antibiograma em controlo de infecção e resistências ... · clin infect dis 52: e103-e120....
TRANSCRIPT
Antibiograma em controlo de infecccedilatildeoe resistecircncias antimicrobianas
Valquiacuteria Alves2015
As metodologias de que dispomos na rotina satildeo todas dependentes da cultura levando de algumas horas a vaacuterios dias apoacutes o isolamento inicial
Teste de susceptibilidade aos antimicrobianos
Meacutetodos de determinaccedilatildeo de TSA
Fenotiacutepicos
Baseados na actividade bacteriana aos antimicrobianos
Genotiacutepicos
Baseados na detecccedilatildeo de genes de resistecircncia ou seus produtos
Gene MecA
VanA e VanB
blaKPC blaNDM and blaVIM
carbapenem resistance genes
Meacutetodos Genotiacutepicos
J Clin Microbiol 2013 Nov51(11)3780-7
automaacuteticos
Meacutetodos Fenotiacutepicos
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
Terminologia das tabelas do EUCASTMIC (mgl)
S I R
gtle
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos(CIM e halos de inibiccedilatildeo) em categorias cliacutenicas (SIR)
Definiccedilatildeo de breakpoints
1 Anaacutelise da distribuiccedilatildeo das CIM
2 Avaliaccedilatildeo das CIM na presenccedila e na ausecircncia de mecanismos de resistecircncia conhecidos
3 Ajuste em funccedilatildeo de criteacuterios PKPD
4 Correlaccedilatildeo cliacutenica
Proceedings of Camp Clin Micro 2011JCM 2011 49 (9 Suppl)
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos (CIM e halos de inibiccedilatildeo)em categorias cliacutenicas (SIR) que indicam a probabilidade de resposta do microrganismo ao antibioacuteticona dose recomendada para esse local de infecccedilatildeo
DIRIGIDA
ser disponibilizado o mais rapidamente possiacutevel
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Amostra SANGUE
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
As metodologias de que dispomos na rotina satildeo todas dependentes da cultura levando de algumas horas a vaacuterios dias apoacutes o isolamento inicial
Teste de susceptibilidade aos antimicrobianos
Meacutetodos de determinaccedilatildeo de TSA
Fenotiacutepicos
Baseados na actividade bacteriana aos antimicrobianos
Genotiacutepicos
Baseados na detecccedilatildeo de genes de resistecircncia ou seus produtos
Gene MecA
VanA e VanB
blaKPC blaNDM and blaVIM
carbapenem resistance genes
Meacutetodos Genotiacutepicos
J Clin Microbiol 2013 Nov51(11)3780-7
automaacuteticos
Meacutetodos Fenotiacutepicos
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
Terminologia das tabelas do EUCASTMIC (mgl)
S I R
gtle
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos(CIM e halos de inibiccedilatildeo) em categorias cliacutenicas (SIR)
Definiccedilatildeo de breakpoints
1 Anaacutelise da distribuiccedilatildeo das CIM
2 Avaliaccedilatildeo das CIM na presenccedila e na ausecircncia de mecanismos de resistecircncia conhecidos
3 Ajuste em funccedilatildeo de criteacuterios PKPD
4 Correlaccedilatildeo cliacutenica
Proceedings of Camp Clin Micro 2011JCM 2011 49 (9 Suppl)
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos (CIM e halos de inibiccedilatildeo)em categorias cliacutenicas (SIR) que indicam a probabilidade de resposta do microrganismo ao antibioacuteticona dose recomendada para esse local de infecccedilatildeo
DIRIGIDA
ser disponibilizado o mais rapidamente possiacutevel
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Amostra SANGUE
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Meacutetodos de determinaccedilatildeo de TSA
Fenotiacutepicos
Baseados na actividade bacteriana aos antimicrobianos
Genotiacutepicos
Baseados na detecccedilatildeo de genes de resistecircncia ou seus produtos
Gene MecA
VanA e VanB
blaKPC blaNDM and blaVIM
carbapenem resistance genes
Meacutetodos Genotiacutepicos
J Clin Microbiol 2013 Nov51(11)3780-7
automaacuteticos
Meacutetodos Fenotiacutepicos
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
Terminologia das tabelas do EUCASTMIC (mgl)
S I R
gtle
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos(CIM e halos de inibiccedilatildeo) em categorias cliacutenicas (SIR)
Definiccedilatildeo de breakpoints
1 Anaacutelise da distribuiccedilatildeo das CIM
