoo rreecceebbiimmeennttoo ddoo rreeccuurrssoo..
NNããoo hháá mmoottiivvoo ppaarraa ttrraannssccrreevveerr ttooddooss ooss ffuunnddaammeennttooss aanntteess
llaannççaaddooss,, mmaaiioorrmmeennttee eemm rreessppeeiittoo aaoo pprriinnccííppiioo ddoo aapprroovveeiittaammeennttoo ddooss aattooss pprroocceessssuuaaiiss..
29
NNeessssee ppaassssoo,, aa RReeccoorrrriiddaa eessppeerraa qquuee eessttaa EEggrrééggiiaa CCoorrttee,,
ssoobbrreettuuddoo àà lluuzz ddoo aarrtt.. 225577 ddoo RRIISSTTJJ,, NNÃÃOO CCOONNHHEEÇÇAA oo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall eemm eennsseejjoo..
((22)) –– CCOONNSSIIDDEERRAAÇÇÕÕEESS DDOO PPRROOCCEESSSSAADDOO
((CCPPCC,, AARRTT.. 554411,, II))
AA RReeccoorrrriiddaa aajjuuiizzoouu aaççããoo ddee rreeppaarraaççããoo ddee ddaannooss mmoorraaiiss,, ssoobb oo
ffuunnddaammeennttoo ddee iinnsseerrççããoo iinnddeevviiddaa ddoo nnoommee ddaa mmeessmmaa jjuunnttoo àà CCeennttrraall ddee RRiissccoo ddoo BBaannccoo
CCeennttrraall ddoo BBrraassiill.. SSoobbrreevveeiioo sseenntteennççaa ddoo jjuuíízzoo mmoonnooccrrááttiiccoo ddee oorriiggeemm,, oo qquuaall rreeccoonnhheecceeuu aa
CCeennttrraall ddee RRiissccoo ccoommoo bbaannccoo ddee ddaaddooss ddee rreessttrriiççõõeess ee ddeetteerrmmiinnoouu oo ppaaggaammeennttoo ddee
iinnddeenniizzaaççããoo ppeellaa RReeccoorrrriiddaa nnoo mmoonnttaannttee ddee 2200((vviinnttee)) vveezzeess oo vvaalloorr ddaa iinnssccrriiççããoo iinnddeevviiddaa,,
ttoottaalliizzaannddoo oo mmoonnttaannttee ddee RR$$ 0000..000000,,0000(( ..xx..xx..xx..xx..xx.. ))..
AA RReeccoorrrreennttee iinntteerrppôôss rreeccuurrssoo ddee aappeellaaççããoo,, eemm ffaaccee ddee ddeecciissããoo
ccoonnddeennaattóórriiaa eemm eessppéécciiee,, mmaaiioorrmmeennttee qquuaannddoo aarrgguummeennttoouu qquuee aa ccoonnddeennaaççããoo ffoorraa
eexxaacceerrbbaaddaa.. OO EEggrrééggiioo TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa ddoo EEssttaaddoo ddoo RRiioo GGrraannddee ddoo SSuull,, ppoorr ssuuaa 0000ªª
CCââmmaarraa,, eemm ddeecciissããoo uunnâânniimmee,, aaccaattoouu eemm ppaarrttee oo rreeccuurrssoo iinntteerrppoossttoo,, pprroovveennddoo--oo ppaarraa
rreedduuzziirr oo vvaalloorr ddaa iinnddeenniizzaaççããoo aaoo ppaattaammaarr ddee RR$$ 00..000000,,0000(( ..xx..xx..xx..xx..xx..)),, ddeevviiddaammeennttee
ccoorrrriiggiiddoo nnaa ffoorrmmaa ddaass SSúúmmuullaass 5544 ee 336622,, ddoo EEggrrééggiioo SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa,, ccoomm
hhoonnoorráárriiooss ddee 1155%%((qquuiinnzzee ppoorr cceennttoo)) ssoobbrree oo vvaalloorr ddaa ccoonnddeennaaççããoo..
