สาขาวิชาคอมพิวเตอร์ธุรกิจ...
TRANSCRIPT
บทท 2
ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของ
2.1 ทฤษฎทเกยวของ
2.1.1 นยามคาศพท
สมาชก หมายถง สมาชกของหองสมดโรงเรยนศรธาตพทยาคม และสามารถทาการยมคน
หนงสอในหองสมด
ยมหนงสอ หมายถง การทสมาชกทาการยมหนงสอออกไปจากหองสมดโดยมบรรณารกษ
เปนคนควบคม
คนหนงสอ หมายถง การทสมาชกททาการยมไปแลวและหนงสอนนไดถงเวลากาหนดท
จะตองสงหนงสอคนและไดทาการนาหนงสอมาคนแกหองสมด
หนงสอ หมายถง สงพมพทเปนเลมถาวร มปกเรยบรอย อาจเปนปกออนหรอปกแขงกได ม
การเรยงหนาตามลาดบหนา
หองสมด หมายถง สถานทรวบรวมสรรพวทยาการตาง ๆ ทบนทกไวในรปแบบหนงสอ
วารสาร สงพมพ ตาง ๆ หรออปกรณโสตทศนวสดและมการจดไวอยางเปนระบบ เพออานวยความ
สะดวกแกผใชบรการในการคนควา
บรรณารกษ หมายถง คร อาจารย ทไดรบมอบหมายจากหวหนาสถานศกษาใหรบผดชอบใน
การบรหารและดาเนนงานหองสมด
สงซอหนงสอ หมายถง การทบรรณารกษไดทาการสงซอหนงสอเขามาในหองสมดกบ
ตวแทนจาหนาย
รบหนงสอ หมายถง การทตวแทนจาหนายนาหนงสอทบรรณารกษไดทาการสงซอไปแลว
นาหนงสอนนมาสงแลวบรรณารกษไดทาการรบหนงสอเขาในหองสมด
คาปรบ หมายถง สงทเกดจากทสมาชกไดทาการยมหนงสอแลวนามาคนโดยทหนงสอนน
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
9
2.1.2 ทฤษฎโปรแกรม
2.1.2.1 ทฤษฎเกยวกบโปรแกรม Microsoft Visual Studio. NET
Microsoft Visual Studio. NET หรอเรยกสน ๆ วา .NET เปนเทคโนโลยใหมลาสดท
พฒนาขนโดยบรษทไมโครซอฟท .NET คอ แพลตฟอรมในการพฒนาซอฟตแวรสาหรบระบบ
ปฏบตการ Windowsโดยถอเปนกาวสาคญในการพฒนาซอฟตแวรยคใหมซงนาเสนอหลกการ
พฒนาซอฟตแวรดวยภาษาอะไรกไดทเราถนด และสามารถเรยกใชงานโปรแกรมทเขยนดวยภาษา
อน ๆ ไดอยางกลมกลน ใน .NET มภาษาโปรแกรมใหม ๆ เกดขนเชน Visual Basic. NET, C #
.NET, C ++. NET, J # .NET หรอแมกระทง COBOL.NET เปนตน
ทกภาษาทสนบสนน .NET จะอยภายใตกฎเกณฑมาตรฐานเดยวกนทเรยกวา Common
Language Specifications (CLS) และโครงสรางพนฐานตงแตชนดขอมล, ชดคาสงพนฐานเชนการ
จดการ I/O, ฐานขอมล ทอยภายใตมารฐานเดยวกน ทาใหเราสามารถพฒนาซอฟตแวรโดยใชภาษา
โปรแกรมไดหลายภาษา
Microsoft Visual Studio .Net 2005
Microsoft Visual Stydio.Net หรอ VB .NET เปนเครองมอทใชพฒนาโปรแกรม Visual
Programming บนระบบปฏบตการ Windows ซงไดรบการพฒนามาจากภาษา BASIC (Beginners
All Purpose Symbolic Instruction Code9) ซงเปนภาษาโปรแกรมทไดรบความนยมอยาง
แพรหลายสาหรบผเรมตนหดเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร เนองจาก BASIC เปนภาษาโปรแกรมท
สามารถทาความเขาใจไดงาย
VB.NET เปนเวอรชนลาสดของ Visual Basic ทบรษทไมโครซอฟทไดพฒนามาอยาง
ตอเนอง (เวอรชนกอนหนานไดแก เวอรชน 6) ไมโครซอฟทไดเพมขดความสามารถขนมาอก
มากมายใน VB.NET สงทโดดเดนกคอการปรบเปลยนภาษาเปนลกษณะ OOP (Object – Oriented
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
10
โดยทวไปVB.Net ถอเปนสวนหนงของเครองมอพฒนาโปรแกรม Visual Studio .Net แตก
