consellería de cultura, educación e universidade | - mÚsica · 2021. 5. 20. · en distintos...

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE

MÚSICA

A Xefa de Departamento

Ana Justo Herrero

Profesor do Departamento

Manuel Maseda Deán

1 PROGRAMACIÓN DO DEPARTAMENTO DE MÚSICA 2015-2016

Dada a coexistencia no curso 2015-16 de dous plans educativos distintos, un rexido pola LOE eoutro pola LOMCE, estruturaremos a nosa Programación de xeito que os cursos afectados polaúltima reforma educativa, a saber, 1º ESO, 3º ESO e 1º de Bacharelato seguirán os criterios deestruturación e composición que a última lei establece, mentres que os restantes cursos seguirán aestrutura e composición que lles corresponde lexislativamente. Polo tanto, cada curso seguirá osepígrafes correspondentes ao guión (dos cursos LOMCE ou LOE) a seguir a tales efectos.

Entendemos que, aínda que esta proposta de elaboración da programación teña os seusinconvenientes, proporciona unha claridade e orden que compensa a lonxitude e a reiteratividade damesma.

GUIÓN para os cursos rexidos por a LOMCE:

1. Introducción e contextualización.

2. Contribución ao desenvolvemento das competencias clave.

3. Obxectivos

4. Contidos

4.1. Secuenciación de contidos

5. Estándares de aprendizaxe avaliables

5.1 Temporalización

5.2. Mínimos exisibles para superar a materia

5.3. Procedementos e instrumentos de avaliación

6. Metodoloxía didáctica

7. Materiais e recursos didácticos

8. Avaliación, cualificación e promoción do alumnado

9. Avaliación do proceso de ensino e da práctica docente

10. Actividades de seguimento, recuperación e avaliación das materias pendentes

11. Procedementos que lle permitan ao alumno acreditar os coñecementos necesarios (BAC)

12. Avaliación inicial

13. Medidas de atención á diversidade

14. Elementos transversais

15. Actividades complementarias e extraescolares


GUIÓN para os cursos rexidos por a LOE:

1. A contribución da música á adquisición das competencias básicas.

2. Obxectivos establecidos para o curso

3. Contidos, secuencia e temporalización

4. Criterios de avaliación relacionados cas competencias básicas

5. Metodoloxía didáctica que se vai a aplicar


7. Procedementos e intrumentos de avaliación

8. Criterios de cualificación

9. Contidos mínimos

10. Atención á diversidade

11. Programa de reforzo para a recuperación das materias pendentes


13. As accións previstas de acordo co proxecto lector 14. Proxecto lingüístico

15. As accións previstas de acordo co plan de integración das TICs

16. Criterios para avaliar a propia programación.


ÍNDICE

1º ESO: Música e movemento......................................................................................páx. 5-22

2º ESO: Música.............................................................................................................páx. 22-36

3º ESO: Música.............................................................................................................páx. 36-56

4º ESO: Música.............................................................................................................páx. 56-66

1º BACHARELATO

Linguaxe e práctica musical.............................................................................páx. 66-86

Achegamento ás artes escénicas e á xestión cultural.......................................páx. 86-99

2º BACHARELATO: Historia da música e a danza....................................................páx. 100-107


1º ESO: MÚSICA E MOVEMENTO

1.- Introdución e contextualización

A Lei orgánica 8/2013, do 9 de decembro, para a mellora da calidade educativa, modificouen distintos aspectos a Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación. No decreto que establece ocurrículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato no sistema educativo galego(Decreto 86/2015 do 25 de Xuño) establece o agrupamento de materias en tres bloques: troncais,específicas e de libre configuración autonómica. Dentro deste último apartado, no mesmo Decretopódese ler:

“No horario establecido como de libre configuración os centros docentespoderán optar por dedicalo ao afondamento e/ou reforzo dalgunha das materiasrecollidas neste artigo, por establecer outra ou outras materias que determine o centrodocente, segundo o seu proxecto educativo e logo da autorización da consellería concompetencias en materia de educación, ou por impartir algunha das materias de libreconfiguración autonómica elixibles polos centros docentes. En todo caso, respectarase otratamento análogo das linguas cooficiais e os criterios de equilibrio establecidos noDecreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingüismo no ensino non universitario deGalicia.”

A música, como ben cultural e como linguaxe e medio de comunicación non verbal,constitúe un elemento con gran valor na vida das persoas; ademais, favorece o seu desenvolvementointegral, intervén na súa formación emocional e intelectual, a través do coñecemento do feitomusical como manifestación cultural e histórica, e contribúe ao afianzamento dunha postura aberta,reflexiva e crítica no alumnado.

Na actualidade, a música constitúe un dos principais referentes de identificación damocidade. Co desenvolvemento tecnolóxico multiplicáronse as canles de acceso ás cada vez máisnumerosas fontes de cultura musical, así como aos seus diversos xeitos de creación e interpretación,a través de vehículos que forman parte da súa vida cotiá, como internet, os dispositivos móbiles, osreprodutores de son e os videoxogos. Ademais, fomenta o desenvolvemento da percepción, asensibilidade estética, a expresión creativa e a reflexión crítica.

A materia de Música contribúe ao desenvolvemento de valores como o esforzo, a constancia,a disciplina, a toma de decisións, a autonomía, o compromiso, a asunción de responsabilidades e oespírito emprendedor, innovador e crítico, que contribúen ao desenvolvemento integral da persoa. Apráctica musical mellora a memoria, a concentración, a atención, a psicomotricidade, o control dasemocións, a autoestima, as habilidades para enfrontarse a un público ou a capacidade para traballaren grupo. A música potencia o desenvolvemento de capacidades como a comunicación oral eescrita, o pensamento matemático ou o coñecemento tecnolóxico e científico, que axudan áadquisición das competencias, ademais de procurar un ensino integral e axudar na maduración doalumnado novo.

A nosa proposta está fundamentada na necesidade evidente dunha continuidade naeducación musical que de coherencia á presenza da Música na Educación Obrigatoria. Polo quepropoñemos unha materia que estableza unha comunicación entre a educación Primaria eSecundaria, dado que a materia de Música empeza a cursarse en 2º ESO, e non en 1º ESO, comosería lóxico, despóis de que o alumnado tivera dita materia durante a anterior etapa educativa.Tamén consideramos oportuno ofertala dada a eliminación progresiva e sistemática á que dita


disciplina está a verse sometida.

Consideramos ademáis que a ensinanza de Música é non só útil, senón moi necesaria, tantopara a integración do corpo e a mente, da razón e a emoción, como do propio individuo no grupo.Supón tamén unha aprendizaxe que traballa e pon en conexión múltiples aspectos do saber: amatemática, a ciencia, a historia, a literatura e as artes. A Música permite igualmente traballar casemocións dun xeito moi explícito, e sabemos que educar persoas íntegras implica, ademáis deposibilitar a adquisición de coñecementos, o traballo cas mesmas, pois saber xestionalas supónsaber estar no mundo dun modo máis axeitado.

A Música permite asimesmo o exercicio da creatividade, e esta supón unha das maneirasmáis importantes que ten o ser humano de aprender e de adaptarse, pois a rixidez fainosvulnerables, mentres que a creatividade fortalécenos ao axudarnos na constante adaptación que, enúltima instancia, é a vida.

O feito de que a educación musical supoña unha educación integral do individuo e que oalumnado, polo xeral, disfrute da súa aprendizaxe e práctica -feito este tan importante para amotivación cara ao aprendizaxe- consideramos que lle otorgan un gran valor educativo.

2.- Contribución ao desenvolvemento das competencias clave

En liña coa Recomendación 2006/962/EC, do 18 de decembro de 2006, do ParlamentoEuropeo e do Consello, sobre as competencias clave para a aprendizaxe permanente, no Decreto86/2015 do 25 de Xuño incorpórase a clasificación e denominación das definidas pola UniónEuropea. Considérase que “as competencias clave son aquelas que todas as persoas precisan paraa súa realización e o seu desenvolvemento persoal, así como para a cidadanía activa, a inclusiónsocial e o emprego”.

Unha competencia supón a combinación de habilidades prácticas, coñecementos,motivación, valores éticos, actitudes, emocións e outras compoñentes sociais e de comportamentoque se mobilizan conxuntamente para lograr unha acción eficaz.

O referido Decreto, recolle unha serie de competencias, segundo a clasificación e denominacióndas definidas pola Unión Europea na Recomendación 2006/962/EC: comunicación lingüística(CCL); competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT);competencia dixital (CD); aprender a aprender (CAA); competencias socias e cívicas (CSC);sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE); e conciencia e expresións culturais (CCEC).Potenciarase o desenvolvemento da competencia lingüística e da competencia matemática ecompetencias básicas en ciencia e tecnoloxía.

A idea é que a presente materia contribúa á adquisición de todas as competencias claves, seben contribuirá de xeito particular ás competencias clave que citamos a continuación, suliñando quese entende por Competencias as capacidades para aplicar de xeito integrado os contidos propiosde cada ensinanza e etapa educativa, e para lograr a realización adecuada de actividades e aresolución eficaz de problemas complexos.

Comunicación lingüística (CCL): a música contribúe a enriquecer os intercambios comunicativos,e á adquisición e uso dun vocabulario musical básico. Tamén colabora coa integración da linguaxemusical e da linguaxe verbal.


Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT): a educaciónmusical favorece a comprensión dos elementos básicos da linguaxe musical: a relación entre asdistintas figuras, o compás, a harmonía. O uso de recursos tecnolóxicos no campo da músicafavorece o seu aproveitamento como ferramenta para os procesos de autoaprendizaxe e a súaposíble integración nas actividades de lecer.

Competencia dixital (CD): a través do uso da tecnoloxía como ferramenta para mostrar procesosrelacionados coa música e coa gravación e edición dixital do son.

Aprender a aprender (CAA): a música potencia capacidades e destrezas fundamentais para aaprendizaxe guiada e autónoma como a atención, a concentración e a memoria, á vez quedesenvolve o sentido da orde e da análise.

Competencias socias e cívicas (CSC): a participación en actividades musicais e de movemento dedistinta índole relacionadas coa interpretación e creación colectiva que requiren dun traballocooperativo, colabora na adquisición de habilidades para relacionarse cos demais.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE): naquelas actividades relacionadas coainterpretación musical, desenvólvense capacidades e habilidades tales como a perseverancia, aresponsabilidade, a autocrítica e a autoestima, sendo estes factores clave para a adquisición destacompetencia.

Conciencia e expresións culturais (CCEC): a música fomenta a capacidade de apreciar,comprender e valorar criticamente diferentes manifestacións culturais e musicais, a través deexperiencias perceptivas, expresivas e do coñecemento de músicas de diferentes culturas, épocas...

3.- Obxectivos

Enténdense por Obxectivos os referentes relativos aos logros que o alumnado debealcanzar ao rematar o proceso educativo, como resultado das experiencias de ensino e aprendizaxeintencionalmente planificadas para tal fin.

Segundo o Decreto 86/2015 do 25 de Xuño, o currículo da educación secundariaobrigatoria contribuirá a desenvolver no alumnado as capacidades que lle permitan acadarobxectivos como:

2.1.- Utilizar a voz, o corpo, obxectos, instrumentos e dispositivos electrónicos para expresar idease sentimentos, como medio de expresión.2.2.- Desenvolver e aplicar diversas habilidades e técnicas que posibiliten a creación, ainterpretación vocal e a instrumental, o movemento e a danza, tanto de forma individual como engrupo.2.3.- Recoñecer as características de diferentes obras musicais aplicando a terminoloxía apropiadapara describilas.2.4.- Utilizar de forma autónoma diversas fontes de información -medios audiovisuais, internet,textos, partituras e outros recursos gráficos para o coñecemento da música.2.5.- Recoñecer e utilizar diferentes medios audiovisuais e tecnoloxías da información e dacomunicación como recursos para a expresión musical.2.6.- Participar na organización e realización de actividades musicais desenvolvidas nos diferentescontextos.


2.7.- Comprender e valorar as relacións entre a linguaxe musical e outras linguaxes e ámbitos decoñecemento.2.8.- Elaborar xuízos e criterios persoais, mediante unha análise crítica dos diferentes usos sociaisda música, sexa cal sexa a súa orixe, valorando a contribución que a música pode facer á vidapersoal e a da comunidade.2.9.- Valorar o silencio e o son como fenómenos naturais e como elementos musicais, tomandoconciencia da súa importancia.

A maiores tamén debemos ter en consideración os seguintes:

a. Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos no respectoás demais persoas, practicar a tolerancia, a cooperación e a solidariedade entre as persoas e osgrupos, exercitarse no diálogo, afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e deoportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e prepararsepara o exercicio da cidadanía democrática.

b. Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo,como condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio dedesenvolvemento persoal.

c. Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entreeles. Rexeitar a discriminación das persoas por razón de sexo ou por calquera outra condición oucircunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes emulleres, así como calquera manifestación de violencia contra a muller.

d. Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súasrelacións coas demais persoas, así como rexeitar a violencia, os prexuízos de calquera tipo e oscomportamentos sexistas, e resolver pacificamente os conflitos.

e. Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información, para adquirirnovos coñecementos con sentido crítico. Adquirir unha preparación básica no campo dastecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación.

g. Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, osentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomardecisións e asumir responsabilidades.

h. Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua galega e nalingua castelá, textos e mensaxes complexas, e iniciarse no coñecemento, na lectura e no estudo daliteratura.

n. Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das manifestacións artísticas,utilizando diversos medios de expresión e representación.

ñ. Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural, histórico eartístico de Galicia, participar na súa conservación e na súa mellora, e respectar a diversidadelingüística e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo actitudes de interese erespecto cara ao exercicio deste dereito.

o. Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento fundamentalpara o mantemento da identidade de Galicia, e como medio de relación interpersoal e expresión deriqueza cultural nun contexto plurilingüe, que permite a comunicación con outras linguas, enespecial coas pertencentes á comunidade lusófona.


4.- Contidos

Enténdense por Contidos o conxunto de coñecementos, habilidades, destrezas e actitudesque contribúen ao logro dos obxectivos de cada ensinanza e etapa educativa, e á adquisición decompetencias.

4.1.- Secuenciación de contidos

A continuación, preséntase a relación de contidos segundo a clasificación por bloques,indicando os obxectivos xerais da etapa (O.X.) e os criterios de avaliación (C.A.) cos que serelacionan.

BLOQUE 1. ESCOITA

O.X. Contidos

j, b, e B1.1. Audición de música contemporánea, e investigación e valoración das posibilidades doson.

j, b, e B1.2. Identificación e apreciación das calidades dos sons do contexto.

b, e, o B1.3. Identificación e apreciación de formas musicais sinxelas.

b, e, o B1.4. Identificación a través da escoita de tipos de voces (soprano, contralto, tenor e baixo),instrumentos, variacións e contrastes de velocidade.

b, e, o B1.5. Valoración e interese pola música de diferentes épocas e culturas, nomeadamente agalega.

h, a, d B1.6. Audición activa e comentada de música variada da nosa cultura e doutras culturas.

h, a, d B1.7. Actitude atenta, silenciosa e respectuosa durante a audición de música e/ou naasistencia a representacións musicais.

h, a, d B1.8. Indagación sobre as normas que regulan a propiedade intelectual. Valoración epresentación dos resultados.

BLOQUE 2. INTERPRETACIÓN INSTRUMENTAL

O.X. Contidos


j, e, k B2.1. Exploración das posibilidades sonoras e expresivas da voz.

j, b, d/a B2.2. Interpretación de pezas con instrumentos de aula e/ou frauta doce.

j, b, d/a B2.3. Interpretación, memorización e improvisación guiada de cancións a unha ou variasvoces, desenvolvendo progresivamente a dicción, a afinación e a técnica vocal. Canon.

j, b, d/a B2.4. Recoñecemento de tipos de instrumentos acústicos e electrónicos, agrupaciónsinstrumentais e vocais, e rexistros da voz.

j, b, d/a B2.5. Utilización das grafías convencionais na lectura, na escritura e na interpretación decancións e de pezas instrumentais sinxelas.

j, b, d/a B2.6. Gravación e rexistro das interpretacións para unha valoración e unha análiseposteriores.

j, b, d/a B2.7. Interese pola mellora do proceso de interpretación e do resultado final.

j, b, d/a, k B2.8. Traballo cooperativo, asumindo as responsabilidades que lle correspondan erespectando as achegas das demais persoas do grupo.

i, j B2.9. Creación de mensaxes musicais con contido expresivo, combinando elementos sonorose corporais diversos.

i, j B2.10. Utilización dos medios de comunicación e de internet para a procura de información,en soporte impreso e dixital, sobre instrumentos, compositores/as, intérpretes e eventosmusicais de interese.

i, j B2.11. Exploración das posibilidades sonoras e expresivas dos medios audiovisuais etecnolóxicos para comunicar. Creación de cuñas radiofónicas e videoanuncios.

i, j B2.12. Utilización dos medios audiovisuais e dos recursos informáticos para a sonorizaciónde imaxes, contos, poemas e refráns, dobraxe de películas etc., e para a creación deproducións propias.

BLOQUE 3. MÚSICA, MOVEMENTO E DANZA

O.X. Contidos

j, b, h/d,o, k

B3.1. Identificación do corpo como instrumento. Indagación e valoración sobre asposibilidades expresivas e comunicativas do corpo en distintas representacións artísticas ousituacións cotiás.

j, b, h/d,o

B3.2. Valoración e recoñecemento das danzas e a súa contribución ao noso patrimonioartístico e cultural.

j, b, h/d,o

B3.3. Interpretación de danzas coidando a coordinación individual e colectiva.


j, b, h/d,o

B3.4. Invención de coreografías sinxelas para cancións e pezas musicais de diferentesestilos.

j, b, h/d,o

B3.5. Gravación e rexistro das danzas interpretadas. Análise de valoración do produto.

5.- Estándares de aprendizaxe avaliables

Enténdese por Estándares de aprendizaxe avaliables as especificacións dos criterios deavaliación que permiten definir os resultados de aprendizaxe e que concretan o que o alumnadodebe saber, comprender e saber facer en cada disciplina. Deben ser observables, medibles eavaliables, e permitir graduar o rendemento ou o logro alcanzado. Deben contribuír a facilitar odeseño de probas estandarizadas e comparables.

Seguindo os criterios de avaliación expostos no punto 8.1 definiremos para os mesmos osseguintes estándares de aprendizaxe avaliables:

UD Estándares de aprendizaxe avaliables

1

MUB1.1.1. Recoñece os parámetros do son e os elementos básicos da linguaxemusical, utilizando unha linguaxe técnica apropiada.MUB1.1.2. Recoñece e aplica os ritmos e os compases a través da lectura ou a audiciónde pequenas obras ou fragmentos musicais.

2

MUB1.2.1. Distingue e emprega os elementos que se utilizan na representacióngráfica da música (colocación das notas no pentagrama; clave de sol e de fa en cuarta;duración das figuras; signos que afectan a intensidade e matices; indicacións rítmicas ede tempo, etc.).

3 MUB1.3.1. Improvisa e interpreta estruturas musicais elementais construídas sobre osmodos e as escalas máis sinxelas e os ritmos máis comúns.

4

MUB1.4.1. Amosa interese polo coñecemento e a aplicación de técnicas e as normas docoidado da voz, o corpo e os instrumentos.MUB1.4.2. Canta pezas vocais propostas aplicando técnicas que permitan unhacorrecta emisión da voz.

5

MUB1.5.1. Realiza improvisacións e composicións partindo de pautas previamenteestablecidas.MUB1.5.2. Amosa unha actitude de superación e mellora das súas posibilidades, erespecta as capacidades e as formas de expresión.

5.1.- Temporalización

A presente materia impartirase en períodos lectivos de 1 hora semanal, polo que aduración total da materia será de aproximadamente de 36 horas. Esas horas distribuiranse entre asdiferentes unidades didácticas, todas elas estructuradas para dar cabida a tódolos estándares de


aprendizaxe a medir.

TRIMESTRE UNIDADES Nº SESIÓNS

1º TRIMESTRE

1. Comezamos 3

2. Músicas do mundo 3

3. Músicas populares urbanas 3

4. Gravando 3

5. A bailar! 3

2º TRIMESTRE

6. O Rei Sabio 2

7. Improvisamos 2

8. Informática musical 2

9. Paisaxe sonora 2

10. Audioconto 3

3º TRIMESTRE

11. Os instrumentos musicais 2

12. Ao son da banda 2

13. Radio e podcasting 2

14. A música galega 2

15. Rematamos! 2

5.2.- Mínimos esixibles para superar a materia

Na presente programación deberemos indicar os mínimos esixibles ó alumnado necesariospara a avaliación positiva da materia. Así, estableceranse os seguintes mínimos:

Mínimos esixibles

1 B1.1. Parámetros do son. Elementos básicos da linguaxe musical.B1.2. Características da voz e da palabra como medios de expresión.

2

B1.6. Fomento da sensibilidade estética, desenvolvida a través da comprensión e ainteriorización da música.B1.7. Grafías e outras formas de notación musical, convencionais e propias, empregadascomo expresión musical.

3

B1.8. Exploración das posibilidades de diversas fontes sonoras e práctica de habilidadestécnicas para a interpretación.B1.9. Experimentación e práctica das técnicas do movemento e da danza, expresión doscontidos musicais a través do corpo e do movemento, e a interpretación dun repertoriovariado de danzas.

4

B1.10. Práctica das pautas básicas da interpretación: silencio, atención ao/á director/a eaos/ás demais intérpretes, audición interior, memoria e adecuación ao conxunto.B1.11. Aceptación e cumprimento das normas que rexen a interpretación en grupo e a achegadas ideas musicais que contribúan ao perfeccionamento da tarefa común.

5 B1.15. Práctica de pezas musicais aprendidas a través da memorización e da lectura de


partituras.B1.16. Sonorización de representacións dramáticas, actividades de expresión corporal, edanza e imaxes fixas e en movemento na realización de producións audiovisuais.

Así pois, o alumnado debería de poder:

1. Expor de forma crítica a opinión persoal respecto da función das artes escénicas (danza, teatro,circo, ópera, etc.), a súa importancia como medio de expresión de sentimentos, emocións, ideas esensacións.

2. Apreciar a importancia do patrimonio en artes escénicas e comprender o valor de conservar etransmitir o seu legado.

3. Explicar o papel da danza e o teatro para a mellora de saúde física e psíquica a través da súapropia experiencia.

4. Realizar unha reflexión sobre os diferentes espectáculos de danza, teatro e outras artes escénicas.

5.- Coñece a función da danza, o teatro e outras artes escénicas en situacións e contextos diversos:actos da vida cotiá, espectáculos, medios de comunicación, etc.

6.- Analiza e comenta os espectáculos de danza, teatro e outras artes escénicas aos que se asistiu,relacionándoos cos contidos estudados.

7.- Recoñece e diferencia os diversos estilos e formas de danza e de teatro.

8.- Aplica as habilidades técnicas necesarias nas actividades de interpretación, colabora co grupo erespecta as regras fixadas para lograr un resultado acorde coas súas propias posibilidades.

9.- Interpreta e memoriza un repertorio variado de teatro en grupo.

10.- Emprega con rigor os elementos e as calidades do movemento na improvisación teatral.

5.3.- Procedementos e instrumentos de avaliación

Os procedementos de avaliación realizaranse tendo en conta o seguinte:

•Asistencia regular a clase. Será necesaria a recuperación das horas perdidas mediante arealización de actividades relacionadas cos contidos traballados durante a sesióncorrespondente e facilitadas polo profesor.

•Participación do alumnado en todas as actividades propostas tanto individuais como engrupo.

•Unha ou varias probas teóricas ou practicas relacionadas coa unidade didáctica.•Entrega dun traballo final a determinar polo grupo.

Como instrumentos de avaliación utilizaranse, nos dous últimos apartados dosprocedementos descritos antes:

•Exames escritos, os cales poden ser teóricos (resposta de preguntas ou exames tipo test,por exemplo), ou prácticos (exposicións, danzas, interpretacións, composicións...)

•Probas prácticas.


•Traballo final sobre unha creación grupal.

No caso de alumnado que non supere a materia en xuño e teña que presentarse en setembroos instrumentos de avaliación basearanse nun exame a realizar polo alumno/a, podendo ser escritoou práctico (ou unha mistura das dúas opcións), debendo superar o alumnado o mesmo.

6.- Metodoloxía didáctica

Enténdese por Metodoloxía didáctica o conxunto de estratexias, procedementos e acciónsorganizadas e planificadas polo profesorado, de xeito consciente e reflexivo, coa finalidade deposibilitar a aprendizaxe do alumnado e o logro dos obxectivos suscitados.