AAiinnddaa nnããoo ssaattiissffeeiittaa ccoomm oo vvaalloorr ddaa ccoonnddeennaaççããoo,, aanntteess rreedduuzziiddaa
ppeelloo TTrriibbuunnaall llooccaall,, aa RReeccoorrrreennttee iinntteerrppôôss oo pprreesseennttee RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall,, ccoomm ssuuppoorrttee nnoo aarrtt..110055,, iinncc.. IIIIII,, lleettrraass ““aa”” ee ““cc””,, ddaa CCoonnssttiittuuiiççããoo FFeeddeerraall,, aallmmeejjaannddoo,, nnoo ppllaannoo ddee ffuunnddoo,, aa
30
iimmpprroocceeddêênncciiaa ddooss ppeeddiiddooss ffoorrmmuullaaddooss oouu,, ssuucceessssiivvaammeennttee,, aa rreedduuççããoo ddoo qquuaannttuumm
ccoonnddeennaattóórriioo..
((33)) –– NNOO ÂÂMMAAGGOO DDOO RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL
IINNEEXXIISSTTEE AAFFRROONNTTAA AAOOSS DDIISSPPOOSSIITTIIVVOOSS MMEENNCCIIOONNAADDOOSS
NNããoo aaccrreeddiittaannddoo qquuee oo pprreesseennttee rreeccuurrssoo sseejjaa sseeqquueerr ccoonnhheecciiddoo,,
aa RReeccoorrrriiddaa,, mmoossttrraannddoo ddeessvveelloo nneessttee eemmbbaattee jjuurrííddiiccoo,, ddee jjáá ddeemmoonnssttrraa mmoottiivvooss ssuuffiicciieenntteess
ppaarraa nnããoo mmooddiiffiiccaarr--ssee aa ddeecciissããoo gguueerrrreeaaddaa..
((33..11..)) –– DDOO DDEEVVEERR DDEE IINNDDEENNIIZZAARR
RREESSPPOONNSSAABBIILLIIDDAADDEE CCIIVVIILL:: RREEQQUUIISSIITTOOSS CCOONNFFIIGGUURRAADDOOSS
ÉÉ iinnqquueessttiioonnáávveell qquuee eexxiissttiirraa pprrááttiiccaa ddee aattoo ddaannoossoo ppeerrppeettrraaddoo
ppeellaa RRéé..
FFaazz--ssee nneecceessssáárriioo,, aanntteess ddee ttuuddoo,, ddeelliimmiittaarrmmooss qquuee aa ““CCeennttrraallddee RRiissccoo”” ddoo BBaannccoo CCeennttrraall éé,, ddee ffaattoo,, uumm óórrggããoo ddee rreessttrriiççããoo..
TTeeccnniiccaammeennttee eessssee ssiisstteemmaa ddee bbaannccoo ddee ddaaddooss éé ccoonnhheecciiddoo
ccoomm aa nnoommeennccllaattuurraa SSCCRR((SSiisstteemmaa ddee IInnffoorrmmaaççããoo ddee CCrrééddiittooss)) ((RReessoolluuççããoo BBaacceenn nnºº..33..665588//22000088,, aarrtt.. 11ºº)) .. ÉÉ ccoomm aass iinnffoorrmmaaççõõeess ccoonnttiiddaass nneessssee ssiisstteemmaa qquuee aass iinnssttiittuuiiççõõeess
ffiinnaanncceeiirraass aavvaalliiaamm aa ccaappaacciiddaaddee ddee ppaaggaammeennttoo ddoo pprreetteennddeennttee aaoo ccrrééddiittoo..
31
OObbvviiaammeennttee qquuee hháá uumm pprrooppóóssiittoo mmaaiioorr ccoomm eessssee ssiisstteemmaa::
mmiinniimmiizzaarr ooss rriissccooss ddee iinnaaddiimmppllêênncciiaa nnooss eemmpprrééssttiimmooss.. NNeessssee ccoommppaassssoo,, aasssseemmeellhhaa--ssee àà
SSeerraassaa ee aaoo SSPPCC.. CCeerrttaammeennttee éé uumm óórrggããoo ddee rreessttrriiççããoo ddee ccrrééddiittoo.. OO pprróópprriioo nnoommee ppooppuullaarr
ddeessssee bbaannccoo ddee ddaaddooss nnããoo ddeeiixxaa qquuaallqquueerr ddúúvviiddaa:: ““CCeennttrraall ddee RRiissccoo””.. FFaallaa ppoorr ssii ssóó..
