imposto de rendas das empresas. 13 ed. edmar andrade filho · 6/11/2002  · editoração de capa:...

696

Upload: others

Post on 15-Jul-2020

2 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

  • O autor e a editora empenharam-se para citar adequadamente e dar o devido crédito a todos os detentores dos

    direitos autorais de qualquer material utilizado neste livro, dispondo-se a possíveis acertos caso,

    inadvertidamente, a identificação de algum deles tenha sido omitida.

    Não é responsabilidade da editora nem do autor a ocorrência de eventuais perdas ou danos a pessoas ou bens

    que tenham origem no uso desta publicação.

    Apesar dos melhores esforços do autor, do editor e dos revisores, é inevitável que surjam erros no texto. Assim,

    são bem-vindas as comunicações de usuários sobre correções ou sugestões referentes ao conteúdo ou ao nível

    pedagógico que auxiliem o aprimoramento de edições futuras. Os comentários dos leitores podem ser

    encaminhados à Editora Atlas Ltda. pelo e-mail [email protected].

    Direitos exclusivos para a língua portuguesa

    Copyright © 2018 by

    Editora Atlas Ltda.

    Uma editora integrante do GEN | Grupo Editorial Nacional

    Reservados todos os direitos. É proibida a duplicação ou reprodução deste volume, no todo ou em parte, sob

    quaisquer formas ou por quaisquer meios (eletrônico, mecânico, gravação, fotocópia, distribuição na internet

    ou outros), sem permissão expressa da editora.

    Rua Conselheiro Nébias, 1384

    Campos Elíseos, São Paulo, SP — CEP 01203-904

    Tels.: 21-3543-0770/11-5080-0770

    [email protected]

    www.grupogen.com.br

    Designer de capa: Monnerat

    Editoração de capa: Caio Cardoso

    Imagem de capa: ben-bryant | iStockphoto

    Produção digital: Ozone

    CIP-BRASIL. CATALOGAÇÃO NA PUBLICAÇÃO

    SINDICATO NACIONAL DOS EDITORES DE LIVROS, RJ

    A567i

    13. ed.

    Andrade Filho, Edmar Oliveira

    Imposto de renda das empresas / Edmar Oliveira Andrade Filho. – 13. ed. – São Paulo: Atlas, 2018.

    Inclui bibliografia

    ISBN 978-85-970-1736-6

    mailto:[email protected]:[email protected]://www.grupogen.com.br/

  • 1. Contabilidade tributária. 2. Imposto de renda. 3. Pessoa jurídica – Impostos. I. Título.

    18-49055 CDD: 657.46

    CDU: 657:336.22

    Leandra Felix da Cruz – Bibliotecária – CRB-7/6135

  • ABREVIATURAS UTILIZADAS

    Ac. Acórdão

    ADI Ato Declaratório Interpretativo

    ADN Ato Declaratório Normativo da SRF

    CC Conselho de Contribuintes

    CF Constituição Federal

    CIDE Contribuição de Intervenção no Domínio Econômico

    COSIT Coordenação-Geral do Sistema de Tributação

    CSLL Contribuição Social sobre o Lucro Líquido

    CSRF Câmara Superior de Recursos Fiscais (Conselho de Contribuintes

    MF)

    CST Coordenadoria do Sistema de Tributação

    CTN Código Tributário Nacional

    CVM Comissão de Valores Mobiliários

    Dec. Decreto do Presidente da República

    DJU Diário da Justiça da União

    DOU Diário Oficial da União

    EC Emenda Constitucional

    FCVS Fundo de Compensação de Variação Salarial

    IN Instrução Normativa do Secretário da Receita Federal

    IRPJ Imposto de Renda das Pessoas Jurídicas

    LALUR Livro de Apuração do Lucro Real

    LC Lei Complementar

    MF Ministério (Ministro) da Fazenda

    MP Medida Provisória

    NCC Código Civil de 2002

    PGFN Procuradoria-Geral da Fazenda Nacional

    PN Parecer Normativo da CST

    PND Programa Nacional de Desestatização

    RE Recurso Extraordinário julgado pelo STF

    Resp Recurso Especial julgado pelo STJ

    RF Região Fiscal

  • RIR/99 Regulamento do Imposto de Renda de 1999

    SRF Secretária (ou Secretário) da Receita Federal

    STF Supremo Tribunal Federal

    STJ Superior Tribunal de Justiça

    TRF Tribunal Regional Federal

    ZFM Zona Franca de Manaus

  • AGRADECIMENTOS

    O primeiro agradecimento é a DEUS, de quem obtive todas as coisas e que guiou o meu

    trabalho. Por isso, digo como Habacuc (3:17): “E, mesmo que a figueira não renove seus brotos,

    mesmo que a parreira deixe de produzir e venha a falhar a produção de azeitonas, se as pastagens

    nada mais tiverem para alimentar o gado, se as ovelhas desaparecerem dos pastos, mesmo que

    não haja mais gado no curral, estarei feliz no Senhor.”

    Agradeço à Claudete, minha esposa; à Fernanda, minha filha, pelos incentivos; e ao Edmar

    Neto pela colaboração na produção deste livro.

    Agradeço à minha mãe pela oração de sempre.

    Agradeço a Deus pela Malu (Maria Luiza), minha neta, cuja presença é uma epifania diária.

    Aproveito o ensejo para homenagear o garoto sírio Aylan Kurdi, morto no mar e encontrado

    nas praias da Turquia e cuja imagem traz à lembrança a insensatez humana e sua vocação para

    ser cruel e rejeitar o próximo.

