TEMA 5. A ATMOSFERA: TEMPO E CLIMA

C.P.R. Plurilingüe Sagrada FamiliaProfesora María Nogueira Sixto

CONCEPTOS DO TEMA:

Tempo Atmosférico É o estado da atmosfera nun momento determinado e nun sitio concreto da Terra

Clima É o estado que presenta a atmosfera con máis frecuencia nunha rexión concreta e que se repite de forma cíclica.

Meteoroloxía Ciencia que analiza a influencia dos fenómenos meteorolóxicos no tempo atmosférico, para realizar pronósticos ou predicións.

Climatoloxía Ciencia que analiza os climas e organiza a superficie terrestre en diferentes rexións climáticas, cuxos climas teñen características comúns.

Presión atmosférica É o peso do aire sobre unha zona concreta da Terra.

Vento É unha masa de aire en movemento.

Precipitacións Cantidade de auga que cae nun lugar determinado da Terra.

Temperatura É a cantidade de calor que posúe unha determinada masa de aire atmosférico.

Borrasca Son zonas de baixas presións provocadas por masas de aire quente.

Anticiclón Son zonas de altas presións orixinadas por masas de aire frío.

Isobara Son liñas que nun mapa unen puntos coa mesma presión atmosférica.

Isoterma Son liñas que nun mapa unen puntos coa mesma temperatura.

TEMPO CLIMAVS

1.1. TEMPO ATMOSFÉRICO E CLIMA

1. A DINÁMICA ATMOSFÉRICA

ELEMENTOS E

FACTORES DO CLIMA

A) Temperatura

B) Precipitación

C) Presión Atmosférica

D) Vento

1.2. ELEMENTOS E FACTORES DO CLIMA

A) Temperatura

- Def. É a cantidade de calor do aire. Mídese co termómetro, exprésase en graos centígrados (ºC) e represéntase mediante isotermas (liñas que unen puntos coa mesme temperatura)

- Factores

- Latitude: A temperatura diminúe dende o Ecuador cara os polos. Xa que no Ecuador os raios solares inciden perpendicularmente. => Distintas zonas climáticas- Altitude: A temperatura descende coa altitude 6 ºC cada 1000m.

- Distancia ao mar: As temperaturas son máis suaves na costa e máis contrastadas no interior porque o mar tarda máis tempo en arrefriarse e en quentarse que a terra

B) Precipitación

- Def. É a auga que cae a superficie terrestre procedente das nubes en forma líquida ou sólida. Mídese co pluviómetro, exprésase en mm ou en litros por metro cadrado, e represéntase mediante isohietas (liñas que unen os puntos coa mesma precipitación)

- Factores

- Latitude: As precipitacións son máis elevadas na zonas máis próximas ao ecuador porque o aire conten máis vapor de auga.- Altitude: As precipitacións increméntanse coa altura porque o aire frío favorece a condensación do vapor de auga- Distancia ao mar: Precipitacións máis abundantes na costa que no interior debido á maior proximidade ás posibles fontes de evaporación.

CONDENSACIÓN NUBESCirrosNimbosCúmulosEstratos

TIPOS DEPRECIPITACIÓNS

CHUVIAS DE CONVECCIÓN= A irradiación solar quenta o chan e esteo aire co que está en contacto. Este ascende e ao arrefriar provocachuvias intensas. Se o ascenso é moi rápido fórmanse tormentas

CHUVIAS DE FRONTE = Danse cando se atopan dúas masas de aire con distinta temperatura. A masa de aire frío sitúase abaixo e a quenteelévase. Neste ascenso arrefríase e condensa a humidade que contén.

CHUVIAS DE RELEVO= Próducense cando unha masa de aire húmido Se atopa cun relevo que a obriga a ascende. Este aire perde tempera-tura ao elevarse e se produce a condensación e a precipitación dahumidade contida.