AAddeemmaaiiss,, aaiinnddaa ccoonnssooaannttee aa RReessoolluuççããoo nnºº.. 33..556688//22000088 ddooBBAACCEENN,, éé ddeevveerr ddaa iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa iinnffoorrmmaarr cclliieenntteess iinnaaddiimmpplleenntteess hháá mmaaiiss ddee
6600((sseesssseennttaa ddiiaass))::
AArrtt.. 88ºº PPaarraa eeffeeiittoo ddoo ddiissppoossttoo nnoo iinncciissoo IIII ddoo aarrtt.. 22ºº,, aass iinnssttiittuuiiççõõeess
mmeenncciioonnaaddaass nnoo aarrtt.. 44ºº ddeevveemm::
(( .. .. .. ))
IIIIII -- iiddeennttiiffiiccaarr aass ooppeerraaççõõeess eemm iinnaaddiimmpplleemmeennttoo ppoorr pprraazzoo iigguuaall oouu ssuuppeerriioorr aa 6600
((sseesssseennttaa)) mmeesseess,, nnaa ddaattaa--bbaassee ddee rreemmeessssaa ddooss ddaaddooss aaoo BBaannccoo CCeennttrraall ddoo
BBrraassiill,, nnaa ffoorrmmaa ppoorr eellee ddeetteerrmmiinnaaddaa;;
CCoomm eessssaa ffoorrmmaa ddee pprroocceeddeerr,, oouu sseejjaa,, iinnffoorrmmaannddoo pprreevviiaammeennttee
ààss iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass aacceerrccaa ddaa iinnaaddiimmppllêênncciiaa ee//oouu eevveennttuuaall iinnccaappaacciiddaaddee ffiinnaanncceeiirraa ddoo
ccoonnssuummiiddoorr,, ddeevvee--ssee oobbsseerrvvaarr aa rreeggrraa pprreevviissttaa nnaa lleeggiissllaaççããoo ccoonnssuummeerriissttaa..
MMeessmmoo qquuee aa AAuuttoorraa ttiivveessssee iinnaaddiimmpplleennttee –– oo qquuee nnããoo éé mmaaiiss oo
ccaassoo ----,, aa RRéé ddeevveerriiaa,, aaoo iinncclluuiirr oo nnoommee ddaaqquueellaa nnaa lliissttaa ddee iinnaaddiimmpplleenntteess oouu mmeessmmoo
ccoollooccaannddoo eemm rriissccoo aallgguumm bbaannccoo,, ddeevveerriiaa tteerr oobbsseerrvvaaddoo oo qquuee rreeggee oo aarrtt.. 4433,, §§ 22ºº,, ddoo CCDDCC..
32
EEssssaa nnoorrmmaa ddeeffiinnee qquuee oo ccoonnssuummiiddoorr ddeevveerráá sseerr cciieennttiiffiiccaaddoo pprreevviiaammeennttee ddaa iinncclluussããoo ddee
sseeuu nnoommee eemm qquuaaiillqquueerr bbaannccoo ddee ddaaddooss rreessttrriittiivvooss.. NNããoo ffooii oo ccaassoo..
MMaaiiss aaiinnddaa.. CCaabbee eexxcclluussiivvaammeennttee àà iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa –– ee
nnããoo aaoo BBaannccoo CCeennttrraall –– aattuuaalliizzaarr,, eexxcclluuiirr ee iinncclluuiirr oo nnoommee ddoo uussuuáárriioo nnaa CCeennttrraall ddee RRiissccoo::
RReessoolluuççããoo 33..665588//22000088 ddoo BBAACCEENN
AArrtt.. 99ºº -- AAss iinnffoorrmmaaççõõeess rreemmeettiiddaass ppaarraa ffiinnss ddee rreeggiissttrroo nnoo SSCCRR ssããoo ddee eexxcclluussiivvaa
rreessppoonnssaabbiilliiddaaddee ddaass iinnssttiittuuiiççõõeess ddee qquuee ttrraattaa oo aarrtt.. 44ºº,, iinncclluussiivvee nnoo qquuee ddiizz rreessppeeiittoo
ààss iinncclluussõõeess,, ààss ccoorrrreeççõõeess,, ààss eexxcclluussõõeess,, ààss mmaarrccaaççõõeess ssuubb jjuuddiiccee ee aaoo rreeggiissttrroo ddee
mmeeddiiddaass jjuuddiicciiaaiiss ee ddee mmaanniiffeessttaaççõõeess ddee ddiissccoorrddâânncciiaa aapprreesseennttaaddaass ppeellooss
ccoonnttrraattaanntteess..