  • SUMÁRIO

    1O PODER JURÍDICO TRIBUTÁRIO E OS SEUS LIMITES

    1.1A fonte do poder jurídico tributário

    1.2Princípios e regras constitucionais

    1.2.1Legalidade e tipicidade

    1.2.2Irretroatividade

    1.2.3Anterioridade

    1.2.4Isonomia ou igualdade

    1.2.5Capacidade contributiva

    1.2.6Proibição de confisco

    1.3Supremacia das normas constitucionais

    1.4Normas gerais de direito tributário

    1.4.1Código Tributário Nacional

    1.4.2Conceitos de direito privado

    1.4.3Interpretação e aplicação de normas tributárias

    2FATO GERADOR DO IMPOSTO DE RENDA E DA CONTRIBUIÇÃO SOCIAL

    SOBRE O LUCRO

    2.1Conceitos de renda e lucro

    2.1.1Acréscimo patrimonial

    2.1.2Tributação de ganhos obtidos em atividades ilícitas

    2.1.3Transferências de capital

    2.2O conceito de renda no Código Tributário Nacional

    2.2.1Disponibilidade econômica ou jurídica

    2.2.2Realização e separação da renda

    2.3Fato gerador do IRPJ e da CSLL

    3CONTRIBUINTES E RESPONSÁVEIS TRIBUTÁRIOS

    3.1Modalidades de sujeitos passivos

    3.2Pessoa jurídica, firma e sociedade

    3.2.1Sociedade de prestação de serviços intelectuais

    3.2.2Pessoa física equiparada à jurídica

    3.2.3Sociedades de profissões regulamentadas

    3.2.4Filiais, sucursais e agências de pessoas jurídicas com sede no exterior

    3.2.5Mandatários e comissários de comitentes domiciliados no exterior

    3.2.6Firma individual e EIRELI

    3.3Imunidade

    3.4Isenção

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-2-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-2-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-2-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-2-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-2-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-2-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-4-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-4-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#ch01-1-4-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/08_chapter02.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/08_chapter02.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/08_chapter02.xhtml#ch02-2-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/08_chapter02.xhtml#ch02-2-1-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/08_chapter02.xhtml#ch02-2-1-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/08_chapter02.xhtml#ch02-2-1-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/08_chapter02.xhtml#ch02-2-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/08_chapter02.xhtml#ch02-2-2-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/08_chapter02.xhtml#ch02-2-2-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/08_chapter02.xhtml#ch02-2-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/09_chapter03.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/09_chapter03.xhtml#ch03-3-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/09_chapter03.xhtml#ch03-3-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/09_chapter03.xhtml#ch03-3-2-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/09_chapter03.xhtml#ch03-3-2-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/09_chapter03.xhtml#ch03-3-2-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/09_chapter03.xhtml#ch03-3-2-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/09_chapter03.xhtml#ch03-3-2-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/09_chapter03.xhtml#ch03-3-2-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/09_chapter03.xhtml#ch03-3-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/09_chapter03.xhtml#ch03-3-4

  • 4ESCRITURAÇÃO CONTÁBIL E FISCAL

    4.1Registro e mensuração dos fatos contábeis

    4.2Integridade e tempestividade dos registros contábeis

    4.3Métodos e critérios

    4.4Forma de escrituração

    4.4.1Escrituração por meio eletrônico

    4.4.2Livros contábeis e fiscais obrigatórios

    4.5Sanções pela falta de escrituração

    4.6Livros e comprovantes como elementos de prova

    4.7Extravio e guarda dos documentos e livros

    4.8Documentos em língua estrangeira

    4.9Falsificação de livros e documentos

    5O LUCRO CONTÁBIL COMO BASE PARA APURAÇÃO DO LUCRO REAL

    5.1Normas societárias e tributárias

    5.1.1Adições e exclusões

    5.1.2Compensações

    5.2A separação entre escrituração contábil e fiscal no Decreto-lei nº 1.598/77

    5.3As mudanças introduzidas pelas Leis nos 11.638/07 e 11.941/09

    5.4Período de apuração

    6REGIME TRANSITÓRIO DE TRIBUTAÇÃO – RTT

    6.1Finalidade do RTT

    6.2Normas internacionais de contabilidade

    6.3Caráter transitório do RTT

    6.4Hipótese de incidência das regras do RTT

    6.5Conceito de lucro real na vigência do RTT

    6.6O valor justo contábil e a tributação

    6.7O fim do RTT na Lei nº 12.973/14

    7REGIME DE COMPETÊNCIA E REGIME DE CAIXA

    7.1O registro das mutações patrimoniais

    7.2Regime de competência

    7.3Regime de caixa

    7.4Reconhecimento de receitas

    7.4.1Receita ganha ou realizada

    7.4.2Receita diferida

    7.4.3Receita ou ganho potencial

    7.4.4Resultados abrangentes

    7.4.5Negócio sob condição e valores sub judice

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtml#ch04-4-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtml#ch04-4-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtml#ch04-4-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtml#ch04-4-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtml#ch04-4-4-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtml#ch04-4-4-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtml#ch04-4-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtml#ch04-4-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtml#ch04-4-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtml#ch04-4-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/10_chapter04.xhtml#ch04-4-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/11_chapter05.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/11_chapter05.xhtml#ch05-5-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/11_chapter05.xhtml#ch05-5-1-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/11_chapter05.xhtml#ch05-5-1-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/11_chapter05.xhtml#ch05-5-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/11_chapter05.xhtml#ch05-5-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/11_chapter05.xhtml#ch05-5-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/12_chapter06.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/12_chapter06.xhtml#ch06-6-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/12_chapter06.xhtml#ch06-6-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/12_chapter06.xhtml#ch06-6-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/12_chapter06.xhtml#ch06-6-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/12_chapter06.xhtml#ch06-6-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/12_chapter06.xhtml#ch06-6-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/12_chapter06.xhtml#ch06-6-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-4-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-4-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-4-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-4-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-4-5

  • 7.5Reconhecimento de custos, despesas, encargos e perdas

    7.5.1Custos

    7.5.2Despesas

    7.5.3Encargos

    7.5.4Perdas

    7.5.5Provisões

    7.5.6Participações

    7.6Inobservância do regime de competência

    8RECEITA BRUTA DE VENDAS DE BENS E SERVIÇOS

    8.1As diversas fontes das receitas

    8.2Mensuração das receitas

    8.2.1Valores transferidos a terceiros

    8.2.2Reembolso e rateio de despesas

    8.3Receitas de venda de bens

    8.3.1Operações de conta alheia

    8.3.2Vendas com reserva de domínio

    8.3.3Venda a termo

    8.3.4Venda com preço a determinar

    8.3.5Venda em consignação

    8.3.6Venda para entrega futura

    8.3.7Vendas em regime de distribuição

    8.3.8Troca ou permuta

    8.3.9Receita de exportação

    8.4Receita da prestação de serviços

    8.5Contratos de fornecimento de bens e serviços a longo prazo

    8.6Receitas de contratos com entidades governamentais e contratos de concessão

    8.7Receita da venda de bens imóveis

    8.8Alienação de estoques para integralizar capital

    8.9Arrendamento mercantil

    9RECEITAS FINANCEIRAS

    9.1Imputação aos resultados

    9.2Juros sobre indenizações

    9.3Variações monetárias e cambiais

    9.4Receita de factoring

    9.5Receitas financeiras nas operações de vendor

    9.6Descontos obtidos

    9.7Ajuste ao valor presente de passivos

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-5-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-5-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-5-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-5-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-5-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-5-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/13_chapter07.xhtml#ch07-7-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-2-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-2-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-3-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-3-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-3-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-3-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-3-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-3-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-3-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-3-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-3-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/14_chapter08.xhtml#ch08-8-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/15_chapter09.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/15_chapter09.xhtml#ch09-9-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/15_chapter09.xhtml#ch09-9-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/15_chapter09.xhtml#ch09-9-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/15_chapter09.xhtml#ch09-9-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/15_chapter09.xhtml#ch09-9-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/15_chapter09.xhtml#ch09-9-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/15_chapter09.xhtml#ch09-9-7