2 Avaliaccedilatildeo das CIM na presenccedila e na ausecircncia de mecanismos de resistecircncia conhecidos
3 Ajuste em funccedilatildeo de criteacuterios PKPD
4 Correlaccedilatildeo cliacutenica
Proceedings of Camp Clin Micro 2011JCM 2011 49 (9 Suppl)
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos (CIM e halos de inibiccedilatildeo)em categorias cliacutenicas (SIR) que indicam a probabilidade de resposta do microrganismo ao antibioacuteticona dose recomendada para esse local de infecccedilatildeo
DIRIGIDA
ser disponibilizado o mais rapidamente possiacutevel
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Amostra SANGUE
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Gene MecA
VanA e VanB
blaKPC blaNDM and blaVIM
carbapenem resistance genes
Meacutetodos Genotiacutepicos
J Clin Microbiol 2013 Nov51(11)3780-7
automaacuteticos
Meacutetodos Fenotiacutepicos
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
Terminologia das tabelas do EUCASTMIC (mgl)
S I R
gtle
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos(CIM e halos de inibiccedilatildeo) em categorias cliacutenicas (SIR)
Definiccedilatildeo de breakpoints
1 Anaacutelise da distribuiccedilatildeo das CIM
2 Avaliaccedilatildeo das CIM na presenccedila e na ausecircncia de mecanismos de resistecircncia conhecidos
3 Ajuste em funccedilatildeo de criteacuterios PKPD
4 Correlaccedilatildeo cliacutenica
Proceedings of Camp Clin Micro 2011JCM 2011 49 (9 Suppl)
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos (CIM e halos de inibiccedilatildeo)em categorias cliacutenicas (SIR) que indicam a probabilidade de resposta do microrganismo ao antibioacuteticona dose recomendada para esse local de infecccedilatildeo
DIRIGIDA
ser disponibilizado o mais rapidamente possiacutevel
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Amostra SANGUE
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
automaacuteticos
Meacutetodos Fenotiacutepicos
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
Terminologia das tabelas do EUCASTMIC (mgl)
S I R
gtle
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos(CIM e halos de inibiccedilatildeo) em categorias cliacutenicas (SIR)
Definiccedilatildeo de breakpoints
1 Anaacutelise da distribuiccedilatildeo das CIM
2 Avaliaccedilatildeo das CIM na presenccedila e na ausecircncia de mecanismos de resistecircncia conhecidos
3 Ajuste em funccedilatildeo de criteacuterios PKPD
4 Correlaccedilatildeo cliacutenica
Proceedings of Camp Clin Micro 2011JCM 2011 49 (9 Suppl)
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos (CIM e halos de inibiccedilatildeo)em categorias cliacutenicas (SIR) que indicam a probabilidade de resposta do microrganismo ao antibioacuteticona dose recomendada para esse local de infecccedilatildeo
DIRIGIDA
ser disponibilizado o mais rapidamente possiacutevel
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Amostra SANGUE
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
Terminologia das tabelas do EUCASTMIC (mgl)
S I R
gtle
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos(CIM e halos de inibiccedilatildeo) em categorias cliacutenicas (SIR)
Definiccedilatildeo de breakpoints
1 Anaacutelise da distribuiccedilatildeo das CIM
2 Avaliaccedilatildeo das CIM na presenccedila e na ausecircncia de mecanismos de resistecircncia conhecidos
3 Ajuste em funccedilatildeo de criteacuterios PKPD
4 Correlaccedilatildeo cliacutenica
Proceedings of Camp Clin Micro 2011JCM 2011 49 (9 Suppl)
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos (CIM e halos de inibiccedilatildeo)em categorias cliacutenicas (SIR) que indicam a probabilidade de resposta do microrganismo ao antibioacuteticona dose recomendada para esse local de infecccedilatildeo
DIRIGIDA
ser disponibilizado o mais rapidamente possiacutevel
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Amostra SANGUE
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
manuais
Meacutetodos Fenotiacutepicos
Terminologia das tabelas do EUCASTMIC (mgl)
S I R
gtle
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos(CIM e halos de inibiccedilatildeo) em categorias cliacutenicas (SIR)