CCoomm eessssee eenntteennddiimmeennttoo,, éé aallttaammeennttee iilluussttrraattiivvoo ooss sseegguuiinntteess
aarreessttooss ddaa jjuurriisspprruuddêênncciiaa ddeessttaa CCoorrttee::
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL.. AAGGRRAAVVOO EEMM RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL.. MMAANNUUTTEENNÇÇÃÃOO DDAA
IINNSSCCRRIIÇÇÃÃOO DDOO NNOOMMEE DDOO AAGGRRAAVVAADDOO EEMM SSIISSTTEEMMAA CCEENNTTRRAALL DDEE RRIISSCCOO DDEE
CCRRÉÉDDIITTOO ((SSIISSBBAACCEENN)),, MMEESSMMOO AAPPÓÓSS 44 ((QQUUAATTRROO)) MMEESSEESS DDAA QQUUIITTAAÇÇÃÃOO DDAA
DDÍÍVVIIDDAA.. QQUUAANNTTUUMM IINNDDEENNIIZZAATTÓÓRRIIOO FFIIXXAADDOO CCOOMM RRAAZZOOAABBIILLIIDDAADDEE..
11..-- AA iinntteerrvveennççããoo ddoo SSTTJJ,, CCoorrttee ddee CCaarráátteerr nnaacciioonnaall,, ddeessttiinnaaddaa aa ffiirrmmaarr
iinntteerrpprreettaaççããoo ggeerraall ddoo DDiirreeiittoo FFeeddeerraall ppaarraa ttooddoo oo PPaaííss ee nnããoo ppaarraa aa rreevviissããoo ddee
qquueessttõõeess ddee iinntteerreessssee iinnddiivviidduuaall,, nnoo ccaassoo ddee qquueessttiioonnaammeennttoo ddoo vvaalloorr ffiixxaaddoo ppaarraa
33
oo ddaannoo mmoorraall,, ssoommeennttee éé aaddmmiissssíívveell qquuaannddoo oo vvaalloorr ffiixxaaddoo ppeelloo TTrriibbuunnaall ddee
oorriiggeemm,, ccuummpprriinnddoo oo dduupplloo ggrraauu ddee jjuurriissddiiççããoo,, ssee mmoossttrree tteerraattoollóóggiiccoo,, ppoorr iirrrriissóórriioo
oouu aabbuussiivvoo.. 22..-- IInnooccoorrrrêênncciiaa ddee tteerraattoollooggiiaa nnoo ccaassoo ccoonnccrreettoo,, eemm qquuee,, ppaarraa aa
mmaannuutteennççããoo ddaa iinnssccrriiççããoo ddoo nnoommee ddoo AAggrraavvaaddoo eemm ssiisstteemmaa cceennttrraall ddee rriissccoo ddee
ccrrééddiittoo ((SSIISSBBAACCEENN)),, mmeessmmoo aappóóss 44 ((qquuaattrroo)) mmeesseess ddaa qquuiittaaççããoo ddaa ddíívviiddaa,, ffooii
ffiixxaaddaa,, eemm 1199..0077..22001111,, aa iinnddeenniizzaaççããoo nnoo vvaalloorr eeqquuiivvaalleennttee aa 55 ((cciinnccoo)) ssaalláárriiooss
mmíínniimmooss,, aa ttííttuulloo ddee ddaannoo mmoorraall,, ccoonnssiiddeerraaddaass aass ffoorrççaass eeccoonnôômmiiccaass ddoo aauuttoorr ddaa
lleessããoo.. 33..-- AAggrraavvoo RReeggiimmeennttaall iimmpprroovviiddoo.. ((SSTTJJ;; AAggRRgg--AARREEsspp 224411..993388;; PPrroocc..
22001122//00221144557777--99;; SSPP;; TTeerrcceeiirraa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. SSiiddnneeii BBeenneettii;; JJuullgg.. 2277//1111//22001122;;
DDJJEE 1188//1122//22001122))
AAGGRRAAVVOO RREEGGIIMMEENNTTAALL NNOO RREECCUURRSSOO EESSPPEECCIIAALL.. RREESSPPOONNSSAABBIILLIIDDAADDEE CCIIVVIILL..