  • 10RENDIMENTOS DE PARTICIPAÇÕES SOCIETÁRIAS

    10.1Lucros distribuídos e recebidos

    10.2Recebimento de ações ou quotas bonificadas

    10.3Participação nos lucros por debêntures e partes beneficiárias

    10.4Distribuição desproporcional de lucros

    10.5Instrumentos híbridos de participação e dívida

    10.6Lucros impactados por resultados sujeitos ao RTT

    11OMISSÃO DE RECEITAS

    11.1Conceito e normas gerais

    11.2Passivo fictício

    11.3Saldo credor de caixa

    11.4Falta de escrituração de pagamentos efetuados

    11.5Suprimentos de caixa

    11.6Falta de emissão de documento fiscal e subfaturamento

    11.7Depósitos bancários

    11.8Prova

    11.8.1Prova emprestada

    11.8.2Informação prestada por terceiro

    11.9Critérios de arbitramento

    11.10Custos e despesas

    11.11Regime de tributação

    12OUTRAS RECEITAS

    12.1Reversão de provisões

    12.2Devolução de tributos pagos indevidamente

    12.3Indenizações

    12.4Bonificações recebidas

    12.5Créditos de PIS e COFINS

    12.6Incentivos fiscais à solicitação de documentos fiscais

    12.7Anistia de juros, multas e encargos tributários

    12.8Ganho por compra vantajosa

    12.9Ganho decorrente da avaliação de ativos e passivos pelo valor justo

    13GANHOS DE CAPITAL

    13.1Qualificação jurídica

    13.2Fato gerador

    13.2.1Momento do registro contábil e fiscal

    13.2.2Forma de apuração

    13.3Devolução de capital em bens ou direitos

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/16_chapter10.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/16_chapter10.xhtml#ch10-10-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/16_chapter10.xhtml#ch10-10-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/16_chapter10.xhtml#ch10-10-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/16_chapter10.xhtml#ch10-10-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/16_chapter10.xhtml#ch10-10-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/16_chapter10.xhtml#ch10-10-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-8-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-8-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-10https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/17_chapter11.xhtml#ch11-11-11https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/18_chapter12.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/18_chapter12.xhtml#ch12-12-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/18_chapter12.xhtml#ch12-12-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/18_chapter12.xhtml#ch12-12-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/18_chapter12.xhtml#ch12-12-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/18_chapter12.xhtml#ch12-12-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/18_chapter12.xhtml#ch12-12-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/18_chapter12.xhtml#ch12-12-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/18_chapter12.xhtml#ch12-12-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/18_chapter12.xhtml#ch12-12-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-2-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-2-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-3

  • 13.4Venda de bens do ativo permanente a longo prazo

    13.5Ganhos em desapropriação

    13.6Alienação de títulos da dívida pública no âmbito do PND

    13.7Ágio na emissão de ações

    13.7.1Justificação econômica do ágio

    13.7.2Critérios para fixação do valor do ágio

    13.8Alienação de partes beneficiárias e bônus de subscrição

    13.9Prêmio na emissão de debêntures

    13.10Lucro na venda de ações em tesouraria

    13.11Subvenções para investimentos

    13.12Doações e perdão de dívidas

    13.13Outros resultados não operacionais

    13.14Ganho de capital na subscrição de ações, quotas e valores mobiliários

    14CUSTO DOS BENS OU SERVIÇOS

    14.1Custos e despesas

    14.2Custos de revenda e produção

    14.3Contabilidade de custos integrada

    14.4Critérios de avaliação de estoques

    14.5Arbitramento

    14.6Produtos rurais

    14.7Ajustes de estoques ou inventários

    14.8Efeitos da subavaliação do valor dos estoques

    14.9Tributos recuperáveis

    14.10Prova

    15DESPESAS OPERACIONAIS DEDUTÍVEIS E NÃO DEDUTÍVEIS

    15.1Conceito

    15.2Critérios gerais de dedutibilidade

    15.3Fonte produtora e empresa

    15.4Despesa necessária e normal

    15.4.1Necessidade

    15.4.2Normalidade e usualidade

    15.4.3Operações com partes relacionadas

    15.4.4Despesas pagas a pessoas com domicílio em paraísos fiscais

    15.4.5Atos ultra vires e atos anormais de gestão

    15.4.6Liberalidade

    15.4.7Despesas decorrentes de atos ilícitos

    15.5Despesa incorrida

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-7-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-7-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-10https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-11https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-12https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-13https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/19_chapter13.xhtml#ch13-13-14https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/20_chapter14.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/20_chapter14.xhtml#ch14-14-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/20_chapter14.xhtml#ch14-14-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/20_chapter14.xhtml#ch14-14-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/20_chapter14.xhtml#ch14-14-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/20_chapter14.xhtml#ch14-14-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/20_chapter14.xhtml#ch14-14-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/20_chapter14.xhtml#ch14-14-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/20_chapter14.xhtml#ch14-14-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/20_chapter14.xhtml#ch14-14-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/20_chapter14.xhtml#ch14-14-10https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-4-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-4-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-4-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-4-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-4-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-4-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-4-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-5

