ΕΝΟΤΗΤΑ 1 : Πάλι μαζί!

(Γραμματική)

1. Βρίσκω στις πιο κάτω προτάσεις τα ρήματα και τα ουσιαστικά.

Η βροχή ποτίζει τα δέντρα.

Χάλασε ο υπολογιστής μου.

Ο Θεοδόσης τρομάζει, όταν γαβγίζει ο σκύλος.

Η Ελένη και ο Νίκος παρακολουθούν τηλεόραση.

Η γιαγιά κάθεται στην πολυθρόνα της.

2. Μετατρέπω τις προτάσεις από τον ενικό στον πληθυντικό

α ) Ο μαθητής διαβάζει και γράφει στο τετράδιο.

…………………………………………………………………………………………………………………………

β) Η κασετίνα σου έχει μολύβι και σβηστήρι;

………………………………………………………………………………………………………………………….

Ουσιαστικά Ρήματα

3. Μετατρέπω τις προτάσεις από τον πληθυντικό στον ενικό.

α ) Οι τάξεις είναι καθαρές.

………………………………………………………………………………………………………………………….

β) Οι ποδοσφαιριστές είναι γυμνασμένοι.

………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Βάλε τα πιο κάτω ουσιαστικά στην κατάλληλη στήλη.

(ο λύκος, οι καρέκλες, το χωριό, της αυλής, του χειμώνα, τα χέρια, των

μολυβιών, τον καναπέ, η άνοιξη)

5. Βάλε σε αλφαβητική σειρά τις λέξεις:

(μπισκότο, αγωνία, δέντρο, φωτιά, δάσκαλος, αυλή)

……………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. Γράφω λέξεις της ίδιας οικογένειας:

………………………

………………………

………………………

μαθαίνω

7. Βάλε τελείες, ερωτηματικά και κεφαλαία όπου χρειάζεται.

- Ποιο είναι το αγαπημένo σου παιχνίδι

- Το αγαπημένο μου παιχνίδι είναι το κρυφτό μου αρέσει πολύ εσένα ποιo

είναι το αγαπημένo σου παιχνίδι

- Εγώ προτιμώ το ποδόσφαιρο

8. Φτιάξε μια παράγραφο περιγράφοντας τι υπάρχει μέσα στη σχολική σου

τσάντα.

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

……….………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

……….………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

Όνομα:-----------------------------------------------------------------------

ΕΝΟΤΗΤΑ 2 : Στο σπίτι και στη γειτονιά

(Γραμματική)

1.Ξεχωρίζω τα κύρια ονόματα από το πλαίσιο και τα γράφω σωστά:

______________________________________________

______________________________________________

______________________________________________

______________________________________________

2.Συμπληρώνω τα κενά στις παρακάτω προτάσεις με το σωστό τύπο του

ρήματος «έχω»:

Τι __________ σήμερα και δε μιλάς;

_______ ένα αυτοκινητάκι, αλλά μου χάλασε.

Ποιο μάθημα ____________ να διαβάσουμε στη Γλώσσα;

Η αδελφή μου __________ πράσινα μάτια.

Σήμερα __________ πυρετό.

Εσείς __________ πολλές ζωγραφιές;

Οι γονείς μου __________ ένα παλιό αυτοκίνητο.

3.Γράφω δίπλα σε κάθε λέξη την αντίθετή της:

εχθρός:___________ πηγαίνω:___________

κατηφόρα:_________ ακριβός:____________

4.Σχηματίζω σύνθετες λέξεις:

ποντικός +παγίδα:_____________ χελιδόνι + φωλιά:____________

άσπρο + μαύρο:_______________ ανεβαίνω +κατεβαίνω:__________

5.Συλλαβίζω τις λέξεις:

οικογενειακός

εκκλησία

αγκάθι

τέσσερα

καλοκαίρι, κατερίνα, όλυμπος,

ξύστρα, ιούνιος, δωμάτιο,

πόρτα, δευτέρα, αφρική,

χριστούγεννα, βιβλίο,

ηρακλής

έλληνας, αντωνόπουλος

6.Υπογραμμίζω τα επίθετα:

Ο Πέτρος είναι ένα ψηλό και αδύνατο παιδί.