IINNSSCCRRIIÇÇÃÃOO IINNDDEEVVIIDDAA EEMM CCAADDAASSTTRROO DDEE IINNAADDIIMMPPLLEENNTTEESS.. NNEEGGAATTIIVVAA DDEE
PPRREESSTTAAÇÇÃÃOO JJUURRIISSDDIICCIIOONNAALL.. IINNOOCCOORRRRÊÊNNCCIIAA.. CCEENNTTRRAALL DDEE RRIISSCCOO DDEE CCRRÉÉDDIITTOO
DDOO BBAANNCCOO CCEENNTTRRAALL.. NNAATTUURREEZZAA DDEE CCAADDAASSTTRROO DDEE PPRROOTTEEÇÇÃÃOO AAOO CCRRÉÉDDIITTOO..
DDAANNOO MMOORRAALL IINN RREE IIPPSSAA.. PPRREESSUUNNÇÇÃÃOO.. DDEESSNNEECCEESSSSIIDDAADDEE DDEE PPRROOVVAA..
AAggrraavvoo ddeesspprroovviiddoo.. ((SSTTJJ;; AAggRRgg--RREEsspp 11..118833..224477;; PPrroocc.. 22001100//00003344996600--22;; MMTT;;
TTeerrcceeiirraa TTuurrmmaa;; RReell.. MMiinn.. PPaauulloo ddee TTaarrssoo SSaannsseevveerriinnoo;; JJuullgg.. 1144//0088//22001122;; DDJJEE
2200//0088//22001122))
((33..44..)) –– ““PPRREETTIIUUMM DDOOLLOORRIISS””
34
EEmm ffaaccee ddooss aarrgguummeennttooss aacciimmaa ddeessttaaccaaddooss,, tteemmooss qquuee,, uummaa
vveezz ccoommpprroovvaaddoo oo ffaattoo qquuee ggeerroouu oo ddaannoo mmoorraall,, nnoo ccaassoo eemm vveerrtteennttee aa iinnssccrriiççããoo iinnddeevviiddaa
ddoo nnoommee ddaa AAppeellaannttee ppeerraannttee ooss óórrggããooss ddee rreessttrriiççõõeess,, iimmppõõee--ssee aa ccoonnddeennaaççããoo..
PPeellaass nnoorrmmaass ddee ccoonnssuummoo,, rreessuullttaa eexxpprreessssaa aa aaddooççããoo ddaa
rreessppoonnssaabbiilliiddaaddee cciivviill oobbjjeettiivvaa,, aassssiimm ccoonncceeiittuuaaddaa ppeellaa pprrooffeessssoorraa MMaarriiaa HHeelleennaa DDiinniizz::
"" NNaa rreessppoonnssaabbiilliiddaaddee oobbjjeettiivvaa,, aa aattiivviiddaaddee qquuee ggeerroouu oo ddaannoo éé llíícciittaa,,
mmaass ccaauussoouu ppeerriiggoo aa oouuttrreemm,, ddee mmooddoo qquuee aaqquueellee qquuee aa eexxeerrccee,, ppoorr tteerr aa
oobbrriiggaaççããoo ddee vveellaarr ppaarraa qquuee ddeellee nnããoo rreessuullttee pprreejjuuíízzoo,, tteerráá oo ddeevveerr
rreessssaarrcciittóórriioo,, ppeelloo ssiimmpplleess iimmpplleemmeennttoo ddoo nneexxoo ccaauussaall.. AA vvííttiimmaa ddeevveerráá
ppuurraa ee ssiimmpplleessmmeennttee ddeemmoonnssttrraarr oo nneexxoo ddaa ccaauussaalliiddaaddee eennttrree oo ddaannoo ee aa
aaççããoo qquuee oo pprroodduuzziiuu"" ((iinn,, CCuurrssoo ddee DDiirreeiittoo CCiivviill BBrraassiilleeiirroo.. 2244ªª eedd..SSaarraaiivvaa:: 22001100,, 77ºº vvooll,, pp.. 5533))..(( ddeessttaaccaammooss ))
DDee oouuttrroo ppllaannoo,, oo CCóóddiiggoo CCiivviill eessttaabbeelleecceeuu--ssee aa rreeggrraa ccllaarraa ddee
qquuee aaqquueellee qquuee ffoorr ccoonnddeennaaddoo aa rreeppaarraarr uumm ddaannoo,, ddeevveerráá ffaazzêê--lloo ddee ssoorrttee qquuee aassiittuuaaççããoo ppaattrriimmoonniiaall ee ppeessssooaall ddoo lleessaaddoo sseejjaa rreeccoommppoossttaa aaoo eessttaaddoo aanntteerriioorr.. AAssssiimm,,
oo mmoonnttaannttee ddaa iinnddeenniizzaaççããoo nnããoo ppooddee sseerr iinnffeerriioorr aaoo pprreejjuuíízzoo.. HHáá ddee sseerr iinntteeggrraall,, ppoorrttaannttoo..