  • 15.5.1Despesas diferidas

    15.5.2Despesas pré-operacionais

    15.5.3Despesas pós-operacionais

    15.5.4Aplicações de capital

    15.6Despesas intrinsecamente relacionadas com a produção

    15.7Prova

    15.8Regime de competência e despesa não contabilizada

    15.9Rateio de despesas

    16PARTICIPAÇÕES NOS LUCROS

    16.1Participações nos lucros ou resultados

    16.2Participações atribuídas a debêntures e partes beneficiárias

    16.3Participação dos trabalhadores nos lucros ou resultados

    16.4Remuneração sob a forma de stock option

    17DEPRECIAÇÃO, AMORTIZAÇÃO, EXAUSTÃO E IMPAIRMENT

    17.1Aplicações de capital

    17.1.1Despesas de conservação de bens

    17.2Depreciação de bens do ativo imobilizado

    17.2.1Obrigatoriedade do registro

    17.2.2Normas contábeis sobre depreciação

    17.2.3Bens depreciáveis

    17.2.4Taxas de depreciação

    17.2.5Taxas de depreciação no RTT

    17.2.6Bens intrinsecamente relacionados com a produção

    17.3Bens em desuso ou imprestáveis

    17.4Depreciação acelerada

    17.5Amortização

    17.6Exaustão de recursos minerais

    17.7Impairment

    18PROVISÕES E PERDAS NO RECEBIMENTO DE CRÉDITOS

    18.1Dedutibilidade das Provisões

    18.2Registro contábil e tipologia

    18.3Comissões sobre venda

    18.4Provisões técnicas

    18.5Provisão para férias

    18.6Provisão para pagamento do 13º salário

    18.7Provisão para o Imposto de Renda

    18.8Provisão para licença-prêmio

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-5-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-5-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-5-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-5-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/21_chapter15.xhtml#ch15-15-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/22_chapter16.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/22_chapter16.xhtml#ch16-16-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/22_chapter16.xhtml#ch16-16-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/22_chapter16.xhtml#ch16-16-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/22_chapter16.xhtml#ch16-16-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-1-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-2-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-2-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-2-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-2-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-2-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-2-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/23_chapter17.xhtml#ch17-17-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-8

  • 18.9Perdas no recebimento de créditos

    18.9.1Devedor concordatário ou falido

    18.9.2Vencimento antecipado da dívida

    18.9.3Desistência da cobrança

    18.9.4Créditos com pessoas ligadas

    18.9.5Encargos financeiros

    18.9.6Créditos recuperados

    18.10Deságio na cessão de créditos de origem tributária

    18.11Perda do direito de compensação de créditos tributários

    18.12Ajuste ao valor presente de ativos

    19TRIBUTOS E MULTAS POR INFRAÇÕES

    19.1Dedutibilidade vinculada à ocorrência do fato gerador

    19.2Suspensão da exigibilidade do crédito tributário

    19.3Imposto de Renda e CSLL

    19.4Assunção do ônus tributário

    19.5Tributos pagos na aquisição de bens do ativo permanente

    19.6Multas

    19.7Juros de mora

    20DESPESAS COM PESQUISAS, ROYALTIES E ASSISTÊNCIA TÉCNICA

    20.1Despesas com pesquisas científicas ou tecnológicas

    20.2Aluguéis, royalties e assistência técnica, científica ou administrativa

    20.2.1Limitação em função da receita líquida de vendas

    20.2.2Registro no INPI

    20.3Contraprestações de arrendamento mercantil

    20.4Remuneração paga a franqueador

    20.5Incentivos à inovação tecnológica

    20.6Incentivos à inovação tecnológica na Lei nº 11.196/05

    21REMUNERAÇÃO DE ADMINISTRADORES

    21.1Remuneração dos sócios e administradores

    21.1.1Administrador e gerente

    21.1.2Administrador empregado

    21.1.3Administrador não residente no país

    21.2Conselheiros fiscais e consultivos

    21.3Remuneração indireta a administradores e terceiros

    21.3.1Taxatividade

    21.4Gratificações e participações

    21.4.1Encargos sociais

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-9-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-9-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-9-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-9-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-9-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-9-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-10https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-11https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/24_chapter18.xhtml#ch18-18-12https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/25_chapter19.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/25_chapter19.xhtml#ch19-19-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/25_chapter19.xhtml#ch19-19-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/25_chapter19.xhtml#ch19-19-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/25_chapter19.xhtml#ch19-19-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/25_chapter19.xhtml#ch19-19-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/25_chapter19.xhtml#ch19-19-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/25_chapter19.xhtml#ch19-19-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/26_chapter20.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/26_chapter20.xhtml#ch20-20-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/26_chapter20.xhtml#ch20-20-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/26_chapter20.xhtml#ch20-20-2-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/26_chapter20.xhtml#ch20-20-2-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/26_chapter20.xhtml#ch20-20-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/26_chapter20.xhtml#ch20-20-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/26_chapter20.xhtml#ch20-20-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/26_chapter20.xhtml#ch20-20-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/27_chapter21.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/27_chapter21.xhtml#ch21-21-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/27_chapter21.xhtml#ch21-21-1-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/27_chapter21.xhtml#ch21-21-1-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/27_chapter21.xhtml#ch21-21-1-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/27_chapter21.xhtml#ch21-21-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/27_chapter21.xhtml#ch21-21-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/27_chapter21.xhtml#ch21-21-3-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/27_chapter21.xhtml#ch21-21-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/27_chapter21.xhtml#ch21-21-4-1