มเวอรชน Standard ทไมไดรวมอยในชดVisual Studio .Net อกดวย (สจจะ จรสรงรววร, 2548)
สถาปตยกรรม . NET Framework
สงทเปนหวใจสาคญของ .NET กคอ .NET Framework ซงมสวนประกอบตาง ๆ
ในอนาคตไมโครซอฟทกหวงทจะนาเอาระบบนไปตดตงลงบนอปกรณทกชนด เพอทาใหอปกรณ
ทกอยางมระบบๆหนงทเหมอนกนหมด โดย .NET Framework นนมสวนประกอบภายในแบง
ออกเปน 3 ชนใหญๆ คอ
Programming Language เปนรปแบบของภาษาทออกแบบมาเพอใหสามารถทางานใน
สภาวะทเปน .NET ไดโดยททางไมโครซอฟทไดเปดตวภาษาหลกๆทจะใชพฒนาบน .NET นม
3 ภาษา
° C# เปนภาษาใหมทไมโครซอฟทพฒนามาจาก C++ กบ JAVA เปนหลก
° VB.NET เปนภาษาทพฒนามาจาก Visual Basic ในเวอรชน 6.0
° JScript.net เปนภาษาทพฒนามาจาก Script ซงเปน JavaScript ในเวอรชนของ
ไมโครซอฟท
Base Classes Library Library นนเปรยบเสมอนชดคาสงสาเรจรปยอยๆทเพมเขามา ซงสวน
ใหญจะเปนชดคาสงทตองใชงานอยเปนประจา ดงนนจงมผคดคนเพออานวยความสะดวกในการ
เขยนโปรแกรม ซง Library ในภาษาตางๆสวนใหญจะอยในรปแบบไฟล include แตถาเปน ASP สง
ทเปน library กคอ คอมโพแนนทตางๆนนเอง ซงภายในระบบ .NET จะสรางสงทเรยกวาเปน
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
11
Common Language Runtime (CLR): นบเปนสงสาคญแทบจะทสดของระบบ .NET นกวา
ได เพราะ CLR ทวานมหนาททาใหโปรแกรมทเขยนขนมาดวยภาษาตางๆกน กลายเปนภาษา
รปแบบมาตรฐานเดยวกน ทงหมด เราเรยกภาษาทวานวา Intermediate language (IL) ซงเมอ
ตองการทจะรนโปรแกรมใด CLR ทวานจะตรวจสอบเครองทรนวามสภาวะแวดลอมการทางาน
เชนใดหลงจากนนกจะคอมไพลเปนโปรแกรมทเหมาะสมตอการทางานของเครองนน ทาใหเรา
สามารถใชงานโปรแกรม ตางๆไดอยางมประสทธภาพสงสดในแตละเครอง
2.1.2.2 ทฤษฎเกยวกบโปรแกรม Microsoft SQL Server 2005
Microsoft SQL Server 2005 พฒนามาจาก Microsoft SQL Server 2000 เปนโปรแกรม
จดการฐานขอมลระดบเซรฟเวอรทมขดความสามารถในการรองรบขอมลขนาดใหญ ทชวยใหการ
บรหารจดการฐานขอมลมประสทธภาพรวดเรว สนองตอบตอความตองการขององคกรขนาดใหญ
Microsoft SQL Server 2005 เปนระบบฐานขอมลและโลซชนการวเคราะหทสมบรณแบบ ซง
นาเสนอความนาเชอถอและประสทธภาพดานการขยายระบบทเวบและองคกรธรกจตองการ ดวย
การรองรบ XML และ HTTP ทาใหการเขาถง และการเปลยนแปลงขอมลนนทาไดงายขนมากใน
ขณะทความสามารถในการวเคราะหอนทรงพลงยงชวยเพมคณคาของขอมล และดวยความพรอม
ของระบบทดขน ทาใหความสามารถในการทางานอยางตอเนอง จดการกบงานในแตละวนโดย
อตโนมตไดดขน รวมทงปรบปรงเครองมอดานการเขยนโปรแกรม และการพฒนาความรวดเรวดาน
การบรหารไดดขนเชนกน (ศรขวญ ศรละพนธและสชาดา ยงยงยทธ :2547)
2.1.2.3 ทฤษฎเกยวกบโปรแกรม Crystal Reports v.11
Crystal Reports Server XI เปนโซลชนเพอการจดทารายงานทชวยใหหนวยธรกจตงแต
ระดบเลกไปจนถงระดบกลางสามารถสราง จดการและใชงานรพอรตผานทางเวบไซตหรอตดตงใน
แอพพลเคชนขององคกรได โดยมการกาหนดทกขนตอนในกระบวนการจดทารายงาน ตงแตการ
เขาถงขอมลและการออกแบบรายงาน ไปจนถงการบรหารจดการและการนาไปใช รวมถงการอนทร
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
12
