manual economia 1

8/19/2019 Manual Economia 1

1/88

01.La economía y sus principales escuelas.

La cuestión del mercado, el Estado y la tecnología.

Economíapara empezar por el principioUna guía para aprenderla economía y formular proyectos


2/88

Dirección y coordinación

Gutao Gndara

Elaboración de Contenidos

Patricio Narodowi Lela Cain

Equipo Técnico

Laura MontanaroTereita Orenigo

C G

Julia Irulegui

Dñ G

Ana Mara Uranga B.

L F UOCRA bm, , b fm bj fm. L pb b p F UOCRA é A Am p m : m@. éf (54-11) 4343-5629/6803.

L p p b p q m, q x-p .

Q p q b L Nº 11.723.

Imp A.

M 2009.

T: 2000 jmp.

Pie de Imprenta.


3/88

E b C

Ptricio Nrodowski | Lel Cin

E q p T é

Lur Montnro | Teresit Orsenigo

01.


4/88


5/88

.• 5

E C O N O M

í a P

A R A

E M P E z A R P O R E L P R I N C I P I

O

.CONTENIDOS

.:

OBJETIvOs ................................................................................................................................................................7

PRóLOGO ................................................................................................................................................................. 9

PREsENTACIóN...................................................................................................................................................... 11

01. INTRODUCCIóN ..........................................................................................................................................13

02. LAs PRINCIPALEs EsCUELAs ECONóMICAs ANTERIOREs A LOs ‘70. .........................................15

2.1. Teoría clásica .......................................................................................................................................15 2.2. Teoría marxista ................................................................................................................................ 20

2.3. Teoría neoclásica ............................................................................................................................ 26

2.4. Teoría keynesiana .......................................................................................................................... 29

03. CONCLUsIóN DEL DEBATE DE LAs TEORíAs hAsTA LOs ´70:

LA GRAN DIsCUsIóN EsTADO vs. MERCADO .................................................................................. 35

04. LAs hERRAMIENTAs UTILIzADAs

POR LAs TEORíAs NEOCLásICA y kEyNEsIANA ........................................................................................ 39

4.1. Los conceptos y los instrumentos de los neoclásicos. La microeconomía ............... .. 39

4.1.1. I .............................................................................................................................. 39

4.1.2. L p .....................................................................................................42


6/88

Economía para empezar por el principio | Una guía para aprender la economía y formular proyectos

.• 6

4.1.3. L m .......................................................................................................43

4.1.4. F m p b p p E ...... 44

4.2. Los instrumentos de la teoría keynesiana. La macroeconomía ..................................... 48

4.2.1. Em mm ........................................................................................... 48

4.2.2. L qb .................................................................................52

05. LAs TEORíAs LUEGO DE LOs ‘70 ........................................................................................................... 55

5.1. I ....................................................................................................................................... 55

5.2. T ...........................................................................................................58 5.3. Enfoque postkeynesiano ..............................................................................................................60

5.4. Teoría de la economía-mundo y los “marxistas duros” .................................................... 62

5.5. Teoría regulacionista .....................................................................................................................64

5.6. Teoría evolucionista ....................................................................................................................... 70

5.7. BONUS: L ........................................................................ 72

GLOSaRIO .............................................................................................................................................................. 77

GUía PaRa La RELECTURa ..............................................................................................................................83

BIBLIOGRaFía ......................................................................................................................................................85


7/88


8/88


9/88

.• 9

E C O N O M

í a P

A R A

E M P E z A R P O R E L P R I N C I P I O

.PRÓLOGO

.:

N E s b f q m q bj, m f p m

bj fm.

C b , ff , p j f- pp p mj. E bm , b , mpñ f-m bj, b m q pm b-

j f m m bj, pb m bj é m, m, p bj pb q pp.

L m bm m m. N - f, p b p m, p m. E bj, , , m mb, b, q, , p q mp p m. L xp q p p m pm m pb pbm m x, mp, m p pb.

C b f pm q m, p b q j, m mp x, p f m m, mq p fm q bm, m q mmj , q .

C mm m, p , - bj, m j,

q m “” bj p,


10/88


.• 10

mp p, b m qf p, mpñ bj bp fm.

Gerardo Marnez


11/88

.• 11

E C O N O M

í a P

A R A


.PRESENTaCIÓN

.:

C pm b p, mbm q mm

m q m m m . L

m EEUU 2008 b

m m, m, p pf mb b p -, p pb .

M p m m, xpmm

q xp m q m. E p , pq

m xp b, m m mm

p q p p b p .

E mb. h bm q m pq . U m-

ém pm mp, “ ” m m q “ m p”.

P , p pp m:

p; mp; pm q

f ép m p x m, p

mp p; q bm; f fq; fm

q mp m; pp -

. Am, bj p b p, p -

m m f q ppm.

L R s UOCRA m bj p j p

bj; f mm f bj, ,

, p ú

R, é q fm. Pm, m

R s, F UOCRA p , múp ,

b f m, xp p

pm mm q mb m q .


12/88


.• 12

D pb m bj m p q mpm mm. M m P N L C, m. A m bj m pfm, m

mpm . P b pp, m q b p p j. Tbj f p p-j xp, ff, bj qp.

Dm m bj fm, q q b .

Gustavo Gándara


13/88

.• 13

E C O N O M

í a P A R A


›››

› › ›

DEFINICIÓNNEOCLÁSICaL m fm q pq pb, pf mj

m .

DEFINICIÓNMaRXISTaL m p, b, m.L m p p mm m

m.

E C O N O M í a

P f m, , ,., m p. D m b, b m b q .

E m q – q – m m-m, XIX q bj : m p.

1

1 E Em p q pf.

01.INTRODUCCIÓN

.:


14/88


15/88

.• 15

E C O N O M

í a P A R A


2.1 Teor clásic

L p m úm XvIII, - pm f b x.

E m Revolución Industrial b m p - b m b, pm m XIX.

P mp mj fm, bm pp q R I.

E pm pm q R I mp f -m m. U mb m p, m mq p, p

fm m q mb q mm pm.

02.LaS PRINCIPaLES ESCUELaSECONÓMICaS aNTERIORES

a LOS ‘70

.:

↘

D bj

E bjm p

MIb

P p m

aDaM SMITh

(1723 – 1790) La Riqueza de las Naciones, 1776.


16/88


.• 16

Dm q p m mp p b I- XvIII. E m, pb p- p () éb p f, pb

p pb .2

P b b p m “b” m, p mpq m mp p . A f m m b, fmm p m m b. A mpq mb , m f XvIII, m “m p” I p.

A I b m mp x m p fm- m. Am mp mf m p m m.

E x . T p fm: Am sm D R. A b , p f m

a S (1723-1790) f . E 1776 pb La Rique-za de las Naciones, b f p m. E -m, sm b q p m é m, .

L p , ú sm, b p división del trabajo,q j m mp, q m - bj p. L bj bm p, f. sm m p mp.E p q m p bj pm p q bj b mb p p .Am, mp m p.

2 hbbm, E J. E b q m f p m R I RF La era de la revolución (1789-1848), p Epñ Amé, CRITICA (GjbM, s.A.), B A, 1998. Apm p , m mp

ép.


17/88

MóDULO 01• La economía y sus principales escuelas. La cuesón del mercado, el Estado y la tecnología.

.• 17

E C O N O M

í a P A

R A


O m p q bj p qm p b. E bj f , ú f p- p q , , pq m q m p b q ú, fm.

I precio natural , p bj, p m, , p ,m q pb, m mp. D m m

q m m b ú p p.