Os principios metodolóxicos nos que se sustenta a nosa ensinanza serán os seguintes:

Aprendizaxe significativa: pártese dos coñecementos previos que posúe o alumnado paraadquirir outros novos. Segundo a psicoloxía construtuvista, a nova información conéctase cunconcepto relevante presente na estrutura cognitiva, de xeito que as novas ideas e conceptos podenser aprendidos significativamente polo alumno ou alumna. Neste sentido, teranse en conta oscoñecementos previos do alumnado e proporcionaranse actividades que esperten o seu interese.

Enfoque globalizador: darase un enfoque globalizador da área, procurando interrelacionaros contidos duns bloques con outros. Tamén se proporán actividades que relacionen a música conoutras áreas curriculares. Deseñaranse actividades de aprendizaxe integradas que lle permitan aoalumnado avanzar na adquisición eficaz de máis dunha competencia ao mesmo tempo. Éfundamental a coordinación co equipo docente.

Ensinanza motivadora: a motivación farase partindo das súas experiencias e de situaciónsconcretas que esperten o interese do alumnado e manteñan a súa atención. O aspecto lúdico serácentral á hora de realizar as distintas actividades, dando unha grande importancia á práctica efomentando o interese por aprender.

Ensinanza individualizadora-socializadora: teranse en conta as características cognitivas,psicomotrices e afectivo-sociais de cada alumno e alumna, favorecendo o desenvolvemento persoalsen esquecer que somos seres que vivimos en sociedade. A acción educativa procurará a integracióndas distintas experiencias e aprendizaxes do alumnado e terá en conta os seus diferentes ritmos eestilos de aprendizaxe, favorecendo a capacidade de aprender por si mesmo e promovendo otraballo colaborativo e en equipo.

Aprendizaxe autónoma: darase importancia á adquisición de ferramentas de traballo quevaian articulando estratexias de aprendizaxe autónoma, posibilitando que o alumnado “aprenda aaprender”.

7.- Materiais e recursos didácticos

Para o correcto desenvolvemento da nosa práctica docente, precisaremos unha serie derecursos que nos permitan realizar adecuadamente as actividades programadas e facilitar aadquisición dos coñecementos por parte do alumnado.


Materiais: Empregaremos principalmente instrumentos Orff para a interpretación musical, por sero máis axeitado desde o punto de vista técnico-interpretativo. Cada alumno e alumna terá a súapropia frauta doce. No instrumental PAD, contaremos con láminas de metal e madeira nas tesiturasde soprano, contralto e baixo. Entre os membranófonos contaremos con caixa, pandeiretas,pandeiros de distintos tamaños e bongoes e/ou timbais Orff. Tamén se van precisar instrumentos depequena percusión de madeira de metal. Haberá que contar con materiais auxiliares, como atrís,baquetas con mazas duras e brandas, encerado pautado, metrónomo, partituras... Sería bo dispórdalgún instrumento harmónico (teclado ou guitarra) e tamén se poderán aproveitar os instrumentosque poda aportar o propio alumnado ou utilizar instrumentos construídos con materiais reciclados.O profesor tamén pode contribuír co seu propio material.

Ambientais: Os elementos visuais e decorativos (láminas didácticas, murais...) serán empregadoscomo recursos de apoio para a actividade docente.

Persoais: O profesorado será o principal recurso humano co que contemos na nosa prácticadocente, prestando atención á colaboración entre áreas. Tamén sería importante contar coacolaboración externa de intérpretes profesionais ou afeccionados, agrupacións musicais, así comodocentes doutros centros como escolas de música ou conservatorios... para a realización deconcertos didácticos.

Informáticos e audiovisuais: Será preciso contar con medios para a reprodución de audio e vídeo.Tamén sería convinte contar con un ou dous micrófonos e soportes, unha tarxeta de son externa esoftware para a gravación e edición musical (Audacity, GarageBand, Cubase...). Será importantecontar cunha pequena fonoteca musical en formato CD e DVD ou ben en MP3 para reproducir noordenador ou noutro soporte dixital (iPod, reprodutor MP3...).

A posibilidade xeralizada de dispor hoxe en día de acceso a Internet na aula permite oacceso a unha grande cantidade de información entre a que se inclúe videos, tutoriais, manuaistécnicos...

Así pois, na presente programación optaremos por empregar a maiores materiais e recursosen rede (a través da aula virtual do Centro) para que o alumnado poda participar e construir de xeitodirecto o seu propio entorno cognitivo.

8.- Avaliación, cualificación e promoción do alumnado

A avaliación non é unha acción sancionadora, senón orientativa e reguladora que nos permitecoñecer os logros conseguidos e reflexionar sobre o proceso de ensino e aprendizaxe.

A acción avaliadora deberá ter en conta tanto os procesos de aprendizaxe do alumnado como apráctica docente, así como a propia programación.

No contexto do proceso de avaliación continua, cando o progreso dun alumno ou alumnanon sexa o axeitado estableceranse medidas de reforzo educativo. Estas medidas adoptaranse encalquera momento do curso, tan pronto como se detecten as dificultades, e estarán dirixidas agarantir a adquisición das competencias imprescindibles para continuar o proceso educativo.

Avaliaranse tanto as aprendizaxes do alumnado como os procesos de ensinanza e a propiapráctica docente, para o que establecerán indicadores de logro nas programacións docentes.


8.1.- Criterios de avaliación

Enténdese por Criterios de avaliación o referente específico para avaliar a aprendizaxedo alumnado. Describen aquilo que se quere valorar e que o alumnado debe lograr, tanto encoñecementos coma en competencias, e responden ao que se pretende conseguir en cada disciplina.

Na seguinte táboa pódese ver os contidos relacionados, os criterios de avaliación da mesmae as competencias clave coas que se asocian eses criterios.

Criterios de Avaliación C. Clave

B1.1. Recoñecer os parámetros do son e os elementos básicos da linguaxemusical, utilizando unha linguaxe técnica apropiada e aplicán-doos a travésda lectura ou a audición e a interpretación de pequenas obras ou fragmentosmusicais.

CMCCTCCECCCL

B1.2. Distinguir e utilizar os elementos da representación gráfica da música(colocación das notasno pentagrama; clave de sol e de fa en cuarta; duración das figuras; signosque afectan a intensidade e matices; indicacións rítmicas e de tempo, etc.).

CCEC

B1.4. Amosar interese polo desenvolvemento das capacidades e ashabilidades técnicas como medio para as actividades de interpretación,aceptando e cumprindo as normas que rexen a interpretación en grupo eachegando ideas musicais que contribúan ao perfeccionamento da tarefacomún

CAACCEC

B1.5. Amosar interese polas actividades de composición e improvisación, erespecto polas creacións dos seus compañeiros e das súas compañeiras.

CCECCAA

B1.6. Participar activamente e con iniciativa persoal nas actividades deinterpretación, asumindo diferentes papeis, intentando concertar a súa accióncoa do resto do conxunto, achegando ideas musicais e contribuíndo aoperfeccionamento da tarefa en común.

CCECCAACSIEECSC









•Probas prácticas.•Traballo final sobre unha creación grupal.


8.3.- Criterios de cualificación

Os criterios de cualificación para a avaliación da materia serán os seguintes:

•Asistencia regular a clase e Participación nas actividades propostas: suporán un 10%da nota final, tendo en conta que nos traballos en grupo avaliarase a cada alumno dexeito individual segundo a súa participación na actividade do grupo.

•Probas teóricas ou practicas: suporán o 60% da nota final, debendo ter neste apartadomáis dun 4 de media para que se avalíe o seguinte apartado.

•Traballo final: suporá o 30% da nota final.

O traballo final debe superarse cunha nota igual ou superior a 5 para que se considereválido. Se a nota é inferior considerarase un proxecto incompleto e a puntuación do mesmo será tidaen conta ou non para a nota final segundo o criterio do profesor.

Para o alumnado que non supere a materia en xuño e teña que presentarse en setembro oscriterios de cualificación basearanse nun exame a realizar polo alumno, supoñendo o mesmo o100% da nota.

9.- Avaliación do proceso do ensino e a práctica docente.

O mellor indicador do proceso do ensino e a práctica docente é a nota reflectida en cadatrimestre, pois nela van incluidos os diferentes baremos que consideramos que deben ser avaliados.Tamén se terá en conta a actitude cara a materia, a atención e participación na clase, a realizacióndas tarefas encomendadas diariamente, así como os resultados obtidos nos diferentes exames erecuperacións.

A efectos de recibir información do propio alumnado acerca do desempeño do noso traballo,cara o final de curso pediráselle que fagan unha avaliación da nosa labor como docentes, anónimo exustificado, pois non debemos olvidar que a información que eles nos proporcionen pode ser moivaliosa.

A práctica docente verase reflectida tamén nos resultados obtidos nas diferentes probasinternas levadas a cabo no Instituto e nas externas, entendendo por estas últimas as que se poidanfacer de acordo coa nova lei. Os resultados do alumnado na Selectividade proporcionarán taméninformación acerca da efectividade do exercicio docente.


10.- Actividades de seguimento, recuperación e avaliación dasmaterias pendentes.

O alumnado que non supere a materia nas convocatorias de xuño e setembro e a teña comapendente para o curso seguinte deberá realizar os mesmos traballos que o resto do alumnado quecursa a mesma por primeira vez, non presentándose diferencias de ningún tipo, ó ser esta unhamateria de libre configuración e independente de outras materias cursadas.

11.- Procedementos que lle permitan ó alumnado acreditar oscoñecementos necesarios (BAC)

Este apartado non resulta pertinente para o curso a tratar, a saber, 1º ESO, pero deixamos oepígrafe por unha cuestión de fidelidade ao índice seguido.

12.- Avaliación inicialRealizase ao comezo das actividades para poñer de manifesto as capacidades,

coñecementos e actitudes previas do alumnado. Isto permite coñecer o punto de partida a partir docal valorar o seu progreso. Dese xeito, ó comezo do curso realizarase un cuestionario individualpara coñecer os coñecementos previos do alumnado e detectar posibles problemas.

Por outra banda, o seguimento do alumno e do seu traballo no día a día permitirá localizaralumnado que requira unha atención educativa diferente á ordinaria, aplicando nese caso as medidasnecesarias seguindo en todo caso o Plan Xeral de atención á Diversidade.

12.1.- Medidas individuais ou colectivas a adoptar en función dosresultados

En base aos resultados obtidos na avaliación inicial tomaranse as medidas oportunas, tantono plano individual como no grupal, no intento de adaptar a programación da clase áheteroxeneidade do grupo e as capacidades individuais tamén.

13.- Medidas de atención á diversidade

En relación ó alumnado con necesidades específicas de apoio educativo, o Decreto86/2015 do 25 de Xuño establece no seu Artigo 7 que:

“Para o alumnado que requira unha atención educativa diferente á ordinaria,por presentar necesidades educativas especiais, por dificultades específicas deaprendizaxe, trastorno por déficit de atención e hiperactividade (TDAH), polas súasaltas capacidades intelectuais, por se incorporar tarde ao sistema educativo ou porcondicións persoais ou de historia escolar, estableceranse as medidas curriculares eorganizativas necesarias co fin de que poida alcanzar o máximo desenvolvemento das


súas capacidades persoais e os obxectivos e competencias establecidas en cada etapapara todo o alumnado.

Entre estas medidas estableceranse aquelas que garantan que as condicións derealización das avaliacións se adapten ás necesidades do alumnado con necesidadesespecíficas de apoio educativo.”

Unha educación verdadeiramente integradora e que preste especial atención á diversidade ha departir dos principios básicos de inclusión, normalización, individualización, igualdade deoportunidades, coñecementos previos (avaliación inicial), detección e intervención temperá,intelixencias múltiples (Gardner)…

O Decreto, establece que o alumnado con necesidades específicas de apoio educativo que requiraunha atención educativa diferente á ordinaria por presentar (1) necesidades educativas especiais, (2)dificultades específicas de aprendizaxe, (3) trastorno por déficit de atención e hiperactividade(TDAH), (4) altas capacidades intelectuais, (5) por se incorporar tarde ao sistema educativo ou por(6) condicións persoais ou de historia escolar poida alcanzar o máximo desenvolvemento das súascapacidades persoais e os obxectivos e as competencias da etapa, estableceranse as medidascurriculares e organizativas oportunas que aseguren o seu progreso axeitado.

Dentro das medidas de atención á diversidade podemos adoptar as seguintes: adaptacións deacceso ao currículum, adaptacións significativas e adaptacións non significativas.

Adaptacións de acceso ao currículum. De acceso físico: recursos espaciais, materiais e persoais(eliminación de barreiras arquitectónicas, adecuada iluminación e sonoridades, mobiliario adaptado,profesorado de apoio especializado). De acceso á comunicación: materiais específicos deensinanza: aprendizaxe, axudas técnicas e tecnolóxicas, sistemas de comunicacióncomplementarios, sistemas alternativos (braille, lupas, telescopios, ordenadores, gravadoras,linguaxe de signos).

Adaptacións significativas. Modificacións que se realizan desde a programación, previa avaliaciónpsicopedagóxica, e que afectan aos elementos prescriptivos do currículum, por modificarobxectivos xerais de etapa, contidos, criterios de avaliación e estándares de aprendizaxe. Estasadaptacións poden consistir en: adaptar os obxectivos, contidos, criterios de avaliación e estándaresde aprendizaxe; mudar a temporalización dos obxectivos, contidos, CA e estándares, eliminarobxectivos, contidos, CA e estándares do curso; ou introducir obxectivos, contidos, CA e estándaresde cursos anteriores.

Adaptacións non significativas. Modifican elementos non prescriptivos do currículum. Sonadaptacións en canto a temporalización, actividades, metodoloxías, técnicas e instrumentos deavaliación.

En cumprimento do anterior, na presente materia adoptaranse as seguintes medidaspreventivas para a detección de necesidades atendendo aos distintos ritmos de aprendizaxe:

•Avaliación inicial.

•Análise dos traballos realizados polos alumnos.

•Actividades iniciais sobre meta-aprendizaxe: explicación de métodos de traballo dasunidades didácticas, destrezas básicas para estudalas e procedemento de controlsobre a propia aprendizaxe.

E, en caso necesario, tomaranse as seguintes medidas ordinarias:


•Actividades de reforzo que fundamenten futuras aprendizaxes significativas e vandirixidas a aqueles estudantes que teñen lagoas en aspectos básicos.

14.- Elementos transversais

En relación ós elementos transversais, o Decreto 86/2015 do 25 de Xuño establece no seuArtigo 4 que:

“A comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicaciónaudiovisual, as tecnoloxías da información e da comunicación, o emprendemento, e aeducación cívica e constitucional traballaranse en todas as materias, sen prexuízo doseu tratamento específico nalgunhas das materias de cada etapa.”

E, no apartado 3 do mesmo punto:

“A consellería con competencias en materia de educación fomentará asmedidas para que o alumnado participe en actividades que lle permitan afianzar oespírito emprendedor e a iniciativa empresarial a partir de aptitudes como acreatividade, a autonomía, a iniciativa, o traballo en equipo, a confianza nun mesmo eo sentido crítico.”

Un dos principios en que se inspira o sistema educativo é a transmisión e posta en práctica devalores que favorezan a liberdade persoal, a responsabilidade, a cidadanía democrática, asolidariedade, a tolerancia, a igualdade, o respecto e a xustiza, así como que axuden a superarcalquera tipo de discriminación. Estes e outros aspectos han de abordarse de xeito transversal atodas as disciplinas, tendo a Educación Musical un papel destacado na transmisións dos seguinteselementos:

Comprensión lectora. Favorecerase a través da lectura dos contidos específicos da materia enaquelas actividades concretas que teñan un soporte textual: cancións, poemas musicados, audicióne lectura de contos musicais...

Expresión oral e escrita. A través da interpretación vocal de cancións, textos dramatizados, lecturae gravación de contos sonoros... e na realización de composicións textuais e creación de letras apartir dunha melodía dada.

Comunicación audiovisual. Fomentarase a gravación sonora e audiovisual das producións ecreacións propias mediante a utilización de soportes dixitais para a gravación e edición de audio evídeo. Reprodución de audio e vídeo en distintos soportes.

Tecnoloxías da información e da comunicación. Utilización de distintos medios para aaprendizaxe dos contidos específicos da materia, así como para a procura de información ereprodución e visualización de contidos.

Emprendemento. A música facilita o desenvolvemento e afianzamento do espírito emprendedor, através da interpretación grupal e individual de pezas musicais e danzas, e a través da escoita activadas producións propias e das alleas. Estas actividades implican aptitudes como a creatividade, aautonomía, a iniciativa, o traballo en equipo, a confianza nun mesmo e o sentido crítico.

Educación cívica e constitucional. Potenciarase a través de distintas actividades nas que se poña en


valor a importancia da música como elemento fundamental da nosa identidade cultural e datransmisión dos principios sociais de xustiza, igualdade, fraternidade, democracia... por exemplo através da interpretación de himnos (Oda á alegría). Igualmente, partirase do traballo en grupo parafomentar os valores democráticos, a tolerancia, o respecto... como marco fundamental para ainterpretación en conxunto.

Ademais dos elementos mencionados, promoveranse e fomentaranse a través da música, unhaserie de valores transversais:

Educación ambiental. Terase en conta a relación co medio no que viven. A contaminación acústica,as implicacións do son sobre a saúde, a importancia do silencio...

Educación para a igualdade. Débese ter coidado na división entre sexos, por exemplo á hora derealizar danzas ou asignar roles, e prestarase importancia ao papel da muller no mundo da música.Evitaranse os comportamentos estereotipados e contidos sexistas, así como aqueles que supoñandiscriminación por razón da orientación sexual ou da indentidade de xénero, favorecendo avisibilidade da realidade homosexual, bisexual, transexual, transxénero e intersexual. Fomentarase orespecto e o valor de cada sexo na produción musical e daranse outros enfoques sobre a músicadesde o punto de vista de xénero.

Educación para a paz. Promover a aprendizaxe da prevención e resolución pacífica de conflitos entodos os ámbitos da vida persoal, familiar e social, tendo en conta o valor conciliador da música e oseu carácter de práctica grupal, así como a súa característica de ser unha linguaxe asemántica.Fomentarase a tolerancia cara distintos grupos étnicos e culturais, dando relevancia amanifestacións culturais concretas e considerándoas en igualdade de dignidade que as propias. Domesmo modo débese fomentar o respecto aos compañeiros e ás producións xurdidas na aula, asícomo fóra dela. Débese manter en todo momento unha conexión co mundo que rodea ao nosoalumnado, sobre todo o seu ambiente máis inmediato co que poder exemplificar e, deste modo,facer máis significativos os contidos tratados.

Educación do consumidor. No referente ao consumo de música, crear unha actitude crítica ante omercado discográfico, distinción entre os dereitos de autor e o dominio común, promover o usoresponsable dos dispositivos electrónicos, orientar na escoita de distintos estilos musicais atendendoa criterios estéticos e de calidade interpretativa... Analizar a publicidade e os medios decomunicación.

Educación cívico-vial. Aínda que non é un aspecto central a tratar na educación musical, podenfacerse paralelismos entre as normas que permiten unha boa execución instrumental e corporal eaquelas que favorecen o diálogo, a tolerancia, a prudencia, o autocontrol... encamiñadas a evitar osaccidentes de tráfico e mellorar a convivencia.

Educación para a saúde. Atópase nun lugar destacado, posto que a música e a danza constitúen unmagnifico ámbito para o estímulo do equilibrio psicofísico. A maiores, tamén temos que ter enconta, á hora de empregar técnicas de canto, a importancia de cuidar o noso aparato fonador, unhahixiene bucal axeitada, así como a importancia de fomentar unha correcta respiración. Taménpodemos traballar técnicas de relaxación e a musicoterapia.

A interdisciplinariedade da Música implica establecer relacións entre esta e outras áreas. Acomplementariedade interdisciplinar dependerá do grao de coordinación efectiva alcanzado polosequipos docentes e da estrutura organizativa do Centro.


Este enfoque pedagóxico contribúe a dar significado e coherencia ás aprendizaxes, a que oalumnado poda integralos ampliando globalmente os seus esquemas de coñecemento e a mellorar asúa capacidade para establecer relacións e comprender mellor o mundo que o rodea.

A través deste procedemento o alumno/a poderá adquirir unha formación que lle permitavalorar criticamente as diferentes manifestacións musicais que lle ofrece a nosa sociedade. Débesecolaborar con outras áreas para elaborar actividades conxuntas ou complementarias e favorecer untratamento globalizado cun maior nivel de significado para as nosas alumnos e alumnas.

15.- Actividades Complementarias e extraescolares

As actividades propostas para esta materia serán as propostas polo departamento deMúsica para os demais niveles educativos, que normalmente son as seguintes:

•Proxección de fragmentos de videos sobre teatro ou filmes nos que podamos observar apráctica das artes escénicas.

•Conferencias, charlas e obradoiros.

•Excursións e saídas didácticas.

16.- Mecanismos de revisión, avaliación e modificación daprogramación

Periodicamente, a través das reunións do Departamento, farase un seguimento daprogramación didáctica e das modificacións oportunas, que se reflectirá na memoria final. Faraseespecial fincapé nos procesos de ensinanza aprendizaxe e adecuarase a actuación docente e osrecursos metodolóxicos cando sexa preciso.

2º ESO: MÚSICA

1. A contribución da música á adquisición das competencias básicas

Para desenvolver as competencias tratarase de traballar, sobre todo, por proxectos eresolvendo problemas, así propoñeranse tarefas e retos que inciten ás alumnas e ós alumnos amobilizar os seus coñecementos e habilidades.

Ca metodoloxía de proxectos trátase de achegar a escola á vida diaria., empregando unenfoque globalizador, partindo dos intereses das nenas e dos nenos, das súas experiencias ecoñecementos previos e así articular un proxecto que poña en práctica as diferentes competenciasbásicas. Incídese tamén transversalmente, na competencia emocional por considerala de granimportancia, aínda que non figure explicitamente como básica na nosa comunidade.

A competencia cultural e artística: a música fomenta a capacidade de apreciar,comprender e valorar críticamente diferentes manifestacións culturais e musicais, a través deexperiencias perceptivas, expresivas e do coñecemento de músicas de diferentes culturas, épocas eestilos.


A competencia de autonomía e iniciativa persoal: mediante o traballo colaborativoplanificando e xestionando proxectos, interpretando, compoñendo, facendo arranxos desenvólvensecapacidades tales como a perseveranza, a autoestima, a responsabilidade e outras que incidendirectamente na adquisición desta competencia.

A música tamén contribúe á competencia social e cidadá xa que nas actividades querequiren a participación colectiva da a oportunidade de expresar as propias ideas, coñecer as dosdemais, respectalas, e coordinar as propias accións coas do resto do grupo na consecución dunresultado. Co acercamento a música do pasado, a de outras culturas, analizando a incesantepresenza que teñen diferentes estilos musicais nas nosas vidas, o diferente uso que recibe napublicidade e nos medios de comunicación estamos favorecendo a reflexión e a comprensión darealidade.

A música tamén incide directamente no desenvolvemento da competencia dixital, xa que,co uso dos recursos tecnolóxicos musicais estamos posibilitando o dominio do hardware e osoftware musical os distintos formatos de son e audio dixital, as técnicas de tratamento e gravacióndo son relacionados, entre outros coa produción e elaboración de mensaxes musicais, audiovisuais emultimedia.

A competencia de aprender a aprender se reforza ca música dado que esta potencia ascapacidades e destrezas fundamentais para a aprendizaxe guiada e autónoma como a atención, aconcentración e a memoria, á vez que desenvolve o sentido da orde e da análise.

A competencia en comunicación lingüística: coa música se contribúe do mesmo xeito quedesde outras áreas, coa aportación dun vocabulario musical básico que ao integralo enriquece destexeito os intercambios comunicativos.

A competencia no coñecemento e a interacción co mundo físico: cá música reflexionasesobre a mellora do ambiente sonoro, có uso indiscriminado do son, có exceso de ruído. Ó mesmotempo que se tratan de xerar hábitos saudables, se traballan contidos relacionados có uso terapéuticoda voz e do aparello respiratorio non só para conseguir resultados musicais óptimos, senón taménpara previr problemas de saúde, que inciden no desenvolvemento desta competencia

A música contribúe á competencia matemática ao poñer en evidencia a necesidade domanexo de principios matemáticos para a comprensión dos elementos básicos da linguaxe musical:relación entre as distintas figuras, o compás, o timbre ou as agrupacións dos sons en distintos tiposde escalas etc..sen esquecer as correntes como a música aleatoria, algorítmica, fractal e estocásticaentre outras, que están directamente relacionadas cas matemáticas e a física.

