antigona tragicne elemente

10
8/20/2019 Antigona tragicne elemente http://slidepdf.com/reader/full/antigona-tragicne-elemente 1/10 Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје Факултет за драмски уметности Семинарски труд по предметната програма Историја на светска драма и театар [курс: 1] Тема: Трагичните сегменти во драмата ,,  Антигонапредметен наставник:  изработил: Д-р. Ана Стојаноска, ред. проф. Ирина Лаарова  !родук"ија  инд. #р. $%& Скопје декември '(1)

Upload: irina

Post on 07-Aug-2018

227 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Antigona tragicne elemente

8/20/2019 Antigona tragicne elemente

http://slidepdf.com/reader/full/antigona-tragicne-elemente 1/10

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје

Факултет за драмски уметности

Семинарски труд

по предметната програма

Историја на светска драма и театар

[курс: 1]

Тема:

Трагичните сегменти во драмата ,, Антигона”

предметен наставник:   изработил:

Д-р. Ана Стојаноска, ред. проф. Ирина Лаарова

  !родук"ија

  инд. #р. $%&

Скопје

декември '(1)

Page 2: Antigona tragicne elemente

8/20/2019 Antigona tragicne elemente

http://slidepdf.com/reader/full/antigona-tragicne-elemente 2/10

Содржина  *овед.........................................................................................................................)

  1.Траги+ниот ивот на дип и окаста................................................................../  '.Историска под0ога на е0енската мито0огија...................................................$

  ).2на+е3е на ,,Антигона44........................................................................................5

  2ак0у+ок....................................................................................................................%

  6ористена 0итература..............................................................................................1

(

 

Page 3: Antigona tragicne elemente

8/20/2019 Antigona tragicne elemente

http://slidepdf.com/reader/full/antigona-tragicne-elemente 3/10

 овед

  Антигона е ќерка на инцестуозниот брак меѓу кралот Едип на Теба и неговата мајка

Јокаста . Таа се обидува да обезбеди достоен погреб за својот брат , иако тој е

предавник на Теба и законот забранува да биде погребан и за него да биде оддадена

почит и жалост.

  о најстарата верзија на приказната , погребот на !олинејк се случува пред да

завладее Едип со Теба,но во другите верзии ова се случува во времето кога !олиник 

и неговиот брат треба да започнат да владеат со Тебано и да се грижат за своите

сестри. !о смртта на !олинејк, Антигона се одлучува да се избори за достоинствен

погреб за него ,но на крајот ќе биде казнета за нејзинот избор.

  Таа се обидува да ја убеди својата сестра да се вклучи во планот, но не успева.

 Антигона успева да го закопа !олинејк самата, но на крајот е "атена од стражарите

на #реонт. Антигона е доведена пред #реонт каде $то го поттикнува неговиот гнев и

побарува да ја казни ,кажувајќи дека намерно го прекр$ила неговиот закон и покрај

тоа $то знаела за него.

  %о,сепак &раброста на Антигона не учи дека потребно е да се зачуваат

вистинските вредности и да се бори секој човек за она $то смета дека му припаѓа,за

она $то смета дека е правилно. Антигона ова го докажува со постапката на

спасува'е на телото на нејзиниот брат, кој и покрај тоа $то е наречен предавник на

#реонт и Теба ,не го напу$та ,туку се бори за да го спаси неговото тело од

обесчестува'е.

  %и ги покажува вистинските вредности во животот ,кои најчесто се казнувани и

Page 4: Antigona tragicne elemente

8/20/2019 Antigona tragicne elemente

http://slidepdf.com/reader/full/antigona-tragicne-elemente 4/10

навредувани,кои најчесто се согледани како негативни и неважни во секојдневниот

 живот во модерното оп$тество. Антигона претставува антологиска приказна бидејќи

таа ни покажува колку е важно човек да се бори за вистинските вредности и да не

потклекне на заканите на модерното оп$тество и да се промени и да започне да

делува како и сите во тоа оп$тество.(екој човек кој во овој свет дејствува од

морални побуди и кој се бори за силни морални вредности ,без оглед на резултатот е

своевиден пандан на Антигона.

  1.Трагичниот живот на Едип и Јокаста

  Едип е една од најтрагичните личности во древнобалканската митологија. Тој бил

син на кралот на Теба, )ај. Аполон го предупредил )ај дека ќе биде убиен од

сопствениот син, па тој за да се за$тити себеси, кога се родил Едип наредил да му

ги прободат стапалата со $ајка, да го однесат во $умата и таму да го остават. *Едип

значи + натечени стапала. %о, детето го прона$ол некој овчар кој го однел кај својот

господар, кралот на #оринт. -идејќи тој со жена му немале деца, одлучиле да го

задржат и одгледаат. #ога пораснал, Едип оти$ол во пророчи$тето ел"и каде му

било кажано дека му е судено да го убие татка си и да се ожени со мајка си. #ога

слу$нал каква стра$на судбина го чека и сакајќи да ја избегне, тој засекога$ го

напу$тил #оринт. %о, наместо да побегне од судбината тој налетал на неа. %е

знаејќи дека му е вистински татко, тој го убива )ај, оти$ол во Теба, ја ре$ил

загатката на с"ингата и ја добил како награда кралицата за жена. Тоа била неговата

мајка Јокаста. Тие имале четири деца/ Етиокле, !олинејк, Антигона и 0змена.