CCÓÓDDIIGGOO CCIIVVIILL
35
AArrtt.. 994444 –– AA iinnddeenniizzaaççããoo mmeeddee--ssee ppeellaa eexxtteennssããoo ddoo ddaannoo..
NNeessttaa eesstteeiirraa ddee rraacciiooccíínniioo,, eemméérriittoo JJuullggaaddoorr,, ccuummpprrii--nnooss
ddeemmoonnssttrraarr ttããoo ssóó aa eexxtteennssããoo ddoo ddaannoo(( ee nnããoo oo ddaannoo ))..
QQuuaannttoo aaoo vvaalloorr ddaa rreeppaarraaççããoo,, ttooccaanntteemmeennttee aaoo ddaannoo mmoorraall,,
aasssseevveerraa CCaaiioo MMáárriioo ddaa SSiillvvaa PPeerreeiirraa,, qquuee::
““QQuuaannddoo ssee ccuuiiddaa ddee rreeppaarraarr oo ddaannoo mmoorraall,, oo ffuullccrroo ddoo ccoonncceeiittoo rreessssaarrcciittóórriiooaacchhaa--ssee ddeessllooccaaddoo ppaarraa aa ccoonnvveerrggêênncciiaa ddee dduuaass ffoorrççaass:: `̀ccaarráátteerr ppuunniittiivvoo`̀ppaarraa qquuee oo ccaauussaaddoorr ddoo ddaannoo,, ppeelloo ffaattoo ddaa ccoonnddeennaaççããoo,, ssee vveejjaa ccaassttiiggaaddoo ppeellaaooffeennssaa qquuee pprraattiiccoouu;; ee oo `̀ccaarráátteerr ccoommppeennssaattóórriioo`̀ ppaarraa aa vvííttiimmaa,, qquuee rreecceebbeerrááuummaa ssoommaa qquuee llhhee pprrooppoorrcciioonnee pprraazzeerreess ccoommoo ccoonnttrraappaarrttiiddaa ddoo mmaall ssooffrriiddoo.. ““((PPEERREEIIRRAA,, CCaaiioo MMáárriioo ddaa SSiillvvaa ((aattuuaalliizzaaddoorr GGuussttaavvoo TTeeppeeddiinnoo))..RReessppoonnssaabbiilliiddaaddee CCiivviill.. 1100ªª EEdd.. RRiioo ddee JJaanneeiirroo:: GGZZ EEdd,, 22001122,, pp.. 7788))((ddeessttaaccaammooss))
NNeessssee mmeessmmoo ccoommppaassssoo ddee eenntteennddiimmeennttoo,, lleecciioonnaa AArrnnaallddooRRiizzzzaarrddoo qquuee::
““NNããoo eexxiissttee uummaa pprreevviissããoo nnaa lleeii ssoobbrree aa qquuaannttiiaa aa sseerr ffiiccaaddaa oouu aarrbbiittrraaddaa.. NNooeennttaannttoo,, ccoonnssoolliiddaarraamm--ssee aallgguunnss ccrriittéérriiooss..DDoommiinnaa aa tteeoorriiaa ddoo dduupplloo ccaarráátteerr ddaa rreeppaaççããoo,, qquuee ssee eessttaabbeelleeccee nnaa ffiinnaalliiddaaddeeddaa ddiiggnnaa ccoommppeennssaaççããoo ppeelloo mmaall ssooffrriiddoo ee ddee uummaa ccoorrrreettaa ppuunniiççããoo ddoo ccaauussaaddoorr
36
ddoo aattoo.. DDeevveemm pprreeppoonnddeerraarr,, aaiinnddaa,, aass ssiittuuaaõõeess eessppeecciiaaiiss qquuee eennvvoollvveemm oo ccaassoo,,ee aassssiimm aa ggrraavviiddaaddee ddoo ddaannoo,, aa iinntteennssiiddaaddee ddaa ccuullppaa,, aa ppoossiiççããoo ssoocciiaall ddaassppaarrtteess,, aa ccoonnddiiççããoo eeccoonnôômmiiccaa ddooss eennvvoollvviiddooss,, aa vviiddaa pprreeggrreessssaa ddaa ppeessssooaa qquueetteemm oo ttííttuulloo pprrootteessttaaddoo oouu oo nnoommee nneeggaattiivvaaddoo.. ““ ((RRIIZZZZAARRDDOO,, AArrnnaallddoo..RReessppoonnssaabbiilliiddaaddee CCiivviill.. 44ªª EEdd.. RRiioo ddee JJaanneeiirroo,, FFoorreennssee,, 22000099,, pp.. 226611))
NNoo ccaassoo eemm ddeebbaattee,, ffiiccoouu ccaabbaallmmeennttee ddeemmoonnssttrraaddaa aa iilliicciittuuddee
ddoo ddeeffeeiittoo nnaa pprreessttaaççããoo ddoo sseerrvviiççoo,, oo qquuee nnããoo ssee ppooddee nneeggaarr qquuee eessttee ffaattoo ttrroouuxxee àà mmeessmmaa
ffoorrttee ccoonnssttrraannggiimmeennttoo,, aannggúússttiiaa ee hhuummiillhhaaççããoo,, ccaappaazzeess,, ppoorr ssii ssóó,, ddee aaccaarrrreettaarr ddaannoo mmoorraall
ddee oorrddeemm ssuubbjjeettiivvaa ee oobbjjeettiivvaa..