2. Obxectivos para 2º ESO

1.1.- Utilizar a voz, o corpo, obxectos, instrumentos e dispositivos electrónicos para expresar idease sentimentos, como medio de expresión.1.2.- Desenvolver e aplicar diversas habilidades e técnicas que posibiliten a creación, ainterpretación vocal e a instrumental, o movemento e a danza, tanto de forma individual como engrupo.1.3.- Valorar as distintas fontes de investigación e a escoita aditiva para o coñecemento de obras,estilos, xéneros etc. interesándose por ampliar e diversificar as preferencias musicais propias.1.4.- Recoñecer as características de diferentes obras musicais aplicando a terminoloxía apropiadapara describilas.1.5.- Utilizar de forma autónoma diversas fontes de información -medios audiovisuais, internet,textos, partituras e outros recursos gráficos para o coñecemento da música.1.6.- Recoñecer e utilizar diferentes medios audiovisuais e tecnoloxías da información e da


comunicación como recursos para a produción musical.1.7.- Participar na organización e realización de actividades musicais desenvolvidas nos diferentescontextos.1.8.- Comprender e valorar as relacións entre a linguaxe musical e outras linguaxes e ámbitos decoñecemento.1.9.- Elaborar xuízos e criterios persoais, mediante unha análise crítica dos diferentes usos sociaisda música, sexa cal sexa a súa orixe, valorando a contribución que a música pode facer á vidapersoal e a da comunidade.1.10.- Valorar o silencio e o son como fenómenos naturais e como elementos musicais, tomandoconciencia da súa importancia.


En cada unha das 10 unidades didácticas nas que distribuímos a materia de música de 2º daESO, trataremos tal e como marca o D.O.G os catro bloques seguintes: Escoita, interpretación,creación e contextos musicais.

UNIDADE 1. O SON E AS SÚAS CUALIDADESEscoita

Clasificación auditiva de sons a través da súa altura, duración, intensidade e timbre erepresentación gráfica destes a través de: o pentagrama, a clave de sol, as notas, figuras e silenciosmusicais e as indicacións dinámicas. Representación gráfica de diferentes sons.

Audición, análise elemental e apreciación crítica da música no cine.Interese por desenvolver hábitos saudables de escoita e de respecto ós demais durante a

escoita.Interpretación

Práctica vogal: Exploración e descubrimento das posibilidades da voz e práctica darelaxación, a respiración, a articulación, a resonancia e a entoación.

Utilización do corpo como medio de expresión musical mediante o traballo rítmico e apercusión corporal.

Práctica instrumental: Práctica de habilidades técnicas para a interpretación da frautaInterpretación da peza instrumental: Gatatumba.Práctica das pautas básicas da interpretación: silencio, atención ao director e aos outros

intérpretes, audición interior, memoria e adecuación ao conxunto.Interese polo coñecemento e coidado da voz, o corpo e os instrumentos

CreaciónCreación dun fragmento sonoro a partir de grafías musicais non convencionais.Valoración da lectura e a escritura musical como recursos para a difusión dunha obra

musical.Contextos musicais

Sensibilización e actitude crítica ante a contaminación acústica.Análise da música no cine. A música ao servizo da linguaxe cinematográfica.Valoración do son e do silencio como elementos básicos da músicaUtilización de diversas fontes de información para indagar sobre o compositor Beethoven.

UNIDADE 2. O RITMO

Escoita


A busca do pulso en audicións.

Recoñecemento auditivo do tempo dunha obra musical.Identificación en audicións dos diferentes tipos de compás (binario, ternario e

cuaternario) e realización de ditados rítmicos.Audición, análise elemental e apreciación crítica da música rock.Interese por coñecer músicas de distintas características e por ampliar e diversificar as

propias preferencias musicais.Valoración da audición como forma de comunicación e como fonte de coñecemento

e enriquecemento intercultural.Interese por coñecer músicas de distintas características e por ampliar e diversificar

as propias preferencias musicais.Valoración dá audición como forma de comunicación e como fonte de coñecemento

e enriquecemento intercultural.Interpretación

Lectura e escritura de ritmos.Interpretación instrumental dunha canción sinxela a diferentes tempi.Práctica vocal: Exploración das posibilidades da voz e práctica da relaxación, a

respiración, a articulación, a resonancia e a entoación.Utilización do corpo como medio de expresión musical mediante o traballo rítmico e

a percusión corporal. Práctica do pulso.Práctica instrumental: Práctica de habilidades técnicas para a interpretación da frauta.Interpretación da peza instrumental: os Picapiedra.Valoración da importancia da pulsación precisa nas interpretacións en grupo e

procura da corrección na interpretación rítmica.Conciencia da importancia do tempo no efecto expresivo dunha composición.

CreaciónCreación, representación gráfica e interpretación de ritmos propios de forma guiada.Valoración da lectura e a escritura musical como recursos para a difusión dunha obra

musical.Respecto e valoración positiva cara á improvisación e a creación individual e

colectiva.Contextos

Coñecemento e análise da música rock.Recoñecemento da pluralidade de estilos na música actual.Utilización de diversas fontes de información para indagar sobre o compositor Igor

Stravinsky.

UNIDADE 3. MELODÍA E HARMONÍAEscoita

Audición, análise e apreciación crítica do hip hop e o rap.Discriminación en audicións e partituras dos conceptos de melodía e harmoníaComparación e identificación de melodías con diferentes perfís melódicos.Identificación auditiva de frases suspensivas e conclusivas.Dedución da escala como ordenación de sons a partir dunha melodía. Audición de melodías

en modo maior e menorDiscriminación auditiva entre consonancia e disonancia.Audición, clasificación e realización de intervalos melódicos, harmónicos e acordesValoración da audición como forma de comunicación e como fonte de coñecemento e

enriquecemento intercultural


InterpretaciónPráctica vocal: Exploración das posibilidades da voz e práctica da relaxación, a respiración,

a articulación, a resonancia e a entoaciónUtilización do corpo como medio de expresión musical mediante o traballo rítmico e a

percusión corporalPráctica instrumental: Práctica de habilidades técnicas para a interpretación da

frauta.Interpretación das pezas: Mumma Warrunno e HIP-NIGHT-HOP.Aceptación e predisposición para mellorar as capacidades técnicas e interpretativas (vocal,

instrumental e corporal) propias e respecto ante outras capacidades e formas de expresión. Interesepola corrección na interpretación melódica e valoración do enriquecemento musical que ofrece asimultaneidade sonoraCreación

Creación e interpretación de melodías propias a partir dunhas pautas básicasValoración da lectura e a escritura musical como recursos para a difusión dunha obra

musical. Respecto e valoración positiva cara á improvisación e a creación individual e colectiva.

ContextosCoñecemento e análise do hip hop e o rap (sons urbanos).Recoñecemento da pluralidade de estilos na música actual.Utilización de diversas fontes de información para indagar sobre o compositor Tchaikovsky.

UNIDADE 4. A VOZEscoita

Clasificación e discriminación auditiva dos diferentes tipos de voces e de distintasagrupacións vocais.

Audición de obras vocais de distintos estilos, xéneros.Discriminación auditiva entre voces naturais e impostadas.A música en directo: a ópera.Interese por coñecer músicas de distintas características e por ampliar e diversificar as

propias preferencias musicais.Interese por desenvolver hábitos saudables de escoita e de respecto aos demais durante a


Práctica vocal: práctica da relaxación, a respiración, a articulación, a resonancia e aentoación. Comprobación da tesitura da súa voz.

Agrupacións vocais na música de diferentes xéneros e estilos.Utilización do corpo como medio de expresión musical mediante o traballo rítmico e a

percusión corporal.Práctica instrumental: Práctica de habilidades técnicas para a interpretación da frauta.Interpretación da peza: Druída.Interese polo coñecemento, coidado e educación da vozPredisposición para mellorar as capacidades técnicas e interpretativas propias e respecto da

práctica vocal e instrumental dos compañeiros e compañeiras.Creación

Invención dunha composición vocal a partir dunha serie de indicacións básicas.Rexistro das composicións propias, usando distintas formas de notación.Respecto e valoración positiva cara á improvisación e a creación individual e colectiva.

ContextosCoñecemento e análise do xénero musical da Ópera.Recoñecemento da pluralidade de estilos na música actual.


Utilización de diversas fontes de información para indagar sobre o compositor Tchaikovsky. Investigación sobre cantantes famosos de ópera.

UNIDADE 5. OS INSTRUMENTOS MUSICAISEscoita

Audición, análise elemental e apreciación crítica de obras instrumentais de distintos estilos exéneros

Discriminación auditiva de diferentes instrumentos musicais e a súa clasificación enfamilias: corda, vento e percusión.

Audición e análise da música funkInvestigación de posibilidades tímbricas en obxectos e útiles cotiáns.Interese por coñecer músicas de distintas características e por ampliar e diversificar as

propias preferencias musicais.Interpretación

Práctica vocal: Práctica da relaxación, a respiración, a articulación, a resonancia e aentoación. Agrupacións instrumentais na música de diferentes xéneros e estilos. Utilización docorpo como medio de expresión musical mediante o traballo rítmico e a percusión corporal.

Práctica instrumental: práctica de habilidades técnicas para a interpretación da frauta.Interpretación da peza Funkycida.Interese polo coñecemento e coidado dos instrumentos.Predisposición para mellorar as capacidades técnicas e interpretativas propias e respecto da

práctica vocal e instrumental dos compañeiros e compañeiras.Creación

Creación de instrumentos musicais a partir de obxectos cotiáns.Respecto e valoración positiva cara á improvisación e a creación individual e colectiva.

ContextosCoñecemento e análise da música funk.Recoñecemento da pluralidade de estilos na música actual.Utilización de diversas fontes de información para indagar sobre a personalidade e o traballo

do luthier Antonio Stradivari.Procura de información sobre intérpretes, directores e orquestras de músicas relevantes.

UNIDADE 6. A TEXTURA MUSICALEscoita

Recoñecemento a través da audición das diferentes texturas musicais (monofónica,homofónica, polifónica e melodía acompañada) en obras musicais de distintos estilos e xénero

Utilización de partituras e outras representacións gráficas para a comprensión da textura damúsica escoitada.

Audición e análise da música tradicional africana.Interese por coñecer músicas de distintas características e por ampliar e diversificar as

propias preferencias musicais.Interese por desenvolver hábitos saudables de escoita e de respecto aos demais durante

escóitaa.Interpretación

Interpretación de exemplos sinxelos de cada unha das texturas estudadas. Práctica vocal: Práctica da relaxación, a respiración, a articulación, a resonancia e a

entoación.Utilización do corpo como medio de expresión musical mediante o traballo rítmico e a

percusión corporal.


Práctica instrumental: Práctica de habilidades técnicas para a interpretación da frauta. Interpretación da peza Don D’jembé.Aceptación e cumprimento das normas que rexen a interpretación en grupo e achega de

ideas musicais que contribúan ao perfeccionamento da tarefa común.Creación

Composición e interpretación dun canon a partir dunha melodía dada.Respecto e valoración positiva cara á improvisación e a creación individual e colectiva.Contextos

Coñecemento e análise da música tradicional africana.Utilización de diversas fontes de información para indagar sobre o xenial compositor

J.S.Bach.

UNIDADE 7. A FORMA MUSICALEscoita

Recoñecemento a través da audición da forma musical en obras musicais de distintos estilose xéneros: formas estrófica, binaria, ternaria e roldou.

Utilización de partituras, textos e outras representacións gráficas para a comprensión daforma musical da música escoitada.

Audición, análise e apreciación crítica da música New Age.Utilización de musicogramas para a comprensión da forma na música pop.Interese por coñecer músicas de distintas características e por ampliar e diversificar as

propias preferencias musicais.Valoración da audición como forma de comunicación e como fonte de coñecemento e

enriquecemento intercultural.Interpretación

Práctica instrumental coa forma musical a partir de tres ideas musicais simples.Práctica vocal: Práctica da relaxación, a respiración, a articulación, a resonancia e a

entoación.Utilización do corpo como medio de expresión musical mediante o traballo rítmico e apercusión corporal

Práctica dos signos de repeticiónPráctica instrumental: Práctica de habilidades técnicas para a interpretación da frauta.

Interpretación da peza Relax 6/9.Goce da interpretación das formas musicais.Aceptación e cumprimento das normas que rexen a interpretación en grupo e achega de

ideas musicais que contribúan ao perfeccionamento da tarefa común.colectivaCreación

Invención das seccións contrastes dun sinxelo rondó.Respecto e valoración positiva cara á improvisación e a creación individual e colectiva.

ContextosCoñecemento e análise da música New AgeUtilización de diversas fontes de información para indagar sobre o xenial compositor G.

BizetRecoñecemento da pluralidade de estilos na música actual.

UNIDADE 8. A MÚSICA POPULAR URBANAEscoita

Audición, análise e apreciación crítica de pezas das distintas tendencias de música popularurbana tratadas na unidade.

Recoñecemento dos instrumentos máis característicos do jazz e da música rock e pop.Interese por coñecer músicas de distintas características e por ampliar e diversificar as


propias preferencias musicaisValoración da audición como forma de comunicación e como fonte de coñecemento e

enriquecemento intercultural.Interpretación

Práctica vocal: Práctica da relaxación, a respiración, a articulación, a resonancia e aentoación.

Utilización do corpo como medio de expresión musical mediante o traballo rítmico e apercusión corporal.

Práctica instrumental: Práctica de habilidades técnicas para a interpretación da frauta.Interpretación das seguintes pezas: SWING LOW SWEET CHARRIOT (espiritual negro) e BIG«DUKE» BAND

Interese por mellorar as capacidades técnicas e interpretativas.Respecto das normas que rexen a interpretación en grupo.

CreaciónImprovisación instrumental guiada sobre un acompañamento de blues.Creación, en grupo, da letra e a música dunha canción pop.Respecto e valoración positiva cara á improvisación e a creación individual e

colectiva.Contextos

Coñecemento básico da historia do jazz e do rock. O Pop e o Rock en España.Análise dos seguintes estilos musicais: o Jazz, o Rock and Roll e a música Pop.O consumo da música na sociedade actual. Sensibilización e actitude crítica ante o consumo

indiscriminado de música. Debate sobre a piratería musical.Utilización de diversas fontes de información para indagar sobre o compositor Franz

Schubert.Procura de información sobre artistas e grupos representativos destes estilos musicais.

UNIDADE 9. A MÚSICA E AS ARTES ESCÉNICASEscoita

Audición e clasificación de diferentes tipos de danza socialAudición e visionado de escenas de ballet clásico e danza contemporánea.A música en directo: a ópera, a zarzuela e o musical. Análise e audición de fragmentos de

estes xéneros musicais.Audición e análise elemental da música latina.Interese por desenvolver hábitos saudables de escoita e de respecto aos demais durante a


Realización de actividades de expresión corporal e movementoInterpretación das seguintes danzas: un baile de salón (chachachá), unha contradanza

renacentista e unha danza do mundo (de orixe israelí).Práctica vocal: práctica da relaxación, a respiración, a articulación, a resonancia e a

entoaciónUtilización do corpo como medio de expresión musical mediante o traballo rítmico e a

percusión corporal.Práctica instrumental: Práctica de habilidades técnicas para a interpretación da frauta.Interpretación das seguintes pezas: Tumbao, Fillo da lúa e Asúuucar saboroso!!!.Práctica das pautas básicas da interpretación: silencio, atención ao director e aos outros

intérpretes, audición interior, memoria e adecuación ao conxunto.Interese pola interpretación de danzas.

Creación


Ambientación musical dunha serie de imaxes ou escenas.Animación con efectos sonoros un texto de invención propia.Invención dunha coreografía a partir dunhas pautas básicasRespecto cara á improvisación e a creación individual e colectiva.

ContextosCoñecemento da importancia histórica da danza.A música ao servizo doutras linguaxes: valoración da importancia da relación da música coa

danza e o teatroAnálise da música utilizada en diferentes tipos de espectáculos: a ópera, a zarzuela e o

musical.Utilización de diversas fontes de información para indagar sobre o compositor Andrew

Lloyd Webber.Procura de información sobre algunhas óperas, zarzuelas e musicais máis representativos.

UNIDADE 10. O FOLCLORE MUSICALEscoita

Audición e interpretación dunha canción tradicional.Audición e análise elemental dun estilo musical: o flamenco. Interese por coñecer as

principais manifestacións do noso folclore e ampliar as propias preferencias musicais Valoración dariqueza cultural que proporciona a existencia das manifestacións populares e tradicionais.Interpretación

Práctica vocal: Práctica da relaxación, a respiración, a articulación, a resonancia e aentonación.

Utilización do corpo como medio de expresión musical mediante o traballo rítmico e apercusión corporal. Práctica instrumental: práctica de habilidades técnicas para a interpretación dafrauta.

Interpretación das seguintes cancións: Maitia Nun Zira, Ou son do ar, Zamba e Cores novento.

Concerto final: interpretación da peza Kumbalawe.Práctica das pautas básicas da interpretación: silencio, atención ao director e aos outros

intérpretes, audición interior, memoria e adecuación ao conxunto.Creación

Creación e interpretación de ritmos utilizando diferentes combinacións de dinámicas,figuracións e tipos de compás.

Respecto cara á improvisación e a creación individual e colectiva.Contextos

Coñecemento da importancia do folclore musical de España: instrumentos musicais,cancións, danzas e bailes.

Clasificación de instrumentos tradicionais segundo a súa procedencia e a familia instrumental á que pertencen. Identificación de forma visual dalgúns instrumentos folclóricos.

Análise e clasificación de textos de cancións segundo a súa funcionalidade.Asociación dalgunhas danzas e bailes característicos do folclore musical español coa

Comunidade Autónoma da que proceden.Análise e valoración do folclore na música actual.O flamenco.Investigación das manifestacións de música tradicional da zona ou rexión á que pertenzan os

alumnos e alumnas.

En cuanto a temporalización, dado que en total dispoñemos no curso académico de 74


sesións para o desenvolvemento da materia a distribución temporal das unidades para o curso écomo segue:

UNIDADES DIDÁCTICAS SESIÓNS

1ª AVALIACIÓN

1. CUALIDADES DO SON 62. O RITMO 63. MELODÍA E HARMONÍA 74. A VOZ 8

2ª AVALIACIÓN

5. OS INSTRUMENTOS MUSICAIS 66. A TEXTURA MUSICAL 57. A FORMA MUSICAL 6

3ª AVALIACIÓN

8. A MÚSICA POPULAR URBANA 69. MÚSICA E ARTES ESCÉNICAS 810. O FOLCLORE MUSICAL 8

4. Criterios de avaliación relacionados coas competencias básicas

Na materia de música se dará prioridade á competencia cultural e artística e a de aprendera aprender en tódolos niveis educativos e dependendo dos contidos de cada unidade, se traballaráno resto das competencias que variarán ó longo do curso.Unidade 1. O son e as súas calidadesExplicar os conceptos de son, ruído e silencio.Recoñecer e distinguir na práctica as calidades do son.Ser capaz de representar graficamente as calidades do son mediante o pentagrama, a clave de sol, asnotas figuras e silencios musicais e as indicacións dinámicas.Comprender a función e importancia da música no cine.Interpretar correctamente os exercicios e composicións musicais da unidade.Participar de forma activa na práctica musical en grupo.Manter respecto e concentración na audición de pezas.

Unidade 2. O ritmoSer capaz de marcar correctamente o pulso durante a audición de pezas musicais de diferente tempo.Coñecer o significado das indicacións de movemento estudadas.Diferenciar auditiva e graficamente os compases de 2/4, 3/4 e 4/4.Ser capaz de ler e escribir ritmos musicais nos compases estudados.Coñecer as características básicas da música rock.Interpretar con precisión rítmica os exercicios e composicións musicais da unidade.


Participar de forma activa na práctica musical en grupo.

Unidade 3. Melodía e harmoníaSer capaz de diferenciar entre melodía e harmonía de forma auditiva e gráfica.Explicar os conceptos de frase musical, escala, intervalo e acorde.Nomear e realizar intervalos.Recoñecer as alteracións musicais e a súa función.Identificar auditivamente a diferenza entre consonancia e disonancia.Recoñecer as características básicas do estilo musical hip hop.Interpretar correctamente os exercicios e composicións musicais da unidade.Participar de forma activa na práctica musical en grupo.Manter respecto e concentración na audición de pezas.

Unidade 4. A vozRecoñecer as partes do aparello fonador.Ser capaz de explicar os procesos que interveñen na produción da voz e como interactúan as diferentes partes do aparello fonador.Apreciar a importancia de manter hábitos de hixiene vocal.Discriminar auditivamente e clasificar os diferentes tipos de voces.Recoñecer as agrupacións vocais máis características e a súa disposición.Identificar algunhas das partes musicais dunha ópera.Interpretar correctamente os exercicios e composicións musicais da unidade.Participar de forma activa na práctica musical en grupo.Manter respecto e concentración na audición de pezas.

Unidade 5. Os instrumentos musicaisRecoñecer e identificar de forma auditiva as familias instrumentais.Ser capaz de clasificar cada instrumento na súa correspondente familia segundo o seu modo de producir o son.Identificar visual e auditivamente os instrumentos musicais estudados.Saber o nome dos instrumentos do aula e de que tipo son.Manter nas actividades musicais de clase a disciplina e silencio necesarios.Interpretar correctamente os exercicios e composicións musicais da unidade.Manter respecto e concentración na audición de pezas.

Unidade 6. A textura musicalSer capaz de explicar o concepto de textura musical.Representar de forma gráfica de cada unha as texturas musicais.Recoñecer diferentes texturas musicais en audicións e partituras.Gozar da interpretación de distintos tipos de textura musical.Recoñecer algunhas das características básicas da música tradicional africana.Interpretar correctamente os exercicios e composicións musicais da unidade.Participar de forma activa na práctica musical en grupo.Manter respecto e concentración na audición de pezas.

Unidade 7. A forma musicalSer capaz de explicar o concepto de forma musical.Distinguir, a través da audición, a forma de diferentes pezas musicais.Identificar nunha partitura a forma musical dunha composición.Utilizar correctamente os signos de repetición.


Identificar as diferentes partes musicais dunha canción de música pop.Recoñecer o estilo musical New Age.Interpretar correctamente os exercicios e composicións musicais de unidade.Participar de forma activa na práctica musical en grupo.Manter respecto e concentración na audición de pezas.

Unidade 8. A música popular urbanaDistinguir as características da música jazz.Recoñecer e diferenciar as principais características e instrumentos musicais da música rock e pop.Ser capaz de relacionar algúns cantantes e/ou grupos musicais co estilo musical ao que pertencen.Diferenciar auditivamente os diferentes estilos musicais explicados na unidade.Recoñecer algúns dos representantes da música rock e pop en España.Interpretar correctamente os exercicios e composicións musicais da unidade.Participar de forma activa na práctica musical en grupo.Manter respecto e concentración na audición de pezas.

Unidade 9. A música e as artes escénicasValorar a importancia da música nas artes escénicas.Clasificar diferentes danzas sociais atendendo á súa discriminación segundo as características e función.Recoñecer as características e elementos que interveñen en ballet clásico e diferencialos dos da danza contemporánea.Distinguir as principais características dunha ópera, unha zarzuela e un musical e pór exemplos dalgunha obra representativa de cada un destes xéneros.Ser capaz de nomear algunhas grandes figuras do mundo da danza e a música teatralRecoñecer as características da música latina.Interpretar correctamente os exercicios e composicións musicais da unidade.Participar de forma activa na práctica musical en grupo e manter respecto e concentración na audición de pezas.

Unidade 10. O folclore musicalSer capaz de explicar o concepto de folclore e as principais características da música tradicional.Identificar de forma visual dalgúns instrumentos folclóricos e clasificalos segundo a súa procedencia e familia instrumental á que pertencen.Recoñecer de que zona da xeografía española proceden algunhas danzas e bailes característicos do folclore español.Ser capaz de clasificar algunhas cancións tradicionais segundo a súa temática e funcionalidade.Apreciar a riqueza e variedade do folclore musical español.Recoñecer algunhas das características musicais do flamenco.Interpretar correctamente os exercicios e composicións musicais da unidade


Pártese do nivel de desenrolo do alumno/a, nos seus distintos aspectos, para construír, apartir de aí, outros aprendizaxes que favorezan e melloren dito nivel de desenrolo.

A aprendizaxe está condicionada polos coñecementos previos de cada alumno/a e estarábaseada na observación continuada do seu traballo.

Propiciaranse oportunidades para poñer en práctica os novos coñecementos, intentandoconectalos cos previos, dando así aos contidos un carácter significativo e funcional.


Fomentaranse as experiencias de interacción entre os alumnos/as (realización de traballos engrupo, exposicións, debates, etc.)A aprendizaxe orientarase cara a “aprendizaxe autónomo” (aprender a aprender)

Programaranse tamén a realización de actividades de reforzo, no caso de non acadar osobxectivos propostos agás das de apoio: concertos, musicais, visitas a museos,etc.


Nas aulas de música dispóñense de material diverso (instrumentos, libros e dicionarios deconsulta, partituras, láminas, discos, vídeos, etc.) de uso común e utilizable o longo do curso,segundo as necesidades e en función do desenvolvemento do programa.

Tamén na biblioteca do centro cóntase con libros, vídeos e Dvds de interese; pódeseconsultar a selección deles, na biblioteca ou vía internet e solicitando o seu préstamo o alumnadopoderá utilizalos e levalos a casa.