Rp: sm m q p m p . P

p qé é, b q p sm m pm bj q mb. É p m m R Mx. sm, (m ),

( bj) mb ( b p b


18/88


.• 18

m p mb). P é úm p mb qmp bj p b. E p .

s mb, sm p q m p é mm f m, , f p p m. Am,p p , p x m b xp x- mb, p mm pp bj. s p p x , p ú j mp m m m .

E m x mp m, q m b q f.

L f p q m p m p q p q mp ú p.

P sm xp p. Cm p m p p- p p p, q p p - bj, p m. s p q C P, q p q pp “f p”, p bj, p pp , q pp p p p b b f .

E sm, m, p fm mano invisible p m p mp b . s q mp m b pp é pmm, , é . E p bm m, q q qb m b j f m, - E, q , m, , j p .

E m laissez faire (j , j p). s q m

p b E m f b m.

D qb m E “m b”.

L M I p m búq é p p fm , q , f p , f é .

“Ninguno por lo general se propone originariamente promover el interés público.... Cuando pre-

ere la industria domésca a la extranjera, sólo medita su propia seguridad, y cuando dirige la

primera de forma que su producto sea el mayor valor posible, sólo piensa en su ganancia propia; pero en éste y en muchos otros casos es conducido, como por una mano invisible, a promover un

n que nunca tuvo parte en su intención.”

sm, Am, La Riqueza de las Naciones, Tm II, Lb Iv, p. 191, 1776.

E m m , q - mb m mbé p, x.

(R, P, E bm m. h m. C, 2007).

.:


19/88


.• 19

E C O N O M

í a P A

R A


D R (1772-1823).

R p . E b m mp Principios de economía políca y tributación, realizada en 1817.

s pp b distribución de la renta de la erra. E pbmq b R q, pm p , p q b p m p q pq bmm p p , q p m p- p b . C m pb m q b pp p p f p m . C p b f, b x m : . D b , qb m m m p q bjb .

L R m pp p mp. P q R b m ú p b p p f p x p; m, p m m, ú pp p p . E m “ fq jmp” mmb pm b.

P úm, p pm R ( q m pMx), fm q m valor de cambio de los bienes. P R, q -m sm, b p bj.

E mb b p R m bj m p, p q. E , m m q p , b p- sm, b b f p q pp f bj. vm q “ R” q pbq “ b p bj”, m p Mx, R “

p”, m p .

↘

L . v b: bj m.

vj mp m x.

DaVID RICaRDO[1772-1823]

Principios de economía polícay tributación, 1817.


20/88


.• 20

2.2 Teor mrxist

E k Mx (1818-1883), m m ,

x ép m p revoluciones q fm

m , p m m .

.:Cx m: R I B.

Rp : Am sm D R.

a S (1723-1790) La Riqueza de las Naciones, 1776.

• L p b p división del trabajo.

• E bj p, p ú q , q m p.

• E p b p bj, p m p.

• E precio de mercado p pp pb mm m m q q p ( p) p p p .

• M Ib. s q mp m b pp é p-mm é .

D R (1772-1823). Principios de economía políca y tributación, 1817.

• s pp b b .

• L m m q pb m m m p q pp p p m b.

• E b p bj m p (p q m p Mx).

S

í N T E S I S . T E O R í a C L Á

S I C a

↘

Em: p,b, m.

Cp m: trabajo.

Cpm: .

P.

MaRXEl Capital, críca a la tradición

de los “clásicos”


21/88


.• 21

E C O N O M

í a P A

R A


P , Revolución Industrial R U XvIII q, m m, fm b bj m p . P Revolución Francesa 1789 b fm -

bm Rpúb. s pé, pm m XIX, q m “j” R F pq A Rém.

L fm p pm p Mx p Estado Moderno y el Estado Anguo. E Estado Moderno m RF. E Estado Anguo o Anguo Régimen, j mb p mq q pmb p pm D, q b ; , úb, p b b.

Dm q R I b m fm -m m XIX, R F b m - p.

L A Rém f fm xm fé. F p p R. E XvIII f m mp I- ém m, q bb m p mpb

I p x b m m p xp p. P F m p m p m - j mq b Ep. A, fm ,p , mb ém , p , f , m q q Ep.

L q b R b: p q mm . Ip b m , bé p m p “D mb

” 1789, m jq p b, q mb f mp m , q Dqb q “ mb b bj ”, p mbé p-b x “q p mú”.

E D m, b q pp p , b b.

E m b q f m mq

b q pp q xpb é mb p-. E q b b , bm, , E b p p, b pb pp.

E j Mx p p F m “ p p E p , púb p, q p E m b f.” (T, h., 1999:38). E mb mp pm

m E A púb p.

|


22/88


.• 22

E p Mx b La Ideología alemana (1845-1846) q b E m propiedad privada, q m p pé E M p .

E , E M pp p m pb, p-q E m bé q p m p j, p, mm pp p. E E m m m , b, p, b p.

A p m p , pm q mxm, p- m , b x q p m bj, , f fp ép.

A b “f p”, Mx f m p q p b q p b. Cmp - m é mbé f bj. L q , fm xp (Mx m “ ”).

h f p p .

C p pp p p E m p, :

• p , p q p m p m , fb, .: b.

• p , q p q p m p p f bj p b: p.

E j fuerzas producvas m (m p )fm m ; b b q E m p j p ( q p). P ,

p mx, q Mx b ém b p.

L “b” m , p mb b- m p p b: p pp x. sb “b ” j p, q pm, E m.

A p p m , Mx q mb m p b , , q f p- q m p j p.

E 1848, Mx b b p mb: El Maniesto Comunista, f3 q - pq b pm m m

3 E M Cm f p L Cm, b p Mx E, b L mb 1847, p j p pm p pb, q pm p. D m q M

m f pp p f bj pp mp m.


23/88



24/88


.• 24

constante ( fm m p m pm ) mvariable m b (f bj), q ú p .

Mx mb q p m, q p m p j m, m é p-. A p p- q q m p b, ( ,m m b) declinación lógica de la tasa de ganancia. E xp pq p m m p f pm p m p, p p p p b ( f bj), q mppm .

P m mm ém crisis y destrucción, pq fp m p m p m, b m p- , mp xp .

P jmp:

Caso A

U p 20 m p p, 10 -

p m 10 mp f bj, p p . E p p p , ppm p xp x. C m xp , 10 m m f m .

Caso B

O p 20 m, 15 m 5 m .Tm, p p b 5 q f bj, p , m q xp -

m ppm, m m.4

P Mx, pm p p m b m- p b b .

4 E mx p p , m m

p.

. :L aCUMULaCIÓN b xp, , p. É m p

m b x p mmmp mbé pp m.

MóDULO 01 La economía y sus principales escuelas La cuesón del mercado el Estado y la tecnología


25/88


.• 25

E C O N O M

í a P A

R A


A p p p m m mxm -p pm m, p p, xp .

. :Contexto histórico de surgimiento:

R I, p fmm R F 1789.

Representante destacado:

K M (1818-1883). L Am (1845/1846), E M Cm (1848), E Cp (1867).

• sp E p , , púb p.

• C p pp p p E M p, , : b, ñ m p , p-, q p f bj p b.

• sú pbm E p p b, concepción materialista de la historia, .

• Cb fm ém b p.

• D b m El Capital p “”.

• L m mx p mp m m p, b, m, p m j m p bj.

• E m m p el trabajo empleado en producirla.

• E x q bj q pp p q Mx m“p” p.

• E pm p Mx

.