Μέσα στο ξύλινο κουτί υπήρχαν παλιά γραμματόσημα.

Το κόκκινο τετράδιο είναι στο πάνω στο τραπέζι.

7.Κλίνω το ρήμα χτενίζω στον ενεστώτα της ενεργητικής και της παθητικής

φωνής:

Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή

εγώ χτενίζω εγώ χτενίζομαι

8.Γράφω λέξεις που ανήκουν στην ίδια οικογένεια:

παιδί

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

10

Μάνος Κοντολέων

ταν, κάποτε, μια μικρή ηλιαχτίδα. Μικρή, μα πολυταξιδεμένη.Και πού δεν είχε πάει!Είχε ταξιδέψει μέχρι τα πιο μακρινά αστέρια. Είχε διασχίσει

το διάστημα σκαρφαλωμένη πάνω σε βιαστικούς γαλαξίες.Μα πάντα γυρνούσε πίσω. Στη ζεστή αγκαλιά του ήλιου. Ώσπου

μια μέρα αποφάσισε να έρθει στη Γη. Και ήρθε.Έπαιξε με τα κύματα. Κρύφτηκε μέσα στα σκοτεινά φυλλώματα

των δέντρων. Δροσίστηκε στα νερά των ποταμών. Κουβέντιασε,καθι σμένη πάνω στα πέταλα μιας μαργαρίτας, με τις μέλισσες καιτις πετα λούδες. Ακούμπησε πάνω στις φτερούγες ενός αηδονιούκαι τραγού δησε μαζί του.

Και οι μέρες περνούσαν. «Πότε θα γυρίσεις πίσω;», τη ρωτούσεο ήλιος. «Αχ, είναι όμορφη η Γη!», του απαντούσε εκείνη. «Άσε μενα μεί νω για πάντα!».

O ήλιος δεν της το χάλασε το χατίρι. «Μείνε!», της είπε. Κι η ηλια -χτίδα, χαρούμενη, άρχισε να ψάχνει να βρει το πού θα έστηνε το νέοσπιτικό της.

Έψαξε εκεί που φυτρώνουν τα λουλούδια. Κι εκεί που υψώνονταιτα πεύκα. Εκεί που κοιμούνται τα ελάφια. Εκεί που ξεδιψούνε ταπουλιά. Παντού ήταν όμορφα! Ποιο μέρος να πρωτοδιαλέξει;

Ώσπου μια μέρα συνάντησε ένα δέντρο. Μικρό ήταν. Μα είχεκατα πράσινα φύλλα, με όμορφη μυρωδιά. Είχε και κάτι ολοστρόγ -γυλους καρ πούς, που κρεμόντουσαν από τα κλαδιά του.

Κάτω από τη φλούδα τους –κι αυτή μυρωδάτη ήταν– η ηλιαχτίδαάκουσε τους χυμούς να την προσκαλούνε: «Σ’ εμάς μείνε!», είπαν.«Σ’ αυτό το πορτοκάλι!». Κι έτσι έκανε.

Από τότε είναι που το πορτοκάλι έχει αυτό το λαμπερό χρώμα.Όταν το πιάνεις στα χέρια σου, λες και κρατάς τον ήλιο. Ίδια μ’ αυτόνλάμπει.

Το πορτοκάλι και μια ηλιαχτίδα

Ή

10-0068_ANTHOLOGIO_LOG_KEIM_C_D_DHM_1_119_100068 2/6/13 10:42 AM Page 10

11

Δραστηριότητες1. Η ηλιαχτίδα του κειμένου μας ταξιδεύει στη γη. Κάτω βλέπουμε μια εικόνα με

αντανακλάσεις του φωτός. Οι ηλιαχτίδες της εικόνας αυτής ταξιδεύουν στηθάλασσα. Συζητάμε για τα ταξίδια των δύο ηλιαχτίδων.

2. Στην ιστορία μας το πορτοκάλι πήρε το λαμπερό του χρώμα από την ηλιαχτίδα.Γράφουμε τη δική μας μικρή ιστορία για το χρώμα της ντομάτας, του μήλου ήτης πατάτας.