O libro guía ou os apuntamentos e material didáctico preparados do profesor sempreengaden gravacións, imaxes, videos e enlaces a internet de interese.

7. Procedementos e instrumentos de avaliación

Aparte dos exames terase en conta as probas prácticas, o seguimento dos cadernos, ocoidado do material musical, e a participación nas actividades programadas polo departamento nosseus distintos contextos: de aula, de centro e fora do centro.


No 2º curso da E.S.O. conta o 45% a teoría e o 45% a práctica musical. As libretas demúsica e o resto do material empregado en 2º da E.S.O. poden variar a cualificación nun 10 %como máximo.


-Os elementos básicos da linguaxe musical: o son e o silencio; o ritmo, melodía e textura. -Lectura, escritura, audición e recoñecemento de fragmentos e obras, con as anotacións epresentación correspondente na libreta de traballo de clase. -Valoración do material ben coidado, limpo e ordenado.-Utilización da Voz e os Instrumentos como medios de expresión cantando canciónsindividualmente e en grupo; interpretando cancións sinxelas coa frauta e PAD e PAI. -Diferenciación, identificación e clasificación dos instrumentos musicais pola súa forma, etimbricamente a través da audición, valorando as normas que rexen na interpretación en grupo.-Coñecemento e valoración das obras musicais de distintas épocas e estilos así como datosbiográficos de autores relevantes (Alfonso X, J.S.Bach, A. Vivaldi, G. F.Haendel, F.J.Haydn,W.A.Mozart, F.Schubert, R. Schumann, L.v.Beethoven, G.Verdi, J.Strauss, J. Offenbach,P.I.Tchaikovski, G. Rossini, M. Mussorgski, I. Stravinski) e utilización de recursos para a súacomprensión: partitura, musicograma.., sendo obrigatoria a asistencia os concertos organizados paratal fin (Aula de Cultura,Auditorio,Principal, etc..)-Coñecemento da música popular urbana: jaz, rock, pop...


-Coñecemento da música tradicional propia e doutras culturas-Coñecemento das artes escénicas: danza, ballet, ópera, zarzuela, teatro musical, etc.-Valoración das Interpretacións musicais, do Movemento e a Danza como fontes de comunicacióne expresión: Interese e respecto nos exercicios de movemento rítmico, acompañamento conpercusión corporal, improvisacións vocais e danza colectiva.


A mesma definición de Proxecto Curricular constitúe unha atención á diversidade. Por outrabanda o desenvolvemento das programacións de aula xerará un conxunto de propostas quefavorecerán a adaptación aos intereses, capacidades e motivacións dos alumnos.

Farase a adaptación das canles comunicativas pertinentes segundo o caso, por exemplo enalumnado con carencias auditivas, reforzar os procedementos visuais e hápticos.


Dado que os contidos da materia de Música en 3º ESO son progresivos en relación aos de 2ºESO, considerarase que o alumnado terá superada a materia pendente de 2º ESO, cando naavaliación continua de dita materia que se corresponde có curso no que está matriculado, supere osobxectivos de acordo cós criterios de avaliación explicitados. Os contidos esixidos serán aquelessinalados como mínimos.


O Departamento de Música programa a asistencia en directo a concertos, tratando de asistircon cada curso ó menos a un ó longo do curso escolar, así como a asistencia ás actividades musicaisque se organicen no propio centro.

Inclúense tamén, se é posible, visitas a museos, exposicións e diversas actividades culturaisrelacionadas ca materia.

Ademais tratarase de participar en tódalas actividades que se organicen en torno a temastransversais, e tamén coincidindo con conmemoracións de datas sinaladas como son : Día da Paz,Antroido e as interdisciplinares.

13. As accións previstas de acordo co proxecto lector

O Departamento de Música programa participar nas actividades que o Centro propoñadentro do grupo do apoio á biblioteca.

15. Proxecto lingüístico

O Departamento de Música participará no citado proxecto se se requerise a súacolaboración.


No Departamento de Música, as accións encamiñadas cara a integración das Tics son as


seguintes:Utilización dentro da metodoloxía da ensinanza-aprendizaxe de programas específicos de

música como: Band in a Box., Sibelius, Audacity, Switch, Finale, etc..sempre que se poida contarcós medios adecuados, e así mesmo, asistir ás aulas de Informática, Audiovisuais, o nas propiasaulas de música de acordo cós recursos de que se dispoña.

Tamén utilizaranse os propios materiais da Red, facilitando oportunamente os Linksadecuados ó alumnado.

Os materiais elaborados ou acadados polo alumnado e o profesorado tamén poderán sercolgados na páxina Web do noso centro.

17. Criterios para avaliar a propia programación

Periodicamente a través das reunións do Departamento farase un seguimento daprogramación didáctica e das modificacións oportunas, que se reflectirá na memoria final. Faraseespecial fincapé nos procesos de ensinanza-aprendizaxe e adecuarase a actuación docente e osrecursos metodolóxicos cando sexa preciso.

3º ESO: MÚSICA


A música, como ben cultural e como linguaxe e medio de comunicación non verbal,constitúe un elemento con gran valor na vida das persoas; ademais, favorece o seu desenvolvementointegral, intervén na súa formación emocional e intelectual, a través do coñecemento do feitomusical como manifestación cultural e histórica, e contribúe ao afianzamento dunha postura aberta,reflexiva e crítica no alumnado.

Na actualidade, a música constitúe un dos principais referentes de identificación damocidade. Co desenvolvemento tecnolóxico multiplicáronse as canles de acceso ás cada vez máisnumerosas fontes de cultura musical, así como aos seus diversos xeitos de creación e interpretación,a través de vehículos que forman parte da súa vida cotiá, como internet, os dispositivos móbiles, osreprodutores de son e os videoxogos. Ademais, fomenta o desenvolvemento da percepción, asensibilidade estética, a expresión creativa e a reflexión crítica.

A materia de Música contribúe ao desenvolvemento de valores como o esforzo, a constancia,a disciplina, a toma de decisións, a autonomía, o compromiso, a asunción de responsabilidades e oespírito emprendedor, innovador e crítico, que contribúen ao desenvolvemento integral da persoa. Apráctica musical mellora a memoria, a concentración, a atención, a psicomotricidade, o control dasemocións, a autoestima, as habilidades para enfrontarse a un público ou a capacidade para traballaren grupo. A música potencia o desenvolvemento de capacidades como a comunicación oral eescrita, o pensamento matemático ou o coñecemento tecnolóxico e científico, que axudan áadquisición das competencias, ademais de procurar un ensino integral e axudar na maduración doalumnado novo.

Consideramos ademáis que a ensinanza de Música é non só útil, senón moi necesaria, tantopara a integración do corpo e a mente, da razón e a emoción, como do propio individuo no grupo.


Supón tamén unha aprendizaxe que traballa e pon en conexión múltiples aspectos do saber: amatemática, a ciencia, a historia, a literatura e as artes. A Música permite igualmente traballar casemocións dun xeito moi explícito, e sabemos que educar persoas íntegras implica, ademáis deposibilitar a adquisición de coñecementos, o traballo cas mesmas, pois saber xestionalas supónsaber estar no mundo dun modo máis axeitado.

A Música permite asimesmo o exercicio da creatividade, e esta supón unha das maneirasmáis importantes que ten o ser humano de aprender e de adaptarse, pois a rixidez fainosvulnerables, mentres que a creatividade fortalécenos ao axudarnos na constante adaptación que, enúltima instancia, é a vida.

O feito de que a educación musical supoña unha educación integral do individuo e que oalumnado, polo xeral, disfrute da súa aprendizaxe e práctica -feito este tan importante para amotivación cara ao aprendizaxe- consideramos que lle otorgan un gran valor educativo.







Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT): a educaciónmusical favorece a comprensión dos elementos básicos da linguaxe musical: a relación entre asdistintas figuras, o compás, a harmonía. O uso de recursos tecnolóxicos no campo da músicafavorece o seu aproveitamento como ferramenta para os procesos de autoaprendizaxe e a súa


posíble integración nas actividades de lecer.






3.- Obxectivos



2.1.- Utilizar a voz, o corpo, obxectos, instrumentos e dispositivos electrónicos para expresar idease sentimentos, como medio de expresión.2.2.- Desenvolver e aplicar diversas habilidades e técnicas que posibiliten a creación, ainterpretación vocal e a instrumental, o movemento e a danza, tanto de forma individual como engrupo.2.3.- Recoñecer as características de diferentes obras musicais aplicando a terminoloxía apropiadapara describilas.2.4.- Utilizar de forma autónoma diversas fontes de información -medios audiovisuais, internet,textos, partituras e outros recursos gráficos para o coñecemento da música.2.5.- Recoñecer e utilizar diferentes medios audiovisuais e tecnoloxías da información e dacomunicación como recursos para a expresión musical.2.6.- Participar na organización e realización de actividades musicais desenvolvidas nos diferentescontextos.2.7.- Comprender e valorar as relacións entre a linguaxe musical e outras linguaxes e ámbitos decoñecemento.2.8.- Elaborar xuízos e criterios persoais, mediante unha análise crítica dos diferentes usos sociaisda música, sexa cal sexa a súa orixe, valorando a contribución que a música pode facer á vida


persoal e a da comunidade.2.9.- Valorar o silencio e o son como fenómenos naturais e como elementos musicais, tomandoconciencia da súa importancia.












4.- Contidos

Enténdense por Contidos o conxunto de coñecementos, habilidades, destrezas e actitudes


que contribúen ao logro dos obxectivos de cada ensinanza e etapa educativa, e á adquisición decompetencias.



BLOQUE 1. INTERPRETACIÓN E CREACIÓN

O.X. Contidos

n B1.1. Repaso dos elementos da representacion grafica da musica.

n, b B1.2. Textura

n, b B1.3. Procedementos compositivos e formas de organizacion musical.

m, c, d B1.4. Experimentacion e practica das tecnicas do movemento e da danza, expresion doscontidos musicais a traves do corpo e do movemento, e a interpretacion dun repertoriovariado de danzas.

B1.5. Practica da relaxacion, a respiracion, a articulacion, a resonancia e a entoacion.

B1.6. Aceptacion e cumprimento das normas que rexen a interpretacion en grupo e a achegadas ideas musicais que contribuan ao perfeccionamento da tarefa comun.

B1.7. Aceptacion e predisposicion para mellorar as capacidades tecnicas e interpretativas pro-pias, e respecto ante outras formas de expresion.

B1.8. Sonorizacion de representacions dramaticas, actividades de expresion corporal, e danzae imaxes fixas e en movemento na realizacion de producions audiovisuais.

B1.9. Fomento da sensibilidade estetica desevolvida a traves da comprension e interiorizacionda musica.

a, n B1.10. Composicion individual ou en grupo de cancions e pezas instrumentais para distintasagrupacions a partir da combinacion de elementos e recursos presentados no contexto dasactividades que se realizan na aula.

a, c, d, g, ñ B1.11.Practica, creacion, memorizacion e interpretacion de pezas musicais en grupo,aprendidas a traves da lectura de partituras con diversas formas de notacion.

B1.12. Practica das pautas basicas da interpretacion: silencio, atencion ao/a director/a e a outros/as interpretes, audicion interior, memoria e adecuacion ao conxunto.

n, b, e B1.13. Exploracion das posibilidades de diversas fontes sonoras e practica de habilidadestecnicas para a interpretacion.

BLOQUE 2. ESCOITA


O.X. Contidos

B2.1. Clasificacion e discriminacion auditiva dos tipos de voces e instrumentos e dasagrupacions vocais e instrumentais.

b, n B2.2. Utilizacion dos recursos necesarios para a comprension da musica escoitada.

B2.3. Identificacion dos elementos da musica e das suas caracteristicas na audicion e naanalise de obras musicais.

b, n B2.4. Aplicacion de estratexias de atencion, audicion interior, memoria comprensiva eanticipacion durante a interpretacion e a creacion musical.

l, n, g B2.5. Audición, análise elemental e apreciación crítica de obras vocais e instrumentais dedistintos estilos, xéneros, tendencias e culturas musicais, incluindo as interpretacións ecomposicións realizadas na aula. Interese por conecer musicas de distintas caracteristicas epor ampliar as propias preferencias musicais.

B2.6. Musica en vivo: concertos e outras manifestacions musicais, da propia culturamusical e de outras. Interese por desenvolver habitos posi- tivos e de respecto as demaispersoas durante a escoita.

h, e B2.7.Elementos que intervenen na construcion dunha obra musical: melodia, ritmo,harmonia,, timbre, textura, forma, tempo, dinamica, etc.

B2.8. Valoracion da audicion como forma de comunicacion e como fonte de conecemento eenriquecemento intercultural.

BLOQUE 3. CONTEXTOS MUSICAIS E CULTURAIS

O.X. Contidos

n, f B3.1.A musica ao servizo doutras linguaxes: corporal, teatral, cinematografica, radiofonicaou publicitaria.

B3.4. Analise da musica empregada en diferentes tipos de espectaculos e producionsaudiovisuais.

l, n, ñ B3.5. Utilizacion de diversas fontes de informacion para indagar sobre instrumentos,compositores e compositoras, concertos e producions musicais en vivo e gravadas, tanto dopatrimonio galego como da musica occidental en xeral e doutras culturas.

B3.6. O son e a musica nos medios audiovisuais e nas tecnoloxias da informacion e dacomunicacion. Valoracion dos recursos tecnoloxicos como instrumentos para o conecementoda musica e a satisfaccion con ela.

b, f, ñ B3.7. Reconecemento e localizacion nas coordenadas espazo-temporais das manifestacionsmusicais mais significativas do patrimonio musical galego, occidental e doutras culturas.


n B3.8. Épocas da historia da musica: caracteristicas principais, autores/as significativos/as,audicions con apoio de partitura e interpretacion de pezas ou fragmentos das distintasepocas.

h, n, g B3.9. Recollida de informacion, valoracion e exposicion do feito musical e as suas opinions.

g, n, e B3.10. Recollida de informacion, valoracion e exposicion do feito musical ao longo dahistoria.

BLOQUE 4. MÚSICA E TECNOLOXÍAS

O.X. Contidos

e, n B4.1.Utilizacion de dispositivos electronicos, recursos de internet e software musical dedistintas caracteristicas para o adestramento auditivo, a escoita, a interpretacion e a creacionmusical.

B4.2. Aplicacion de diferentes tecnicas de gravacion para rexistrar as creacions propias, asinterpretacions realizadas no contexto da aula e outras mensaxes musicais.

B4.3. Utilizacion das tecnoloxias da informacion nos procesos de creacion musical.

B4.4. Conecemento e emprego das tecnoloxias da informacion na interpretacion e nagravacion de pezas musicais.

e, b B4.5. Emprego e conecemento dos recursos necesarios para a conservacion e a difusion dascreacions musicais propias e alleas.



Seguindo os criterios de avaliación da presente programación definiremos para os mesmosos seguintes estándares de aprendizaxe avaliables:


1 MUB1.1.1. Distingue e emprega os elementos que se utilizan na representacion graficada musica (colocacion das notas no pentagrama; notas adicionais, clave de fa en cuarta;duracion das figuras; signos que afectan a intensidade e matices; indicacions ritmicas ede tempo, etc.).

MUB1.2.1. Recoñece, comprende e analiza distintos tipos de textura.


MUB1.3.1. Comprende e identifica os conceptos e os termos basicos relacionados cosprocedementos compositivos e os tipos formais.

MUB1.4.1. Amosa interese polo conecemento e a aplicacion de tecnicas e normas docoidado da voz, o corpo e os instrumentos.

MUB1.4.2. Canta pezas vocais propostas aplicando tecnicas que permitan unhacorrecta emision da voz.

MUB1.4.3. Practica a relaxacion, a respiracion, a articulacion, a resonancia e aentoacion.

2

MUB1.4.4. Adquire e aplica as habilidades tecnicas e interpretativas necesarias nasactividades de interpretacion adecuadas ao nivel.

MUB1.4.5. Conece e pon en practica as tecnicas de control de emocions a hora demellorar os seus resultados na exposicion ante un publico.

MUB1.5.2. Amosa unha actitude de superacion e mellora das suas posibilidades erespecta as capacidades e as formas de expresion dos seus companeiros e das suascompaneiras.

3

MUB3.1.2. Reconece e interpreta manifestacions da danza identificando e explicandocon linguaxe tecnica adecuada a epoca historica a que pertencen.

MUB3.4.2. Examina e explica con criterio musical a relacion entre os acontecementoshistoricos, o desenvolvemento tecnoloxico e a musica na sociedade.

MUB3.4.1. Distingue e situa temporalmente as epocas da historia da musica e astendencias musicais.

4

MUB1.7.1. Amosa interese polas paisaxes sonoras que nos rodean e reflexiona sobreelas.

MUB2.1.3. Explora e descubre as posibilidades da voz e os instrumentos, e a suaevolucion ao longo da historia da musica.

MUB2.2.1. Le e analiza partituras como apoio a audicion.

MUB2.3.1. Valora e aplica o silencio como elemento indispensable para ainterpretacion e a audicion.

5

MUB2.4.1. Amosa interese por conecer musicas doutras epocas e culturas, comparandoe contrastando as novas musicas conecidas.

MUB2.4.2. Reconece e sabe situar no espazo e no tempo musicas de diferentes culturase epocas historicas.

MUB2.5.1. Describe de xeito pormenorizado os diferentes elementos das obrasmusicais propostas usando distintas linguaxes.

MUB2.5.2. Utiliza recursos con autonomia como apoio ao analise musical.

6

MUB3.1.1. Expresa contidos musicais e relacionaos con epocas da historia da musica econ outras disciplinas.

MUB3.1.3. Distingue e explica as diversas funcions que cumpre a musica na sociedadeao longo da historia.

MUB3.2.1. Amosa interese por conecer musica de diferentes epocas e culturas comofonte de enriquecemento cultural e satisfaccion persoal, elaborando algun proxecto deinvestigacion e exposicion

7 MUB3.4.1. Distingue e situa temporalmente as epocas da historia da musica e astendencias musicais.

MUB3.3.1. Relaciona as cuestions tecnicas aprendidas vinculandoas as epocas da


historia da musica correspondentes.

MUB1.6.5. Participa activamente en agrupacions vocais e instrumentais, colaborandocon actitudes de mellora e compromiso e amosando unha actitude aberta e respectuosa.

8

MUB1.5.1.Realiza improvisacións e composicións partiendo de pautas previamenteestablecidas.

MUB1.6.1. Practica, crea, interpreta e memoriza pezas vocais, instrumentais e danzasde diferentes xeneros, estilos, epocas historicas e culturas, aprendidas por imitacion e atraves da lectura de partituras con diversas formas de notacion, adecuadas ao nivel.

9

MUB1.7.2. Investiga de forma creativa acerca das posibilidades sonoras e musicais dosobxectos sonoros.

MUB4.1.1. Conece algunhas das posibilidades que ofrecen as tecnoloxias e utilizaascomo ferramentas para a actividade musical.

10

MUB4.2.1. Utiliza con autonomia as fontes e os procedementos apropiados paraelaborar traballos sobre temas relacionados co feito musical.

MUB3.4.2. Examina e explica con criterio musical a relacion entre os acontecementoshistoricos, o desenvolvemento tecnoloxico e a musica na sociedade.

MUB2.5.3. Emprega conceptos musicais para comunicar conecementos, xuizos eopinions musicais de xeito oral e escrito, con rigor e claridade.

11

MUB1.6.2. Practica, interpreta e memoriza pezas vocais, instrumentais e danzas dopatrimonio espanol e galego.

MUB1.6.3. Amosa apertura e respecto cara as propostas do profesor/a e doscompaneiros/as.

MUB1.6.4. Practica as pautas basicas da interpretacion: silencio, atencion ao/adirector/a e a outros/as interpretes, audicion interior, memoria e adecuacion aoconxunto, amosando espirito critico ante a sua propia interpretacion e a do seu grupo.

12

MUB3.6.1. Utiliza diversas fontes de informacion para indagar sobre as novastendencias, representantes, grupos de musica popular, etc., e realiza unha revisioncritica desas producions.

MUB3.6.2. Interesase por ampliar e diversificar as preferencias musicais propias.

MUB4.1.2. Participa en todos os aspectos da producion musical demostrando o usoadecuado dos materiais relacionados, os metodos e as tecnoloxias.


A presente materia impartirase en períodos lectivos de 2 horas semanais, polo que aduración total da materia será de aproximadamente de 72 horas. Esas horas distribuiranse entre asdiferentes unidades didácticas, todas elas estructuradas para dar cabida a tódolos estándares deaprendizaxe a medir. Tendo en conta a distinta dificultade e extensión de cada unha das unidadesdidácticas, a distribución temporal para o presente curso é como segue:



1º AVALIACIÓN1. A FUNCIÓN DA MÚSICA 62. “TROPEMOS” TODOS XUNTOS 63. ¿E SI BAILAMOS UNHA SARABANDA? 64. PRESENCIEMOS AS ESTACIÓNS 6

2º AVALIACIÓN5. A MÚSICA EN CENTROEUROPA 66. A INTERPRETACIÓN DOS VIRTUOSOS 67. INVENTA AS TÚAS PROPIAS VANGARDAS 68. CREEMOS CÓ RITMO DE JAZZ 5

3º AVALIACIÓN9. ESCOITEMOS AS IMAXES E VEXAMOS OS SONS 610.A ESCOITA DA MÚSICA NOS MEDIOS DE COMUNICACIÓN 511. INVENTEMOS UNS PASOS 512. DO FONÓGRAFO Ó MP3 5

En total suma 68 sesións. As restantes sesións que restan para completar as que compoñen ocurso académico, dedicaranse á realización dos exames ou probas pertinentes.



Mínimos esixibles

1

B1.1. Distincion e uso dos elementos da representacion grafica da musica (colocacion dasnotas no pentagrama; notas adicionais, clave de sol e de fa en cuarta; duracion das figuras;signos que afectan a intensidade e matices; indicacions ritmicas e de tempo, etc.).

B1.3. Conecemento dos principios basicos dos procedementos compositivos e as formas deorganizacion musical.

2

B1.4. Mostra de interese polo desenvolvemento das capacidades e as habilidades tecnicascomo medio para as actividades de interpretacion, aceptando e cumprindo as normas querexen a interpretacion en grupo, e achegando ideas musicais que contribuan aoperfeccionamento da tarefa comun. B1.5. Mostra de interese polas actividades de composicion, e improvisacion e amosarrespecto polas creacions dos seus companeiros e das suas companeiras.

B1.6. Participacion activa e con iniciativa persoal nas actividades de interpretacion,asumindo diferentes papeis, intentando concertar a sua accion coa do resto do conxunto,achegando ideas musicais e contribuindo ao perfeccionamento da tarefa en comun.

3 B2.1. Identificacion e descripcion dos instrumentos e voces e as suas agrupacions.

B2.3. Valoracion do silencio como condicion previa ao acto musical.

B2.4.Reconecemento auditivo e determinacion da epoca ou a cultura a que pertencendistintos estilos, xeneros, tendencias e culturas musicais.


B2.5.Identificar e describir, mediante o uso de distintas linguaxes (grafica, corporal ouverbal) alguns elementos e formas de organizacion e estruturacion musical (ritmo, melodia,textura, timbre, repeticion, imitacion e variacion) dunha obra musical interpretada en vivo ougravada.

4

B3.2. Mostra de interese por conecer musicas de distintas caracteristicas, epocas e culturas, epor ampliar e diversificar as propias preferencias musicais, adoptando unha actitude aberta erespectuosa.

B3.3. Relacion das cuestions tecnicas aprendidas coas caracteristicas das epocas da historiamusical.

B3.4. Distincion, situacion e caracterizacion das grandes epocas da historia da musica.

B3.5. Valoracion da asimilacion e emprego de alguns conceptos musicais basicos necesariosa hora de emitir xuizos de valor ou falar de musica.

B3.6. Mostra de interese e actitude critica pola musica, os concertos en vivo e as propostasmu- sicais, valorando os seus elementos creativos e innovadores ao longo da historia.

5B4.2.Uso de maneira funcional dos recursos informaticos disponibles para a aprendizaxe e aindagacion do feito musical.