S í N T E S I S . T E O R í a M a R X I S T a



26/88

p p p p p | g p p y f p y

.• 26

2.3 Teor neoclásic

Pm mp mxm XIX, ,p mbé R Mx. E fq mercado m mj fm . P , Em

fm q m q mp . Eb m.

E , pp p f p XIX, m Ley de Say .

L s b q “ f pp m” q m f qb. s q pb m pb Mx. T q p

p q p m f. smp, pb p m p p b p bj X m pb, bj- p q mm m q p; p ,p q p, x m q pp bj q q b p .

vm p :

W (1834-1910). E f -mbé m - q

qb , q m m-

↘

P b:oferta demanda m.

O mm.

M, qb.

Am .

El MERCaDO es la mejor forma deasignar los recursos en una sociedad.

LEy DE Say

. :Dp p , bj, xp, p, , . Imp q p oferta y la demanda m b p b. E m, fm sin intervenciones (p jmp, púb)

p p p, b m fm equilibrada.



27/88

.• 27

E C O N O M

í a P A

R A E M P E z A R P O R E L P R I N C I P I O

p b f p mm mp. P é, mb pm q m, mm mp, p q f m q f. P , W pp b-

“m” q bjb m p qb, , m b mp m .

a M, (1842-1924). A qb p, p m. y qb p m j. A mpm mp m m . E qb q p P,m pm, , q pb b pj . L m enfoque microeconó-mico, pq p b: mp m.

U p mp M p q ém p m f -m p p. L m m bj -m b p b: “” f mb p m . P jmp, b p p, q j mp mm; p b p b m , m f, m pf j mp m p m.

E b m pm : q b-

m bj. y bj ( bj), q mb p bj m ( bj). É .

E mx, b bj : búq m bj. E b p p bj bj m b m, q b b p m.P b m, p m m -

bj q b p.

. :E m Vilfredo Pareto, pp XX m m b b:

p .

s A B, A pfb B p m p mj A q B q

p é p q B. s, mb, ú fm mj mp , q

ÓPTIMO DE PaRETO pq pbmj mp , , q p m q mpq m .



28/88

.• 28

E , bj m bj p.N mp q p, q m xmp m. É p f p

q m b f bj q b q pb m.

E fq fm m p mp mpm , m: q b mxm m mp pf q pfm . E - m mp p m p q ( mpm m) ú f b, bj , q mpm ú p b b

m. s mp p, m m, qb. L j p m pb Mx q j , q bj p p p p ú é , q mb b b , m m.

L x j, p q mm ú m mp-, , ú p, xp p qé m qb.E p qb q q p mq pm, m m q p q pm qb.

.: Cx m: mp mp mxm q pp,m m D R.

• Rp : Walras (1834-1910) a M (1842-1924)

• E mercado m mj fm .

• I f/m.

• s m f m sin intervenciones (p jmp, púb) p p p, b m fm equilibrada.

• L s.

• P W, mb pm q m, mm mp p q f m q f.

• Af M qb p, p m mp-m mp m m p.

• M p q ém se reere a la variación por -centual de las candades demandadas frente a una determinada variación porcentual del precio .

• L mpm m m q b mxm m mp pf q pfm .

• L j p m pb Mx q sujetos racio-nales que trabajan o aportan capital para producir según técnicas ecientes. A mb b b , m m.

S í N T E S I S . T E O R í a N

E O C L Á S I C a



29/88

.• 29

E C O N O M

í a P A

R A E M P E z A R P O R E L P R I N C I P I O

2.4 Teor kenesin

E 24 b 1929 p m p p m- E U q p mm. E 29 mm m pj m, é.

T Ep m E U, 1930. E ñ 7000 b E U, qb ú 1931 1932. L p- p f m 1929 5 m b 1930, 8m b 1931 13 m 1933. L bj m, m j mm, círculo vicioso .

L q m pé, q b q b p m ép fb , q mm f-, q pp E . Am, p , m p mp. E m, m m .

s b m m m, p m -pé Pm G M p q b mp p - p ñ . E U, q m p , m mp m p ppp m. E p q E U p xp

m m ñ ´30.Cm p , New Deal E U: p - m b m b p F R, 1933. s p jm p b púb, b p mp, - mm, pp, . L b m m p p.

JO HN MAYNA RD KEYNES >> (1883-1946). E q p m- q p Estado en el centro de la estrategia. E m p ép,

p p b “ b ” q m.

↘C: mb,

f , p mp.

C b

m, j .

s :m x demanda efecva.

C p mb m.

KEyNESTeoría General. Causas y manera

de salir de de la crisis del ’30.



30/88

.• 30

L 1936, pb b m : “T G Emp, I-é D”. E fq k T G b xp crisis de la década del ’30, m m . Db

q b bj fm p mp; mp p fm pm. L m b b insucientedemanda, fmm f p.

L mp, mp m p (m p bj xp) j m p (q mm b ) pb m.

s q mpb m x

demanda efecva, mpj p m p mj xp - . E , q p mb f m,p f é, m p jmp, p .

P k pp p mp , p q pm m m m - . A mm mp, E b m b pp m, p m. P , p pp , q pp m p,p m p q p -. s E q pbm m mp m mpb p p p, b p . I m p p pp : q m b pq p m m, mp q j mp m-p p p. E q púb, p jmp f, mp, m m, ., p m m.

U jmp m p q p pp pb q p. E pp k, . s p q p-m f pp mp púb m f,m p jmp, p .

P pp , k cuesona la idea neoclásica q f (p m p) é m q qb m

p q mpb p p.

k m p p q m p p-p m p m.Cm m p mm b, m é p q mb . P q é q b m. E , é qb; p

q j b q p q qb p.



31/88

.• 31

E C O N O M

í a P A R A E M P E z A R P O R E L P R I N C I P I O

L q p ú k, q m é m - q p m. O , m q , m m A p jmp, p

x p p. L qb q p b q, b -mb, m q q p . E q .

Am, k p m b m. Ep fm xp mp , mpp m; p pbm xp-, p.

s b k f p, m bj m:

1 m pp p m, b , p m fm pb;

2 q j .

M m b m , -

xp m pp , xp - p .

s p q x m q p . N pb - m m , p pb m m . E p fm b bp m p b.

P p, mb q fm p-

b q j mp m pm, q x b p pbb q m. P mb pb , p m p m.

E pb, q p f m pbb . E p b p f, m mm - m p p fm pb.

L b m p, fm q p mmmm, p m m pb é f-, b p f p. L p pf pb m m m, m mb. E m p- p p q p p , ppm m m p pf, pq

m jm, p b p .



32/88

.• 32

E p m , p . Exf m p , m p , pm q mxm b . E b

m b.Db x mb m mpf- mpm m q mpb p q pfm q m q pq . A p q p pmb , p p.

P mp mj m, pm p , -p q mbé m m m pj

q m “teoría de la elección racional ”. L mm p q :

• egoísta, pq é b p;

• racional , pq b mxm /b;

• instrumental, q .

E m mp m é: q q ú como si f.

P Jon Elster 5 x m q p f p -: indeterminación la irracionalidad . P , p f , fm fm ú.

5 J E C P U C I I s O. A , q p , m, p j, mp

mbé f p m .

. :D m q q mb f .E x m p mp mpf, mb p m q mp p pmm. P pmm p p m q m q. E p fb, p p j. E , x p m q mp f .

h “m k” ú q , p q é “p m” p q m. Tmbé é m pbm xp E.



33/88

.• 33

E C O N O M

í a P A R A E M P E z A R P O R E L P R I N C I P I O

P b f pm . P p, pb q - mp p p . (E, J, 1997).

Línea de empo.

Hechos destacados y escuelas económicas anteriores a los ‘70.