2.1.3 ทฤษฎการวเคราะหและออกแบบระบบ (System Analysis and Design)
ระบบ คอกลมขององคประกอบตางๆ ททางานรวมกนเพอจดประสงคอนเดยวกนระบบ
อาจจะประกอบดวย บคคลากร เครองมอ เครองใช พสด วธการ ซงทงหมดนจะตองมระบบ จดการ
อนหนงเพอใหบรรลจดประสงคอนเดยวกน เชน ระบบการเรยนการสอน มจดประสงคเพอให
นกเรยนไดรบความรในเนอหาวชาทสอน
การวเคราะหและออกแบบระบบ (System Analysis and Design) คอ วธการทใชในการ
สรางระบบสารสนเทศขนมาใหมในธรกจใดธรกจหนง หรอระบบยอยของธรกจ นอกจากการสราง
ระบบ สารสนเทศใหมแลว การวเคราะหระบบชวยในการแกไขระบบสารสนเทศเดมทมอยแลวให
ดขนดวยกได การวเคราะหระบบกคอ การหาความตองการ (Requirements) ของระบบสารสนเทศ
วาคออะไร หรอตองการเพมเตมอะไรเขามาในระบบ และการออกแบบกคอ การนาเอาความ
ตองการของระบบมาเปน แบบแผน หรอเรยกวาพมพเขยวในการสรางระบบสารสนเทศนนใหใช
งานไดจรง ตวอยางระบบสารสนเทศ เชน ระบบการขาย ความตองการของระบบกคอ สามารถ
ตดตามยอดขาย ไดเปนระยะ เพอฝายบรหารสามารถปรบปรงการขายไดทนทวงท ตวอยางรายงาน
การขายทกลาวมาแลวจะชใหเหนวาเราสามารถตดตามการขายไดอยางไร
2.1.3.2 วงจรการพฒนาระบบ (System Development Life Cycle, SDLC)
วงจรการพฒนาระบบ เปนขนตอนทเปนลาดบขนตงแตตนจนเสรจเรยบรอยเปนระบบทใช
งานได ซงนกวเคราะหระบบตองเขาใจวาแตละขนตอนจะตองทาอะไร และทาอยางไร
ประกอบดวย 7 ขนตอน ดงน
1. การกาหนดปญหา จดมงหมายและเปาหมาย (Identifying Problems Opportunities and
Objective) ระบบสารสนเทศจะเกดขนไดกตอเมอผบรหารหรอผใชตระหนกถงความตองการใช
ระบบสารสนเทศหรอระบบจดการเดม ไดแก ระบบจดเกบเอกสารในตเอกสาร ไมมประสทธภาพ
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
13
2. การกาหนดความตองการสารสนเทศของผใช (Determining Information Requirement)
เปนการเกบรวบรวมขอมลทเปนความตองการสารสนเทศของผใชระบบ โดยนกวเคราะหระบบ
จะตองใชเทคนคในการเกบขอมล (Fact Gathering Techniques) ไดแก การสมตวอยาง ศกษา
เอกสารทมอย ตรวจสอบวธการทางานในปจจบน สมภาษณผใช และผทมสวนเกยวของกบระบบ
การศกษาเอกสารทมอย ไดแก คมอการทางาน แผนผงสายงานขององคกร รายงานตาง ๆท
หมนเวยนอยในระบบการศกษาวธการทางานในปจจบนจะทาใหนกวเคราะหระบบทราบวา
ระบบงานจรง ๆ ทางานอยางไร ซงบางครงอาจคนพบขอมลผดพลาด และจดทสาคญของระบบได
สมภาษณผใชระบบและผบรหาร ทาใหนกวเคราะหระบบทราบวาระบบทางานอยางไร เนองจาก
ผใชระบบหรอผบรหารเปนบคคลทเชยวชาญในหนาทททาอยทาใหสามารถบอกไดวาสงทขาด
หายไปในระบบคออะไรบาง เพอจะไดกาหนดความตองการสารสนเทศของผใชไดอยางครบถวน
สมบรณ
3. การวเคราะหระบบ ( Analyzing System Needs) เปนการนาขอมลทรวบรวมไดจากการ
กาหนดความตองการสารสนเทศของผใช มาเขยนเปนไดอะแกรมการไหลของขอมล (Data Flow
Diagram) พจนานกรมขอมล (Data Dictionary) และโครงสรางการตดสนใจ (structure Decision)
มาชวยในการวเคราะหระบบ
4. การออกแบบระบบ (Designing the Recommended System) นกวเคราะหระบบ จะนา
แผนภาพทเขยนขนในขนตอนการวเคราะหมาแปลงเปนแผนภาพลาดบชน (แบบตนไม) เพอใหเหน