3. Ακούμε το τραγούδι του Νίκου Κυπουργού « Ήλιε μου» (στίχοι Λένας Κιτσο-πούλου, Νίκου Κυπουργού). Φανταζόμαστε τους ήχους και τους ζωγραφίζουμεμε χρώματα.

Γράφει πεζογραφία για παιδιά και για μεγάλους. Επίσης, ασχο-λείται με την κριτική του βιβλίου. Τα θέματα των βιβλίων του ανα-φέρονται στις οικογενειακές σχέσεις και στα καθημερινά προ-βλήματα του ανθρώπου. Μερικά από τα έργα του: Κάποτε στηνΠοντικούπολη, Ο Φωκίων ήταν ελάφι, Ο σκύλος... θα δείξει, Οικάλτσες με τα δώρα, Ο αδερφός της Ασπασίας, Δομήνικος.

Ευγένιος Τριβιζάς, Ο ήλιος της Λίζας, εκδ. Κέδρος.

Πρόταση για διάβασμα

Μάνος Κοντολέων (Αθήνα 1946)

Oι ηλιαχτίδες ταξιδεύουν (φωτογραφία: Pωμύλος Παρίσης)

10-0068_ANTHOLOGIO_LOG_KEIM_C_D_DHM_1_119_100068 2/6/13 10:42 AM Page 11

ΤΟ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΚΑΙ ΜΙΑ ΗΛΙΑΧΤΙΔΑ

Μάνος Κοντολέων

Διαβάζω το κείμενο από το Ανθολόγιό μου (σελ. 10).

Απαντώ στις πιο κάτω ερωτήσεις.

Ποιοι είναι οι ήρωες της ιστορίας;

____________________________________________________

____________________________________________________

Τι έκανε η ηλιαχτίδα όταν έφτασε στη Γη;

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

Τι ζήτησε η ηλιαχτίδα από τον ήλιο και γιατί;

____________________________________________________

____________________________________________________

Πού έψαξε η ηλιαχτίδα να βρει μέρος για να κατοικήσει;

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

Σύμφωνα με το κείμενο γιατί το πορτοκάλι έχει αυτό το λαμπερό χρώμα;

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

Βάζω τις προτάσεις σε σωστή χρονολογική σειρά.

(---) Κάθε μέρα έπαιζε με τα κύματα.

(---) Η ηλιαχτίδα άρχισε να ψάχνει τόπο για να στήσει το νέο της

σπιτικό.

( 1 ) Ζούσε κάποτε μια πολυταξιδεμένη ηλιαχτίδα.

(---) Η ηλιαχτίδα συνάντησε ένα δέντρο με καταπράσινα φύλλα και ωραία

μυρωδιά.

(---) Η ηλιαχτίδα αποφάσισε να έρθει στη γη.

(---) Ο ήλιος ρωτούσε την ηλιαχτίδα πότε θα γυρίσει πίσω.

Αν ήσουν η ηλιαχτίδα που θα διάλεγες να κατοικήσεις και γιατί;

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

Όνομα:----------------------------------------------

ΕΝΟΤΗΤΑ 1 : Πάλι μαζί!

(Λεξιλόγιο)

1.αίθουσα διδασκαλίας 11.διαβάζω 21.μολύβι

2.αίθουσα εκδηλώσεων 12.διευθυντής- διευθύντρια 22. μπογιά

3.αυλή 13. ζωγραφίζω 23. ξύνω- ξύστρα

4.βιβλίο – βιβλιοθήκη 14. ηλεκτρονικός υπολογιστής 24.παίζω

5.γραφείο δασκάλων 15. θρανίο 25. πίνακας

6.γραφείο διευθυντή 16. κασετίνα 26.σβήνω-σβηστήρι

7.γράφω 17. κόλλα 27. τετράδιο

8.γυμνάζομαι 18.κυλικείο 28. τηλεόραση

9.γυμναστής- γυμνάστρια 19. λεξικό 29. χάρτης

10.δάσκαλος – δασκάλα 20. μαθαίνω 30. ψαλίδι

1. Γράφω τις λέξεις του λεξιλογίου στη σωστή στήλη.