1750 1800 1850 1900 1950 2000

R I

TEORía CLÁSICa

a S[1723-1790]D R [1772-1823]

TEORía MaRXISTa

K M[1818-1883]

TEORía KEyNESIaNa

J M K[1883-1946]

TEORía NEOCLÁSICa

Walras

[1834-1910]a M[1842-1924]

R F [1789]

Ab O [1971]

C Petróleo [1973]

G V [1965-1975]

C W [1989]

1° Guerra M[1914-1919]2° Guerra M

[1939-1945]

. :Contexto histórico de surgimiento:C ´30

• Rp : J M K (1883-1946). T G Emp, I-é D (1936).

• L b bj fm p mp; m-p p fm pm.

• L m b b insuciente demanda, fmm f p.

• N m x demanda efecva, m p mj xp- .

• Cuesona la idea neoclásica q f ( p m p) é m q qb m p q mpb p p.

• Am, crica el supuesto de la racionalidad económica absoluta y el individualismo.

S í N T E S I S . T E O R í a

K E y NE S I a N a


34/88


35/88

.• 35

E C O N O M

í a P A R

A E M P E z A R P O R E L P R I N C I P I O

h pbm m b q

p m, , bj p.

L mx, éf p -

p. L m b m , ,

j p, “ f p m”. sb

, “” p j-p, q p mbé m

fm .

Mx m q mb q m x , p

, p mp ,

03.CONCLUSIÓN DELDEBaTE DE LaS TEORíaS

haSTa LOS ´70:La GRaN DISCUSIÓNESTaDO VS. MERCaDO

.:

↘

NEOCLÁSICOS: m p p mm

. E E p m

m q m.

KEyNESIaNOS : Rm, p . Nq m m .

s q E f m p b E.

Dificultdes de l cienci económic

pr entender l relción entre econom,relciones sociles, subjetividd poltic



36/88

.• 36

q m xp . Cm jm, é fm q mx p x Mx q q m-b b p p p, m xp

j-p.L , p mm p - m bj q q m. E E p m m q m.

L , m m, m q xp m, p q m m xp . E E mm p f m, p

q xp x . D m, p , E j m j m p p , q , , , , , p . D p f -m : mp púb; m p p , , , , p, m q E m úpm m m. Tmbé m m . Lm m p pp E m púb P B I (PBI). E ñ 1960, p, - b 50%.

L pm . A p- púb m mm x fallas demercado. C p fq, m p m épp q E b b m q pm- mm p mp pb, p pb b p m. C E -

“m”, p f p p.



37/88

.• 37

E C O N O M

í a P A R


Cuadro comparavo de las principales escuelas económicas anteriores a los ‘70. 6

6 Eb pp b Tbj P p C A p M E UTDT.

E S C U E L a S

G E

N E R a C I Ó N

D E

R I q U E z a /

P L a N T E O

C E N T R a L

E q U I L I B R I O

F a C T O R E S D E

P R O D U C C I Ó N

R a C I O N a L I D a D

/ S U B J E T I V I D a D

D E L O S a C T O R E S

R O L D E L

E

S T a D O / D E L a S

I

N S T I T U C I O N E S

a U T O R

E S

C l á s i c a

A c u m u l a c i n d e

c a p i t a l . D i i i n

d e l t r a b a j o . E l

t r a b

a j o c r e a a l o r .

M a n o i n i i b l e . E l

e q u i l i b r i o e l o g r a

n a t u r a l m e n t e

e n e l

m e r c a d o p o r l a l e y d e

l a o f e r t a y l a d

e m a n d a

( e q u i l i b r i o n a t u r a l ) .

C a p i t a l . T i e r r a . R e n

t a .

T r a b a j o .

B ú q u e d a d e u

p r o p i o b e n e c i o .

R a c i o n a l i d a d

e c o n m i c a .

E t a d o m í n i m o . N o

h a y i n t e r f e r e n c i a .

s m i t h /

R i c a r d o

M r x i s m o

A c u m u l a c i n d e

c a p i t a l . D i i i n

d e l t r a b a j o . E l

t r a b

a j o c r e a a l o r .

T e o r í a d e l a l o r y

d e l p l u a l o r .

N o e u l i z a e

t e

c o n c e p t o .

N o o n f a c t o r e d

e

p r o d u c c i n , o n

c l a e o c i a l e .

R e l a c i o n e o c i a l e

d e p r o d u c c i n q u e

c o n g u r a n a c t o r e

c o n c o n c i e n c i a d e

u i t u a c i n d e

c l a e .

R e p r e e n t a l o

i n

t e r e e d e l a

c l a e d o m i n a n t e .

E e l g a r a n t e d e l a

r e

l a c i o n e o c i a l e

d e p r o d u c c i n y

f u

e r z a p r o d u c a .

M a r x

N e o c l á s i c o s

F u n c i n d e

p r o d u c c i n /

e c i e n c i a .

ó p m o d e P a r e t o .

C a p i t a l , t r a b a j o , d

e l

f a c t o r e m p r e a r i a

l y

d e l a e r r a .


a b o l u t a .

I n d i i d u a l i m o .

P e r c i b e b e n e c i o

y a b e c m o

a l c a n z a r l o . N o e t á

c o n t a m i n a d o p o r e l

c o n t e x t o .

E c o n o m í a : f u n c i o n a

i n e l E t a d o .

s a y ,

M a r h a l l ,

e t c .

K e y n e s

A p a

r e c e e l

c o n c e p t o m a c r o

d e i n e r i n .

I n e x i t e n c i a d e

a j u t e a u t o m á

c o .

D e e m p l e o .

s o c i a l i z a c i n d

e l a

i n e r i n p o r p a r t e d e l a

o c i e d a d . I n t r o d u c c i n

d e l o c o n c e p t o d e

I N C E R T I D U M B

R E y

E X P E C T A T I v A s

. N o h a y

e g u r i d a d d e q u e e

a l c a n z a r á e l e q u i l i b r i o .

T i e r r a , t r a b a j o ,

c a p i t a l y f a c t o r

e m p r e a r i a l .


l i m i t a d a : r a c i o n a l +

a n i m a l p i r i t

( i n c l u y e

i n c e r d u m b r e y

e x p e c t a a ) .

s e r e c o m i e n d a n

p o l í c a m o n e t a r i a

y

c a l e .

s o c i a l i z a c i n d e l a

i n

e r i n .

k e y n e


38/88


39/88

.• 39

E C O N O M

í a P A R


4.1 Los conceptos los instrumentos de los neoclásicos.L microeconom

4.1.1. Introducción

L p q p mm :

m, qb, p, . s m ú p p “ qm p”, pq p m, q

m . P , , fm p qé x

p p.

04.LaS hERRaMIENTaSUTILIzaDaS POR LaS

TEORíaS NEOCLÁSICay KEyNESIaNa

.:

↘

Em mm.L p.

L m.

F m p b p p E.

L b púb bp.

Em mm.L m.

Los conceptos y los instrumentosde los neoclásicos

Los instrumentosde la teoría keynesiana



40/88

.• 40

Cm ñm m b, m p como el contexto dentro del cual enelugar la compra y venta de mercancías, o donde se encuentran quienes demandan bienes y ser-

vicios con quienes los ofrecen.

• La oferta y la demanda son las dos fuerzas que intervienen en el mercado para deter-minar el precio al que las mercancías se intercambian.

• L f mp p q m

p.• L m j m q m mp q

p f .

Veamos más claramente de qué se trata:

C f m p úm m , m q p p p b, mp fm b p

m, b mercado de competencia perfecta. E p qb f q m. E p b, pq q f q q m p mp.

