บทที่ 4 - sripatum...

21
บทที4 วิเคราะห์ปัญหาและอุปสรรคทางกฎหมายในการบังคับใช้ พระราชบัญญัติภาพยนตร์และวีดิทัศน์ พ..2551 ในพุทธศักราช 2473 มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติภาพยนตร์พุทธศักราช 2473 ใน รัชกาลที7 ก่อนเปลี่ยนแปลงการปกครอง พระราชบัญญัตินี้เป็นต้นแบบความคิดของการควบคุม การผลิตและการเผยแพร่ภาพยนตร์ ต่อมาช่วงปี พุทธศักราช 2530 ก็ได้มีการตราพระราชบัญญัติ ควบคุมกิจการเทปและวัสดุโทรทัศน์ พุทธศักราช 2530 ขึ้นมาใช้แทนพระราชบัญญัติภาพยนตร์ พุทธศักราช 2473 โดยได้กาหนดให้การประกอบกิจการเทปและวัสดุโทรทัศน์ คือ การมีเทปหรือ วัสดุโทรทัศน์ไว้ให้เช่า แลกเปลี่ยน หรือจาหน่ายโดยประการอื่นใด กิจการเหล่านี้เป็นกิจการที่ต้อง ได้รับอนุญาตจากพนักงานเจ้าหน้าที่ และเทปหรือวัสดุโทรทัศน์ที่จะมีให้เช่าหรือขาย รวมทั้งการ ฉายหรือให้บริการในสถานที่ให้บริการเทปหรือวัสดุโทรทัศน์ ต้องเป็นเทปหรือวัสดุโทรทัศน์ทีผ่านการตรวจพิจารณาของเจ้าหน้าที่แล้ว คือผ่านความเห็นชอบของเจ้าพนักงานผู้ตรวจ เทปหรือ วัสดุโทรทัศน์ที่ไม่ผ่านการตรวจพิจารณาให้ความเห็นชอบไม่สามารถให้เช่าหรือวางจาหน่ายได้ ซึ่ง หากดูในหมายเหตุของการประกาศใช้บังคับกฎหมายฉบับนี้ก็จะพบเหตุผลดังกล่าวซึ่งกาหนดว่า เหตุผลในการประกาศใช้พระราชบัญญัตินี้ คือ โดยที่ปรากฏว่าปัจจุบันได้มีการบริการ ให้เช่า แลกเปลี่ยน หรือจาหน่ายเทปและวัสดุโทรทัศน์ กับมีการจัดฉายหรือให้บริการเกี่ยวกับเทปหรือ วัสดุโทรทัศน์แพร่หลายทั้งในกรุงเทพมหานครและในต่างจังหวัด ซึ่งเทปและวัสดุโทรทัศน์ เหล่านั้นไม่ได้ผ่านการตรวจพิจารณาจากเจ้าหน้าที่ของรัฐ เนื่องจากไม่ใช่ภาพยนตร์ตามความหมาย ของพระราชบัญญัติภาพยนตร์ พุทธศักราช 2473 การที่ไม่มีบทบัญญัติของกฎหมายควบคุมกิจการ ดังกล่าว ย่อมก่อให้เกิดผลเสียหายแก่เยาวชนและศีลธรรมอันดีของประชาชนทั้งยังอาจ กระทบกระเทือนถึงควา มมั่นคงของรัฐอีกด้วย ในการนี้จาเป็นต้องมีกฎหมายควบคุมการดาเนิน กิจการเกี่ยวกับเทปและวัสดุโทรทัศน์จึงจาเป็นต้องตราพระราชบัญญัตินีแต่ในปัจจุบันได้มีการตรา พระราชบัญญัติภาพยนตร์และวีดิทัศน์ พ ..2551 กาหนดให้ผูที่จะประกอบกิจการภาพยนตร์และวีดิทัศน์โดยทาเป็นธุ รกิจหรือได้รับประโยชน์ตอบแทน จะต้อง ได้รับอนุญาตจากนายทะเบียนซึ่งการขอใบอนุญาตและการออกใบอนุญาตให้เป็นไปตาม หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่กาหนดในกฎกระทรวง

Upload: others

Post on 05-Sep-2020

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

บทท 4

วเคราะหปญหาและอปสรรคทางกฎหมายในการบงคบใช พระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ.ศ.2551

ในพทธศกราช 2473 มการประกาศใชพระราชบญญตภาพยนตรพทธศกราช 2473 ในรชกาลท 7 กอนเปลยนแปลงการปกครอง พระราชบญญตนเปนตนแบบความคดของการควบคมการผลตและการเผยแพรภาพยนตร ตอมาชวงป พทธศกราช 2530 กไดมการตราพระราชบญญตควบคมกจการเทปและวสดโทรทศน พทธศกราช 2530 ขนมาใชแทนพระราชบญญตภาพยนตรพทธศกราช 2473 โดยไดก าหนดใหการประกอบกจการเทปและวสดโทรทศน คอ การมเทปหรอวสดโทรทศนไวใหเชา แลกเปลยน หรอจ าหนายโดยประการอนใด กจการเหลานเปนกจการทตองไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท และเทปหรอวสดโทรทศนทจะมใหเชาหรอขาย รวมทงการฉายหรอใหบรการในสถานทใหบรการเทปหรอวสดโทรทศน ตองเปนเทปหรอวสดโทรทศนทผานการตรวจพจารณาของเจาหนาทแลว คอผานความเหนชอบของเจาพนกงานผตรวจ เทปหรอวสดโทรทศนทไมผานการตรวจพจารณาใหความเหนชอบไมสามารถใหเชาหรอวางจ าหนายได ซงหากดในหมายเหตของการประกาศใชบงคบกฎหมายฉบบนกจะพบเหตผลดงกลาวซงก าหนดวา เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตน คอ โดยทปรากฏวาปจจบนไดมการบรการ ใหเชา แลกเปลยน หรอจ าหนายเทปและวสดโทรทศน กบมการจดฉายหรอใหบรการเกยวกบเทปหรอวสดโทรทศนแพรหลายทงในกรงเทพมหานครและในตางจงหวด ซงเทปและวสดโทรทศนเหลานนไมไดผานการตรวจพจารณาจากเจาหนาทของรฐ เนองจากไมใชภาพยนตรตามความหมายของพระราชบญญตภาพยนตร พทธศกราช 2473 การทไมมบทบญญตของกฎหมายควบคมกจการดงกลาว ยอมกอใหเกดผลเสยหายแกเยาวชนและศลธรรมอนดของประชาชนทงยงอาจกระทบกระเทอนถงควา มมนคงของรฐอกดวย ในการนจ าเปนตองมกฎหมายควบคมการด าเนนกจการเกยวกบเทปและวสดโทรทศนจงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน แตในปจจบนไดมการตรา พระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 ก าหนดใหผทจะประกอบกจการภาพยนตรและวดทศนโดยท าเปนธ รกจหรอไดรบประโยชนตอบแทน จะตองไดรบอนญาตจากนายทะเบยนซงการขอใบอนญาตและการออกใบอนญาตใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทก าหนดในกฎกระทรวง

Page 2: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

105

โดยผศกษาเหนวาการพฒนาทางดานระบบกฎหมายของแตละประเทศกเปนไปเพอจดประสงคทจะใหเกดการบง คบใชทนตอยคและสถานการณของแตละประเทศในขณะนนพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 กเชนเดยวกนเมอปจจบนนธรกจของคนท าภาพยนตรหรอสงบนเทงตาง ๆ นบวาเปนธรกจชนแนวหนาอยางหนงของประเทศไทยในขณะน หากไมมกฎหมายออกมาควบคมแลวยอ มเกดความเสยหายทงตอตวผประกอบกจการเอง และยงสงผลเสยตอประเทศชาตอกดวย ดงนนพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 จงไดบญญตขนใหมเพอจดประสงคในการปกปองและควบคมธรกจภาพยนตร เพราะถอวาเปนงานอนมลขสทธเขามาเกยวของ จงเปนผลงานทมคณคายากตอการผลตแตหากงายตอการลอกเลยนแบบ ซงหากไมมการควบคมอยางจรงจงแลวกจะสามารถน าไปลอกเลยนแบบหรอน าออกจ าหนายโดยไมไดรบอนญาตไดโดยงาย ซงขอสงเกตอกประการหนงของพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ.ศ.2551 เหนไดวามการก าหนดโทษไวอยางรนแรงส าหรบผกระท าความผดตามพระราชบญญตน โดยมงหวงเพอเปนการยบยงหรอปองกน เพอเปนการคมครองสงคม และเพอปรบปรงแกไขฟนฟผกระท าความผด ตามทฤษฎการลงโทษ เมอพจารณาถง พระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 ทไดประกาศและมผลบงคบใชตงแตวนท 2 มถนายน 2551 นน ผศกษาพบวายงมปญหาและอปสรรคทางกฏหมายเกยวกบการบงคบใชพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ.ศ.2551 อยหลายประการ ดงน

ปญหาการตความหมายหรอการตความกฏหมายตาม พระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ.ศ.2551

มาตรา 38 วรรคหนง ซงบญญตวา “หามผใดประกอบกจการใหเชาแลกเปลยนหรอจ าหนายภาพยนตรโดยท าเปนธรกจหรอไดรบประโยชนตอบแทน เวนแตไดรบอนญาตจากนายทะเบยน” มาตรา 54 วรรคหนงบญญตวา “หามผใดประกอบกจการใหเชา แลกเปลยน หรอจ า หนายวดทศน โดยท าเปนธรกจหรอไดรบประโยชนตอบแทน เวนแตไดรบอนญาตจากนายทะเบยน” มาตรา 79 บญญตวา “ผใดฝาฝนมาตรา 38 วรรคหนง ตองระวางโทษปรบตงแต 200,000-1,000,000 บาท” มาตรา 82 บญญตวา “ผใดฝาฝนมาตรา 54 วรรคหนง ตองระวางโทษปร บตงแต 100,000-500,000 บาท”

