viêm màng não mủ

70
VIEÂM MAØNG NAÕO MUÕ BS. NGUYEÃN VAÊN HAÛO PCN BM NHIM – ĐHYD TPHCM TK CCHSTCCĐ NL-BVBNĐ

Upload: som

Post on 10-Jan-2017

16 views

Category:

Health & Medicine


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Viêm màng não mủ

VIEÂM MAØNG NAÕO MUÕ

BS. NGUYEÃN VAÊN HAÛO

PCN BM NHIỄM – ĐHYD TPHCM

TK CCHSTCCĐ NL-BVBNĐ

Page 2: Viêm màng não mủ

ÑAÏI CÖÔNG

Vieâm maøng naõo muû laø hieän töôïng vieâm cuûa

maøng naõo, do söï xaâm laán cuûa caùc loïai vi

truøng sinh muû vaøo maøng naõo.

Caáp cöùu noäi khoa:

chaån ñoaùn sôùm

xöû trí kòp thôøi vaø tích cöïc ñeå haïn cheá töû vong vaø

caùc bieán chöùng hay di chöùng.

Page 3: Viêm màng não mủ

25 September 2013 3 Nguồn:www.ambion.co

m

Page 4: Viêm màng não mủ

TAÙC NHAÂN GAÂY BEÄNH

Coù nhieàu loaïi vi truøng gaây vieâm maøng naõo.

Xuaát ñoä maéc phaûi tuøy thuoäc vaøo löùa tuoåi beänh

nhaân, söùc ñeà khaùng cuûa chuû theå, moâi tröôøng tieáp

xuùc của beänh nhaân.

Page 5: Viêm màng não mủ

Ngh cứu bởi CDC ở Mỹ

(2003-2007)

1083 ca VMNM NL:

S.pneumoniae 71%

N.meningitidis 12%

Strep. Nhóm B 7%

H.influenzae 6%

L.monocytogenes 4%, tăng theo lứa tuổi

Page 6: Viêm màng não mủ

Ng/c ngẫu nhiên, mù đôi 301 BN

Châu Âu VMNM chđ (+) vi sinh

Cấy DNT chủ yếu:

S. pneumoniae (36%),

N. meningitidis (32%),

VT khác (10%),

không VT 21%

Page 7: Viêm màng não mủ

Ng/c ngẫu nhiên, mù đôi 300 BN

Việt Nam VMNM chđ (+) vi sinh

NN chủ yếu:

S.suis (39%)

S. pneumoniae (18%)

N. meningitidis (6%)

VT gram (-) khác (10%)

Page 8: Viêm màng não mủ

Trieäu chöùng laâm saøng VMNM

TCLS Taàn suaát

Nhöùc ñaàu > 90%

Soát > 90%

Coå göôïng > 85%

Roái loaïn tri giaùc > 80%

Daáu Kernig > 50%

Daáu Brudzinski > 50%

Noân oùi 35%

Co giaät ~ 30%

Daáu TK khu truù 10 – 20%

Phuø gai < 1%

Page 9: Viêm màng não mủ

XN CHAÅN ÑOÙAN VMNM

1. Chaån ñoaùn baèng hình aûnh

CT scan naõo

MRI naõo

2. Choïc doø tuûy soáng

• AÙp löïc môû

• Sinh hoùa

• Teá baøo

• Nhuoäm Gram

• Latex

• Caáy VT

3. Caáy maùu (+) (50 – 90%)

Page 10: Viêm màng não mủ

BHLS liên quan với

bất thường CT scan não

Tuổi > 60

Suy giảm miễn dịch

Co giật

Tiền sử bệnh lý CNS

Rối loạn tri giác

Liệt ½ người

Bất thường thị lực

Liệt VII

Bất thường vận ngôn

Page 11: Viêm màng não mủ

25 September 2013 11

Sốt + nhức đầu +cổ gượng ± rối loạn tri giác

Soi đáy mắt

Cấy máu

Kháng sinh

Phù gai thị

Cấy máu

Chọc dò DNT

Yếu

tố

dịch

tể

CT/ MRI

U não, áp xe não,

tụ máu, xuất huyết não Có

Không

Có Không

Page 12: Viêm màng não mủ

DNT tieâu bieåu cuûa VMNM

AÙp löïc môû > 18 cmH2O (90%)

Soá löôïng BC 1000-5000/mm3; >100 (90%)

% Neutrophil > 80% ( 80 – 90%)