1- Utilizar a voz, o corpo, obxectos, instrumentos e dispositivos electrónicos para expresar ideas esentimentos, enriquecendo as propias posibilidades de comunicación e respectando outras formasdistintas de expresión.2.- Desenvolver e aplicar diversas habilidades e técnicas que posibiliten a creación, a interpretaciónvocal e a instrumental, o movemento e a danza, tanto de forma individual como en grupo.3.- Disfrutar coa escoita de obras de distintos estilos, xéneros, tendencias e culturas musicais,apreciando o seu valor como fonte de coñecemento e enriquecemento intercultural.4.- Recoñecer as características de diferentes obras musicais como exemplos da creación artística edo patrimonio cultural, recoñecendo as súas intencións e funcións e aplicando a terminoloxíaapropiada para describilas e valoralas criticamente.5.- Utilizar de forma autónoma diversas fontes de información -medios audiovisuais, internet,textos, partituras e outros recursos gráficos para o coñecemento e gozo da música.6.- Coñecer e utilizar diferentes medios audiovisuais e tecnoloxías da información e dacomunicación como recursos para a produción musical, valorando a súa contribución ás distintasactividades musicais e a aprendizaxe autónoma da música. 7.- Participar na organización e realización de actividades musicais desenvolvidas nos diferentescontextos, con respecto e disposición para superar estereotipos e prexuízos, tomando conciencia,como membro dun grupo, do enriquecemento que se produce coas contribucións dos demais.8.- Valorar as relacións, a función e o significado da música en diferentes producións artísticas eaudiovisuais e nos medios de comunicación.9.- Elaborar xuízos e criterios persoais, mediante unha análise crítica dos diferentes usos sociais damúsica, e valorando a contribución que a música pode facer á vida persoal e a da comunidade.10.- Valorar o silencio e o son como fenómenos naturais e como elementos musicais, tomandoconciencia da súa función como parte integral do ambiente e utilizando coñecementos da ecoloxíaacústica para aproximarse a paisaxes sonoras de diferentes épocas e espazos para combater apolución sonora.






Materiais: Empregaremos principalmente instrumentos Orff para a interpretación musical, por sero máis axeitado desde o punto de vista técnico-interpretativo. Cada alumno e alumna terá a súapropia frauta doce. No instrumental PAD, contaremos con láminas de metal e madeira nas tesiturasde soprano, contralto e baixo. Entre os membranófonos contaremos con caixa, pandeiretas,pandeiros de distintos tamaños e bongoes e/ou timbais Orff. Tamén se van precisar instrumentos depequena percusión de madeira de metal. Haberá que contar con materiais auxiliares, como atrís,baquetas con mazas duras e brandas, encerado pautado, metrónomo, partituras... Sería bo dispórdalgún instrumento harmónico (teclado ou guitarra) e tamén se poderán aproveitar os instrumentosque poda aportar o propio alumnado ou utilizar instrumentos construídos con materiais reciclados.O profesor tamén pode contribuír co seu propio material.

Ambientais: Os elementos visuais e decorativos (láminas didácticas, murais...) serán empregadoscomo recursos de apoio para a actividade docente.Persoais: O profesorado será o principal recurso humano co que contemos na nosa prácticadocente, prestando atención á colaboración entre áreas. Tamén sería importante contar coacolaboración externa de intérpretes profesionais ou afeccionados, agrupacións musicais, así comodocentes doutros centros como escolas de música ou conservatorios... para a realización deconcertos didácticos.

Informáticos e audiovisuais: Será preciso contar con medios para a reprodución de audio e vídeo.Tamén sería convinte contar con un ou dous micrófonos e soportes, unha tarxeta de son externa esoftware para a gravación e edición musical (Audacity, GarageBand, Cubase...). Será importantecontar cunha pequena fonoteca musical en formato CD e DVD ou ben en MP3 para reproducir noordenador ou noutro soporte dixital (iPod, reprodutor MP3...).












Criterios de Avaliación C. Clave

B1.1. Distinguir e utilizar os elementos da representacion grafica da musica (colocaciondas notas no pentagrama; notas adicionais, clave de sol e de fa en cuarta; duracion dasfiguras; signos que afectan a intensidade e matices; indicacions ritmicas e de tempo, etc.).

CCEC

B1.2. Analizar e comprender o concepto de textura, e recoñecer a través da audición electura de partituras, os tipos de texturas.

CCECCAA

B1.3. Conecer os principios basicos dos procedementos compositivos e as formas deorganizacion musical. CCEC

B1.4. Amosar interese polo desenvolvemento das capacidades e as habilidades tecnicascomo medio para as actividades de interpretacion, aceptando e cumprindo as normas querexen a interpretacion en grupo, e achegando ideas musicais que contribuan aoperfeccionamento da tarefa comun.

CCECCAA

B1.5. Amosar interese polas actividades de composicion, e improvisacion e amosar respectopolas creacions dos seus companeiros e das suas companeiras.

CCECCAACSIEE

B1.6. Participar activamente e con iniciativa persoal nas actividades de interpretacion,asumindo diferentes papeis, intentando concertar a sua accion coa do resto do conxunto,achegando ideas musicais e contribuindo ao perfeccionamento da tarefa en comun.

CCECCSIEE

B1.7. Explorar as posibilidades de distintas fontes e obxectos sonoros. CCECCD


CAA

B2.1. Identificar e describir os instrumentos e voces e as suas agrupacions. CCECCAA

B2.2. Ler e analizar distintos tipos de partituras no contexto das actividades musicais daaula como apoio as tarefas de audicion. CCEC

B2.3. Valorar o silencio como condicion previa para participar nas audicions. CSC

B2.4. Reconecer auditivamente e determinar a epoca ou a cultura a que pertencen distintasobras musicais, interesandose por ampliar as suas preferencias. CAA

B2.5. Identificar e describir, mediante o uso de distintas linguaxes (grafica, corporal ouverbal), alguns elementos e formas de organizacion e estruturacion musical (ritmo, melodia,textura, timbre, repeticion, imitacion e variacion) dunha obra musical interpretada en vivoou gravada.

CCECCAACCL












•Asistencia regular a clase e Participación nas actividades propostas: suporán un 10%da nota final, tendo en conta que nos traballos en grupo avaliarase a cada alumno de


xeito individual segundo a súa participación na actividade do grupo.•Probas teóricas ou practicas: suporán o 80% da nota final, debendo ter neste apartado

máis dun 4 de media para que se avalíe o seguinte apartado.•Traballo final: suporá o 10% da nota final.








O profesorado que teña alumnado con materias pendentes será o encargado de realizaractividades de reforzo e de avaliación de acordo cos procedementos que se indican nestaprogramación; estas actividades desenvolveranse no tempo libre, tanto do alumnado coma doprofesorado e consistirán en interpretacións musicais, lectura ou traballos de investigación etc..

O alumnado ao que non se lle imparta a materia de Música do curso correspondente no queestá matriculado (por ex. Música de 2ºESO pendente en 3º Diversificación) e ten pendente a docurso anterior, será tutelado periodicamente ao longo do curso pola xefa de departamento que é áque lle corresponde avalialo.

Non obstante, cando o resultado da avaliación continua nos casos anteriormente citados sexanegativo, este alumnado poderá realizar unha proba no mes de maio e outra en setembro que versarásobre os contidos mínimos indicados en cada caso.



Este apartado non resulta pertinente para o curso a tratar, a saber, 3º ESO, pero deixamos oepígrafe por unha cuestión de fidelidade ao índice.

12.- Avaliación inicial

Realizase ao comezo das actividades para poñer de manifesto as capacidades,coñecementos e actitudes previas do alumnado. Isto permite coñecer o punto de partida a partir docal valorar o seu progreso. Dese xeito, ó comezo do curso realizarase un cuestionario individualpara coñecer os coñecementos previos do alumnado e detectar posibles problemas.






“Para o alumnado que requira unha atención educativa diferente á ordinaria,por presentar necesidades educativas especiais, por dificultades específicas deaprendizaxe, trastorno por déficit de atención e hiperactividade (TDAH), polas súasaltas capacidades intelectuais, por se incorporar tarde ao sistema educativo ou porcondicións persoais ou de historia escolar, estableceranse as medidas curriculares eorganizativas necesarias co fin de que poida alcanzar o máximo desenvolvemento dassúas capacidades persoais e os obxectivos e competencias establecidas en cada etapapara todo o alumnado.






Adaptacións de acceso ao currículum. De acceso físico: recursos espaciais, materiais e persoais(eliminación de barreiras arquitectónicas, adecuada iluminación e sonoridades, mobiliario adaptado,profesorado de apoio especializado). De acceso á comunicación: materiais específicos deensinanza: aprendizaxe, axudas técnicas e tecnolóxicas, sistemas de comunicacióncomplementarios, sistemas alternativos (braille, lupas, telescopios, ordenadores, gravadoras,linguaxe de signos).











“A comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicaciónaudiovisual, as tecnoloxías da información e da comunicación, o emprendemento, e a


educación cívica e constitucional traballaranse en todas as materias, sen prexuízo doseu tratamento específico nalgunhas das materias de cada etapa.”



Un dos principios en que se inspira o sistema educativo é a transmisión e posta en práctica devalores que favorezan a liberdade persoal, a responsabilidade, a cidadanía democrática, asolidariedade, a tolerancia, a igualdade, o respecto e a xustiza, así como que axuden a superarcalquera tipo de discriminación. Estes e outros aspectos han de abordarse de xeito transversal atodas as disciplinas, tendo a Educación Musical un papel destacado na transmisións dos seguinteselementos:






Educación cívica e constitucional. Potenciarase a través de distintas actividades nas que se poña envalor a importancia da música como elemento fundamental da nosa identidade cultural e datransmisión dos principios sociais de xustiza, igualdade, fraternidade, democracia... por exemplo através da interpretación de himnos (Oda á alegría). Igualmente, partirase do traballo en grupo parafomentar os valores democráticos, a tolerancia, o respecto... como marco fundamental para ainterpretación en conxunto.


Educación ambiental. Terase en conta a relación co medio no que viven. A contaminación acústica,


as implicacións do son sobre a saúde, a importancia do silencio...


Educación para a paz. Promover a aprendizaxe da prevención e resolución pacífica de conflitos entodos os ámbitos da vida persoal, familiar e social, tendo en conta o valor conciliador da música e oseu carácter de práctica grupal, así como a súa característica de ser unha linguaxe asemántica.Fomentarase a tolerancia cara distintos grupos étnicos e culturais, dando relevancia amanifestacións culturais concretas e considerándoas en igualdade de dignidade que as propias. Domesmo modo débese fomentar o respecto aos compañeiros e ás producións xurdidas na aula, asícomo fóra dela. Débese manter en todo momento unha conexión co mundo que rodea ao nosoalumnado, sobre todo o seu ambiente máis inmediato co que poder exemplificar e, deste modo,facer máis significativos os contidos tratados.















4º ESO: MÚSICA


Para desenvolver as competencias tratarase de traballar, sobre todo, por proxectos eresolvendo problemas, así propoñeranse tarefas e retos que inciten ás alumnas e ós alumnos amobilizar os seus coñecementos e habilidades.

Ca metodoloxía de proxectos trátase de achegar a escola á vida diaria., empregando unenfoque globalizador, partindo dos intereses das nenas e dos nenos, das súas experiencias ecoñecementos previos e así articular un proxecto que poña en práctica as diferentes competenciasbásicas. Incídese tamén transversalmente, na competencia emocional por considerala de granimportancia, aínda que non figure explicitamente como básica na nosa comunidade.

A competencia cultural e artística: a música fomenta a capacidade de apreciar,comprender e valorar críticamente diferentes manifestacións culturais e musicais, a través deexperiencias perceptivas, expresivas e do coñecemento de músicas de diferentes culturas, épocas eestilos.

A competencia de autonomía e iniciativa persoal: mediante o traballo colaborativoplanificando e xestionando proxectos, interpretando, compoñendo, facendo arranxos desenvólvensecapacidades tales como a perseveranza, a autoestima, a responsabilidade e outras que incidendirectamente na adquisición desta competencia.


A música tamén contribúe á competencia social e cidadá xa que nas actividades querequiren a participación colectiva da a oportunidade de expresar as propias ideas, coñecer as dosdemais, respectalas, e coordinar as propias accións coas do resto do grupo na consecución dunresultado. Co acercamento a música do pasado, a de outras culturas, analizando a incesantepresenza que teñen diferentes estilos musicais nas nosas vidas, o diferente uso que recibe napublicidade e nos medios de comunicación estamos favorecendo a reflexión e a comprensión darealidade.

A música tamén incide directamente no desenvolvemento da competencia dixital, xa que,co uso dos recursos tecnolóxicos musicais estamos posibilitando o dominio do hardware e osoftware musical os distintos formatos de son e audio dixital, as técnicas de tratamento e gravacióndo son relacionados, entre outros coa produción e elaboración de mensaxes musicais, audiovisuais emultimedia.

A competencia de aprender a aprender se reforza ca música dado que esta potencia ascapacidades e destrezas fundamentais para a aprendizaxe guiada e autónoma como a atención, aconcentración e a memoria, á vez que desenvolve o sentido da orde e da análise.

A competencia en comunicación lingüística: coa música se contribúe do mesmo xeito quedesde outras áreas, coa aportación dun vocabulario musical básico que ao integralo enriquece destexeito os intercambios comunicativos.

A competencia no coñecemento e a interacción co mundo físico: cá música reflexionasesobre a mellora do ambiente sonoro, có uso indiscriminado do son, có exceso de ruído. Ó mesmotempo que se tratan de xerar hábitos saudables, se traballan contidos relacionados có uso terapéuticoda voz e do aparello respiratorio non só para conseguir resultados musicais óptimos, senón taménpara previr problemas de saúde, que inciden no desenvolvemento desta competencia

A música contribúe á competencia matemática ao poñer en evidencia a necesidade domanexo de principios matemáticos para a comprensión dos elementos básicos da linguaxe musical:relación entre as distintas figuras, o compás, o timbre ou as agrupacións dos sons en distintos tiposde escalas etc..sen esquecer as correntes como a música aleatoria, algorítmica, fractal e estocásticaentre outras, que están directamente relacionadas cas matemáticas e a física.

2. Obxectivos para 4º ESO

3.1.-Expresar de maneira orixinal as propias ideas e sentimentos mediante o uso da voz, do corpo,dos instrumentos e do movemento, en situacións de interpretación e improvisación, co fin deenriquece-las súas posibilidades de comunicación, respectando outras formas diferentes deexpresión.3.2.- Disfrutar da audición de obras musicais de diferentes épocas, estilos e procedencias comoforma de comunicación e como fonte de enriquecemento cultural e de pracer persoal, interesándosepor ampliar e diversificar as súas preferencias musicais.3.3.- Desenvolver e aplicar diversas habilidades e técnicas que posibilitena creación, a interpretación vocal e a instrumental, o movemento e a danza, tanto de formaindividual como en grupo.3.4.- Recoñecer as características de diferentes obras musicais como exemplos da creación artísticae do patrimonio cultural, recoñecendo as súas intencións e funcións e aplicando a terminoloxíaapropiada para describilas e valoralas criticamente.


3.5.- Coñecer e utilizar de forma autónoma e creativa diversas fontes de información comopartituras, medios audiovisuais e outros recursos gráficos, para o coñecemento e disfrute da músicae aplica-la terminoloxía apropiada para comunicar as propias ideas e explicar os procesos musicais.3.6.- Participar en actividades musicais nos diferentes contextos, dentro e fora da escola conactitude aberta, superando estereotipos e prexuízos tomando conciencia, como membro dun grupo,do enriquecemento que se produce coas aportacións dos demais.3.6.- Elaborar xuízos e criterios persoais, mediante unha análise crítica dos diferentes usos sociaisda música, e valorando a contribución que a música pode facer á vida persoal e a da comunidade.3.7.- Valorar a importancia do silencio e o son como fenómenos naturais e como elementosmusicais, tomando conciencia da súa función como parte integral do ambiente e utilizandocoñecementos da ecoloxía acústica para aproximarse a paisaxes sonoras de diferentes épocas eespazos para combater a polución sonora.


En cada unha das 6 unidades didácticas nas que distribuímos a materia de música de 4º daESO, trataremos tal e como marca o D.O.G os tres bloques seguintes.: Audición e referentesmusicais, interpretación e creación e música e tecnoloxías.

UNIDADE 1: A MÚSICA E OS MEDIOS DE COMUNICACIÓN

Audición e referentes musicaisA música e a súa presenza nos medios de comunicación.A comercialización da música a través de Internet e de telefonía móbil: ficheiros mp3.Audición e análise da pronuncia do texto dunha canción africana.Interese, respecto e curiosidade pola diversidade de propostas musicais: música africana, chachachá,bossa nova, Minimalismo.Audición de patróns rítmicos en estilo de chachachá.Rigor na utilización do vocabulario aparecido nesta Unidade: chachachá, clave, bongos, güiro,cencerro, bossa nova, improvisar, música minimalista, arpegio, jingle, sintonía, ficheiros mp3.Audición e análise da canción en estilo de bossa nova: A moza de Ipanema.Análise dos contidos de diferentes revistas musicais.Uso de Internet para investigar a programación dunha canle temática musical de televisiónInterpretación e creaciónInterpretación dunha peza vocal de orixe africana utilizando a partitura da mesma.Práctica do ritmo de chachachá utilizando instrumentos de pequena percusión e partituras connotación específica para estes.Práctica e interpretación dunha obra composta para mellorar a técnica de arpegios na frauta doce.Ensaio e interpretación dos arranxos instrumentais para frauta e láminas Voces do planeta e Lir.Música e tecnoloxíasO papel da música nas novas tecnoloxías: música e telefonía móbil, música e videoxogos.Os novos formatos de música para teléfonos móbiles e videoxogos.Utilización de bases musicais con sons dixitalizados para o estudo e a interpretación das obraspropostas

UNIDADE 2: A MÚSICA E AS NOVAS TECNOLOXÍAS: O SOFTWARE MUSICAL


Audición e referentes musicaisAudición dun canon en estilo de jazzVocabulario: canon, textura polifónica, intervalo, tonalidade, armadura, editores de audio epartituras.Audición e visualización de patróns rítmicos de batería realizados con percusión corporal.Interese, respecto e curiosidade polas propostas musicais: música electrónica, jazz, flamenco, etc.Audición e análise dun tema de música electrónica.A venda de programas de entretemento musical para videoxogos.Interpretación e creaciónInterpretación vocal dun canon en estilo de jazz utilizando sílabas.Práctica de patróns rítmicos de batería utilizando a percusión corporal e partitura con notaciónespecífica.As distintas facetas dos músicos: intérpretes e compositores.Práctica e interpretación dunha obra composta para mellorar a técnica de intervalos en instrumentosde láminas.Planificación, ensaio e interpretación da obra para instrumentos de láminas e frauta ElectronicMusic, cunha base instrumental gravada.Práctica e interpretación da peza en estilo flamenco Aires de fandango arranxada para frauta einstrumentos de láminas.Música e tecnoloxíasUtilización de software para o adestramento auditivo (EarMaster) e para combinar o traballo deaudio e vídeo (TrakAx).Sonorización dun fragmento de vídeo con TrakAx.Creación dun tema musical a base de loops, con TrakAx.O papel das tecnoloxías na música: os sintetizadores na música de Jean Michel Jarre; tipos desoftware para uso musical.Uso de bases musicais con sons dixitalizados en soporte de CD para o estudo e a interpretación dasobras propostas neste libro.

UNIDADE 3: DE PROFESIÓN, MÚSICO

Audición e referentes musicaisA crítica musical e a súa importancia dentro do feito musical. Audición e análise da pronuncia da letra dunha canción de orixe brasileira.Audición e visualización dun ritmo de batería interpretado con percusión corporal.Interese, respecto e curiosidade pola diversidade de propostas musicais: Balaio, fusión, reggae.Audición e análise dun tema de música de fusión.Realización dunha crítica musical dun disco ou un concerto en directo.Audición e análise de tres versións diferentes dun mesmo tema musical, observando as diferenzasna instrumentación, o estilo e a calidade interpretativa.Utilización de diferentes direccións de Internet para localizar información acerca dos plans deestudos nos diferentes conservatorios.Interpretación e creaciónInterpretación dunha peza vocal de orixe brasileira usando a súa partituraPerseveranza na práctica de habilidades técnicas en grao crecente, utilizando a percusión corporalAs distintas facetas dos músicos: intérpretes, compositores, profesores, luthiers, críticos, etcétera.Práctica e interpretación dunha obra composta para mellorar as articulacións na frauta doce.Planificación, ensaio e interpretación, dentro ou fóra do aula, da obra para instrumentos de láminase frauta Con-fusión utilizando unha base instrumental gravada.Práctica e interpretación da peza de The Police Every Breath you Take arranxada para frauta e


instrumentos de láminas.Música e tecnoloxíasUtilización de bases musicais con sons dixitalizados en soporte de CD para o estudo e ainterpretación das obras propostas neste libro.Os profesionais da industria discográfica: análise das funcións de cada un deles.

UNIDADE 4: A PRODUCIÓN MUSICAL

Audición e referentes musicaisA edición, a comercialización (especialmente en Internet) e a difusión da música: funcionamento daindustria discográfica; análise da produción.Audición e análise dun tema de rock progresivo.Uso de diferentes fontes para localizar información acerca de discográficas.Audición, análise e comparación de músicas de diferentes produtores e de músicas en diferentesestados de gravación.Interpretación e creaciónInterpretación dunha peza vocal coa súa partitura, e dunha peza rítmica.Perseveranza na práctica de habilidades técnicas en grao crecente utilizando a percusión corporal ea voz.As distintas facetas dos músicos: intérpretes, produtores, compositores e enxeñeiros de sonPráctica e interpretación dunha obra composta para mellorar a rítmica nos instrumentos de láminas.Planificación, ensaio e interpretación de obras para instrumentos de láminas e frauta.Música e tecnoloxíasOs recursos tecnolóxicos dun estudo de gravación: computadores, software, mesas de mesturas,monitor, gravadores, rack de efectos, microfonía, backline, etcétera.Tecnoloxía na música: os sintetizadores.Utilización de bases musicais con sons dixitalizados en soporte de CD para o estudo e ainterpretación de distintas obras.

UNIDADE 5: SOBRE O ESCENARIO

Audición e referentes musicaisA música nos espectáculos. Análise da organización dun concerto: a preparación previa, a montaxee a proba de sonOs festivais musicais: análise dos diferentes tipos de festivais e a súa localización pola xeografíaespañola.Audición dunha canción propia da cultura angloamericana.Rigor na utilización do vocabulario aparecido nesta Unidade: hip hop, alteración, rider técnico,merchandising, música alternativa.Audición e visualización de patróns rítmicos de hip hop interpretados con percusión corporal.Interese, respecto e curiosidade pola diversidade de propostas musicais: hip hop e música de cine.Audición e análise dun tema dunha banda sonora dunha película.Utilización de direccións de Internet para acceder ás programacións dos diferentes festivais demúsica.Interpretación e creaciónInterpretación dunha peza vocal orixinaria de EE. UU. usando a súa partitura.Perseveranza na práctica de habilidades técnicas en grao crecente utilizando a percusión corporal.As distintas facetas dos músicos: compositores de bandas sonoras, o manager e o técnico de son.Práctica e interpretación dunha obra composta para o estudo das alteracións en frauta doce.Planificación, ensaio e interpretación de obras para instrumentos de láminas e frauta.


Música e tecnoloxíasA música nas distintas producións audiovisuais: o cine.Utilización de bases musicais con sons dixitalizados en soporte de CD para o estudo e ainterpretación das obras propostas neste libro.As novas tecnoloxías musicais e os festivais de música electrónica.A utilización de secuenciadores nos concertos en directo.

UNIDADE 6: O MUSICAL

Audición e referentes musicaisA música nos espectáculos: o cine e o teatro musical, comezos e evolución ata a actualidade, análisedos musicais máis representativos.Audición e análise da pronuncia da letra dunha canción da banda sonora da película Grease.Rigor na utilización do vocabulario aparecido nesta Unidade: compases de amálgama, Broadway,teatro musical, cine musical, a capella.Interese, respecto e curiosidade pola diversidade de propostas musicais: música de cine e teatromusical.Audición e análise do tema Money, money do musical Cabaret.Análise dunha crítica sobre o teatro musical.Utilización de diferentes fontes para localizar información acerca de películas e espectáculosmusicais.Interpretación e creaciónInterpretación dunha peza vocal da banda sonora da película Grease.Perseveranza na práctica de habilidades técnicas en grao crecente utilizando a percusión corporal.As distintas facetas dos músicos: compositores de musicais, arreglistas e intérpretes.Práctica e interpretación dunha obra composta para o estudo dos cambios de compás nosinstrumentos de láminas.Planificación e ensaio da obra para instrumentos de láminas e frauta Clásicos do musical utilizandounha base instrumental gravada.Música e tecnoloxíasAnálise das funcións da música nas distintas producións audiovisuais: o cine musical e o teatromusical.

A temporalización 4º E.S.O.: en total dispoñemos no curso académico de 111 sesións para odesenvolvemento da materia. Por outra banda, o número de unidades didácticas que integran aasignatura de música de 4º da ESO son 6. Polo tanto, tendo en conta estes dous factores, así como adistinta dificultade e extensión de cada unha das unidades didácticas, a distribución temporal para opresente curso é como segue:


1ºAVALIACIÓN

1.A MÚSICA E OS MEDIOS DE COMUNICACIÓN 172. A MÚSICA E O CINE 17

2º AVALIACIÓN


3. DE PROFESIÓN MÚSICO 174. A PRODUCIÓN MUSICAL 17

3º AVALIACIÓN

5. SOBRE O ESCENARIO 176. O MUSICAL 17

En total suma 102 sesións. As restantes 9 sesións que restan para completar as quecompoñen o curso académico, dedicaranse 6 á realización dos exames ou probas pertinentes eoutras tres a posibles actividades extraescolares.