Page 3: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

106

จากบทบญญตของ พระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 ดงกลาวมานนผศกษาเหนวา มาตรา 38 และมาตรา 54 นนเปนบทบญญตหามบคคลใดประกอบกจการใหเชาแลกเปลยนหรอจ าหนายภาพยนตรโดยท าเปนธรกจหรอไดรบประโยชนตอบแทน หรอใหเชา แลกเปลยน หรอจ าหนายวดทศน โดยท าเปนธรกจหรอไดรบประโยชนตอบแทน แตหากผใดประสงคจะประกอบกจการดงกลาวนนจะขออนญาตเปนผประกอบกจการจากนายทะเบยน จงจะสามารถประกอบกจการไดถกตองตามกฎหมาย แตเมอพจารณาตอไปวาความหมายของค าวา “ประกอบกจการ ” ตามความหมายของมาตรา 38 และมาตรา 54 นนมความหมายวาอยางไร และการกระท าอนเขาลกษณะของผประกอบกจการ ซงจะตองขออนญาตตามบทบญญตดงกลาว ซงหากจะดจากบทนยามตามมาตรา 4 นนจะพบวาไมมการใหความหมายของค าวา “ประกอบกจการ” ไวเลย ซงหากกรณเปนเชนนคงตองตความไปตามเจตนารมณในการตราพระราชบญญตเปนส าคญ ดงทผศกษาไดกลาวมาแลววาเจตนารมณของการตรา พระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 กเพอจดประสงคทจะปกปองธรกจของคนท าภาพยนตรรวมถงการควบคมธรกจอนเกยวของกบงานอนมลขสทธตามกฏหมาย ดงนน ค าวา “ประกอบกจการ ” ตามมาตรา 38 และมาตรา 54 จงหมายถง ผประกอบกจการอนเกยวกบภาพยนตรหรอวดทศนในเชงพาณชยเปนปกตวสย โดยเจตนาเพอมงไปในทางการคาหรอหาก าไร ซงวธการอาจเปนการใหเชา แลกเปลยน หรอการจ าหนาย ฯลฯ ซงตองพจารณาจากเจตนาของผกระท าเปนส าคญดวย การขออนญาตประกอบกจการใหเชา แลกเปลยน หรอจ าหนายภาพยนตร ภาพยนตร ตาม พระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 หมายความวา วสดทมการบนทกภาพ หรอภาพและเสยงซงสามารถน ามาฉายใหเหนเปนภาพทเค ลอนไหวไดอยางตอเนอง แตไมรวมถงวดทศน ภาพยนตรกบวดทศนมความแตกตางกนตรงทเนอหา มใชวสดทใชบรรจ ถาวสดนนบรรจเนอหาทเปนเรองราว เชน หนง ละคร การตน เปนตน จะเรยกวา “ภาพยนตร” แตถาวสดนนบรรจเนอหาทเปนเกมการเลนหรอคาราโอเกะทมภาพประกอบ กจะเรยกวา “วดทศน” ผทตองมาขอใบอนญาตประกอบกจการใหเชา แลกเปลยน หรอจ าหนายภาพยนตร (1) ผทประสงคทจะประกอบกจการใหเชา แลกเปลยน หรอจ าหนายภาพยนตร โดยท าเปนธรกจหรอไดรบประโยชนตอบแทน จะตองไดรบอนญาตประกอบกจการจากนายทะเบยน (2) ใหถอวาผทไดรบใบอนญา ตประกอบกจการใหเชา แลกเปลยน หรอจ าหนายภาพยนตร (ตามมาตรา 38) เปนผไดรบใบอนญา ตประกอบกจการใหเชา แลกเปลยน หรอจ าหนายวดทศนดวย (ตามมาตรา 55)

Page 4: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

107

การยนค าขอดงกลาวใหยน ณ ทองททสถานประกอบกจการตงอย ดงน ในกรงเทพมหานคร ใหยน ณ ส านกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต สวนในจงหวดอน ๆ ใหยน ณ ส านกงานวฒนธรรมจงหวด การขออนญาตประกอบกจการใหเชา แลกเปลยนหรอจ าหนายวดทศน วดทศน ตามพระราชบญญตภาพยนตรและว ดทศน พ.ศ.2551 หมายความวาวสดทมการบนทกภาพ หรอภาพและเสยงซงสามารถน ามาฉายใหเหนเปนภาพเคลอนไหวไดอยางตอเนองในลกษณะทเปนเกมการเลน คาราโอเกะทมภาพประกอบหรอลกษณะอนใดทก าหนดในกฎกระทรวง ผทตองมาขอใบอนญาตประกอบกจการใหเชา แลก เปลยน หรอจ าหนายวดทศน คอผทประสงคทจะประกอบกจการใหเชา แลกเปลยน หรอจ าหนายวดทศน (เกมหรอคาราโอเกะ ) โดยท าเปนธรกจหรอไดรบประโยชนตอบแทน จะตองไดรบอนญาตประกอบกจการจากนายทะเบยน ในกรงเทพมหานคร ใหยน ณ ส านกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต สวนในจงหวดอน ๆ ใหยน ณ ส านกงานวฒนธรรมจงหวด ในการศกษาน ผศกษาพบวาปญหาทเกดขนจากการบงคบใช พระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 ทมผลกระทบตอประชาชนผซงประกอบอาชพสจรตโดยตรง โดยผศกษาเหนควรยกตวอยางคดขนเปนกรณศกษาคอ กรณของคดอาญาหมายเลขด าท 3060/2552 ทพนกงานอยการฝายคดอาญา 6 เปนโจทกยนฟองนายสรตน มณนพรตนสดา เปนจ าเลย ในความผดฐานประกอบกจการใหเชา แลกเปลยน หรอจ าน าภาพยนตร ซงเปนแผนวซดภาพยนตร ซงเปนความผดตามพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ.ศ.2551 ทศาลอาญา วนท 16 สงหาคม 2553 ศาลพพากษาวา นายสรตน กระท าผดตามฟองใหปรบ 200,100 บาท แตนายสรตน เคยใหการรบสารภาพชนสอบสวน คงลดโทษใหเหลอปรบ 133,400 บาท ถาไมจายคาปรบใหกกขงแทนคาปรบ นายสรตนฟงค าพพากษ าแลว ขอยนประกนตวในวงเงน 100,000 บาท กอนยนอทธรณค าพพากษาตอไป ผศกษาเหนวา เมอพจารณาถงปญหาวานายสรตน ไดกระท าการอนเปนความผดตามพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 หรอไม คงตองพจารณาวาการกระท าดงกลาวเขาลกษณะองคประกอบคว ามผดตามมาตรา 38 ซงตองไดรบโทษตามมาตรา 79 หรอไม ประการส าคญประการหนงทตองวนจฉยคอ การกระท าของนายสรตนเขาลกษณะของผประกอบกจการตามมาตรา 38 อนจะตองขอใบอนญาตเปนผประกอบกจการตอนายทะเบยนหรอไม เมอขอเทจจรงปรากฏวานายสรตนไดท าการจ าหนายแผนซดจรง แตอยางไรกดการจ าหนายอนจะเขาลกษณะเปนผประกอบกจการนนยอมตองหมายถง ผประกอบกจการอนเกยวกบภาพยนตรหรอวดทศนในเชง

Page 5: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

108

พาณชยเปนปกตวสย โดยเจตนาเพอมงไปในทางการคาหรอหาก าไร ซงวธการอาจเปนการใหเชา แลกเปลยน ห รอการจ าหนาย ฯลฯ ซงตองพจารณาจากเจตนาของผกระท าเปนส าคญดวย โดยเทยบเคยงกบหลกกฎหมายของประเทศฝรงเศสอนเกยวดวยการลวงสทธตามกฎหมายลขสทธ ค าวา “การน าเขาสวงจรพาณชย ” (Mise dans le commerce) ซงถอวาเปนความผดตามกฎหมายนนจะตางจากกฎหม ายไทย คอค าวา “จ าหนาย หรอขาย ” ตามกฎหมายของไทยใหพจารณาทการโอนกรรมสทธตามกฎหมาย ถากฏหมายในประมวลกฏหมายแพงและพาณชยเรองใดเกยวกบการโอนกรรมสทธยอมเขาขายการขาย เชน แลกเปลยน เชา เปนตน ขณะทค าวา “การน าเขาสวงจรพาณชย ” หมายถงการกระทท าใหสนคาดงกลาวเขาสวงจรการคาอนเปนธรกจ ซงตองพจารณาจากเจตนาของผกระท าเปนส าคญประกอบดวย ซงการตความกฏหมายนกเพอใหเกดความเปนธรรมในสงคมและการตความตองมงถงเจตนาทแทจรงของบคคลดงกลาวดวย และหากพจารณาเปรยบเทยบการกระท ากบความผดตามพระราชบญญตนและโทษทไดรบแลว ไมมความสมดลกนแตอยางใด และการบงคบใชกรณดงทกลาวมาแลวของพระราชบญญตฉบบนยอมขดกบเจตนารมณทแทจรงของการตราพระราชบญญตนอยางชดเจน

ปญหาอ านาจหนาทของคณะกรรมการพนกงานเจาหนาทตาม พระราชบ ญญตภาพยนตรและวดทศน พ.ศ.2551

พนกงานเจาหนาททมอ านาจในการบงคบใชตาม พระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ.ศ.2551 จะมอย 2 ประเภทดวยกนคอ นายทะเบยนและพนกงานเจาหนาท ทงน นายทะเบยนจะมอย 2 ระดบคอนายทะเบยนกลางและนายทะเบยนประจ าจงหวด นายทะเบยนกลาง ตามมาตรา 5 ของพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 คอเลขาธการคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต เปนนายทะเบยนกลางและเปนนายทะเบยนประจ ากรงเพทมหานครอกต าแหนงหนง ทงน นายทะเบยนกลาง มอ านาจหนาทก าหนดหมายเลขรหส และประทบตราเครองหมายอนญาต ประเภทของภาพยนตร หมายเลขรหสจะประทบลงบนภาพยนตรทผานการตรวจพจารณาและไดรบอนญาตตามมาตรา 31 และเกบส าเนาไวตรวจสอบ ส าเนาภาพยนตรทเกบไวนาน ๆ มนกจะมปรมาณมาก เพราะฉะนนอนไหนทหมดความจ าเปนในการใชตรวจสอบแลวกฎหมายกใหสงหอภาพยนตรแหงชาตเพอเกบรกษาไว การเกบรกษานนจะเกบรกษาไวในรปวสดกได อกอยางหนงอ านาจของนายทะเบยนกคอของกลางทผกระท าผดตกลงยนยอมยกใหเปนของแผนดน นายทะเบยนกลางหรอนายทะเบยนประจ าจงหวดมอ านาจจดการตามสมควรแกกรณภายในขอบเขตอ านาจหนาทท จะกระท าได นอกจากนน ยงมอ านาจหนาทในการก าหนดโทษ