Protein 100-500 mg%; > 40mg% (85%)

Glucose <40 mg% (60%)

Lactate > 3,5 mmol/L

Nhuoäm Gram Döông tính (60-90%)

Caáy Döông tính (70-85%)

Latex Döông tính (50-100%)

Limulus lysate Döông tính : VMN Gram (-)

Page 13: Viêm màng não mủ

99% VMNM

Soá löôïng BC>2000

Neutrophil >1180

Protein >220 mg%

Glucose <34 mg%

Ñöôøng DNT/maùu 0,23

Page 14: Viêm màng não mủ

LATEX CHAÅN ÑOAÙN VMNM

DNT + KT Trong: (-)

Tuûa: (+)

1. S.pneumoniae

2. H. influenzae

3. N. meningitidis nhoùm A

4. N. meningitidis nhoùm B

5. N. meningitidis nhoùm C

Page 15: Viêm màng não mủ

Latex - PCR

Latex ???

Ít gây thay đổi điều trị (22/26 BN)

Độ nhạy 70%, độ đặc hiệu 99,4%

PCR (Multiplex PCR) N.m, S.p, H.i

Độ nhạy 100%, độ đặc hiệu 100%, PPV

100%, NPV >99%

Đặc biệt có ích loại trừ chđ VMNM, những BN

đã ĐT KS trước, có KQ cấy (-)

Page 16: Viêm màng não mủ

CRP và Procalcitonin

CRP: phân biệt VMNM soi (-) với VMNSV,

SEN 96%, SPEC 93%, NPV 99%

Procalcitonin >0,2ng/mL SEN, SPEC

#100%. Vài trường hợp (-) giả

Soi VT (-), XN DNT ???, CRP, procal bt có

NPV cao để loại trừ VMNM Td, không

cho KS

Page 17: Viêm màng não mủ

ÑIEÀU TRÒ

VMNM laø moät caáp cöùu noäi khoa

phaûi ñieàu trò sôùm vaø tích cöïc

Khaùng sinh giöõ vai troø chính yeáu

Neáu ñieàu trò chaäm treã, deã coù caùc bieán

chöùng vaø di chöùng naëng neà

Page 18: Viêm màng não mủ

NGUYÊN TẮC DÙNG KHÁNG SINH

Sử dụng KS sớm

Thuốc có td diệt khuẩn

Thuốc phải đi qua hàng rào máu não tốt

Thuốc phải có td dược động học tối ưu

Page 19: Viêm màng não mủ

Hậu quả của việc chậm trễ điều trị KS

ng cứu 269 BN VMNM NL, 3 yếu tố LS lúc

bắt đầu KS: hạ HA, thay đổi tri giác, co

giật là các yếu tố tiên đoán tử vong hoặc

di chứng. 15% BN chậm trễ ĐT trung bình

4h ở phòng cấp cứu làm cho bệnh tiến

triển từ 0 thành có 2-3 yếu tố LS tiên

lượng xấu

Page 20: Viêm màng não mủ

Ng cứu tiền cứu 156 BN VMN do S.P,

chậm ĐT >3h sau nhập viện là 1 yếu tố

nguy cơ độc lập đối với tử vong (OR 14,1;

CI95%: 3,9-50,9). Chậm ĐT là yếu tố nguy

cơ >> việc phân lập ra chủng VK kháng

PNC (OR 6,8 CI95% 2,94-20,8)

Page 21: Viêm màng não mủ

Ng cứu cohort hồi cứu 286 BN VMNM

mắc phải cộng đồng, sử dụng sớm và đầy

đủ KS liên quan với lúc khởi phát VMNM

là yếu tố độc lập liên quan với kết quả

điều trị thành công (OR 11,2 KTC95% 4,4-

32,6)

Page 22: Viêm màng não mủ

Nguyên nhân chậm trễ điều trị

BHLS không điển hình:

yếu tố LS tiên đoán chết là không sốt lúc

nhập viện (OR 39,4, KTC95% 4,3-358.