!одоцна кога ја откриваат вистината, Јокаста се обесила, а Едип си ги извадил очите

со игли. (леп и осакатен оти$ол во прогонство.

Page 5: Antigona tragicne elemente

8/20/2019 Antigona tragicne elemente

http://slidepdf.com/reader/full/antigona-tragicne-elemente 5/10

  Трагичниот живот на Едип и Јокаста се чини дека се пресликал врз животот на

нивните деца,особено врз животот на !олинејк и Антигона кои се осудени на тежок 

 живот,во кој преовладуваат следните чувства /

  +(трав

  +1мраза

  +1суденост

  +%едостаток на себевреднува'е

  +1ттуѓеност

  1чигледно е дека несвесниот грев на Едип и Јокаста ги чини нивните деца да

бидат стигматизирани и непри"атени во оп$теството,а притоа и да бидат постојано

под лупата на оп$теството во кое се постојано стигматизирани ,напу$тени

,заборавени. !одоцна Антигона е с"атена како предавник ,бидејќи сака да го

за$тити телото на својот брат !олонејк, а во драмата на (о"окле ,таа е убиена и

казнета поради тоа $то го нару$и правото на #реонт.

  %о,очигледно е дека судбината на децата на Едип и Јокаста се поклопува со

нивната трагична судбина. о моментите кога се одлучува за судбината на !олинејк,

 Антигона започнува да страда, поради својот брат кој не го заборава ниту покрај тоа

$то тој е прогласен за виновен и осуден на смрт. %е остава неговото тело да стане

плен на грабливците и тој да биде обесчестен.

Page 6: Antigona tragicne elemente

8/20/2019 Antigona tragicne elemente

http://slidepdf.com/reader/full/antigona-tragicne-elemente 6/10

2.Историска подлога на хеленската митологија

  2ит е термин за приказни кои се однесуваат на богови и човечките односи со нив.

(агата или легендата има воочлива поврзаност со историјата. 1вие две категории се

основа за поделбата на предава'ата во два главни делови/

3 2итови за создава'ето/ богови4 и 35еленски саги/ &еленски локални легенди4.

!реплетени со овие категории се и народните приказни, кои се најчесто приказни за

возбудливи доживува'а проткаени со "антастични су$тества од една страна и

генијалните постапки на &еројот6 нивната цел првенствено е да забавуваат иако не е

нужно.-ајките се класи"ицирани како посебен вид на народни приказни де"инирани

како 3куси, имагинативни, традиционални приказни со висок морал и магична

содржина4. #ако $то прет&одно кажавме историската димензија има голема улога во

на$ето разбира'е на &еленските легенди и саги. %а$ето знае'е за раната историја

на 5елада и Егејот постојано се ревидира врз база на новите ар&еоло$ки сведо$тва

кои последниве децении ги изменија многуте авторитарни теории. (ледователно и

на$ите знае'а за &еленската религија и митологија се менуваат и продолжуваат да

се менуваат поради новите сознанија околу легендите врзани за 2икена и Троја.

Темелите на модерните ар&еоло$ки истражува'а на 2икенскиот свет се удрени од

брилијантниот пионер 5. 7лиман *89::;89<= г., чии откритија се испирирани од

вербата во историската подлога на &еленските митови. Така тој ги открива Троја,

2икена и Тиринт и ги потврдува описите на 5омер за златното доба на овие

цивилизации. %а преминот на := век (ер Артур Еванс ќе ги откопа величествениот

палатен комплекс во #носос на #рит. олго време се верувало дека Егејот не бил

населен пред неолитот. %о според дене$ните сознанија со сигурност знаеме дека

Page 7: Antigona tragicne elemente

8/20/2019 Antigona tragicne elemente

http://slidepdf.com/reader/full/antigona-tragicne-elemente 7/10

копното на 5елада било населено у$те од палеолитот *пред >==== г. пр. н. е. иако

имаме оскудни сведо$тва за овој период.

%аоѓали$тата кои потекнуваат од неолитот се побројни. 1на $то е особено важно

за на$иот предмет на истражува'е, неолитот *?===;@=== г. пр. н. е. изобилува со

"игурки на жени и мажи, за кои има мно$тво обиди да се интерпретираат како

почетоци на култот на 2ајката земја и нејзиниот млад Aубовник, или, пак, за

матријар&ат или пак патријар&ат, но секако треба да се внимава бидејќи сите овие

толкува'а сепак се во доменот на спекулативноста.