Page 6: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

109

ทางปกครองกรณทฉายภาพยนตรไทยนอยกวาสดสวนทคณะกรรมการประกาศก าหนดซงจะมโทษปรบทางปกครองไมเกน 300,000 บาท นายทะเบยนกลางจะเปนผก าหนดแตวาอาจจะก าหนดใหแตกตางกนส าหรบแตละจงหวดกได นายทะเบยนประจ าจงหวด รฐมนตรกระทรวงวฒนธรรมเปนผแตงตง ซงไดมการแตงตงตามประกาศกระทรวงวฒนธรรม เรองแตงตงนายทะเบยนพนกงานเจาหนาทตาม พระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 ลงวนท 11 มถนายน 2551 โดยแตงตงใหผวาราชการจงหวดทกจงหวดเปนนายทะเบยนประจ าจงหวด ทงน อ านาจหนาทของนายทะเบยนประจ าจงหวด มอ านาจหนาทหลายอยาง เชน ออกใบอนญาตประกอบกจการภาพยนตร ออกใบแทนใบอนญาต และออกใบอนญาตประกอบกจการใหเชา แลกเปลยนหรอจ าหนายภาพยนตร ส าหรบวดทศนกมอ านาจประกอบกจการรานวดทศน ออกใบอนญาตประกอบกจการใหเชา แลกเปลยนหรอจ าหนายวดทศน นายทะเบยนยงมอ านาจหนาทอกอนหนงซงเปนอ านาจหนาทอยางเดยวกบเจาพนกงานตามมาตรา 61 เปนอ านาจหนาทของนายทะเบยนและเจาพนกงานหนาทในการคน ยด อายด หามขาย หามจ าหนาย น ายทะเบยนประจ าจงหวดยงมหนาทในการก าหนดโทษในทางปกครอง คอคาปรบทางปกครองและอ านาจในการเพกถอน หรอสงพกใชใบอนญาตอกดวย ส าหรบพนกงานเจาหนาท ซงจะแยกเปนในเขตกรงเทพมหานครกบตางจงหวดในเขตกรงเทพมหานคร ไดแก ขาราชการพลเรอนสามญในส านกงา นคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต ตงแตระดบ 3 หรอเทยบเทาขนไปทไดรบมอบหมาย ขาราชการพลเรอนสามญในส านกงานปลดกระทรวงยตธรรม กรรมการศาสนา กรมศลปากร และส านกงานศลปะรวมสมย ตงแตระดบ 3 หรอเทยบเทาขนไปทไดรบมอบหมายและนอกจากคนในกระทรวงวฒนธรร มแลวกยงมต ารวจดวย ส าหรบต ารวจ พนกงานเจาหนาททเปนต ารวจไดแก ผก ากบการสถานต ารวจนครบาล และขาราชการต ารวจทมยศตงแตรอยต ารวจตรขนไป ทปฏบตหนาทหนวยงานสบสวนงานปองกนและปราบปรามในสงกดกองบญชาการต ารวจนครบาล และกองบงคบการกองปราบปร ามการกระท าความผดตอเดกและเยาวชนและสตร กองบญชาการต ารวจสอบสวนกลาง ซงเปนสวนของต ารวจในกรงเทพมหานคร ส าหรบพนกงานเจาหนาทในจงหวดอน ไดแก วฒนธรรมจงหวด และขาราชการพลเรอนในส านกงานวฒนธรรมจงหวด ซงด ารงต าแหนงนกวชาการวฒนธรรม ตงแตระด บ 3 ขนไป หรอเทยบเทาในสวนของทางอ าเภอจะมผทแตงตงเปนพนกงานเจาหนาท คอ นายอ าเภอ ปลดอ าเภอ ผเปนหวหนากงประจ าอ าเภอและปลดอ าเภอ สวนทางเทศบาลจะมปลดเทศบาล ปลดองคการบรหารสวนต าบล ปลดเมองพทยา และส าหรบต ารวจในตางจงหวด จะเปนขาราชก ารต ารวจทมยศตงแต

Page 7: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

110

รอยต ารวจตรขนไป ซงปฏบตงานในสายสบสวนและงานปองกนปราบปราม ในสงกดต ารวจภธร ภาค 1 ถง ภาค 9 และในกองบงคบการปราบปรามการกระท าผดตอเดกเยาวชนและสตร กองบญชาการต ารวจสอบสวนกลาง อ านาจหนาทของนายทะเบยนและพนกงานเจาหนาท ซ งเขยนรวมกนไวในมาตรา 61 ของพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ .ศ.2551 จะเปนอ านาจหนาททเกยวกบการคน การยด การอายด จะมอ านาจตามนอย 5 ประการดวยกน คอ 1. นายทะเบยนและพนกงานเจาหนาทมอ านาจเขาไปในสถานททมการกอสรางภาพยนตร แตส าหรบสถานททมการกอสรางภาพยนตรจะจ ากดไววาตองเปนพนกงานเจาหนาท ซงด ารงต าแหนงขาราชการหรอขาราชการทองถน ตงแต ระดบ 7 ขนไป หรอเทยบเทาขนไปเฉพาะการเขาไปตรวจสถานทสรางภาพยนตร ตองใชพนกงานระดบ 7 ขนไป สวนนอกนนนายทะเบยนและเจ าหนาททกคน มอ า นาจในการเขาไปในโรงภาพยนตร รานวดทศน สถานท ประกอบการใหเชาหรอ แลกเปลยน หรอจ าหนายภาพยนตรและวด ทศน การเขาไปตองเขาไปในเวลากลางวน ตามประมวลกฎหมายอาญา คอ ระหวางเวลาพระอาทตยขนจนถงเวลาพระอาทตยตก นนคอตองเขาไ ปในเวล ากลางวนหรอเนองจากราน วดทศนอาจจะมเวลาด าเนนการกจการตางออกไปกอาจจะเปนในเวลาท าการของสถานทนนดวย เชน ราน เปดถงสามทม สทม ยงเปนเวลาท าการของรานกยงสามารถเขาไปตรวจได เขาไปเพอไปตรวจสอบภาพยนตรตรวจสอวดทศน สอโฆษณาหรอการกระท าอนใดทขดกบพระราชบญญตภาพยนตร 2. นายทะเบยนและพนกงานเจาหนาทมอ านาจเขาไปตรวจคน ยด อายด ภาพยนตร วดทศน สอโฆษณา เมอมเหตอนควรสงสยวามการกระท าทฝาฝนหรอไมปฏบตตามพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศนกเปนเชนเดยวกนคอตองเขาไปในระหวางเวลาพระอาทตยขนจนพระอาทตยตก คอกลางวนหรอวาในเวลาท าการของสถานทนน ซงสถานทดงกลาวอาจเปดตงแตหาโมงเยนถงสทมกแลวแตตามทไดรบใบอนญาต ถาเปนเวลาท าการกยงเขาไปได เมอนายทะเบยนและเจาหนาทไดเขาไปสถานประกอบการ หรอวาโรงภาพยนตรหรอรานวดทศนทใหเชาแลกเปลยนหรอจ าหนายภาพยนตรและวดทศน หรอวาเมอไดท าการคน ยด อายด ภาพยนตรวดทศน หร อสอโฆษณา เมอมเหตอนควรสงสยวามการกระท าทฝาฝนพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน ถาเขาไปตงแตตอนทมอ านาจเขา คอ เขาไปในตอนกลางวนหรอเขาไปในระหวางท าการแลว หากการตรวจคนยงไมเสรจกสามารถทจะด าเนนการตรวจคนตอไปในเวลากลางคนได หรอเขาไปในระหวางท าการแลวตรวจยงไมเสรจเวลาท าการคอจะปดรานแลวกยงสามารถทจะท าการตรวจตอไปไดจนกวาจะแลวเสรจ