Những bhls không điển hình khác như cổ

mềm hoặc không đau đầu giải thích việc

chậm trễ chẩn đoán VMNM

Chụp CT scan não làm chậm khởi phát

ĐT

Page 23: Viêm màng não mủ

3 yêu cầu KS liệu pháp

Thuốc diệt trùng

Khả năng đi vào DNT

Dược động học tối ưu

Page 24: Viêm màng não mủ

Lieàu löôïng khaùng sinh

Thuoác KS TE >1 thaùng Ngöôøi lôùn

Ampicillin 200-300 mg/Kg/ngaøy, 6 cöû 12g/ng, 6 cöû

cefotaxime 200-300mg/Kg/ng, 4 cöû 12g/ng, 6 cöû

ceftriaxone 100mg/kg/ng, 2 cöû 4g/ng, 2 cöû

ceftazidime 150mg/kg/ng, 3 cöû 6g/ng, 3 cöû

cefepim 120 mg/kg/ngay, 3 cử 6g/ ng, 3 cử

vancomycin 60mg/kg/ng, 4 cöû 2-3g/ng, 4 cöû

nafcillin 100-200mg/kg/ng, 4 cöû 9-12g/ng, 6 cöû

Meropenem 40 mg/Kg/8h 6g/ ngay, 3 cử

Page 25: Viêm màng não mủ

Kháng sinh trong VMNM Cephalosporin 3,4

Carbapenem: imipenem hay meropenem

Vancomycin

ampicillin

rifampycin, trimethoprim/sulfamethoxazole

Quinolone mới: levofloxacin,

moxifloxacin

Page 26: Viêm màng não mủ

BN dị ứng beta lactam ???

Page 27: Viêm màng não mủ

AÙP DUÏNG THÖÏC TIEÃN

Löïa choïn khaùng sinh luùc baét ñaàu ñieàu trò döïa

vaøo:

taàn xuaát caùc loaïi vi khuaån gaây beänh theo löùa tuoåi

caùc yeáu toá thuaän lôïi (nhö vieâm tai, vieâm xoang,

chaán thöông soï naõo, hoaëc cô ñòa ngöôøi giaø,

nghieän röôïu. Suy giảm MD..),

VMNM cộng đồng hay VMNM bệnh viện

Duøng khaùng sinh phoå roäng trong luùc chôø ñôïi keát

quaû caáy dòch naõo tuûy vaø khaùng sinh ñoà.

Page 28: Viêm màng não mủ

Yếu tố

nguy cơ

Tác nhân gây bệnh thường gặp Điều trị KS

< 4 tuần S.agalactiae,E.coli,

L.monocytogenes,Klebsiella

species

Ampi +

Cefotaxim

1 -23 tháng S.pneumoniae, N.menigitidis,

S.agalactiae, E. coli, H.influenzae

Vanco + cefa 3

2 -50 tuổi Neisseria menigitidis,

Streptococcus pneumoniae

Vanco + cefa 3

>50 tuổi S. pneumoniae, N.meningitidis,

TT gram (-)

L.monocytogenes

Vanco + cefa 3 +

ampi

Page 29: Viêm màng não mủ

Yếu tố nguy

Tác nhân gây bệnh

thường gặp

Điều trị KS

CT đầu gây

nứt sàn sọ

S.pneumonia,

H.influenzae, Strep tiêu

huyết β nhóm A

Vanco + cefa 3

CT đầu có

vết thương

xuyên thấu

Staphylococcus spp, TT

gram (-) (P.aeruginosa)

Vanco + cefepim

Vanco + ceftaz

Vanco + mero

Sau PTTK TT gram (-) (P.aeruginosa),

Staphylococcus spp

Vanco + cefepim

Vanco + ceftaz

Vanco + mero

Suy giảm

miễn dịch

S. pneumoniae,

N.meningitidis, TT gram (-)

(P.aeruginosa)

L.monocytogenes

Vanco + cefep + ampi

Vanco + mero + ampi

Page 30: Viêm màng não mủ

Phác đồ điều trị dựa trên

kết quả nhuộm gram

Cầu trùng gram (+): Vancomycin + cefa 3

Cầu trùng Gram (-)

Trực trùng gram (-)

VMNM CĐ: Enterobacteriaceae (Kleb hay

E.coli).

VMNM BV nguy cơ cao Pseudomonas hay

acinetobacter spp.

Page 31: Viêm màng não mủ
Page 32: Viêm màng não mủ

Korea

Japan

HK

Taiwan

Sri Lanka

Vietnam

India

Saudi

Arabia

Thailand

Philippines

Singapore

Malaysia

China

Indonesia

1st APEC Expert Forum

< 1 %

5-10 %

10-25 %

25-50 %

> 50 %

1-5 %

unknown

Resistance rate

Korea 10-25%

Japan 10-25%

China >50%

Hong Kong 25-50%

Taiwan 10-25%

Philippines 10-25%

Thailand 25-50%

Vietnam >50%

Malaysia 10-25%

Singapore 25-50%

Indonesia 25-50%

India >50%

Sri Lanka ?