Na materia de música se dará prioridade á competencia cultural e artística e a de aprendera aprender en tódolos niveis educativos e dependendo dos contidos de cada unidade, se traballaráno resto das competencias que variarán ó longo do curso.

1.- Adaptar o propio canto a unha interpretación colectiva, musical e equilibrada, nas cancións aunha o mais voces.

2.- Deducir a partir da análise de audicións e/ou partituras, algúns elementos que as sitúenestilisticamente establecendo diferenzas e similitudes entre os diversos estilos artísticos e musicais.

3.-Recoñece-las mostras máis importantes do patrimonio musical galego así como do resto doEstado español, situándoas no seu contexto histórico e social.

4.- Saber utilizar de forma autónoma e creativa diversas fontes de información e utiliza-laterminoloxía musical axeitada para comunicar as súas ideas e os criterios propios de valoración namateria musical.

5.- Respectar as normas que rexen na interpretación musical colectiva, participando nas actividadesde interpretación en grupo e asumindo o intercambio de roles que se derivan das necesidadesmusicais.

6.-Caracteriza-la función da música nos distintos medios de comunicación: radio, televisión, cine eas súas aplicacións na publicidade.

7.- Valorar o silencio como elemento estruturador do son, incorporando as audicións de obras eproducións musicais e mostrar sensibilidade sonora ante as agresións sonoras do medio.

8.- Coordinar o movemento e o xesto tratando de axeitalo ó exercicio da danza, do movementorítmico, libre ou dirixido, ou da interpretación instrumental, con sentido rítmico, soltura eexpresividade.







Programaranse tamén a realización de actividades de reforzo, no caso de non acadar osobxectivos propostos agás das de apoio: concertos, musicais, visitas a museos,etc.








No 4º curso da E.S.O. conta o 40% a teoría e o 40% a práctica musical. As libretas demúsica e o resto do material empregado poden variar a cualificación nun 10 % como máximo. O10% restante para acadar o 100% da puntuación estará relacionado co comportamento do alumno naaula (puntualidade, respeto, participación, traballo, etc.) e nas actividades complementarias eextraescolares que o centro organice (concertos, saídas culturais, etc.).


-Os elementos básicos da linguaxe musical: o son e o silencio; a forma e o xénero; o ritmo, armonía,melodía, acordes, cadencias, e textura. -Lectura, escritura, audición e recoñecemento destes elementos (algúns coñecidos con anterioridade) en relación ca súa representación convencional.


-Coñecemento da Voz e os Instrumentos como medios de comunicación e de expresión: utilización,interpretación e discriminación; agrupacións musicais; desenvolvemento da escoita activa e damemoria auditiva, valorando as normas que rexen na interpretación en grupo e na concentraciónmusical.-Os Instrumentos musicais como medio de expresión: posibilidades técnicas e interpretativas. -Profundización nas posibilidades e técnica de execución dos instrumentos escolares (frauta,teclados, guitarras, voces e conxunto instrumental Orff).-Actitude de cooperación no grupo e respecto ao resto de intérpretes ou solistas, mostrando interesepolo coidado dos instrumentos e o resto do material da aula.-Características das nosas cancións e danzas e tamén doutras culturas. -A voz falada e o canto. -A ópera. -A música de cine. O ballet. -Gravación e reprodución do son.-A música no cine, radio, televisión e publicidade. -Comprensión e valoración do proceso de produción dun disco, da importancia da compañíadiscográfica e da influencia do produtor musical así como a incidencia de -Internet no mundo damúsica.-Interese por coñecer as obras musicais das distintas épocas e estilos así como datos biográficos dosautores relevantes, análise e utilización dos recursos para a súa comprensión: audición, partitura,musicograma..., asistencia a concertos en directo organizados para tal fin.




No caso do PDC de 4º de ESO é preciso sinalar as dificultades con que se atopa o ou adocente para impartir o programa debido aos diferentes niveis, xa que parte do grupo tivo Músicaen 3º e o alumnado de Diversificación non.


Música de 2º e/ou 3º ESO pendente en 4ºESO:

Dado que en 4º da ESO a Música non ten carácter progresivo o profesorado que teñaalumnado con materias pendentes será o encargado de realizar actividades de reforzo e deavaliación de acordo cos procedementos que se indican nesta programación; estas actividadesdesenvolveranse no tempo libre, tanto do alumnado coma do profesorado e consistirán eninterpretacións musicais, lectura ou traballos de investigación etc..

O alumnado ao que non se lle imparta a materia de Música do curso correspondente no queestá matriculado (por ex. Música de 2ºESO pendente en 3º Diversificación) e ten pendente a docurso anterior, será tutelado periodicamente ao longo do curso pola xefa de departamento que é áque lle corresponde avalialo.

Non obstante, cando o resultado da avaliación continua nos casos anteriormente citados sexanegativo, este alumnado poderá realizar unha proba no mes de maio e outra en setembro que versará


sobre os contidos mínimos indicados en cada caso.










No Departamento de Música, as accións encamiñadas cara a integración das Tics son asseguintes:

Utilización dentro da metodoloxía da ensinanza-aprendizaxe de programas específicos demúsica como: Band in a Box., Sibelius, Audacity, Switch, Finale, etc..sempre que se poida contarcós medios adecuados, e así mesmo, asistir ás aulas de Informática, Audiovisuais, o nas propiasaulas de música de acordo cós recursos de que se dispoña.




Periodicamente a través das reunións do Departamento farase un seguimento daprogramación didáctica e das modificacións oportunas, que se reflectirá na memoria final. Faraseespecial fincapé nos procesos de ensinanza-aprendizaxe e adecuarase a actuación docente e osrecursos metodolóxicos cando sexa preciso.


1 BACHARELATO:

LINGUAXE E PRÁCTICA MUSICAL


A materia de Linguaxe e Practica Musical concibese como unha continuacion da formacionmusical recibida polo alumnado na etapa educativa anterior, que lle permite ampliar, desenvolver eaplicar, con autonomia e en contextos diversos, os conecementos e as capacidades que contribuen aadquisicion dunha cultura musical solida.

Considerando que a musica ten como finalidade primordial a comunicacion, e necesario queo alumnado conte coas ferramentas necesarias que lle axuden a comprender e a participar do feitomusical. Neste sentido, debese favorecer que o alumnado se implique activamente no procesoartistico musical.

A expresion e a linguaxe musical son os dous ambitos do conecemento musical en torno aosque se organiza esta materia; esta estruturada en cinco bloques ("Destrezas musicais", "A audicioncomprensiva", "A teoria musical", "A creacion e a interpretacion" e "As tecnoloxias aplicadas aoson"), que se deben presentar nas actividades de ensino e aprendizaxe relacionados entre si, xa queestes ambitos se complementan e interactuan; reforzanse e desenvolvense mutuamente.

A comprension dos elementos morfoloxicos e sintacticos da linguaxe musical contribue aperfeccionar a capacidade de expresarse a traves da interpretacion e a creacion do feito musicalconcreto, completandose asi o proceso de adquisicion dunha linguaxe. A sua aprendizaxe comoinstrumento de comunicacion debe basearse, tamen, na audicion comprensiva, na memoria musical,na practica vocal, instrumental e ritmica, e na lectoescritura musical como recurso util para fixar osconceptos linguisticos.

A expresion musical refirese a creacion e a interpretacion de pezas vocais e instrumentais. Ainterpretacion achega o alumnado a un repertorio musical amplo e variado, posibilita a adquisicionde capacidades e destrezas tecnicas e interpretativas, e favorece a sensibilidade auditiva e amemoria musical. A interpretacion instrumental e vocal, nunha educacion musical na que a practicae o centro da accion pedagoxica, e tamen un procedemento esencial para aprender os contidos dalinguaxe musical e reforzar os conecementos adquiridos; a experiencia, que e previa a abstraccionconceptual. A creacion musical explora os elementos propios da linguaxe musical, experimenta cossons e combinaos a traves da improvisacion, dos arranxos e da composicion. Todo isto potenciasecoas tecnoloxias da informacion, da comunicacion e da creacion artistica, que, postas a disposicionda musica, constituen un recurso importante para indagar, obter informacion e comunicarse, e unmedio para crear e descubrir musicas de todos os estilos e de todas as culturas.

A materia de Linguaxe e Practica Musical debe estar orientada a espertar o interese doalumnado por participar de forma activa, informada e ludica como ointe, interprete ou compositor/a,tanto na sua vida educativa como na sua vida privada. O ensino da materia debe partir dosconecementos previos, dos gustos e dos costumes musicais do alumnado, e abordarse desde apractica musical activa e participativa, vinculada a reflexion sobre o realizado. Estes principios,orientados ao desenvolvemento das capacidades perceptivas e expresivas e a comprension do feitomusical, serviran de base para consolidar aprendizaxes que transcendan o contexto en que seproduciron.

A materia contribue ao desenvolvemento de valores como o esforzo, a constancia, a


disciplina, a toma de decisions, a autonomia, o compromiso, a asuncion de responsabilidades e oespirito emprendedor, innovador e critico. Tal e como demostran numerosos estudos publicados, apractica musical mellora a memoria, a concentracion, a atencion, a psicomotricidade, o control dasemocions, a autoestima, as habilidades para enfrontarse a un publico ou a capacidade para traballaren grupo. A musica favorece a adquisicion das competencias clave, procura un ensino integral eaxuda na maduracion do alumnado, ademais de favorecer o espirito de motivacion e superacionpersoal.

As disciplinas musicais non so desenvolven a creatividade, a sensibilidade artistica e ocriterio estetico; tamen axudan o alumnado, da mesma forma que o resto de materias desta etapa, aadquirir os conecementos e habilidades para construir a sua personalidade, a traballar en equipo,desenvolver o pensamento critico e a converterse en cidadans e cidadas que actuen de xeitoresponsable e autonomo. En definitiva, a actividade musical, nas suas diversas facetas, favorece ascapacidades sociais e expresivas dos alumnos e das alumnas.







Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT): a educaciónmusical favorece a comprensión dos elementos básicos da linguaxe musical: a relación entre asdistintas figuras, o compás, a harmonía. O uso de recursos tecnolóxicos no campo da música


favorece o seu aproveitamento como ferramenta para os procesos de autoaprendizaxe e a súaposíble integración nas actividades de lecer.






3.- Obxectivos



2.1.- Utilizar a voz, o corpo, obxectos, instrumentos e dispositivos electrónicos para expresar idease sentimentos, como medio de expresión.2.2.- Desenvolver e aplicar diversas habilidades e técnicas que posibiliten a creación, ainterpretación vocal e a instrumental, o movemento e a danza, tanto de forma individual como engrupo.2.3.- Recoñecer as características de diferentes obras musicais aplicando a terminoloxía apropiadapara describilas.2.4.- Utilizar de forma autónoma diversas fontes de información -medios audiovisuais, internet,textos, partituras e outros recursos gráficos para o coñecemento da música.2.5.- Recoñecer e utilizar diferentes medios audiovisuais e tecnoloxías da información e dacomunicación como recursos para a expresión musical.2.6.- Participar na organización e realización de actividades musicais desenvolvidas nos diferentescontextos.2.7.- Comprender e valorar as relacións entre a linguaxe musical e outras linguaxes e ámbitos decoñecemento.2.8.- Elaborar xuízos e criterios persoais, mediante unha análise crítica dos diferentes usos sociais


da música, sexa cal sexa a súa orixe, valorando a contribución que a música pode facer á vidapersoal e a da comunidade.2.9.- Valorar o silencio e o son como fenómenos naturais e como elementos musicais, tomandoconciencia da súa importancia.












4.- Contidos





BLOQUE 1. DESTREZAS MUSICAIS

O.X. Contidos

d, e, f, i,

m, ñ

B1.1. Utilizacion da voz, individual ou colectivamente, partindo do conecemento do aparellofonador, o seu funcionamento, a respiracion, a emision, a articulacion, a relaxacion e aafinacion.

B1.2. Interpretacion vocal atendendo as indicacions relativas a expresion, a dinamica, aagoxica, a articulacion dos sons e os seus ataques, e a ornamentacion musical.

c, d, i, n, ñ B1.3. Entoacion individual e colectiva de escalas, intervalos melodicos, harmonicos, arpexosou acordes.

c, d, i, m, n,ñ, p

B1.4. Interiorizacion do pulso.

B1.5. Interpretacion instrumental atendendo as indicacions relativas a expresion, a dinamica,a agoxica, a ornamentacion musical, e a articulacion dos sons e dos seus ataques.

B1.6. Practica da lectura articulada e da escritura tanto melodica como harmonica nas clavesde sol e fa en cuarta, e da escritura tanto melodica como harmonica.

B1.7. Practica de lectura de notas, sen clave, atendose ao debuxo intervalico.

B1.8. Practica da lectura de obras musicais utilizando partituras.

BLOQUE 2. A AUDICIÓN COMPRENSIVA

O.X. Contidos

b, d, e, f,i, n

B2.1. Percepcion e identificacion do pulso, dos acentos e dos compases binarios, ternarios ecuaternarios.

B2.2. Percepcion, identificacion e transcricion de formulas ritmicas basicas orixinadas polopulso binario ou ternario.

B2.3. Percepcion, identificacion e transcricion de signos que modifican a duracion, sincopes,anacruses, notas a contratempo, cambios de compas, grupos de valoracion especial,equivalencias pulso-pulso e fraccion-fraccion, etc.


B2.4. Identificacion auditiva das caracteristicas morfoloxicas basicas das obras musicais,tanto as que tenen como fundamento a linguaxe da musica culta como as que tenen comofundamento as linguaxes musicais contemporaneas, o jazz, a musica tradicional, o rock, oflamenco e as musicas do mundo.

B2.5. Percepcion, identificacion auditiva e transcricion das escalas, funcions tonais- acordesmaiores e menores, acordes de setima dominante e de setima diminuida, cadencias e osmodos e intervalos fora do concepto tonal.

B2.6. Reconecemento comprensivo das texturas musicais e dos timbres instrumentais nasobras escoitadas ou interpretadas.

B2.7. Reconecemento auditivo e transcricion dos esquemas ritmicos, das melodias, dosintervalos e dos fragmentos melodicos resultantes da combinacion dos devanditoselementos.

B2.8. Reproducion vocal memorizada dos esquemas ritmicos, das melodias, dos intervalos edos fragmentos melodicos resultantes da combinacion dos devanditos elementos.

B2.9. Identificacion de erros ou as diferenzas entre un fragmento escrito e un fragmentoescoitado.

B2.10. Transcricion de esquemas harmonicos das obras escoitadas.

BLOQUE 3. A TEORÍA MUSICAL

O.X. Contidos

d, i, n B3.1. Conecemento das grafias das formulas ritmicas, simultaneidade de ritmos, signos quemodifican a duracion, sincope, anacruse, notas a contratempo, os grupos de valoracionespecial contidos en un e varios pulsos, etc.

B3.2. Conecemento das grafias e dos termos relativos a expresion musical, a dinamica, aotempo, a agoxica, a articulacion musical e ao ataque dos sons.

B3.3. Aproximacion as grafias contemporaneas.

i, n B3.4. Conecemento das normas de escritura melodica.

B3.5. Conecemento e comprension dos ritmos caracteristicos das danzas e das obrasmusicais.

B3.6. Conecemento e comprension de escalas, funcions tonais, intervalos, cadencias, acordesbasicos e complementarios, tonalidade, modalidade e modulacion.

B3.7. Conecemento dos principais sistemas de cifraxe harmonica.

B3.8. Conecemento da ornamentacion musical.

B3.9. Comprension do efecto que producen na musica os sons da ornamentacion e


intensificacion expresiva.

B3.10. Ambito sonoro das claves e a sua relacion entre si.

BLOQUE 4. A CREACIÓN E A INTERPRETACIÓN

O.X. Contidos

c, d, i, l,m, n

B4.1. Realizacion vocal ou instrumental de formulas ritmicas orixinadas polo pulso binarioou ternario e as suas variantes.

c, d, i, l,m, n

B4.3. Improvisacion, tanto individual como colectiva, de breves melodias.

B4.3. Utilizacion das escalas e acordes mais habituais no sistema modal e tonal.

a, b, c, d,h, i, n

B4.4. Interpretacion memorizada de obras ou fragmentos musicais vocais adecuados aonivel, con ou sen acompanamento.

a, b, c, d,h, i, l, n

B4.5. Achegamento aos procesos compositivos mais habituais.

B4.6. Utilizacion da expresion corporal e o movemento corporal como complemento ao feitomusical.

B4.7. Desenvolvemento da lateralidade a traves da realizacion simultanea de diferentesritmos basicos

a, b, c, n B4.8. Participacion activa na organizacion e narealizacion de actividades musicaisdesenvolvidas en diferentes contextos.

B4.9. Participacion na organizacion e na realizacion de actividades con respecto edisposicion para superar estereotipos e prexuizos, tomando conciencia, como parte dungrupo, do enriquecemento que se produce coas achegas das demais persoas.

BLOQUE 5. AS TECNOLOXÍAS APLICADAS AO SON

d, e, f, g,h, i, l, m, n

B5.1. Fenomeno fisico-harmonico; movemento ondulatorio; serie de Fourier.

B5.2. Caracteristicas acusticas dos instrumentos: instrumentos transpositores e electronicos;manipulacion artificial do son.

B5.3. Fundamentos dos sistemas de afinacion. Proporcions asociadas aos intervalos: conso-nancia e disonancia. Serie harmonica. Indices acusticos. Diapason.

B5.4. Transmision e amortecemento do son.

B5.5. Sinal analoxico e sinal dixital. Dixitalizacion do son analoxico.


B5.6. Sintese do son: mostraxe (samplers), filtros de frecuencias e multipistas.

B5.7. Hardware musical: computadores, tarxetas de son e conexions.

B5.8. Tipos de software musical: editores de partituras, secuenciadores, programasxeradores de acompanamentos e mesas de mesturas.

g, h, i, l ,n B5.9. Practica dos sistemas de gravacion analoxica ou dixital, de procesamento de sons decomunicacion MIDI en interpretacions ou creacions propias.

B5.10. Uso da musica con soporte electronico en producions escenicas ou audiovisuais.

B5.11. Realizacion de sonorizacions a traves da improvisacion, a composicion ou aseleccion musical de textos ou de imaxes.



Seguindo os criterios de avaliación expostos no apartado 5.2 da presente programacióndefiniremos para os mesmos os seguintes estándares de aprendizaxe avaliables:


1

LPMB1.1. 1. Conece os organos e as funcions do aparello fonador.

LPMB1.1.1. Realiza exercicios de respiracion, relaxacion, articulacion, fraseo, etc., evaloraos como elementos imprescindibles para a adquisicion da tecnica vocal.

LPMB1.1.3. Aplica a tecnica vocal para cantar entoada e afinadamente, aplicando asindicacions expresivas e dinamicas presentes na partitura.

LPMB1.2.1. Reproduce e identifica intervalos, escalas ou acordes a partir de diferentesalturas, utilizando unha correcta emision da voz.

LPMB1.3.2. Executa con independencia estruturas ritmicas simultaneas, utilizando edesenvolvendo a disociacion auditiva e motriz.

LPMB2.1.1 Percibe o pulso como referencia basica para a execucion ritmica, asi comoa identificacion do acento periodico base do compas, e logra unha correctainteriorizacion do pulso que lle permite posteriormente unha axeitada execucionindividual ou colectiva.

LPMB.4.3.4. Aplica a tecnica vocal para cantar entoadamente e afinadamente nasactividades de interpretacion.

LPMB.4.3.5. Manten unha actitude positiva para integrarse como un membro mais nogrupo.

2 LPMB1.3.1. Interpreta instrumentalmente ou vocalmente, con total precision dentrodun tempo establecido, estruturas ritmicas adecuadas a este nivel dunha obra ou un


fragmento, sentindo internamente o pulso e aplicando, se procede, as equivalencias noscambios de compas.

LPMB1.3.3. Practica a lectura e a escritura musical, reconecendo a sua importanciapara afondar na aprendizaxe da linguaxe musical.

LPMB2.2.2. Utiliza a lectura e a escritura musical como apoio a audicion.

LPMB2.2.3. Escoita obras musicais seguindo a partitura.

LPMB.3.1.1. Identifica e interpreta os termos e signos relacionados co ritmo e coaexpresion musical.

LPMB.4.3.2. Manten unha actitude positiva ante a musica e os companeiros.

LPMB.4.3.3. Utiliza os instrumentos da aula cunha tecnica correcta.

3

LPMB.3.2.1. Identifica os elementos basicos da linguaxe musical, utilizando diferentessoportes.

LPM3.2.2. Reconece elementos basicos harmonicos e formais.

LPM·.2.3. Aplica correctamente a terminoloxia propia da teoria musical.

LPMB2.2.1. Percibe aspectos ritmicos, melodicos, tonais, modais, cadenciais, formais,timbricos etc., das obras escoitadas ou interpretadas.

LPMB.4.2.1. Asimila os conceptos tonais e modais basicos, desenvolvendo acreatividade e a capacidade de seleccionar e usar libremente os elementos da linguaxemusical de acordo cunha idea e estruturados nunha forma musical.

4

LPMB2.2.4. Escoita e reconece os elementos basicos das linguaxes propias da musicaculta, jazz, rock e flamenco, asi como os mais importantes da linguaxe musicalcontemporanea.

LPMB2.2.5. Describe as caracteristicas das obras escoitadas, utilizando a terminoloxiaaxeitada.

LPMB.4.5.1. Comportase de maneira correcta como espectador/a e como interprete narealizacion de actividades musicais desenvolvidas en diferentes contextos.

LPMB.4.5.2. Practica as tecnicas necesarias para controlar o medo escenico.

LPMB.3.1.2. Identifica e interpreta os signos graficos propios da linguaxe musicalcontemporanea.

LPMB.4.4.1. Crea unha pequena obra musical utilizando os conecementos musicaisadquiridos.

5

LPMB.4.1.1. Practica variantes de formulas ritmicas conecidas e improvisaaslibremente, acordandoas co pulso e o compas do fragmento escoitado.

LPMB.4.3.1. Conece o repertorio traballado e ten capacidade de memorizacion,sensibilidade musical e capacidade expresiva.

LPMB.4.4.2. Construe a traves do movemento unha creacion coreografica adecuando asua concepcion ao caracter expresivo da obra.

LPMB.5.1.1. Utiliza correctamente editores de partituras, secuenciadores, MIDI esoftware para aplicacions audiovisuais.

LPMB.5.2.2. Utiliza de forma autonoma os recursos tecnoloxicos como ferramentaspara a audicion, a interpretacion, a creacion, a edicion, a gravacion, a investigacion e aaprendizaxe do feito musical.



A presente materia impartirase en períodos lectivos de 3 horas semanais, polo que aduración total da materia será de aproximadamente de 108 horas. Esas horas disporasen para odesenvolvemento das cinco unidades didácticas, que abarcarán todos os contidos xa comentados,para facer as probas e exames pertinentes así como para os concertos didácticos nos que o alumnadoparticipará, ben como espectadores ou como intérpretes.


Son os seguintes:

Mínimos esixibles

1

B1.1. Entoar cunha correcta emision da voz, individual ou conxuntamente, unha melodia ouunha cancion con acompanamento.

B1.3. Identificar e executar instrumentalmente ou vocalmente estruturas e patrons ritmicosou melodicos simultaneos dunha obra breve ou dun fragmento, con ou sen cambio decompas, nun tempo establecido.

B2.1. Reconecer autidivamente o pulso dunha obra ou dun fragmento, asi como o acentoperiodico, e interiorizalo para manter durante breves periodos de silencio.

2

B2.2. Reconecer auditivamente e describir con posterioridade as caracteristicos das obrasescoitadas ou interpretadas.

B3.1. Conecer e aplicar na lectura e na interpretacion de partituras os termos e os signosrelacionados co ritmo e coa expresion musical.

B3.2. Reconecer nunha partitura os elementos basicos da linguaxe musical.

3

B4.1.Realizar exercicios psicomotores e improvisar estruturas ritmicas sobre un fragmentoescoitado de maneira tanto individual como conxunta.

B4.2. Improvisar, individualmente ou colectivamente, breves melodias tonais ou modais,pequenas formas musicais partindo de premisas relativas a diferentes aspectos da linguaxemusical.

B4.3. Interpretar de memoria, individualmente ou conxuntamente, fragmentos de obras dorepertorio seleccionados entre os propostos polo alumnado, valorando as achegas do grupo edesenvolvendo o espirito critico.