  • 21.5Serviços profissionais

    22BENEFÍCIOS A EMPREGADOS

    22.1Remuneração e fringe benefits

    22.2Serviços assistenciais e benefícios previdenciários

    22.3Planos de poupança e investimento – PAIT e FAPI

    22.4Formação profissional, alimentação do trabalhador e vale-transporte

    22.5Gratificações a empregados

    22.6Despesas de confraternização e prêmios

    23DESPESAS DE PROPAGANDA E EXPANSÃO DE VENDAS

    23.1Despesas de propaganda

    23.2Empresas exportadoras de bens e serviços

    23.3Amostras

    23.4Prêmios e incentivos

    23.5Bonificações em mercadorias

    23.6Brindes

    24DOAÇÕES E OPERAÇÕES DE CARÁTER CULTURAL, ARTÍSTICO E

    ATIVIDADE AUDIOVISUAL

    24.1Contribuições e doações diversas

    24.2Operações de caráter cultural, artístico e atividade audiovisual

    24.3Outras doações

    25DESPESAS FINANCEIRAS

    25.1Conceito

    25.2Juros sobre empréstimos e financiamentos

    25.2.1Novas normas contábeis e a Lei nº 12.973/14

    25.2.2Despesa com emissão de ações e demais encargos

    25.2.3Aquisição de investimentos por sociedades holdings

    25.3Variações monetárias

    25.4Encargos financeiros de empréstimos entre empresas ligadas

    25.4.1Juros pagos a coligadas ou controladas no exterior

    25.4.2Juros pagos ou creditados a sociedades controladoras

    25.4.3Repasse de empréstimos

    25.5Correção monetária em adiantamentos para futuro aumento de capital

    25.6Correção monetária de dividendos a pagar

    26JUROS SOBRE O CAPITAL

    26.1Caráter jurídico dos juros

    26.2Condições gerais de dedutibilidade

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/27_chapter21.xhtml#ch21-21-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/28_chapter22.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/28_chapter22.xhtml#ch22-22-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/28_chapter22.xhtml#ch22-22-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/28_chapter22.xhtml#ch22-22-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/28_chapter22.xhtml#ch22-22-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/28_chapter22.xhtml#ch22-22-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/28_chapter22.xhtml#ch22-22-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/29_chapter23.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/29_chapter23.xhtml#ch23-23-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/29_chapter23.xhtml#ch23-23-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/29_chapter23.xhtml#ch23-23-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/29_chapter23.xhtml#ch23-23-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/29_chapter23.xhtml#ch23-23-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/29_chapter23.xhtml#ch23-23-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/30_chapter24.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/30_chapter24.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/30_chapter24.xhtml#ch24-24-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/30_chapter24.xhtml#ch24-24-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/30_chapter24.xhtml#ch24-24-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-2-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-2-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-2-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-4-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-4-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-4-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/31_chapter25.xhtml#ch25-25-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/32_chapter26.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/32_chapter26.xhtml#ch26-26-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/32_chapter26.xhtml#ch26-26-2

  • 26.3Base de cálculo

    26.4Período da dedução

    26.5Ações ou quotas em tesouraria

    26.6Juros sobre ações ao portador

    26.7Atualização monetária dos valores a pagar

    26.8Individualização e identificação do beneficiário

    26.9Assunção do ônus do imposto devido na fonte

    27PERDAS EM OPERAÇÕES DE HEDGE

    27.1Critérios gerais de dedutibilidade

    27.2Operações realizadas no exterior

    27.3Operações realizadas no país

    27.4Contribuição social sobre o lucro

    28SUBCAPITALIZAÇÃO

    28.1Regras gerais

    28.2Finalidade das normas

    28.3Campo material de incidência

    28.4Cálculo do valor dedutível

    28.5Endividamento

    28.6Patrimônio líquido

    28.7Concorrência com outras normas

    29PERDAS DE CAPITAL

    29.1Condições gerais de dedutibilidade

    29.2Perda na alienação de bens objeto de arrendamento mercantil

    29.3Outras perdas de capital

    29.4Perda na subscrição de capital

    30LUCROS, RENDIMENTOS E GANHOS DE CAPITAL OBTIDOS NO

    EXTERIOR

    30.1Legislação aplicável

    30.2Regimes de tributação dos rendimentos obtidos no exterior

    30.3Tributação dos lucros no exterior na Lei nº 12.973/14

    30.3.1Controle contábil: registros em subcontas

    30.3.2Critérios para apuração e disponibilização dos resultados positivos

    30.3.3Valor tributável

    30.3.4Conversão em moeda nacional

    30.3.5Deduções

    30.4Imposto pago no exterior

    30.5Resultados obtidos por intermédio de filiais e sucursais

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/32_chapter26.xhtml#ch26-26-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/32_chapter26.xhtml#ch26-26-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/32_chapter26.xhtml#ch26-26-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/32_chapter26.xhtml#ch26-26-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/32_chapter26.xhtml#ch26-26-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/32_chapter26.xhtml#ch26-26-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/32_chapter26.xhtml#ch26-26-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/33_chapter27.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/33_chapter27.xhtml#ch27-27-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/33_chapter27.xhtml#ch27-27-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/33_chapter27.xhtml#ch27-27-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/33_chapter27.xhtml#ch27-27-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/34_chapter28.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/34_chapter28.xhtml#ch28-28-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/34_chapter28.xhtml#ch28-28-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/34_chapter28.xhtml#ch28-28-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/34_chapter28.xhtml#ch28-28-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/34_chapter28.xhtml#ch28-28-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/34_chapter28.xhtml#ch28-28-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/34_chapter28.xhtml#ch28-28-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/35_chapter29.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/35_chapter29.xhtml#ch29-29-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/35_chapter29.xhtml#ch29-29-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/35_chapter29.xhtml#ch29-29-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/35_chapter29.xhtml#ch29-29-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-3-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-3-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-3-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-3-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-3-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-5

  • 30.6Consolidação

    30.7Perdas e prejuízos

    30.8Variação cambial dos investimentos

    30.9Incentivo fiscal

    30.10Arbitramento de lucros

    30.11Acordos para evitar a dupla tributação

    30.12Variação de percentual de participação

    31PREÇOS DE TRANSFERÊNCIA

    31.1Estrutura e funções das normas

    31.2Bens, serviços e direitos

    31.3Pessoas vinculadas e operações com paraísos fiscais ou equiparados

    31.3.1Pessoas vinculadas

    31.3.2Países com tributação favorecida

    31.4Bens, serviços e direitos adquiridos do exterior

    31.5Métodos de comparação nas importações

    31.5.1Método dos Preços Independentes Comparados (PIC)

    31.5.2Método do Preço de Revenda menos Lucro (PRL)

    31.5.3Método do Custo de Produção mais Lucro (CPL)

    31.5.4Método do Preço de Cotação na Importação (PCI)

    31.5.5Eleição do método

    31.5.6Controle contábil

    31.5.7Fonte de obtenção dos preços médios

    31.6Exportações

    31.7Registro contábil da receita de exportação

    31.8Métodos de arbitramento da receita de exportação

    31.9Margem de divergência

    31.10Dupla tributação

    31.11Pagamento ou crédito de juros

    31.11.1Juros passivos

    31.11.2Juros ativos

    31.12Dispensa de comprovação

    32LUCRO DA EXPLORAÇÃO

    32.1Conceito e aplicação

    32.2Adições e exclusões

    32.2.1Receitas e despesas financeiras

    32.2.2Rendimentos e prejuízos de participações societárias

    32.2.3Resultados não operacionais

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-10https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-11https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/36_chapter30.xhtml#ch30-30-12https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-3-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-3-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-5-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-5-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-5-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-5-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-5-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-5-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-5-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-10https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-11https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-11-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-11-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/37_chapter31.xhtml#ch31-31-12https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-2-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-2-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-2-3