Saudi Arabia 25-50%

Tỷ lệ E. coli sinh ESBL tại châu Á

Page 33: Viêm màng não mủ

Korea

Japan

HK

Taiwan

Sri Lanka

Vietnam

India

Saudi

Arabia

Thailand

Philippines

Singapore

Malaysia

China*

Indonesia

1st APEC Expert Forum

< 1 %

5-10 %

10-25 %

25-50 %

> 50 %

1-5 %

unknown

Resistance rate

Korea 25-50%

Japan 5-10%

China 25-50%

Hong Kong 10-25%

Taiwan 10-25%

Philippines 10-25%

Thailand 25-50%

Vietnam >50%

Malaysia 10-25%

Singapore 25-50%

Indonesia 25-50%

India >50%

Sri Lanka ?

Saudi Arabia

>50%

Tỷ lệ K. pneumoniae sinh ESBL tại châu Á

Page 34: Viêm màng não mủ

Đã điều trị KS trước đây hoặc mới nhập

viện gần đây

NTBV khởi phát muộn

Ở lâu trong bệnh viện

BN bị ức chế miễn dịch và có phơi nhiễm

VTĐKT trong ICU

Nguy cơ mắc vi trùng đa

kháng thuốc (VTĐKT)

Page 35: Viêm màng não mủ

CHÚ Ý

Tăng Streptococcus pneumoniae kháng PNC và Cephalo III trong 20 năm qua. # 30% to 50% chủng phân lập kháng vừa (inhibitory

concentration, 0.1 to 1.0 μg/mL), kháng hoàn toàn (inhibitory concentration > 2.0 μg/mL).

Kháng ceftriaxone (Rocephin) và cefotaxime (Claforan) # 10% -15%.

Vancomycin (Vancocin) được đề nghị phối hợp trong VMNM do PCT. Cần cho liều cao vì xuyên qua màng não kém. Dexa không (-) đi vào DNT của vanco.

Nhìn chung, nên CDTS 48 hours sau điều trị Vancomycin.

Page 36: Viêm màng não mủ

CHÚ Ý

VMNM do Gram(-) Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, hoặc Enterobacter cloacae điều trị = cephalosporin có hoạt phổ rộng chống Gram(-) như ceftazidime (Fortaz) hoặc cefepime (Maxipime).

Carbapenem: imipenem (Primaxin) hoặc meropenem (Merrem), có thể sd trong VMN do TT Gram (-) kháng thuốc. Meropenem ít bị tác dụng phụ co giật hơn.

Page 37: Viêm màng não mủ

25 September 2013 37

là cầu khuẩn Gram (+)

- có 35 serotypes xác định bởi polysaccharides vỏ

- thuộc nhóm D

VMNM Streptococcus suis

Page 38: Viêm màng não mủ

Biểu hiện lâm sàng của

nhiễm trùng huyết S.suis

25 September 2013 38

Page 39: Viêm màng não mủ

25 September 2013 39

Page 40: Viêm màng não mủ

Vieâm maøng naõo do Streptococcus suis

nhaïy caûm vôùi Peùnicilline, Ampicilline,

Ceùphalosporine theá heä III.

Thôøi gian ñieàu trò töø 10 ngaøy ñeán 2 tuaàn

Thay theá baèng Cotrimoxazole hay

Vancomycine neáu dò öùng Peùnicilline.

Duøng khaùng sinh sôùm khoâng chöùng minh khaû

naêng ngaên ngöøa bieán chöùng ñieác tai.

Page 41: Viêm màng não mủ

VMN do Hemophilus inflenzae

Ampicilline vaø Chlorampheùnicol khoâng duøng

nhoùm Cephalosporin theá heä 3

Cefotaxime 200mg/kg/ngaøy

Ceftriaxone 100mg/kg/ngaøy

Ceftazidime 125 - 150 mg/kg/ngaøy

Thôøi gian duøng khaùng sinh toái thieåu laø 10

ngaøy.

Cefepime coù hieäu quaû töông töï nhö

Cefotaxime

Page 42: Viêm màng não mủ
Page 43: Viêm màng não mủ

VMN do Neisseria meningitidis

Penicillin G : nhöõng doøng chöa khaùng

Ñaõ coù baùo caùo ghi nhaän Naõo moâ caàu khaùng PNC.