4

B4.4. Improvisar ou compor e interpretar unha breve obra musical para unha melodia dada,que necesite a participacion de varios executantes e incorporar movemento coreografico,utilizando os conecementos musicais adquiridos.

B.5. Saber comportarse como espectador/a e interprete, e controlar o medo escenico nasactuacions.

5 B5.1. Realizar traballos e exercicios aplicando as ferramentas que ofrecen as novastecnoloxias.



1- Utilizar a voz, o corpo, obxectos, instrumentos e dispositivos electrónicos para expresar ideas esentimentos, enriquecendo as propias posibilidades de comunicación e respectando outras formasdistintas de expresión.2.- Desenvolver e aplicar diversas habilidades e técnicas que posibiliten a creación, a interpretaciónvocal e a instrumental, o movemento e a danza, tanto de forma individual como en grupo.3.- Disfrutar coa escoita de obras de distintos estilos, xéneros, tendencias e culturas musicais,apreciando o seu valor como fonte de coñecemento e enriquecemento intercultural.4.- Recoñecer as características de diferentes obras musicais como exemplos da creación artística edo patrimonio cultural, recoñecendo as súas intencións e funcións e aplicando a terminoloxíaapropiada para describilas e valoralas criticamente.5.- Utilizar de forma autónoma diversas fontes de información -medios audiovisuais, internet,textos, partituras e outros recursos gráficos para o coñecemento e gozo da música.6.- Coñecer e utilizar diferentes medios audiovisuais e tecnoloxías da información e dacomunicación como recursos para a produción musical, valorando a súa contribución ás distintasactividades musicais e a aprendizaxe autónoma da música. 7.- Participar na organización e realización de actividades musicais desenvolvidas nos diferentescontextos, con respecto e disposición para superar estereotipos e prexuízos, tomando conciencia,como membro dun grupo, do enriquecemento que se produce coas contribucións dos demais.8.- Valorar as relacións, a función e o significado da música en diferentes producións artísticas eaudiovisuais e nos medios de comunicación.9.- Elaborar xuízos e criterios persoais, mediante unha análise crítica dos diferentes usos sociais damúsica, e valorando a contribución que a música pode facer á vida persoal e a da comunidade.10.- Valorar o silencio e o son como fenómenos naturais e como elementos musicais, tomandoconciencia da súa función como parte integral do ambiente e utilizando coñecementos da ecoloxíaacústica para aproximarse a paisaxes sonoras de diferentes épocas e espazos para combater apolución sonora.








•Probas prácticas.


•Traballo final sobre unha creación grupal.













Materiais: Empregaremos principalmente instrumentos Orff para a interpretación musical, por sero máis axeitado desde o punto de vista técnico-interpretativo. Cada alumno e alumna terá a súapropia frauta doce. No instrumental PAD, contaremos con láminas de metal e madeira nas tesiturasde soprano, contralto e baixo. Entre os membranófonos contaremos con caixa, pandeiretas,pandeiros de distintos tamaños e bongoes e/ou timbais Orff. Tamén se van precisar instrumentos depequena percusión de madeira de metal. Haberá que contar con materiais auxiliares, como atrís,baquetas con mazas duras e brandas, encerado pautado, metrónomo, partituras... Sería bo dispórdalgún instrumento harmónico (teclado ou guitarra) e tamén se poderán aproveitar os instrumentosque poda aportar o propio alumnado ou utilizar instrumentos construídos con materiais reciclados.O profesor tamén pode contribuír co seu propio material.Ambientais: Os elementos visuais e decorativos (láminas didácticas, murais...) serán empregadoscomo recursos de apoio para a actividade docente.Persoais: O profesorado será o principal recurso humano co que contemos na nosa prácticadocente, prestando atención á colaboración entre áreas. Tamén sería importante contar coacolaboración externa de intérpretes profesionais ou afeccionados, agrupacións musicais, así comodocentes doutros centros como escolas de música ou conservatorios... para a realización deconcertos didácticos.Informáticos e audiovisuais: Será preciso contar con medios para a reprodución de audio e vídeo.Tamén sería convinte contar con un ou dous micrófonos e soportes, unha tarxeta de son externa esoftware para a gravación e edición musical (Audacity, GarageBand, Cubase...). Será importantecontar cunha pequena fonoteca musical en formato CD e DVD ou ben en MP3 para reproducir noordenador ou noutro soporte dixital (iPod, reprodutor MP3...).












CCriterios de Avaliación C. Clave

4B1.1. Entoar cunha correcta emision da voz, individual ou conxuntamente, unha melodia ouunha cancion con acompanamento.

CMCCT

4B1.2. Identificar e reproducir intervalos, modelos melodicos sinxelos, escalas ou acordesarpexiados a partir de diferentes alturas.

CAACSCCMCCT

4B1.3. Identificar e executar instrumentalmente ou vocalmente estruturas e patrons ritmicosou melodicos simultaneos dunha obra breve ou dun fragmento, con ou sen cambio decompas, nun tempo establecido.

CMCCTCCEC

4B2.1. Reconecer autidivamente o pulso dunha obra ou dun fragmento, asi como o acentoperiodico, e interiorizalo para manter durante breves periodos de silencio.

CMCCTCSC

4B2.2. Reconecer auditivamente e describir con posterioridade as caracteristicos das obrasescoitadas ou interpretadas

CMCCTCCEC

B3.1. Conecer e aplicar na lectura e na interpretacion de partituras os termos e os signosrelacionados co ritmo e coa expresion musical.

CMCCTCCEC

B3.2. Reconecer nunha partitura os elementos basicos da linguaxe musical. CAACCEC

B4.1. Realizar exercicios psicomotores e improvisar estruturas ritmicas sobre un fragmentoescoitado de maneira tanto individual como conxunta. CMCCT

B4.2. Improvisar, individualmente ou colectivamente, breves melodias tonais ou modais,pequenas formas musicais partindo de premisas relativas a diferentes aspectos da linguaxemusical.

CCECCSIEE

B4.3. Interpretar de memoria, individualmente ou conxuntamente, fragmentos de obras dorepertorio seleccionados entre os propostos polo alumnado, valorando as achegas do grupoe desenvolvendo o espirito critico.

CCEC

B4.4. Improvisar ou compor e interpretar unha breve obra musical para unha melodia dada,que necesite a participacion de varios executantes e incorporar movemento coreografico,utilizando os conecementos musicais adquiridos.

CCECCAACMCCTCSIEE

B4.5. Saber comportarse como espectador/a e interprete, e controlar o medo escenico nasactuacions. CSC

B5.1. Realizar traballos e exercicios aplicando as ferramentas que ofrecen as novastecnoloxias.

CDCMCCT

B5.2. Crear pezas sonoras ou audiovisuais utilizando distintos sistemas de reproducion egravacion de son.

CACDCMCCT







O profesorado que teña alumnado con materias pendentes será o encargado de realizaractividades de reforzo e de avaliación de acordo cos procedementos que se indican nestaprogramación; estas actividades desenvolveranse no tempo libre, tanto do alumnado coma doprofesorado e consistirán en interpretacións musicais, lectura ou traballos de investigación etc.

Realizarase ademais unha proba no mes de maio e outra en setembro que versará sobre oscontidos mínimos indicados para a materia que teña pendente.


A materia de Linguaxe e Práctica Musical pode ser ofertada en 2º de Bacharelato, poloque se o próximo curso estivera incluida na oferta educativa do centro e fora elexida por alumnos ealumnas que non a cursaran no presente curso, os procedementos que lle permitirían acreditar a ditoalumnado de que ten os coñecementos necesarios serían: 1). aprobar o segundo curso, co calacadaría os obxectivos do primeiro, e 2). para que o alumnado poidera acadar o nivel dos demais selle facilitarían materiais e se lles pediría a entrega de traballos complementarios. Na nota finalteríase en conta, tanto os resultados acadados nas probas realizadas, como a valoración dosdevanditos traballos complementarios.


Realizase ao comezo das actividades para poñer de manifesto as capacidades,


coñecementos e actitudes previas do alumnado. Isto permite coñecer o punto de partida a partir docal valorar o seu progreso. Dese xeito, ó comezo do curso realizarase un cuestionario individualpara coñecer os coñecementos previos do alumnado e detectar posibles problemas.






“Para o alumnado que requira unha atención educativa diferente á ordinaria,por presentar necesidades educativas especiais, por dificultades específicas deaprendizaxe, trastorno por déficit de atención e hiperactividade (TDAH), polas súasaltas capacidades intelectuais, por se incorporar tarde ao sistema educativo ou porcondicións persoais ou de historia escolar, estableceranse as medidas curriculares eorganizativas necesarias co fin de que poida alcanzar o máximo desenvolvemento dassúas capacidades persoais e os obxectivos e competencias establecidas en cada etapapara todo o alumnado.





Adaptacións de acceso ao currículum. De acceso físico: recursos espaciais, materiais e persoais


(eliminación de barreiras arquitectónicas, adecuada iluminación e sonoridades, mobiliario adaptado,profesorado de apoio especializado). De acceso á comunicación: materiais específicos deensinanza: aprendizaxe, axudas técnicas e tecnolóxicas, sistemas de comunicacióncomplementarios, sistemas alternativos (braille, lupas, telescopios, ordenadores, gravadoras,linguaxe de signos).














Un dos principios en que se inspira o sistema educativo é a transmisión e posta en práctica de


valores que favorezan a liberdade persoal, a responsabilidade, a cidadanía democrática, asolidariedade, a tolerancia, a igualdade, o respecto e a xustiza, así como que axuden a superarcalquera tipo de discriminación. Estes e outros aspectos han de abordarse de xeito transversal atodas as disciplinas, tendo a Educación Musical un papel destacado na transmisións dos seguinteselementos:






Educación cívica e constitucional. Potenciarase a través de distintas actividades nas que se poña envalor a importancia da música como elemento fundamental da nosa identidade cultural e datransmisión dos principios sociais de xustiza, igualdade, fraternidade, democracia... por exemplo através da interpretación de himnos (Oda á alegría). Igualmente, partirase do traballo en grupo parafomentar os valores democráticos, a tolerancia, o respecto... como marco fundamental para ainterpretación en conxunto.


Educación ambiental. Terase en conta a relación co medio no que viven. A contaminación acústica,as implicacións do son sobre a saúde, a importancia do silencio...


Educación para a paz. Promover a aprendizaxe da prevención e resolución pacífica de conflitos entodos os ámbitos da vida persoal, familiar e social, tendo en conta o valor conciliador da música e o


seu carácter de práctica grupal, así como a súa característica de ser unha linguaxe asemántica.Fomentarase a tolerancia cara distintos grupos étnicos e culturais, dando relevancia amanifestacións culturais concretas e considerándoas en igualdade de dignidade que as propias. Domesmo modo débese fomentar o respecto aos compañeiros e ás producións xurdidas na aula, asícomo fóra dela. Débese manter en todo momento unha conexión co mundo que rodea ao nosoalumnado, sobre todo o seu ambiente máis inmediato co que poder exemplificar e, deste modo,facer máis significativos os contidos tratados.















1º BACHARELATO

ACHEGAMENTO ÁS ARTES ESCÉNICAS E Á XESTIÓN CULTURAL


A Lei orgánica 8/2013, do 9 de decembro, para a mellora da calidade educativa, modificouen distintos aspectos a Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación. No decreto que establece ocurrículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato no sistema educativo galego(Decreto 86/2015 do 25 de Xuño) establece o agrupamento de materias en tres bloques: troncais,específicas e de libre configuración autonómica. Dentro deste último apartado, no mesmo Decretopódese ler:

“No horario establecido como de libre configuración os centros docentespoderán optar por dedicalo ao afondamento e/ou reforzo dalgunha das materiasrecollidas neste artigo, por establecer outra ou outras materias que determine o centrodocente, segundo o seu proxecto educativo e logo da autorización da consellería concompetencias en materia de educación, ou por impartir algunha das materias de libreconfiguración autonómica elixibles polos centros docentes. En todo caso, respectarase otratamento análogo das linguas cooficiais e os criterios de equilibrio establecidos noDecreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingüismo no ensino non universitario deGalicia.”

Tendo en conta a idiosincrasia do Centro como Contedor Cultural e o histórico traballorealizado polo grupo de Teatro do mesmo (dirixido por Ricardo Vigueret), consideramos que estaproposta educativa pode servir de complemento e reafirmación dos contidos traballados poloalumnado do noso Centro. A maiores, tamén consideramos que é unha materia o suficientementeatraínte para o resto do alumnado como para formar un proxecto educativo ao longo do ano.

A materia Artes Escénicas e Danza debe dotar ao alumnado de coñecementos, técnicas eprocedementos que lle permitan expresarse e crear artisticamente a través das linguaxes do teatro ea danza. Para tal fin, o alumnado debe comprender e interpretar diferentes linguaxes escénicas, asícomo o devir da historia do teatro e da danza ao longo dos séculos; saber mirar as Artes Escénicas ea Danza, comprender a súa importancia e verificar os cambios xurdidos no seu desenvolvemento;constatar e valorar a creación artística cando se pon ao servizo dunha arte específica como a danza eo teatro; e xerar argumentos nos que se fundamente tanto o camiño percorrido polas Artes Escénicase a Danza como o seu espazo de apoio para unha formación integral; física, estética e cultural.


Doutra banda, é indispensable que o alumnado tome conciencia e desenvolva na práctica osseus recursos expresivos, mediante a exploración dos compoñentes do movemento (corpo, espazo,tempo, enerxía e interrelación); o desenvolvemento da súa capacidade de concentración, relaxacióne de autoconciencia corporal; a procura de niveis óptimos de equilibrio psicofísico; a aplicación doimaxinario no modelado da súa conduta; a estimulación das súas habilidades comunicativas; avivencia e recreación de situacións dramáticas diversas; a exploración dos seus recursos no terreoda oralidade, e o desenvolvemento da sensibilidade rítmica e melódica a nivel corporal e vocal.

É de importancia para a formación do alumnado o coñecemento dos grandes cambiosxurdidos nas Artes Escénicas e a Danza. Os alumnos e as alumnas deberán ser conscientes de comoas ideas subxacentes baixo as formas visibles (coreografías, danzas populares, preclásicas, clásicas,contemporáneas, decorados, bosquexos, figuríns, edificios teatrais e espazos para a representación,textos dramáticos, postas en escena, etc.) configuraron múltiples xeitos de construír e realizar asArtes Escénicas e a Danza, e entender, por conseguinte, cada sociedade e cada época; comprender esaber que o interese da materia reside tanto en experimentar o potencial expresivo e creativo persoalcomo en entender o modo en que diferentes aspectos da creación foron modificados porcircunstancias históricas, culturais, rituais, ambientais, técnicas, estilísticas ou simbólicas que cadapobo vai incorporando como expresión da súa forma de sentir e de pensar.

A materia permite ir descubrindo cos alumnos e coas alumnas, a través da súa propiaexperiencia, o desenvolvemento das súas capacidades artísticas creativas e interpretativas,estudando, así, os aspectos teóricos e prácticos da materia. O cúmulo de referentes e a bagaxeformativa deben, finalmente, capacitar o alumnado para poder afrontar o seu traballo con maiorresolución, podendo facer propostas máis brillantes e admitir diferentes interpretacións, ao melloraras súas potencialidades e ao incrementar a súa percepción, observación, memorización econcentración, fomentando, así, a mellora da propia imaxe e a configuración da súa personalidade.

Trátase, en esencia, de contribuír á formación integral do alumnado e ao enriquecemento doseu acervo cultural, ensinándolle a apreciar tanto a beleza das obras, espectáculos e montaxes queilustraron culturas pasadas como as que sustentan o noso século: o conxunto dun legado que, á súavez, deberán transmitir.

Unha formación integral que fai especial fincapé na creatividade e no enriquecemento daautoestima, afianzando a oratoria e a autonomía do alumnado.

Estrutúrase esta materia en catro bloques: "Teatro", "Danza", "Outras artes escénicas” e“Xestión Cultural”.



Para os efectos dese decreto, as competencias clave do currículo serán as seguintes:

•Comunicación lingüística (CCL).

•Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCCT).


•Competencia dixital (CD).

•Aprender a aprender (CAA).

•Competencias sociais e cívicas (CSC).

•Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE).

•Conciencia e expresións culturais (CCEC).

A idea é que a presente materia contribúa á adquisición de todas as competencias claves.Enténdese por Competencias as capacidades para aplicar de xeito integrado os contidos

propios de cada ensinanza e etapa educativa, e para lograr a realización adecuada de actividadese a resolución eficaz de problemas complexos.

Esta materia contribúe ao logro da totalidade das Competencias clave, dado o seu carácterintegrador dentro do Currículo. Examinarémolo por bloques de contido.

No caso da Comunicación lingüística, contribúe ao seu desenvolvemento ao ser a lectura aprincipal vía de acceso á materia e polo desenvolvemento de actividades de expresión axeitada daspropias ideas en contextos comunicativos de análise, creación e interpretación de textos e notraballo sobre a respiración, dicción, articulación e expresión axeitada en situacións deinterpretación escénica. Ademais no seu formato non verbal, traballo xestual e corporal, o indivíduodesenvolve as súas capacidades comunicativas grazas ás cales expande a súa competencia e a súacapacidade de interacción con outros individuos.

Competencias básicas en Ciencias e Tecnoloxía, porque promove condutas e adquisición devalores responsables para o ben común inmediato no que afecta á saúde individual e colectiva, através dos beneficios físicos e psíquicos que achegan a danza e o teatro.

Competencia dixital, na elaboración de traballos de investigación individuais e/ou engrupo, xa que implica o uso creativo, crítico e seguro das tecnoloxías da información e acomunicación; accedendo, xestionando e manexando diferentes motores de procura e bases de datose transformando esta información en coñecemento. A maiores tamén se traballarían as ferramentasde edición audiovisual para análise e exposición das creacións propias.

Aprender a aprender, caracterizada pola habilidade para iniciar, organizar e persistir naaprendizaxe, onde a motivación e a confianza son cruciais para desenvolver aprendizaxes cada vezmáis eficaces e a través da ampliación das habilidades de expresión, especialmente presentes encontidos relacionados coa interpretación e a improvisación, tanto individual como colectiva; asícomo mediante a xeralización do seu cultivo no tempo de lecer.

Competencias sociais e cívicas, por implicar a interacción con outras persoas dentro dungrupo, conforme a normas baseadas no respecto mutuo; tanto na realización de danzas como naexpresión verbal e non verbal; co obxectivo de comprender as expresións colectivas e aorganización e o funcionamento das artes escénicas e a danza na sociedade pasada e presente.Desenvolve o sentido da responsabilidade, mostrando comprensión e respecto aos valores e ideasalleas e a recepción reflexiva e crítica da información sobre as artes escénicas e a danza.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor, que implica a capacidade de transformar asideas en actos polo desenvolvemento de actitudes que leven un cambio de mentalidade, capacidadede pensar de forma creativa, autocoñecemiento e autoestima, autonomía ou independencia, interese,esforzo e espírito emprendedor, sentido crítico e da responsabilidade. Aquí é onde entra o concepto


de Xestión Cultural como fío conductor dunha aprendizaxe significativa.

Conciencia e expresións culturais, porque implica coñecer, comprender, apreciar e valorar,cunha actitude aberta e respectuosa, as diferentes manifestacións culturais e artísticas a través doestudo, análise e a interpretación das súas obras e características. O coñecemento e comprensióntanto dos distintos espectáculos escénicos como das principais obras e producións do patrimoniocultural e artístico en distintos períodos históricos, así como das súas características e as súasrelacións coa sociedade na que se crean; desenvolve nos alumnos e alumnas a capacidade eintención de expresarse e comunicar ideas.

3.- Obxectivos


Segundo o Decreto 86/2015 do 25 de Xuño, o bacharelato contribuirá a desenvolver noalumnado as capacidades que lle permitan:

1)Exercer a cidadanía democrática, desde unha perspectiva global, e adquirir unhaconciencia cívica responsable, inspirada polos valores da Constitución española e doEstatuto de autonomía de Galicia, así como polos dereitos humanos, que fomente acorresponsabilidade na construción dunha sociedade xusta e equitativa e favoreza asustentabilidade.

2)Consolidar unha madureza persoal e social que lle permita actuar de formaresponsable e autónoma e desenvolver o seu espírito crítico. Ser quen de prever eresolver pacificamente os conflitos persoais, familiares e sociais.

3)Fomentar a igualdade efectiva de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres,analizar e valorar criticamente as desigualdades e discriminacións existentes e, enparticular, a violencia contra a muller, e impulsar a igualdade real e a nondiscriminación das persoas por calquera condición ou circunstancia persoal ousocial, con atención especial ás persoas con discapacidade.

4)Afianzar os hábitos de lectura, estudo e disciplina, como condicións necesarias para oeficaz aproveitamento da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

5)Dominar, tanto na súa expresión oral como na escrita, a lingua galega e a linguacastelá.

6)Expresarse con fluidez e corrección nunha ou máis linguas estranxeiras.

7)Utilizar con solvencia e responsabilidade as tecnoloxías da información e dacomunicación.

8)Coñecer e valorar criticamente as realidades do mundo contemporáneo, os seusantecedentes históricos e os principais factores da súa evolución. Participar de xeitosolidario no desenvolvemento e na mellora do seu contorno social.

9)Acceder aos coñecementos científicos e tecnolóxicos fundamentais, e dominar ashabilidades básicas propias da modalidade elixida.

10)Comprender os elementos e os procedementos fundamentais da investigación e dos


métodos científicos. Coñecer e valorar de forma crítica a contribución da ciencia e datecnoloxía ao cambio das condicións de vida, así como afianzar a sensibilidade e orespecto cara ao medio ambiente e a ordenación sustentable do territorio, conespecial referencia ao territorio galego.

11)Afianzar o espírito emprendedor con actitudes de creatividade, flexibilidade,iniciativa, traballo en equipo, confianza nun mesmo e sentido crítico.

12)Desenvolver a sensibilidade artística e literaria, así como o criterio estético, comofontes de formación e enriquecemento cultural.

13)Utilizar a educación física e o deporte para favorecer o desenvolvemento persoal esocial, e impulsar condutas e hábitos saudables.

14)Afianzar actitudes de respecto e prevención no ámbito da seguridade viaria.

15)Valorar, respectar e afianzar o patrimonio material e inmaterial de Galicia, econtribuír á súa conservación e mellora no contexto dun mundo globalizado.

Na presente materia contemplaremos ademais os seguintes obxectivos, que serán os quetentaremos alcanzar ó remate da mesma:

Construír un proxecto de formación para motivar ao alumnado e que lles axude aprepararsepara a realidade que nos rodea, adoptando unha postura crítica, solidaria, autónoma, cooperativa eresponsable a través da creación cultural.

Capacitar ao alumnado para deseñar e xestionar actividades culturais, promovendo enconsecuencia a súa participación e interese polas mesmas e incrementando a súa competencia deautonomía e a de aprender a aprender, así como a súa competencia matemática (a través da xestiónde produción das actividades). Fomentar por esta vía un clima de Centro que favoreza a integraciónde todo o alumnado e fluidifique o proceso de aprendizaxe.

Promover a participación das familias e de sectores sociais da vila en actividadesxestionadas polo alumnado. Involucrar ó mundo da empresa no desenvolvemento desas actividades.

O fenómeno audiovisual: inculcarlle ó alumnado a necesidade de coñecer a súa linguaxebásica e facerlle ver a potencialidade do mesmo como ferramenta narrativa e de difusión de valores.Aumentar deste xeito a súa competencia artística. Dado o contexto e precedentes educativos donoso Centro, con esta actuación pretendemos desenvolver un proxecto que axude a mellorar orendemento dese alumnado que demanda novos e máis enriquecedores enfoques dos conceptos queestá a adquirir.

4.- Contidos




BLOQUE 1. TEATRO (14 sesións)

1. Explicar os diferentes estilos e formas de teatro: Textual, Xestual, Musical e Lírico.

2. Interpretar unha peza teatral onde se valoren as destrezas e habilidades adquiridas.

3. Demostrar a capacidade para improvisar unha secuencia de movementos, libres ou cun fin

determinado. Valorar a importancia da improvisación teatral.

BLOQUE 2. DANZA (6 sesións)

1. Explicar os diferentes estilos e formas de danza: étnicas, populares, académicas, modernas,sociais, en función da historia

2. Interpretar en grupo diferentes danzas a través da aprendizaxe de coreografías, memorizadas eensaiadas ao longo do curso.

3. Demostrar a capacidade para improvisar unha secuencia de movementos, libres ou cun fin

determinado. Valorar a importancia da improvisación en danza.

BLOQUE 3. OUTRAS ARTES ESCÉNICAS (6 sesións)

1. Explicar as características doutras artes escénicas, a súa evolución ao longo da historia e o seupapel na sociedade actual.

BLOQUE 4. XESTIÓN CULTURAL (10 sesións)

1.- Consideración dos valores culturais.

