filosofia 1.5

8
1.- FILOSOFIA, ZER DA, NOLA SORTU ZEN? Filosofia K.A VI. Mendeko Grezia handian sortutako jakinduria, bizitzeko era, eta metodoa da FIL O SOFIA Maitatu- Maitasuna Jakindu ria Filosofoei jakinduria falta zaie , egi fidegarri bat lortu nahi dute Jakinduria behar dute mundua ulertzeko, MITOAK ez dira baliagarriak Filosofia baino lehen (Grezian K.a VII. Mendean) erabiltzen ziren narrazio fantastikoak mundua ulertzeko Maitasunarekin falta zaiguna bilatzen dugu Patua: lege TRAZENDENTALA Jainkoa (borondatearen esku, kontingentea) Fenomenoa

Upload: estheraldecoa

Post on 13-Apr-2017

265 views

Category:

Education


4 download

TRANSCRIPT

Presentacin de PowerPoint

1.- FILOSOFIA, ZER DA, NOLA SORTU ZEN?

Filosofia K.A VI. Mendeko Grezia handian sortutako jakinduria, bizitzeko era, eta metodoa daFILOSOFIA

Maitatu-Maitasuna

Jakinduria

Filosofoei jakinduria falta zaie, egi fidegarri bat lortu nahi dute

Jakinduria behar dute mundua ulertzeko, MITOAK ez dira baliagarriak

Filosofia baino lehen (Grezian K.a VII. Mendean)erabiltzen ziren narrazio fantastikoak mundua ulertzeko Maitasunarekin falta zaiguna bilatzen dugu

Patua: lege TRAZENDENTALAJainkoa (borondatearen esku, kontingentea)Fenomenoa

Mitoak logikoak ez zirenez eta egia erakusteko nahiaz bultzaturik, fenomenoak ulertzeko LOGOS asmatu zutenBaina zer gertatzen zen grezian?EKONOMIA: Biztanleriaren igoera + estatu hirien kontrola (Atenas, Esperta herri tixikiak kontrolatzen hasi ziren) = emigrazio handiak gertatu kultur hedapena (VIII eta VII mendeak)

Logos = arrazoiaLege beharrezkoa, NATURALAVI. Mendean ekonomia handitu, merkataritza eta manufakturaren laguntzaz biztanleria berriz hasi zenPOLITIKA: VI. Mendean tirania sortu zen, Atenas eta Esparta arteko harremanak handitu eta aristokraziak eskaturik tiranoen contra altzatu zirenAtenas iraultza politikoa bultzatu demokrazia sortu zen.

2.- HAITZULOAREN MITOA:

Filosofiaren historiako alegoriarik garrantsitzuena bezala ezagutzen da, azalpen metaforiko bat da non Platon-ek azaltzen duen ze egoeratan gauden gizakiok jakintzari dagokionez. Horretarako gizaki talde bat bizi den haitzulo bat irudikatzen du.

ZERGATIK DEITZEN ZAIO MITOA?Ez dakigu zergatik jarri zaion mito izena, alegoria bat bada, ez zaigu ez Platonen idatzietan ez mitografoen idatzietan mito bezala azaltzen.

Alegoria: (grekeraz allegorein)Forma literario bat da non ideia bati buruz hitz egiten den, giza itxurez, animaliez edo objektuez baliatzen. Mitoa: Narrazio fantastikoak dira, mundua ulertzeko, arautzeko eta azaltzeko aintzinean erabiltzen zirenak. Helburua: Azalpenei irudi bat ematea, hobeto ulertu ditzagun didatikoa da.Alegoria izena jartzen zaio baitaere, irudi metaforikoen multzoari, hauek pentsamendu konplexuak edo esperientziak kontatzeko erabiltzen dira.Helburua: Didaktikoak eta publikoak dira eredu moduan erabili ditzakegu.Naturaz gainezko izaki eta gertakizunez beteko kondairak dira ez dira logikoak.

PatuaJainkoaFenomenoa

Mitoa betetzeko elementuak

3.- KRONOLOGIA:Mitoa3. Sokrates vs Sofistak5. Aristoteles (Platonen diszipulua)2. Aurresokratikoak4. Platon (Sokratesen diszipulua)6. Neoplatonikoak/ Posaristoterikoak

VSAURRESOKRATIKOAK: LOGOS asmatu = filosofa sortu + ARJ-ARCH-ARHLege naturala, beharrezkoa Mitoen papera hartuLehen printzipioaLehen elementua

Errealitatea zer den azaldu

ARJ-tik gauza guztiak ateratzen dira, eta ostean bertara bueltatu GAUZA GUZTIEN PRINTZIPIOA DA, LEHEN PRINTZIPIOA.Gauza bat den bezalakoa zergatik den azaltzen duen arrazoia.Pentsamendua: Kontrako bikotetan oinarrituaHaientzat naturaren izera banatua da

Printzipio logiko-ontologiko bat zuten: ezerretatik ez da ezer zortzen, elementu bat behar zuten gauzak zerbaitetik sortzeko, horrela sortu zen: ARJ (materiazko printzipioa, gauza guztien kausa eta sustratua)EZAUGARRIAK:

AldaezinaIkusezinaMugagabeaBeharrezkoaBetierekoa

FILOSOFO AURRESOKRATIKOAK:FILOSOFOAARJ-A1. TalesUra2. AnaximandroApeiron3. AnaximenesAirea4. HeraklitoSua5. ParmenidesIzatea6. AnaxagorasArrazoia7. DemokritoAtomoa

SOFISTAK:K.a V mendean elkartu ziren pentsalari adituak eta esperimentatuak (Protgoras, Gorgias, Trasimaco)Jakintsu eta maisu profesionalak:

MusikaAstronomiaOratoria (Ikasketarik garrantzitsuena herritarren aurean hitz egiten zutenentzat)Matematika(Irakasketak: Atenasen)EZAUGARRIAK:Eszeptikoak

Indibidualistak

Kririkoak

Erlatibistak

AgnostikoakEz dute ezertan sinesten, ez dute zihurtatzen gauzak egia ala gezurra diren

Soilik gizakia inporta zaieAurresokratikoekin batez ere, haientzat natura zelako garrantsitzuena eta ez gizakiaKEZKAK:Physis vs Nomos:(natura vs konbentzioa)

Dena gizakiaren borondatearen ondorioa daPolitika, erlijioa, moralean ikusi zuten haien arteko oposizioa, Sofistentzat gizarte arloan EZER es da naturalaLegeak

Beldurra da legen sortzailea, bedurra physis (naturala) da baina legeak, pertsonaren arabera aldatzen direnez nomos (artifizialak) dira.

SOKRATES:Ezer ez dakienak, daki.Sofisten kontra

ErlatibismoaeszeptizismoaOn unibertsal bat:Balio moralak unibertsalak dira eta ezagut ditzakegu

METODOA

MaieutikaIroniaDialektika (galdera erantzunak)Sokrates-ek egindako galderetan erantzuna sartuta dago

PAUSUAK:Definizio unibertsala (zer den galdetzen die jakintsuei)

Bai edo ez galderak (kontraesanak sortzeko)

APORIA (Hasieran gauza bat esatera bultzatzea ondoren guztiz kontrakoa esatea)

4. Bai eta ez galderak (kontrako ideiak adierazi dituztelako)

5. Definizio unibertsala (Benetakoa, Sokrates-ek dakiena)