Lieàu: 300.000 – 400.000 ñônvò/kg/ngaøy.

dò öùng vôùi Peùnicilline: Chlorampheùnicol (100

mg/kg/24 giôø).

Thôøi gian ñieàu trò : 7-10 ngaøy hoaëc beänh nhaân heát

soát 5 ngaøy.

VMN do Naõo moâ caàu thöôøng coù tieân löôïng toát.

Page 44: Viêm màng não mủ

VMN do Streptococcus pneumoniae

Nhieàu baùo caùo caùc doøng pheá caàu khaùng

peùnicilline với tyû leä cao.

Yeáu toá goùp phaàn vaøo nguy cô khaùng thuoác:

tuoåi ( < 10 hoaëc > 50 tuoåi),

tình traïng suy giaûm mieãn dòch,

thôøi gian naèm vieän keùo daøi,

söû duïng khaùng sinh keùo daøi ,

nhieãm phaûi serotype 14 hoaëc 23.

Page 45: Viêm màng não mủ

Điều trị Pheá caàu khaùng thuoác

Cephalosporin theá heä 3 (Cefotaxime hoaëc

Ceftriaxone) + Vancomycine coù taùc duïng

hieäp ñoàng

Dexamethaxone hieäu quaû cuûa

vancomycine, tình traïng xuyeân qua maøng

naõo keùm cuûa Vancomycin KHOÂNG DUØNG

Vancomycin ñôn thuaàn .

Moät soá taùc giaû ñeà nghò phoái hôïp vôùi

Rifampin (10-20 mg/kg) Chæ neân duøng

Rifampin keøm theo neáu khaùng sinh ñoà nhaäy

hoaëc ñaùp öùng laâm saøng keùm

Page 46: Viêm màng não mủ

VMN do Listeria monocytogenes treû sô sinh,

ngöôøi giaø > 60t,

nghieän röôïu , ung thö , suy giaûm mieãn dòch hoaëc

duøng corticoides.

ÔÛ treû sô sinh, Ampicillin (300mg/kg/ngaøy) +

Gentamycine (2,5mg/kg/lieàu)

ÔÛ ngöôøi lôùn, lieàu Ampicillin 12g/ngaøy.

Thôøi gian ñieàu trò =3 - 4 tuaàn.

Nếu beänh nhaân dò öùng vôùi Peùnicillin duøng

Trimethoprim-Sulfamethoxale

Page 47: Viêm màng não mủ

VMN do tröïc khuaån gram (-)

bieán chöùng cuûa chaán thöông ñaàu hay nhöõng thuû

thuaät ngoïai thaàn kinh.

Nhoùm Cephalosporine theá heä 3.

Tröôøng hôïp do Pseudomonas aeruginosa, choïn

Ceftazidime 6g /ngaøy.

Thuoác thay theá coù theå laø cefepim, Meropenem vaø

Ciprofloxacine

Page 48: Viêm màng não mủ

VMN do Staphylococcus aureus

thöù phaùt sau moät nhieãm truøng huyeát naëng, do

nhieãm truøng lan toûa töø moät oå nhieãm truøng keá caän

maøng naõo, hoaëc sau thuû thuaät ngoïai thaàn kinh.

Oxacillin hay Nafcillin 12g/ngaøy.

Vancomycin :

beänh nhaân dò öùng vôùi nhoùm Peùnicilline

tuï caàu khaùng meùthicilline.

Coù theå söû duïng theâm Rifampin.

Thôøi gian ñieàu trò = 2 – 3 tuaàn.

Page 49: Viêm màng não mủ

VMNM do Streptococcus agalactiae

ôû treû sô sinh : Ampicilline +Aminoglycoside.

Khaùng sinh thay theá laø nhoùm Cephalosporine

theá heä III hoaëc

Vancomycine neáu beänh nhaân dò öùng vôùi

peùnicilline.

Page 50: Viêm màng não mủ

Đaùnh giaù söï ñaùp öùng vôùi thuoác

choïc doø khaûo saùt laïi DNT sau khi khôûi söï

duøng khaùng sinh 24 - 48 giôø

ñaùp öùng laâm saøng cuûa beänh nhaân

Page 51: Viêm màng não mủ

CDTS kiểm tra

Không có bằng chứng cải thiện sau 48h khởi

đầu 𝞱

2-3 ngày sau khởi đầu VMNM do các VT

kháng thuốc như: (1) S.P kháng PNC, đặc biệt

các đối tượng đã tiếp nhận dexa mà không đáp

ứng hoặc (2) trực khuẩn gram (-), tụ cầu thường

gặp trong NTBV.