. :L MICROECONOMía m m q mpm m , m

p , fm mp, fm m p.

E enfoque microeconómico, b m q b mxm m mp, q pfm ; mp p, m m, qb.

m mp pf:PRECIO DE EqUILIBRIO

e l p r e c i o e s e s t a b l e

›››

= OFERENTES = DEMaNDaNTES

› › ›


C b f


41/88

.• 41

E C O N O M

í a P A R


C p p qb, m f q m p bj.

C p m bj, m m q f p b.

P jmp, m q 20 30 ñ b f- m. s p q m m é bpb q f q, p p - p p q p mp p p q p . s p q p m , bm m p q q mp, p , b x

f p bj.

s p m bj, b m pb mp q pb , b x m p b. E p qb q q f m- é. Cm m , mp pf m q p m m p f q pb p m q b p p mpp f m m . E m p mp.

PRECIO INFERIOR aL DE EqUILIBRIO

PRECIO SUPERIOR aL DE EqUILIBRIO

e l p r e c i o S U B E

e l p r e c i o B A J A

›››

›››

- OFERENTES

+ OFERENTES

+ DEMaNDaNTES

- DEMaNDaNTES

› › ›

› › ›

. :E qb, p b. A q f q m p mp.

C f m p m, bpm p ( p m) mp ( m). E p ú bm m pm .


C m m b m b


42/88

.• 42

C m m, b m b, de libre mercado, x p (q m qé p qé m) p qb m m

m q p f f.sú , q b b pb b q, é p, qb p p p m f q m: f m p q .

E q Am sm ñ fm mf mano invisible q fm m b.

E mp f. E p p. E , p p f. v jmp q, m q p pq m x mp m . s Ep, m p mp, p mp. P mp b.

4.1.2 La teoría de la producción

L f q bm m p. L p é b pb p m - mm b mb f. spm, p mp- , q mp f p: bj p.

L mb p bj p p . T mb p bj q p- b pm m q m m “” p b. E mb p é.

E p eciencia económica relaciona todos esos ópmos técnicos con -pb p p p f. E , m m ém p p b, p ú pp pb f, b .

P jmp, p mm mq 20 b q 2 mq 10 b-. P mm q b m bj mq m . L f p q mq b bj. P ( , mq b), mp mp mq p .

P b m pm é p p b, p jmp: m p p

bj p p m bj. P p bj m p,

D m, b q q mp pf “” q , q m q p m, p mp. Ejmp p m , mj p mp. P mp b “E M”.

>


43/88



44/88

.• 44

4.1.4. Fallas de mercado y producción de bienes

y servicios por parte del Estado

s m m, m f, bm p p f. L mm E, p p .

D ñ 1930, E, ( , Em ) p j m p p - . E m mm p , ,

x f m. E q m q m f- pm, f.

E pb, f m p m - P, q mp p mp pf.P , m, m p q p , m- pq pm m f x.

A jmp f m p q

j :

1 Bienes públicos y meritorios: b púb q b q b E p x m, q p f.

C m pp E mb m, mp p, mp b “Em Mx”. s f m q p p: púb.

E m p púb. E p p j m m, p (P Ej,P L P J). E P Ej, , bmm bj p bj púb.

E p b , púb, - m m, b púb b p. N bm q p , mp q b p p mp mb m. E , b p m .

L b púb q “” p E-. T :

a p , la no exclusión, q b . E - f; q mpb mp q p b b;

b p , la no rivalidad en el consumo. Q p b m-p q p mbé , mp q p .

E pbm m b q, pp, p mxm b. A m.

>


T b púb ( x -


45/88

.• 45

E C O N O M

í a P A R


p ( ), mp:

• p pf, m p

p pq b q b b;• p f, b q b b -

q p p b, m m p-m b.

E jmp m “Df N”. N p x f- mp p .

E fq m q m f -

b. E , p jmp, q mpñ , b q m q pm m.

L m púb f b p m.B p, , f púb xp jm, p b púb q E b - q q f .

O , f b púb p p.

• O: b p p p p p. P jmp, C 7.

• N q q -. P jmp, m f.

Tmbé, b púb f p mp:

• B ú : q q pb b mp q -

(pm jmp f).

• B ú : q q x pb, p -b. L b b púb mp: m , mm mp x b, q p pfb.

Db q q m p p -m . P , b b púb p mp, p m x x, p m m, p p fm .

D pp, q mp qé m bm púb-p, qé b pb m qé .

E m m, p- múp f, m m p m- p p p .


2 Poder de mercado: m q bj mp


46/88

.• 46

q j p p. E p j p m p - p qb mp. E E b m -

mp q mp q q ú f p b pp. P jmp mp b, p mp,j f.

3 Externalidades: m q f b m, b. s m p, p p p-. P úm , E q b p m pm b x. E jmp p ñ mb p

mp p p p pp. E E b mp mp p p ñ f.

4 Problemas de información asimétrica: m.

• Selección adversa: pm pbm p pfm p, fm q f m m pp m q bm fm. E , p , - m p, q B C m , m .

• Riesgo moral: mpb b - q p f mpm -. U p m q, m b, E U. s m m b b q pb qb B I m, R F p b p, pbbq m m b pp “p”. M

q p b pb q b m f- , b b p .E m jm b b q b b f B I qb.

5 Rendimientos a escala: m p p m-p L p b pm q pqñ m mp (PME), mm, p q f m mp.

6 Efectos de derrame tecnológico: f xp p p p pppm m p b q p p p PM. L p mp “p ”. E , m, j- pm p p, é ,p jmp, “m b fb pé p” . Ujmp p p pm q E b pp b mp -. s p q p q mp m


. Cm m


47/88

.• 47

E C O N O M

í a P A R A


p b , p púb p.

7 Debilidad o inexistencia de los mercados y fallas de coordinación: pm -

p p , pb q x m, q x f- m p m p mpb mp f . L m f , p , m m ú mm q .

8 Las imperfecciones de los mercados de capitales: p m mpp é m b m. E ,

pbm m f: pbm fm m, m mp mp mpf f. P , PME p m m . E E b b p é.

9 Dbm m pm m p - m j pqñ.

10 O p q j E (m f

m q bm m) mj b , , fm q b f p- (, bj, p).

E f mp . E b p m- q : q, p m q, b .

L q q p - x. P , mp q b m . E mp bj.

Fm p. E mx q p q , pj , p. P jmp, m- m , p m q; p pbm p mp m- p , p m m q m.

L EFICIENCIa m pm p pp p p.

L EqUIDaD p p bj.


.: Em p MICROECONOMía


48/88

.• 48

4.2. Los instrumentos de l teor kenesin.L mcroeconom

4.2.1. Elementos de macroeconomía

L mm mpm m. s b m mp, m, bj b. s C N.

L m mpm j, ( , m m). s k. L m mpm p .

A pm bj m m, ujo circular. E fq pm p m mp. E j pmm p m m p m.

E mp q p, p xp, m mp, , q E m.

Em p MICROECONOMía .

M qb. Lb m.

Teoría de la producción

• E é: p m mm b mb- bj p fm pm.

• E m.

• Ex : j b.

• P.

Teoría del consumidor

• L m fm q m m mpm: ú , p b.

Fallas de mercado y producción de bienes

y servicios por parte del Estado

• C m f, j E, é p b púb- m.

• A f m q b púb: p m; x-; pbm fm; m ; f m ; b x m f ; mpf m p-; p m j pqñ.

• O p q j E (m f m qbm m) mj b , , fm q b f p (, bj, p).