  • 32.2.4Lucros, rendimentos, ganhos e perdas no exterior

    32.2.5Reavaliação de bens

    32.2.6Tributos com exigibilidade suspensa

    32.2.7Outros ajustes

    32.2.8Despesas não dedutíveis

    32.3Forma de cálculo do lucro da exploração

    32.3.1Transferência de produtos para estabelecimentos fora da área de

    incentivo

    32.3.2Modernização e ampliação

    32.4Preços de transferência

    33PREJUÍZOS FISCAIS, PREJUÍZOS NÃO OPERACIONAIS E PERDAS EM

    TÍTULOS DE RENDA VARIÁVEL

    33.1Fundamento da compensação dos prejuízos fiscais

    33.2Validade constitucional da limitação

    33.3Limite legal para compensação

    33.4Regras para compensação dos prejuízos fiscais

    33.5Prejuízos não operacionais

    33.6Prejuízo fiscal apurado na atividade rural

    33.7Mudança de controle societário e ramo de atividade

    33.8Compensação de prejuízos fiscais em casos de incorporação, fusão e cisão

    33.8.1Incorporação às avessas

    33.8.2Dissolução e liquidação de sociedade

    33.9Prejuízo fiscal apurado por Sociedade em Conta de Participação

    33.10Perdas com títulos de renda variável

    33.11Imposto de Renda diferido sobre prejuízos fiscais

    34INVESTIMENTOS EM SOCIEDADES COLIGADAS OU CONTROLADAS

    AVALIADOS PELO MÉTODO DO PATRIMÔNIO LÍQUIDO

    34.1Função da equivalência patrimonial

    34.2Investimentos sujeitos ao método

    34.3Cálculo e registro do ajuste

    34.3.1Resultados abrangentes e reserva de ágio

    34.3.2Momento do registro do ajuste

    34.3.3Lucros e dividendos distribuídos

    34.4Equivalência patrimonial sobre ajuste ao valor justo registrado pela investida

    34.5Resultados na alienação e liquidação de investimentos

    34.5.1Alienação

    34.5.2Liquidação

    34.6Ganho ou perda de capital por variação de percentual de participação

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-2-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-2-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-2-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-2-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-2-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-3-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-3-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-3-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/38_chapter32.xhtml#ch32-32-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-8-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-8-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-10https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/39_chapter33.xhtml#ch33-33-11https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtml#ch34-34-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtml#ch34-34-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtml#ch34-34-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtml#ch34-34-3-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtml#ch34-34-3-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtml#ch34-34-3-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtml#ch34-34-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtml#ch34-34-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtml#ch34-34-5-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtml#ch34-34-5-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/40_chapter34.xhtml#ch34-34-6

  • 35ÁGIO, DESÁGIO, MAIS-VALIA, MENOS-VALIA E GANHO POR COMPRA

    VANTAJOSA

    35.1Regimes jurídicos e efeitos fiscais

    35.2Desdobramento do custo de aquisição

    35.2.1Custo de aquisição ou contraprestação transferida

    35.2.2Valor patrimonial

    35.2.3Ações ou quotas de sociedade com patrimônio líquido negativo

    35.2.4Aquisição de ações ou cotas

    35.2.5Eficácia da aquisição

    35.3Apuração do ágio

    35.3.1O ágio como parte indissociável do preço de aquisição

    35.3.2Propósito negocial

    35.3.3O “ágio interno”

    35.3.4Fundamentos econômicos

    35.3.5Ágio por rentabilidade futura

    35.3.6Fundo de comércio, intangíveis e outras razões econômicas

    35.3.7Efeitos fiscais

    35.4Mais-valia

    35.4.1Registro contábil da mais-valia

    35.4.2Ativos e passivos a serem considerados

    35.4.3Critérios de apuração do valor justo

    35.4.4Realização econômica e efeitos fiscais

    35.4.5Laudo de avaliação

    35.5Deságio, ganho por compra vantajosa e menos-valia

    35.5.1Deságio

    35.5.2Ganho por compra vantajosa

    35.5.3Menos-valia

    35.6Apuração do ganho ou perda de capital

    35.7Problemas dos processos de avaliações

    35.8Prova

    35.9Poderes de verificação da autoridade fiscal

    36COMBINAÇÃO DE NEGÓCIOS E REORGANIZAÇÕES SOCIETÁRIAS

    36.1Modificações nas estruturas da sociedade

    36.2Relações jurídicas e efeitos

    36.3Incorporação de sociedades

    36.4Incorporação de ações

    36.5Fusão

    36.6Cisão

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-2-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-2-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-2-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-2-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-2-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-3-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-3-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-3-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-3-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-3-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-3-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-3-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-4-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-4-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-4-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-4-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-4-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-5-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-5-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-5-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/41_chapter35.xhtml#ch35-35-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-6

  • 36.7Transformação

    36.8Protocolo e justificação

    36.8.1Relação de troca

    36.8.2Variações patrimoniais

    36.8.3Motivos da operação

    36.9Perda ou ganho de capital nas reorganizações societárias

    36.9.1Alienação e liquidação ou baixa de investimento

    36.9.2Efeitos nos resultados

    36.9.3Período de vigência do Decreto-lei nº 1.598/77

    36.9.4Período de vigência da Lei nº 9.532/97

    36.10Reorganizações societárias após a Lei nº 12.973/14

    36.10.1A proibição de dedução do goodwill

    36.10.2Mais-valia

    36.10.3Menos-valia

    36.10.4Dedução do ágio por rentabilidade futura (goodwill)

    36.10.5Ganho por compra vantajosa

    36.10.6Avaliação com base no valor justo em caso de sucessão

    37DISTRIBUIÇÃO DISFARÇADA DE LUCROS

    37.1Natureza jurídica

    37.2Finalidade das normas

    37.3Conceitos fundamentais

    37.3.1Pessoa ligada

    37.3.2Valor de mercado

    37.4Hipóteses de distribuição disfarçada de lucros

    37.4.1Alienação de bens a pessoas ligadas

    37.4.2Aquisição de bens de pessoas ligadas

    37.4.3Não exercício de direito à aquisição de bem

    37.4.4Transferência de direito de subscrição de valores mobiliários

    37.4.5Pagamento de aluguel, royalties ou assistência técnica

    37.4.6Negócios em condições de favorecimento

    37.5Distribuição disfarçada de lucros e preços de transferências

    38AUMENTO E REDUÇÃO DO CAPITAL SOCIAL

    38.1Introdução

    38.2Aumento do capital social em dinheiro, bens e direitos

    38.3Aumento de capital com lucros e reservas

    38.4Aumento do capital social em incorporação e fusão

    38.5Redução do capital social

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-8-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-8-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-8-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-9-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-9-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-9-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-9-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-10https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-10-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-10-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-10-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-10-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-10-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/42_chapter36.xhtml#ch36-36-10-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-3-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-3-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-4-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-4-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-4-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-4-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-4-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-4-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/43_chapter37.xhtml#ch37-37-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/44_chapter38.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/44_chapter38.xhtml#ch38-38-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/44_chapter38.xhtml#ch38-38-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/44_chapter38.xhtml#ch38-38-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/44_chapter38.xhtml#ch38-38-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/44_chapter38.xhtml#ch38-38-5