ภาพลกษณทแนนอนของโปรแกรมวามความสมพนธกนอยางไร และโปรแกรมอะไรบางทจะตอง
เขยนในระบบ หลงจากนนทาการตดสนใจวาควรจดโครงสรางของโปรแกรมอยางไร การ
เชอมโยงระหวางโปรแกรมจะตองทาอยางไร ในขนตอนการวเคราะหระบบ นกวเคราะหระบบ
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
14
5. การพฒนาซอฟตแวรและการจดทาเอกสาร ( Developing Documenting Software) เปน
ขนตอนการทางานรวมกนระหวางโปรแกรมเมอรและนกวเคราะหระบบ เพอพฒนาซอฟตแวรและ
ตองเตรยมคมอการใชงานควบคไปดวย โดยโปรแกรมเมอรจะเขยนโปรแกรมตามขอมลทไดจาก
เอกสารขอมลเฉพาะทไดจากการออกแบบระบบ หากมการแกไขเปลยนแปลงในระหวางการเขยน
โปรแกรมจะตองปรกษากบนกวเคราะหระบบดวย
6. การทดสอบและการบารงรกษาระบบ (Testing And Maintaining the System) กอนทจะ
นาระบบทสรางขนไปใชจะตองมการทดสอบระบบ ทงนผทดสอบอาจเปนโปรแกรมเมอรเองหรอ
อาจใหผใชระบบและนกวเคราะหระบบเปนผทดสอบ การทดสอบระบบควรใชขอมลจรงมาใชใน
การทดสอบ หากเมอมขอผดพลาดจะไดทาการแกไขปรบปรง ซงกคอการบารงรกษาระบบ
7. การดาเนนงานและประมวลผล (Implementing and Evaluating the System) เปนขนตอน
สดทายในการดาเนนงานของระบบ จะตองมการจดอบรมผใชระบบกอนการใชงานจรง และมการ
ประเมนผล เพอใหทราบถงความพอใจของผใชระบบหรอสงทตองแกไข เมอมการพฒนาระบบ
ตอไป
การพฒนาระบบสารสนเทศใหมประสทธภาพยงตองมกระบวนการ หรอขนตอนในการ
พฒนาระบบทด ประการสาคญทมงานพฒนาระบบตองเขาใจในกระบวนการพฒนาระบบเปนอยาง
ด เพอใหสมาชกแตละคนไดรหนาทและความรบผดชอบของตนเองอยางชดเจน ซงจะสงผลใหการ
ดาเนนงานพฒนาระบบเปนไปตามเปาหมายทวางไว และยงสามารถแกปญหาทเกดขนอยางรวดเรว
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
15
2.1.3.3 เครองมอทใชในการวเคราะหและออกแบบ
ผงงาน (Flowchart)
ผงงาน คอ แผนภาพทมการใชสญลกษณรปภาพและลกศรทแสดงถงขนตอนการทางาน
ของโปรแกรมหรอระบบทละขนตอน รวมไปถงทศทางการไหลของขอมลตงแตแรกจนไดผลลพธ
ตามทตองการ
ผงงานโปรแกรม ( Program Flowchart) การเขยนผงโปรแกรมจะประกอบไปดวยการใช
สญลกษณมาตรฐานตาง ๆ ทเรยกวา สญลกษณ ANSI (American National Standards Institute) ใน
การสรางผงงาน ดงตวอยางทแสดงในรปตอไปน
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
16
ตารางท 2-1 แสดงสญลกษณในการเขยนผงงานโปรแกรมตารางท 2-1
สญลกษณ คาอธบาย
จดเรมตน/สนสด (Terminator) หมายถง การกาหนดจดเรมตนการ
ทางานและแสดงจดสนสดของการทางานในโปรแกรมหลก(Main
Program) หรอ ในโปรแกรมยอย(Subprogram/Procedure/Function)
ขอมล นาเขา/สงออก (Input / Output) หมายถง การรบคาขอมลหรอ
อานขอมลเขามาโดยไมระบอปกรณรบขอมล(Input Device) โดยอาจ
รบคาขอมลมาจากคยบอรดหรอจากแฟมขอมลกไดโดยในหนงสอเลม
นขอใชสญลกษณนในการรบคา
ประมวลผล (Process) หมายถง การแสดงรายละเอยดการทางานโดย
สงทใชเกบคาขอมลของการทางานคอตวแปรทใชในโปรแกรม
(จะตองกาหนดขนมาเอง)โดยทตวแปรนจะแสดงความสมพนธของ
การทางานดวยเครองหมายการประมวลผลทางคณตศาสตร
ตดสนใจ (Decision) หมายถง การแสดงรายละเอยดการเปรยบเทยบ