Page 8: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

111

ผศกษาเหนวาจากกรณดงกลาวหากเปนการเขาไปคนตามมาตรา 61(2) คอเขาไปตรวจคน ยด อายด ภาพยนตรและวดทศน หรอสอโฆษณา เมอมเหตอนควรสงสยวามการกระท าทฝาฝนหรอไมปฏบต ส าหรบ การคน นตองมหมายคน ปกตการคนตองมหมายคน เมอกอนนพนกงาน ฝายปกครองหรอต ารวจชนผใหญออกหมายคนไดแตหลกจากมการประกาศใชรฐธรรมนญ 2540 กฎหมายกเปลยนไปการคนผทจะออกหมายคนไดคอศาล เพราะฉะนนตองขอใหศาลออกหมายคนใหแลวจงจะไปท าการคนได โดยหลกแลวการคนตองมหมายเสมอตองมหมายคนเปนหมายของศาล แตม ขอยกเวน เวนแตมเหตเชอวาหากเนนชากวาจะไปด าเนนการขอออกหมายคน หลกฐานดงกลาวทงหลายจะถกยกยายไปหรอถกซกซอนท าลาย หรอท าใหเปลยนสภาพจากเดม ซงผศกษาเหนควรใหอ านาจพนกงานเจาหนาทผท าการตรวจคนมอ านาจทจะด าเนนการคน ยด อายด หลกฐานทเกยวของกบการกระท าความผดไดโดยไมตองมหมายคน แตอยางไรกดการคนโดยไมตองมหมายซงถอเปนขอยกเวนของการคนเพราะฉะนนจ าตองระมดระวงอยางเครงครดในตวกฎหมายเอง นอกจากนแลวผศกษาเหนวาหลกของกฎหมายพจารณาความอาญา หามไมใหคนในทรโหฐานโดยไมมหมายคนกฎหมายภาพยนตรจงบอกวาการคนนตองมหมาย ทรโหฐานไมมค านยาม มค านยามแตวาทสาธารณะ คอ สถานททประชาชนมความชอบธรรมทจะเขาไปได เพราะฉะนนทรโหฐาน คอ ททประชาชนไมมความชอบธรรมทจะเขาไปได เชน ในบานเรอน ทท างาน ก ารคนทรโหฐานเหลานโดยหลกแลว ตองมหมายคนเวนแตจะเขาขอยกเวนเขาไปคนไดโดยไมมหมาย อนหนงทเราอาจจะพบคอ เมอมพยานหลกฐานตามสมควรวาของทมไวเปนความผดไดมาโดยการกระท าความผดหรอมไวเพอใชกระท าความผดไดซอนหรออยในนนและมเหตอนควรเชอไดวามเหตเกดจากการเนนชากวาจะอาหมายมาไดสงของนนจะถกโยกยายหรอท าลายเสยกอน ซงจะตองเปนผลใหการปฏบตหนาในการปราบปรามการกระท าความผดตามพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ.ศ.2551 เปนไปอยางมประสทธภาพยงขนอยางแนนอน บทบญญตในพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน พ.ศ.2551 มาตรา 61 กสอดคลองกบประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 92 ซงเปนหลกในเรองคนอนนวธการคนกจะใหเจาพนกงานทท าการคนในทรโหฐานสงใหเจาของหรอคนทอยในสถานทหรอผรกษาสถานทนน ใหยนยอม ใหเขาไปคนโดยไมหวงหาม อกทงใหความสะดวกพอสมควรทกประการในอนทจะจดการตามหมายถามหมายใหแสดงหมายถาไมมหมายใหแสดงนามและต าแหนงการคนหาสงของนน ถาท าไดใหเจาของหรอผครอบครองสงนนหรอผแทนเขาไปกบเจาพนกงานในการคนนนดวย การคนในทร โหฐานตองท าระหวางพระอาทตยขนถงพระอาทตยตก แลวมขอยกเวน ถาคนตงแต

Page 9: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

112

กลางวนไมเสรจกตอไปในเวลากลางคนกไดในกรณฉกเฉนอยางยงหรอกฎหมายใหคนไดเปนพเศษจะท าการคนในเวลากลางคนกได การคนเจาพนกงานตองพยายามไมใหมการเสยหายแลวกระจดกระจา ยเทาทจะท าได ซงเปนแนวทางหรอบทบญญตกฎหมายวธพจารณาความอาญาซงจะตองน าไปใชในการเขาไปคนหรอเขาไปยด อายดของกลางดวย 3. สงใหหยดการสรางภาพยนตรทฝาฝนมาตรา 21 คอ ภาพยนตรทไมตรงกบบทและโครงเรองทรบขออนญาตหรอวาภาพยนตรทฝาฝน มาตรา 23 คอเปนภาพยนตรทบอนท าลายความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดกระทบกระเทอนตอความมนคงและเกยรตภมของประเทศไทย 4. อ านาจในการสงหามการฉาย ใหเชา แลกเปลยน หรอจ าหนายภาพยนตรและวดทศนทฝาฝนมาตรา 25 วรรคหนง หรอมาตรา 47 วรรคหนง คอท ไมไดรบอนญาตหามใครใหเชา แลกเปลยนหรอจ าหนาย 5. อ านาจในการสงใหหยดโฆษณาหรอการประชาสมพนธสอโฆษณาทฝาฝนมาตรา 25 คอไมไดรบอนญาต อ านาจทงหมด 5 ประการของนายทะเบยนและของพนกงานเจาหนาท สวนของทยดอายดมาแลว ไมปรากฏเจาของ หรอน าสงพนกงานอยการแลวพนกงานอยการสงเดดขาดไมฟองคดนนแลว หรอฟองศาลแลวศาลไมรบ แตของกลางอยทพนกงานเจาหนาท เมอศาลตดสนไมรบแลวเจาของไมมาขอคนภายใน 90 วนนบจากวนทยด หรอวนทอยการสงไมฟองคดศาลพพากษาถงทสดใหตกเปนของกระทรวงการทองเทยวและกฬา หรอกระทรวงวฒนธรรมแลวแตกรณ อยางไรกด ผศกษามความเหนวาอกประการหนงทตองระมดระวงในการปฏบตหนาทของเจาพนกงานตรวจ คน ยด อายด กคอ มาตรา 65 บญญตวาในการปฏบตหนาทใหนายทะเบยนและพนกงานเจาหนาทเปน เจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา การเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญานนจะไดรบความคมครองในหลกทวา ใครตอสขดขวางกจะเปนความผด แตกรณกลบกนหากนายทะเบยนและพนกงานเจาหนาทไปท าอะไรผดเขา กจะกลายเปนเจาพนกงานปฏบตหนาทโดยไมชอบทโทษสง กวาอตราโทษธรรมดา อนนคอความหมายของค าวาทใหนายทะเบยนและพนกงานเจาหนาทเปนเจาพนกงานตามประมวลกฏหมายอาญาของการปฏบตในการด าเนนการตามอ านาจหนาทในการตรวจ คน ยด อายด

ปญหาเกยวกบหลกเกณฑการใชดลยพนจของพนกงานเจาหนาท

การด าเนนการข องเจาหนาทตามพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 ในสวนทเกยวกบการอนญาต การใหความเหนชอบหรอไมใหความเหนชอบ ถอวาเปนการใชอ านาจของรฐ

Page 10: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

113

โดยการออกค าสงทางปกครอง ดงนน ผศกษาจงเหนวามความจ าเปนจะตองศกษาหลกกฎหมายมหาชน รวมทงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พทธศกราช 2539 ควบคประกอบไปดวย เนองจากมความเกยวของกนในดานการใชดลยพนจของเจาหนาท ความหมายลกษณะของ “ค าสงทางปกครอง” พระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พทธศกราช 2539 ไดใหนยามของ “ค าสงทางปกครอง” ไวในมาตรา 5 หมายความวา (1) การใชอ านาจตามกฏหมายของเจาหนาททมผลเปนการสรางนตสมพนธขนระหวางบคคลในอนทจะกอ เปลยนแปลง โอน สงวน ระงบ หรอมผลกระทบตอสถานภาพของสทธ หรอหนาทของบคคล ไมวาจะเปนการถาวรหรอชวคราว เชน การสงการ การ อนญาต การอนมต การวนจฉยอทธรณ การรบรอง และการรบจดทะเบยน แตไมหมายความรวมถงการออกกฎ (2) การอนทก าหนดในกฎกระทรวง ขอความในมาตรา 5(1) แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พทธศกราช2539 ทวา “การใชอ านาจตามกฏหมายของเจาหนาททม ผลเปนการสรางนตสมพนธขนระหวางบคคลในอนทจะกอน เปลยนแปลง โอนสงวน ระงบ หรอมผลกระทบตอสถานภาพของสทธหรอหนาทของบคคล ไมวาจะเปนการชวคราว แตไมหมายความรวมถงการออกกฎ คอค านยามของค าสงทางปกครอง สวนขอความทวา “... เชน การสงการ กา รอนญาต การอนมต การวนจฉยอทธรณ การรบรอง และการรบจดทะเบยน ...” เปนแตเพยงการใหตวอยางของค าวา “ค าสงทางปกครอง” ไวเทานน ทง “กฎ” และ “ค าสงทางปกครอง ” ลวนแตเปนการใชอ านาจตามกฏหมายของเจาหนาททมผลเปนการสรางนตสมพนธขนระหวา งบคคล ในอนทจะกอ เปลยนแปลง โอน สงวน ระงบ หรอมผลกระทบตอสถานสภาพของสทธหรอหนาทของบคคลทงสน เชน การทนายทะเบยนตามพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 มค าสงอนญาต หรอไมอนญาตใหประกอบกจการใหเชา แลกเปลยน ในกจการภาพยนตรหรอวดทศน เปนตน การสงการซงไดแกขอความทบงคบใหบคคลกระท าการอยางใดอยางหนง หรอหามมใหบคคลกระท าการอยางใดอยางหนง และการอนญาตซงเปนขอความอนญาตใหบคคลกระท าอยางใดอยางหนง หากขอความเหลานมผลบงคบเปนการทวไป โดยไมมงหมายใหใชบงคบแตกรณใดหรอบคคลใดเปนการเฉพาะกเปน “กฏ” แตถาหากมผลบงคบแกกรณใดและ /หรอแกบคคลใดเปนการเฉพาะกเปน “ค าสงทางปกครอง” ดงนนจงอาจกลาวไดวา “ค าสงทางปกครอง” คอขอความ