  • 38.6Imposto de Renda na fonte e na declaração

    38.7Distribuição de reserva de isenção do IRPJ

    38.8Devolução de patrimônio de entidade isenta

    39ATIVIDADE RURAL

    39.1Regime de tributação

    39.2Conceito de atividade rural

    39.3Resultado da atividade rural

    39.4Exaustão e depreciação de bens vegetais

    39.5Depreciação acelerada

    39.6Atualização dos estoques e crias nascidas

    39.7Compensação de prejuízos fiscais

    40SOCIEDADES COOPERATIVAS

    40.1Regime jurídico

    40.2Atos cooperativos

    40.3IRPJ e CSLL devidos pelas cooperativas

    40.4Negócios jurídicos celebrados com cooperativas

    40.5Alienação de ativo imobilizado e aplicações financeiras

    40.6Prejuízos fiscais

    40.7Cooperativas de trabalho

    41LUCRO PRESUMIDO

    41.1Presunção e acréscimo patrimonial

    41.2Opção

    41.3Forma da opção e desistência

    41.4Da base de cálculo

    41.4.1Regime de competência e regime de caixa

    41.4.2Receita bruta de venda de bens e de serviços

    41.4.3Exportação de bens e serviços

    41.4.4Deduções da receita bruta

    41.4.5Outras receitas

    41.5Omissão de receitas

    41.6Ganhos de capital

    41.7Equivalência patrimonial e lucros recebidos

    41.8Ágio ou deságio da aquisição de participação societária

    41.9Reavaliação de bens

    41.10Distribuição disfarçada de lucros

    41.11Lucros e rendimentos obtidos no exterior

    41.12Preços de transferências

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/44_chapter38.xhtml#ch38-38-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/44_chapter38.xhtml#ch38-38-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/44_chapter38.xhtml#ch38-38-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/45_chapter39.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/45_chapter39.xhtml#ch39-39-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/45_chapter39.xhtml#ch39-39-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/45_chapter39.xhtml#ch39-39-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/45_chapter39.xhtml#ch39-39-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/45_chapter39.xhtml#ch39-39-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/45_chapter39.xhtml#ch39-39-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/45_chapter39.xhtml#ch39-39-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/46_chapter40.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/46_chapter40.xhtml#ch40-40-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/46_chapter40.xhtml#ch40-40-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/46_chapter40.xhtml#ch40-40-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/46_chapter40.xhtml#ch40-40-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/46_chapter40.xhtml#ch40-40-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/46_chapter40.xhtml#ch40-40-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/46_chapter40.xhtml#ch40-40-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-4-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-4-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-4-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-4-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-4-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-10https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-11https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-12

  • 41.13Prejuízos fiscais

    41.14Valores controlados na parte B do LALUR

    41.15Distribuição de lucros ou dividendos

    42LUCRO ARBITRADO

    42.1Hipóteses de arbitramento

    42.2Base de cálculo

    42.3Lucro arbitrado pela autoridade tributária

    42.4Ganhos de capital e outras receitas

    42.5Omissão de receitas

    42.6Arbitramento no caso de vendas diretas do exterior

    43CONTRIBUIÇÃO SOCIAL SOBRE O LUCRO LÍQUIDO

    43.1Fundamento constitucional

    43.2Contribuintes

    43.3Imunidade e isenção

    43.4Período de apuração

    43.5Base de cálculo

    43.5.1Resultado ajustado

    43.5.2Base negativa de períodos anteriores

    43.6Lucro presumido e arbitrado

    44PLANEJAMENTO TRIBUTÁRIO

    44.1Conceito e limites

    44.2Desconsideração de atos ou negócios jurídicos

    44.3Abuso do direito

    44.4Simulação e dissimulação

    44.5Fraude à lei

    44.6Negócio jurídico indireto

    44.7Essência em lugar da forma e propósito negocial

    44.8Avaliação e redução de riscos

    44.9Penalidades e erro de proibição

    Bibliografia

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-13https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-14https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/47_chapter41.xhtml#ch41-41-15https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/48_chapter42.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/48_chapter42.xhtml#ch42-42-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/48_chapter42.xhtml#ch42-42-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/48_chapter42.xhtml#ch42-42-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/48_chapter42.xhtml#ch42-42-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/48_chapter42.xhtml#ch42-42-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/48_chapter42.xhtml#ch42-42-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/49_chapter43.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/49_chapter43.xhtml#ch43-43-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/49_chapter43.xhtml#ch43-43-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/49_chapter43.xhtml#ch43-43-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/49_chapter43.xhtml#ch43-43-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/49_chapter43.xhtml#ch43-43-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/49_chapter43.xhtml#ch43-43-5-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/49_chapter43.xhtml#ch43-43-5-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/49_chapter43.xhtml#ch43-43-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/50_chapter44.xhtmlhttps://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/50_chapter44.xhtml#ch44-44-1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/50_chapter44.xhtml#ch44-44-2https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/50_chapter44.xhtml#ch44-44-3https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/50_chapter44.xhtml#ch44-44-4https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/50_chapter44.xhtml#ch44-44-5https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/50_chapter44.xhtml#ch44-44-6https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/50_chapter44.xhtml#ch44-44-7https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/50_chapter44.xhtml#ch44-44-8https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/50_chapter44.xhtml#ch44-44-9https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/51_bibliography.xhtml

  • 1 - 1 - O poder jurídico tributário e os seus limites

    1.1A FONTE DO PODER JURÍDICO TRIBUTÁRIO

    A Constituição Federal é a fonte do poder jurídico tributário que o conforma, isto é,

    circunscreve-o, fixando limites e estabelecendo as condições e a forma do seu exercício. É a

    Constituição Federal que estabelece quem, em quais circunstâncias, pode instituir e cobrar tais e

    quais tributos. Ao proceder dessa forma, distribui às pessoas políticas da União, dos Estados e

    dos Municípios e do Distrito Federal aptidão para, por intermédio dos veículos normativos

    apropriados, e com a conformação geral que de antemão estabelece, inovar na ordem jurídica,

    editando as leis necessárias ao exercício desse direito e para criar um vínculo obrigacional válido

    para os cidadãos. Em matéria tributária, as Constituições dos Estados devem fidelidade estrita às

    regras e aos princípios da Constituição Federal.