เงอนไขตางๆ ตามเครองหมายทางคณตศาสตรและความสมพนธทาง
ตรรกศาสตรไดแก =, <> , != , < , > , >= , <= , AND , OR เปนตน
ทศทาง(Direction) หมายถง การแสดงทศทางความสมพนธของการ
ทางานในระบบงานหรอในโปรแกรมทไดออกแบบไว
ตอเชอม (Connector) หมายถง การกาหนดจดอางองในการเชอมตอ
ในหนากระดาษเดยวกนของการเขยนผงงานโครงสราง(Structured
Flowchart)
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
17
ภภาพกระแสการไหล(Data Flow Diagram: DFD)
ด
ไ
ภ
ต
ช
P
หมา
ดาเนนงานทเ
ไหน, ขอมลเก
ภาพรวมของร
ตองการกาหน
ชวย เชน ขอค
Process Desc
ยถง แผนภาพ
เกดขนในระบ
กบทใด, เกดเ
ระบบ (Overa
นดรายละเอย
ความสนๆทเข
cription ทงนก
พทแสดงใหเห
บบ โดยขอมล
เหตการณใดก
all picture of
ดทสาคญในร
ขาใจ หรอลก
กขนอยกบคว
หนถงทศทาง
ลในแผนภาพ
กบขอมลในร
a system) แล
ระบบ นกวเค
อรทม, ตาราง
วามตองการใน
การไหลของข
ทาใหทราบถ
ะหวางทาง แ
ละรายละเอยด
ราะหระบบอ
งการตดสนใจ
นรายละเอยด
ขอมลทมอยใ
ง ขอมลมาจา
แผนภาพกระแ
ดบางอยาง แต
อาจจาเปนตอง
จ (Decision T
(พฒนา จนท
ในระบบ และ
ากไหน, ขอมล
แสขอมลจะแส
ตในบางครงห
งใชเครองมอ
Table), Data M
ทรพลงาม: 25
ะการ
ลไปท
สดง
หาก
อนๆ
Model,
548)
คคอนเทกซไดอะแกรม (Level 0: Conteext Diagram))
ร
S
จ
โ
โ
แผน
ระดบ 0 โดยแ
Store) เชอมต
จดประสงคข
โตตอบกบเอ
โปรเซสยอยใ
ภาพกระแสข
แผนภาพดงก
ตอระหวางโป
องคอนเทกซ
กซเทอรนลเอ
ใดบางนน กจ
ขอมลระดบส
ลาวจะมเพยง
ปรเซสกบเอกซ
ซไดอะแกรมน
อนตตใดบาง
จะแสดงอยใน
งสด เรยกวา
งหนงโปรเซส
ซเทอรนลเอน
นกเพอแสดงแ
สวนรายละเอ
นแผนภาพกระ
คอนเทกซไ
สทเปนชอของ
นตต (Externa
แวดลอมของร
อยดภายในระ
ะแสขอมลระ
ดอะแกรม ห
งระบบงาน แ
al Entity) โดย
ระบบเพอใหเ
ะบบงานวามก
ดบท 1 ตอไป
หรอมกเรยกวา
และมดาตาโฟ
ยไมมดาตารส
เหนวาระบบม
กระบวนการห
ป
า DFD
ฟลว (Data
สโตร
มการ
หรอ
หม
ปร
สญ
ปร
มายถง การแส
ะมวลผล ไปท
ญลกษณนในก
ะกอบเมอเขย
สดงรายละเอย
ทเครองพมพ(
การแสดงขอม
ยนขอมลไปยง
ยดขอมล หรอ
(Printer) โดย
มลทกกรณ แล
งแฟมขอมล
อแสดงผลลพธ
ยในหนงสอเล
ละจะมการเข
ธของการ
ลมนขอใช
ยนNOTATIOON
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
18
ภาพท 2-1 แสดงตวอยางการเขยน DFD level 0
แผนภาพกระแสขอมลระดบท 1 (DFD - Level 1)
แผนภาพกระแสขอมลระดบท 1 นนเปนทรวมของโปรเซสหลกและขอมลหลก ๆ ท
เกยวของ การเรมดวยการเขยนแผนภาพกระแสขอมลระดบท 1 ของแตละกระบวนการ หรอดเอฟ
ดแฟรกเมนต (DFD Fragments) เพอแสดงเหตการณของแตละกระบวนการ
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
19
ภาพท 2-2 แสดงตวอยางการเขยน DFD level 1
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
20
แผนภาพกระแสขอมลระดบท 2 (DFD - Level 2)
แผนภาพกระแสขอมลระดบท 2 จะแสดงถงโปรเซสยอย (Sub Process) ของแผนภาพ
กระแสขอมลระดบท 1 ซงโดยปกตแผนภาพกระแสขอมลระดบท 1 สวนใหญยงสามารถแตก
โปรเซสออกเปนสวนยอย ๆ ตอไปไดอกเพอแสดงถงกระบวนการทางานของระบบในรายละเอยด