Page 11: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

114

ทบงคบใหบคคลกระท าการอยางใดอยางหนง หามมใหกระท าการอยางใดอ ยางหนงหรออนญาตใหกระท าการอยางใดอยางหนงซงขาดลกษณะขอใดขอหนงหรอทงสองขอของ “กฎ” นนเอง อ านาจดลยพนจ คอ ความสามารถในอนทจะตดสนใจออกค าสงอยางใดอยางหนงในบรรดาค าสงหลาย ๆ อยางซงกฎหมายเปดชองใหออกได เพอด าเนนการใหบรรลเจ ตนารมณหรอความมงหมายของกฎหมาย หรออกนยหนง อ านาจดลยพนจ คอ อ านาจทกฎหมายใหแกองคกรของรฐฝายปกครององคกรใดองคกรหนง โดยบญญตเปดชองใหองคกรของรฐฝายปกครององคกรนนตดสนใจไดอยางอสระวา เมอมขอเทจจรงอยางใดอยางหนงตามทก าหนดไว เกดขน สมควรจะออกค าสงหรอไมและสมควรจะออกค าสงโดยมเนอความอยางไร อยางไรกตาม อ านาจทกฏหมายใหแกองคกรของรฐฝายปกครองในอนทจะออกค าสงนนสวนใหญแลวจะเปนอ านาจทประกอบดวยอ านาจผกพนและอ านาจดลยพนจผสมกนไป บางกรณกฎหมายบญญตวา เม อปรากฏวามขอเทจจรงอยางใดอยางหนงเกดขน องคกรของรฐฝายปกครองมหนาทจะตองออกค าสง ซงเปนอ านาจผกพน แตสามารถตดสนใจไดอยางอสระวา สมควรจะออกค าสงอยางไรในบรรดาค าสงหลาย ๆ อยางทกฎหมายเปดชองใหเลอกออกได ซงเปนอ านาจดลยพนจ ในการใชอ านาจตรวจสอบความชอบดวยกฎหมายของการกระท าทางปกครอง ถาอ านาจกระท าการทางปกครองเปนอ านาจผกพนโดยแทจะตรวจสอบไดงาย แตถาอ านาจกระท าการทางปกครองเปนอ านาจดลพนจเจอปนอยไมวาจะเปนดลยพนจวนจฉย หรอดลยพนจตดสนใจหรอจะเจอปนอยทง 2 ประเภท ในการตรวจสอบหลกคอวา อ านาจทเกดจากการใชดลยพนจวนจฉย หรอดลยพนจตดสนใจของฝายปกครอง สรปไดวา ทศนะของศาลเมอฝายปกครองมดลยพนจศาลจะวางหลกวาการใชดลยพนจของฝายปกครองจะตองเปนไปตามหลก 3 ประการดงตอไปน หลกท 1 ฝายปกครองตองใชดลยพนจภายในขอบเขตแหงเจตนารมณของกฏหมายฉบบทใหอ านาจ ฝายปกครองจะอาศยอ านาจตามบญญตแหงกฏหมายฉบบหนงกระท าการเพอด าเนนการใหบรรลเจตนารมณหรอความมงหมายอนทมไดอยในเจตนารมณของกฏหมายฉบบทใหอ านาจนนไมได กฎหมายทกฉบบทใหอ านาจฝายปกครองกระท าการตาง ๆ ไมวาจะเปนการออกกฏ ออกค าสงหรอกระท าการอนใดกตามเปนกฏหมายทเจตนารมณทจะรกษาไวซงประโยชนสาธารณะเสมอ ไมมกฎหมายฉบบใดในรฐสมยใหมทใหอ านาจฝายปกครองกระท าการตาง ๆ เพอประโยชนเอกชน ไมมกฏหมาย ฉบบใดใหฝายปกครองใชอ านาจกระท าการเพอประโยชนสวนตวหรอประโยชนส าหรบสมครพรรคพวกของตวอ านาจกระท าการของฝายปกครอง หรออ านาจอนใด

Page 12: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

115

ในรฐจงไมใชสมบตสวนตวของผทรงอ านาจทผทรงอ านาจจะใชอยางไรกได ฉะนน เมอฝายปกครองออกกฎ ออกค าสงหรอกระท าการอ นใดกตามทไมเปนไปเพอรกษาประโยชนสาธารณะหรอประโยชนสวนรวมแตเปนไปเพอรกษาประโยชนของตวผใชอ านาจเองหรอสมครพรรคพวกของตน การออกกฎ ออกค าสงหรอกระท าการนนถอเปนการออกกฎ ออกค าสงหรอกระท าการโดยมชอบดวยเจตนารมณของกฏหมายแนนอน ในกรณเชนน มกจะพดวาเปนการใชอ านาจโดยทจรต และเปนรปแบบหนงของการใชดลยพนจโดยมชอบดวยเจตนารมณของกฎหมาย หลกท 2 ฝายปกครองตองใชดลยพนจอยางแทจรง สงทอยากจะตงขอสงเกตไวเกยวกบอ านาจดลยพนจ คอ อ านาจดลยพนจไมใชเสรภาพในการตดสนใจซง ฝายปกครองอาจสละไดตามชอบใจ เมอกฎหมายใหฝายปกครองมเสรภาพทจะตดสนใจไดอยางอสระวาในกรณใดกรณหนงสมควรจะกระท าการหรอไม สมควรจะกระท าอยางไร กฏหมายถอวาฝายปกครองมหนาทตองใชดลยพนจ ดลยพนจจงไมใชอ านาจอยางเดยว โดยจะตองประกอบไปดวยหน าทดวย เมอกฎหมายใหฝายปกครองมดลยพนจฝายปกครองมหนาทตองใชดลยพนจ ฉะนนถาฝายปกครองใชอ านาจออกกฏ ออกค าสงหรอกระท าการอนใดโดย ทไมไดใชดลยพนจเสยเลย กฎ หรอค าสงนนกไมชอบดวยกฎหมาย ไมใชกฎ ค าสง หรอการกระท าทเกดจากการใชดลยพนจ ปญหาการใชดลยพนจอยางแทจรงหมายความวาอยางไรนน ผศกษาเหนวา หมายถงกอนทจะตดสนใจกระท าการหรอไมกระท าการฝายปกครองจะตองพจารณาขอเทจจรงในเรองนนอยางรอบดานหรอตดสนใจกระท าการหรอไมกระท าการโดยวางอยบนพนฐานขอเทจจรงของเร องนนตามทไดพจารณาอยางรอบดานแลว คอดลยพนจ จะแสดงใหเหนถงการไตรตรองใครครวญ กอนจะออกกฎ ค าสงหรอการกระท าอนใดทกฎหมายใหอ านาจกระท า ฝายปกครองตองมการไตรตรองชงน าหนกผลดผลเสย ผลกระทบทงดานบวกและดานลบของกฏค าสงหรอมาตรการทตนเองจะออกมาใชบงคบ หลกท 3 ฝายปกครองตองใชดลยพนจโดยชอบดวยเหตผล ค าวาการใชดลยพนจโดยชอบดวยเหตผลในทนหมายถงวาเหตผลทพงแสดงตองเปนเหตผลทพงสมเหตสมผล การใชดลยพนจออกค าสงทางปกครองทท าเปนหนงสอ ไดมการแสดงเหตผลในตวค าสงชดเจนวาไดถอปฏบตตามพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พทธศกราช2539 มาตรา 37 แลว กลาวโดยสรป อ านาจดลยพนจไมใชอ านาจสมบรณ ปราศจากเงอนไขอนองคกรของรฐฝายปกครองอาจใชไดตามอ าเภอใจ หากแตเปนความสามารถขององคกรของรฐฝายปกครองในอนทจะเลอกไดว าบรรดาค าสงหรอมาตรการหลาย ๆ ประการทกฎหมายเปดชองใหออกไดนน ตนสมควรจะออกค าสงหรอมาตรการใด จงสามารถด าเนนการใหเปนไปตามขอเรยกรองตองการของประโยชนมหาชนซงอย

Page 13: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

116

ในความรบผดชอบใหดทสด ถงแมวาศาลเปนองคกรหลกในการควบคมความชอบดวยกฏหมายของการใชอ านาจทางปกครองไมอาจสอดเขาไปใชดลยพนจอนกฏหมายมงหมายจะใหอยในความรบผดชอบขององคกรของรฐฝายปกครองแทนทองคกรของรฐฝายปกครองไดกตาม แตศาลกมอ านาจทจะควบคมใหองคกรของรฐฝายปกครองใชอยางมประโยชนยตธรรมและชอบดวยเหตผล

ปญหาการก าหนดโทษตามพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551

การก าหนดโทษในพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 โทษทก าหนดส าหรบการฝาฝนพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 ม 2 อยางคอ โทษทางปกครอง พระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 ไดบญญตไวในมาตรา 68 ถง มาตรา 72 เปนโทษทางปกครอง คอโทษปรบ เรองการบงคบทางปกครองคอ เมอก าหนดคาปรบไปแลวผรบใบอนญาตไมช าระคาปรบทางปกครองกจะถกบงคบทางปกครองตามกฎหมายวธปฏบตราชทางปกครอง พทธศกราช 2539 มาตรา 57-59 กคอวา ถาไมช าระเงนเจาหนาทจะมหนงสอใหช าระภายในเวลาไมนอยกวา 7 วน ถาไมปฏบตตามค าเตอนเจาหนาทอาจจะใชมาตรการทางการปกครอง โดยยดอายดทรพยสนของผนนแลวขายทอดตลาดเอาเงนช าระใหครบถวน การยด การอายด ขายทอดตลอดทรพยสนนนตองปฏบตตามกฎหมายวธพจารณาความแพงโดยอนโลม ผ ทมอ านาจในการสงอายดหรอวาขายทอดตลาดจะก าหนดไวในกฎกระทรวง ส าหรบผทถกด าเนนการตามมาตรการบงคบอทธรณคอ คนทถกยดทรพยอาจจะอทธรณการบงคบไดโดยวธเดยวกนกบการอทธรณค าสงทางปกครอง โทษทางอาญาพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 ไดบญญตไวในมาตรา 75 ถง มาตรา 83 ทส าคญ ๆ ไดแก 1. การสรางภาพยนตรตางประเทศในราชอาณาจกรโดยไมไดรบอนญาต ระวางโทษปรบตงแต 1 แสนถง 1 ลานบาท 2. สรางภาพยนตรตางประเทศผดเงอนไขปรบไมเกน 5 แสนบาท สรางภาพยนตรบอนท าลายความสงบเรยบรอยกระทบกระ เทอนความมนคงหรอเอาภาพยนตรทหามเผยแพรออกเผยแพรจ าคกไมเกน 1 ป ปรบไมเกน 1 แสนบาท หรอทงจ าทงปรบ 3. ขาย ใหเชา แลกเปลยนภาพยนตร โดยทไมผานการตรวจพจารณาภาพยนตรทหามเผยแพรสงภาพยนตรในราชอาณาจกรไปนอกราชอาณาจกรโดยไมไดรบอนญาต วดทศนทสรางขนในราชอาณาจกรไปนอกราชอาณาจกรโดยไมไดรบอนญาต ปรบตงแต 2 หมนบาท จนถง 1 ลานบาท