Definiccedilatildeo de breakpoints
1 Anaacutelise da distribuiccedilatildeo das CIM
2 Avaliaccedilatildeo das CIM na presenccedila e na ausecircncia de mecanismos de resistecircncia conhecidos
3 Ajuste em funccedilatildeo de criteacuterios PKPD
4 Correlaccedilatildeo cliacutenica
Proceedings of Camp Clin Micro 2011JCM 2011 49 (9 Suppl)
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos (CIM e halos de inibiccedilatildeo)em categorias cliacutenicas (SIR) que indicam a probabilidade de resposta do microrganismo ao antibioacuteticona dose recomendada para esse local de infecccedilatildeo
DIRIGIDA
ser disponibilizado o mais rapidamente possiacutevel
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Amostra SANGUE
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Terminologia das tabelas do EUCASTMIC (mgl)
S I R
gtle
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos(CIM e halos de inibiccedilatildeo) em categorias cliacutenicas (SIR)
Definiccedilatildeo de breakpoints
1 Anaacutelise da distribuiccedilatildeo das CIM
2 Avaliaccedilatildeo das CIM na presenccedila e na ausecircncia de mecanismos de resistecircncia conhecidos
3 Ajuste em funccedilatildeo de criteacuterios PKPD
4 Correlaccedilatildeo cliacutenica
Proceedings of Camp Clin Micro 2011JCM 2011 49 (9 Suppl)
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos (CIM e halos de inibiccedilatildeo)em categorias cliacutenicas (SIR) que indicam a probabilidade de resposta do microrganismo ao antibioacuteticona dose recomendada para esse local de infecccedilatildeo
DIRIGIDA
ser disponibilizado o mais rapidamente possiacutevel
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Amostra SANGUE
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Definiccedilatildeo de breakpoints
1 Anaacutelise da distribuiccedilatildeo das CIM
2 Avaliaccedilatildeo das CIM na presenccedila e na ausecircncia de mecanismos de resistecircncia conhecidos
3 Ajuste em funccedilatildeo de criteacuterios PKPD
4 Correlaccedilatildeo cliacutenica
Proceedings of Camp Clin Micro 2011JCM 2011 49 (9 Suppl)
Os breakpoints (pontos de corte) servem para transformar dados numeacutericos (CIM e halos de inibiccedilatildeo)em categorias cliacutenicas (SIR) que indicam a probabilidade de resposta do microrganismo ao antibioacuteticona dose recomendada para esse local de infecccedilatildeo
DIRIGIDA
ser disponibilizado o mais rapidamente possiacutevel
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Amostra SANGUE
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
DIRIGIDA
ser disponibilizado o mais rapidamente possiacutevel
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Amostra SANGUE
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Amostra SANGUE
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
EMPIacuteRICA
ter em conta os dados locais (microrganismos mais prevalentes e as principais resistecircncias)
TSA DECISAtildeO TERAPEcircUTICA
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
En
tero
co
ccu
s fa
eciu
m
Total de Estirpes 308 174 69 35 145 106 72
Beta - lactacircmicos
Ampicilina 47 55 100 8
Amox-Acclavulacircnico 76 40 78
Oxacilina 52
Cefotaxima 90 51 99 72
Ceftazidima
Piperacilina -Taz 85 39 99 69
MeropenemImip 100 100 100 100 76 75
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina 93 68 87 97 67 78
Amicacina 97 90 100 97
Outros
Nitrofurantoiacutena 98 99
Cotrimoxazol 75 49 67 91 100
Ciprofloxacina 73 44 59 86
Linezolide 100 100 100
Vancomicina 100 100 75
Colistina
entre 50 e 80 de sensibilidade
99
68
Para
mais
info
rmaccedilotildees c
onsultar
o s
ite d
a U
LS
M
Estirpes hospitalares mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
lt 50 de sensibilidade
gt80 de sensibilidade
Pse
ud
a
eru
gin
osa
142
78
79
86
90
Resistecircncias Naturais
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Total de Estirpes
Beta - lactacircmicos
Ampicilina
Amox-Acclavulacircnico
Oxacilina
Cef - AcetilSoacutedica 91 91 72 72 94 94 76 76
Cefotaxima
Ceftazidima
Piperacilina -Taz
MeropenemImip 81 83
Aminoglicosiacutedeos
Gentamicina
Outros
Nitrofurantoiacutena
Cotrimoxazol
Ciprofloxacina
Clindamicina
Aacutec Fusiacutedico