กลาวคอ แผนภาพกระแสขอมลระดบท 1 ออกเปนสวน ๆ ซงกระบวนการแตกฟงกชนนเรยกวา
Functional Decomposition และหากโปรเซสไดแตกกระจายออกมาเปนแผนภาพกระแสขอมล
ระดบท 2 แลวไมสามารถแตกไดอก (Functional Primitive) กระบวนการแตกฟงกชนกจะหยดท
ระดบท 2 ซงถอวาเพยงพอตอความตองการแลว แตอยางไรกตามหากแผนภาพกระแสขอมลระดบท
2 ยงคงสามารถแตกฟงกชนเปนกระบวนการยอยอกตอไป
ภาพท 2-3 แสดงตวอยางการเขยน DFD level 2
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
21
โมเดลเชงสมพนธ (E-R Model)
Entity-Relationship Model หรออ-อารโมเดล เปนแบบจาลองขอมลทไดรบการประยกตมา
จาก แนวคดของ Semantic โมเดล และไดรบความนยมอยางมากสาหรบนามาใชเพอการออกแบบ
ฐานขอมลในระดบแนวคด โดยอ-อารโมเดลเปนผลงานการพฒนาของ Peter Pin Shan Chen จาก
Massachusetts Institute of Technology ในป ค.ศ.1976
อ-อารโมเดล เปนแบบจาลองขอมลซงแสดงถงโครงสรางของฐานขอมลทเปนอสระจาก
ซอฟตแวรทจะใชในการพฒนาฐานขอมล รวมทงรายละเอยดและความสมพนธระหวางขอมลใน
ระบบในลกษณะทเปนภาพรวม ทาใหเปนประโยชนอยางมากตอการรวบรวมและวเคราะห
รายละเอยด ตลอดจนความสมพนธของขอมลตาง ๆ โดยอ-อารโมเดลมการใชสญลกษณตางๆ ท
เรยกวา Entity Relationship Diagram หรอ อ-อารไดอะแกรม แทนรปแบบของขอมลเชงตรรกะของ
องคกร จงทาใหบคลากรทเกยวของกบระบบฐานขอมลสามารถเขาใจลกษณะของขอมลและ
ความสมพนธระหวางขอมลไดงายและถกตองตรงกน ระบบทไดรบ การออกแบบจงมความถกตอง
และสอดคลองกบวตถประสงคขององคกร
ภาพท 2-4 แสดงสญลกษณของแอททรบวท
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
22
เอนตต (Entities) หมายถง สงตาง ๆ ทผใชงานฐานขอมลจะตองยงเกยวดวยเมอม
การออกแบบฐานขอมลขน ซงอาจจะเปนสงทเปนรปของรปธรรมคอสามารถมองเหนไดดวยตา
หรออยในรปของนามธรรมคอไมสามารถมองเหนไดดวยตา
แอททรบวท (Attributes) หมายถง สงทใชอธบายคณลกษณของเอนตตหนง ๆ เชน
เอนตตแผนก จะประกอบดวยแอททรบวท รหสแผนกและชอแผนก เปนตน
ความสมพนธ (Relationships) คอ ความสมพนธระหวางเอนตต เปนความสมพนธ
ทสมาชกของเอนตตหนง สมพนธกบสมาชกอกเอนตตหนง ซงสามารถแบงประเภทของ
ความสมพนธระหวางเอนตตออกไดเปน 3 ประเภท ไดแก
1. ความสมพนธแบบหนงตอหนง (One-To-One Relationship) จะใชสญลกษณ 1:1 แทน
ความสมพนธแบบหนงตอหนง ซงความสมพนธแบบนจะมความหมายวาสมาชกหนงรายการของ
เอนตตหนงมความสมพนธกบสมาชกหนงรายการของอกหนงเอนตตโดยมความสมพนธกนเพยง
รายการเดยว
ภาพท 2-5 แสดงภาพความสมพนธแบบหนงตอหนง
2. ความสมพนธแบบหนงตอกลม (One-To-Many Relationship) จะใชสญลกษณ 1:m แทน
ความสมพนธแบบหนงตอกลม ซงความสมพนธแบบนจะมความหมายวาสมาชกหนงรายการของ
เอนตตหนงมความสมพนธกบสมาชกหลายรายการของอกเอนตตหนง
ภาพท 2-6 แสดงภาพความสมพนธแบบหนงตอกลม
เอนตต
เอนตต ความสมพนธ
1 1
เอนตต เอนตต ความสมพนธ
1 M
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
23
3. ความสมพนธแบบกลมตอกลม (Many-To-Many Relationship) จะใชสญลกษณ n:m แทน
ความสมพนธแบบกลมตอกลม ซงความสมพนธแบบนจะมความหมายวาสมาชกหลายรายการของ