ΡΗΜΑΤΑ

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΕΠΙΘΕΤΑ

2. Διαλέγω πέντε από τις λέξεις του λεξιλογίου και σχηματίζω

ωραίες, μεγάλες προτάσεις.

3. Συμπληρώνω τα γράμματα που λείπουν από τις λέξεις.

-----θουσα γραφ----ο γ----μνάζομ---

δι----θυντ---ς ζ----γραφ----ζω μαθ----νω

ξ----στρα σβ----στ-----ρι μολ---βι

κ---λ---κ---ο ----λεκτρονικός ---πολογιστ----ς

Όνομα:--------------------------------------------------

ΕΝΟΤΗΤΑ 2 : Στο σπίτι και στη γειτονιά

(Λεξιλόγιο)

1.Δευτέρα 11.Παρασκευή 21.καινούριος

2.γείτονας 12.Πέμπτη 22. παιδικός

3.γειτονιά 13. πρόσωπο 23. πονηρός

4.διαμέρισμα 14. Σάββατο 24.είμαι

5.εγγόνια 15. συλλογή 25. έρχομαι

6.ημερολόγιο 16. Τετάρτη 26.κρύβω

7.Κυριακή 17. Τρίτη 27. μένω

8.μαλλιά 18.φίλος 28. μετακομίζω

9.οικογένεια 19. αδύναμος 29. χρειάζομαι

10.παιχνίδι 20. ευγενικός 30. συζητώ

1. Γράφω τα ουσιαστικά του λεξιλογίου στη σωστή στήλη.

Κύρια ουσιαστικά (ονόματα)

Κοινά ουσιαστικά

2. Διαλέγω πέντε από τις λέξεις του λεξιλογίου και γράφω με αυτές

μια όμορφη ιστορία.

Όνομα:-----------------------------------------------------------------------------

ΩΡΑ ΓΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙ

Διαβάζω ένα παραμύθι. Όταν το τελειώσω, διαλέγω και

κάνω μια από τις πιο κάτω εργασίες.

Γράφω ποιοι είναι οι ήρωες, πού και πότε διαδραματίζεται η

ιστορία.

Ζωγραφίζω ένα δικό μου εξώφυλλο για το παραμύθι έτσι ώστε να

ταιριάζει με το περιεχόμενο.

Γράφω με λίγα λόγια την ιστορία ( περίληψη ).

Διαλέγω την αγαπημένη μου σκηνή και την περιγράφω με δικά μου

λόγια.

Διαλέγω την αγαπημένη μου σκηνή και τη σχεδιάζω.

Περιγράφω τον αγαπημένο μου ήρωα και τον σχεδιάζω.

Γράφω τι δε μου άρεσε από το παραμύθι και γιατί.

Αλλάζω το τέλος της ιστορίας και το περιγράφω.

Αν έγραφα εγώ την ιστορία, τι θα άλλαζα και γιατί;

Αν μπορούσα να προσθέσω ένα χαρακτήρα στο παραμύθι ποιον θα

διάλεγα; Γράφω τι ακριβώς θα έκανε.

Αν μπορούσα να αφαιρέσω ένα χαρακτήρα από το παραμύθι ποιον

θα διάλεγα και πώς θα εξελισσόταν η ιστορία;

Ποιο είναι το πρόβλημα που παρουσιάζεται στην ιστορία; Γράφω

μια παράγραφο που να περιγράφει αν είχα ποτέ παρόμοιο

πρόβλημα.

Γράφω τι μας διδάσκει αυτή η ιστορία.

Γράφω μερικά επιχειρήματα για να πείσω ένα φίλο μου να

αγοράσει αυτό το παραμύθι.

Αντιγράφω μερικές φράσεις ή προτάσεις από το παραμύθι που μου

άρεσαν πολύ ή μου έκαναν εντύπωση.

Ακολουθώ τον ντετέκτιβ βιβλίων στη μυστική αποστολή και κάνω

όσες πιο πολλές δραστηριότητες μπορώ.