C) PresiónAtmosférica

- Def. É o peso do aire sobre un lugar da Terra. Mídese co barómetro, exprésase en milibares (mb) e represéntase mediante isóbaras (liñas que unen puntos coa mema presión)

- Factores

- Altitude: A presión diminúe coa altura

- Temperatura do Aire: O aire cálido tende a ascender e o aire frío tende a descender

D) Vento

- Def. É o aire en movemento horizontal. A velocidade mídese co anemómetro e exprésase en km/h. A dirección determínase co catavento e represéntase con frechas

- Diferenza de Presión: o vento sopra das altas as baixas presións e a súa velocidade aumenta se aumenta a diferenza de presión

- Factores

TIPOS DE VENTO

- Ventos constantes: sempre posúen a mesma dirección e localízanse nas mesmas rexións.

- Ventos estacionais: Varían segundo a aestación do ano.

- Ventos rexionais ou locais: Localízanse en rexións específicas de reducida extensión e adoitan ter a mesma dirección.

FENÓMENOS METEOROLÓXICOS

Son os procesos que teñen lugarna atmosfera como consecuencia da interacción dos elementos que a compoñen (humidade, presión atmosférica, vento, temperatura,

precipitacións)

En que capa da atmosferateñen lugar os fenómenos

meteorolóxicos?

Principaisfenómenos atmosféricos

- Relacionados co vapor de auga

- Choiva- Neve- Saraiba

- Provocados polo movemento do aire

- Brisa- Vento- Furacáns

- Provocados pola electricidade

- Raio - Lóstrego- Trono

- Efectos ópticos (arco da vella)

- Relacionados coas partículas non acuosas en suspensión

- Bruma - Po

2. OS CLIMAS DA TERRA2.1. AS ZONAS CLIMÁTICAS DA TERRA E TIPOS DE CLIMAS

ZONASCLIMÁTICAS

ZONACÁLIDA

ZONASTEMPERADAS

ZONASFRÍAS

Caracterízasepor:

Caracterízasepor:

Caracterízasepor:

- Localízase entre os trópicos de Cáncer e Capricornio. - Elevadas temperaturas medias (>18°C)- Elevada insolación- Climas: Ecuatorial, Tropical e Desértico

- Localízanse entre os trópicos e os círculos polares- Temperaturas medias entre os 0°C e os 18°C- Fortes contrastes térmicos entre o verán e o inverno.- Climas: Oceánico, Mediterráneo, Continental

- Localízanse entre os círculos polares e os polos e nas altas montañas da Terra.- Temperaturas medias >0°C- Insolación mínima- Climas: Polar e Alta Montaña

LOCALIZACIÓN TEMPERATURAS PRECIPITACIÓNS

ECUATORIAL Rexións máis próximas ao Ecuador

Altas todo o ano ( >25°) Oscilación térmica de 3°

Regulares e abundantes, superando os 2000 mm

TROPICAL Cara o norte e o sur do clima ecuatorial

Media anual alta (>18°)Oscilación térmica 3° e 10°

Dúas estacións: chuviosa (3 4 meses) e seca

DESÉRTICO Zonas tropicais As temperaturas son elevadas durante o día, pero baixan

moito pola noite

Non superan os 200 mm anuais

POLAR No norte das costas de América, Europa e Asia e na

Antartida

Baixas temperaturas Sobretodo no inverno (días

moi curtos)

Moi escasas < 250 mm, e prodúcense en forma de

neve

ALTA MONTAÑA Nas zonas elevadas de todos os continentes

Invernos longos <0°Veráns curtos non superan 10°

Caen en forma de neve ou saraiba

MEDITERRÁNEO Nas beiras do MediterráneoFachadas occidentais dos

Contientes

Moderadas. Veráns cálidos e invernos temperados

Escasas e Irregulares. Concentradas en

primaveira e outono

OCEÁNICO Nas costas occidentais Moderadas todo o ano. (20°-10°)

Regulares e abundantes>800 mm

CONTINENTAL Interior dos continentes Europa, América e Asia

Gran oscilación térmica. Veráns >20° e Invernos <0°

500 mm. Verán (choivas torrenciais ) Inverno (neve)

FERRAMENTA:

COMO ELABORAR UN CLIMOGRAMA?Representación gráfica das

temperaturas e precipitaciónsdun clima

- Obtención dos datos- Representación nun eixo de coordenadas

COMO ELABORAR UN COMENTARIO OU INTERPRETACIÓN DUN CLIMOGRAMA?

FERRAMENTA:

- Identificar o clima- Comentar as temperatura - Comentar as precipitacións