2.- Implicación territorial dos proxectos socioculturais coas asociacións da zona.

3.- Deseño e xestión dun Plan de Comunicación Cultural

4.- Innovación e creación colectiva. Ferramentas dixitais para a creación horizontal. Públicocreador.

5.- A contorna Dixital. dinamización e divulgación cultural na rede.



Seguindo os criterios de avaliación expostos no apartado 5.2 da presente programacióndefiniremos para os mesmos os seguintes estándares de aprendizaxe avaliables:



1

AEDB1.2.1. Valora o legado do patrimonio artístico español, comprendendoa importancia da súa preservación e transmisión.AEDB1.3.1. Recoñece e aplica os beneficios experimentados que achegan a danza e oteatro á saúde física e psíquica.

2

AEDB1.5.2. Entende as artes escénicas e a danza como un espazo activo de escoita e dediálogo, procurando modos de expresión máis aló da palabra.AEDB2.3.2. Utiliza a improvisación como medio para explorar a situación, o conflito,o personaxe e a acción

3 AEDB2.4.2. Interpreta e memoriza un repertorio variado de teatro en grupo.

4

AEDB1.1.1. Coñece e explica a función da danza, o teatro e outras artes escénicas ensituacións e contextos diversos (actos da vida cotiá, espectáculos, medios decomunicación, etc.).AEDB1.1.2. Reflexiona sobre as artes escénicas e a danza como un medio deintervención e transformación da realidade e da conciencia social.

5AEDB4.1.1. Recoñece e describe as artes escénicas e as súas manifestacións.AEDB4.1.2. Recoñece e diferencia as artes escénicas no seu conxunto, en función dassúas características específicas e singulares.


A presente materia impartirase en períodos lectivos de 1 hora semanal, polo que a duracióntotal da materia será de aproximadamente de 36 horas. Esas horas distribuiranse entre as diferentesunidades didácticas.



UD Mínimos esixibles

1Expor de forma crítica a opinión persoal respecto da función das artes escénicas (danza,teatro,circo, ópera, etc.) e a súa importancia como medio de expresión de sentimentos, emocións, idease sensacións.

2 Desenvolver capacidades e destrezas lingüísticas orais e escritas, non verbais, xestuais e mímicasque aumenten o acervo expresivo e o repertorio comunicativo.

3 Realizar unha reflexión sobre os espectáculos de danza, teatro e outras artes escénicas.

4 Interpretar nun espazo escénico unha peza teatral onde se valoren as destrezas e as habilidadesadquiridas.

5Integrarse en dinámicas de grupo creativas que fomenten un comportamento social, solidario,tolerante, responsable e asertivo que lle axude a superar inhibicións, medos e obstáculos comunicativos.








•Exames escritos, os cales poden ser teóricos (resposta de preguntas ou exames tipo test,por exemplo), ou prácticos (exposicións, danzas, monólogos...)

•Probas prácticas sobre o teatro. •Traballo final sobre unha creación grupal.




A nosa práctica educativa indica que unha gran parte do alumnado precisa de estratexiascognitivas novas pero que, á vez, está saturado de propostas TIC das que é axente pasivo, o que llefai perder atención e capacidade de percepción. A nosa filosofía é que deben ser quen creen edifundan os contidos que se traten: o propio proceso de traballo enriquece enormemente aformación polo seu poder motivador. Por outra parte, o interese do alumnado por novasmetodoloxías didácticas e a súa sensibilidade estética deben acompañarse dos coñecementos paraestablecer un criterio propio, o que nos leva a formarnos continuamente nas ferramentas econceptos que permiten xerar esas novas situacións de aprendizaxe.

Outro obxectivo é traballar a metodoloxía de proxectos ou design thinking: expoñemos unproblema e buscamos información sobre el; os/as rapaces/as propoñen diferentes soluciónsdebidamente argumentadas e as conclusións plásmanse en produtos audiovisuais ou TIC.

Utilizaranse técnicas de exposición, participación e aprendizaxe por parte dos alumnos. A


dinámica consistirá en:

•Exposición por parte do profesor.

•Actividades individuais e en grupo propostas pola profesora e desenvolvidas na propiaaula.

•Debate sobre as actividades desenvolvidas en grupo na aula.

•Probas prácticas individuais e en grupo e realización dun Proxecto Final para oseguimento do grao de consecución dos contidos e competencias do alumnado.


Os recursos didácticos son os soportes materiais nos que se presentan os contidos e sobreos que se realizan as distintas actividades. O feito de empregar medios didácticos na ensinanza tenunha dobre finalidade:

•Mellora-lo proceso ensinanza-aprendizaxe.•Crear un ambiente no que os mestres e os alumnos poidan exercer interacción mutua,

derivándose deste clima totalmente humanizado a mellora dos resultados educativos.

Os recursos didácticos pódense clasificar en 2 categorías:

•Materiais curriculares: Son recursos relacionados có currículo, por exemplo, o deseñocurricular base, unidades de traballo, a guía do profesor, guía do alumno, etc.

•Recursos materiais: Son recursos de axuda para facilita-las actividades propias doproceso de ensinanza-aprendizaxe. Entre os numerosos recursos materiais,destacamos os impresos, os audiovisuais e os informáticos.

A posibilidade xeneralizada de dispoñer hoxe en día de acceso a Internet na aula permite oacceso a unha grande cantidade de información entre a que se inclúe videos, tutoriais, manuaistécnicos...

Así pois, na presente programación optaremos por empregar materiais e recursos en rede (através da aula virtual do Centro) para que o alumnado poda participar e construir de xeito directo oseu propio entorno cognitivo.




Avaliaranse tanto as aprendizaxes do alumnado como os procesos de ensinanza e a propia


práctica docente, para o que establecerán indicadores de logro nas programacións docentes.




Criterios de Avaliación C. ClaveB1.2. Apreciar a importancia do patrimonio español e galego en artes escénicas, e comprender ovalor de conservar e transmitir o seu legado.

CAACCEC

B1.3. Explicar o papel da danza e do teatro para a mellora da saúde física e psíquica a través dasúa propia experiencia

CMCCTCD

B1.6. Xerar recursos para desenvolver un maior coñecemento de si mesmo/a e unhapersonalidade autónoma e independente. CAA

B2.1. Explicar os estilos e as formas de teatro: textual, xestual,de obxectos, musical e lírico.B2.3. Demostrar a capacidade para improvisar unha secuencia de movementos, libres ou cun findeterminado e valorar a importancia da improvisación teatral.

CCECCD

CAACCL

B3.1. Explicar os estilos (clásica, moderna, española e baile flamenco) e as formas de danza(étnicas e populares), en función da historia e das especialidades educativas.B3.2. Interpretar en grupo danzas a través da aprendizaxe de coreografías, memorizadas eensaiadas ao longo do curso.

CCECCMCCT

CDCAACCEC






Como instrumentos de avaliación utilizaranse, nos dous últimos apartados dos


procedementos descritos antes:

•Exames escritos, os cales poden ser teóricos (resposta de preguntas ou exames tipo test,por exemplo), ou prácticos (exposicións, danzas, monólogos...)

•Probas prácticas sobre o teatro. •Traballo final sobre unha creación grupal.















A avaliación e plans de traballo para o alumnado con materias pendentes consistirá noseguinte: o alumnado que non supere a materia nas convocatorias de xuño e setembro e a teña comapendente para o curso seguinte deberá realizar os mesmos traballos que o resto do alumnado quecursa a mesma por primeira vez, non presentándose diferencias de ningún tipo, ó ser esta unhamateria de libre configuración e independente de outras materias cursadas.


Este apartado non resulta pertinente na materia que estamos tratando, a saber,Achegamento ás artes escénicas e a xestión cultural, pois é de libre configuración e só cursada noprimeiro curso de Bacharelato.


Realizase ao comezo das actividades para poñer de manifesto as capacidades,coñecementos e actitudes previas do alumnado. Isto permite coñecer o punto de partida a partir docal valorar o seu progreso. Dese xeito, ó comezo do curso realizarase un cuestionario individualpara coñecer os coñecementos previos do alumnado e detectar posibles problemas.





En relación ó alumnado con necesidades específicas de apoio educativo, o Decreto 86/2015do 25 de Xuño establece no seu Artigo 7 que:

“Para o alumnado que requira unha atención educativa diferente á ordinaria,por presentar necesidades educativas especiais, por dificultades específicas deaprendizaxe, trastorno por déficit de atención e hiperactividade (TDAH), polas súasaltas capacidades intelectuais, por se incorporar tarde ao sistema educativo ou porcondicións persoais ou de historia escolar, estableceranse as medidas curriculares e


organizativas necesarias co fin de que poida alcanzar o máximo desenvolvemento dassúas capacidades persoais e os obxectivos e competencias establecidas en cada etapapara todo o alumnado.


En cumprimento do anterior, na presenta materia adoptaranse as seguintes medidaspreventivas para a detección de necesidades atendendo aos distintos ritmos de aprendizaxe:











As propias características da materia desenvolvida na presente programación estánorientadas a potenciar os puntos expostos nos apartados anteriores e nos demais apartados do Artigo4 do Decreto, sendo a comprensión lectora e a expresión oral esenciais para a superación damateria.






•Excursións e saídas didácticas. Obras teatrais e concertos en Lugo e Santiago deCompostela.

A maiores cabe citar que, neste grupo de nova creación, a vinculación coas actividades dentro dasAsociacións do Concello propiciarán varias reunións ou encontros en diversos locais do mesmo.Polo tanto as saídas dentro do propio Concello deben estar contempladas no plan de actividades damateria.

Están contempladas como actividades unha serie de accións culturais que tentaremos levar ápráctica en diversos espazos do Centro e do propio Concello.

Tamén está prevista unha viaxe de intercambio a Euskadi para traballar o concepto “Regueiverso”.Unha comunión entre as/os regueifeiros/as galegos/as e as/os vertxolaris vascos/as.

Este convivio cultural será coordinado tamén co IES Marco do Camballón de As Cruces co quelevamos colaborando os tres últimos anos.

Cabe a posibilidade de ir á representación de un Musical en Madrid ao longo do curso.



2º BACHARELATO

HISTORIA DA MÚSICA E DA DANZA


Segundo nos sinala o Decreto 126/2008 do 19 de xuño publicado no DOG nº 120 do 23 dexuño na introdución, esta materia proporciónalle ao alumnado os fundamentos de comprensión,análise e valoración das creacións musicais producidas no pasado e no presente, de maneira que


poida ter criterios para establecer xuízos estéticos propios sobre elas e sobre a súa difusión econsumo na sociedade actual.

100 Esta materia do bacharelato introduce ao alumnado no descubrimento dun amplo espectrode manifestacións e estilos, así como de diferentes modos de concibir a creación nestas disciplinasartísticas que, estreitamente relacionadas, discorren conxuntamente ao longo do tempo.

A materia traza un amplo panorama histórico no que teñen cabida os diferentes períodos noscales, cun criterio máis ou menos convencional, adoita dividirse a historia da música e da danza apartir das súas orixes ata os nosos días, afondando especialmente nas épocas que nos deixaronrepertorio tanxible escrito. Así mesmo, son obxecto de estudo as características máis relevantes queconfiguran un estilo, as persoas autoras representativas de cada un e aquelas cuxas obrasimpulsaron a evolución e o cambio para novas concepcións estéticas da música e da danza.

Os contidos seleccionados proporcionan coñecementos que abordan aspectos históricos,sociolóxicos e estéticos da linguaxe, da expresión e da audición nos diferentes períodos históricos;a existencia de sonoridades e danzas propias de cada un; a creación ou permanencia das diversasformas musicais como un dos principais elementos delimitadores dos distintos estilos; a conexiónentre música popular, música culta e danzas e a interpretación entendida como a tradución prácticado código correspondente ou proveniente da tradición. Estes contidos teñen como obxectivoprincipal o afondamento no coñecemento da música e da danza desde distintas perspectivas:artística, científica, técnica e social.

2. Obxectivos

1.- Captar a través da audición e/ou visión de obras representativas, con ou sen apoio departituras, as súas principais características formais, estéticas e estilísticas, co fin de situalas nosdiferentes períodos da historia da música e da danza.2.- Coñecer as características dos diferentes períodos estilísticos da música e da danza, medianteo estudo das súas obras e persoas creadoras máis representativas, para comprender a evolución eimportancia destas disciplinas artísticas no transcurso da historia.3.- Coñecer e valorar a importancia da música e a danza como manifestacións artísticas dunhasociedade, así como as súas relacións coa literatura e as demais artes, considerando a influenciade factores de tipo cultural, sociolóxico e estético no proceso creativo.4.- Desenvolver e ampliar a formación estética e o espírito crítico, adquirindo o hábito de escoitarou presenciar espectáculos de música e de danza, en gravacións ou ben en directo, procedentestanto da tradición clásica como doutras culturas ou de tendencias populares urbanas actuais, convistas a construír un pensamento estético autónomo, aberto e flexible.5.- Empregar un léxico e terminoloxía apropiada, sexa oralmente ou por escrito, para expresarprocesos musicais ou coreográficos, así como para formular e defender as súas valoraciónscríticas e persoais.6.- Utilizar con autonomía e creatividade as fontes bibliográficas e as tecnoloxías da informacióne da comunicación, valorando a súa utilidade como recursos tanto para o coñecemento e ainvestigación como para o lecer.7.- Valorar e coñecer as achegas realizadas polo Estado español, e en particular por Galicia, ámúsica e á danza, con vistas a apreciar a súa relación co patrimonio artístico e cultural e apreciara riqueza dos seus propios sinais de identidade.8.- Comprender e respectar as diversas manifestacións artísticas contemporáneas, impulsando asúa curiosidade e interese cara a elas, con vistas a fomentar a ampliación, de xeito autónomo, das


súas preferencias e gustos persoais.9.- Comprender o proceso de creación musical e coreográfica distinguindo os axentes que inflúendirectamente na súa difusión: intérpretes, instrumentos, gravacións, partituras, medios decomunicación, etc.


UNIDADE 1. A música na Idade MediaPrincipais características do canto gregoriano.

Audición: 1 PUER NATUS EST(introito gregoriano) A polifonía: O Códice Calixtino.

Audición: 2 GRATULANTES (Códice Calixtino)A música profana. A lírica galaico-portuguesa. Afonso X o Sabio.

Audición: 3 SANTA MARIA, Cantiga nº 100 (Alfonso X) Audición: 4 ONDAS DO MAR DE VIGO (M. Códax)

UNIDADE 2. O RenacementoA música vocal no Renacemento.Audición: 5 MATONA MIA CARA (Orlando di Lasso)A música da Reforma e da Contrarreforma. Audición: 6 KYRIE da Misa do Papa Marcello (G. P. L. da Palestrina)A música vocal profana en España: vilancico e romance. Audición: 7 TODOS LOS BIENES (J. del Encina) A danza renacentista.Nacemento do ballet.

UNIDADE 3. O BarrocoA música no Barroco: características e periodización . O nacemento da ópera. Audición: 8 VI RICORDA (ORFEO (C. Monteverdi)Ballet de cour. Comedia ballet.Audición: 9 A MARCHA DOS TURCOS (J. B. Lully)A música e a relixión: cantata, oratorio e paixón.Audición: 10 CORO inicial da Paixón según SAN MATEO (J.S.Bach) Audición: 11 ALLELUIA (G. F. Haendel)As formas instrumentais: orixe, características e evolución.Audición: 12 O INVERNO (A. Vivaldi)

UNIDADE 4. O ClasicismoAs formas instrumentais clásicas: principais características, música sinfónica e de cámara.Audición: 13 SINF. A GALIÑA 1ºMOV (J. Haydn) Audición: 14 PEQUENA SERENATA 3º MOV (Minuetto) (W.A. Mozart)Ópera bufa e ópera seria.Audición: 15 A FRAUTA MÁXICA. A Raiña da Noite (W.A. Mozart)O ballet no Clasicismo Audición: 16 Baile (Acto III, Escena 3ª), ORFEO E EURIDICE, (Ch.W. Gluck)

UNIDADE 5. Romanticismo IA orquestra romántica. As formas sinfónicas. Sinfonía, concerto e música programática.Audición: 17 5ª SINFONÍA, 1º mov. (L. van Beethoven)O piano romántico. Audición: 18 NOCTURNO Op. 9, nº 2 (F. Chopin)A ópera e a súa evolución.Audición: 19 LIBIAMO de La Travista (G.Verdi)Audición: 20 OS MESTRES CANTORES (obertura) (R. Wagner)


O lied.Audición: 21 ADIOS MEU MENIÑO (M. del Adalid)Audición: 22 LIED (Margarida na roca. D. 118) (F. Schubert)

UNIDADE 6. Romanticismo IIO rexurdimento musical en Galicia.Audición: 23 A NEGRA SOMBRA (J. Montes)A Zarzuela no século XIX. Audición: 24 DÚO de Felipe e Mari Pepa (R. Chapí)O ballet romántico.Audición: 25 O CASCANOCES (Danza da fada Golosina) (P. I. Tchaikovsky)

UNIDADE 7. O século XXO impresionismo. Características musicais e figuras representativas.Audición: 26 LA MER (C. Debussy) Novas linguaxes no século XX.Audición: 27 IONISATION (P. Varese) Audición: 28 TIENTO Y BATALLA (C. Halffter) A Segunda Escola de Viena: O Dodecafonismo. O Neoclasicismo.Audición: 29 PIERROT LUNAIRE (A. Schönberg) Audición: 30 SOMBRERO DE 3 PICOS (Danza do muiñeiro) (M. de Falla)Os ballets rusos. Diaghilev. A danza moderna.

Audición: 31 A CONSAGRACIÓN DA PRIMAVERA (I. Stravinski)

Respecto á temporalización na Historia da Música e da Danza de 2º BAC dispoñemos no cursoacadémico de 120 sesións para o desenvolvemento da materia e sendo 7 o número de unidadesdidácticas que a integran e tendo en conta a distinta dificultade e extensión de cada unha dasunidades didácticas, a distribución temporal sería a seguinte:


1ª AVALIACIÓN

1.A música na Idade Media 152.O Renacemento 153.O Barroco 15

2º AVALIACIÓN

4.O Clasicismo 155.O Romanticismo I 156. O Romanticismo II 15

3º AVALIACIÓN

7. O século XX 15Resumo de toda a materia 8

A suma total é de 113 sesións. As 7 sesións que restan para completar as que compoñen ocurso académico dedicaranse á realización dos exames ou probas pertinentes.



1.-Identificar, a través da audición ou do visionado, obras de diferentes épocas, estéticas ou estilos,e describir os seus trazos máis característicos, establecendo a súa pertenza a un período histórico.

2.-Emitir xuízos críticos e persoais sobre as obras escoitadas ou vistas mediante unha análiseestética ou un comentario crítico, considerando aspectos técnicos, expresivos e interpretativos,utilizando os coñecementos adquiridos e a terminoloxía apropiada.

3.-Situar cronoloxicamente unha obra tras a súa escoita ou visión e comparar obras decaracterísticas similares representativas dos principais estilos ou escolas, sinalando as súassemellanzas e diferenzas.

4.-Interrelacionar a historia da música e da danza, así como as súas obras máis significativas, conoutros aspectos da cultura, o contexto histórico e a sociedade.

5.-Identificar as circunstancias culturais ou sociolóxicas que poidan incidir no desenvolvementoevolutivo das distintas épocas, estilos ou autoras e autores máis representativos da historia damúsica e da danza.

6.-Realizar comentarios de textos relativos á música ou á danza.

7.-Realizar e expor un traballo sinxelo que requira a procura de información nos medios ao seualcance sobre algún aspecto determinado e relativo á música, á danza, á literatura ou á estética daarte de calquera época, actual ou pasada.

8.-Explicar, a partir dun exemplo proposto, a través dunha análise ou comentario, a utilización damúsica e da danza como soporte dun texto literario ou como medio de intensificación dramática enóperas, ballet, cine ou teatro.

9.-Identificar a función dos distintos axentes implicados na creación e difusión da música e dadanza.

10.-Recoñecer as características máis destacadas do patrimonio musical galego, así como do restodo Estado español, e adoptar unha postura activa sobre el.






Programaranse tamén a realización de actividades de reforzo, no caso de non acadar os


obxectivos propostos agás das de apoio: concertos, musicais, visitas a museos,etc.








Na materia de “Historia da Música e da danza” en 2º de Bacharelato, un 50% será a teoríaaplicada aos exames (nota mínima de 3 puntos) e o outro 50% a práctica en traballos individuais ede grupo.

Seguiranse as orientacións metodolóxicas propostas na páxina web da CIUG:

Con carácter xeral, son válidos os anteditos criterios fixados no DOGA. Valorarase,asimesmo, a capacidade do alumno para encadrar adecuadamente a forma musical obxecto deexame, ben en pregunta teórica ben en audición, no contexto histórico que lle deu orixe, aportandocanto máis datos poida sobre a devandita forma musical, as súas características propias, o estilo docompositor, o seu lugar na sociedade do momento, etc.

En canto á proba específica de audición, valorarase que o alumno poda encadralaadecuadamente no seu período histórico concreto, recoñecendo, a ser posible, a obra de que setrata. Asimesmo, determinar a súa forma musical, os instrumentos que nela concorren, os trazosestilísticos que a caracterizan e o lugar que ocupa na produción musical do compositor, naquelescasos nos que esta información poda obterse/ deducirse da audición. Todos estes aspectos deberánser desenvolvidos cunha lóxica interna na que prime, ademais dos criterios antes sinalados, oprincipio da non existencia de ideas contraditorias ou incompatibles dentro do mesmo comentarioen particular e en xeral de todo o exame.

En tódolos cursos os contidos actitudinais son cuantificables para a cualificación final e cadatres negativos se rebaixará ó 10% da cualificación final.



-Características do canto gregoriano. Orixe e tipos.-A música profana. A Lirica Galaico - Portuguesa-A polifonía: O Códice Calixtino.-A música vocal no Renacemento.-A música da Reforma e da Contrarreforma. -A música vocal profana en España: vilancico e romance.-A danza renacentista.Nacemento do ballet. -A música no Barroco: características e periodización. O nacemento da ópera. -A música e a relixión: cantata, oratorio e paixón.-As formas instrumentais: orixe, características e evolución.-As formas instrumentais clásicas: principais características, música sinfónica e de cámara.-Ópera bufa e ópera seria.-O ballet no Clasicismo.-A orquestra romántica. As formas sinfónicas. Sinfonía, concerto e música programática.-O piano romántico. -A ópera e a súa evolución.-O lied.-O rexurdimento musical en Galicia.-A Zarzuela no século XIX. -O ballet romántico.-O impresionismo. Características musicais e figuras representativas.-Novas linguaxes no século XX.-A Segunda Escola de Viena: O Dodecafonismo. O Neoclasicismo. -Os ballets rusos. Diaghilev. A danza moderna.





Os programas de reforzo para a recuperación das materias pendentes serán establecidos enfunción de que as devanditas materias sexan obrigatorias ou de libre configuración.

Se a materia suspensa corresponde a este último caso o alumnado deberá realizar os mesmostraballos que o resto do alumnado que cursa a mesma por primeira vez, non presentándosediferencias de ningún tipo, ó ser esta unha materia de libre configuración e independente de outrasmaterias cursadas.

No outro caso deberá realizar un examen tanto teórico como práctico na data estipulada a talefecto, e que se notificará ao alumnado con suficente antelación, quedando o profesorado durantetodo o curso á disposición do alumnado que o precisara para solventar calquera duda e atallarcalquera dificultade.









•Excursións e saídas didácticas. Obras teatrais e concertos en Lugo e Santiago deCompostela.

Tamén está prevista unha viaxe de intercambio a Euskadi para traballar o concepto “Regueiverso”.Unha comunión entre as/os regueifeiros/as galegos/as e as/os vertxolaris vascos/as.

Este convivio cultural será coordinado tamén co IES Marco do Camballón de As Cruces co quelevamos colaborando os tres últimos anos.

Cabe a posibilidade de ir á representación de un Musical en Madrid ao longo do curso.






No Departamento de Música, as accións encamiñadas cara a integración das Tics son asseguintes:

Utilización dentro da metodoloxía da ensinanza-aprendizaxe de programas específicos demúsica como: Band in a Box., Sibelius, Audacity, Switch, Finale, etc..sempre que se poida contarcós medios adecuados, e así mesmo, asistir ás aulas de Informática, Audiovisuais, o nas propiasaulas de música de acordo cós recursos de que se dispoña.





Periodicamente, a través das reunións do Departamento, farase un seguimento daprogramación didáctica e das modificacións oportunas, que se reflectirá na memoria final. Faraseespecial fincapé nos procesos de ensinanza-aprendizaxe e adecuarase a actuación docente e osrecursos metodolóxicos cando sexa preciso.


consellería de cultura, educación e universidade | - mÚsica · 2021. 5. 20. · en distintos...

Documents