Sốt kéo dài >8 ngày mà không có giải thích

được nguyên nhân.

Page 52: Viêm màng não mủ

Dexamethasone

giảm tổng hợp cytokines (TNF-alpha, IL-1)

giảm viêm DNT

giảm phù não

Page 53: Viêm màng não mủ

Vaán ñeà söû duïng khaùng vieâm phoái hôïp

vôùi khaùng sinh : Dexamethasone

laøm giaûm nhöõng bieán chöùng thaàn kinh, nhaát laø bieán

chöùng ñieác gaây ra sau caùc tröôøng hôïp VMN do

H.influenzae.

Hieäu quaû chæ môùi ñöôïc chöùng minh vôùi VMN do

H.inflenzae vaø S.pneumoniae.

Khoâng neân tieáp tuïc duøng Steroid neáu phaân laäp ra

taùc nhaân khaùc.

Page 54: Viêm màng não mủ

PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ

DEXAMETHASONE

Liều sử dụng là 0,15 mg/kg/mỗi 6h ở trẻ

em >2 tháng tuổi

0.4 mg/kg mỗi 12 giờ X 4 ngày

Bắt đầu trước khi cho kháng sinh liều đầu

Page 55: Viêm màng não mủ

Ng/c ngẫu nhiên, mù đôi 301 BN

Châu Âu VMNM chđ (+) vi sinh

Giảm đáng kể nguy cơ chết (7% so với

placebo 15 % )

Giảm đáng kể các biến chứng khác (15%

so với placebo 25 %)

Page 56: Viêm màng não mủ

Ng/c ngẫu nhiên, mù đôi 300 BN

Việt Nam VMNM chđ (+) vi sinh

Giảm đáng kể nguy cơ chết và di chứng sau

1 tháng và 6 tháng

Tỉ lệ chết S. suis (2,6%)

Page 57: Viêm màng não mủ

THEO DOÕI

Caùc xeùt nghieäm: ñöôøng huyeát, BUN, Creùatinin, Ion

ñoà maùu, tyû troïng huyeát töông vaø tyû troïng nöôùc tieåu.

Phaùt hieän hoäi chöùng phaân tieát ADH khoâng thích hôïp

(hoäi chöùng Schwartz Barter). Döïa vaøo caân naëng,

giaûm tyû troïng huyeát töông, haï natri maùu.

Xeùt nghieäm CT san soï naõo phaùt hieän traøn dòch döôùi

maøng cöùng, abces naõo..

Neân laøm CT scan: vieâm maøng naõo do gram (-), nhaát

laø ñoái vôùi treû sô sinh vì thöôøng gaëp abceøs naõo trong

nhöõng tröôøng hôïp naøy

Page 58: Viêm màng não mủ

BIEÁN CHÖÙNG

THAÀN KINH TOAØN THAÂN

Phuø naûo

Taêng ALNS

Co giaät

Nhoài maùu naõo

Naõo uùng thuûy

TD döôùi maøng cöùng

Giaûm Natri/maùu

Ñieác

Vieâm phoåi

Nhieãm truøng huyeát

HC suy hoâ haáp caáp

Taéc TM saâu

Ñoâng maùu noäi maïch lan

toûa

Thuyeân taùc phoåi

Roái loaïn ñieän giaûi

Page 59: Viêm màng não mủ

25 September 2013 59

co giật

Úng thủy

Nhồi

máu

tụt não

Loại trừ tai biến chọc dò

Page 60: Viêm màng não mủ

TIEÂN LÖÔÏNG

bieán chöùng vaø tyû leä töû vong ôû VMNM cao.

Tieân löôïng beänh tuøy thuoäc :

- Tuoåi cuûa beänh nhaân

- Thôøi gian beänh tröôùc khi duøng KS

- Loaïi vi truøng gaây beänh

H. influenzae vaø S. pneumoniae deã gaây bieán chöùng.

N. meningitidis thöôøng coù tieân löôïng toát

Caùc roái loaïn mieãn dòch, coù beänh ñi keøm

Page 61: Viêm màng não mủ

Tiên lượng

Tỷ lệ chết cao ngay cả khi ĐT KS thích hợp

Page 62: Viêm màng não mủ

Tỷ lệ chết gia tăng tỷ lệ thuận với

tuổi

Mỹ (2003-2007),

CFR của VMNM ở NL 16,4%

lứa tuổi 18-34 CFR =8,9%

nếu >65 tuổi CFR= 22,7%.