S í N T E

S I S . h E R R a M I E N T a S D E L a T E O R í a N E O C L Á

S I C a


›››


49/88

.• 49

E C O N O M

í a P A R A


L b p x bj m.

L m pm p ujo real . E

f b mpñ p p , corriente

nominal , j p j .

Am m b , mbé -

m “ f”. T p b m mp bj m pp p pp

q p p.

L , bm, p p:

• Las empresas, p p.

• Las familias, q p, m m, pp f

m b .

E aparato producvo, p , pb p f b

m. P , mp f q m f p,

mp, p, ú , pp fm p p

b (, é, , pm).

L familias q p b f f bj p-

p mp. P f b b: ,

, é p p.

EMPRESaS

FaMILIaS

B púb[p]

I =

+ R p

CmpTbj

p[m]

› › ›


E j m xp q p p. E m PBI I s qm m p q p Producto Bruto Interno


50/88

.• 50

PBI I. s qm m p q p, Producto Bruto Interno m m. P p q p p, - p p b (p jmp, p) el valoragregado f p j m. Tmbé p p b m q mp mp.

L mm p . s b m p p, p m -, p , p m, p

m mm mp, b, m p . P p b f úm -. Cm m m p, p m 5 % m .

P , p m p m. É q mm p. L f p ( PBI) b :

• Gastos de consumo privado (p jmp, q mp fm f). E m p fm pp , q m m .

• Gastos de inversión ( mq p p q mp fb m). v p m p p mp, p (fb mq) x ( m m) p p f.

Cm m, p k m p b p p m p, q q mb. A ,p . C é m f p , , m m , q p m “p” p.

L p q mp b fm p xpb m f b q p. A, m , mp p q m p m m- . L m .

E , p xp mp b f m, é p p mp.

. :P , xm b m m.


• Gastos de consumo público (p jmp, mm).


51/88

.• 51

E C O N O M

í a P A R A


mm).

E mp púb m xp p púb q,

m m, b b . L pp -m b p p m.

L f é. É p f m m- m.

Amb p p p b m m b - m. P jmp, p q x m m- xp. L m : pm b púb , ppúb mp, pm f mp.

L mp p q é, mp m .

• G mp x (exportaciones) m mp m (importaciones).

L f q m p , b x-, , b p mp p p q m ñ.

Fm p m PBI f b b f p

p p.E ém mm:

E p, b p mm p ,ú , fm p q p ( q , fb f bj), f é q m q ú p

L POLíTICa MONETaRIa pppm é.

L POLíTICa FISCaL b púb mp.

Y = C + I + G + ( X - M )

I n g r e o

i n

e r i n

e x p o r t

a c i o n e

i m p o r t

a c i o n e

c o n u m o

p r i a d o

c o n u m o

p ú b l i c o

›››

› › ›


p q ( p q , é b-, ), q p p .


52/88

.• 52

, ), q p p

E , b q q . L q q

m m, q q j xp f p . P mxm, p jmp, p f q p bj. A m b q b b bm b q fm p p- púb, p , mp b.

C f ( , , é) p p, é b . C fm b p bj bm b f .

4.2.2. La cuesón del equilibrio y los ciclos

E f , pm q (y) mp m:

• L demanda agregada (DA, ) m b q m m, p m (C), (I), E (G) xp (X):

Da = C + I + G + X• L oferta agregada (OA) m p q p mp

fm, p m. L mp - p m p mxm , p p, m, p - p pb.

O (Oa)= P (y) + I (M)En síntesis:

• f p q p q mp

• m q b q b fm m-p p pp p (p m, p p xp)

E m b equilibrio ,

p , p, m mp- m . N m mp p : p x p, mp - q x m p q -m p p f m.

Oa = Da => C + I + X + G = y – M

EqUILIBRIO

p

mpm=

›››

› › ›


E qb m p xm - p bb f. s p, qb p.


53/88

.• 53

E C O N O M

í a P A R A


P jmp, m p

qb q f m m fm b p m,m m m pj. C q p j mp p p f m pp m . E q q m p qb p xp m .

P mp j m, p pk p b qb.

h m : m , m , p pq mp ( q p ), p q qb m - m . E mp p -m m m.

O m q m m p, f mb f p.

E pb qb k

m m m m p p p m m.

s b p p, mp , b - m f m m:

• p f• p xp• m

•

C , p f p f , m p q m f p, q m bj b p , q m

DE S E q U I L I B R I O

+ | +

p mp

m

N E C E S E C I D a D D E E q U I L I B R I O D I N Á M I C OE N T R E C O N S U M O y a h O R R O

›››

› › ›

DE S E q U I L I B R I O

+ | -

f p

›››

› › ›

• Dm p• D b p • v bj

• N • R • P f

›››

› › ›

r e c u

p e r a

c i ó n

a ug e

i n i c i o r e

c e s i ó

n

d e p r e s i ó

n


mp. A p p. A m q é p pmm, p , p b p. A


54/88

.• 54

. E pp q mp, ú mm k, p pb f m pb . h q

q m q xp f mp xp p p m, p p k mp, p b .

P b mpm m , PBI p b - pq m, m m, m.s mb, j ú p mpm mp- m.

E A, x b m b . E

m m m .

.: Em MaCROECONOMía.La macroeconomía

• E mpm m. s b- m mp m, m, bj f b. s C N.

E j pm p m m p m.

• L , bm, p p: mp, ( p p) fm(q p p pp f p m b ).

Producto Bruto Interno:

• E m m.

Demanda de inversión:

• D p m p p mp p (fb m-q) x (b p) p p f. L xm b m m.

D G (E), p m p ppm é p b púb mp.

L qb

Demanda agregada:

• E m b q m m p m(C) (I), E (G) xp (X)

Da = C + I + G + XLa oferta agregada

• E m p q p mp fm, p m. Of (OA)= P (y) + Imp (M).

E qb m p xm p b-b f.

s m f m m:

• p f• p xp• m•

S í N T E S I S . h E R R a M

I E N T a S D E L a T E O R í a

K E y N E S I a N a


55/88

.• 55

E C O N O M

í a P A R A


5.1. Introducción

E b “E M” ’70. P b f m , m m, q b q E mp pbm. É m pp ú ñ ‘70, “EBf” .

M F (1912-2006). F xp m m.É m b qb m b m, q m b m m. sú , mpp x p p mm q, pp m. E .P pbm m mpj p m p, x p, .

A f k, Fm f b m b , f E, p m q,

05.LaS TEORíaS LUEGODE LOS ‘70

.:

↘TN.

EfqP.

T m-m “mx ”.

TR.

TE.

Las teorías

‘70


ú é, b m p m m . P Fm, G Dp ́ 30 f bm p p p R- F ( B C EEUU m m q


56/88

.• 56

F ( B C EEUU, m , m q - p m p, b, m b m

p b púb p).

s p m mp b m m m, p Fm E f mp q b p m p m b, mpb p pbm mp.

D m, m ́ 70 f f ´60, m b b p b mb q mpb .

E m E U, vm q b b p 1971. A p mm q , , m , p mbé b. D q m pé q, m m , mbé b m .

L 1973 p O P Exp P (OPEP) m p p 75% .Am, m p p p m . L

m m bm, p b j m , m bj p p p , m -, b mm mp. E 1973 m b p . E , , fmb m .

L pp m mb f , é 10% 13% m , q m m qb f mp G Dp 1930. L “ ” p-m q s G M, fmm p ,

m p .

P mb f m. h E mbé p bj q b . s q xp m q m mb ñ ´70 x é ´90.

L q pm m, q m XX E m. É m m q m -

. :P m , , E m .