เอนตตหนงมความสมพนธกบสมาชกหลายรายการของอกเอนตตหนง
ภาพท 2-7 แสดงภาพความสมพนธแบบกลมตอกลม
พจนานกรมขอมล (Data Dictionary)
ในการเขยนแผนภาพการไหลของขอมล(DFD) เปนการเขยนกระบวนการทางานตางๆ ใน
ระบบงาน แตรายละเอยดของขอมลตางๆ ทปรากฏในระบบงาน แผนภาพการไหลของขอมล
(DFD) ไมสามารถนาเสนอไดทงหมด ดงนนในการวเคราะหและออกแบบระบบจงตองมการเขยน
คาอธบายขอมล (Data Description) หรอพจนานกรมขอมล (Data Dictionary) ซงเปนการรวบรวม
ขอมลทงหมด รายละเอยด คาอธบายขอมลตางๆ ในระบบงาน
ตารางท 2-2 ตารางขอมล
No. Name Description Data Type Size Key Reference
1 Personal_id รหสบคคล Varchar 20 PK
2 Datacourse_id รหสรายวชา Varchar 20 PK
3 Term ภาคเรยน Varchar 8 PK
4 Datacourse_name ชอรายวชา Varchar 200
เอนตต เอนตต ความสมพนธ
N M
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
24
2.1.4 ทฤษฎการจดการฐานขอมล
2.1.4.1 ขอมล (Data) คอ ความจรงทเกยวของกบสงตาง ๆ เชน คน สถานท สงของตาง ๆ
ซงไดรบการรวบรวมไว เมอขอมลไดรบการสะสมรวบรวมไวจะสามารถเรยกใชประโยชนไดใน
ภายหลง ขอมลจงเปนสงทตองการเกบรกษาไว
2.1.4.2 ฐานขอมล คอ แหลงทใชเกบรวบรวมขอมล ซงขอมลทถกเกบรวบรวมไวนจะถก
จดการเพอตอบสนองความตองการของผสรางฐานขอมลในการสรางฐานขอมลมความทรงจาท
จะตองแจกแจงขอมลทใชในระบบงานพรอมทงตงชอขอมลแตละตว ชอทตงควรเปนมาตรฐานและ
มเพยงชอเดยวเพราะผใชแตละคนจาเปนตองอางองถงขอมล โดยการตงชอทเหมาะสมจะสามารถ
หลกเลยงการสบสนการเรยกใชขอมลได
2.1.4.3 การจดการฐานขอมล คอ การจดเกบฐานขอมลเปนการนาเอาฐานขอมล มาจดเกบ
รวมกนภายใตฐานขอมลเดยวกนซงสามารถใชขอมลและสามารถแกไขปญหาทเกดขนในระบบ
แฟมขอมลไดขอมลตาง ๆ ทถกจดเกบฐานขอมลจะเปนฐานขอมลทสมพนธกนและเปนขอมลท
สนบสนนการดาเนนงานขององคกร จงกลาวไดวาฐานขอมลแตละตวจะเทยบเทากบแฟมขอมล 1
ระบบ และจะเรยกฐานขอมลททาขนเพอสนบสนนการดาเนนงานอยางใดอยางหนงนนวา “ระบบ
ฐานขอมล” (Database System)
2.1.4.4 ระบบฐานขอมล คอ การจดการฐานขอมลทสมพนธกนไวในลกษณะระบบ
เบดเสรจ (Integrated System) กลาวคอ มการเกบขอมลไวสวนกลาง เพอลดปญหาความซาซอนของ
ขอมล อกทงเพอใหผใชสามารถใหผใชสามารถเรยกใชและปฏบตการกบขอมลในฐานขอมล
รวมกนได โดยผใชแตละคนจะมองในแงมมทแตกตางกนไปตามวตถประสงคของการประยกตใช
งาน
ภาพท 2-8 แสดงความสมพนธของการจดการฐานขอมล
แฟมขอมล DBMS Database
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
25
2.1.4.5 ระบบการจดการฐานขอมล (Database Management System /DBMS)
เปนโปรแกรมททาหนาทเปนตวกลางในการตดตอระหวางผใชกบฐานขอมลเพอจดการและควบคม
ความถกตอง ความซาซอน และความสมพนธตาง ๆ ระหวางขอมล เพอตางจากระบบแฟมขอมลท
ทาหนาทเหลานจะเปนหนาทของโปรแกรมเมอรในการตดตอกบฐานขอมลไมวาจะดวยคาสงใน
กลมคาสง DML และ DLL หรอจะดวยโปรแกรมตาง ๆ ทกคาสงทใชกระทาขอมลถกโปรแกรม
DBMS นามาแปล (Compile) เปนการกระทา (Option) ตาง ๆภายในคาสงนน ๆ เพอนาไปกระทากบ
ตวขอมลในฐานขอมลตอไป
2.1.4.6 การนอรมลไลซ (Normalization)