CFR không thay đổi đáng kể giữa 2 giai đoạn

1998-1999 và 2006-2007.

Page 63: Viêm màng não mủ

Kết quả phụ thuộc vào loại VT

VMNM BV CFR cao hơn VMNM CĐ (35%

so với 25%).

S.P và L.M >>N.M (28% & 32% so với 10%)

Hà Lan 696 ca VMNM CĐ 1998 – 2002 CFR

SP>>NM (30% so 7%)

Page 64: Viêm màng não mủ

Biến chứng TK

. 28% trong 493 ca VMNM ở NL có BC TK:

Tổn hại tâm thần

TALNS vả phù não

Co giật

Khiếm khuyết TK khu trú (Vd liệt dây TK sọ, liệt

½ người)

Bất thường mạch máu não

Điếc TK cảm giác

Ảnh hưởng trí thông minh

Page 65: Viêm màng não mủ

Những yếu tố LS ban đầu có thể giúp

tiên đoán kết quả

Dựa vào 3 yếu tố LS căn bản: hạ HA, thay đổi

tri giác và co giậtPhân tầng BN thành 3

nhóm nguy cơ:

Nguy cơ thấp (0 yếu tố nguy cơ LS) – 9% KQ xấu

Nguy cơ trung bình (1 yếu tố LS) – 33% KQ xấu

Nguy cơ cao (2-3 yếu tố LS) – 56% KQ xấu

Page 66: Viêm màng não mủ

PHOØNG NGÖØA

ñieàu trò tích cöïc caùc oå nhieãm truøng tieân phaùt

nhieãm truøng huyeát

caùc oå vieâm keá caän maøng naõo: vieâm

hoïng,vieâm xoang,vieâm tai...

Page 67: Viêm màng não mủ

PHOØNG NGÖØA

Haemophilus inflenzae

vaccin phoøng Haemophilus inflenzae

- vaccin taùi toå hôïp

- giaûm ñöôïc taàn suaát bò VMN ñeán 90%.

- chuûng cho treû em: 2, 4, 6 thaùng tuoåi

Page 68: Viêm màng não mủ

PHOØNG NGÖØA

Neisseria meningitidis

Sau tieáp xuùc:

Rifampicin trong 2 ngaøy ( ngöôøi lôùn 600mg; treû em > 1

thaùng: 10mg/kg; treû em < 1 thaùng: 5mg/kg).

Ciprofloxacin moät lieàu duy nhaát 500mg.

ÔÛ phuï nöõ coù thai, ceftriaxone : lieàu duy nhaát 250mg TB.

Vacxin

- KN polysaccharide voû teá baøo vi truøng, khoâng baûo veä

ñöôïc Naõo moâ caàu nhoùm B, coøn thaønh phaàn serogroup C

taïo ñöôïc mieãn dòch keùm ñoái vôùi treû döôùi 2 tuoåi.

- hieäu quaû chung cuûa serogroup A vaø C ñaït ñöïôc 85-100%

ôû treû em lôùn vaø ngöôøi lôùn.

- Vacxin cho nhöõng ngöôøi coù nguy cô cao: giaûm boå theå, caét

laùch, du lòch ñeán vuøng coù dòch naõo moâ caàu, ngöôøi môùi

tuyeån vaøo quaân ñoäi…

Page 69: Viêm màng não mủ

PHOØNG NGÖØA

Streptococcus pneumoniae

Vacxin ña giaù ñoái vôùi nhoùm coù nguy cô cao:

ngöôøi gìa >65 tuoåi

beänh tim maïch maõn tính,

beänh lyù phoåi maõn tính

tieåu ñöôøng

nghieän röôïu

caét laùch

suy giaûm mieãn dòch nhö nhieãm HIV> 2naêm

beänh lyù huyeát hoïc aùc tính

suy thaän maõn, hoäi chöùng thaän hö

ngöôøi coù gheùp taïng

duøng thuoác öùc cheá mieãn dòch

Page 70: Viêm màng não mủ

Xin chaân thaønh caûm ôn