Page 14: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

117

4. ประกอบกจการโรงภาพยนตรโดยไมไดรบอนญาต ใหเชา แลกเปลยน จ าหนายภาพยนตรและวดทศนโดยไมไดรบอนญาต ปรบ 2 แสน ถง 1 ลานบาท และอกไมเก นวนละหนงหมนบาทตลอดเวลาทฝาฝนอย 5. ภาพยนตรทฉาย ใหเชา หรอจ าหนายมเนอหาสาระตางจากภาพยนตรทผานการตรวจพจารณาและไดรบหมายเลขรหสทอยในทะเบยนตามก าหนด หรอวาปลอยใหคนอายต ากวา 20 ปเขาไปในโรงภาพยนตรระหวางฉายภาพยนตรทหามคนอ ายต ากวา 20 ปด หรอมวดทศนในสถานประกอบการ เพอขายและแลกเปลยน จ าหนายมลกษณะตางจากวดทศนทไดรบการตรวจพจารณาเหลานปรบตงแต 2 หมนบาทถง 1 แสนบาท 6. ประกอบกจการราน วดทศนโดยไมไดรบอนญาต ใหเชา แลกเปลยนวดทศน โดยไมไดรบอนญาตปรบตงแต 1 แสนถง 5 แสนบาท และอกวนละไมเกน 1 หมนบาทตลอดเวลาทฝาฝน 7. ขดขวางไมท าตามค าสงของนายทะเบยนหรอเจาพนกงานเจาหนาทในการปฏบตหนาท ระวางโทษจ าคกไมเกน 6 เดอน ปรบไมเกน 5 หมนบาท หรอทงจ าทงปรบ นอกจากนแล ว กรณตามมาตรา 74 คอถาผกระท าความผดเปนนตบคคล กรรมการ ผจดการ หรอผทรบผดชอบ ตองระวางโทษตามทบญญตไวส าหรบความผดนน ๆ ดวย เวนแตจะพสจนไดวาการกระท าไดกระท าโดยทตนมไดรเหนดวย ผศกษาเหนวา การก าหนดโทษอาญาทงหมดในพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 น กฎหมายใหท าการเปรยบเทยบไดแมวาม 2 มาตราทมโทษจ าคกอยดวยกเปรยบเทยบได มาตราทมโทษจ าคกคอ มาตรา 77 สรางภาพยนตรบอนท าลายความมนคง มาตรา 83 ตอสขดขวางเจาพนกงาน หรอไมปฏบตตามค าสงของนายทะเบยนหร อพนกงานเจาหนาทในการปฏบตหนาท ซงก าหนดโทษจ าคกไว 6 เดอน ปรบไมเกน 5 หมนบาท ซงทง 2 มาตราน มโทษจ าคก แตทงหมดทเปนความผดทมโทษอาญานเปรยบเทยบได ซงจะตางจากกฎหมายอน นอกจากนแลว ผศกษายงพบวาการด าเนนคดตามพระราชบ ญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 ทมโทษทางอาญาอาจจะด าเนนการได 3 อยางคอ การเสยคาปรบอยางสง การเสยคาปรบ ฟองตอศาล ส าหรบการเสยคาปรบอยางสง ตามกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 37(1) คดทมโทษปรบสถานเดยว เมอผกระท าความผดยนยอมเสยคาปรบในอตราอยางสง ส าหรบความผดนนเกยวกบพนกงานเจาหนาทกอนศาลพจารณา คดอาญานนเปนอนเลกกน สทธ ทฟองคดอาญาระงบ ตามมาตรา 39(3) กฎหมายเกยวกบวธพจารณาทางอาญา คดทมโทษปรบสถานเดยวนนคอ คดทกฎหมายบญญตไววา ผกระท าผดมโทษปรบแตเพยงอยางเดยว ไมมโทษจ าคก ไมมโทษกกขง ไมม

Page 15: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

118

โทษอน ซงเปนโทษสวนใหญในพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 วาดวยการก าหนดโทษ และปรบสถานเดยวเมอผท าผดไดยนยอมเสยคาปรบในอตราอยางสงในความผดนนแลว ถาเสยกอนการพจารณาแลวช าระกบเจาห นาทคดนนเปนอนระงบไป แตตองเสยในอตราอยางสง แมวามการยนฟองคดตอศาลแลวโดยอานและอธบายฟองใหฟงแลว ยงประสงคทจะขอเสยคาปรบอยางสงกยงสามารถทจะกระท าได เพราะเปนสทธโดยศาลหรอเจาพนกงานจะไมยอมไมได การเปรยบเทยบความผดในพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 เปนความผดทกฎหมายใหเปรยบเทยบได โดยคณะกรรมการภาพยนตรและวดทศนแหงชาตเปนผมอ านาจเปรยบเทยบ และอาจมอบหมายใหอนกรรมการหรอพนกงานเจาหนาทเปรยบเทยบได ซงไดมประกาศของคณะกรรมการภาพยนตรและวดทศนแห งชาต เรองการมอบอ านาจในการเปรยบเทยบความผด พทธศกราช 2552 ออกวนท 28 เมษายน 2552 กมอบอ านาจให ส าหรบในกรงเทพมหานครพนกงานเจาหนาทต าแหนงประเภทบรหาร ต าแหนงประเภทอ านวยการ และต าแหนงประเภทวชาการตงแตระดบช านาญการพเศษขนไป ทเลขาธการคณะกรร มการวฒนธรรมแหงชาตมอบหมายใหเปนพนกงานเจาหนาทเปรยบเทยบมอ านาจเปรยบเทยบความผด ส าหรบในตางจงหวด วฒนธรรมจงหวดหรอขาราชการพลเรอนสามญในส านกงานวฒนธรรมจงหวด ซงด ารงต าแหนงประเภทวชาการระดบช านาญการพเศษ ทวฒนธรรมจงหวดมอบหมายเปนพนกงานเจาหนาทเปรยบเทยบมอ านาจเปรยบเทยบความผด ซงในมาตรา 84 ใหพนกงานสอบสวนสงไปยงเจาหนาทเปรยบเทยบภายใน 7 วน นบแตวนทยนยอม พนกงานเจาหนาทเปรยบเทยบท าหนงสอแจงผกระท าความผดมาเปรยบเทยบ ถาผกระท าความผดใหการรบสารภาพและยน ยอมใหเปรยบเทยบพนกงานเจาหนาทเปรยบเทยบกจะใชดลยพนจก าหนดคาปรบทผกระท าพงช าระ พฤตการณแหงการกระท าความผด ขอหามโทษสง มโทษเบา พฤตการณแหงการกระท าความผดตองดเกยวกบตวผกระท าผดในสวนตวเอามาชวยประกอบการก าหนดดลพนจ เชน อาย เพศ การศกษา ผลกระทบจาการกระท าความผด กระท าความผดนน ไมเคยผดมาเลย ท าเปนประจ าเหลานน ามาประกอบการพจารณาก าหนดการเปรยบเทยบของเจาพนกงานหรอเจาหนาททเกยวของตอไป ส าหรบกรณของการก าหนดโทษทเปนการเปรยบเทยบน ผศกษาเหนวา บทบญญตเกยวกบการก าหนดโทษกรณการเปรยบเทยบตามพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 น ไมไดมการก าหนดเปนการชดเจนใหเปนแนวทางในการถอปฏบตของเจาพนกงานหรอเจาหนาทหรอผซงมอ านาจในการเปรยบเทยบ ในแตละความผดมอตราการเปรยบเทยบไวอยางไร ตลอดจนการเปรยบเทยบในการกระท าความผดครงทสอง หรอครงตอ ๆ มา ใหมการก าหนดอตราไวเพม

Page 16: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

119

จากการเปรยบเทยบส าหรบความผดครงแรกอยางไร ทงนเพราะบญญตใหการเปรยบเทยบเปนดลยพนจในการก าหนดของเจาพนกงานหรอเจาหนาทผเกยวของ กลาวคอ ใหเจาหนาทใชด ลยพนจ ตามจดมงหมายทก าหนดใหเหมาะสมกบความผดและตวผกระท าความผด และยงทเมอช าระคาปรบตามความเปรยบเทยบเรยบรอยแลว คดนนกจะเปนอนเสรจสนเดดขาด ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 38 สทธทฟองคดอาญากเปนอนระงบไปตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 39(3) ส าหรบการเปรยบเทยบ พนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตภาพยนตรและวดทศน 2551 จะสงไปทนายทะเบยน ไมจ าตองใหพนกงานอยการหรอพนกงานสอบสวนเปรยบเทยบ เพยงแตหลงจากการเปรยบเทยบของพนกงานเจาหนาทแลว ส านวนกจะถ กสงไปยงพนกงานอยการ เพอพนกงานอยการจะไดด าเนนการตรวจสอบอกครงวา เปนเรองเปรยบเทยบถกตองหรอไม หากวาถกตองตามกฎหมายแลวกมค าสงเหนชอบ แตหากกรณทผกระท าความผดใหการปฏเสธ วาไมยอมใหเปรยบเทยบ กตองบนทกค าใหการแลวด าเนนการตามกฎหมายตอไป คดเปรยบเทยบ ยงมปญหาทควรแกการพจารณาอกประการหนงคอ กรณของกลางทไดมาพรอมกบการจบกมผกระท าความผด ซงเจาพนกงานไมมอ านาจทจะไปรบของกลางเพราะไมใชศาล สงทยดหรอายดนน ถาผกระท าความผดเขายนยอมตกลงใหเปนของแผนดน พนกงานเจาหนาทเปรยบเทยบจดท าบญชของกลาง ตามแบบแลวใหผกระท าความผดลงน ามยนยอมไวดวยเปนของกลางทงหล ายทผกระท าความผดยกใหตกเปนของแผนดนนนจะเปนอ านาจของนายทะเบยนกลางหรอนายทะเบยนประจ าจงหวด จะจดการตามส มควรแกกรณ ภายในขอบเขตอ านาจหนาทเทาทท าได แตหากเกดมกรณไมยอมใหเปรยบเทยบ หรอวามหลายกรณทจะตองสงด าเนนคดทางพนกงานสอบสวนและพนกงานอยการ คอ กรณทเจาพนกงานเปรยบเทยบเหนวา ควรจะด าเนนคดกบผกระท าความผดซงมใชความผดครงแรก หรอวารบสารภาพแตไมยอมใหเปรยบเ ทยบ กเปรยบเทยบไมได หรอวาเปรยบเทยบไปแลว ไมช าระคาปรบ ภายในเวลาทก าหนด 15 วน หรอวาช าระคาปรบแลว แตไมยนยอมใหของกลางตกเปนของแผนดน โดยผศกษาเหนวาควรด าเนนคดกบผกระท าความผดทปฏเสธไมยอมใหเปรยบเทยบ หรอไมช าระคาปรบตามทก า หนดซงพนกงานสอบสวนกจะด าเนนการสอบสวนแลวสงส าเนาสอบสวนกบตวผกระท าความผด ใหแกพนกงานอยการเพอด าเนนการพจารณาฟองคดตอศาลตอไป