. s mb, m q m p - p. L xp m b m fm q mb


57/88

.• 57

E C O N O M

í a P A R A


q mb , , m, m pb “indicadores”, jq

p, .

E fm bj : , p mbé , m. D P,Wb, B, p mb q xp m ú p b- fm m fm m, pbm m, .

L ´70, q m pxm pf ú -, p é m. E b m pm q neoinstucionalismo. E

pp x, q p fm p . Tmbé mmpm : b.

E q é ´70 pm f m p-bm p p, p b mbé p E fmm m. P m q p -m p q m xp :

• E m p pfm E- p f m.

• L p b pbm fmm m mp-f pé m b q m b.

• L “mx ” b fm xp p p pm mp p bj p b p.

• W b -pf pp pm, q b p.

• L , m mm p-m, f mb pm -p fm pfm.

T pxm pf.

. :L m, , m, m.É m , q mp mp éx f p m.


5.2. Teor neoinstitucionlist

↘


58/88

.• 58

L “ ” pp “mj ”, p q p mp -m (, , m) q p m fm q m mpf (p f q p) pb. s pp xp N Wm.

E , q q b p q p p, x q jm b m mp q ñm: p , f fm p f m.

h p , q q m : m, q xp f fm f m.

E f m p pbm q fm m b b m pj q p p , q, , mpñ q E, bj p mbé, p m.

L m mm m f, , b mb.

P q q m , - fm fm p. E , q p p, mxm b é -. s q p mj x p p-, b q mp m q b q p (p p b púb). P jmp, m p p PMEs q f m pm pqñ m mp p m p b. I p m é

↘

Instuciones: f m.

I m, .s .

Instución: q q m .

N mp mmf

p .

Está dentro del“universo neoclásico”


f. P, m m q é q - m p p pp , q p , x.


59/88

.• 59

E C O N O M

í a P A R A


q p ,

P pp fm p p , mp m mf m q ñ p , jq, q b m p ú, , , j f p fm m fm .Cm jm, ú p (q m), .

E p, m b desmantelamiento del Estado

benefactor en crisis, T 1979 I m R 1980 E U, mp j p m q b m p f p .

E E U, 1979, R F, m m , m mpm p m , q m m é. M púb b p j m, pm f p, p “” q m ampliación notable de las áreas denegocios. L m pp q mpñ “ ”f f p.

E G Bñ, b M T m f p púb, mpm p p m q p p mm E B.

P úm, mp ñ q m pm ( 1989) C W: m q b m Amé L p b fm q mm .

. :E “ ”.

• Pp “mj ”, p qun agente individualista y racional se puedecomportar colecvamente generando instuciones (organizaciones, reglas, normas) q p

m , fm q m mpf (p f q p) p b.

• N mp m mf m q ñ p .

• Dj f p m la formación de la idendad individual o colecva m p (q m), .

S í N T E S

I S . T E O R í a

NE O I N

S T I T U C I O N a L I S T a


5.3. Enfoue postkenesino

↘


60/88

.• 60

C E bf ´70, q , m, . s mb, p p, p p b. E úm ñ, bm m M D.

L p p q b p pbm m p ´70 p, m p- q f m mb. s mq b pbm b .

L b pm q m p f m m q m, fm p m- , q q ú p pp m. É m p b b, pém p pm pém ( é) q é b . E q m j m m p p bm b p pém q j mp q p q p.

E m m m , ( ,

q m q ), p q p q f, p ,m . E m m q m mm m, , . D fm, xp mbé b .

L p q m p m b p- m. L j m mp pm p, m b, f mp mm p.

F m mb.

E pbm q m p.

E mmp b q p.

Pp p m .

a ñ ´70,

a la corriente neoliberal.


P, q bm b m p, mp b mm. Cm b p m m p q p j mp


61/88

.• 61

E C O N O M

í a P A R A


mm. E j mb q p -

, p m mp mm p qp p b mm.

s q m p p - , m x b mm . L p p p m m . E j q p-p p q m fm. L mp q m mb m, q .

C pm bm m , pp p m, p . D p, bbj p q p mp.

E p m pbm p q q p mp p p é, p m - q f m m p, m p-m fm. E m m pmb 2008, p p p m fm m p p pbm m p B I- q b. C p mp p mb mb fm q b p mp p m m q pp q b q. s mp m ú fm q ; p p m , fm b pp pbm .

. :A ñ ´70, pp xp b.

• E pbm q m p.

• h f m mb.

• L b pm q m p f m m q m, fm p -m .

• E m m q m mm- m, , . D fm xp m-bé b .

• L p q m p m b p- m. L j m mp pm p, m b f mp mm p. Tmbé mpm pm fm.

S í N T E S I S .

T E O R í a P O S T K E

y NE S I a N a


5.4. Teor de l econom-mundo los “mrxists duros”


62/88

.• 62

L p mxm x ́ 70 b fq b b.

N m m b , pq, m , p ´70, .

E m fm p p, pm p p EEUU. L b mpm m m p p N b s q, m p p p b-, mp p m é m O- M Cm, FMI B M.

E j pbm E, pq E m pp, m p f bj, p mp f bj xb, p p, , p m. E fq, m- fm m p pfé p . s b - mb m j m , j mp m p pp p q T M.

E fq fm p q p m f b-, q é , m p q p p-m p p, q p p bj m m m xp.

U p m mp mJm Petras, pf mé Bm (N y) mbm q , q bj -

↘Globalización: m p.E j pbm E.

G:m p p Nb s.

James Petras: p p fm mp.

Los “marxistas duros”

y la globalización


f q m f E-N. E mb, q E mp. E E mp p p p p m , p m p -f m P é E U m p U


63/88

.• 63

E C O N O M

í a P A R A


f m. P é, E U m, p U

Ep p Jp.

sú P (2003): “T p mp q f p p, -, q q mp m mpm, p p mp m p:E U”.

E P fq m-m m xp

Imm W, m fm m, f .

W, xp m m m m - pf. P é, - j pp mp, m m m m.

E f m p mp - pf p m p m p p mp-m. E m p pq

é m. L pfé q p mp m pq p m-pj. E m m M 2.

. :E m fm p p, pm p- p EEUU.

• L b mpm m m p p N b

s.

• E j pbm E.

• J P f q m f E-N p q E mp, bm p p fm mp.

• I W, xp m m m m - pf. Pé, j pp mp. E m

p pq é m. L pfé q p mp m pq p mpj.

S í N T E S I S . T E O R í a DE L a E C O

N O M í a -

M U ND

O y L O S “ M a R X I S T a S

D U R O S ”


5.5. Teor regulcionist

↘l ió d l ‘


64/88

.• 64

E x ñ ´70 q m f, p E Bf p m, m fq m , q b p, m, m bj m m .

s p mx m m .

L ́ 70 como “el pasaje del fordismo al posfordismo” , ém pm q pm p m, m m pp - p.

Evolución del

capitalismo: mb la organización dela producción lasrelaciones sociales.

Rconcurrencial E taylorismo

E neotaylorismo E posfordismo

E fordismo

C ‘70: pasaje del fordismoal posfordismo.

Diferentes modos de regulación en elcapitalismo desde nes del siglo XIX.

C

fordismo p f

Cp : • Ré acumulación

• Modo de regulación • Bloque social

. :E pp b m q m p p m p q p mb organización de la producción y en las relaciones sociales.


L p la macroeconomía p q j, p bj m m.