Fosfomicina
entre 50 e 80 de sensibilidadegt80 de sensibilidadeResistecircncias Naturais
Mo
rga
ne
lla
mo
rga
nii
Pse
ud
a
eru
gin
osa
Sta
ph
ylo
co
ccu
s a
ure
us
Sta
ph
sa
pro
ph
yticu
s
En
tero
co
ccu
s fa
eca
lis
Esch
eri
ch
ia c
oli
Kle
bsie
lla
pn
eu
mo
nia
e
Pro
teu
s m
ira
bilis
Kle
bsie
lla
oxyto
ca
En
tero
ba
cte
r clo
aca
e
Serviccedilo de Patologia Cliacutenica - Microbiologia l ULS Matosinhos - Hospital Pedro Hispano
69
98
6082 65 69 56
lt 50 de sensibilidade
91
77 72
150
53
347 223 391738 54 47
89
87
94
62
79
78
69
7596 96
90
54
95
166 40
9899
100
71
83
88
62 72
87
Estirpes da comunidade mais prevalentes ( de Susceptibilidade) - 2013
85
100100
100
98
80
96
85
94
75
162
100
100
85
99 74
Clin Infect Dis 52 e103-e120
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
RESISTEcircNCIAS
Viacuterus Hepatite B
VIH
Viacuterus Citomegaacutelico
Viacuterus Influenza A
Mycobacteriumtuberculosis
Candida glabrata
Candida krusei
Aspergillus terreus
Candida parapsilosis
Candida haemulonii
Plasmodiumfalciparum
Microrganismos multirresistentes
Virulence 42172-184 February 152013
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Placeholder for your own subheadline
Staphylococcus aureus resistentes agrave meticilina MRSA
Enterococcus spp resistentes agrave vancomicina
Streptococcus pneumoniae com resistecircncia elevada agrave penicilina
Microrganismos Problema MDR
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Placeholder for your own subheadline
Enterobacteriaceae resistentes agraves cefalosporinas de 3ordf geraccedilatildeo aos carbapenemes produtoras de ESBL ou
multirresistentes (E coli Klebsiella sppEnterobacter spp)
Pseudomonas aeruginosa resistentes aos carbapenemes ou multirresistentes
Acinetobacter spp multirresistente
Microrganismos Problema MDR
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
ECOFF
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Seite 22
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
bull A detecccedilatildeo de ESBL ampC e carbapenemases natildeo eacute necessaacuteria para a categorizaccedilatildeo da susceptibilidade agraves cefalosporinascarbapenemes mas eacute importante para efeitos epidemioloacutegicos ndashcontrolo de infecccedilatildeo e sauacutede puacuteblica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Escherichia coli - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
44 36 42 34 39 35
1012
97 7
12
000
010
020
030
040
050
060
070
080
090
100
0
20
40
60
80
100
1345 1430 1608 1696 1738 1737
461 437 341 359 308 327
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ta
xa
de
ES
BL
+
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa ESBL+ C
Taxa ESBL+ H
permil
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Klebsiella pneumoniae - Produccedilatildeo de Beta-lactamases de Espectro Alargado (ESBL) comunidade vs hospital
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Principais indicadores de resistecircnciaImpacto da utilizaccedilatildeo de antibioacuteticos no hospital
Impacto de factoresepidemioloacutegicoslocais
Escherichia coli ESBL+
Klebsiella pneumoniae ESBL+
E coli resistente a fluoroquinolonas
Escherichia coli resistente a amoxicilinaclavulaacutenico
Enterobacter resistente a cefalosporinas de 3G (AmpC)
Enterobacteriaceae productoras de carbapenemases
Pseudomonas aeruginosa resistente ao imipenem
P aeruginosa multirresistente
A baumannii multirresistente
Enterococo resistente a vancomicina
Staphylococcus aureus resistente a meticilina
Clostridium difficile
++
++ + ++
++
++
+++
++ + ++
+++
++ + ++
++ + ++
++ + ++
+ + +
+++
++
+++
++
+
+
+++
+
+++
+++
+++
+++
++
Principais indicadores de resistecircncia e impacto relativo dapressatildeo antibioacutetica e dos factores epidemioloacutegicos locais
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Avaliar o perfil de susceptibilidade das estirpes
mais prevalentes
Monitorizar resistecircncias
TSA CONTROLO DE INFECCcedilAtildeO
Definiccedilatildeo de estrateacutegias de controlo de infecccedilatildeohellipvigilacircncia activa
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Staphylococcus aureus - Evoluccedilatildeo da Resistecircncia agrave Meticilina