เปนวธการทใชในการตรวจสอบ และการแกไขปญหาทางดานความซาซอนของขอมลโดย
การดาเนนใหขอมลแตละ Relation อยในรปหนวยทเลกทสดไมสามารถแตกออกเปนหนวยยอยได
อก โดยยงคงความสมพนธระหวางขอมลใน Relation ตาง ๆ ไวตามหลกการทกาหนดไวใน
Relation Model (กตต ภกดวฒนะ: 2546)
การทา Relation น เปนการดาเนนงานอยางเปนลาดบทกาหนดไวดวยกนเปนขนตอนตาม
ปญหาทเกดขนในขนตอนนน ๆ แตละขนตอนจะมชอตามโครงสรางขอมลทกาหนดไวดงน
1. กฎการทา First Normal Form (1NF) กลาววาจะตองไมมเซลลใดในตารางทมคาเกนหนงคา
ดงนนเราสามารถใหตารางผานกฎขอท 1 ไดดวยการแยกเซลลทมคาเกนหนงออกเปนฟวลใหม
2. กฎการทา Second Normal Form (2NF) กลาววาตารางทผานกฎขอท 2 จะตองไมมแอททบวท
ไมใชคยใด (เราเรยกวา Non - Key Attribute) ขนกบสวนใดสวนหนงของคยหลก จะ ตองขนกบคย
หลกแบบเตม ๆ เทานน
เราสามารถทาใหตารางผานกฎขอท 2 โดยการแยกฟลดทขนเฉพาะกบสวนหนงของคย
หลกกบฟลดทมนขนดวยออกมาสรางตารางใหม
3. กฎการทา Third Normal Form (3NF) กลาววาตารางทผานกฎขอท 3 จะตองไมมแอททรบวทใด
ในตารางขนกบแอททรบวทอนทไมใชคยหลก หรอคแขง จากทกลาวมาเราสามารถทาใหตารางของ
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
26
ในแตละขนตอนของการทา Normalization จะมการระบรปแบบของโครงสรางของขอมล
ทควรจะเปนทเรยกวา Normal Form ไว ซงโครงสรางทระบนจะสามารถแกไขปญหาทเกดขนใน
โครงสรางจองขอมลขนตอนกอนหนาได หรอกลาวอนยหนงวา Normalization แตละขนตอนตอง
อาศยผลทไดจากการ Normalization ในขนตอนกอนหนามาปรบปรงเพอใหมโครงสรางเปนไปตาม
โครงสรางทกาหนดไวตามขนตอนนน ๆ
ในการทา Normalization ไมจาเปนตองเรมขนตอนการทา First Normal Form และสนสด
ในขนตอนการทา First Normal Form เสมอไป การทา Normalization จะพจารณาจากโครงสราง
ขอมลทนามาทา Normalization นน วาจดอยในโครงสรางขอมลของขนตอนใด แลวจงเรมทา
Normalization จากขนตอนนนเปนตนไป
2.2 วรรณกรรมทเกยวของ
รศม จนทะเรง ( 2549 : บทคดยอ )วตถประสงคเพอศกษา และพฒนาระบบซอ–ขาย ราน
ขายวสดอปกรณเชอมตอประปา ตาบลสแกว อาเภอเมอง จงหวดรอยเอดและสามารถตรวจเชค
สตอกสนคารวมถงการออกราบงานตางๆไมวาจะเปน รายงานรายการสนคาทถงจดสงซอ รายงาน
ยอดขาย นอกจากนแลวระบบยงสามารถจดเกบขอมลของลกคา ซงสะดวกในการคนหาขอมลของ
ลกคา เครองมอทชวยในการพฒนาระบบซอ–ขาย รานขายวสดอปกรณเชอมตอประปา ตาบลสแกว
อาเภอเมอง จงหวดรอยเอด ใชโปรแกรม Microsoft Visual Basic 6.0 ในการพฒนาโปรแกรมใน
ดานการจดการฐานขอมลระบบใช Microsoft SQL server 2000 บนระบบปฏบตการ Windows XP
Professional Version 2002
สมคด ลายทอง ( 2548 : บทคดยอ )ไดศกษาระบบบรหารและจดการลกหนรานแมตน
การคา อ.คาพระ อ.หวตะพาน จ.อานาจเจรญ รานแมตนการคา เปนรานททาการจาหนายสนคา
เบดเตลดทวไป อปกรณในการซอมรถจกรยานยนต และรวมถงนามน ในปจจบนยงไมไดมการนา
ระบบคอมพวเตอรเขามาใชในการดาเนนงาน ซงขนตอนในการทางานประกอบดวย การซอขายม
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม
27
สาขาคอมพวเตอรธรกจ
คณะการบญชและการจดการ มหาวท
ยาลยมหาสารคาม