DDeessssaa mmaanneeiirraa,, oo nneexxoo ccaauussaall ffiiccoouu ccllaarrííssssiimmoo.. LLooggoo,, eevviiddeennttee
eessttáá oo ddaannoo mmoorraall ssuuppoorrttaaddoo ppeellaa AAppeellaannttee,, ddeevveennddoo--ssee ttããoo--ssoommeennttee sseerr eexxaammiinnaaddaa aa
qquueessttããoo ddoo qquuaannttuumm iinnddeenniizzaattóórriioo..
ÉÉ cceerrttoo qquuee oo pprroobblleemmaa ddaa qquuaannttiiffiiccaaççããoo ddoo vvaalloorr eeccoonnôômmiiccoo aa
sseerr rreeppoossttoo aaoo ooffeennddiiddoo tteemm mmoottiivvaaddoo iinntteerrmmiinnáávveeiiss ppoollêêmmiiccaass,, ddeebbaatteess,, aattéé aaggoorraa nnããoo
hhaavveennddoo ppaacciiffiiccaaççããoo aa rreessppeeiittoo.. DDee qquuaallqquueerr ffoorrmmaa,, ddoouuttrriinnaa ee jjuurriisspprruuddêênncciiaa ssããoo ppaaccííffiiccaass
nnoo sseennttiiddoo ddee qquuee aa ffiixxaaççããoo ddeevvee ssee ddáá ccoomm pprruuddeennttee aarrbbííttrriioo,, ppaarraa qquuee nnããoo hhaajjaa
eennrriiqquueecciimmeennttoo àà ccuussttaa ddoo eemmppoobbrreecciimmeennttoo aallhheeiioo,, mmaass ttaammbbéémm ppaarraa qquuee oo vvaalloorr nnããoosseejjaa iirrrriissóórriioo..
AAddeemmaaiiss,, aa iinnddeenniizzaaççããoo ddeevvee sseerr aapplliiccaaddaa ddee ffoorrmmaa ccaassuuííssttiiccaa,,
ssuuppeessaannddoo--ssee aa pprrooppoorrcciioonnaalliiddaaddee eennttrree aa ccoonndduuttaa lleessiivvaa ee oo pprreejjuuíízzoo eennffrreennttaaddoo ppeellaa
37
ooffeennddiiddaa,, ddee ffoorrmmaa qquuee,, eemm ccoonnssoonnâânncciiaa ccoomm oo pprriinnccííppiioo nneemmiinneemm llaaeeddeerree,, iinnooccoorrrraa oo
lluuccuupplleemmeennttoo ddaa vvííttiimmaa qquuaannttoo aa ccoommiinnaaççããoo ddee ppeennaa ttããoo ddeessaarrrraazzooaaddaa qquuee nnããoo ccooííbbaa oo
iinnffrraattoorr ddee nnoovvooss aattooss..