000
050
100
150
200
250
300
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
580 429 356 285 276 218 189 139 145 152
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Den
sid
ad
e d
e In
cid
ecircn
cia
nordm
ca
so
sm
il d
ias
de
in
tern
am
en
to
Ta
xa
MR
SA
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
Taxa OXA
permil
Em 2008 introduccedilatildeo de teste raacutepido de rastreio de MRSA por PCR em tempo real em regime de urgecircncia ( 247)
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
OXA-51
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Acinetobacter baumannii Evoluccedilatildeo de Resistecircncia aos Carbapenemes
80
704
833 822787
705
827
666
027
013
035
047
033
026
02
015
0
005
01
015
02
025
03
035
04
045
05
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De
nsi
dad
e d
e in
cid
ecircn
cia
permil
Taxa
Em 2007 introduccedilatildeo de exame cultural de rastreio de Acinetobacter baumannii MR
Em 2010 implementaccedilatildeo de norma cliacutenica
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Microrganismos de faacutecil
transmissatildeo
Microrganismos alerta
PDRXDR
MDR
Clin Microbio Infect 2012 Mar18(3)268-81 Multidrug-resistant extensively drug-resistant and pandrug-resistant bacteria
an international expert proposal for interim standard definitions for acquired resistance
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Norma nordm 0042013 de 21022013 atualizada a 08082013 ASSUNTO Vigilacircncia Epidemioloacutegica das Resistecircncias aos Antimicrobianos PARA Todos os laboratoacuterios do Sistema Nacional de Sauacutede
Microrganismos ldquoalertardquo - notificaccedilatildeo imediata num
prazo de 48 horas
Pseudomonas aeruginosa MR se lt5
Acinetobacter spp MR se lt5
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes radic
Staphylococcus aureus R vancomicina daptomicina e linezolide
Enterococcus faecalis R Vancomicina se lt5
Enterococcus faecium R vancomicina se lt5
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Estirpes alerta 2013 (n=11)
Estirpes Fenoacutetipos Mecanismos de resistecircncia
Enterobacteriaceae(n=4)
Klebsiella oxytocaR ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
S imipenem
S meropenem
ESBL ampC adquirida (PMAB) associada a eventual
mecanismo de impermeabilidade
Klebsiella pneumoniae R ertapenem
R imipenem
R meropenem (sinergia
carbapenemoDPA)
Produccedilatildeo de metalo-beta-lactamase (carbapenemoDPA)
Acinetobacter baumannii
(n=5)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina +
sensiacutevel agrave colistina
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
51)
Produccedilatildeo de carbapenemase adquirida
Pseudomonas
aeruginosa (n=2)
Resistentes
carbapenemos + tobramicina +
amicacina+ ciprofloxacina + piptaz
+ sensiacutevel agrave colistina e ceftazidima
Produccedilatildeo de carbapenemase cromossoacutemica (grupo OXA -
50)
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Enterobacteriaceae I ou R aos carbapenemes CREEnterobacteriaceae produtoras de carbapenemases CPE
4 4
17
9
1 1
3 3
000
500
1000
1500
2000
2012 2013 2014 2015
Nuacutemero de estirpes estudadasAno
CRE
CPE
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Epidemic setting
bull Strong recommendation Implement a programme of active screening culture at hospital admission followed by contact precautions to reduce the spread of extended spectrum b-lactamase-producing Enterobacteriaceae
multidrug-resistant (MDR)-Klebsiella pneumoniae MDR-
Acinetobacter baumannii (moderate level of evidence) and MDR-Pseudomonas aeruginosa (very low level of evidence)
ESCMID guidelines for the management of the infection control measures to reduce transmission of multidrug-resistant Gram-negative bacteria in hospitalized patientsClin Microbiol Infect 2014 20 (Suppl 1) 1ndash55
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido
Estrateacutegia de prevenccedilatildeo e controlo de infecccedilatildeo por microrganismos problemaalerta
EducaccedilatildeoFormaccedilatildeo
PAPA
Precauccedilotildees baacutesicasPrecauccedilotildees
de contacto
Vigilacircncia activa
Diagnoacutestico microbioloacutegico
raacutepido