ปญหาการควบคมการผลตผลตภณฑซด

Page 17: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

120

แนวความคดในการใหความคมครองสทธของผสรางสรรคงานอนมลขสทธนน มทมาจากหลกการในทางเศรษฐกจทวาผใดไดท าการสรางสรรคสงใดขนมากสมควรเปนผทสามาร ถหาประโยชนจากสงทตนเองไดสรางสรรคนน เพอใหคมคากบการใชความวรยะอตสาหะตลอดจนความคดในการสรางสรรคและการใหความคมครองประโยชนนจะเปนแรงจงใจใหบคคลทวไ ป สรางสรรคงานในลกษณะตาง ๆ ตามแรงบนดาลใจทเกดขน รวมทงความปรารถนาทจะเผยแพรงานของตนใหสาธารณชนไดมโอกาสรบอรรถรสทางความคด เชนนกประพนธยอมมก าลงใจทจะประพนธนยายทมคณภาพขนมาใหไดรบความสขจากการอาน การทผสรางสรรคมสทธทได รบคาตอบแทนยงเปนผลใหบคคลผรกในการสรางสรรคผลงานสามารถยงชพอยไดในสงคมจากคาตอบแทนทตนมสทธไดรบเหลานน อยางไรกตาม ผศกษาเหนวาแมแนวความคดในการใหความคมครองลขสทธดงทกลาวมาจะเปนสงทสมเหตสมผล แตผลกระทบตอประโยชนของสา ธารณะยอมสมควรจะไดรบการพจารณาเชนกน เพราะงานอนมลขสทธลวนแตมคณคามราคาเมอไมสามารถจ าหนายหรอถกคมคามโดยการละเมดลขสทธเสยแลว ยอมสงผลกระทบตอเศรษฐกจของประเทศชาตตอไปอยางแนนอน โดยทปจจบนการละเมดทรพยสนทางปญญาของประเทศไทย โ ดยเฉพาะอยางยงปญหาการละเมดลขสทธในรปผลตภณฑซดไดทวความรนแรงจนกระทงกลไกลของรฐทมอยไมสมารถทจะควบคม หรอปองปรามการละเมดดงกลาวไดอยางมประสทธภาพ การผลตภณฑซด เปนสอส าหรบบนทกขอมล ซงในระยะเรมแรกมราคาแพงและเครองเลนแผนซดกมราคาแพง จงไมเปนทนยมของประชาชนมา กนก ตอมาผผลตไดพฒนาแผนซดใหมราคาถกลง มคณภาพสงขน ขนาดเลกลง และเครองเลนแผนซดราคาถกลง จงนยมน ามาใชบรรจสอหลากหลายชนด และมบทบาทอยางมากในชวตประจ าวนทดแทนการใชเทป และวดโอเทป เนองจากสามารถบนทกขอมลไดอยางมคณภาพและมประสทธภาพสงกวา สามารถตอบสนองการใชงานไดหลายประเภท เชนภาพยนตร เพลง เกมส และงานฐานขอมล เปนตน อตสาหกรรมการผลตผลตภณฑซดเปนอตสาหกรรมทมการลงทนสง และมก าลงการผลตสง โดยผลตไดคราวละมาก ๆ หากน าไปผลตซดละเมดลขสทธจะสงผลใหเจาของลขสทธไดรบความเสยหายรนแรง นอกจากนยงเปนชองทางใหกลมผมอทธพลและองคกรอาชญากรรมขามชาต แสวงหาผลประโยชนจากการกระท าดงกลาวและน ารายไดไปใชการกระท าผดกฎหมายอน ๆ ไดตอไป กระทรวงพาณชยจงเหน สมควรมมาตรการจะควบคมดแลการผลตผลตภณฑซด โดยก าหนดขนตอนการแจงการผลตส าหรบผทประสงคจะประกอบการผลต การครอบครองเครองจกรทใชในการผลต ตลอดจนการรายงานปรมาณและสถานทเกบวตถดบทใชในการผลต ซงมาตรการ

Page 18: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

121

ดงกลาวจะชวยเสรมสรางกลไกการปองปร าบการละเมดลขสทธใหมประสทธภาพและเปนระบบมากขนรวมทงจะท าใหการจดเกบภาษอากรไดผลเตมท ทงจะท าใหผประกอบธรกจเกยวกบการผลตผลตภณฑซดด าเนนการผลตสนคาทถกตองจงไดตราพระราชบญญตการผลตผลตภณฑซด พทธศกราช 2548 ขน ซงไดก าหนดมาตรการก ากบดแลการผลตผลตภณฑซดไวดงน 1. มาตรการก ากบดแลเครองจกรทใชในการผลตผลตภณฑซด โดยก าหนดใหผไดมาหรอครอบครองเครองจกร มหนาทตองแจงตออธบดกรมทรพยสนทางปญญาภายใน 30 วน นบแตวนทไดมาหรอครอบครองเครองจกรนน และกรณทมจ าหนาย จาย โอน เครองจกร เพอใหกรมทรพยสนทางปญญาสามารถตดตามและตรวจสอบจ านวนเครองจกรและสถานทตงของเครองจกรได 2. มาตรการก ากบดแลวตถดบทใชในการผลตผลตภณฑซด โดยก าหนดใหผไดมาหรอมไวในครอบครองเมดพลาสตก ประเภทโพล คารบอเนตชนดออพตคอลเกรด ปรมาณตงแต 750 กโลกรมขนไป ซงเปนวตถดบทใชในการผลตผลตภณฑซด มหนาทตองแจงการไดมาหรอมไวในครอบครองถงประเภท ชนด ปรมาณและสถานทเกบเมดพลาสตกนนตออธบดกรมทรพยสนทางปญญาภายใน 30 วนนบแตวนทไดม าหรอมไวในครอบครอง เพอใหกรมทรพยสนทางปญญาสามารถตดตามและตรวจสอบผทไดมาหรอมไวในครอบครองเมดพลาสตกดงกลาว ซงเปนวตถดบในการผลตผลตภณฑซดได 3. มาตรการก าหนดใหมเครองหมายรบรองผลผลตภณฑซด (1) เครองหมายรบรองการผลต เปนเคร องหมายและรหสทอธบดกรมทรพยสนทางปญญาออกใหแกผแจงท าการผลต โดยมวตถประสงคเพอแสดงใหทราบถงแหลงผลตผลตภณฑซด (2) เครองหมายรบรองงานตนแบบ เปนเครองหมายและรหสทอธบดกรมทรพยสนทางปญญาออกใหแกเจาของลขสทธ โดยมวตถประสงคเพอแสดงใหทราบถงงานทผลตขนเปนงานทมลขสทธ 4. มาตรการก ากบดแลท าการผลตผลตภณฑซดของโรงงานผลตซด ดวดและแผนงานตนแบบ (1) ก าหนดใหผทประสงคจะท าการผลตผลตภณฑซด กอนจะเรมท าการผลต มหนาทตองแจงตอพนกงานเจาหนาท ณ กรมทร พยสนทางปญญาหรอส านกงานพาณชยจงหวดหรอสงโดยทางโทรสารในวนและเวลาราชการถงพนกงานเจาหนาท ณ กรมทรพยสนทางปญญาหรอส านกงานพาณชยจงหวด หรอสงโดยทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบถงพนกงานเจาหนาท ณ กรมทรพยสนทางปญญาหรอส านกงานพาณชยจงหวดกอนเรมท าการผลต