    O poder de tributar tem origem no pacto constitucional e sua legitimidade provém da

    vontade do povo. É um poder autônomo e não soberano: tem limites imanentes que são ditados

    pelas normas constitucionais expressas (regras e princípios) e implícitas. Essa divisão do poder

    jurídico, debaixo de tais princípios, tem a finalidade de fornecer as coordenadas semânticas e

    sintáticas de observância obrigatória quando da produção de leis tributárias. Sob o ângulo

    pragmático, essa divisão do poder jurídico, feita de forma minuciosa, tem o objetivo de reafirmar

    uma característica instrumental das normas de competência, que é a determinação de

    incompetência para tratar de qualquer outra matéria que não a referida na regra atributiva da

    competência.

    O poder de tributar é exercido pelo parlamento, onde estão os representantes eleitos pelo

    povo, e pelo chefe do Poder Executivo quando edita os atos normativos de acordo com as esferas

    de competência estabelecidas pela Constituição Federal, pelas Constituições Estatuais e pelas Leis

    orgânicas dos Municípios e do Distrito Federal. A instituição e o aumento de tributos devem ser

  • feitos por intermédio de lei ordinária ou lei complementar, ou, ainda, por diploma com força de

    lei, como são as medidas provisórias. Em casos especialíssimos, a Constituição Federal permite

    a edição de decreto editado pelo chefe do Poder Executivo para aumentar tributo e em outros

    casos o texto constitucional exige a adoção de lei complementar. Algumas leis complementares

    têm caráter nacional e veiculam as “normas gerais de direito tributário” que devem ser obedecidas

    pelos poderes legislativos e executivos da União, dos Estados, do Distrito Federal e dos

    Municípios.

    1.2PRINCÍPIOS E REGRAS CONSTITUCIONAIS

    As normas jurídicas dividem-se em princípios e regras. Os princípios são espécies do gênero

    “norma jurídica” que pertencem a determinado sistema normativo e nele desempenham papel de

    maior importância que as regras, pois indicam valores a serem perseguidos e fundamentam grande

    número de regras. As regras, por sua vez, estabelecem o que deve ser feito diante de situações

    fáticas que ela mesma indica.

    Os princípios têm, sempre, um conteúdo axiológico que aponta ou indica os objetivos a

    serem perseguidos. A intensidade da carga de valor é variável, o que permite formular e fundar

    critérios de hierarquia entre eles. Na Constituição Federal brasileira de 1988, os valores que a

    sociedade persegue estão indicados principalmente no Preâmbulo e delineados nos arts. 1º a 4º.

    Além desses, existem outros que aparecem por todo o arcabouço da Constituição Federal, de

    forma implícita ou explícita. Assim, todos os atos normativos que compõem o direito positivo

    brasileiro, em certa medida, são instrumentos de realização daqueles valores. As normas que

    veiculam matéria tributária não fogem a essa regra.

    1.2.1Legalidade e tipicidade

    Segundo o enunciado linguístico do inciso I do art. 150 da CF, a instituição ou majoração

    de tributos deve ser feita por lei. Essa é uma exigência dos princípios que fundamentam o Estado

    Democrático de Direito. Para Bilac Pinto,

    “o princípio da legalidade em matéria fiscal, que emana da nossa organização

    constitucional, tem como decorrência, por um lado, que só pode ser atribuída uma

    carga tributária a uma pessoa física ou jurídica mediante o comando de uma lei, e,

    por outro lado, que o Estado não tem nenhum direito além daquele que a lei

    expressamente lhe concede”.1

    Na lição de Léon Duguit, o “Estado, elaborando a lei, obriga-se a respeitá-la enquanto

    existir. Pode modificá-la, revogá-la, mas durante o tempo de sua vigência só pode agir no limite

    fixado pela mesma lei”.2

    O conteúdo normativo do princípio da legalidade requer que as situações de sujeição e de

    obrigação estejam delineadas em lex praevia, promulgata e manifestaou scripta. O mandamento

    da lex praevia requer a anterioridade da lei em relação ao fato por ela alcançado. Em razão dessa

    exigência, quedam-se inválidas as normas que estabelecem, no presente ou para o futuro,

    consequências mais graves que as previstas na norma secundária vigente ao tempo do fato.

    https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#fna1https://jigsaw.vitalsource.com/books/9788597017373/epub/OEBPS/Text/07_chapter01.xhtml#fna2

  • Todavia, com ela não são incompatíveis as normas que dispõem sobre situações retroativas que

    possam beneficiar os infratores em face do princípio da benignidade. Por exigência do

    mandamento da lex promulgata, as normas jurídicas devem ser conhecidas por todas as pessoas

    para que elas possam determinar se estão ou não sujeitas às suas prescrições e, para que isso

    ocorra da melhor forma possível, as normas devem ser públicas.

    Para a máxima efetividade do princípio da legalidade é exigida lex manifestaou lex

    scripta. Em face desse mandamento, as normas jurídicas devem dizer, de forma precisa, clara e

    compreensível, quem deve cumpri-las, o que deve ser feito e estipular diretamente as

    consequências anteriores e posteriores à realização do fato jurídico ao qual se referem. Requer-

    se, desta forma, que as normas jurídicas tenham determinação semântica suficiente para que as

    pessoas possam saber se estão ou não alcançadas por suas disposições e que tenham condições de

    estimar as consequências de seus atos ou omissões. Esse mandamento repele normas que utilizam

    conceitos indeterminados ou demasiadamente gerais e exige a formulação exaustiva das ações ou

    omissões que quer alcançar e das propriedades ou características dos fatos e de todas

    circunstâncias necessárias e suficientes de sua incidência ou aplicação.

    No direito tributário vige o princípio da legalidade estrita que exige que a lei tributária

    descreva uma situação que, ligada a um fato de possível ocorrência, seja necessária e suficiente

    para estabelecer uma relação jurídica. Essa relação pode ser decomposta em cinco aspectos, a

    saber: (a) o aspecto pessoal, com a indicação dos sujeitos da relação, o sujeito ativo e o sujeito

    passivo; (b) o aspecto espacial, que indicará as circunstâncias de lugar, para o nascimento, vida e

    extinção