OO vvaalloorr ddaa iinnddeenniizzaaççããoo ppeelloo ddaannoo mmoorraall,, mmaaiiss,, nnããoo ssee ccoonnffiigguurraa
uumm mmoonnttaannttee ttaarriiffaaddoo lleeggaallmmeennttee.. AA mmeellhhoorr ddoouuttrriinnaa rreeccoonnhheeccee qquuee oo ssiisstteemmaa aaddoottaaddoo ppeellaa
lleeggiissllaaççããoo ppááttrriiaa éé oo ssiisstteemmaa aabbeerrttoo,, nnoo qquuaall oo ÓÓrrggããoo JJuullggaaddoorr ppooddee lleevvaarr eemm ccoonnssiiddeerraaççããoo
eelleemmeennttooss eesssseenncciiaaiiss,, ttaaiiss ccoommoo aass ccoonnddiiççõõeess eeccoonnôômmiiccaass ee ssoocciiaaiiss ddaass ppaarrtteess,, aa
ggrraavviiddaaddee ddaa lleessããoo ee ssuuaa rreeppeerrccuussssããoo ee aass cciirrccuunnssttâânncciiaass ffááttiiccaass.. AAssssiimm,, aa iimmppoorrttâânncciiaa
ppeeccuunniiáárriiaa ddeevvee sseerr ccaappaazz ddee pprroodduuzziirr--llhhee uumm eessttaaddoo ttaall ddee nneeuuttrraalliizzaaççããoo ddoo ssooffrriimmeennttoo
iimmppiinnggiiddoo,, ddee ffoorrmmaa aa ""ccoommppeennssaarr aa sseennss aaççããoo ddee ddoorr"" eexxppeerriimmeennttaaddaa ee rreepprreesseennttaarr uummaa
ssaattiissffaaççããoo,, iigguuaallmmeennttee mmoorraall..
AAnnoottee--ssee,, ppoorr ooppoorrttuunnoo qquuee nnããoo ssee ppooddee oollvviiddaarr qquuee aa pprreesseennttee
aaççããoo,, nnooss ddiiaass aattuuaaiiss,, nnããoo ssee rreessttrriinnggee aa sseerr aappeennaass ccoommppeennssaattóórriiaa;; vvaaii mmaaiiss aalléémm,, éé
vveerrddaaddeeiirraammeennttee ssaanncciioonnaattóórriiaa,, nnaa mmeeddiiddaa eemm qquuee oo vvaalloorr ffiixxaaddoo aa ttííttuulloo ddee iinnddeenniizzaaççããoo
rreevveessttee--ssee ddee ppeennaa cciivviill..
NNããoo pprreecciissaammooss iirr lloonnggee ppaarraa ccoommpprreeeennddeerrmmooss oo ppootteenncciiaall
ffiinnaanncceeiirroo ddaa RReeccoorrrreennttee..
((55)) –– CCOONNCCLLUUSSÃÃOO
38
EEmm ssuummaa,, tteemm--ssee qquuee aa ddeecciissããoo gguueerrrreeaaddaa nnããoo mmeerreeccee sseerr
rreeccoorrrriiddaa ee rreeffoorrmmaaddaa,, oonnddee,, ppoorr ccoonnttaa ddiissttoo,, ppoossttuullaa--ssee qquuee::
(( aa )) NNããoo sseejjaa ccoonnhheecciiddoo oo RReeccuurrssoo EEssppeecciiaall eemm ddeebbaattee,, tteennddoo--ssee
eemm ccoonnttaa qquuee nnããoo oobbeeddeeccee aaooss pprreessssuuppoossttooss rreeccuurrssaaiiss
eexxttrríínnsseeccooss ee iinnttrríínnsseeccooss;;
(( bb )) nnããoo sseennddoo eessttee oo eenntteennddiimmeennttoo,, oo qquuee ssee aaffiirrmmaa aappeennaass ppoorr
aarrgguummeennttaarr,, eessppeerraa--ssee qquuee sseejjaa mmaannttiiddaa aa ddeecciissããoo pprrooffeerriiddaa ppeelloo
TTrriibbuunnaall llooccaall,, mmaaiioorrmmeennttee qquuaannddoo iinneexxiissttee qquuaallqquueerr vviioollaaççããoo ddee
nnoorrmmaa iinnffrraaccoonnssttiittuucciioonnaall ..
RReessppeeiittoossaammeennttee,, ppeeddee ddeeffeerriimmeennttoo..
DDee PPoorrttoo AAlleeggrree ppaarraa BBrraassíílliiaa ((DDFF)),, 0000 ddee aabbrriill ddee 00000000..
BBeellttrraannoo ddee TTaallAAddvvooggaaddoo –– OOAABB//RRSS 111122223333