Page 19: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

122

(2) กรณทผท าการมสถานทผลตมากกวา 1 แหง ผท าการผลต มหนาทตองแจงสถานทผลตทกแหง เพอใหกรมทรพยสนทางปญญาสามารถตดตามและตรวจสอบสถานทท าการผลตได (3) ในกรณทมการยายสถานทผลต ผท าการผลตมหนาทตองแจงตอพน กงานเจาหนาทกอนวนทยายสถานทผลต วธการแจงด าเนนการเชนเดยวกบขอ 4(1) (4) การผลตแผนซดทเปนงานอนมลขสทธ ผท าการผลตมหนาทตองท าและแสดงเครองหมายรบรองการผลตและแสดงเครองหมายรบรองงานตนแบบ ใหปรากฏลงบนแผนงานตนแบบทใชในการผลตผลตภณฑซดของเจาของลขสทธ หรอผรบโอนลขสทธหรอผไดรบอนญาตใหการผลตงานทมลขสทธ สวนการผลตแผนซดเปลา ผท าการผลตมหนาทตองท าและแสดงเฉพาะเครองหมายรบรองการผลต เนองจากแผนซดเปลาไมปรากฏขอมลอนเปนงานมลขสทธ 5. มาตรการก ากบดแลการผลตหรอวาจางผลตของเจาของลขสทธ (1) ก าหนดใหเจาของลขสทธ ซงหมายรวมถง ผรบโอนลขสทธ หรอผรบอนญาตใหท าการผลตงานอนมลขสทธดวย ทจะท าการผลต หรอวาจางท าการผลต มหนาทตองแจงการท าการผลตหรอวาจางท าการผลต กอนเรมท าการผลตหรอวาจางท าการผลตทกครง เวนแตการท าการผลตหรอวาจางท าการผลต เพอใชในการศกษา เพอประโยชนในทางราชการ เพอการสาธารณะประโยชน หรอการอนรกษศลปวฒนธรรมของชาต (2) ก าหนดใหเจาของลขสทธมหนาทตองท าเครองรบรองงาน ตนแบบ ใหปรากฏลงบนแผนงานตนแบบทจะใชในการผลต 6. มาตรการก าหนดใหเจาพนกงานเจาหนาทมอ านาจตามกฎหมายทจะท าการตรวจสอบเครองจกร เมดพลาสตก หรอวสดอนใดทเปนวตถดบทใชในการผลต และเอกสารหลกฐานทเกยวของทอาจใชเปนพยานหลกฐานในการด าเน นการกบผกระท าความผด รวมตลอดถงการใหบคคลมาใหถอยค าและสงเอกสารทอาจมประโยชนแกการคนพบหรอใชเปนพยานหล กฐานในการพสจนการกระท าความผดเพอใหมการปฏบตการใหเปนไปตามกฎหมายน 7. มาตรการก าหนดใหผทไมปฏบตตามหรอกระท าการฝาฝนบทกฎหมายแห งพระราชบญญตผลตผลตภณฑซด พทธศกราช2548 มความผดและตองรบโทษทางอาญา อยางไรกด ผศกษาพบวาส าหรบซดละเมดลขสทธจะมแหลงทมา 2 แหลง คอ จากโรงานนอกประเทศและมการลกลอบผานตามแนวชายแดน หรอมาจากโรงงานภายในประเทศ ซงเปนไปไดวาอาจมากจากโ รงงานทไดขนทะเบยนไวแลว หรอโรงงานทยงไมไดผานการขนทะเบยน และอาจเกดจากการไรทแผนซด ซงกอนหนานประเทศไทยถกกลาวหาวามโรงงานผลตซดมากกวา 100 แหง ทางกรมทรพยสนทางปญญาจงไดมกฎหมายควบคมการผลตซดโดยตรงคอ พระราชบญญต

Page 20: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

123

ควบคมการผลตผลตภณฑซด พทธศกราช 2548 ถอเปนกฎหมายทไดมการก าหนดมาตรการก ากบดแลไวอยางครบวงจร คอ นอกจากโรงงานผลตซดจะตองขออนญาตน าเขาโดยผานพธการทางศลกากรแลว ตามกฎหมายซดเครองจกรทกเครองจะ ตองแจงการครอบครองดวย และเมอท าการผลตโรงงานตองแจงตอกรมทรพยสนทางปญญากอนเรมท าการผลต และตองใชเครองหมายรบรองการผลตทกรมทรพยสนทางปญญาออกใหเพอแสดงใหทราบถงแหลงการผลต รวมท งตองแจงการครอบครองเมดพลาสตกซงเปนวตถดบทใชในการผลตดวย ขณะเดยวกนเจาของลขสทธทตองการผลตซดกตองแจงการวาจางท าการผลตตอกรมทรพยสนทางปญญา และตองใชเครองหมายรบรองงานตนแบบทกรมทรพยสนทางปญญาออกให เพอแสดงใหทราบถงงานทผลตขนอนมลขสทธ ผศกษาเหนวา เจตนารมณของกฎหมาย ตามพระราชบญญตควบคมการผลตผลตภณฑซด พทธศกรา ช 2548 นนกเพอใหทราบแหลงทมาของแผนซดตนตอของโรงงานทท าแผนซด เพอใหตรวจสอบยอนกลบไปไดวาแผนละเมดลขสทธทวางจ าหนายในทองตลาดนนถกผลตขนมาจากโรงงานใดเพอใหการปราบปรามการละเมดลขสทธมประสทธภาพ โดยสามารถตรวจสอบถงแหลงทมาข องแผนซดทละเมดลขสทธได มไดมวตถประสงคเพอตรวจสอบความเปนเจาของลขสทธแตอยางใด และโดยหลกการของกฎหมายลขสทธเปนระบบทตองมการจดทะเบยน หมายความวา ลขสทธไดมาโดยอตโนมตแตเมอมการสรางสรรคเสรจสมบรณโดยมตองน างานชนนนไปยนจดทะเบยนตอหนวยงานรฐ อยางไรกตาม ทกรมทรพยสนทางปญญามระบบการจดแจงขอมลลขสทธนนเปนเพยงการรวบรวมฐานขอมลลขสทธเอาไวเทานนไมไดมผลเปนการรบรองความเปนเจาของลขสทธแตอยางใด ดงนน การมหมายเลขเจาของลขสทธ พระราชบญญต ควบคมการผลตผลตภณฑซด พทธศกราช 2548 นแทจรงแลว นอกจากจะไมสอดคลองเจตนารมณของกฏหมายพระราชบญญตควบคมการผลตผลตภณฑซด พทธศกราช 2548 แลว ยงไมสอดคลองกบระบบลขสทธของไทยดวย ผเปนเจาของลขสทธมภาระและขอยงยากเปนอยางมาก เนองจากจะตองจดเตรยมเอกสารโดยละเอยดเพอแสดงถงความเปนเจาลขสทธหรอการไดมาซงลขสทธตามล าดบชนโดยครบถวนทกครงในการแจงขอท าการผลต และใชระยะเวลาในการรอการออกเครองหมายรบรองงานตนแบบเสยกอน จงจะเรมท าการผลตหรอวาจางท าการผลตได ซงท า ใหสนเปลองงบประมาณ ขาดโอกาส เกดความลาชาดานการตลาดในเรองชวงระยะเวลาในการวางจ าหนายผลตภณฑซดทตองรวดเรวและทนตอกระแสนยมของผบรโภค นอกจากนแลวบทบญญตดงกลาวนน หาไดเปนการคมครองเจาของลขสทธทแทจรงโดยสมบรณแตประการใดไม เนองจากในทางปฏบตยงพบวา มผประกอบการบางรายอาจใชชองวางของกฎหมายดงกลาว โดยแจงและยนแสดงเพยงแตเฉพาะหนงสอยนยนความเปนเจาของลขสทธ

Page 21: บทที่ 4 - Sripatum Universitydspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/3413/8/8chap4.pdfบทท 4 ว เคราะห ป ญหาและอ ปสรรคทางกฎหมายในการบ

124

ซงออกและรบรองโดยตวผประกอบการเองไมมเอกสารอนแสดงถงการไดมาซงลขสทธตามล าดบชนโดยถกตอง พรอมกบรายละเอยดในการแจงอน ๆ ไดแก ชอศลปน ชอเพลง และจ านวนการผลต เทานน กจะไดรบเครองหมายรบรองงานตนแบบไปผลตหรอวาจางท าการผลตตอไป โดยทมไดมการพจารณาถงความถกตองครบถวนของเอกสารทแจงอยางแทจรง ทงทมาตรา 9 วรรค 2 บญญตวาการออกเครองหมายรบรองงานตนแบบนนจะออกใหตอเมอไดรบแจงโดยถกตองครบถวนแลว เมอแยกพจารณาถอยค าลงไป “ถกตอง” ยอมหมายถง เปนเอกสารทถกตองไมมการปลอมแปลงและเปนการไดมาซงลขสทธอนสามารถแถลงถงความเปนเจาของลขสทธไดโดยถกตองดวย “ครบถวน ” หมายถง ประเภทและจ านวนของเอกสารตองครบถวนตามก าหนดเชนกน โดยพนกงานเจาหนาทผทรบแจงจะตองเปนผพจารณาความถกตองครบถวน ดงกลาว กรณน ถอไดวาเปนการแขงขนทางการคาโดยไมเปนธรรมกบผเปนเจาของลขสทธหรอผไดรบอนญาตใหใชงานลขสทธทแสดงการไดมาซงลขสทธไดอยางถกตองครบถวน นอกจากนแลว หากมผประกอบการบางรายน างานดนตรกรรมจากตางประเทศเขามาโดยไมไดมการช าระคาลขสทธใหกบเจาของลขสทธทแทจรง ซงถอวาเปนการละเมดลขสทธแตกลบไปยนขอหมายเลขเจาของลขสทธตามกฎหมายน โดยยนยนและรบรองตนเองวาไดลขสทธมาโดยถกตองและเปนเจาของลขสทธในงานสงบนทกเสยงจนในทสดไดหมายเลขเจาของลขสทธมาและน าเอกสารนนไปอางตอบคคลอน ๆ เชน ผขายหรอผจดจ าหนายวาตนเปนเจาของลขสทธเพราะไดรบหมายเ ลขเจาของลขสทธตามกฏหมายฉบบนแลวเปนหลกประกนวาตนไมไดละเมดลขสทธของผใด ท าใหผขายหรอผจดจ าหนายหลงเชอวาเปนเชนนนจรง อยางไรกตาม หากมการฟองรองคดละเมดลขสทธเกดขนโดยเจาของลขสทธทแทจรงแลว ผขายและผจดจ าหนายเห ลานนยอมหลกหนความรบผดไมได เพราะมการจ าหนายสนคาละเมดลขสทธประจกษชดอย ดงนน การขอหมายเลขลขสทธจงสรางความสบสนแกผทเกยวของ เชนผขายหรอผจดจ าหนายดวย ดงนนเมอพจารณาถงผลกระทบตอผเปนเจาของลขสทธทแทจรงแลว คงเปนการเพมภาระใหแกผเปนเจาของลขสทธทตองปฏบตตามกฎหมาย ในขณะทผละเมดลขสทธไมตองมขนตอนหรอภาระ ในการพสจน