 

3.Значење на !нтигона""

 

 Антигона е главниот лик во ова дело, а (о"окле е првиот древен писател кој

вниманието целосно го насочин на жената. !рвото не$то $то ќе го забележиме во

оваа драма на самиот почекот е загорченоста, тагата и несреќата на Антигона како и

омразата $то ја чувствува поради трагичната смрт на нејзините браќа.

 Антигона е самостојна, бескомпромисна, &рабра како и истрајна во своите одлуки.

1д нејзиниот лик можеме да ја воочиме големината на сестринската Aубов, која не

слу$а ничии наредби па дури и на владетелот. Антигона била распната помеѓу две

можни одлуки, да ја слу$а наредбата на владетелот или да ја направи честа на

нејзиниот не погребан брат како $то и говорело срцето. Таа &рабро одлучува без

оглед на се да го следи своето срце и своите емоции кои се посилни од било каков

закон. Bнаејќи $то ја чека доколку таа би била откриена дека она всу$ност го

Page 8: Antigona tragicne elemente

8/20/2019 Antigona tragicne elemente

http://slidepdf.com/reader/full/antigona-tragicne-elemente 8/10

погребала својот брат и му оддала чест со сите обичаи како $то бил редот. !о цена

на сопствениот живот &рабро пристапила, ја исполнила нејзината должност и не

дозволила нејзиниот брат да остане обесчестен. Антигона е лик преку кој писателот

се обидел да ни ја докаже моќта на Aубовта и честа и колку се тие вредни дури по

цена на сопствениот живот. Bа Антигона поголемо страда'е би претставувало таа да

остане жива и да не му оддаде чест на својот брат !олинејк, отколку таа да биде

погубена поради извр$ува'е на забрането дело. Антигона од самиот старт ни

покажува &раброст, одлучност, доследност а воедно нежност и жртвува'е. (поред

ликот на Антигона може да заклучиме дека Aубовта кон братот е постара и посилна

од било кој пи$ан закон, и за Aубовта вреди да се жртвува, а не и за законите.

 Антигона добива сила и е уверена во своите постапки бидејќи смета дека божјите

закони и Aубовта се вечни и не ги загрозуваат животните норми.

!ојдовна точка на Антигона се античките трагедии кои се карактеристични за

тоа$ниот &еленски свет/

+(едуммина против Теба+Ајс&ил

  +Cеникијки од Еврипид

  +Едип тиранин+(о"окле

  Трагичната судбина на Антигона е сосема значајна во модерниот свет ,поради тоа

$то таа е приказ на &рабра жена која успева да се избори за својот брат да добие

достоинствен погреб,а неговото тело да не биде обесчестено и "рлено.Антигона во

делото ни го покажува другото лице на &еленската драма *чувствителноста и

истакнува'ето на вистинските животни вредности.

Page 9: Antigona tragicne elemente

8/20/2019 Antigona tragicne elemente

http://slidepdf.com/reader/full/antigona-tragicne-elemente 9/10

 

Закл#чок

  Cабулата на трагедијата е позната. -ремето кое го носи Антигона пред и по

извр$ува'ето на обредотDпогребува'е на својот брат, заради должноста кон

божествата6 сестринска Aубов6 нејзиниот кон"ликт со 0змена, а најмногу со #реонт,

кој$то, пак, е во постојан судир со својот син 5ајмон *DAубовта кон Антигона и

негова прва братучетка, кој, пак, е распнат помеѓу силната Aубов и нескр$ливиот

3демократски4 татковски закон. -деачите и мислителите на туѓите судбини, &орот и

кори"ејот, имаат повеќе пасивна, помо$ничка улога, која$то нема некое влијание

кај #реонт, сE до оној момент кога ќе истапи Тересиј6 &орот е моќен пред немоќните,

 Антигона.

  0 покрај тоа $то оваа постановка има$е идеоло$ки ракурс, како да

недостасува$е женската "ормаFиграFсодржина кај Антигона, земајќи го предвид

карактерот кој таа го има/ носена од чувства, силна етика, посега'е по женски

подвиг $то е еруптивно сензибилно спротивставува'е на тој полис6 таа бе$е и умна

и безумна, силна а слаба, горда и осамена во одлучувачкото чекоре'е кон смртта.

Таа повеќе ја покажува$е својата потиснатост пред неменливите државни окови.

Page 10: Antigona tragicne elemente

8/20/2019 Antigona tragicne elemente

http://slidepdf.com/reader/full/antigona-tragicne-elemente 10/10

$ористена литерат#ра

8. Gрејвс, Hоберт. Грчки митови. (копје :==@

  :. IJKLMNJO+PNQRNSTOU *8<<8+VNRJ WLTOX YJZ UNJU

  @. Антигона, (о"окле