65/88

.• 65

E C O N O M

í a P A R A


• Régimen de acumulación: m p p, m, b m m p q -

, p, , m m , p p m m. Cm -m , fm pfm, m m, fm - p q mp m, , mp p. s m fm, p p mp q p m, q -

m q p .• Modo de regulación: j m mp xp, ,

mm mp p fm, q j mp-m j ém m. E m p fm q p , m mpm p, p m m, , b p p B: m- q p q p p b-

m . E fm pfm ppm . T pp m xp fm E Bf.

• Bloque social : m m b m, f p . E x, p m m q q p, m- m m , m é m. P m-m jmp, bq fm b

b . E p q m m mp fm m, pp, .

s , , j , mp m fm fm, q j p bj, m,p p xp .

E x, E mb per se p q , p bm p . E p b ´80, , -

. :E p p m régimen deacumulación, modo de regulación y bloque social .


66/88


“b b” m p p m p mm, b q b m b p. L b- mp fm pm m m- p.


67/88

.• 67

E C O N O M

í a P A R A


p

L b p m:

• f b ;

• pj bj p;

• m bj;

• contratación colecva, q p f pq m m mm mp, m

mp p.

E p m xp E B q qm f p m; p m fb pfm, -m m m b m m.

s mb, p q b m, ñ ́ 70 ém f . L pp f m p- q m é ´60 f m m pm f.

E p Tiempos modernos (1935),

Cp m p f

mq ,

ñ q m mb

p q qb

mb m

f

p. L f m C (

pj p p Cp)

p mq.

. :E x E q pp fm b, m p bj , m pp, bq m m p f.


. :E fm b b p q b f m mp mp bj. L p p


68/88

.• 68

Cm j. Cm, m mp; pm mm m- E, mm mp q mp m m-p. s p mp , pj b q p q m p q

p m q j .

L , , bj , xp m q E p q b . Rp mp -m q b fm p q m p bbp m. C bj mp b q m bj x m p q m . E, , pf ´60 b m bj p m.

d. PosfordismoCm jm, p pf f p f-m, p é m mp mb pf mbé , f.

• P , m q xb, , -m, p m b, pb-

p bj p m é q m m p ( f p m fm).

• L pfm b m pp p p p p , bj b m . E m, pfm mpb xb, p q .L m mp x pf -

p m q jm b p m p m .

. :E m p xb q m pbm fm. s . E p q p , ú mpm p mp. Ex mbé pb

mpñ m pb.


m p q m pp p -m- q mbé m p p . P m b fm bj, f , p q m -


69/88

.• 69

E C O N O M

í a P A R A


m pf m q mpp p b p.

E , x m m m q q -m b xb . P , xp fm f : xb mpj bj q fm m.

E mb mb, q q b m b q -

p p, f fm bj - q p f m m m. E pm mp fm m , bm p bj p.

s mb, fm , , mb m, -p p . E , p q pm pf; p q pm fm m m p m fm mp pfé (

I B) p q fm m p-m p xb. Cm m mbé p p f p p.

E p Lp (1994), C ú p pfé q p -m, , q m p pf.


.: • E m p: p q p mb p .

• Pj fm pfm: ém p-m q pm p m, m m N

I S T a


70/88

.• 70

5.6. Teor evolucionist

L m m q b m p

p q pp microeconómica.

Rm p smp, qé fm xp -

, p m p p . E p

mm q mp, m p m -

m, p m q bb.

pp p.

• Cp :

Régimen de acumulación

Modo de regulación

Bloque social.

Df m q pm XIX.

• Concurrencial: m b m j x p p m; p, m.

• Taylorismo: p p p bj ú m , mm x.

• F: ém q pbm m, p b m q- m p. “sb b” q seguraba el consumo de los bie-nes producidos.

• N: xb, , m, p m- b, pb p bj p m é qm m p ( f p m fm).

• Posfordismo: b m pp p p p p , bj b, - m . E -m , pfm mpb xb, p q .

S í N T E S I

S . T E O R í a R E G U L a C I O

↘

Rm p Schumpeter .L .

Rp m. Efq m/R x.

Temas similares a los que aborda

el regulacionismo pero desde una

perspectiva microeconómica.


smp (1883-1950) f m q f p , p f mp m m- , p xp m mp-m m. L p p


71/88

.• 71

E C O N O M

í a P A R A


smp, m p , p m q smp : m mm , pp mp ( , b mp mq).

E , smp, b p p mp .

C m “ ém”, fm j q p ñ ´70 mpm pm , m . L m é p- x. E x m f .

E m p q, , p , -p fm p, ppm p x mb q fm m .

Rm m ém , , q mp - m “mb” . É m é x m mp m é mp mp.

s mb b q mp ú “ -” p , q fq p q m.

E m, xp p é, mp-

, xp p pm j fm.

. :L b fm m q m p ém, q p mp b mm ppbj pp m p .

. :Am q x mp p q ú m p pm . sq p b m mp, p mñ, p , pp, q pp p p m q mbé é m.

. :E m b p m p fq m: m m m m p m mp pj.


E p m m b q q p - m b q, b , p p mp m -. L p f, p mb, p m p m.


72/88

.• 72

D fm, pp mp pm - pp m mp f q p mp m m.

Im, p mm f xp . Ex mbé q x. s f p xp p p . L mp fq mp-

j p p.

5.7. BONUS: L modernidd l posmodernidd.

L “m” f fm bj q p pm f f, m p p .

Cm m, p p p - p m, q - p- bj

j f -p.T mp q b b p mp m bj p( m p púb ), m p b q m mf p mp. E j p , , b fm p , q p mp f p m p mm mp m q pm m- m b qb.

S í N T E S I S .

T E O R í a E V O

L U C I O N I S T a

.:Rm p S, qé fm xp -, p m p p .

• L m p ém, p mp b mm pp bj ppm p .

• E m b p m p fq m: m m m m p mmp pj.

• C pm .

• M mp f q p mp mm.


E j m XX , - p f p p, , E-N.

P , m m fm: -


73/88

.• 73

E C O N O M

í a P A R A


m p p, , m, , -q mp p p p .

s mb, p ép “N”, pp m p m m, q mbé mb, pqpp mp p . L “N” m bjm p pm,

f m, m q q b “”, .

E m bj E-N x p pm , q . D p , f mb, p mb. U mp , p, . C “N” fm p ú, q mp p p, é p , mp p p- , p qb; bm m.

E p b, , pbm. U p: mp f . Fmm, -m, mp p f b p “”fm .

P mb m p m : x, q mp m, m . M -

m p m “pm”.

E m b x, m úmm p q pm , mp - p p E-N. A, é m mp p. U mp q p q mm m b7, p -f b, -

m mp p úm p m.E mb q q pbm, m q p-. É pp pp m mp pb. E pb, m p m p m p. E bj xp pé j

7 P m pb m x, q úm.


m: b, b , p qé p m , p, , ., p , mbé, f. L j m p .

E b j f b b


74/88

.• 74

E p bj, p pf, xb b- m- p x, pq m b - , mb p m. E , m-p p pf m m m m f b p pm q p x.

s b p , mp é - b m j pb fb qb bj ,

j p p q bjb. P , m mp p, m p , pb q p- bj p p. E , m pf-m, pf, p p m .


Cuadro comparavo de las escuelas posteriores a los ‘70.8

U T O R E S

ie d m a n

in y

a i d o n

ort

h

Will

a m o m

Nel o n

Win

t e r

o s i


75/88

.• 75

E C O N O M

í a P A R A


8 Eb pp b Tbj P p C A p M E UTDT.

E S C U E L a S

G E N E R a C I Ó N

D E R I q U E z a /

P L a N T E O

C E N T R a L

E q

U I L I B R I O

F a�

manual economia 1

Documents